နာဲမာန် – ဂကောံဒေံါပန်ပှော်ဟွံဒုၚ်တဲဂမၠိုၚ်တအ် ယဝ်ဟွံဒုၚ်တဲ ဒပ်ပၞာန်မၚ်ပယျဵုကဵု ဒပ်ပၞာန်ညးဍုၚ်ကွာန်မ္ဂး ဂိတုသေတ် သေတ်တေန်ဗါ (၁) ဏံ စွံလက္ကရဴအိုတ်တုဲ အခိၚ်ၜက်နူကဵုဂှ် ကေတ်အရေဝ်နကဵုဇြဟတ်ပၞာန်ရောၚ် သာ်ဝွံ သ္ကိုပ် ပၞာန်ဗၟာယျေဝ်မျေအ် ဟီုလဝ်ကဵု ဂကောံဒေံါပန်ပှော်ဂမၠိုၚ် မွဲရမျှာၚ်ဓဝ် တုဲကၠုၚ်ဂိတုအဝ်ဂေတ် တတိယသတ္တဟဂှ်တုဲ ပ္ဍဲအကြာဒေသတိဍာ် ဂကောံဒေံါပန်ပှော်ဂမၠိုၚ်တအ် မဖျေံလဝ်သ္ဇိုၚ်ဂှ် ပေဲါဗ္တိုက်ရမျှာၚ်လွဟ် ကလေၚ်ဗြုတိုန်မာန်ဟာဂှ် ပ္ဍဲအကြာညးဍုၚ်ကွာန်တအ် ဒှ်ဒၟံၚ်ပရေၚ်ဓဝိၚ် ဇၞော်ဇၞော်မွဲရ။
အလဵုအသဳပၞာန် ၜိုန်ကဵုကၠုၚ်ဇြဟတ်ဓရိုဟ် ထတ်တ်ကာတ်တ်ကီုလေဝ် ဂကောံရပ်လွဟ်ဒေံါပန်ပှော် ဇြဟတ်ခိုဟ် တအ် ဟွံဒုၚ်တဲ တးပဲါကလေၚ်ပရိုၚ်ကဵု အလဵုအသဳ နလုပ်သၞောဝ်တပ်ပ်တုဲ အလဵုအသဳပၞာန် ဒှ်အာပရေၚ်ကမၠောန် ဆိုအ်ဗ ဇၞော်ဇၞော်မွဲရ။
အပ္ဍဲကၟိန်ဍုၚ်မန်ဗၟာဂှ် ခြာဟွံလအ် ဂိတုနိုဝ်ဝေန်ဗါ (၇) တေံမ္ဂး ပေဲါရုဲမာဲလေဝ် နွံမံၚ်တုဲ ယဝ်ရအလဵုအသဳပၞာန် ရပ်စပ် ကေတ်အရေဝ်ကဵု ဂကောံရပ်လွဟ် ကောန်ဂကူဒေံါပန်ပှော်တအ်မ္ဂး ပ္ဍဲကဵုတိဍာ်ဒေသကောန်ဂကူ ဂကောံဒေံါပန်ပှော် မဖျေံလဝ်သ္ဇိုၚ်ဂှ် ဂွံကၠောန်ဗဒှ်အာပေဲါရုဲမာဲ ၜိုဟ်ဟ်သြိုဟ်ဟ်ဂှ် ဒှ်ဟွံမာန်ရ။
ပေဲါရုဲမာဲ (၂၀၁၀) ဏံဂှ် ဒှ်ပေဲါရုဲမာဲ ထ္ၜၚ်ပ္တိုန်စၚ်ကဵု ပူဂဵု အဝဵုပၞာန်ဟလောတ်ၜးကယျိုၚ်တအ် ဟီုမွဲဗီုပၠန် ရုပ်ညးဍုၚ်ကွာန် အဝဵုပၞာန် ဆက်အုပ်ဓုပ်အာ နလုပ်သၞောဝ် ညးဍုၚ်ကွာန်တအ် အကြာဒးဒုၚ်ကရေပ်ဓရတ်နာနာ ဒးဒုၚ်ကၟာတ်မတ် နာနာဂှ်ရ။
ကာလအလဵုအသဳ ကၠောန်သ္ပသဘၚ်သဳကၠဳကောန်ဂကူ ပ္ဍဲကဵုတၞံဇြဲၜါတၞံ (လ္ဂုၚ်) ဂှ်လေဝ် ဖျေံလဝ်ဗီုကဵု ပူဂဵုကဵု ရဲညးတိုန်သဘၚ်သဳကၠဳဂှ် ကဵုသ္ပဗီု “ပုက်တေန်ညိုဝ်” တုဲ ပဲါနူကဵု ဒုၚ်ဓညိက်ကအ်တုဲ မုလေဝ် ဟွံကဵုအခေါၚ်သဳကၠဳပ္တိုန်ထ္ၜးရ။ သ္ဇိုၚ်သၞောဝ်ဥပဒေ မံက်ကၠုၚ် ပ္ဍဲကဵုဇြဲၜါတၞံဂှ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်တအ်ရ ဓဇက်လဝ်တုဲ သွက်ဂွံဒှ်ဒတန်ဂှ် အဃောရးဧရာဝတဳ ဒးလဝ်လဗိုတ်ကျာမေလံၚ် “နာဂေတ်သ်” ညးတအ်ပၠန်ရ ဖျေံလဝ်ဗီု လလောၚ်တြးပ္တိတ်ဏါ ညးဍုၚ်ကွာန်တအ် ဒုၚ်တဲထံက်ဂလာန်ကြပ်ပေၚ်ကဵုတၟံကၠံ လီဠာန်ညးဍုၚ်ကွာန်တအ် နနဲကဲစှေ်စှေ်ရ။
သ္ဇိုၚ်သၞောဝ်ဥပဒေဂှ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်တအ်ရ ချူဓဇက်လဝ်၊ ညးတအ်ပၠန်ရ ဒုၚ်တဲထံက်ဂလာန်၊ သွက်ဂွံပၠောပ်အာလမျီုသ္ဇိုၚ်သၞောဝ်ဥပဒေဂှ် က္ဍိုပ်ပၞာန်တအ်ပၠန် ဓဇက်ဒၟံၚ်မဟာဗျူဟာ ပ္ဍဲပေဲါရုဲမာဲညးတအ် လလောၚ်လဝ် နိုဝ်ဝေန်ဗါ (၇) ဂှ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန် ၜးကယျိုၚ်တအ် ဆက်ကေမ်အာအဝဵုတုဲ ပေဲါရုဲမာဲ (၂၀၁၀) ဏံဂှ် ဒှ်ပေဲါရုဲမာဲ ဆက်လမျီုညးတၠအဝဵု က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်တအ်ဟေၚ်ရ။
ပေဲါရုဲမာဲ နိုဝ်ဝေန်ဗါ (၇) ဂှ် မံက်လတ်တီကၠး ဗော်သ္ပစၞးကဵုကောန်ဂကူညးဍုၚ်ကွာန်တအ်ဂှ် စန်ဇိုၚ် စန်တဲတုဲ ကဵုလုပ်ပြိုၚ် ပေဲါလံၚ်ဂြိပ်၊ ဗော်ဇုတ်ဓရံၚ်အလဵုအသဳပၞာန် ခိုၚ်ကၠိုက်ဖေါအ်ဗြေဝ်ဂှ် သီုကဵုလဝ်အခေါၚ်စန္ဒက် ပရေၚ်သၠးပွး စရိတ်ဘဏ္ဍာပၠန်လေဝ် နူကဵုဘဏ္ဍာအလဵုအသဳပၞာန်တအ် ဂၠံက်ပ္တိတ် ကဵုအခေါၚ်သုၚ်စောဲတုဲ ကဵုပြိုၚ်ကဵု ဗော်ကောန်ဂကူညးဍုၚ်ကွာန်တအ်ဂှ် ဟွံစှေ်သဘဴဓဝ်လးလးရ။
ကၠာဟွံကၠောန်ပေဲါရုဲမာဲဂှ် အခါရဗော်ဇုတ်ဓရံၚ်အလဵုအသဳပၞာန် ခိုၚ်ကၠိုက်ဖေါအ်ဗြေဝ်တအ် ဇၞးလဝ်တုဲတုဲဏေါဝ်ဂှ် စနူညးဍုၚ်ကွာန်ဓမ္မတာမွဲလေဝ် တော်ဒးလဝ်တုဲတုဲရ။ ဟိုတ်နူဂှ်ရ ပေဲါရုဲမာဲ (၂၀၁၀) ဏံ ဂကောံဗော်ပရေၚ်ဍုၚ် ကွာန်ဂမၠိုၚ်လေဝ် ဟွံစှေ်စိုတ် ညးဍုၚ်ကွာန်ဂမၠိုၚ်လေဝ် စိုတ်ဟွံလုပ်စရ။ ခြာဟွံလအ် ဂတဗၞတ် (၂) ဂိတုပၠန် ကၟိန် ဍုၚ်မန်ဗၟာ ပေဲါရုဲမာဲနွံမံၚ်ရောၚ်ဂှ် ညးဍုၚ်ကွာန်တအ် ဟွံစွံလဝ်အာရီုတုဲ ပေဲါရုဲမာဲနွံကၠာလေဝ် စိုတ်ညးဍုၚ်ကွာန်တအ် ဂွံမၚ်စၟဳ ပရေၚ်ပြံၚ်လှာဲဂှ် ဟွံမွဲလးလးရ။
ပေဲါရုဲမာဲတုဲဒှ်အာတုဲ အစဳအဇန်သွက်ဂွံပၠောပ်လမျီုကဵုသၞောဝ် (၂၀၀၈) ဂှ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန် ညးတၠအဝဵုတအ် ဒှ်ဓဝိၚ်ကဵု ဂကောံရပ်လွဟ် ကောန်ဂကူဂမၠိုၚ်တုဲ ကၠာပေဲါရုဲမာဲဏံ ညးတအ်ဂစာန်ပလှ်ပလေံဒၟံၚ် ဂကောံရပ်လွဟ်ဒေံါပန်ပှော် ကောန်ဂကူဂမၠိုၚ်တအ်ရ။
ဒပ်ရပ်လွဟ်ကောန်ဂကူကောန်ဍုၚ်အရၚ်ဂမၠိုၚ်တအ်ဂှ် ကၠး စှေ်စိုတ် လ္တူက္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်တအ် ဟွံယျေလ္ဂူတုဲ ပဲါနူ ဂကောံကၠောန်ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်တအ် ညးမကၠောန်သ္ပစၞးကောန်ဂကူ ညးဍုၚ်ကွာန် မဍာံဇေတ် ကောန်ဂကူဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟွံဒုၚ်တဲ ဟီုဓမံက်ပ္တိတ်တပ်ပ်ရ။
ဒဒှ်ပြသၞာကၟိန်ဍုၚ်ဗၟာဝွံ ခေတ်အဆက်က် ဟွံစွံဂရုကဵု ဂကောံကောန်ဂကူကောန်ဍုၚ်အရၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် နူကဵုကၟိန်ဍုၚ်မန် ဗၟာ ကလိဂွံပရေၚ်သၠးပွးတုဲ (၁၉၄၈) တေံရ ဟွံသောၚ်ကလးကၠုၚ်လဝ်တုဲ ပြသၞာကောန်ဂကူတအ်ဂှ် မွဲအဆက်ကဵု မွဲအဆက် ဇၞော်ကၠုၚ်ဒၟံၚ် တ္ၚဲဏံမ္ဂး ပြသၞာစိုပ်ကၞောတ် လ္တူက္ဍိုပ် အလဵုအသဳပၞာန်တအ်ရ။
ပ္ဍဲကဵုအကြာ သၞာံ (၁၉၉၀) တုဲဂှ် သ္ကိုပ်ပၞာန်ဇၞော် ခေန်ညောံ ကော်ဘိက်ကၠုၚ် ဂကောံရပ်လွဟ်ကောန်ဂကူဂမၠိုၚ်တအ်မာန်ကၠုၚ်ဂှ် ဟီုလှေံလဝ် သဳကၠဳပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ရ။ ဂကောံရပ်လွဟ်ကောန်ဂကူဂမၠိုၚ်တအ်လေဝ် ပတှေ်စှေ်စိုတ် မၚ်သဳကၠဳ ပညဳပညပ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်လ္တူခုၚ်တုဲ ကေတ်ကၠုၚ်အခိၚ်ဒေံါပန်ပှော် ဂကောံလ္ၚဵု လၟုဟ်ကြပ်ပေၚ်ကၠုၚ် ပွိုၚ် (၂၀) သၞာံရ။ အကြာဂှ် အလဵုအသဳပၞာန်တအ် ကေတ်စပရဲ လ္တူဂကောံဒေံါပန်ပှော်ဂမၠိုၚ် ဂကောံရပ်လွဟ်ကောန်ဂကူဂမၠိုၚ်တအ် မွဲအခိၚ်တေံကြံကြကၠုၚ်လဝ်ဂှ် ဂွံကၠုၚ်သတိ စှေ်ကၠုၚ်စိုတ်ကဵု လ္တူအလဵုအသဳပၞာန်တ္ၚဲဏံတုဲ ပံၚ်တောဲ ကၠောန်ဇၞော်မောဝ်ကၟိန်ဍုၚ် ကရောံအလဵုအသဳပၞာန်ရ သာ်ဏံ ညးတအ် ဟီုလှေံကၠုၚ်ဒၟံၚ် ကောန်ဂကူတအ်ဂှ် တ္ၚဲဏံ က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်တအ် ဗီုလဵု ဆက်ဟီု တၚ်ဒုဟ်ပၠန်ဟွံတီရ။
ဂလာန်က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်တအ်ရဟီုလဝ်ကဵု ကောန်ဂကူတအ် စပ်ကဵုပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဂှ်တှေ် အလဵုအသဳပၞာန်လၟုဟ်ဂှ် ဒှ်အလဵုအသဳယာယဳမွဲလစုတ် ထိၚ်ဒဝ်လဝ်ကၟိန်ဍုၚ်မွဲလစုတ်ဓဝ်ရ မၚ်ကဵုအလဵုအသဳတိုန်တၟိဂတတေံတှေ် ဆက်သဳ ကၠဳအာညးသကအ်ပၠန် သာ်ဏံ က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်တအ် ဟီုလှေံလဝ် ကောန်ဂကူတအ်ရ။
ဂကောံရပ်လွဟ် ကောန်ဂကူဒေံါပန်ပှော်ဂမၠိုၚ်တအ်ကဵု အလဵုအသဳပၞာန်ဂှ် ကေတ်ကၠုၚ်ဓဝ်ပလိုဟ် ဒေံါကၠုၚ်ပန်ပှော် ပေၚ်ကၠုၚ် ဗၞတ်အကြာ (၁၀) သၞာံပြၚ်ဂှ် မွဲဝါ ဂစာန်ပလှ်သီရုပ်ထောံလွဟ်ကောန်ဂကူတအ်နွံရ။ စပ်ကဵုပရေၚ်သီရုပ်လွဟ် ကောန်ဂကူဂမၠိုၚ်တအ်ဂှ် ဂကောံကောန်ဂကူလဵုလေဝ် ဟွံဒုၚ်တဲတုဲ ယဝ်ရပရေၚ်သီပလှ်လွဟ်ကောန်ဂကူဂမၠိုၚ်တအ် ဒှ်ကၠုၚ်ဍာံမ္ဂး ပေဲါဗ္တိုက်ရမျှာၚ်လွဟ် ကလေၚ်ဗြုတိုန်မွဲလန်ပၠန်ရောၚ် ကောန်ဂကူတအ် ကလေၚ်ဟီုတိုန် သာ်ဂှ်တုဲမှ ပရေၚ်သီပလှ်လွဟ်ကောန်ဂကူဂမၠိုၚ်ဂှ် ညိၚ်သ္ၚိတ်အာမွဲလစုတ်ရ။
တုဲဂှ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်တအ် ဟလုဏါမတ်ဂၠံၚ်သဘၚ်သဳကၠဳကောန်ဂကူရ။ ပ္ဍဲသဘၚ်သဳကၠဳကောန်ဂကူဂှ် ထ္ၜးမုက် ကောန်ဂကူဂမၠိုၚ် လ္တူဂၠးကဝ်တုဲ ရေက်ကးဇြောတ်ဏါဆီ ကောန်ဂကူတအ်ပၠန်ရ။ ကောန်ဂကူဂမၠိုၚ်တအ် ဒုၚ်တဲဟွံမာန် အိုတ်ကၞောတ် ဒဵုကဵုဒးနုက်တိတ် နူကဵုသဘၚ်သဳကၠဳကောန်ဂကူဂှ် လက်သန်ထ္ၜးဒၟံၚ် ဒဒှ်ရ ပရေၚ်ယျေလ္တူဓဝ် ဍာံလ္တူကောန်ဂကူတအ်ဟွံမွဲပုဟ်ဂှ် သွဟ်မံက်ဒၟံၚ်ရ။
ပၟိက်စိုတ်သၞောဝ်ချုဓဇက်လဝ် ပ္ဍဲကဵုသဘၚ်သဳကၠဳကောန်ဂကူဂှ် လီဠာန်တုဲ သ္ပဏါဒတန်၊ သွက်ဂွံဆက်အုပ်ဓုပ်အာ အဝဵုပရေၚ်သၞောတ်တၠအဝဵု ဝါဒကမၠက်ကောန်ဂကူဂမၠိုၚ်ပၠန်ဂှ် က္ဍိုပ်ပၞာန်တအ်တ္ၚဲဏံ ပ္တိတ်ဇြဟတ် ပ္ဍဲပေဲါရုဲမာဲ နိုဝ် ဝေန်ဗါ (၇) ဂှ်ပၠန်ရ။
ပေဲါရုဲမာဲ (၂၀၁၀) ဏံဂှ် ဒှ်ပေဲါရုဲမာဲ ဂယိုၚ်လမျဵုကဵု သ္ဇိုၚ်သၞောဝ်ဥပဒေ (၂၀၀၈) တုဲ သီုကဵု ဒှ်သွက်ဂွံဆက်လမျီုတၠအဝဵုပၞာန် ဂွံဟလိၚ်အာဇၟောဝ်ဍာ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် မွဲပ္ၚံက်ပၠန်ရ။ ပြသၞာကောန်ဂကူတအ်ဂှ် ဟွံသောၚ်ကလးမွဲသာ် ပတှေ်ဇြဟတ်ပၞာန်တုဲ ကဵုဇြဟတ်ဓရိုဟ်ပၞာန် ကုဂကောံကောန်ဂကူဂမၠိုၚ်တအ် နနဲမဟာဝါဒ ၚိတ်ကမၠက်ဂကူပၠန်ရ။
အဘိဓဝ်လစွံစိုတ်အလဵုအသဳပၞာန်တအ်ဂှ် တ္ၚဲဏံ ဂကောံကောန်ဂကူဂမၠိုၚ်တအ် ကၠးလ္တူကၠးကၠုၚ် ဒဒှ်ရ ပရေၚ်ဟွံမွဲပၟိက်ကဵုကောန်ဂကူဂမၠိုၚ်တအ်ဂှ် စိုပ်လက်ထက်အလဵုအသဳတ္ၚဲဏံလေဝ် ဟွံပြံၚ်လှာဲမွဲသာ် ပရေၚ်ဂွံပါ်အဝဵုဒၟံၚ် ကဆံၚ်တုပ်သၟဟ်ဟီုဂှ် တၟာမဗ္တဳလေဝ် အလဵုအသဳတ္ၚဲဏံ ဟွံပၠောပ်လဝ်စိုတ်ရ။
ဂကောံရပ်လွဟ်ကောန်ဂကူဂမၠိုၚ်တအ် ကေမ်ဇျှာပ်လဝ် ဂၠံၚ်တရဴရပ်လွဟ်ဂှ် ဂကောံကောန်ဂကူညးကဵုညး သွက် ဂွံကလိဂွံအခေါၚ်အဝဵုကောန်ဂကူ မထေက်ဂကူညးကဵုညးရ။ ပ္ဍဲသၞာံ (ခရေတ်) အကြာ (၁၉၉၀) ပြၚ်တုဲဂှ် ကေတ် ကၠုၚ်ဓဝ်ပလိုဟ်ကဵုအလဵုအသဳပၞာန်တုဲ ဒေံါကၠုၚ်ပန်ပှော်ဂှ်လေဝ် ရန်တၟံညးတအ် သွက်ဂွံသောၚ်ကလးပြသၞာလ္တူ ခုၚ် နနဲပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တုဲ ဂကောံရပ်လွဟ်တအ် လုပ်ကၠုၚ်ကၟိန်ဂြိုဟ်ဍုၚ်ရ။ အတိုၚ်အလဵုအသဳဟီု ပွမကၠောန်ဗၠေတ်ကၠုၚ်လဝ်တုဲကၠုၚ်တေံ ဂွံကၠုၚ်ဓဝ်သတိ၊ ကၠိုဟ်ကၠုၚ်စေတနာ လ္တူအလဵုအသဳတုဲ ညးတအ်လုပ်ကၠုၚ်ဟွံသေၚ်ပုဟ်ဂှ် တၟံညးဍုၚ်ကွာန်တအ် ကၠုၚ်ဒၟံၚ်ရ။
တ္ၚဲဏံ ဇြဟတ်အသိၚ်ကောန်ဂကူဂမၠိုၚ်တအ်ဂှ် ဒှ်ဒၟံၚ် ဍောၚ်ပ္ကဴကၠေၚ်လ္တိုပ်ဣယျ။ ကၟိန်ဍုၚ်မန်ဗၟာဏံ ကောန်ဂကူဂမၠိုၚ်တအ် ဟွံပါ ဟွံတုဲ အဃောညးတံၚ် အဲဂြဲရ။ ပရေၚ်လညာတ်ကောန်ဂကူဂမၠိုၚ်တအ်လေဝ် ဟွံသဝ်ဗီုကဵုခေတ်တုဲတုဲကၠုၚ်တေံရ။ ဒးဒုၚ်ဓလုကၟာတ်ကၠုၚ်လဝ်မတ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ဒးဒုၚ်လီဠာန်ကၠုၚ်လဝ် ပြယာဲအလဵုအသဳ အဆက်က်နွံကၠုၚ်မံၚ်ရ။
အမိၚ်စောန်အလဵုအသဳပၞာန်တ္ၚဲဏံဂှ် ဒပ်ပၞာန်ကောန်ဂကူဂမၠိုၚ် စိုပ်အခိၚ် ဒးလှာဲဗီုပြၚ်ဒပ်တုဲ ပ္ဍဲကဵုသၞောဝ် (၂၀၀၈) သ္ပလဝ်ဒတန်တုဲကၠုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲကၟိန်ဍုၚ်ဏံ ဒပ်ပၞာန်ဒးနွံမွဲဟေၚ်ဟီုဂှ် သွက်ဂွံဓရတ်ကအ် ဇြဟတ်ဒပ်ကောန်ဂကူတအ် ချိုတ်ပၠိုတ်မံၚ်ရ။ သၞောဝ်သ္ဇိုၚ်ဥပဒေ (၂၀၀၈) ကဵု ဂၠံၚ်တရဴပေဲါရုဲမာဲ (၂၀၁၀) ဏံဂှ်လေဝ် ကောန်ဂကူဂမၠိုၚ်တအ် ဒးကၠးလဝ်တုဲတုဲမံၚ်ရ။
ဂကောံရပ်လွဟ်ဇၞော် ဟွံဒုၚ်တဲဒပ်မၚ်ပယျဵု ဒပ်မၚ်ကၚ်ကွာန်လၟုဟ်အဓိကမန်၊ ကချေၚ်၊ ဝ၊ သေံ၊ ကရေၚ် နာနာတအ်ဂှ် ၜိုန်ဒးဒုၚ်ကရေပ်ဓရတ် ဒးဒုၚ်ကဵုဇြဟတ်ဓရိုဟ် ဇၞော်ဂလိုၚ်လဵုကီုလေဝ် အဓိက အခန်သွက်ကၟိန်ဍုၚ်ဂတဂှ် ဒးဒှ်ပၟိက်ကိစ္စဇၞော်မွဲရောၚ်ဂှ် သၟာအစာပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်အပ္ဍဲဍုၚ် မ္ၚးဍုၚ်တအ် ဒးဒုၚ်ကၠုၚ်တဲဣယျ။ ဂလာန်ဟွံကေၚ် မိၚ်မွဲလှေ် ဂကောံပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဇၞော်အိုတ် (NLD) တအ်လေဝ် ဒးကၠုၚ်ဆဵုသဳကၠဳကဵု ဂကောံရပ်လွဟ်ကောန်ဂကူတအ်ဂှ် ဒှ်လက်သန်တၟေၚ်မွဲရ။
ၜိုတ်လဵုအလဵုအသဳပၞာန်ဟီုဟီု ပန်ဒပ်ရပ်လွဟ်ကောန်ဂကူတအ်ကဵုဒှ် ဟွံပန်ကဵုဒှ် တ္ၚဲဏံ ဒှ်အခိၚ်အလဵုအသဳပၞာန်တအ် ကျပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ရ။ ပန်လေဝ်ကျ ဟွံပန်လေဝ်ကျရ။ အလဵုအသဳကရေပ်ဓရတ်က္ဍၚ် ဇြဟတ်ကောန်ဂကူဂမၠိုၚ်တအ် ဗန်ဂွံကအ်ညးသ္ကအ်က္ဍၚ်ရ။ ကောန်ဂကူတအ် ဗန်ဂွံကအ် ညဳသာအာဂှ် အလဵုအသဳဖေက်အိုတ်ရ။
ကၠာပေဲါရုဲမာဲဏံ ယဝ်ရအလဵုအသဳပၞာန် ကဵုကၠုၚ်ဇြဟတ်ပရေၚ်ပၞာန်ကဵု ဒပ်ကောန်ဂကူဂမၠိုၚ်တအ်မ္ဂး ပေဲါရုဲမာဲ ဗီုအလဵုအသဳရန်လဝ်ဂှ် ဟွံအံၚ်ဇၞးတုဲ နညးတအ်ဟေၚ် ပၟိက်ဆန္ဒပလီုပဆုဲ ပေဲါရုဲမာဲတုဲ ဂတးကၠုၚ်ကဵု ဂကောံရပ်လွဟ် ကောန်ဂကူဂမၠိုၚ်တအ် ဒှ်မာန်ရောၚ် သၟာသ္ၚဳဂၠိပ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဗွဲမဂၠိုၚ်တအ် သ္ၚဳဂၠိပ်မံၚ်ရ။
ယဝ်ရပရေၚ်ပေဲါရုဲမာဲဏံ လ္ပာ်ညးတအ် ကလိတ်ကလောတ်ပြေပြံၚ်ဒၟံၚ်ရမ္ဂး ကၠောန်အာပေဲါရုဲမာဲကၠာတုဲ ဆက်ထိၚ် အာ ညံၚ်ရမျှာၚ်လွဟ်ဟွံဂွံဗြုဒး ပ္ဍဲကာလပေဲါရုဲမာဲဏံဒှ်မာန်ဟာ ဗီုဏံလေဝ် သၟာသ္ၚဳဂၠိပ်လ္ၚဵု စၟဳညာတ်လဝ်ကီုရ။
ဆဂး ဂၠံၚ်လဵုအလဵုအသဳပၞာန်အာအာ ဇြဟတ်ဒပ်ကောန်ဂကူဂမၠိုၚ်တအ်ဂှ် မွဲတ္ၚဲဟွံသေၚ် မွဲတ္ၚဲ၊ ကၠာပေဲါရုဲမာဲဏံ ရမျှာၚ်လွဟ်ဟွံဗြုကၠာလေဝ် ပေဲါရုဲမာဲတုဲဒှ်အာတုဲ ပရေၚ်ကရေပ်ဓရတ်ဂှ် တေၚ်ကၠုၚ်မာန်ဂှ်ရောၚ်ဂှ် ဗွဲမဂၠိုၚ်စှေ်လဝ် စိုတ်တုဲတုဲရ။