စပ်ကဵု ဗော်ဒီမဝ်ကရေဇြဳအလုံရးမန် စှေ်ဒၟံၚ်ပရေၚ်စန်ဒက် အကာဲအရာပြဟ်ဟ်ဏံကီု အကာဲအရာအပ္ဍဲဗော်ညးတံကီုတုဲ မိရာၚ်မြဟ် သၟာန်သွဟ်လဝ်ကဵု ဥက္ကဌ ဗော်ဒဳမဝ်ကရေဇြဳအလုံရးမန် နာဲၚိုဲတုၚ် (အစာဇၞူ) မဒှ်ရ။
သၟာန် ။ ။ စပ်ကဵု ဗော်ဒီမိုကရေဇြဳအလုံရးမန် စှေ်ဒၟံၚ်ပရေၚ်စန်ဒက် အကြာညးဍုၚ်ကွာန်မန် အကာဲအရာပြဟ်ဟ်ဏံဂှ် သောၚ်ကလးကဵုညိအစာ။
သွဟ် ။ ။ ပြဟ်ဟ်ဏံ ပိုဲတံဂှ် စှေ်မံၚ်ပရေၚ်စန်ဒက်ဂှ် ဂွံအာပွိုၚ်ၜိုတ် မွဲသတ္တဟဟီုဟဂှ်လေဝ်၊ ရေဝ်၊ ဇြပ်ဗု၊ လမိုၚ်၊ မုဟ်ဍုၚ်၊ နယ်ကရေၚ်လေဝ် ပိုဲတံ အာဂွံလဝ်ညိညကီု လၟုဟ်တှေ် ဗွဲတၟေၚ် စှေ်မံၚ်ပ္ဍဲဍုၚ်မတ်မလီု ၜိုတ်ပိုဲတံ စှေ်ဂွံစန်ဒက်ဂှ်တှေ် ပြေပြံၚ်မံၚ် မၞိဟ်ဒုၚ်တၠုၚ်လေဝ်ဂၠိုၚ်မံၚ်ဏောၚ်။
သၟာန် ။ ။ အခိၚ်ကာလစှေ်ဒၟံၚ်စန်ဒက်ဏံဂှ် ပရေၚ်အခက်အခုဲနွံမံၚ်ကီုဟာ အစာ။
သွဟ် ။ ။ အခက်အခုဲဂှ် ညိညိညညနွံမံၚ်၊ ဆဂး ၜိုန်ရညိညဟီုဂှ် အကြာမန်ပိုဲ အစောဲအလာံနွံမံၚ် အစောဲအလာံဟီုဂှ်တှေ် ဗီုကဵု ကၠောန်ဗီုဏံတှေ် ဒးဖောက်ဏောၚ်၊ ကၠောန်တေံလေဝ် ဒးဖောက်ဏောၚ် မပ္တံသာ်ဂှ်လေဝ် ကၠောန်ဟဏံတှေ် ပရေၚ်ပိုန်ဂြပ်ဟုတ်ဏောၚ် အေဗီုဂှ်လေဝ် အစောဲအလာံအကြာမန်ပိုဲနွံမံၚ်၊ ဆဂးဂှ် မုလေဝ်သက်ဒးဖောက်ဟွံမွဲပုဟ် ဗီုဇကုဒးစိုတ်ဂှ် ဇကုစေတနာနွံဂှ် ဇကုပစူတဲရ ဆဂး မၞိဟ်ဒုၚ်တၠုၚ်ဂၠိုၚ်မံၚ် ပိုဲလေဝ် ကၠောန်ပရေၚ်ဓဝ်ဍာံဍာံရ။
သၟာန် ။ ။ စပ်ကဵု ကမ်မရှေန်ပေါဲရုဲမာဲတံ ဖျေံလဝ်သၞောဝ်တုဲ ကာလစန်ဒက်ဂှ် အခက်အခုဲနွံမံၚ်ကီုဟာ အစာ။
သွဟ် ။ ။ ဍေံတံဂှ်လေဝ် ဍေံတံဓရတ်မံၚ် ဆဂး ဓရတ်ဂံၚ်ၚ်ဟွံသေၚ်ပုဟ် ဂံၚ်ၚ်လေဝ်ဍေံတံဟွံဂံၚ်ဓရတ်ပုဟ်၊ ဆဂး ဍေံတံလေဝ် ဗီုဏံကီုလေဝ် စှေ်ပရေၚ်စန်ဒက်အကြာညးဍုၚ်ကွာန် (လူထု) ဟီုတှေ် ဒးစှေ်မွဲဗီု ယဝ်အကြာရုၚ်ပိုဲတံရတှေ် ပိုဲဒးစှေ်မွဲဗီု၊ စှေ်ပရေၚ်စန်ဒက်ဟီုဂှ် ဒှ်မံၚ်ၜါပိဗီုလေဝ် ဆဂး ပိုဲဂှ် ပြဿနာညံၚ်ဟွံဂွံဒှ် အတိုၚ်ဍေံတံဖျေံလဝ်သၞောဝ်ဂှ်လေဝ် ညံၚ်ကဵုဟွံဗၠးတိတ်၊ ဥပမာဍေံ ပိုဲစှေ်ကွာန်ဏံဏောၚ် ပိုဲပကောံလဝ်အဂှ်တုဲ ပိုဲအာဂှ် ဒးမံၚ်ရ ဆဂး ဂတဴမံၚ်မ္ၚးဂှ် ကရေဲမံၚ် ဗီုဂှ်ဂှ် ဟွံပပုဟ် မန်ပိုဲလေဝ် ကၠိုဟ်မံၚ်၊ အေဂှ်ရတှေ် ပိုဲစှေ်မံၚ်စန်ဒက်လၟုဟ်ဂှ်တှေ် မုလေဝ် သက်ဂွံရုမ်ဓညဟွံမွဲပုဟ် ဆဂး မွဲလ္ပာ်တေံဂှ် ဍေံဘပဠဟာ ဘမံၚ်ဘဘ ဘပဠဂှ် ဇကုအလဵုအသဳဟွံသေၚ် ကဆံၚ်သၟဝ်ဝ်တံဂှ်ရဒှ်မာန် ပိုဲတံလေဝ် လ္တူဘပဠဂှ် စိုတ်ဖောက်အောန်ကွေံကွေံရ ပိုဲလေဝ် စမ်ဝေၚ်လညာတ်ဏောၚ် ပဖောက် မုသက်ဂွံဒးဖောက်ဟွံမွဲပုဟ် ၝဇကုဒးစိုတ်ဂှ် ဇကုစုတ်ရ ၝဇကုဒးစိုတ်ဂှ် ဇကုကၠောန်ရ ပိုဲတံဂှ်တှေ် စှေ်မံၚ်ပရေၚ်စန်ဒက်အဆက်က်ဟဂှ်ရ။
သၟာန် ။ ။ အကြာညးဍုၚ်ကွာန်မန်တံ နကဵုဗော်အစာတံ တၚ်ဂွံဇြဟတ် ၜိုတ်ဟလိုၚ်လဵုနွံ။
သွဟ် ။ ။ ၜိုတ်ပိုဲစှေ်ဂွံလဝ် ညးဍုၚ်ကွာန်တံ ကဵုဇြဟတ်ဂှ် ပိုဲတံလေဝ် ဂွံဇြဟတ်ကွေံကွေံဏောၚ်၊ ညးတံဂှ် ဗော်တၞဟ်ဟ်လေဝ်ဟွံမွဲတှေ် ဂွံကဵုညးဂှ်ရော ညးဍုၚ်ကွာန်ဂှ်လေဝ် ညးတံဟွံလေပ်လိက် ဟွံကၠိုဟ် ဗဟုသုတလေဝ်ဟွံမွဲတှေ် မာဲဏံ ဂွံကဵုညးဂှ်ရောဂှ် ညးတံတော်မံၚ် လၟုဟ်တှေ် ဗော်မန်ဂှ် ညးလ္ၚဵုဂှ် ဟွံတီဂှ်လေဝ်နွံမံၚ် ဒဒှ်ရ ပိုဲတံ ဓမံက်လဝ်ဗော်မန်နွံမွဲဂှ် သွက်ပိုဲဂှ် မုသက်ဟီုဟွံမွဲလေဝ် ညးတံလေဝ် လစွံစိုတ် လ္တူပိုဲဂှ် ပရေၚ်ဓဝ်ဍာံရ ပိုဲလေဝ်စွံစိုတ်ဓဝ်ဍာံရ။ ဆဂး မုနွံမံၚ်မွဲရောဟီုဂှ်တှေ် ၝဍေံဘပဠဂှ် နွံတွဵုလေဝ် ဆဂး ဘပဠဂှ် အကြာပေါဲရုဲမာဲဂှ်တှေ် ပိုဲစှေ်ကဵုပညာဏောၚ်လေဝ် ကဵုခန်ဗတောန်ဏောၚ် (သၚ်တန်း) လၟုဟ်တှေ် အကြာၝောံမၞိဟ်ကွာန် လၟုဟ်လေဝ် ပိုဲတံပလးလဝ် သၟတ်တံနွံမံၚ် ဂွံစှေ်စန်ဒက်ဂှ် အေဂှ်ဂှ် နကဵုဗဗွဲဓဝ်ရ ဍေံတံလေဝ် ကဵုလဝ်အခေါၚ်ရ၊ ပိုဲတံလေဝ် ကဵုလဝ်သမ္တီတုဲတုဲမံၚ်ရ စပ်ကဵုပေါဲရုဲမာဲတုဲ ဗီုလဵုဂွံစုတ် ဗီုလဵုဂွံပ ပိုဲဒးသေၚ်ကလးဏောၚ် လညာတ်ကၠာတေံ ဂွံကၠောံအာဂှ်လေဝ် ပိုဲတံ ဒးစှေ်စန်ဒက်ရ။
သၟာန် ။ ။ ခြာဟွံလအ်ဏံဂှ် အစာတံရုဲစှ်ပတိုန်လဝ် (ဗဟိုအလုပ်မှုဆောၚ်) ဏောၚ် ဂွံတီကေတ်ရ။ စပ်ကဵုဂှ်တုဲ အစာသောၚ်ကဵုညိကီု။
သွဟ် ။ ။ ဗွဲကိုပ်ကၠာတေံဂှ် ပိုဲတံပတိုန်လဝ်ဂှ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ် ပထမ က္ဍိုပ်သ္ကိုပ် ဒုတိယ တုဲတှေ် မၞိဟ် ၁၃ တၠ၊ အပံၚ်ဂှ်တှေ် ၁၅ တၠ နူကဵုဂှ်ဂှ် ပိုဲပြံၚ်ထောံ ကောၚ်ကာဗဟဵု (ဗဟဵုအလုပ်မှုဆောၚ်) ပိုဲထပ်ပံက်လဝ် ၂၁ တၠ၊ ဥက္ကဌ၊ ဒုဥက္ကဌ (၁) ဒုဥက္ကဌ (၂)၊ ဖက်ဆော၊ ဖက်ဆော (၁) ဖက်ဆော (၂) ဖအိုတ် ၆ တၠ၊ မၞိဟ် ၆ ဏံဂှ် ပိုဲတံကဵုလဝ်တာလျိုၚ်ချိုတ်တ်ပၠိုတ်တ်ရ။ ပါဲနူဂှ်ဂှ် နကဵုတာလျိုၚ်ချိုတ်တ်ဟွံဂွံကဵုဏီပုဟ် ညးဂှ်ဂှ် ကေတ်တာလျိုၚ်ပရေၚ်ဘဏ္ဍာ ညးဂှ်ဂှ်ကေတ်တာလျိုၚ်မုဂှ် ဟွံကဵုဏီပုဟ် ဆဂး ပိုဲတံပတိုန်လဝ် အပ္ဍဲနေဗျဳတဝ်တေံတုဲယျလေဝ်၊ ဥက္ကဌဂှ် အဲနာဲၚိုဲတုၚ်၊ ဒုဥက္ကဌ (၁) ဂှ် နာဲလှအံၚ်၊ (၂) နာဲသိုက် ဖက်ဆော ဒေါက်တာမၚ်းနွယ်စိုး၊ ဖက်ဆော (၁) ဂှ် နာဲသာန်တေန် ဖက်ဆော (၂) ဂှ် နာဲခေန်အံၚ် မၞိဟ် ၆ ဏံဂှ် ကဵုလဝ်တာလျိုၚ်တုဲတုဲရ ဆဂှ် မၞိဟ်သှေ်တံဂှ်လေဝ် ကမ္မတီဗဟဵုရ ဆဂးဂှ် တာလျိုၚ်ဂှ် ဟွံကဵုလဝ်ဏီပုဟ် ပိုဲဆက်ကဵုအာ တာလျိုၚ်ပၠန်ဏောၚ်လေဝ်။
သၟာန် ။ ။ စပ်ကဵု အလဵုအသဳတံဖျေံလဝ် မွဲဗော်မ္ဂး ဒးပေၚ်ကောန်ဂကောံ လ္ၚီတၠဂှ်ဏောၚ်၊ နကဵုဗော်မန်တံရော အကာဲအရာဗီုလဵုနွံ။
သွဟ် ။ ။ လ္ၚီဟွံကပုဟ် မွဲမွဲပွိုၚ်ဍုၚ်ဓဝ်ဂှ် ပေၚ်ဟဂှ်ရဏောၚ် လၟိဟ်ၜိုတ်လ္ၚီဂှ် လၟုဟ်ပိုဲပတိုန်လဝ်တုဲမံၚ်ယျလေဝ် လၟိဟ် ၁၄၀၀ ဂှ်ပတိုန်လဝ်တုဲယျ။
သၟာန် ။ ။ အကာဲအရာ ပရေၚ်ဘဏ္ဍာ အပ္ဍဲဗော်အစာတံလေဝ် ဗီုလဵုနွံ ပြေပြံၚ်မံၚ်ကီုရဟာ ဒှ်မံၚ်အခက်အခုဲဟာဂှ် ထပ်သောၚ်ကဵုညိပၠန်။
သွဟ် ။ ။ စပ်ကဵုပရေၚ်ဘဏ္ဍာတုဲ ဟီုဍာံဍာံဂှ် ဝါတ်ဂါတ်ဂှ်နွံမံၚ်ညိလေဝ် ဆဂး ပိုဲဟွံဒးဂွိၚ်ပုဟ် မုဒှ်ဟလဵုရောဟီုတှေ် ဗွဲကိုပ်ကၠာဏံတှေ် နူကဵုမၞိဟ်လုပ်ဗော်ဂှ် ညးမွဲ ၅၀၀ ဒကေဝ် ပိုဲစၟတ်သမ္တီ ကဵုလဝ်တာလျိုၚ်ဟဂှ် ဆဂး ညးမွဲ ၅၀၀ ဟီုဂှ် ကဵုမာန်မံၚ်ဖအိုတ်ရ။ လ္ၚဵုစေတနာနွံဂှ် ဍေံကဵု မွဲကိုဋ်လေဝ်နွံ မွဲလက်လေဝ်နွံ ၜါလက်လေဝ်နွံ အေဂှ်လေဝ်နွံမံၚ် စိုပ်ကဵုပရေၚ်ဘဏ္ဍာဂှ် ပိုဲဂှ် ဂၠိုၚ်ဂၠေၚ် အိုတ်တၟိုဟ်မံၚ် ဟဂှ်လေဝ်ဟွံသေၚ်ပုဟ် ခက်ခုဲကဵုလှုဲကွေံဟဂှ်လေဝ် ဟွံသေၚ်ပုဟ် ဆဂးဂှ် ဍေံဝါတ်ညိ ခက်ခုဲဂှ် ဍေံခက်ခုဲညိလေဝ် စရိတ်ချီဒရာၚ်တံဂှ်တှေ် ဟွံဂွံသုၚ်စောဲသၠာဲသၠာဲလးလးလေဝ် ဒးဟအေတ်မံၚ်လေဝ် စပ်ကဵုဘဏ္ဍာဂှ်ဂှ် ပိုဲဂှ်ဍိုက်ပေၚ်ကွေံကွေံဟာ ဟဂှ်လေဝ်ဟွံသေၚ်ပုဟ်၊ ဒဵုကဵုဝါတ်ဂါတ်ကွေံကွေံဟာ ဟဂှ်လေဝ်ဟွံသေၚ်ပုဟ်၊ ဆဂးပိုဲဂှ် မု ဂွံရုဲအမာတ်ဂှ် ဗီုတေံ ဗီုဏံဂှ် ညးမွဲ ဒးစုတ်မသုန်ကိုဋ်ဏောၚ်ဗီုဂှ်ဂှ် ဟွံမွဲကၠုၚ်တွဵု ဆဂး လၟုဟ်ဂှ် ပိုဲနူကဵုပတိုန် (register) ဂှ် ဒးကဵုလဝ် ပိကိုဋ်၊ ဗွဲကြဴဏံဂှ် ပတိုန် ဂွံပတိတ်တြးဝါဒပိုဲဏံဂှ်လေဝ် ဒးကဵု ၆ ကိုဋ်ပၠန်၊ ပံက်လဝ်ရုၚ်အပ္ဍဲဍုၚ်မတ်မလီုဂှ်လေဝ် အိုတ်နွံမံၚ် အေဂှ်ဂှ် ခက်ခုဲနွံမံၚ်ညိ ဆဂးဂှ် ပွိုၚ်ဍုၚ်ညးကဵုညးဂှ် ညးသေၚ်အာမာန်မံၚ် ဍေံပြေပြံၚ်တွဵုရဏောၚ် ပိုဲဂှ်တော်လဝ်ဟဂှ်လေဝ် သြန်နွံဟာ ယဝ်ရသၟာန်တှေ် သြန်ဟွံမွဲပုဟ် ဆဂးဂှ် ပိုဲဂှ် ဒဵုကဵုဝါတ်ဂါတ်ခက်ခုဲ ဒဵုကဵုကၠောန်ကမၠောန်ဟွံဒှ်ဂှ် ဍေံဒှ်ဟွံမာန်လေဝ် ကမၠောန်ညံၚ်ဂွံဒှ် ဍေံဒှ်မာန်မံၚ်၊ ရဲကဵုဒါန် ၜါပိကိုဋ်လေဝ်နွံမံၚ် နွံမံၚ်ညိညိလေဝ် ဒဵုကဵုဂၠိုၚ်ကွေံဂှ်ဟွံသေၚ် လ္ၚဵုဂှ် မွဲၜါလက် ကဵုမံၚ်ဟဂှ်လေဝ် ရဲကဵုဒါန်နွံမံၚ်ဏီ ဆဂး ညးတံဟွံဂွံကဵုဏီလေဝ် ပိုဲဂှ်ဂှ် မာဲလေဝ်ဟွံဂွံရုဲဏီတှေ် ရုဲမာဲမွဲမွဲတှေ် ၅ ကိုဋ် အေဗီုဗီုဂှ်လေဝ် ဆဂး ဣဂှ်ဂှ် ပိုဲဟွံဂွံဖန်ဏီပုဟ် ပရေၚ်ဘဏ္ဍာဂှ်ဂှ် ဒဵုကဵုအိုတ်တၟိုဟ်လေဝ်ဟွံသေၚ် ဒဵုကဵုဝါတ်ဂါတ်လေဝ်ဟွံသေၚ် နွံမံၚ်အကြာၜါဂှ်ရလေဝ် ပိုဲဂှ်ဂှ် ဗီုလဵုဒှ်ဒှ် ပတိတ်ကေတ်ဇြဟတ်ရလေဝ်။
သၟာန် ။ ။ လ္တူပေါဲရုဲမာဲ ၂၀၁၀ ဏံ နကဵုဗော်ဒဳမဝ်ကရေဇြဳအလုံရးမန် ဗီုလဵုစၟဳကေတ်လဝ်နွံကီုရော။
သွဟ် ။ ။ ပ္ဍဲပေါဲရုဲမာဲဏံ ယဝ်ဟီုဍာံဍာံတှေ် အပ္ဍဲကွာန်မန်တံဂှ် ယဝ်ပိုဲဂှ်ရုဲတှေ် ပိုဲတံဇၞးဏောၚ်၊ တော်လဝ်ဟဂှ်ရ မုဒှ်ဟလဵုရောဟီုတှေ် ပုရိသတ်ဂှ် ညးဍုၚ်ကွာန်တံဂှ် ညးတံစိုတ်လုပ်စလ္တူဗော်ပိုဲ ညးတံ ဆာန်ဂကူမန်လေဝ် ပါမံၚ်ဏောၚ်ကီုလေဝ် ဗီုလဵုညးတၞဟ်ပြိုၚ်ၚ်ရ ယဝ်ရပြိုၚ်နကဵုဗဗွဲဓဝ်တှေ် ပိုဲသက်ဒးဂွိၚ်ဟွံမွဲပုဟ်၊ ဒၞာဲဗီုကဵု သဓီုတံ ၜဳကလေၚ်တံ ကျာ်ဓိုတံတှေ် ပိုဲဒးသၠာဲဂတးကဵု ဗော်တၞဟ်ဟ်လေဝ် ဒၞာဲဂှ်ဂှ် မန်အောန်မံၚ်တှေ် ဆဂး ပွိုၚ်ဍုၚ်တၞဟ်ဟ်ရတှေ် ပိုဲဟွံဒးဂွိၚ်ပုဟ် ယဝ်ရကၠောန်ကဵုဗဗွဲဓဝ်ရတှေ် မုပိုဲဟွံဒးဂွိၚ်ပုဟ် ညးဍုၚ်ကွာန်တံဂှ် ဒုၚ်မံၚ်တွဵုဏောၚ်။
စၟဳကေတ်လဝ်ဂှ်တှေ် ပိုဲမာန်ဏောၚ် ပိုဲဇၞးဏောၚ် မုဒှ်ဟလဵုရောတှေ် အကာဲအရာတ္ၚဲဏံဂှ် ကောန်မန်တံဂှ် ညးတံစိုတ်လုပ်စမံၚ် လတုဲ ဗော်ဂှ်လေဝ် ဗော်မန်နွံမွဲရဏောၚ် စနူကဵုဗော်တၞဟ်ဟ် မပ္တံဗော်ဍုၚ်မန်တၟိတံလေဝ် ကဵုဗော်ပိုဲဂှ် ပြဿနာကီု မုကီုဂှ် ဟွံမွဲပုဟ် ဗီုညးညးဟတဴဟလိုၚ် ဗီုအဲအဲဟတဴဟလိုၚ်ရဏောၚ်။