မန်ဒဵုဂူ – ဂဥုဲဝိဝိၚ်မပ္တံကဵုဘိၚ်ဘၚ်နာနာသာ်တံဂှ် လုပ်ပလီုကဵုဘဝပိုဲမၞိဟ်တံမာန်တုဲ ဘဝမၞိဟ်မ္ဒးထရိုဟ်လီုအာ နကဵုဘဲဂဥုဲ ဝိဝိၚ်သာ်ဏံဂှ် ထေက်ကဵုဒးဂိုဟ်ကဟောံ ဘဝမနွံကဵုၚုဟ်မးတံဂှ်ရ။ ကောန်ဂကူမန်ပိုဲ ညးလ္ၚဵုတံ ဘဝမ္ဒးဗၠိုက်တၞီဒၟံၚ် ပ္ဍဲခေါ်အရက်၊ ဍာ်တာ၊ ပ္ဍဲပလၚ်ဗဳယာ၊ ပ္ဍဲသွုၚ်ဂဥုဲ ကေုာံ ပ္ဍဲပၠံၚ်တၞိၚ်ဘိၚ်ဘၚ်တံဂှ်လေဝ် မန်ပိုဲတံ မ္ဒးဂိုဟ်ကဟောံကီုရ။
စၞးဘဝညးတံမ္ဒးအိုတ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဂဥုဲဝိဝိၚ်သာ်ဏံဂှ် ယဝ်ရညးတံသုၚ်စောဲ စကာကေတ်ဘဝညးတံ ပ္ဍဲအရာကမၠောန် ကောန်ဂကူ၊ ပ္ဍဲအရာဒတုဲဖဵုညးဂမၠိုၚ်လေပ်မ္ဂး ဘဝညးတံဂှ် ဒှ်ကၠုၚ်ဂုဏ်ဖဵု၊ ဒှ်ကၠုၚ်ၚုဟ်မးရ။ ဆဂး သွက်ညးမလုပ် စောဲလာံအာကဵုဂဥုဲဝိဝိၚ်တံတုဲဂှ် ဂွံကလေၚ်ၚုဟ်ကၠုၚ်သြၚ်လ္ပါ်ဏံပၠန်ဂှ် ဝါတ်ကွေံရ။ နူကၠာဘဝညးတံ ဟွံဂွံၜက်အာ သြၚ်လ္ပါ်တေံ၊ နူကၠာညးတံ ဟွံဂွံစောဲလာံအာကဵုဂဥုဲဝိဝိၚ် ဘိၚ်ဘၚ်တံဏီဂှ်ရ ပိုဲတံကလေၚ်ရီုဟံၚ်ပြာ်၊ ပိုဲတံကဵုအာ ပညာကဵုညးတံမာန်ဏီရ။
ဂဥုဲဝိဝိၚ်တံဂှ် ဗွဲယေဘူယျမ္ဂး နွံတဴ ၂-ဂကူ
(၁) ဂဥုဲဝိဝိၚ် ဒှ်ကၠုၚ်ဗွဲသဘာဝ မပ္တံကဵုတၞံဘိၚ်၊ တၞးဘၚ်၊ တၞးဂဥုဲၜူမာဲ မပ္တံကဵုတၞးဟတုဇုက်၊ တၞးဂဥုဲဒကှ်တံမဒှ်ရ။
(၂) ဂဥုဲဝိဝိၚ် ကၠောန်ပ္တိတ်နကဵုဓာတ် ဓာတုဗေဒ နူကဵုရုၚ်စက်ဂမၠိုၚ် မပ္တံကဵုဘိၚ်ဗု၊ ဂဥုဲတိက်၊ ဂဥုဲပရအ်၊ ဂဥုဲထိၚ်စိုတ်၊ ဂဥုဲခ္ဍက်၊ ပါလုပ်လၟိဟ်သီုဂဥုဲ ကတဵုဗ္ၚုဟ်ကဵုအာရီုကာမ တံကီုမဒှ်ရ။ အခိုက်ရဲဒေသအပ္ဍဲဍုၚ်မန်၊ ဒေသပယျဵုကဵု ဍုၚ်သေံတံ မကော်ခဴစ ဂဥုဲချေံ၊ ဂဥုဲစိၚ်တံတုဲ အခိုက်ရဲညးမနွံပ္ဍဲဍုၚ်မလေဝ်ယှာတံ မကော်ခဴစ “ မၜဲ ”၊ ဍာ်ကလောံ (ရေခဲ) တံမဒှ်ရ။
ညးလ္ၚဵုတံ ဗီုမသုၚ်စောဲတဴ ဂဥုဲဝိဝိၚ်ဂမၠိုၚ်
၁။ ဒ္ၚာဲ (သ္ၚာဲ) ၚိတ်ဖျေံ “ဂဥုဲမမ” မကၠောန်ပ္တိတ်နူရုၚ်စက်။
၂။ သုၚ်ၚိတ်ဖျေံ “ဂဥုဲဍာ်ဍာ်” မပ္ဍုန်ပ္တိတ်နူရုၚ်စက်။
၃။ ဇြောတ်ပၠုပ်သၟုဟ်ယက်ဂဥုဲ နကဵုၜံက်တဝ် ကေုာံ ပၠံၚ်ဇြောတ်ဂဥုဲ။
၄။ ထပက်ပၠုပ်တၞိၚ် ပ္ဍဲလတေၚ်တုဲ စတ်စုတ်ဂဥုဲ။
၅။ ထၜမ်လဝ် မဂဥုဲ တၞးဂဥုဲ တံဂှ်တုဲ ဗျတ်ၚိတ်ဖျေံဍာ်ဍေံ သိုက်က်။
၆။ တုၚ်ဗလၚ်ထောံ ‘မ’ ဂဥုဲ ပ္ဍဲဍာ်ဖါန်တုဲသုၚ်။
သာ်ဝွံသ္ဂောံဆဵုကေတ် ပ္ဍဲညးမသုၚ်စောဲဂဥုဲဝိဝိၚ်တံဂှ်ရ။ ကောန်ဂကူမန်ပိုဲ ညးလ္ၚဵုတံ ဘဝမ္ဒးလီုကၠုၚ်ဒၟံၚ်ဘဲဂဥုဲဝိဝိၚ်ဏံ သၟးဟွံက ညးလ္ၚဵုတံ ဘဝမ္ဒးလီုအာ ဟိုတ်နူကဵုအရက်၊ ဍာ်တာ၊ ဗဳယာ၊ တံဗွဲမဂၠိုၚ်ဏီရ။ ထေက်ကဵုဒးဂိုဟ်ဘဝတံဂှ်ရ။ သုၚ်စောဲဂဥုဲဝိဝိၚ်တုဲ ဗီုလဵုကတဵုဒှ်ကၠုၚ်မာန်ဂှ် ဆက်သ္ၚဳရံၚ်အာ အတိုၚ်ဗွဲသၟဝ်တေံညိ။
ဒုဟ်ဒဏ်ဂဥုဲဝိဝိၚ်ဂမၠိုၚ်
၁။ အကၚ်ဂဥုဲတံဂှ် ဇာပ်လုပ်အာပ္ဍဲဖျုန်၊ ဆီ၊ လတေၚ်၊ က္ဍဟ်တံဂှ်တုဲ မၞိဟ်တံဗၜူဝိဝိၚ်တိုန်ရ။ ကာလဂှ် ဇြဟတ်က္ဍဟ် ကေုာံ ညာဏ်သမ္တီတံ ဟုတ်ယအ်စှေ်အာတုဲ ခိုဟ်ပရေံဟွံတီ ဟီုဂးကၠောန်သ္ပတဴရ။
၂။ တၞိၚ်သအးဇ္ၚးဟွံတီ ထပက်ပၠုပ် စတ်ဖျေံပ္ဍဲဖျုန်လတေၚ်တုဲ ကလိဂွံစၟယဲ HIV- ကတဵုဒှ်ယဲ AIDS လောဲသွာရ။
၃။ လၞုဟ်ကၠောန်စတုဲ မံၚ်တဴဘဝ ဗီုပြၚ်မၞိဟ်ယှောတ်တ် ကြအ်အ်မွဲရ။
၅။ သြန်ဟွံမွဲတုဲ ကပှ်သွံစကပေါတ်သ္ၚိဌာန်၊ ဂၠာဲအာတ် ဂၠာဲလီဠာန်၊ သီုကဵုပၠံၚ်ဗတိုက်စ ဒှ်ကၠုၚ်မာန်ရ။
၆။ ဇြဟတ်ကာယ ဇြဟတ်ညာဏ်တံဂှ် ယအ်ဟုတ်စှေ်အာတုဲ စိုတ်ကလှ်လဖှ် ဒှ်ကၠုၚ်ရ။ ကာလဂှ် ညံၚ်ရဴညးသအာၚ်တံ ကၠုၚ်ဘပဠ ကၠုၚ်သ္ပသၞကဵုဇကုရောၚ် စှေ်စိုတ်တုဲ ဇၟာပ်မဆဵုညာတ်မၞိဟ်တံဂှ် ဂၠာဲတိုန်သၞရ။
၇။ အိန်ထံၚ်လီုလာ်၊ ကောန်ဇာတ်ကၠၚ်ဟဳ။
၈။ စိုတ်ယှုက်ထုဲ စိုတ်ဂရုစါ်လောန်တုဲ မိက်ဂွံဂစိုတ်ဟကုဇကုရ။
၉။ ကၞောတ်တဲ ဘဝစိုပ်အာပ္ဍဲထံၚ်၊ ဘဝအိုတ်အာဗီုတမြအ်မွဲ၊ စိုပ်အာဘဝ ယှောတ်တ်ကြာန်န် မွဲမာန်တုဲ အနာဂတ် ကၠေံဗ္ဒန်အာရ။
ဘဝမၞိဟ်မနွံကဵုၚုဟ်မး မဇၞော်လောန်ဂှ် လီုလာ်စှေ်အာတုဲ ၚုဟ်မးကၠေံဗ္ဒန်ဗက်စှေ်အာ အကြာဝဲခၞံဂဥုဲဝိဝိၚ်တံဂှ်ကီုရ။ ဒှ်သာ်ဂှ်ရ မိဿဟာဲတံ ဝေၚ်ပါဲပွသာ်ဏံအိုတ်ညိဂှ် မိက်ဂွံဟီုဗ္ကန်ဏာရ။
စပ်ကဵုအရာဝွံ
နူကဵုဂကောံပံၚ်ကောံပရေၚ်ဂကူမန် (MAU) ဂှ် တက်ပ္တိတ်လဝ်လိက်တၞးသ္ကေံတဲ (Leaflet) ကဵုပညာပရေၚ်ဂဥုဲဝိဝိၚ်နွံတုဲ ဗက်တရးကဵုဒၟံၚ်ညးဍုၚ်ကွာန်တံရ။ နူကဵုဂကောံသၟတ်မန်လညာတ်တၟိ၊ ဂကောံပရေၚ်ထက်ယုက်မန်၊ ဂကောံဌာနပညာ မန်တံဂှ် ဗက်ပရအ်တရးကဵုဒၟံၚ်တၞးလိက် နူဂကောံ MAU ကုညးဍုၚ်ကွာန်မှာဇန်တံဂှ် သ္ဂောံဆဵုကေတ်ဒၟံၚ်ရ။ လၟုဟ်လေဝ် လိက်ဝွံ ပ္တိုန်ထ္ၜးလဝ်လတူသ္ၚိဇာဖိုၚ် လတူလပှ်ကျာ ကေုာံ စဳဒါန်လဝ်ပ္ဍဲလိက်ဖံၚ်တုဲ ကဵုဒၟံၚ်ပညာကဵုဂကူမန်ပိုဲတံဏီရ။
သၟိၚ်သေံတံကဵုသတိ
ပ္ဍဲဗွိုၚ်ပယျဵုတေံဂှ် သၟိၚ်ဍုၚ်သေံတံကဵုလဝ်သတိ ကဵုရဲညးမတန်တဴဒေသပယျဵု ကေုာံ ရဲညးမနွံတလျိုၚ်တံ စပ်ကဵုကိစ္စ ပရေၚ်ရပ်စပ်ဂဥုဲဝိဝိၚ်တုဲ ခြာဟွံလံဏံမ္ဂး ညးတံဗက်ဂၠာဲစၟဳစၟတ် ဓမံက်အာရုပ်ရဴရ။
နူကဵုရုၚ်ဆက်ဆောံဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ မနွံလပါ်ဒေသပယျဵုတေံဂှ်လေဝ် ပ္ဍဲစၟတ်တ္ၚဲ ၉/၈/၂၀၁၂ ဂှ် ကော်ကောံဓရီု ကုကောန်ဂကူမန်ဂမၠိုၚ် မနွံပ္ဍဲဒေသပယျဵုတံဂှ်အိုတ်တုဲ သဳကၠဳသောၚ်ကလးလဝ် ပရောစပ်ကဵုကိစ္စ ဂဥုဲၜူမာဲဏံနွံကီုရ။
လောန်ကၠုၚ်ပ္ဍဲဂိတု ၆/၇ တေံဂှ်လေဝ် အဃောဂကောံပၠတရဴ နူဗော်ဍုၚ်မန်တၟိတံ စှေ်ပၠတရဴသောကလး ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ပ္ဍဲခရိုၚ်သဓီု၊ ခရိုၚ်မတ်မလီု၊ ခရိုၚ်ထဝါဲတံဂှ် ညးတံသောၚ်ကလးလဝ်ကဵုညးဍုၚ်ကွာန်တံ စပ်ကဵုစဵုဒၞာဆေဝ်တာအာ ဂဥုဲဝိဝိၚ်ဏံနွံကီုရ။
ယဝ်ရ ဗၠာဲသၟိၚ်ဗၟာတံ ဟွံရပ်စပ်ကိစ္စရဲသွံရာန် ဂဥုဲၜူမာဲဏံမ္ဂး နအလဵုညးတံဂှ်ရပ်စပ်အာဏောၚ် သာ်ဝွံနူဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ လလောၚ်တရးလဝ် ပ္ဍဲပေါဲသောၚ်ကလးပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ကုမှာဇန်တံဂှ်ရ။ ဗွဲကြဴဏံပၠန် နူကဵုဗော်ဍုၚ်မန်တၟိဂှ် ပတဴဗစူပ္တိုန် ခတဵုလိက် (Signboards) ပ္ဍဲအကြာဒေသကောန်ဂကူမန်တံတုဲ သီုကဵုဒၟံၚ်ပညာကုကောန်ဂကူမန်ပိုဲတံရ။
တၚ်ဆဝ်ဗ္ၚုဟ် နူဂကောံပံၚ်ကောံပရေၚ်ဂကူမန်
စပ်ကဵုပရောဂဥုဲဝိဝိၚ်ဏံတုဲ နူဂကောံပံၚ်ကောံပရေၚ်ဂကူမန် (MAU) ဂှ် ညးတံဆဝ်ဗ္ၚုဟ် ပၟိၚ်ပၟဟ်လဝ်ကုကောန်ဂကူတံ အတိုၚ်ဗွဲသၟဝ်ဏံရ။
၁။ ဒဒှ်ရ ဒုဟ်ဒဏ် အန္တရာဲဂဥုဲၜူမာဲဏံဇၞော်ဒၟံၚ်ဂှ် သောၚ်ကလးလဴပဴစကဵု အိန်ထံၚ် ကောန်ဇာတ်ဇကုအိုတ်ညိ။
၂။ ပ္ဍဲကဵုဂကောံဇကုကီု၊ ပ္ဍဲကဵုဌာန်ဒေသဇကုကီု၊ ကၠောန်သ္ပအာ ပရေၚ်ဒစဵုဒစး ဂဥုဲၜူမာဲအိုတ်ညိ။
၃။ သွက်ညးဍုၚ်ကွာန် ပ္ဍဲဌာန်ဇကုတံ ဂွံကၠိုဟ်ခၠၚ်အာ ပရောအန္တရာဲဂဥုဲဝိဝိၚ်ဂှ် စန်ဒက်ကဵုအာပညာကုညးတံညိ။
၄။ ဂဥုဲဝိဝိၚ်တံ ညံၚ်ဟွံဂွံလုပ်စိုပ်ကၠုၚ် ပ္ဍဲဗွိုၚ်ဒေသကောန်ဂကူမန်ဇကုဂှ် နကဵုသတိနွံနွံ မၚ်မွဲစဵုဒၞာအာအိုတ်ညိ။
၅။ သၟတ်မန်ပိုဲတံဂမၠိုၚ် သြဝ်ဝေၚ်ပါဲကၠေံဂဥုဲဝိဝိၚ်အိုတ်တုဲ အနာဂတ်တေံ ညံၚ်ဂွံဗိုၚ်ပါလုပ်ကေတ်တာလျိုၚ် ပ္ဍဲပရေၚ်ဂကူ ပ္ဍဲပရေၚ်ဖေါအ်ဗြေဝ် မွဲကဏ္ဍမာန်ကီုဂှ် သြဝ်ရေၚ်တၠုၚ်အာအိုတ်ညိ။
သာ်ဝွံ နူဂကောံပံၚ်ကောံပရေၚ်ဂကူမန် ဆဝ်ဗ္ၚုဟ်ပၟိၚ်ပၟဟ်လဝ်ရ။ ဒှ်သာ်ဂှ်ရ ညးညးအဲအဲဝေၚ်ပါဲစဵုဒၞာအာ ဂဥုဲဝိဝိၚ်ဏံတုဲ ညံၚ်ဟွံဂွံလုပ်စိုပ်ကၠုၚ် ပ္ဍဲဒေသကောန်ဂကူမန်ပိုဲဂှ် စွံသတိဗိုၚ်မၚ်မွဲအာအိုတ်စိုအ်။
သြဝ်ကဵုဒှ်တသိုက်စိုတ် တသိုက်ကာယအိုတ်ညိ။