လိက်ဒုၚ်စဳရေၚ်ဂှ်ဝွံ “ကလေၚ်ဗက်ဂၠာဲရံၚ် ဒၞာဲဇိုၚ်ပရေၚ်ဓဝ်ဍာံ” အဓိပ္ပါယ်နွံ နကဵုဘာသာအၚ်္ဂလိက် ၉၀ မုက်လိက်နွံတုဲ ကာလအတိက်တေံ ဟိုတ်နူအလဵုသဳတံ ဖံက်ပကဝ်လဝ်အခေါၚ်အရာမၞိဟ် သောဲသောဲဗြောဲဗြောဲနွံကၠုၚ်လဝ်တံဂှ် အကြာအလဵုသဳကဵု ညးဍုၚ်ကွာန်တံ ဗီုလဵုဂွံကလေၚ်ဒက်ပတန် ပရေၚ်ဆက်ဆောံခိုဟ်ဟ်မာန်ပၠန်ဂှ်လေဝ် ပတိုန်ထ္ၜးကဵုလဝ်ကသပ်နွံကီုရ။
“ၜိုတ်ပရေၚ်ဖံက်ပကဝ်အခေါၚ်အရာမၞိဟ် ဒှ်ကၠုၚ်လဝ်တုဲတုဲတေံနွံကၠုၚ်ဂှ်တှေ် ဇၟာပ်မၞိဟ်တံဂှ် ဘဲဒဏ်စိုတ်ကီု၊ စပ်ကဵုပရေၚ် ဇီုကပိုက်ကာယကီုဂှ် ဍေံသှ်ၜေက်မံၚ်ဖိုဟ်ရ” သာ်ဝွံ ညးတာလျိုၚ် ပကောံတၚ်နၚ် ကေုာံလလောၚ်ပရိုၚ် ဂကောံအခေါၚ်အရာမၞိဟ်ဍုၚ်မန် (HURFORM) နာဲအဲမန် ဟီုရ။
အပ္ဍဲကဵုလိက်ဒုၚ်စဳရေၚ်ဂှ်မ္ဂး လက်ထက်အလဵုအသဳကၠာတေံ ပရေၚ်သီတိကၠအ်၊ စကာနအတေၚ်အဓမ္မ၊ ၜုၚ်တက်ပျဲပျာံ၊ ဂစိုတ်၊ ဒ္ဂေတ်ကၠောန်အဓမ္မကေုာံ ပကမ်ပရာတ်ပရေၚ်လိၚ် သာ်ဏံဖံက်ပကဝ်ကၠုၚ်အခေါၚ်အရာမၞိဟ် ပွဗၠေတ်ၚ်လ္တူကောန်ဂကူကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံ နွံမံၚ်ဂှ် ထမံက်ထ္ၜးလဝ် အပ္ဍဲလိက်ဒုၚ်စဳရေၚ်ဂှ်ကီုရ။
မၞိဟ်စိုပ်မံၚ်ဒေသပယျဵုကျာ်ပိ နာဲတိၚ်ထောန်ဂှ် “ကၠအ်ထၜိုတ်ပိုဲ ဒးဒုၚ်သီလဝ်တံဂှ် မိက်ဂွံဂွံသြန်အလေဲရ၊ ကၠအ်ဂှ်လေဝ် ဒးဒုၚ်သီ တမ်ရိုဟ်ဂှ်လေဝ်ဟွံမွဲတုဲ အတိုၚ်မွဲကၟိန်အိန်ထံၚ်ပိုဲဂှ် ဒးပြံၚ်ကၠုၚ် ဖျေံသဇိုၚ်အပ္ဍဲဒေသပယျဵုဏံရ” သာ်ဏံ ဟီုရ။
နာဲတိၚ်ထောန် အာယုက် (၃၉) သၞာံ ဇာတိကွာန်ဘာ ပွိုၚ်ဍုၚ်ရေဝ်ဂှ် အပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၀၀ တေံ သွက်ဂွံသိုၚ်ခၞံတမ်ဒပ်ပၞာန်ဗၟာ ခမရ ၅၉၁ ကေုာံ ၅၈၂ တံ ဂွံဖျေံသဇိုၚ်ဂှ် တိကၠအ် ၄၀၀ ဧကပြၚ်ၚ် ရဲဒေသတံ ဒးဒုၚ်သီလဝ်တုဲ အပ္ဍဲဂှ် ကၠအ်ထၜိုတ်ညးတေံဒးဒုၚ်သီလဝ် ၁၀ ဧကဂှ်လေဝ် မူစိလေဝ်ဟွံဂွံသြန်အလေဲရဏီ သာ်ဝွံ ညးဟီုရ။
ကၟိန်သ္ၚိနာဲတိၚ်ထောန်သီုဖအိုတ် ကမၠောန်၊တမ်ရိုဟ်ဟွံမွဲ ဘဝဒးလီုလာ်အာတုဲ ဒဴတိတ်နူဇာတိကွာန်ဇကု ပြံၚ်ကၠုၚ်တန်တဴမံၚ် အပ္ဍဲပယျဵုဍုၚ်ကျာ်ပိရ။
သၞာံ ၁၉၉၅ ကြဴနူဗော်ဍုၚ်မတ်တၟိ ကဵုအလဵုသဳနဝတတံ ဒေံါပန်ပှော်တုဲ ပရေၚ်သီတိကၠအ် အပ္ဍဲတွဵုရးမန်၊ တွဵုရးကရေၚ်သ္ကုတ်သၠုၚ်ကျာကေုာံ ရးဒေသဇၞော်တနၚ်သဳသ္ကုတ်သၟဝ်ကျာတံ ပဵုဂၠိုၚ်ဒှ်တိုန်တုဲ ပရေၚ်ဖံက်ပကဝ်အခေါၚ်အရာ ပွိုၚ် ၁၅ သၞာံ နူကဵုဂကောံအခေါၚ်အရာမၞိဟ်ဍုၚ်မန်တံ စၟတ်သမ္တီလဝ်နွံဒၟံၚ် ပရေၚ်ဖံက်ပကဝ်အခေါၚ်အရာအပံၚ်သီုဖအိုတ် ၂၀၀၀ အမှုပြၚ်ၚ်နွံရောၚ်ဂှ် နာဲအဲမန် ဆက်ဟီုရ။
စပ်ကဵုဒက်ပတန်ပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ်တုဲ တၚ်ပၟိက်ဇၞော် (၃) တၚ်မ္ဂး ဒက်ပတန်ဓဝ်ပတှေ်၊ အရာဒက်ပတန် ပရေၚ်ညဳသၟဟ်ကောန်ဂကူ၊ ပရေၚ်ပြံၚ်သၠာဲလုပ်အပ္ဍဲဗွိုၚ်ပရေၚ်ဓဝ်ဍာံတံဒှ်တုဲ ယဝ်ရထမံက်အာရုပ်ရဴ ပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ်အလုံဍုၚ်မွဲဏောၚ်ဟီုတှေ် တၚ် (၃) တၚ်တံဂှ် စနူအလဵုအသဳတံ ဗွဲကိုပ်ကၠာဒးထမံက်အာရောၚ်ဂှ်လေဝ် အပ္ဍဲလိက်ဒုၚ်စဳရေၚ် (HURFORM) ဂှ် ဖတိုက်ဖအောဝ်လဝ်နွံရ။
ဂကောံအခေါၚ်အရာမၞိဟ်ဍုၚ်မန် (HURFORM) ဒှ်ဂကောံအလဵုအသဳဟွံသေၚ် ဖျေံလဝ်သဇိုၚ်အပ္ဍဲဍုၚ်သေံ ဒက်ပတန်လဝ် အပ္ဍဲသၞာံ ၁၉၉၅ ဂှ် မၚ်ဗဵုလ္ၚတ်မံၚ် ပရေၚ်အခေါၚ်အရာမၞိဟ် အပ္ဍဲဒေသသ္ကုတ်သၠုၚ်ကျာဍုၚ်ဗၟာဂှ် နကဵုပရိုၚ်၊ လိက်ဒုၚ်စဳရေၚ် ကေုာံလိက်ပါ်ပဲါဂမၠိုၚ် လလောၚ်ပတိတ်မံၚ်ဂှ် ဂွံတီကေတ်ရ။