ဒဒန်ၜဳသြၚ်လောန် ကၠောန်စၠောံလဝ် မတ်မလီုကဵု တ္ကံခၟိုၚ် ကဵုလဝ်ယၟုမ္ဂး ဒဒန်သြၚ်လောန်ဂှ် ဟွံသ္ပသမ္တီတုဲ သွက်ဂွံခုတ်ယၟု “ဒဒန်သ္ကိုပ်ပၞာန်အံၚ်သာန်” မိကောန်ဆာန် နူဒေသမာဲပွိုၚ်ဍုၚ်ပံၚ် ပၠောပ်ဂလာန် ပ္တိုန်ထ္ၜး ပ္ဍဲကၠတ်ထဝ်ညးဍုၚ်ကွာန်ဂှ် ဂွိၚ်ကဵုအရာပရေၚ်ဓဝ်ညဳသာကောန်ဂကူတံတုဲ ဒးဒ္စဵုဒ္စး ဂလာန်မိကောန်ဆာန်ရ သာ်ဝွံ ညးစၞးကၠတ်ထဝ်ညးဍုၚ်ကွာန် ဥူခေန်မိုၚ်ယဳ ဟီုရ။
ပ္ဍဲကောံဓရီုကၠတ်ထဝ်ညးဍုၚ်ကွာန် ဂိတုဖေဖဝ်ဝါရဳ ၂၈ ဂှ် မိကောန်ဆာန် နူဒေသမာဲပွိုၚ်ဍုၚ်ပံၚ် ပၠောပ်ဂလာန် ဖ္တိုက်ဖၟောဝ် ကုအလဵုအသဳကၟိန်ဍုၚ် သွက်ဂွံကဵုယၟုဒဒန် နကဵုယၟု “ဒဒန်သ္ကိုပ်ပၞာန်အံၚ်သာန်” ရ။
“အဓိကဂှ် ဂွံဖေက်ဇီုကပိုက်ဒး ပရေၚ်သၟဟ်သၟန်ကောန်ဂကူ ပရေၚ်ဓဝ်ညဳသာကောန်ဂကူတံရ။ ဒှ်မာန်တှေ် ယၟုကောန်ဒေသတံ နွံပၟိက်ဂှ်ရ မိက်ဂွံကဵုယၟု။ ဟွံဒးစိုတ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ကောန်ဂကူ သ္ကိုပ်ပၞာန်အံၚ်သာန်ဂှ် ဟွံသေၚ်ပုဟ်ဏာ၊ ဗီုဟီုလဝ်နူကၠၚ်ဏံရ ဂွိၚ်ကဵုဖေက်ဇီုဒး ပရေၚ်ဓဝ်ညဳသာရ” သာ်ဝွံ ညးဒ္စဵုဒ္စးမွဲတၠ နွံယၟု ဥူခေန်မိုၚ်ယဳ ညးစၞးကၠတ်ထဝ်ညးဍုၚ်ကွာန် နူပွိုၚ်ဍုၚ်ဟံသာဒေါံ (ဟသာၚ်္တမြို႕႕နယ်) ဂးရ။
စပ်ကဵုဂလာန် မိကောန်ဆာန်ဂှ်တုဲ ကောန်ဗော် NLD ၜါတၠ ဥူခေန်မိုၚ်ယဳ နူဒေသမာဲ (ဟသာၚ်္တ) ကေုာံဥူတေန်ထောဋ် နူဒေသမာဲပွိုၚ်ဍုၚ်ဖျာပုၚ် တံၜါတၠဟေၚ် ဒ္စဵုဒ္စးတုဲ သွက်ဂွံသဳကၠဳဂလာန် မိကောန်ဆာန်ဂှ် ကၠတ်ထဝ်သ္ပလဝ်ဒ္တန်ရ။
မွဲပၠန်ဂှ် ဟိုတ်နူ ကောန်ဒေသတွဵုရးမန်တံ ဒ္စဵုဒ္စးယၟုမ္ဂး “ဒဒန်သ္ကိုပ်ပၞာန်အံၚ်သာန်” ဂှ်ရ ပ္ဍဲအရာသ္ကိုပ်ဝန်ဇၞော် တွဵုရးမန် ဥူမေန်မေန်ဥူ နုက်တိတ်နူတာလျိုၚ်ဂှ်လေဝ် ကိစ္စပြသၞာယၟုဒဒန်ဏံ ဒှ်ဟိုတ်မွဲတၚ်ကီုရောၚ် ဂးတဴအိုတ်ရ။
စပ်ကဵုယၟုဒဒန်ဏံတုဲ ပ္ဍဲဂိတုဖေဖဝ်ဝါရဳ ၈ ကေုာံ ၂၀ ဂှ် ညးဒေသတ္ကအ်ခၟိုၚ် နူကဵုဂကောံခမဳသၚ်၊ ဂကောံဗ္တောန်လိက်ပတ်မန် ကေုာံယေန်သၞာၚ်ဗုဒ္ဓဘာသာ၊ ဂကောံသၟတ်ပွိုၚ်ဍုၚ်တံ ပလံၚ်ဗ္စိုပ်လဝ်လိက် ကုရုၚ်သမ္မတကၟိန်ဍုၚ်၊ ဂကောံအလဵုအသဳ တွဵုရးမန် ကေုာံရုၚ်ကၠတ်ထဝ် တွဵုရးမန်တံကီုရ ဂွံတီကေတ်။
ဒဒန်သြၚ်လောန် မတ်မလီုကဵု တ္ကံခၟိုၚ် စပ္တန်လဝ် နူလက်ထက်အလဵုအသဳ သမ္မတတိၚ်သိၚ်ဂှ် ဇမၠိၚ်ဍေံ နွံ ၁၇၅၉ ပေ၊ သမၠဲ နွံ ၆၄ ပေ၊ လ္ပာ်သြၚ်မုဟ်ပန်ဏံ လးလဝ်ဍာန် သွက်ဂွံစိုပ်ဒဒန်ဂှ် နွံ ၆၈၉ ပေ၊ လ္ပာ်သြၚ်မဟေဲ လးလဝ်ဂၠံၚ် သွက်ဂွံစိုပ်ဒဒန်ဂှ် နွံ ၂၇၅၆ ပေရ။
ဒဒန်ဏံ ကၠောန်ကၠုၚ်လဝ် စနူဖေဖဝ်ဝါရဳ (၈) ၊ သၞာံ ၂၀၁၅ တေံတုဲ စိုပ်ဂိတုအေဗရဴဏံမ္ဂး ကၠောန်အသေအဟာန် ပေါဲပံက်ဒဒန်ရောၚ် ဂွံတီလဝ်ရ။
စပ်ကဵုကိစ္စ ပၠောပ်လဝ်ဂလာန် သွက်ဂွံခုတ်ယၟု “ဒဒန်သ္ကိုပ်ပၞာန်အံၚ်သာန်”ဂှ်တုဲ တ္ၚဲယးဂိတုမာတ် (၂ ) မံက်မ္ဂး ကောန်ဒေသတံ လၟိဟ်ၜိုတ် မသုန်လ္ၚီပြၚ် ကောံပ္ဍဲက္ဍိုပ်ဒဒန် လ္ပာ်သြၚ်တ္ကံခၟိုၚ်တေံတုဲ ဂၠောဲဇက် ထ္ၜးဆန္ဒရောၚ် ဂွံလဝ်ပရိုၚ်ရ။