ဒဵုဗျု
ကြဴနူအလဵုအသဳပၞာန်ဗၟာ ပြံၚ်တိတ်နူဍုၚ်လဂုၚ် မဒှ်ဍုၚ်မန်တြေံတုဲ အာပဒတဴ ပ္ဍဲဌာန်လ္ၚုလ္ၚန် သၟဝ်ထီုဂိုဟ်ဒဵုဗိုၚ် ပ္ဍဲနေပျဳဒဝ် ညးတံမကော်ခဴဂးဂှ်တုဲ ညးတံဒ္ဂေတ်ဗက် ပြဝမတုပ်သၟဟ်ကဵု ရဲတံၚ်ဒမုၚ် ပ္ဍဲဌာန်လ္ၚုကီု ဗွဲမသ္ၚိတ်ဇြ ပကီုလွဳပရာ ညံၚ်လွဟ်နယူကလဳယျာဂွံကတဵုဒှ်ရ။ ကြဴနူသၞာံ၂၀၀၀တုဲ အစာကွတ်နယူကလဳယျာ နူဍုၚ်ဂလာပါကေတ်သတာန် ဂွံဆဵုကေတ် ပ္ဍဲလဂုၚ်ကီု၊ ကြဴနူ သၞာံ ၁၉၈၃ တေံတုဲ ပရေၚ်ဒက်မိတ်ကလုတ်တမာန် ဍာန်သဗာန်တၟိ အကြာဍုၚ် တၠနယူကလဳယျာ ကဝ်ရဳယျာသၟဝ်ကျာကဵုဗၟာ လီုလာ်စာ်ထောၚ်လဝ်တအ်ဂှ် ကလေၚ်ကတဵုဒှ်ကၠုၚ် ပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၀၇ ဂှ်ကီု ပ္ဍဲဒဒှ်ဥပတ္တိဏံ ဂၠးတိအာရီုအောန်ဒၟံၚ်၊ ဆအယာံမာတ် အာစာပရိုၚ်ကောန်ဍုၚ်ဗၟာ ဆဗၞတ်ဟေၚ် ချူဗၟံက်ပတိတ်ပရိုၚ် က္ဍန်န်ဂၠေံဂၠေံ သီုမဟွံဍိုက်ပေၚ်ကဵုတၚ်နၚ်ရ။
နကဵုလိက်ပရိုၚ်မန်ပိုဲ အခိၚ်ၜိုတ်သၞာံ၂၀၀၀ တေံလေဝ် ဒုၚ်သဇိုၚ်ကဵု ညးမဆဵုကေတ် က္ၜၚ်သၟဝ်ကျာကဝ်ရဳယျာ ပ္ဍဲတကအ်ထဝဲါဂှ်တုဲ ကေၚ်ချူဗၟံက်ကၠုၚ် နွံကီုရ။ သၞာံအကြာကြာဂှ် တၠပညာသိပ္ပံနယူကလဳယျာ နူဍုၚ်ပါကေတ်သတာန်လေဝ် ညးဂမၠိုၚ်ဂွံဆဵုကေတ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲလဂုၚ်၊ အခိၚ်ဂှ် ၝောံဍုၚ်ဂှ် ဟွံဂွံပြံၚ်ဏာ နေပျဳဒဝ်ဏီရ။
အခိၚ်တေံဂှ် ဗၟာ စတံကေတ်အဆက် ကဵုရသျှာတုဲ ဗလးဏာဒၟံၚ် သၟတ်ညးတံ ဂွံအာကတ်ပညာ ပ္ဍဲရသျှာ မွဲမွဲအလန် ပိကၠံတၠကီုဂှ်တုဲ ကၠတ်ဟပၠုပ်ဒၟံၚ် လညာတ်ကမ်မျုနေတ်ကီုရ။ သၟတ်မစဴကၠုၚ် နူရသျှာတံဂှ် လညာတ်ကမ်မျူနေတ် ပေၚ်ကၟိုဟ်ဒၟံၚ်ညံၚ်ဍာ်ပေၚ်သြၚ်တုဲကီုရောၚ်ဂှ် သၟတ်ကောန်ဂကူကရေၚ် မကတ်ဒၟံၚ်ပညာ ပ္ဍဲဍုၚ်သေံ မတီညာတ်ကေတ် အကာဲအရာဂှ်မွဲ ဟီုလဴထ္ၜး အခိၚ်အဲဂဗသဳကၠဳကဵု ညးတေံ ပ္ဍဲပယျဵုသေံဗၟာ၊ ပ္ဍဲတရဴ ညးမလိၚ်ကၠောန် ကၠာဲဘာသာ သွက်ယူအေန်အိတ်ချ်သဳအာ ပ္ဍဲသၞာံ၂၀၀၈ရ။ ပွမကလေၚ်ဟပၠုပ် လညာတ်ကမ်မျူနေတ်ကီု ပွမကလေၚ်ဟပၠုပ် လညာတ်ကလေၚ်ဒက်ပတန် အေန်ပါယျာဗၟာတၟိ နကဵုလွဟ်ကီုတအ်ဂှ် ဒှ်အရာပွမဂစာန်လွဳပရာ တူရူအာကဵု မကၠောန်လွဟ်နယူကလိဳယျာ ဍေံမဒှ်ဟိုတ် အလုံမွဲဂၠးတိမဂပ်ဝ်ဒးဂွိၚ်ဂွာဲဝွံဂှ်ရ။
ပ္ဍဲကဵုအလဵုအသဳပၞာန်ဗၟာ ပလွဳ ပကီုလွဳ ဂစာန်ကၠောန်ပတိုန် နယူကလဳယျာ မတုပ်သၟဟ်ကဵု ဂလာန်မန် မကေၚ်ဟီုကၠုၚ် “ချေံဂွံဂြၚ်” ဂှ် ယဝ်ဒှ်ကၠုၚ်ဇေတ်ဍာံမဂး ကောန်ဂကူကောန်ဍုၚ်အရေၚ်တံ ကတဵုဒှ်ကၠုၚ်အန္တရာယ်ဇၞော်ဇၞော် နွံရောၚ်ဂှ် ပရိုၚ် Malaysian Mirror စၟတ်တ္ၚဲ ဂျုန် ၈ ဂှ် ချူဗၟံက်ကဵုလဝ်ဓဝ်သတိရ။ “ဍုၚ်ဗၟာ နွံကၠုၚ်ကဵု နယူကလဳယျာ ယဝ်ဒှ်မ္ဂး သကိုပ်ပၞာန်တအ်ဂှ် ကြဵုဇာဂၠိုၚ်တိုန် က္ဍိုပ်ကြံၚ်မ္ၚိုဟ်တိုန်ကၠုၚ်ကီုဂှ်တုဲ၊ ယဝ်သၞသတြု နူဍုၚ်မ္ၚးဟၟဲ၊ သၞအပ္ဍဲဍုၚ် မဒှ်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်ရပ်လွဟ်သွက်အခေါၚ်ကောန်ဂကူညးတံ ပ္ဍဲတိဍာ်ညးတအ်ဂှ် အရၚ်ဂွံဒးဒုၚ်ဍဵုဍိုက်လိုန်ပိန်ကၠေံရောၚ်” ဂှ် လိက်ပရိုၚ်ဂှ် ချူကဵုလဝ်ဓဝ်သတိရ။ ဍုၚ်ဗၟာ ကၠတ်ကၠောန်ဒၟံၚ် လွဟ်ဂျိမသကာတ် နကဵုအရီုအဗၚ် ဍုၚ်ကမ်မျူနေတ် ကဝ်ရဳယျာသၟဝ်ကျာဂှ် ၜိုန်ရပရိုၚ်တိတ်ဒၟံၚ် ဗွဲမဂၠိုၚ်ကဵုအလန်ကီုလေဝ် ဍုၚ်ဇိုၚ်ဝုတ်ဒိုဟ်ဂမၠိုၚ်ကီု ဂၠးတိကီု ဟွံပတှေ်စှေ်စိုတ် ဒၟာနူသက်သဳသာဓက တၚ်နၚ် ဟွံဍိုက်ပေၚ် ချိူတ်ချိုတ်ပၠိုတ်ပၠိုတ်ရ။
လောန်ကၠုၚ်မွဲဂိတုတေံ ပရိုၚ်ယူအေန်ဟီုပတိတ် စပ်ကဵုဍုၚ်ကမ်မျုနေတ်ဂှ် ကေတ်ဏာဒၟံၚ် လွဟ်ဂျိဂှ် ဇရေၚ်ဍုၚ်ဗၟာဂှ်တုဲ (Huffington Post) ဂၠးတိအာရီုဇၞော်ကၠုၚ်ရ။ ဆဂး စဵုကဵုဗၟာ ကၠောန်နယူကလဳယျာမာန်ရောၚ် ဟွံတော်ခယျလဝ်ကွေံကွေံဏီရ။ ဍုၚ်သေံဂှ် စဵုကဵုလၟုဟ် ဟွံခယျလဝ် ဍုၚ်ဗၟာ ကၠောန်ဂစာန်ပတိတ် နယူကလဳယျာမာန်ဏီ ဒၟာနူပရေၚ်ပိုန်ဂြပ် ဝါတ်ဒိုက်ရောၚ်ဂှ် ပရိုၚ်နေယှေန် ပ္ဍဲဂလာန်ညးဒါန်လိက် နကဵုစၟတ်တ္ၚဲ ဂျုန် ၁၁ ဂှ် ချူဗၟံက်လဝ်ကီုရ။ ဗီုပရိုၚ်သေံတော်လဝ်ဂှ်ကဵု ပရိုၚ်ဟာဖ်ဝှေန်တာန်တော်လဝ်ဂှ်တုန် ဟွံတုပ်သၟဟ် ဗၠေၚ်ဒၟံၚ်ရ။ ပ္ဍဲပွိုၚ်စှ်သၞာံ နူ၂၀၀၀ စဵု ၂၀၀၈ ဏံ နူမသွံပတိတ်သၟုဟ်ဓါတ်ဂှ် အလဵုအသဳဗၟာ ကလိဂွံဒၟံၚ် ဒစာံအသၚ်ဃဲယံၚ် ( ၈ ဗဳလဳယာန်) ဒဝ်လာအမေရိကာန် ဗွဲတိုက်ရိုက်ရ။
ဍုၚ်ဗၟာဂှ် ဝါတ်ဒိုက် ကောန်ဍုၚ်ဗၟာဂှ် ဝါတ်ဒိုက် ဒှ်ဍာံကွေံ၊ ဆဂး ဗော်သွးမသကောဒေံ သကိုပ်ပၞာန် မစလာဘ်ဗဇဴတအ်ဂှ် သိုက်သၠိၚ်ဖဲသအဳဒၟံၚ်ကဵု ပိုန်ဂြပ်၊ သီုဗလးဏာ ကဵုအာကတ်ဒၟံၚ်ပညာ ပ္ဍဲဍုၚ်ပလိုတ် ကေုာံ သေၚ်ကာပေါဝ် သေံကီုရ။ မွဲသာ်ပၠန်ဂှ် ဂကောံဍုၚ်အာဇြဳယာန် ဂစာန်ကၠုၚ်ဒၟံၚ် ဒေသဇကု ညံၚ်ဂွံဒှ် ဒေသမသက္ကုနယူကလဳယျာ ပတွဵုနူ ၁၉၉၅ တေံကီု အာဇြဳယာန် ကေုာံ အမေရိကာန် ပံၚ်တောဲတုဲ လလောၚ်ပတိတ်လဝ် လိက်ပံၚ်တောဲလလောၚ်တြး သၞာံအာဏံ ပ္ဍဲဂိတုနောဝေမ်ပါ စပ်ကဵု သမတအမေရိကာန် က္ဍိုက်ပ် ဂစာန်လွဳပရာ အလုံဂၠးတိမွဲ ဂွံဗၠးဘဲနယူကလဳယျာရောၚ်ဂှ် ပရိုၚ်မလေသျှာဂှ် ထပ်ချူလဝ်ရ။ လွဟ်နယူကလဳယျာ အာစိုပ်သကေံတဲ မၞိဟ်ပရမ် မဟၟဲကဵု ဓဝ်ဗစာရဏာဂှ် သကဵုပရေၚ်ညိၚ်ဝတ်ဒေသ လီုလာ်ကီု ဒှ်အန္တရာဲကီု၊ ဂပ်ဝ်ဒှ်ဓဝိၚ်ကီု၊ ဒေသအာသျှ ဂွံဒှ်ဒေသ မတဝ်အာကဵု ပြိုၚ်ပကာန် နယူကလဳယျာကီုရောၚ်ဂှ် ပရိုၚ်ဂှ် ထပ်ချူလဝ်ရ။
အလဵုအသဳအမေရိကာန် လလောၚ်လဝ် ပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၀၅ ဂှ် အလဵုအသဳပၞာန်ဗၟာဂှ် ပါလုပ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဂကောံဍုၚ်ဒုစရိုတ် ကရောံဍုၚ်သၟဝ်ကျာကဝ်ရဳယျာ၊ ဗဳလာရာတ်၊ ကျူဗာ၊ အဳရာန်၊ ဇြေမ်ပါဗိုဲရ။
စပ်ကဵုဌာနပရိုၚ်ဒဳဝဳဗဳ ကၠောန်သ္ပလဝ်သုတေသန ပွိုၚ်မသုန်သၞာံတုဲ ဗၟံက်ပတိတ်လဝ်ကီု၊ သၟာန်သၟုက်လဝ် ညး သၠးကၠေံကမၠောန်ပၞုက် လပါ်အလဵုအသဳတုဲ ဒဴတိတ်နူဍုၚ်ကီုဂှ်တုဲ ချူဗၟံက်လဝ် စပ်ကဵုအလဵုအသဳပၞာန်ဗၟာ ချပ်ကၠတ်ကၠောန် နယူကလဳယျာကီု စပ်ကဵုဌာနပရိုၚ် အေဝ်ဂျာဇြဳရာကီုဂှ် ဟွံဍာံပြ အဓိပ္ပဲါဟၟဲ၊ တမ်ရိုဟ်ကၞက်ဟၟဲ၊ မသက္ကုဟိုတ်ဖဵုတုဲ ဒှ်အရာခ္ဍဟ်ကတဵု ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မွဲရောၚ်ဂှ် ဌာနပရိုၚ်အလဵုအသဳ ဂျုန် ၁၁ ဂှ် ခၠေဝ်သှ်လဝ် သာ်ဝွံရ။
ဒုၚ်သဇိုၚ်ကဵု လိက်လလောၚ်တြး အလဵုအသဳ နူဌာနဝန်ဇၞော်ဍုၚ်သအာၚ်တုဲ လိက်ပရိုၚ်ဂှ် ချုလဝ်သာ်ဝွံရ။ “ဂလာန်ဟီုစောဒနာ ပတိုန်ဒုဟ်ဂှ် ဟၟဲကဵုသက်သဳတၚ်နၚ်တုဲ ဒှ်အရာခ္ဍဟ်ကတဵု ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် (ဂၠာဲဒုဟ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်) ရ၊ လဟီုပျုတ်ဗဒေက် သာ်ဂှ်ဂှ် ဒှ်အရာဆေဝ်တာပလီုကၠေံ အစဳအဇန်အလဵုအသဳ ဂွံကၠောန်ဗဒှ်ပေါဲရုဲမာဲ ပ္ဍဲလအိတ်သၞာံဝွံရောၚ်”။
ဌာနပရိုၚ်ရာ်တာ ချုဗၟံက်လဝ် ပ္ဍဲစၟတ်တ္ၚဲဝွံကီုဂှ်၊ ပရိုၚ်သာ်ဝွံဂှ် ဒှ်အရာသၟိက်ဂွံပလီုကၠေံ ဂၠံၚ်ဍာန်သဗာန်ကလုတ်တမာန် အကြာအမေရိကာန်ကဵုဗၟာ မခိုဟ်ဆာဲကၠုၚ်ဂှ်ရောၚ်။ တုဲပၠန် ပရေၚ်ဟီုပျုတ်ဗဒေက် ပတိုန်ဒုဟ် စပ်ကဵုသၟဝ်ကျာကဝ်ရဳယျာ ဟပၠုပ်လွဟ်ဂှ်ဟွံဍာံ၊ ဍုၚ်ဗၟာ သွံပတိတ်သ္ၚုတုဲ ရာန်ဟပၠုပ်နၚ် တိဗဳလာတ် တိသမ္မထိုက်ရောၚ်ဂှ် နိဿဲကဵု ပရိုၚ်နအဖတုဲ ချူဗၟံက်ထံက်ထ္ၜးလဝ်ကီုရ။
ကမ္ပဏဳသေံ ပဳတဳတဳအဳပဳကီု၊ ကမ္ပဏဳ တဝ်တေဝ် ပြၚ်သေတ်ကီု၊ ကမ္ပဏဳအမေရိကာန် ဆာပ်ဗရန်ကီု ဖျေံလဝ်တမ်ရိုဟ် ပ္ဍဲပါ်လာၚ်ကၠေၚ်သၟုဟ်ဓာတ် ပ္ဍဲဍုၚ်ဗၟာအိုတ်ရ။ ကမ္ပဏဳသေံသၟးဂှ် စၟဟ်ဟ်သၞာံ ဇၟာပ်ပ်သၞာံ ဒးကဵုဒၟံၚ် ၈၈၈ ပြကောတိကိုတ်ဒဝ်လာ ကုအလဵုအသဳပၞာန်ဗၟာရဂှ် လိက်ပရိုၚ်သေံဂှ် ဟီုလဝ်ရ။
စပ်ကဵုဂကောံ Earth Right International ကော် အဳအာအာၚ် မဟီုဗၟံက်ပတိတ်ဝွံဂှ် ကမ္ပဏဳတအ်ဂှ် ဟွံကလေၚ်ဟီုပလန်မွဲသာ်ရ။ အိုတ်ကၞောတ်တဲ ညးတအ် ဟီုဒုၚ်ကအ်ပါၚ် ဒၟာနူနအဖ ဟွံကဵုဟီုဗၟံက်ပတိတ် တၚ်နၚ်တအ်ဂှ်တုဲ ညးတအ် ဟွံဗၟံက်ပတိတ်ရ။ ကမ္ပဏဳတအ်ဂှ် ဓလုၚ်ပတိတ် ဓလိၚ်ပတိတ်ဒၟံၚ် အာယုက်တၠအဝဵုပၞာန်ဗၟာရောၚ်ဂှ်လေဝ် ကေန်တာနာ ညးမဒှ်ညးစၞးတၟေၚ်ကုလသမဂ္ဂ ဟီုဗၟံက်ဗဂပ်ဖျပ်လဝ်ရ။
အလဵုအသဳကြုက် ဂလာအေန်ဒဳယျ သေၚ်ကာပေါဝ်လေဝ် ကၠုၚ်ဖျေံလဝ်တမ်ရိုဟ် ပရေၚ်ပိုန်ဂြပ် ပ္ဍဲဍုၚ်ဗၟာ လၟိဟ်ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂၠၚ်ရ။ ကြဴနူသၞာံ ၁၉၈၈ တေံတုဲ အလဵုအသဳပၞာန် ပံက်လဟာ်တြၚ် ကုဍုၚ်နာနာ ဂွံဖျေံတမ်ရိုဟ်ဂှ်တုဲ နူဍုၚ်ဗၞတ်ပိစှော်မွဲဍုၚ် လၟိဟ်ကမ္ပဏဳ ၄၃၀ လုပ်ကၠုၚ်ဖျေံတမ်ရိုဟ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲဂိတုမာတ်တုဲကၠုၚ်ဏံ သရောပ်ရံၚ်လၟိဟ်စရၚ်ဂှ် ဍေံစၞောန်ထ္ၜးဒၟံၚ် ဗၞတ်ပမာဏဍေံ ၁၆ ဒသမကဵု ၀၅ အသၚ်ဃဲယံၚ် ဒဝ်လာအမေရိကာန်ရောၚ်ဂှ် ဌာနပရိုၚ်အလဵုအသဳကြုက် ယှေန်ဟွာ ချူလဝ် ပ္ဍဲစၟတ်တ္ၚဲအေပရာ ၂၀ ဂှ်ရ။
ဟိုတ်နူဌာနပရိုၚ်ဒဳဝဳဗဳ မဖျေံသဇိုၚ်နဝ်ဝေ ကေုာံ အေဝ်ဂျာဇြဳရာ ပကောံပကေဝ်လ္ၚတ်တုဲ လလောၚ်ပတိတ်လဝ်ဂှ်ကီု သၟာန်သၟုက်လဝ် သကိုပ်ဗိုလ်နအဖတြေံ မဒှ်ညးမကေၚ်ကတ်လ္ၚတ်လဝ် ကွတ်နယူကလဳယျာ ပ္ဍဲရသျှာတုဲ ဗွဲဒမၠုက် ကၠောန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲနအဖကီုဂှ်တုဲဂၠးတိ ကတဵုဒှ်ဗဟေက်၊ အမေရိကာန်လေဝ် ကတဵုဒှ် ဓဝိၚ်သောက ပ္ဍဲကိစ္စဏံဂှ်တုဲ ဂတဏံ ညံၚ်ဂွံလ္ၚတ် ချိုတ်တ်ပၠိုတ်တ်ဂှ် ညးတံဖန်ဇန်အာရောၚ်။ ဍုၚ်ဗၟာ ကၠတ်ကၠောန်နယူကလဳယျာဂှ် ဒှ်အရာဖံက်ပကဝ် လိက်ကသုက် တၚ်သဂုတ်သွာတ် ကံၚ်ဇြဳဂီုကၠီု ကုလသမဂ္ဂ ၁၈၇၄ ဂှ်တုဲ တၚ်သဂုတ်သွာတ်ဂှ်ဝွံ ပံက်လဝ်အဓိပ္ပဲါဍေံ ကၟာတ်ဒၞာလဝ် ပရေၚ်ကူသာန်သွံရာန်လွဟ် ကုကဝ်ရဳယျာသၟဝ်ကျာရ။
ဟိုတ်နူပရိုၚ်ဝွံ မံက်တိုန်ဂှ်တုဲ ဗွဲမဂတာပ်အခိၚ် ဟွံလဇုဲဟေၚ် သၟိၚ်အမေရိကာန် ဂျေမ်ဝိဗ် ပလီုကၠေံ တရဴညး ဂွံအာဍုၚ်ဗၟာရ။ ဂျေမ်ဝိဗ်ဝွံ ဒှ်ညး မကေတ်ဒၟံၚ်တာလျိုၚ်ဥက္ကဌ ကၠတ်ထဝ်သဳနိတ် ပ္ဍဲသာပ်ကမ္မတဳ ကေၚ်ကာစပ်ကဵုဗၟာ အာသျှ ကေုာံ ဖသေတ်ဝှေတ်ရ။ဟိုတ်နူပရိုၚ်ဂှ်တုဲ ညးချူလိက် ကဵုဏာကသပ်ညာန် ကုဝန်ဇၞော်ဍုၚ်သအာၚ် အမေရိကာန် နာဲဗြဴဟေဝ်လာရဳ ကလေန်တာန် ညံၚ်ဂွံစၟဳစၟတ်ဂၠိုက်ဂၠာဲ ဒဒှ်ဍာံကိစ္စဝွံရောၚ်။ မ္ၚးနူကၟိန်ဍုၚ်အမေရိကာန်တုဲ ဍုၚ်မသၟေဟ်တအ်ဂှ် ဂွံဟီုဂရိုဟ် အလဵုအသဳပၞာန်ဗၟာစပ်ကဵုဖံက်ဖကဝ် တၚ်သဂုတ်သွာတ် ကံၚ်ဇြဳဂီုကၠီု ကုလသမဂ္ဂဂှ် ဟၟဲဏီရောၚ်ဂှ် ဌာနပရိုၚ်မဇ္ဇျိမ၊ မဖျေံသဇိုၚ်ဍုၚ်ဇၚ်မာဲဂှ် ဟီုပတိတ်လဝ်ရ။
အလဵုအသဳတၠအဝဵု မသအဵုသအာ်ကြမ်ဓဇန်ဏံ ယဝ်ကလိဂွံ လွဟ်နယူကလဳယျာဂှ်မ္ဂး ဒှ်အန္တရာဲ ကောန်ဍုၚ်ဗၟာတအ်သီုဖအိုတ် အယာံမာတ်ကောန်ဍုၚ်အရၚ် ဂကောံရပ်လွဟ်တံသၟး နွံကဵုအန္တရာဲ ဟွံသေၚ်။ လွဟ်ဂျိတအ်ဂှ် ယဝ်စိုပ်သကေံတဲ နအဖဂှ်မ္ဂးတုပ်သၟဟ်ကဵု သဒါမ်ဟူသိၚ် စကာလွဟ်ဂျိတအ်ဂှ်တုဲ ကေတ်ဇၞးကၠုၚ် လတူကောန်ဂကူရပ်လွဟ်ကာတ်တအ်ဂှ်ကီု နအဖလေဝ် ကၠောန်သ္ပပကီုပရာပ်အာ သာ်ဂှ်မာန်ရောၚ် စၟဳကေတ်လဝ်ရ။
အန္တရာဲနယူကလဳယျာဂှ် အခိၚ်လဵု ဒးဆဵုဂဗမာန်ရောဂှ် ဟီုတော်ဆဟွံလောဲ ၜိုန်ဒှ်ကီုလေဝ် အန္တရာဲကၠုၚ်စိုပ်ဗဒဲါဇကုမ္ဂး ယြဴညးလဵုမွဲ ဂွံတိက် ၜိုဟ်ဟ်သြိုဟ်ဟ် စသုၚ်မံၚ်စံၚ် ၜိုဟ်ဟ်သြိုဟ်ဟ်မာန်ဂှ်ရော။ ပရေၚ်ဓဇန်ကြမ်ကြ ကုကောန်ဍုၚ်အရၚ်တအ်နာနာပကာရ မပတံဂစိုတ် ပလီုကောန်သမ္ဘာတအ် နအဖ ကၠောန်ကၠုၚ်လဝ်တုဲအိုတ်ရ၊ ဂတဏံ ဒးစကာလွဟ်နယူကလဳယျာတုဲ လၞိန်ဗပိန်ဂှ်ရော နအဖ ဇြိုၚ်စိုတ် ဒှ်မာန်ကီုဟာ။ ။