ဒၟာနူဗြဲဟွံဂူတုဲ ဒှ်ဒဒိုက်အေၚ်ကၠောဝ်ဝါတ်ကျာတ်ဍာ်မာန်ဟီုကီုလေဝ် ဟိုတ်နူဗြဲဂူဆက်ဆက် ၜက်လောန်ကာဲအာတုဲ အပ္ဍဲဒေသဒၞာဲဌာန်ဒတန်မၞိဟ်တံဗွဲမဂၠိုၚ် သတ်လမျီုနွံကီု ဟၟဲလမျီုကီုတံလေဝ် ဒးဒုၚ်ဘဲဒဏ်ဗၠိုက်ဍာ်ရ။
ဂိတုတုဲကၠုၚ်တေံ ဟိုတ်နူဗြဲဂူတ္ၚဲဆက်အာတုဲ ဒေသသ္ကုတ်သၠုၚ်ကျာဍုၚ်ပိုဲ မပ္တံကဵု တွဵုရးမန်၊ ကရေၚ်၊ ရးဒေသဇၞော်လ္ဂုၚ်၊ ဗဂေါ၊ ဧရာဝတဳ ကေုာံ တနၚ်္သဳတံဂှ် ဒးဒုၚ်ဒဏ်ဘဲဍာ်ဇၞော်ရ။ ဗွဲတၟေၚ် မွဲဒမြိပ်ဒၞာဲလ္တူဂၠံၚ်ကွဳစက် လ္ဂုၚ်၊ မတ်မလီု၊ ထဝါဲ ကေုာံ မတ်မလီု-ဗြဝတဳတံပၠန် ဘဲဗၠိုက်ဍာ်သၟးဟွံက ဒဵုတံလေဝ်သရိုဟ်လိုက်စှေ်အာလဝ်ဂှ် ပ္ဍဲမဳဒဳယာပရိုၚ်နာနာ ချူပတိတ်မံၚ် ဂွံဗှ်ကေတ်ရ။
ဟိုတ်နူလဵု ဍာ်ဂွံဇၞော်? ဟိုတ်နူ သဘာဝလီုလာ်အိုတ်တုဲ ကုမွဲကဵုမွဲ သၞောတ်ဂေဟဆက်ကၠောံတန်တဴဒၟံၚ်တံ ယောၚ်ယာကၠုၚ်ဂှ် ဥတုရာသဳတံဖံက်ပၠန်အာ သာ်ဝွံတၠပညာတံ ထံက်ထ္ၜးလဝ်ရောၚ်။ ပွဳပွူဒၞာဲပိုဲတန်တဴဒၟံၚ်တံဂှ် တၞံဆုဂမၠိုၚ်လီုလာ်အိုတ်ကၠက်၊ ဒဵုဂမၠိုၚ်ဟွံဍိုပ်ဍဴ၊ ၜဳကြုၚ်ဒိုဟ်အိုတ်တုဲ ကာလဗြဲဂူမ္ဂး ဂၠံၚ်ဍာ်ကၟာတ် ဍာ်စှေ်ဝါတ်ခါဲအာရ။မွဲလပါ်ဂှ်ပၠန် ကၟာတ်ကြုၚ်တုဲ ကၠောန်ခြိုၚ်ဗဒှ်ကၟာဍာ်ဇၞော်ဇၞော်တံဂှ်လေဝ် ဒှ်ပရေၚ်ကၟာတ်တာဒၞာဂၠံၚ်ဍာ်ကီု ဂြိုပ်ဆုဗွဲမဂၠိုၚ်ကီု အလဵုလဵုဗၠိုက်ကၠေံကၠက် စိုပ်အာသၟဝ်ဍာ်အိုတ်ရောၚ်။
ဟိုတ်နူဂြိုပ်ဆုလီုတုဲ ဓါတ်ဂမ္တဴသၠုၚ်တိုန်၊ ဒၟာနူဗြဲဟွံဂူဂှ် ဒးဒုၚ်ဘဲကၠောဝ်ဍာ်ပၠန်ရောၚ်၊ အခိၚ်အခါဟွံသေၚ် ဗြဲဂူစှေ်မ္ဂးပရေၚ်တဵုလွဳနာနာ ဒးလီုလာ်ရ။ ရုၚ်ကမၠောန်၊ သ္ၚိဌာန်၊ ဝါဗ္ၚကၠအ်သွဝ်၊ ပရေၚ်လွဳလွတ်လဝ်ဂမၠိုၚ် ဒးဒုၚ်ဘဲဍာ်မ္ဂး ဂမၠိုၚ်လဵုဒးဆောံလေၚ်ဟီုဂှ် နကဵုလၟိဟ်သြန်ဍာံဍာံ တော်တၟော်ကေတ်ဟွံလောဲသွာရ။
သဘာဝဒးလီုလာ်မံၚ်သာ်ဏံဂှ် ဒၟာနူမၞိဟ်တံဖန်ဖက်လဝ်ရောၚ် တၠပညာဂၠးကဝ်တံ ထံက်ထ္ၜးလဝ်ရ။ မွဲဒမြိပ်နူလက်ထက်အလဵုအသဳတၠအဝဵုကီု စိုပ်လက်ထက်အလဵုအသဳလၟုဟ်ဏံကီု အထိၚ်အကြာပ်ဟၟဲကုတ်ထပိုတ်ပတိတ်မံၚ်ဆု ပလံၚ်ဏာဒၟံၚ်ဍုၚ်သအာၚ်တံဂှ် မၞိဟ်ဖန်ဖက်လဝ် သွက်သဘာဝဍုၚ်ပိုဲသ္ဂောံလီုလာ်ဂှ်ရောၚ် သာ်ဝွံရဲထိၚ်ဒဝ်သဘာဝတံ ဟီုဂးပါ်ပါဲဒၟံၚ်ရ။
ဟိုတ်ဂှ်တုဲ အနာဂတ်အဓါန်ဂတတေံ ညံၚ်ဟွံဂွံဒးဆဵုဂဗဘဲဒဏ်ဥတုရာသဳလီုလာ်ဂၠိုၚ်တိုန်နူလၟုဟ်ဏံမ္ဂး “ဗိုက်ဆုမွဲတၞံ ကလေၚ်တဵုစှ်တၞံ” သာ်ဝွံ ဖတိုက်ဖအောဝ် ကဵုဒၟံၚ်ပညာရ။ ပရေၚ်ထိၚ်ဒဝ်ဂြိုပ်သဘာဝ၊ ပရေၚ်စဵုဒၞာသဘာဝလီုလာ်၊ သၞောတ်ပရေၚ်ဂေဟနာနာတံ ကဵုပညာတုဲ ညးညးအဲအဲ ညံၚ်ဂွံပါလုပ်ရေၚ်တၠုၚ်အာဂှ် စနူအခိၚ်လၟုဟ် ကသေအ်ကၟဝ်ဏာ သၠုၚ်ပတိုန်ပရေၚ်ထိၚ်ဒဝ်သဘာဝစိုအ်။