Categories
လိက်ပရေၚ်

သၞောဝ်ပရေၚ်ပညာကၟိန်ဍုၚ် ဟွံကိတ်ညဳကဵု ပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ်

ကၠတ်ထဝ်ကၟိန်ဍုၚ် သ္ပဏာဒ္တန် သၞောဝ်ပရေၚ်ပညာကောန်ဂကူ (ကၟိန်ဍုၚ်) တုဲ ပလံၚ်ဗစိုပ်ကဵုသမ္မတ သွက်ဂွံ ထပက်စၟတ်တဲရ။ သမ္မတသ္ၚဳဂၠိပ်တုဲ က္လေၚ်ကဵုဖျေံနၚ်ကၠတ်ထဝ် ဖၟောဝ်ကဵုက္လေၚ်သ္ၚဳဂၠိပ်က္လေၚ်ပလေဝ် (၂၅) တၚ်ရ။ သၞောဝ်ပရေၚ်ပညာဏံ ကိတ်ညဳမံၚ်ကဵု ကၟိန်ဍုၚ်ဏံကီုဟာ?ဂှ် ထေက်ကဵုသ္ဒးသ္ၚဳဂၠိပ်ပါ်ပဲါရ။ ကၟိန်ဍုၚ်ဏံ ကာလတ္ၚဲဏံမြဟ်တမ္ညဝ်မံၚ် အလုံဂၠးကဝ်မွဲဂှ် စပ်ကဵုပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ်ရ။ အလဵုအသဳကီု၊ ညးဍုၚ်ကွာန်ကီု၊ သၟာပၠန်ဂတးရပ်လွဟ်ဂမၠိုၚ်ကီု၊ သီုကဵုပၞာန်အလဵုအသဳတံ နွံပၟိက်ကဵုၜိုဟ်လလမ် ဗီုညးကဵုညး ကဵုမံၚ်ရမျာၚ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲကဵုညးဂမၠိုၚ်ဂှ် “ပၞာန်အလဵုအသဳ နွံပၟိက်ကဵု ပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ် ဂၠိုၚ်အိုတ်ရ” ဂှ် ဒု-သ္ကိုပ်ပၞာန်ဇၞော်မျေအ်သဵု ဟီုဂးလဝ် ပ္ဍဲကဵုပေဲါသဳကၠဳတက်ကျာပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ် (၂၂ – ၉ – ၂၀၁၄) တေံရ။ ၜိုန်ဂှ်လေဝ် ဟိုတ်နူလဟီုကဵု ကမၠောန် ဟွံကိတ်ညဳတုဲ ပေဲါသဳကၠဳဂှ် တုဲဒှ်အာကီုလေဝ် သွဟ်မတွံဂး ၜိုဟ်လလမ်ဂှ် ဟွံမံက်ကၠုၚ်ဏီရ။

သၞောဝ်ပရေၚ်ပညာ သ္ပဏာလဝ်ဒ္တန်ဂှ် ဒဒှ်ရဟွံကိတ်ညဳကဵု ပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ်ဂှ် ညးတၠပညာတပ်တးတံ ကၠးမံၚ် အလုံသီုဖအိုတ်ရ။ သၞောဝ်ပရေၚ်ပညာဏံ လ္ပာ်လဵုရံၚ်ၚ် ဟွံကိတ်ညဳကဵု ဒဳမဝ်ကရေဇြဳရ။ ကွးဘာတံ ညံၚ်ဟွံဂွံကောံ ကလောံ ဒှ်ဇြဟတ်ဂှ် ရပ်ဓရတ်လဝ်ကီု၊ လ္ပာ်လိက်ပတ်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံလေဝ် ပံက်လဝ်သၠဲသၠဲလးလး ဟွံမွဲရ။ ဂကူမဟာဝါဒဳဍုၚ်ပိုဲဏံ လဟီုဂှ်မွဲဗီု ဓမံက်ရုပ်ရဴကမၠောန်ဂှ် မွဲဗီုရ။ ကောန်ဂကူကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံ နွံပၟိက်မံၚ်ကဵု အ ခေါၚ်အရာတုပ်သၟဟ် ကံကုသဵုဂကူညး ညံၚ်ညးဂွံဖန်ကေတ်တ်မာန်ရောၚ်။ စၞးကောန်ဂကူသၟာပၠန်ဂတးရပ်လွဟ် ဂမၠိုၚ်လေဝ် အဃောတက်မံၚ်ကျာ သဳကၠဳမံၚ်ပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ်ဂှ် ကၠတ်ထဝ်သ္ပဏာဒ္တန်သၞောဝ်မွဲ ညိဟွံမွဲကဵုအ ခေါၚ်တုပ်သၟဟ်လးလးဂှ် မုအဓိပ္ပဲါရော? ညးစၞးကၠတ်ထဝ် သ္ပမံၚ်စၞးကဵုကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံ စိုပ်မံၚ်အလဵုအိုတ်ရော? ဟွံထေက်ကဵုဒဒဵုဒစးဟာ? ဒးမံၚ်စိုတ်ကဵု သၞောဝ်ဏံရဟာ? ဗွဲမဂၠိုၚ် မိက်ဂွံသၟာန်ရ။

သၞောဝ်ပရေၚ်ပညာကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံ နွံပၟိက်ဂှ် ကောန်ၚာ်ကောန်ကွးဘာကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံ ညံၚ်ဂွံလေပ်ပညာ က္ဍဟ်ညံၚ်ဂွံသာ ဍာ်ဒ္ကေဝ်ညံၚ်ဂွံပေၚ် ညံၚ်ရဴဂွံစဳကၠး တုပ်သၟဟ်ကဵု ကောန်ၚာ်ကောန်ကွးဘာဂကူဗၟာတံရ။ ကောန် ၚာ်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်ပိုဲ ဟိုတ်နူဇာတိဂကူတုဲ က္ဍဟ်ဓီုမံၚ်ဟွံသေၚ် နူၜံၚ်နၚ်တေံ က္ဍဟ်ကောန်ၚာ်တံ တုပ်ပ်ရ။ ကာ လဇၞော်ဂေါဝ် ဗ္တောန်ပညာဏံရ ဒးဒုၚ်ဝးပ္ကဝ် အခေါၚ်အရာဗ္တောန်ပညာ ညံၚ်ရဴဂွံဓီုၜီု ဒးဒုၚ်ဍဵုဍိုက်လဝ် နူဂကူဗၟာတံ ပေၚ်ၚ်ရ။ ပရေၚ်တံဏံ မိမကောန်ၚာ်တံ ဟွံတီလဝ်ဒှ်ကၠာရ ညးဒုၚ်ယၟုတၠပညာ အာဂတပၠမံၚ်တရဴဂကူတံ ညးမသ္ပ မံၚ်စၞးကောန်ဂကူတံ ထေက်ကဵုဒးတီလဝ်တုဲ ထေက်ကဵုဒးဂိုတ်ဂစာန် တဝ်စၞေဟ်လုပ်ပေဲါဗတိုက် ဒၞာဲညးကုညး ကဏ္ဍညးကဵုညးရ။

ကောန်ၚာ်ဂကူဗၟာတံ မူဟိုတ်က္ဍဟ်ဍေံဂွံသာ နူကောန်ၚာ်ဂကူကောန်ဍုၚ်အရၚ်ပိုဲရောမ္ဂး သဘာဝကောန်ၚာ်က္တဵုဒှ် ကၠုၚ် ဘဝမၞိဟ်တုဲမ္ဂး လေပ်အရေဝ်၊ တီအရေဝ်ဘာသာမိဇကုအိုတ်ရ။ ဇၞော်ဂေါဝ်ကၠုၚ် စိုပ်အဝဲမံၚ်ဘာ နကဵုလိက် ပတ်ဘာသာမိဇကု ယဝ်ဂွံဗ္တောန်မ္ဂး ဇၟာပ်ကောန်ၚာ် ကၠိုဟ်ကေတ်အဓိပ္ပဲါဍေံတုဲ က္ဍဟ်သာလေပ်ပညာ ဗွဲမပြဟ်မာန် ရ။ ကောန်ၚာ်ဂကူဗၟာတံ ဟိုတ်နူလိက်ဘာသာမိဍေံ ဂွံဗ္တောန်တုဲ ဍေံကၠိုဟ်အဓိပ္ပဲါ က္ဍဟ်သာလေပ်ပညာပြဟ်ရ။ ကောန်ၚာ်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်ဂကူတၞဟ်တံဂှ် ဟွံဂွံအခေါၚ်ဗ္တောန်ဘာသာမိဇကုတုဲ ၜိုန်ရဖ္ဍောတ် ဂွံအာပါၚ်တိုက်ကီု လေဝ် ဟွံကၠိုဟ်အဓိပ္ပဲါတုဲ က္ဍဟ်ဓီုအာနူဂကူဗၟတံရ။ ကာလတ္ၚဲဏံ ပ္ဍဲဘာအလဵုအသဳ ၜိုန်ရပံက်ကဵုအခေါၚ် ဗ္တောန် လိက်ဘာသာမိဇကု ဂွံဟီုကၠာရလေဝ် ဆၜိုတ်ဏံဓဝ် ရုမ်ဂပ်ဟွံသေၚ် အခေါၚ်တုပ်သၟဟ်ဟီုဂှ် တွဵုရးဍုၚ်မန်ဟီုမ္ဂး လိက်မန်ဒးသ္ပကဵု စၟတ်သမ္တီချိုတ်တ်ပၠိုတ်တ်ရ။ သုၚ်စောဲရုၚ်ကီု၊ ပ္ဍဲဘာတန်ကီု သ္ဒးသ္ပသမ္တီ သ္ဒးပတန်ကဵု ဥပဒေ ချိုတ်တ်ပၠိုတ်တ်ရောၚ်။ ဘာသ္ဇိုၚ်ပရေၚ်ပညာဍာံမ္ဂး ဒးသ္ပတိုၚ်ကဵု လိက်ဘာသာမိတုဲ ဘာသာဗၟာ ဘာသာအၚ်္ဂ လိက်တံ နဒဒှ်မွဲဘာသာ ဒးပါလုပ်ရ။ ဣဏံရောၚ် ဒှ်ဆန္ဒကောန်ဍုၚ်အရၚ်ဇေတ်တ် ဒဒှ်ရကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံ နွံပၟိက်ဂှ်လေဝ် အလဵုအသဳ ဂွံလဝ်အဝဵုတံလေဝ်တီ ညးတၠပညာတ္ၚံက်က် ချူဓဇက်သၞောဝ်ပရေၚ်ပညာဏံလေဝ် တီရ။ ညးတၠပညာတပ်တးတံလေဝ် ပ္တိုန်ထ္ၜးအာတ်မိက်ကၠုၚ် ဂၠိုၚ်ၚ်ကဵုဝါတုဲရ။ ဆဂး ဟွံသ္ပကၠုၚ်သမ္တီရ။ ပရေၚ်လ ညာတ်တံဏံ အကြာမန်ပိုဲလေဝ် “လေပ်လိက်မန်တုဲ အလဵုသုၚ်စောဲအလဵု” စကာတဴဝေါဟာဏံ ဂၠိုၚ်ကွေံကွေံရ။ မၞိဟ်လညာတ်သဝ်ဝ်ဗီုဏံ ဂွံလဝ်ဒၞာဲသၠုၚ်ၚ် နွံမံၚ်တၟာဂလိုၚ်တုဲ ပရေၚ်တံဏံ ဟီုတွံစကျာတ်ကွေံကွေံရ။ လ္ၚဵုဂှ် သီု ဟီုစောဲစပ်စုတ် “မၞိဟ်ညာတ်ကဵုလိက်ပတ်ဇကုသၟး ဗီုနာဲတံ ညးကော်စ မၞိဟ်စိုပ်မံၚ်တၞုၚ်တၞး” အဲညးချူလိက်ဏံ ဒးဒုၚ်ဟီုကၠုၚ်လဝ် နွံရ။

ပ္ဍဲဂကူမန်ပိုဲဗွဲမဂၠိုၚ် ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ်လဝ် လေပ်လိက်ဗၟာ၊ အံၚ်တန်ဘာသာဗၟာ၊ ဂွံတဆိပ်အကြာ နူဗၟာမှ ဒှ်တၠပညာ အာအကြာဝိုၚ်ဂွံရ။ ဟီုဍာံဍာံမ္ဂး လေပ်လိက်ဍေံ၊ ကလၚ်ပၟိၚ်ဍေံမှ ဍေံကဵုဗက်လက္ကရဴဍေံ ဍေံသ္ပသမ္တီကဵု တၠပညာဍေံ ရ။ ဟီုမွဲနဲပၠန် လေပ်လိက်ဗၟာ ဟီုအရေဝ်ဗၟာ ဂွံတဆိပ်အကြာနူဗၟာမှ ဒှ်တၠပညာဟွံသေၚ်၊ ပါ်ပဲါပရေၚ်ဗၠေတ်ဒး ခိုဟ် ပရေံလေပ်မ္ဂး ဒှ်တၠပညာရ။ ဟီုနကဵု နဲကဲကျာ်တြဲဂေါတမမ္ဂး မၞိဟ်တီကုသဵု အကုသဵုဟေၚ် ဒှ်တၠပညာဍာံဇေတ်ရ။ လေပ်လဝ်ပညာ ဂွံလဝ်တဆိပ်ကြာဒဳဂရဳတုဲ ပါ်ပဲါဗၠေတ်ဒးလေဝ်ဟွံလေပ် ခိုဟ်ပရေံလေဝ်ဟွံတီ တီဆဇကုသာ ဗက်ကဵုမံၚ်ဒဒိုက်ကဵုဂကူဇကု ဍဵုဓလိုက်ဖျေံကဝု ထေၚ်သောဲမံၚ်ကဵု လိက်ပတ်ဂကူဇကုမ္ဂး မုတၟေၚ်နွံရော? လမျီုပ္ဍဲဂကူမွဲမွဲဂှ် လိက်ဟေၚ်ဒှ်ကြက်ရ။ ဆုဟွံမွဲကဵုကြက်မ္ဂး ဒးကျာညိလေဝ် မ္ဒးကဝ်သ္ကုတ်အာရ။ ခေတ်ဏံ ဒှ်ခေတ်မ္ဒးလေပ်လိက် လေပ်ပညာတုဲ ပဵုတုဲမ္ဒးစွံအာရီုကဵု လိက်ပတ်ဂကူဇကုရ။ ညံၚ်ဂွံလေပ်လိက်ဂကူဍေံဂၠိုၚ်ၚ် ဍေံလးဖျေံ ကိုန်အစဳဇန်တုဲ ဍိုက်ဓလီုကၠေံ နကဵုလိက်ပတ်ဍေံရ။ ၜိုတ်လဵုဍေံဍိုက်ရောမ္ဂး ညးချူလိက်ဏံ ဆဵုဂဗလဝ်နဇိုၚ်နတဲ ဒးဒုၚ်စသိုၚ်လဝ် ဇၞော်ကဵုဇြဟတ်တုဲ မိက်ဂွံပံက်ထ္ၜးရ။

ပ္ဍဲကဵုတန်ဗ္တောန်သၠုၚ်လညာတ် လ္တူဍုၚ်လ္ဂုၚ်မွဲဒၞာဲ ကလေၚ်သ္ၚဳဂၠိပ် စပ်ကဵုပေဲါရုဲမာဲ (၂၀၁၀) ဓဝ်ယာ ဟွံဓဝ်ယာရ။ ကာလဂှ် ညးစၞးဂကူကရေၚ်မွဲတၠ ဟီုပါ်ပဲါထ္ၜးဒုဟ်ရ။ “ကဝ်မယှေန်ရုဲမာဲဂှ် ရုဲပ္တိုန်လဝ် မၞိဟ်ဟွံတပ်တး ဟွံဓဝ်ယာရ။ ရုဲစှ်လဝ် ဂကူဗၟာရဂၠိုၚ်၊ ဒၞာဲလ္ၚဵု ၜိုန်ရဂကူကောန်ဍုၚ်အရၚ် ပါလုပ်ကီုလေဝ် မၞိဟ်ဒှ်မံၚ်အဇုက်တၠအဝဵုတံဟေၚ် ရုဲစှ်လဝ်ရ”။ ကာလဂှ် ညးစၞးဗော်ဖေါအ်ဗြေဝ်ခိုၚ်ကၠိုက်မွဲတၠ ကလေၚ်ခၠေဝ်သှ်ဂှ် “ဟိုတ်ဂွံရုဲကေတ် ဂကူဗၟာဂၠိုၚ်ဂှ် တၞဟ်ဟွံသေၚ်ရ၊ ဂကူဗၟာဂှ် လေပ်လိက်လေပ်ပညာဂၠိုၚ်နူဂကူကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံတုဲ မ္ဒးရုဲဂကူဗၟာဂၠိုၚ်ရ”။ ကာလဂှ် အဲညးချူလိက်ဏံ ဒုၚ်တဲဂလာန်ဍေံဟွံမာန်တုဲ “မ္ၚဵုသီုဖအိုတ်ရ ဟီုဂလာန်မ္ဂး ညံၚ်ဟွံဂွံဇီုကပိုက်ကဵု ညးတၞဟ်ဂှ် စွံသတိတုဲ ဟီုညိ၊ ဂလာန်အ္စာဏံဟီုဏာလၟုဟ်ဂှ် အဲနကဵုကောန်ဍုၚ်အရၚ်မွဲ ဒုၚ်တဲဟွံမာန် ဒစဵုဒစးဍိုက်က်ပေၚ်ၚ်ရ။ ဂကူကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံ ဟွံလေပ်လိက်ပုဟ်ဂှ် ဟီုဟွံထေက်ရ၊ ဒးလေဝ် ဟွံဒးရ၊ အဲဒှ်ဂကူမန်မွဲ အဲလေပ်လိက်မန်ပေၚ်ၚ်ရ။ ဗီုဂှ်ကီု ဂကူကရေၚ် လေပ်လိက်ကရေၚ်ရ။ သေံလေဝ် လေပ်လိက်သေံရ။ လိက်ဂကူညး ညးလေပ်ရ။ လေပ်လိက်ဗၟာမှ ဒှ်ညးလေပ်လိက်ဟာ? ဒှ်တၠပညာဟာ? လေပ်လိက်ဂကူညးတၞဟ်မှ ဒှ်ညးလေပ်လိက် လေပ်ပညာတှေ် ဂကူကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံ ဗွဲမဂၠိုၚ် လေပ်မံၚ်လိက်ဗၟာရ။ ဂကူဗၟာတံ လေပ်လိက်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံ နွံမူစိရော? လၟုဟ်လိက်ဗၟာ အရေဝ်ဗၟာ အ္စာတံ ၜိုန်ရအဲဟီုဟွံကၠးကီုလေဝ် အဲဟီုဂွံမံၚ် အရေဝ်မန်ပိုဲ အ္စာဟီုဂွံဟာ? လိက်မန်ပိုဲ အ္စာဗှ်ဒးဟာ? ဟိုတ်နူဂကူဗၟာတံ စွံလဝ်စိုတ် လ္တူကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံ ဗီုဏံရ ဍုၚ်ဏံ ဟွံၜိုဟ်သြိုဟ်မံၚ်၊ ဟီုဂလာန်မ္ဂး စွံသတိညိ တၚ်ဂုဏ်ရ”။ ကာလဂှ် နူကဵုဂကောံအစဳဇန် ကၠောန်ဗဒှ်ဘာသၠုၚ်လညာတ် မဒှ်ဂကူဗၟာမွဲတၠ လုပ်ပရေကၠေံ ဂလာန်တံ သာ်ဝွံရ။

“စပ်ကဵုဂလာန်တံဏံ ကဵုအဲဂွံပသောၚ်ကဵုညိ အဲဏံဒှ်ဂကူဗၟာမွဲဇေတ်တ်ရ။ မိၚ်ဒးဂလာန်တံဏံတုဲ အဲအောန်စိုတ် စိုတ်ဟွံမိပ်လးလးရ” ရမျာၚ်ညးတေံအေဲဇြစှေ်အာတုဲ ဍာ်ရမတ်ညးတေံ ဒတုံစှေ်နူဂွေၚ်မတ်ၜါရ။ “ဂကူကောန်ဍုၚ် အရၚ်အ္စာတံ ၜိုတ်လဝ်ဒးဒုၚ်စသိုၚ်လဝ် ကိစ္စဏံ အဲလေဝ် တီကၠုၚ်လဝ်တုဲတုဲရ။ ကာလ (၈၈) တေံ ပိုဲဒးဂြိပ်ဒဴ စိုပ် ကၠုၚ်တိဍာ်ပၠန်ဂတးကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံတုဲ

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.