နကဵုတၚ်ရန်တၟံ ညံၚ်စၠတ်ထဝ်တံ ဂွံပလေဝ်ပလေတ်အာကဵု သ္ဇိုၚ်သၞောဝ်ဥပဒေ၂၀၀၈ ဂးတုဲ လုပ်ပြိုၚ်ပေါဲရုဲမာဲရောၚ် (CEC) ဗော်ကောန်ဂကူမန် နာဲကျဝ်ဝေန်ဟီုရ။
“သ္ဇိုၚ်သၞောဝ်ဥပဒေ၂၀၀၈ ဂှ် ဟွံဒးစိုတ် ဟွံပတှေ်စပုဟ်၊ သ္ဇိုၚ်သၞောဝ်ဥပဒေ၂၀၀၈ ဂှ် ဟွံလုပ်အဝေါၚ်ပုဟ် လၟုဟ်ၜိုန်ရ ဟွံပတှေ်ဟွံဒးစိုတ် ကီုလေဝ် ရန်တၟအ်လဝ်ဂွံပလေဝ်ပလေတ် သ္ဇိုၚ်သၞောဝ်ဥပဒေ၂၀၀၈ မာန်တုဲ လုပ်ပ္ဍဲစၠတ်ထဝ်ရ” သာ်ဝွံ နာဲကျဝ်ဝေန်ဟီုရ။
ပေါဲရုဲမာဲသၞာံ ၁၉၉၀ ဂှ် နကဵုဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ကောန်ဍုၚ်အရၚ် ၈ ဗော်၊ ဒက်ဂကောံတုဲ နကဵုUNA ဒစဵုဒစးကၠုၚ် သ္ဇိုၚ်သၞောဝ်ဥပဒေ၂၀၀၈ တုဲ ၂၀၁၀ဂှ် ဟွံကဵုအခေါၚ်လုပ်ပြိုၚ်ပေါဲရုဲမာဲရ။
ဆဂး ပေါဲရုဲမာဲ ဗော်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးကၠောန်တုဲ တၚ်နၚ်ကိတ်ညဳကဵု သၞောတ်ဒဳမဵုကရေဇြဳ သွက်ဂွံဒှ်ပေါဲရုဲမာဲ သၠးပွး ဓရ်ညီသာနွံနွံဂှ် (UNA)ကဵုဂကောံမဟာမိတ်တံ အာတ်မိက်လဝ်ပ္ဍဲ အပ္ဍဲပေါဲသဳကၠဳအလန်ဒုတိယဂှ်ရ။
စိုပ်ကဵုတၚ်အာတ်မိက်ဝွံ ညံၚ်ဂွံကၠောန်ဗဒှ် ပေဲါရုဲမာဲ သၞာံ ၂၀၁၅ ဟွံမာန်ဂှ် ဟိုတ်အလဵုအသဳတ္ၚဲဏံ ထ္ၜးဟိုတ်မွဲမွဲ ဒှ်ကၠုၚ်မာန်ရောၚ်ဂှ် ညးအုပ်ကာနာနာ ဗော်ဒဳမဝ်ကရေဇြဳကောန်ဂကူသေံ SNLD သိုၚ်ညောအ်လောန် ဟီုရ။
“ပေါဲရုဲမာဲဂှ် အတိုၚ်သ္ဇို်ၚ်သၞောဝ်ဥပဒေတှေ် ဟွံဒှ်ညံၚ်ဂွံ ဒှ်ဒးကၠောန်သ္ပကဵုတွဵုဏောၚ် ပါဲထောံဟွံဂွံ ၜိုန်ဂှ်ကီုလေဝ် ဂွံထ္ၜးဟိုတ်တၞဟ်သၟာၚ်ဂှ် နွံကၠုၚ်မွဲရ၊ ဍုၚ်တၞဟ်ဟ် နွံအပ္ဍဲဂၠးတိဂမၠိုၚ် နကဵုအလဵုအသဳလၟုဟ်က္တဵုဒှ်မံၚ် ယဝ်ခါရညးတအ်ဟွံမာန်မ္ဂး ကလေၚ်လ္ဇုဲလ္ဇထောံအခိၚ်လေဝ်နွံ ယဝ်ခါရမာန်မ္ဂးက္လေၚ်ဆက်ကၠောန်အာဂတလေဝ်နွံကၠုၚ်ရ၊ အကာဲအရာ ဟွံကၠောန်သ္ပကဵု ပေါဲရုဲမာဲလေဝ် ဒှ်ကၠုၚ်မာန်မံၚ်” သာ်ဏံ သိုၚ်ညောအ်လောန် ဟီုရ။
ဂကောံ UNA ကၠောန်သ္ပပေါဲကောံဓရု် မရနုက်ကဵု အလန်ဒုတိယ ပ္ဍဲဍုၚ်လဂုၚ် ဒၞာဲၝောံခန် (တော်ဝၚ်နှၚ်ဆီးခန်မ) နူဂိတုဖေဖဝ်ဝါရီ စၟတ်တ္ၚဲ ၁၇ စဵုစိုပ် စၟတ်တ္ၚဲ ၁၉ ဂဟ် ဂကောံဗော် UNA မၠိုၚ်၊ ဂကောံပၠန်ဂတးကောန်ဍုၚ်အရၚ်ရပ်လွဟ်ဂမၠိုၚ်၊ ဂကောံဒုၚ်သ္ဇိုၚ်ကဵု ညးဍုၚ်ကွာန် (၃၃)ဂကောံတိုန်စိုပ်တုဲ တၚ်ဒတူလိုၚ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်၊ ပရေၚ်ဒေါံပန်ပှော်၊ ပဋိပက္ခဒေသ (လောက်ကိုၚ်)၊ ဥပဒေပရေၚ်ပညာကောန်ဂကူ၊ ကိစ္စသၟာကမၠောန်ကေုာံ ကိစ္စရဲဗ္ၚတံ ပါလုပ်သဳကၠဳလဝ်ရဂှ် ဂွံဆဵုကေတ်ရ။
ကၠာဟွံဂွံစိုပ်ပေါဲရုဲမာဲသၞာံ ၁၉၉၀ ဂှ် ရဲလုပ်ဂကောံ UNA မၠိုၚ်တံ ဂကောံဗော်ဒဳမဝ်ကရေဇြဳကောန်ဂကူသေံ၊ ဗော်ကောန်ဂကူကယာန်၊ ဗော်ကောန်ဂကူမန်၊ ဗော်ကောန်ဂကူရခေၚ်၊ ဂကောံဗော်ဒဳမဝ်ကရေဇြဳဇြဝ်မဳ ဗော်ဒဳမဝ်ကရေတေတ်(ကိုးကန့်)တွဵုရးသေံ ၊ဗော်ကောန်ဂကူကချေၚ်၊ ဗော်ဇာဖိုၚ်ဒဳမဝ်ကရေဇြဳ ကောန်ဂကူကရေၚ်တအ် ပါလုပ်ရ။