ဒုၚ်သဇိုၚ်ကဵုဂကူတုဲ သွက်ဂွံကၠောန် ပေါဲသဳကၠဳပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် အဆံၚ်ကေါန်ဂကူ ပ္ဍဲတွဵုရးကရေၚ်ဂှ် ရန်လဝ်စကာသြန် ၜိုတ် ၉၀၀ ကိုဋ်ဒ္ကေဝ်ပြၚ်ရောၚ် သာ်ဝွံ မေန်တေန်ဝေန် ဝန်ဇၞော်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်မန် (ဂကောံအလဵုအသဳတွဵုရးကရေၚ်) နူကမ္မတဳကောပ်ကာဲ ပေါဲသဳကၠဳပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ကောန်ဂကူကရေၚ် ဟီုရ။
ပေါဲသဳကၠဳပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ကောန်ဂကူကရေၚ်ဂှ် ပ္ဍဲဂိတုဂျာန်နဝါရဳ စၟတ်တ္ၚဲ (၁၈-၁၉-၂၀) သၞာံ ၂၀၁၇ ၊ နကဵုလၟိဟ် ညးစၞး ၜိုတ် (၅၀၀) တၠ ကၠောန်သ္ပအာပ္ဍဲ ဟဝ်တေဝ်သဳရိဘာအၚ်(သီရိဘားအံဟိုတယ်) ဍုၚ်ဘာအၚ်၊ တွဵုရးကရေၚ်ရောၚ် ဂွံတီကေတ်ရ။
အခါသဳကၠဳမ္ဂး ပရူပရာ မပ္တံကဵု ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်၊ ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်၊ ပရေၚ်မၞိဟ် သီုကဵုပရေၚ်သယံဇာတတံဂှ် သဳကၠဳအာ သောဲသောဲဗြောဲဗြောဲရောၚ် မာံတေန်ဝေန် ဂးရ။
“ပေါဲဗီုဏံဂှ် ပ္ဍဲကောန်ဍုၚ်အရၚ်ဖၟိုတ်တှေ် ဒှ်ပေါဲကရေၚ် ဂွံကၠောန်အလန်ပထမကၠာအိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲပေါဲသဳကၠဳဏံ ဂကောံဂလိုၚ် နွံပၟိက်ကဵုပရေၚ်ၜိုဟ်လလံတံလေဝ် တိုန်ဏောၚ်၊ တုဲတှေ် ဂကူကရေၚ်ဇကုလေဝ် ပါလုပ်ကရောံ ကိစ္စပရေၚ်ၜိုဟ်လလံ ဏံကီုတှေ် သွက်ကောန်ဂကူကရေၚ်တံ အယောၚ်အလာခိုဟ်ဏောၚ် စှေ်စိုတ်ရ” သာ်ဝွံ ဒဝ်နာန်တာန်တာန်လွေန် (ညးစၞးကၠတ်ထဝ်ညးဍုၚ် တွဵုရးကရေၚ်) နူဂကောံကမ္မတဳ ကောပ်ကာဲပေါဲသဳကၠဳပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် အဆံၚ်ကောန်ဂကူ ဟီုရ။
ပ္ဍဲပေါဲသဳကၠဳဏံ ဂကောံအလဵုအသဳ တွဵုရးကရေၚ်၊ ညးဇနော်ဂမၠိုၚ် နူသွာၚ်ပရေၚ်ထတ်ယုက်၊ က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ဂမၠိုၚ် နူသွာၚ် ပရေၚ်ဘာသာ၊ ဂကောံရပ်လွဟ်ကရေၚ် ထ္ပက်စၟတ်တဲ NCA တုဲတံ၊ ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ဂကူကရေၚ်၊ ဂကူကရေၚ် နွံပ္ဍဲဗော် (NLD) ဂှ် ၃ တၠ၊ ကရေၚ်နွံပ္ဍဲဗော်ကျဖေါအ်ဂှ် ၃ တၠတံ တိုန်စိုပ်သဳကၠဳရောၚ် ဂွံတီကေတ် နူကမ္မတဳကောပ်ကာဲ ပေါဲသဳကၠဳရ။
သၟာၚ်နူဂှ်ပၠန် ဂကူမန် ကေုာံ ဂကူပအိုအ် နွံပ္ဍဲတွဵုရးကရေၚ်ဂှ်လေဝ် မသုန် မသုန်တၠ၊ ညးစၞး ကၠုၚ်နူဂကူကရေၚ် တန်တဴမံၚ် ပ္ဍဲ (၉) ဒေသ တွဵုရးကရေၚ်၊ တွဵုရးကယာ၊ တွဵုရးမန်၊ ရးလ္ဂုၚ်၊ ရးဨရာဝတဳ၊ ရးဗဂေါ၊ ရးတၞၚ်သဳ၊ တိဍာ် ကဝ်ဒူလေ ကေုာံ ဍုၚ်ဗၟာသ္ကုတ်လ္ပာ်လ္တူတေံလေဝ် ဂွံအခေါၚ်တိုန်ကီုရောၚ် ဂွံတီကေတ်ရ။
ဒုၚ်သဇိုၚ်ကဵု မူဝါဒ ပေါဲသဳကၠဳပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် အတိုၚ်မကၠုၚ်နူ မူပၞောန် ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ကေုာံ ဂၠံၚ်စၞောန်ကမၠောန် ဆေၚ်ကဵုပေါဲသဳကၠဳပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် အဆံၚ်ကောန်ဂကူတုဲ ပေါဲသဳကၠဳပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် အဆံၚ်ကောန်ဂကူ ဒုၚ်သဇိုၚ်ကဵုဒေသဂှ် သွက်ဂွံကၠောန် ပ္ဍဲရးဇၞော်တၞၚ်သဳဂှ်ကီု၊ ပေါဲသဳကၠဳပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် အဆံၚ်ကောန်ဂကူ ဒုၚ်သဇိုၚ်ကဵုပရူပရာ (CSO Forum) ဂှ် သွက်ဂွံကၠောန် ပ္ဍဲဒေသကံၚ်ဇြဳနေပျဳဒဝ်ဂှ်ကီု ဖန်ဇန်မံၚ်ဖိုဟ် ဂွံတီကေတ်ရ။