Categories
လိက်ပရေၚ်

ဗှ်လိက်စိုအ်

နူတနေံတေံ အဃောသုၚ်ဒၟံၚ်ဍာ်လက်ဖက် အပ္ဍဲဆေၚ်၊ မိဿဟာဲမွဲ လုပ်ကၠုၚ်ဂှ် ဂွံဆဵုကေတ်တုဲ ကော်ဘိက်ညး သွက်သုၚ်ကီုရ။ ညးဂှ် ဒှ်မၞိဟ်စၞး တြးဒၟံၚ်လိက်ပရိုၚ်သၞံၚ်တိုၚ် ပ္ဍဲကွာန်ပိုဲမွဲရ။ ညးကေတ်လဝ်တာလျိုၚ် မသုန်စှော်အုပ်ဂှ် သှေ်ဒၟံၚ်ဖိုဟ်တုဲ ဗက်သွံမံၚ်ရ။ ရဲဗှ်လိက်တံလေဝ် မွဲအလန်ကဵုမွဲအလန်

အောန်စှေ်ကၠုၚ်မံၚ် ရောၚ်လေဝ် ညးကရောတ်လဴထ္ၜးတိုန်ကီုရ။ ကာလစိုပ်အာသ္ၚိတေံ ဂလာန်ညးဟီုကရောတ်လဝ် မၞိဟ်ဗှ်လိက် အောန်ကၠုၚ်ဂှ် ဟွံတိတ်နူကတောဝ်ဏီတုဲ ဇကုမွဲဓဝ် ကူချပ်အာလၟေၚ်ၚ်ပၠန်ရ။ လိက်ပရိုၚ်သၞံၚ်တိုၚ်ဂှ် ညးတံပ္တိတ်ဒၟံၚ် (၂၅၀၀) အုပ်တုဲ ဇၟာပ်အလန် ယဝ်သွံအိုတ်ဒၟံၚ်တွဵုမ္ဂး ဂကူမန်ပိုဲ နွံလၟိဟ်မၞိဟ်မွဲဠက်တှေ် ပၞောဝ်ကဵုမၞိဟ်ပန်ဂှ် ဗှ်လိက်မၞိဟ်မွဲ၊ ယဝ်နွံလၟိဟ်မွဲကိုဋ်တှေ် မၞိဟ်ပန်စှော်ဂှ် ဗှ်လိက်မၞိဟ်မွဲ၊ ယဝ်မၞိဟ်နွံမွဲအသၚ်ဃဲမ္ဂး မၞိဟ်ပန်ကၠံဂှ် ဗှ်လိက်မၞိဟ်မွဲဓဝ်ရောၚ် သွဟ်တိတ်ဒၟံၚ်တုဲ ဂကူမန်ဗှ်လိက်အောန်ဟီုဂှ် ပြဟ်ဟ်ဏံ ဒးဒုၚ်လဝ်တဲကၠာရ။ ဇၟာပ်ကိစ္စ တံ ဍေံနွံကၠုၚ်ကဵုဟိုတ်ဖဵု သီုဖအိုတ်တုဲ မန်ဗှ်လိက်အောန်ဂှ် ယဝ်ဒှ်ဖဵုဍေံမ္ဂး ဟိုတ်ဍေံလေဝ် ဒးနွံလဝ်ခိုၚ်ၚ်ကၠိုက်က် ကီုရောၚ်။ တာလျိုၚ်ပိုဲဂှ် သွက်ပ္တိုန်ဒုဟ်ဗျိဒေါန် ရဲဟွံဗှ်လိက်တံဂှ်ဟွံသေၚ်၊ ဗက်ဂၠာဲဟိုတ်ဍေံ ဍာံဍာံတံဂှ်တုဲ ဘိုၚ်ပ လေဝ်ပလေတ်ပ္ညဳပ္ညပ် ဒဵုကဵုဗှ်တိုန်လိက် သီုညးဖအိုတ်မာန်ဂှ်ဟေၚ် ဒှ်တာလျိုၚ်ပိုဲရ။

ရန်ကဵုခန္ဓကာယဇကုဇၞော်သၠုၚ်၊ ကြံၚ်မ္ၚိုဟ်ထတ်ယုက်တုဲ ပိုဲတံဒးစသုၚ်ဒၟံၚ် စၞအဟာရနာနာ လၟိုန်အခိၚ်လၟိုန်တ္ၚဲရ။ ဗီုပိုဲဒးဗ္စဒၟံၚ်စၞကဵုကာယဂှ်ကီုရ ဇြဟတ်စိုတ်ပိုဲလေဝ် ယဝ်နွံပၟိက်ဖေါအ်ဗြေဝ်ကီုမ္ဂး ဒးဗ္စကဵုစၞ လမိၚ်လညာတ်တံ ၜိုတ်ဂၠိုၚ်မာန်မှလေဝ် ဒှ်မာန်ရ။ ဆဂး စၞသွက်ကာယဂှ် ယဝ်ပိုတ်ဒကုတ်အာမ္ဂး အာကဵုဘဲကုလမျီုမာန်ဒၟံၚ်တုဲ ညး မွဲလေဝ်ဟွံဂံၚ်ဒေါအ် ပွမစစၞအိုတ်ရ။ အာဟာရသွက်စိုတ်ဂှ် ဗီုဂှ်ဟွံသေၚ်၊ ၜိုန်ဟွံကဵုစၞကဵုစိုတ် အခိၚ်ဍာံဍာံလေဝ် အန္တရာယ်လမျီုဟွံမွဲ၊ အယာံမာတ်ဆၜိုတ်စိုတ်တံ အေဲဇြဒၟံၚ်တုဲ သွက်ဂွံကေက်သ္ကာတိုန်ဂတတေံ ဗၠိုၚ်တၞုၚ်တံ ဃုတ်ကဝေန်ဒၟံၚ်ဟေၚ် ဒှ်မာန်တုဲ ညးမွဲလေဝ် ဟွံစုတ်ဇြဟတ် လ္တူပရေၚ်ဗှ်လိက်ကွေံကွေံရ။ အခိုက်လဵုဒှ်ဒှ်၊ ကွတ် လဵုဒှ်ဒှ် ယဝ်ပ္ကတ်ပ္ကေၚ်ဒၟံၚ် ထပ်ကဵုထပ်မ္ဂး စောဲလာမ်အာဗိုန်န်တုဲ ဟွံဂွံကၠောန်၊ ဟွံဂွံသ္ပ မံၚ်ဟွံမာန်ဂှ် တၠပညာတံ ဂၠိုက်ဂၠာဲစမ်ၜတ်ကၠုၚ် နွံလဝ်တုဲရ။ ယဝ်ဒးထ္ၜးဥပမာစုက်က်မ္ဂး မိပိုဲဖျီုဗ္စလဝ်ပုၚ်သ္ၚာဲ နူပိုဲဍောတ်တ်တေံတုဲ အခိၚ် လၟုဟ် ဟွံဂွံစပုၚ်မ္ဂး တဟၚ်တေံဟွံပေၚ်တုဲ ဗုၚ်ဂၞဴဟွံၜိုဟ် သ္ဂးတဴအိုတ်ရ။ ဗီုဂှ်ကီုရ ရဲဗှ်လိက်တံ ဟွံဂွံဗှ်လိက်၊ ရဲချူ လိက်တံ ဟွံဂွံချူလိက်၊ ရဲသုၚ်ၜံက်တံ ဟွံဂွံသုၚ်ၜံက်တုဲ ဟွံပေၚ်ဒၟံၚ်ပၟိက်တံဂှ် ဟိုတ်နူအခိုက်စှေ် စောဲလာမ် အာသီုဖအိုတ်။ ပူဂဵုတံဏံဂှ် စပ္တံပကေၚ်ကၠုၚ်နူမွဲဝါ၊ ၜါဝါတုပ်ပ် သီုဖအိုတ်ရ။ ကာလပိုဲကဵုစၞကဵုကာယဂှ် ရှ်ဍာတ်၊ ကြောအ်၊ ရိၚ်၊ ဖျးတံ ညံၚ်ဂွံပါလုပ်စုၚ်ၚ်ဂှ် ဒးပကောံလဝ်တုဲ ဟွံဒးစိုတ်ကဵု ရှ်ဖျးမ္ဂး ပြံၚ်ကေတ်ရှ်ဍာတ် (ဟွံသေၚ်) ရှ်ရိၚ် ရဴသာ်ဝွံ ဒးဗက်ဒၟံၚ် အလိုက်ကအ်ပိုဲဏီရ။ ကိစ္စပကေၚ်ဗှ်လိက်ဏံဂှ် ဟွံဗှ်လေဝ် မံၚ်ဂွံဒၟံၚ်တုဲ ဇၟာပ်မၞိဟ်စိုတ် ဗှ်လိက် ညံၚ်ဂွံလုပ်ကၠုၚ် စောဲစောဲစပ်ပ်ဂှ် ဒးသၠေအ်သၠန် သောဲဗြောဲဇိပ်ဂၠိပ်ဍိုန်ဍောတ်နူ ကိစ္စဗပေၚ်ဗုၚ်ဂၞဴတေံ ကၠံဆ၊ လ္ၚီဆဏီရ။ ကိစ္စဗှ်လိက်ဏံဂှ် ဗက်ကဵုအဝဲ (အာယုက်) တုဲ ပြံၚ်သၠာဲဒၟံၚ်ရောၚ်။ ဘဝကောန်ၚာ် အာယုက်စှ်သၞာံလ္ပာ်သၟဝ်မ္ဂး နွံပၟိက်ကဵု လိက်ထ္ၜးသီုရုပ် (ကာတောန်) တံ ဂၠိုၚ်ၚ်ရ။ စိုပ်ကၠုၚ်အာယုက် အကြာၜါစှော် မ္ဂး နွံပၟိက်ကဵု လိက်ချူဒက်လဝ် ဇာတ်ပရောဝုတ်ဗၠာဲတံ ဍုဟ်၊ ဆာန်၊ ပြး၊ ကောံ ညးသ္ကံတံရ။ ၜက်ကၠုၚ်နူဂှ် ဒဵုစိုပ်အာယုက်မသုန်စှော်မ္ဂး နွံပၟိက်ကဵု လိက်ဗဟုသုတနာနာတံရ။ အာယုက်မသုန်စှော်လောန်အာမ္ဂး နွံပၟိက်ကဵု လိက်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တံ၊ လိက်ဒၠောံဗ္တောန်ဘာသာတံဂှ် ပၟိက်မိက်ဂွံဗှ်ဂၠိုၚ်တိုန်ရ။ အဝဲကဵုလိက်တံဂှ် ပြံၚ်သၠာဲ ထောံတုဲ ကောန်ၚာ်ဂှ် အာကဵုလိက်ဘာသာ၊ မၞိဟ်အာယုက်ဇၞော်တံဂှ် အာကဵုလိက်ကာတောန်မ္ဂး ညးမွဲလေဝ် ဟွံဒှ်ဗှ်လိက်တံဂှ် ချိုတ်ပၠိုတ်ရ။ ပိုဲယဝ်နွံပၟိက်ကဵု ဂကူဇကုဗှ်လိက်ဂၠိုၚ်တိုန်မ္ဂး ဒးပကေၚ်နူဘဝကောန်ၚာ်တေံဂှ် ခိုဟ်ဂၠိုၚ်ရ။ ကောန်ၚာ်ဂှ် စ၊ တိက်ကဵု ဝေၚ်ဟေၚ် ကမၠောန်နွံတုဲ လိက်ဒးကဵုဂၞပ်စိုတ် ယဝ်နွံပ္ဍဲတဲမ္ဂး ဒှ်ဗှ်အာလိက် ဒဵုစောဲအာသိုက်က်ဂှ် ဒှ်မာန်ကီုရ။

ၜိုတ်စွံဂွံသတိမ္ဂး အခိၚ်လၟုဟ် လိက်မန်တိတ်ကၠုၚ်လဝ်သီုဖအိုတ်ဂှ် ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ကဵု လိက်ဘာသာသၟးဂၠိုၚ်ရ။ လိက်သွက်မၞိဟ်အာယုက်ဇၞော်ဇၞော်တံသၟးဂၠိုၚ်တုဲ လိက်သွက်ကောန်ၚာ်တံ၊ သွက်သၟတ်ဝုတ်ဗၠာဲတံဂှ် ဟွံမွဲလးလး ဟီုစဂွံဒၟံၚ်ရ။ လိက်ကဵုဇြဟတ်စိုတ် မ္ဒးဍိုက်ပေၚ်ဒၟံၚ်ကဵုရှ်နာနာ ညံၚ်ဂွံတိတ်ကၠုၚ်မာန်ဂှ် တန်တဴဒၟံၚ်ကဵု အာစာ ချူလိက်တံတုဲ ပိုဲကလေၚ်ရံၚ်အာ ဘဝအာစာကၞေဟ်တံ ညိညထေက်ရ။ ပ္ဍဲမွဲဒမြိပ်ဝၚ်လိက်မန်ပိုဲဏံ အာစာ ချူလိက်တံ ခေတ်ညးကဵုညး နွံကၠုၚ်၊ ဒယှ်တှ်ကၠုၚ် သီုဖအိုတ်ရ။ အာစာတံဏံသီုဖအိုတ်ဂှ် ဟိုတ်နူဆာန်ဂကူ၊ ဆာန်လိက်ပတ်တုဲ ၜိုတ်သၟေတ်ဂွံ၊ ပၠံၚ်ဂွံအခိၚ်၊ အကြာကမၠောန်ဗပေၚ်ဗုၚ်ဂၞဴဇကုတံဂှ်ဟေၚ် သ္ပကၠုၚ်အခိၚ်ချူ လိက်တံအိုတ်ရ။ နကဵုဝါသနာ မိပ်လဟိၚ် အကြာလိက်ပတ်တုဲ နကဵုလိက်ပတ်ဂှ်ဟေၚ် သ္ပကမၠောန်ဗပေၚ်ဗုၚ်ဂၞဴ အိန်ထံၚ်၊ ပကောံပိုန်ဒြပ်အိန်ထံၚ်တံမာန်ကီုဂှ် ဟွံကေၚ်ဆဵုလးလးရ။ သၠာတ်ဏံ ယဝ်ဗဝ်ဗပေၚ်စုတ် ဟွံမာန်ဏီမ္ဂး ဘဝလိက်ပတ်ပိုဲလေဝ် အာဒၟံၚ်ဒံၚ်ၚ်ယံၚ်ၚ် ခက်က်ခုဲခုဲ တၟာလအ်ဏီရ။ အယာံမာတ် ဂွံချူလိက်ပရေၚ်ဍောတ် မွဲပိုဒ်ဏံမာန်ဂှ် ဒးလ္ၚတ်ပ္ကောံပ္ကေဝ်လဝ် တၚ်နၚ်တၟာဂမၠိုၚ်ဏီမ္ဂး သွက်ဂွံချူလိက်ကၞပ် နွံကဵုၚုဟ်မးမွဲအုပ် အာစာတံ ဒးပ္တိတ်လဝ်ဇြဟတ်နာနာဂမၠိုၚ် ၜိုတ်လဵုဂှ် ကၠိုဟ်မံၚ်စိုတ်ကီုရ။ ဆက်တုဲ လိက်အာစာတံ ဒဵုစိုပ်ကၠုၚ် ကဆံၚ်ပ္တိုန် ဆေၚ်ပၠန်မ္ဂး ပ္တိတ်လဝ်သီုတမ်ရိုဟ်ထဝ်သြန် ဟွံအောန်ကီုတုဲ ၚုဟ်မး (တန်) ကွေံကွေံလေဝ် သွံဟွံမာန်ကီုဂှ် မွဲသာ်၊ ဒေသ (နေဝ်)ဂွံသွံလိက်ကီု၊ ရဲဗှ်လိက်ကီု အောန်ဒၟံၚ်တုဲ လၟိဟ်ကၞပ်ဂၠိုၚ်ၚ်ပ္တိတ်ဟွံမာန်ဂှ်မွဲသာ်၊ ဇၟာပ်ပ္တိတ် လိက် ဒးစေက်ဒၟံၚ်တွဵုမ္ဂး တြုံကဵုဗြဴလေဝ် ကျောဝ်မုက်တက်ကျာညးသ္ကံ ဟွံကျေဝ်ကွေံကွေံရ။ ဟိုတ်နူတၚ်ခက်ခုဲ ဝါတ်ဂါတ် နွံဒၟံၚ်ထပ်ကဵုထပ်ဂှ်ရ အ္စာကၞေဟ်တံ သွက်ဂွံချူတြးပ္တိတ်လိက် သွက်ဂွံကဵုရှ်သာစုၚ်ၚ် ကုရဲဗှ်လိက်တံဂှ်ကီု၊ သွက်ဂွံဖျဝ်ဖျေံ ၚုဟ်မးလိက်တံဂှ်ကီု ဒှ်ဟွံမာန်ဏီရ။

ယဝ်ရံၚ်အာ လ္ပါ်ပုရိသာတ် ဗှ်လိက်မန်မာန်တံမ္ဂး နူကဵုဘာဗ္တောန်လိက်မန် ဥတုကညၚ်တံသၟး ၜံၚ်ပ္တိတ်ဒၟံၚ်ကောန် ကွးဘာတံဂှ် ပိစှော်သၞာံပြၚ်ကၠုၚ်ဒၟံၚ်တုဲ လၟိဟ်ဟွံအောန်ကီုရ။ ရဲမံၚ်ကၠုၚ်လဝ်ဘာမန်ကၠာတဲတေံ လၟုဟ်စိုပ်ကၠုၚ် အာယုက်ပန်စှော်သၞာံပြၚ်ကီုတုဲ ပ္တဴအိန်ထံၚ် ဂွံကၠုၚ်ကောန်ဇာတ်အိုတ်ရ။ ဆဂး ပၞောဝ်ကဵုကွးဘာတြေံတေံ မၞိဟ် (၇၀) တၟအ်ကၠံဂှ် ဝိုတ်ထောံလိက်အိုတ်ရ။ မူဟိုတ်ဂွံဒှ်သာ်ဂှ်ရော ယဝ်သၟာန်မ္ဂး “နူပိုဲဒေါအ်ဘာကဵုဒဵုလၟုဟ် မွဲလှေ် လေဝ် ဟွံဂွံအခေါၚ်ဗှ်လိက်တုဲ ဒးဖၟိုတ်ဒၟံၚ်အခိၚ် ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်တေံသၟး” ဍေံတံသ္ဂးအိုတ်ရ။ ဘဝကောန်ၚာ် လေပ်ဂွံလဝ်လိက် ၜိုတ်တန်မူလတုဲတံဂှ် စိုတ်မိက်ဂွံထပ်လေပ်ဂတတေံ အဃောထတ်ယိုတ်ကတိုၚ်ကမှ်ဒၟံၚ်ရ။ အခိၚ်ဂှ် လိက်သွက်ဗှ်ဝေၚ် နကဵုဘာသာမန် သုၚ်စောဲလဝ် ဝေါဟာဍာဍာတုဲ ထ္ၜးလဝ်သီုရုပ်၊ သီုဒက်ကဵုလဝ် ဇာတ်တၠအစောန်မွဲမွဲ ဒဵုကောန်ၚာ်တံ ဒးစိုတ်တုဲ သီုကဵုမၚ်စၟဳဗှ်အာကၞပ်ဂတတေံ၊ ဂတတေံပၠန်မ္ဂး ဍာ်ဇၟောဝ်လိက်ဍေံ တံလေဝ် အသိၚ်ဟွံပိုတ်၊ ထပ်တုဲလေဝ် လေပ်လိက်ဂၠိုၚ်တိုန်၊ စိုတ်တေံလေဝ် စောဲစပ်အာကဵုလိက် လောဲလောဲမာန်ရောၚ်။ ကၠောန်ကမၠောန်မွဲမွဲတုဲ လက်ကရဴဂှ် ဟွံထပ်ဗက်ဗပေၚ်ဏာစေအ်အ်မွဲသာ် ယဝ်ဗလး ထောံအတိုၚ်ဂှ်မ္ဂး တုပ်ကဵုကမၠောန်လက်ထက် (မ-ဆ-လ) တေံ ဗ္တောန်လိက်ကဵု ရဲကွာန်ဟွံလေပ်လိက်တံ ဥတု ကညၚ်ဂှ်ကီုတုဲ ညံၚ်ဟွံဒှ်ဗီုဂှ် ဒးစွံသတိမွဲကီုရ။ ၜိုတ်ချူထ္ၜးဂွံဏံ ယဝ်သရုပ်ထောံမ္ဂး ဟိုတ်နူဗုၚ်ဂၞဴတုဲ လိက်တံဂှ်ဟွံတိတ်၊ တိတ်ကၠုၚ်ပၠန်လေဝ် ၚုဟ်မးဂှ်က္ဍၚ်၊ အရံၚ် (ရှ်သာ) ဟွံစုၚ်၊ ပ္ကေၚ်ပ္ကတ်လဝ်ဟွံမွဲတှေ် ဟွံစောဲကဵုဗှ်လိက်၊ ဟွံဗှ်လိက်တုဲ ဂုဏ်ဖဵုဂွံကၠုၚ်နူလိက်ဂှ်ဟွံတီ၊ လမိၚ်လညာတ်တံအောန်စှေ်တုဲ သွက်ဂွံတိတ်ကၠုၚ် ဂၠံၚ်တၟးဏံဟွံမွဲ၊ ဆုဲလုပ်အာဂၠံၚ်ဒမၠုရိုဟ်တ္ၚဲတုဲ ကၞောတ်တဲ ဂၠုအာသီုဂကူလေဝ်ဒှ်မာန်ရ။ တၚ်ထ္ၜးလဝ်တံဏံဂှ် ဆက်ဂေတ်ဒၟံၚ်ညံၚ်ရဴဂလာန် “ပံက်ပံက်မုပဗှေ်ဍုန်” တေံကီုတုဲ တၚ်မွဲကဵုမွဲ ညံၚ်ကဵုဟွံဒးဆက်ဒၟံၚ်ညးသ္ကံ ကုတ်ထပိုတ်ထောံတုဲ ကဏ္ဍညးကဵုညး ဂွံဇၞောဝ်မောတ်တိုန်မာန်ဂှ် နကဵုပူဂဵုမွဲ ကေတ်တာလျိုၚ်ဟွံမာန်၊ နကဵု ဇြဟတ်အလုံဂကူမန်တံ ဒးထံက်ပၚ်ထေက်ရ။ မူဟိုတ်ဒးဟီုဗီုဏံရောတှေ် အခိၚ်လၟုဟ်ဂကူမန်ပိုဲလေဝ် လညာတ် ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တၟးတိုန်ကီု၊ ပံက်တိုန်မံၚ် ဂကောံမွဲတုဲမွဲဂှ် ဂွံဆဵု၊ ဂွံဗှ်ကေတ်ဒၟံၚ်ရ။ မၞိဟ်လညာတ်တုပ်၊ ဝါသနာ စိုတ်ဓါတ်တုပ်ညးသ္ကံ ကသေအ်ကၟဝ်ဂွံ ပိပန်စှော်တုဲ တက်လဝ်က္ဍိုပ်၊ ယာလဝ်လ္ဂါမ်ဂှ် သွက်တိတ်တရဴဂတတေံ သီုဖအိုတ်ရ။ တၚ်ရန်တၟအ်ဂကောံဇကု ညံၚ်ဂွံဍိုက်ပေၚ်၊ ညံၚ်ဂွံစိုပ်တရဴပြဟ်ဟ်၊ ဇြဟတ်ဇကုကဵုဇကု အာဂွံမံၚ် ရတှေ် သွက်ဟီုဟွံမွဲ၊ ယဝ်ရဒးကေတ်ဇြဟတ် ညးဍုၚ်ကွာန်တံကီုမှ အာစိုပ်ရောၚ်မ္ဂး နနဲလဵုမွဲပိုဲ ဂွံစန်ဒက်သီ ထ္ၜောဝ်ကေတ် စိုတ်ဓါတ်ညးတံမာန်ဂှ်ရော? လိက်ဂှ်လုပ်နွံဒၟံၚ် ပ္ဍဲဗွဝ်အနုသုခုမ ပညာၜတ်တ်မွဲကီုရ။ အာစာ ကၞေဟ်တံ ယဝ်စိစောန်ဒၟံၚ်မ္ဂး နကဵုလိက်ညးတံဟေၚ် မိက်ဂွံကဵုဆာန်၊ မိက်ဂွံကဵုဍုဟ်၊ ကြံၚ်မ္ၚိုဟ်ဗီုပၟိက်နွံ တံၚ်ဓဇက်ဏာ နကဵုကၞေဟ်မာန်ဖအိုတ်ကီုရ။ ဆဂး ဒးစွံသတိမွဲဂှ် အာစာတံချူလဝ် ၜိုတ်လဵုတရဴစိုပ်ပ် မၞိဟ်ဗှ် ဟွံမွဲမ္ဂး လိက်အာစာတံဂှ် ဆၜိုတ်အောပ်ဗ္ဒဒၟံၚ် အကြာစက္ခူသ္ၚိတ်တ်ဇြဇြ သီုဖအိုတ်တုဲ ကၠေံအာသိုက်က်ရောၚ်။ လောန်ကၠုၚ်ၜိုတ်ပန်သၞာံတေံ “ဂကောံမၚ်မွဲထိၚ်ဒဝ်ပွဳပွူသဘာဝဂၠးတိ” တံ လလောၚ်လဝ်နွံမွဲတၚ်ဂှ် လ္တူဂၠးတိပိုဲဏံ ပၞောဝ်ကဵုဂကူ နွံဒၟံၚ်တြဴလ္ၚီပြၚ်ၚ်ဂှ် ဂကူဍောတ်တ်ကၠံဂကူပြၚ်ၚ်တံ ကၠေံအာဒၟံၚ်ရိုဟ်ရိုဟ်သၞာံရောၚ်” မဒှ်ရ။ ဂကူတံဂှ် ဟိုတ်နူကၠဟ်ထောံ အရေဝ်၊ လိက်ပတ်၊ ယေန်သၞာၚ်ဇကုတံတုဲ ဒးကၠက်အာဒၟံၚ်ရောၚ်ဂှ်လေဝ် ထံက်ထ္ၜးလဝ်ကီုရ။ ဝၚ်တြေံတေံ ဗီုလဵုနွံကၠုၚ်နွံကၠုၚ်၊ ယဝ်ဟွံဝေၚ်ပၞုက်လ္ဒဵု ပံက်သြိုဟ်ဍာံဍာံမ္ဂး ဂကူမန်ပိုဲ အခိၚ်တ္ၚဲဏံဂှ် စှေ်နွံဒၟံၚ်ကဆံၚ်ဂကူဍောတ်တ်မွဲရောၚ်။ ယဝ်ဒးကဵုဥပမာသ္ၚိမွဲမမ္ဂး ဒှ်မံၚ်သ္ၚိဗျုဗျုအိုဟ်ဟ်မွဲကီုရ။ မိက်ဂွံပလေဝ်မ္ဂး ဇၟာပ်ရံၚ်အာ ၜိုန်ဒးပလေဝ်ထေက် ကိစ္စဇၞော်ဒၟံၚ် သီုဖအိုတ်ကီုလေဝ် ဓယိုၚ် (လိက်ပတ်)၊ ရတ် (အရေဝ်)၊ ကၟဳ (ယေန်သၞာၚ်) တံဂှ် ဒးစွံလၟေၚ်မွဲ၊ ၜါ၊ ပိထေက်ရ။ ဓယိုၚ်ကဵုရတ်ဂှ် ညံၚ်ဂွံဒှ်ဆုပြာန်၊ ကၟဳဂှ် ညံၚ်ဂွံဒှ်ကၟဳသောတ်ဂှ် ကၠာတဲဏံ ဒးဂစာန်လဝ်ကၠာရောၚ်။ ဟွံသေၚ်သာ်ဂှ်မ္ဂး ကာလစိုပ်အခိၚ်ဓယိုၚ်ဂှ် တမ်ပိုတ်၊ ရတ်ဂှ် ဂြုန်စအိုတ်၊ ကၟဳဂှ် ထောၚ်စာ်အိုတ်မ္ဂး ကပေါတ်နွံကဵုၚုဟ်မး ပိုဲဂိုၚ်စွံလဝ်လ္တူသ္ၚိဂှ် သီုဖအိုတ်ဒတုမ်ဂွပ်စှေ်လ္တူတိတုဲ ကဝ်ကေက်သၠေက်သၠံၚ်အိုတ်မ္ဂး ကလေၚ်ကေတ်ဟွံဂွံရကလောတံ။ ဂကူမန်ပိုဲ အခိၚ်တ္ၚဲဏံ မၚ်မွဲထိၚ်ဒဝ်ဒၟံၚ် အရေဝ်၊ လိက်ပတ်၊ ယေန်သၞာၚ်ဇကု ပေၚ်ဒၟံၚ်တၟအ်ကၠံဏီဟာ။ ယုတ်ဒေက်စှေ်အာ ၜိုတ်ဂမၠိုၚ်လဵုရဂှ် ဆဵုဒၟံၚ်သီုညးသီုအဲ အရိုဟ်ဒဒှ်တ္ၚဲရတုဲ သွက်ဒးလဴထ္ၜး ဟွံမွဲမံၚ်ရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဇုတ်ဇၞော်ဂကူပိတၞုၚ် မတွံဂး အရေဝ်၊ လိက်ပတ်၊ ယေန်သၞာၚ်ဏံ ညံၚ်ဂွံဇၞော်မောဝ်တိုန်ကၠုၚ်ပၠန်မ္ဂး —–

၁။ စတမ်နူဘဝကောန်ၚာ်တေံ ဂွံစောဲစပ်ကၠုၚ် လ္တူကိစ္စဗှ်လိက်ဏံ ဒးကဵုပရၚ်တဲကဵုဍေံတံ လိက်ကောန်ၚာ်တံ ဒးစိုတ် ဇၟာပ်ဂိတုမာန် ဒးဂစာန်လွဳပရာရောၚ်။

၂။ လိက်သွက်ကောန်ၚာ်ကီု၊ သွက်သၟတ်ဝုတ်ဗၠာဲတံကီု ဂွံတိတ်ကၠုၚ်ဂၠိုၚ်ၚ်မာန်ဂှ် တန်တဴကဵု အာစာကၞေဟ်တံတုဲ ညးတံဂွံကဵုဖျုန် ကုဂၠံၚ်လ္ပာ်ချူလိက်ဏံ စိုတ်ၜိုဟ်ဟ်မာန် ဒးဖန်ကဵုလဝ်ရောၚ်။ နူကဵုဂကောံလိက်ပတ်မန်ဗဟဵုတံ အာတ်တမ်လိက် နူအာစာကၞေဟ်တံစုၚ်ၚ်တုဲ လိက်ညးတံပလံၚ်ဗစိုပ်ကၠုၚ်ဂှ် နူကဵုဂကောံယဝ်ဖျေံသ္ဂုတ်သွာတ် သုၚ်စောဲထေက်မ္ဂး ၜိုတ်ထေက်တန်ကဵုၚုဟ်မး ရာန်ကေတ်တုဲ တက်တြးနကဵုဂကောံညိ၊ နနဲသာ်ဝွံ ညးတံဂွံကၠုၚ် သြန် နူကဵုကမၠောန်ချူလိက်ဏံမ္ဂး အိန်ထံၚ်ညးလေဝ် တန်တဴအာမာန်ကီုရ။ ပညာၜတ်တ်ဂှ် ဒးသုၚ်စောဲဒၟံၚ် ကၠေၚ်က္ဍဟ်ကီုတုဲ ယဝ်စိုတ်ယှုက်ကၠိခန်မံၚ်မ္ဂး ကၠောန်ဟွံဂွံရ။ နကဵုစိုတ်ကေဝ်ဝ်ဇြုၚ်ဇြုၚ်၊ ၜိုတ်ညးတံ တြးဏာဇဴ ဉာဏ်ညးတံစိုပ်၊ လိက်ညးတံ ဍာ်ဒကေဝ်ပေၚ်ကၠုၚ်ရောၚ်။ အာစာကၞေဟ်မန်ပိုဲ ချူပ္တိတ်ဒၟံၚ်လိက် ၜိုတ်ဂွံဗှ်ကၠုၚ် သီုဖအိုတ်ဂှ် ကဆံၚ်ဟွံသဝ်နူ အ္စာကၞေဟ်ဂကူတၞဟ်ဟ်တံ လးလးရ။ မွဲသာ်ပၠန် အာစာကၞေဟ်တံဂှ် တုပ်ညံၚ်ရဴ သၟာဥဒျာန်လိက်ပတ်တံတုဲ ကာလပိုဲတံ လုပ်ဝေၚ်ကၠံပ္ကဴမွဲမွဲ ညံၚ်ရဴပိုဲဂွံဒုၚ်စသိုၚ် လ္တူပ္ကဴဂမၠိုၚ် ခၟေမ်ရာၚ်မောဝ်ဇောဝ် မံၚ်လၟိုန်မာန် ညးတံဒးဂစာန်ဗ္စလဝ်ဝဲါ စဝ်လဝ်ဍာ်ရောၚ်ဂှ် ထံက်အာကဵုဂုဏ်ညးတုဲ ဒးထံက်ပၚ်ညးတံ ထေက်ကွေံ ကွေံရ။

သြန်ဂအုံဂကောံ ဗီုလဵုဂွံဒှ်ကၠုၚ်ရောဂှ် လ္ပဇြိုၚ်စိုတ်အိုတ်ညိ။ ပ္ဍဲဂကူမန်ပိုဲ ပွိုၚ်မွဲမွဲသၞာံ နူဂကောံကွာန်၊ ဂကောံပွိုၚ် တိုက်၊ ဂကောံပွိုၚ်ဍုၚ်၊ ဂကောံဗဟဵုကဵု ဂကောံတေံ၊ ဂကောံဏံသီုဖအိုတ် သုၚ်စောဲကၠုၚ်ဒၟံၚ်သြန်တံ ယဝ်ပံၚ်ထောံ ဖအိုတ်မ္ဂး အောန်ဒၟံၚ်ဗဳလဳယာန်ဒကေဝ် ဟွံသေၚ်ပုဟ်၊ ဆဂး ဂကောံညးကဵုညး ကၠောန်ဒၟံၚ်စရၚ်ညးကဵုညး ပြးဇးဒၟံၚ်တုဲ ပိုဲထေၚ်မံၚ် အိုတ်ဟွံဂၠိုၚ်ကွေံကွေံ ဒှ်မံၚ်ရောၚ်။ သြန်တံဂှ် ၜိုန်ဂၠာဲဂွံနၚ် နဲညးကဵုညးကီုလေဝ် တမ်ဍေံဂှ် ကၠုၚ်နူဂကူပိုဲသီုဖအိုတ်ရ။ ၜိုတ်သြန်အိုတ်လဝ်မွဲသၞာံဂှ် ပါ်ထောံကဝက်တုဲ ကၠုၚ်သုၚ်စောဲ ဒၞာဲပခိုၚ် ဇုတ်ဇၞော် ပိတၞုၚ်ဏံမ္ဂး ဒှ်မာန်လောဲလောဲကီုရ ကလောတံ။ အဓိကဍေံဂှ် ကမၠောန်ဏံ ပိုဲကၠောန် / ဟွံကၠောန်ရ။ ကၠောန်မ္ဂး ဒးဒှ်ဍာံဍာံရောၚ်။ ဆဂး ဒးစွံသတိဇၞော်အိုတ်မွဲဂှ် ကၠောန်ထ္ၜးလဝ်လ္တူခုၚ်မွဲဝါတုဲ လက်ကရဴဂှ် ကၠေံအာ ဗီုပၟတ်ဆံက် ညံၚ်ဟွံဒှ်ရ။ ဣဏံဂှ် ဆၜိုတ်ကသပ်မၞိဟ်ချူလိက်ဏံမွဲဓဝ်တုဲ ယဝ်ရအာစာတံ မိဿဟာဲတံလေဝ် ဒုၚ်တဲ လ္တူကသပ်ဏံမာန်ကီုမ္ဂး ကသပ်ခိုဟ်နူဏံတံဂှ် ထပ်ဗပေၚ်စုတ်ကဵုညိ။ ကာလသ္ၚိဗျုအိုဟ်ပိုဲဏံ ဒေါမ်ခရိုဟ် စှေ်အာတုဲမ္ဂး ——- ။

တၚ်ဂုဏ်ဗွဲမလောန်ရ။

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.