ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မန်တံ ကွာ်ဒၟံၚ်ဂၠံၚ်တရဴညးတံတ္ၚဲဏံဂှ် ကိတ်ညဳမံၚ်ကဵု ပၟိက်ဆန္ဒကောန်ညးဍုၚ်ကွာန် တံကီုရဟာ အဓိကညးအာက္ဍိုပ်ဗော်တံ ဒးချပ်ဗ္စာဇြိုဟ်ဟ်နက်က်ရရောၚ် နာဲပညာမန် (ဂကောံပညဳပ ညပ် ပါလုပ်သွာၚ်တၠပညာ နူမန်ဍုၚ်သၟာၚ်) ဟီုပါ်ပဲါဏာ လ္တူညးအာက္ဍိုပ်ဗော်မန်တံရ။
‘ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မန်တ္ၚဲဏံဂှ် ရမျာၚ်ကောန်ညးဍုၚ်ကွာန်ဂှ်ပၟိက်ဇၞော်မံၚ်ဏောဝ်၊ ယဝ်ရဗော်ဇကုသ္ပစၞး ဂကူမွဲဍာံဍာံတှေ် အတိုၚ်ကောန်ညးဍုၚ်ကွာန်နွံပၟိက်ဂှ်တှေ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တံဖအိုတ်ဂှ် ထေက်ကဵုဒးချပ်ဗ္စာကဵုဏောဝ်’ သာ်ဏံ နာဲပညာမန်ဂှ် ဟီုထံက်ထ္ၜးရ။
“ပဵုနူကဵုပရေၚ်ညဳသၟဟ်ဗော်တံဂှ်တုဲ ဓဝ်ညဳသာအလုံမွဲဂကူဂှ်လေဝ် ပၟိက်ဇၞော်မံၚ်၊ ဗော်တံဓဝ်ညဳ သာလီု လာ်ဒၟံၚ်တ္ၚဲဏံဂှ်လေဝ် ဟိုတ်နူဂကောံဇၞော်ဒုၚ်အကြာမွဲ ဗီုကဵုဂကောံပံၚ်ကောံပရေၚ်ဂကူမန် ပါလုပ် ဖအိုတ်ဟွံမာန်ဂှ်ရ၊ ဒၞာဲဆာၚ်မုက်တက်ကျာညးသ္ကံဟွံမွဲ ဒှ်ကၠုၚ်၊ ယဝ်ရ ဂကောံပံၚ်ကောံဂှ် ဗီုဖျေံလဝ် ပ္ဍဲကဵုကောံဓရီုဇၞော်တုဲကၠုၚ်ဂှ် ဗော်စုၚ် ဂကောံစုၚ်ပါကၠုၚ်ဏောဝ်တှေ် ပရေၚ်ညဳသၟဟ်အလုံဂကူဂှ်ကီု၊ ကိစ္စ ညဳသၟဟ်ဗော်ဂှ်ကီု ဖန်ဇန်လောဲ’ သာ်ဏံ နာဲပညာမန် ထပ်ဟီုထံက်ထ္ၜးပၠန်ရ။
သွက်ဂွံရေၚ်တၠုၚ်ကၠောန်ၜိုတ်ပညဳပညပ်အာ ကိစ္စပရေၚ်ပံၚ်ကောံဗော်မန်ၜါဗော် (ဗော်ကောန်ဂကူမန်ကဵု ဗော်ဒဳမဵုကရေဇြဳအလုံရးမန်) ဂှ် ပံက်ပ္တန်လဝ်ဂကောံပညဳပညပ်ဒက်ပ္တန်ဓဝ်ညဳသာ ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ဂကူမန် နကဵုဗွိုၚ်ခမဳသၚ်၊ ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ ကေုာံ ဗွိုၚ်မှာဇန်တၠပညာဂမၠိုၚ်နွံတုဲ ပြဟ်ဟ်ဏံ အာတ်မိက် လဝ်နဲကဲဂၠံၚ်တရဴပံၚ်ကောံ ဇရေၚ်ဗော်ၜါဂှ် အလန်ဒုတိယရ။
နာဲပညာမန်ဝွံ နူကဵုကောန်ဍုၚ်ကၟိန်ဍုၚ်ဗၟာ ဂကူမန်ဂှ် ဒုၚ်လဝ်ကောန်ဍုၚ်အမေရိကာန်မွဲတၠတုဲ ဂွံလဝ် တဆိပ် (Ph.D) ပ္ဍဲဍုၚ်ဝါယှဳတာန် ရ၊ လၟုဟ်မ္ဂး အဃောကေတ်ဒၟံၚ်တာလျိုၚ် လစှေ်နူကဵု ဃံၚ်သဳဖေဝ် ဒရေဝ် ညဳသၟဟ်ကောန်ဂကူကောန်ဍုၚ် အရၚ် (UNFC)ဂှ်တုဲ ကၠောန်ၜိုတ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲကဵုဂကောံ ဌာန်ဒတန် ပရေၚ်ပံၚ်ကောံ ကောန်ဂကူကောန်ဍုၚ်အရၚ်ဂမၠိုၚ် (ENAC-Ethnic Nationalities Affairs Center) ဂှ် ကေတ်လဝ်တာလျိုၚ် ဒုဒါရိုက်တာမွဲတၠကီု၊ သီုကဵုပါလုပ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲကဵုဂကောံပညဳပညပ်ဒက် ပ္တန်ပရေၚ်ညဳ သၟဟ်ဗော် ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဂကူမန် နဒဒှ်သွာၚ်တၠပညာ နူကဵုညးစၞး ဂကောံမန်ဍုၚ်သၟာၚ်မွဲတၠကီုရ။