အပ္ဍဲကဵုဂကူမန်ပိုဲ တ္ၚဲဏံ ဂကောံအာစာကၞေဟ်မန်မွဲ ထေက်ကဵုဒးပံက်ပ္တိုန်ထေက်ရောၚ် အာစာကၞေဟ် နာဲအံၚ်ဇၞး ဟီုဏာ ပ္ဍဲဌာန်ဇၞူ ရာမညဟိုဝ်တေဝ် ဍုၚ်မတ်လီု အခိၚ်မကၠောန်သ္ပပေဲါဆက်မိတ်လိက်အုပ် ‘အာရီုဆဌမ’ ညးဂှ်ရ။
တုဲကၠုၚ်ဂိတုနဝ်ဝေမ်ဗါ ၁၃ ဂှ် နူကဵုအစဳဇန် ဂကောံဇာနှိက်သၚ်သၟတ်မန်တံ က္ဍိုက်ပ်တုဲ ကၠောန်သ္ပဏာပေဲါဆက် မိတ်လိက်အုပ် အာစာကၞေဟ် နာဲအံၚ်ဇၞး နကဵုက္ဍိုပ်လိက် ‘အာရီု ဆဌမ’ ဂှ် ဂကောံအ္စာကၞေဟ် သွာၚ်ခမဳ သၚ်ကီု၊ သွာၚ်ခရှ်ကီု ဗၞတ်(၁၀၀)ဇကု-တၠ ကညတိုန်စိုပ်ပ္ဍဲပေဲါဂှ်တုဲ အ္စာကၞေဟ် နာဲအံၚ်ဇၞး ဟီုဏာရ။
စပ်ကဵုဂကောံအ္စာကၞေဟ်မန် (အလုံဂကူမန်)ဂှ် နူကဵု ဂကောံတက်ပ္တိတ်လိက်ကၞပ် သွာၚ်ခမဳသၚ်လ္ၚဵုကီု၊ သၟာချူ လိက်အ္စာကၞေဟ်မန်လ္ၚဵုကီု၊ အ္စာကၞေဟ်မန်နူဍုၚ်မ္ၚး (ဍုၚ်သ်အာၚ်) တံကီု ချပ်ဇန်ကၠုၚ်သွက်ဂွံဒက်ပ္တန် ဂကောံအ္စာ ကၞေဟ်ဂှ်နွံကီုလေဝ် ဟိုတ်နူပရေၚ်ဆိုအ်ဗခက်ခုဲနွံနာနာသာ်တုဲ ဒဵုတ္ၚဲဏံ ဂကောံအ္စာကၞေဟ်မန်မွဲဂှ် ဒက်ပ္တန်ကၠုၚ်ဟွံ မာန်ဏီရ။
နကဵုဂကောံဇာနှိက်သၚ်သၟတ်မန်ဂှ် ကေၚ်ချဳဒရာၚ်ဒၟံၚ် သွာၚ်ထံက်ပၚ်ပရေၚ်ပညာကီု၊ ထံက်ပၚ်ပ္တိတ်ကၠုၚ်လိက် ကၞပ်နာနာသာ်ကီုတုဲ သွက်ဂွံကၠောန်အာ စၟတ်သမ္တီ ‘တ္ၚဲအ္စာကၞေဟ်မန်’ ဂှ် အဃောချပ်ဇန်ဒၟံၚ်နွံရောၚ် တၠဂုဏ်နူကဵု ဇာနှိက်သၚ်သၟတ်မွဲဇကု ဟီုရ။
‘ဂကောံအ္စာကၞေဟ်မန် ဒးနွံထေက် ပိုဲစှေ်စိုတ်၊ ဂကောံဏံ ဂွံဒှ်ဂှ်တှေ် ဒးပံက်ဂကောံရေၚ်တၠုၚ်မွဲကၠာ၊ နူဂှ်ကော် ဘိက်ကောံဓရီုမွဲတုဲတှေ် အ္စာကၞေဟ်တြေံ တၟိဂမၠိုၚ်တံ ချပ်သဳကၠဳညးသ္ကံတုဲ ဒက်ပ္တန်ဂကောံအ္စာ ကၞေဟ်မန်မွဲထေက် ရောၚ် စှေ်စိုတ်၊ တုဲတှေ် သွက်ဂွံကၠောန်ပ္တိုန်ဂုဏ်စရာဲ အ္စာကၞေဟ်မန်ဂမၠိုၚ်တုဲ ဒးစၟတ်သမ္တီ တ္ၚဲအ္စာကၞေဟ်မန်ဂှ် ပိုဲ ချပ်မံၚ်’ သာ်ဝွံ ညးတာလျိုၚ်ကောပ်ကာဲ ဇာနှိက်သၚ်သၟတ်မန် တၠဂုဏ်ဒါနဓဇ (အ္စာကၞေဟ် ရာမညမာံထဝ်) မြော်ဟီုထ်ၜးရ။
အပ္ဍဲကဵုဂကူမန်ဝွံ ဌာန်ပရိုၚ်ဂမၠိုၚ်ကီု၊ ဂကောံတက်ပ္တိတ်လိက်ကၞပ်ဂမၠိုၚ်ကီု နွံဒၟံၚ်တုဲ အ္စာကၞေဟ်ဂမၠိုၚ်လေဝ် ဗီုညး ကုညး ချူကှေ်ဒၟံၚ်လိက်ဒွက်၊ လိက်ပရိုၚ်၊ လိက်ပရေၚ်၊ လိက်ကဗျ၊ လိက်ကာတောန်၊ လိက်ပုံအာဂီုသာ်ဝွံ ကဏ္ဍ နာနာ ဗီုညးခံၚ်ဂှ် ချူဇၟန်ဒၟံၚ်အိုတ်ကီုရ။