Categories
ပရိုၚ်

ကၠောန်သ္ပပေါဲဟီုတွံကဵုပညာ စိုပ်ကဵုရုၚ်တၟံချးကွာန်အံၚ်ဒၚ်

ပ္ဍဲကဵုဂိတုဖေဖော်ဝါရီ (၇)အခိၚ်သဝ်တ္ၚဲဂှ် ကၠောန်ဗဒှ်လဝ် ပေဲါသဳကၠဳကဵုပညာ အလန်ပထမ ဒၞာဲကွာန်အံၚ်ဒၚ် ပွိုၚ်ဍုၚ်ရေဝ် သွက်ဂွံသိုၚ်ခၞံရုၚ်စက်တၟံချးတုဲ နူကဵုတၠပညာ ကတိုၚ်ခါဲကပေါတ်ရတ်တိ (သတ္တုတွၚ်း ပညာရှၚ်) ဥူသုၚ်မျေတ် (သတ္တုဦးစီး) တိုန်စိုပ်သဳကၠဳရ။

“နကဵုအဲတှေ် အဲဟွံစှေ်စိုတ်ပုဟ် အကာဲအရာဒေသဏံ ပွဳူဏံတှေ် ကဵုရုၚ်စက်ဏံ ညိလေဝ်ဟွံကိတ်ညဳပုဟ် ညးဒေသတအ်လေဝ် ဒးတီလဝ်ထေက်ဏောၚ် ထေၚ်တုဲ ပိုဲကၠောန်ပေါဲသဳကၠဳ သၠာဲဂတးလညာတ် ပံက်မတ်ကတောဝ် ညးဒေသတအ်” သာ်ဏံ ဥူသုၚ်မျေတ်ဟီုရ။

ပေါဲဟီုတွံလိက်ဏံ ဂွံဒှ်ဂှ် ရဲဒေသအံၚ်ဒၚ် နွံဍုၚ်မလေယှာတအ် ထံက်ပၚ်တုဲ ကျာ်ဇၞော်အစာ ဘဒ္ဒန္တသီလ က္ဍိုက်က္ဍိုပ်တုဲ ဥူသုၚ်မျေတ်၊ ဒု-ညးတာလျိုၚ် (ဌာနစန္ဒက်ဗဟဵု ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ) နာဲယက္ခ တအ် တိုန်စိုပ် ဟီုတွံလဝ်ရောၚ် ဂွံတီကေတ်ရ။

ပေါဲဟီုတွံဝွံ ကၠောန်ဗဒှ်ဒၞာဲသၠာတ်ဝေၚ်မခ္ဍံကျာ ပ္ဍဲဘာတန်သၠိုၚ် ကွာန်အံၚ်ဒၚ်တုဲ ဥူသုၚ်မျေတ်ဂှ် ဆေၚ်စိုပ်ကဵု ရုၚ်စက်တၟံချးတုဲ ဟီုတွံ နကဵုက္ဍိုပ်လိက် “စွမ်းအၚ်ရှာပုံတော်” နာဲယက္ခဂှ် “လူ့စွမ်းအား အရၚ်းအမြစ်တည် ဆောက်ခြၚ်း” နကဵုက္ဍိုပ်လိက်ဏံ ညးတအ်ဟီုတွံလဝ်ရ။

“ပ္ဍဲကဵုကွာန်ဏံဂှ် ပေါဲဟီုတွံလိက်ဗီုဏံ အကေၚ်ကၠောန်လေဝ်ဟၟဲပုဟ် မၞိဟ်စိုတ်လုပ်စလေဝ်အောန်မံၚ် ကၠောန်ပေါဲဏံဂှ်လေဝ် လညာတ်တၠပညာတအ် နွံဗီုလဵု ဂွံတီတုဲတှေ် ပိုဲကၠောန်ပေါဲဟီုတွံလိက်ဏံဏောၚ်” သာ်ဏံ ကျာ်ဇၞော်အစာ ဘဒ္ဒန္တသဳလ မြဟ်ရ။

ကမ္ပဏီ တိုယိုထိုၚ်တအ် ရန်လဝ် သွက်ဂွံကၠောန်ရုၚ်စက် တၟံချးဇြဟတ် (၁၂၈၀) မဂ္ဂါဝပ်ဂှ် ရဲဒေသ အံၚ်ဒၚ်တအ် ဟွံဒုၚ်တဲ ဒစဵုဒစးမံၚ်ဖိုဟ်ကီု၊ မွဲလ္ပာ်တေံလေဝ် ရဲစှေ်စိုတ် လ္တူကမ္ပဏီဂှ် ပက်ကေတ်မံၚ် စၟတ်တဲထံက်ဂလာန် အကြာညးဍုၚ်ကွာန်တအ်လေဝ် နွံမံၚ်ဖိုဟ်ရ သာ်ဏံကျာ်ဇၞော်အ္စာ ဆက်မြဟ်ရ။

ဟိုတ်နူဂှ်တုဲ ညးဒေသတအ် အာပေါဲကောံဓရီုမွဲမွဲကီု ပေါဲသဳကၠဳမွဲကီု ပေါဲသောၚ်ဂလးမွဲမွဲကီု ယဝ်ခါရ အာတ်မိက်ကၠုၚ် ထ္ပက်စၟတ်မ္ဂး စွံသတိထောက်ရောၚ် ဥူသုၚ်မျေတ်ဟီုရ။

“ ရဲတၠကမၠောန်လ္ၚဵုတအ်လေဝ် စိုတ်ထေတ်မံၚ်ဏောၚ်၊ ရဲဒေသတအ်လေဝ် မုဟွံတီ ယဵုလ္ဂူမံၚ်တုဲ ညးတအ်ကေတ် အခါၚ်အရာ လ္တူရဲကွာန်တုဲ သုၚ်စောဲမံၚ်စၟတ်တဲ ညးတအ်နကဵု နဲကဲဟၟဲကဵုဗွဲဓရ်ဂှ်လေဝ် ဆဵုမံၚ် မိၚ်မံၚ် ဟိုတ်ဂှ်ရဒးစွံသတိရောၚ်” ဂှ်ညးဆက်ဟီုရ။

ဥူသုၚ်မျေတ်ဝွံ ဒှ်ညးဒေါံဇူနူကဵု ဌာနက္ဍိုက်က္ဍိုပ် ကတိုၚ်ခါဲကပေတ်ရတ်တိ (သတ္တုဦးစီးဌာန) မွဲတုဲ ဆေၚ်စိုပ်ကဵု ပရေၚ်ထိၚ်ဒဝ် ပွဳူသဘာဝတုဲ ကေၚ်ချူကၠုၚ်လဝ်လိက် ကဵုပညာ “ပတ်ဝန်းကျၚ်ကနုနု၊ ကျောက်မီး သွေးမုန်တိုၚ်းက ကြမ်းကြမ်းနှၚ့် သန်႕ရှၚ်း သောစွမ်းအၚ်ရှာပုံတော်” “သေမၚ်းတမန်လော စွမ်းအၚ်လော” တအ်နွံရ။

ပါဲနူဂှ်ပၠန် ဂအုပ်ဘာ ဘာတိုန်သၠုၚ် ကောန်ဂကူမန် ကွာန်အံၚ်ဒၚ် အာတ်မိက်လဝ် သွက်ကွးဘာတအ်တုဲ ပ္ဍဲကဵုဂိတုဖေဖော် ဝါရီ (၈) ဂှ်ကၠောန်သ္ပပေါဲဟီုတွံလိက် ပ္ဍဲဘာလကျာ် ကွာန်အံၚ်ဒၚ် ရောၚ်ဂွံတီကေတ်ရ။ စိုပ်ကဵုကိစ္စ ရုၚ်စက်တၟံချး ကွာန်အံၚ်ဒၚ်ဂှ်တုဲ ဂကောံသၚ်မန်၊ ဂကောံသၟတ်မန်၊ နူကဵုဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ၊ ညးဒေသ ဍုၚ်ရေဝ်တအ် ပံၚ်တောဲတုဲ ပတိက်လဝ်လိက်ဒစဵုဒစး နွံမံၚ်ရောၚ်ဂွံတီကေတ်ရ။

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.