လိက်ဒုၚ်စဳရေၚ် ဆေၚ်ကဵုရုၚ်စက်တိဗုတ်မတ်မလီု (MCL) ဂှ် သ္ပကၠေံဒ္တန်ပ္ဍဲကၠတ်ထဝ်တွဵုရးဍုၚ်မန် ပ္ဍဲဂိတုဒဳဇြေန်ဗာ ၁၃ ဂှ်တုဲအာဣရတုဲ မွဲတဆံၚ်ပၠန် ဆက်ပလံၚ်ကဵု သမ္မတကၟိန်ဍုၚ်တေံရောၚ် ဒံက်တာအေဇြာန် ဥက္ကဌ ကမ္မတဳထိၚ်ဒဝ်မၚ်မွဲ သဘာဝပွဳပွူကေုာံပရေၚ်သယံဇာတ ဟီုရ။
Category: ပရိုၚ်
ပ္ဍဲအသေအဟာန် ပံက်ရုၚ်ဌာန်ဂအုပ်တၟိ ဗော်ကောန်ဂကူမန် ဍုၚ်မတ်မလီု ကၠောန်ကၠုၚ်လဝ် ပ္ဍဲဒဳဇြေမ်ဗာ ၁၂ ဂှ်ဝွံ ကုညးအာဂတပၠတရဴမာန်ဂှ်ရ ရုဲပ္တိုန်က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ဗော်ကောန်ဂကူမန် MNP ညိ ဥက္ကဌနာဲၚိုဲတိၚ် ဟီုဂးကၠုၚ် အဃောညးဆဵုကဵုရဲမဳဒဳယာပရိုၚ်တံရ။
ကာလရဲဒပ်ပၞာန်အလဵုအသဳတံ ဝေၚ်ထ္ပက်ဒၟံၚ်ပၞာန် ပလီုပလာ် ဂစိုတ်ဂယိုၚ်ဒၟံၚ်ကောန်ညးဍုၚ်ကွာန် ကောန်ဂကူတံဂှ် အလဵုအသဳမုဟွံဟီုမွဲသာ်တုဲ အခိၚ်ဒပ်ပၠန်ဂတးကောန်ဂကူတံ ဝေၚ်ပၞာန်တ္ၚဲဏံမှ ဟီု တိုန်ဂလာန် ရဲပကီုပရာပ်ဂှ် သဘာဝဟွံဍာံရောၚ် ဒုဥက္ကဌဒပ်ပံၚ်ကောံ ကောန်ဍုၚ်အရၚ် UNFC နာဲဟံသာ ဟီုရ။
ပေါဲရုဲမာဲအကြာ သွက်ဂွံရုဲစှ် အဇာညးစၞးကၠတ်ထဝ်ညးဍုၚ်ကွာန် မသၠးအာ ပ္ဍဲပွိုၚ်ဍုၚ်ၜါသွာၚ်(တ္ကံခၟိုၚ်) တွဵုရးမန်ဂှ် အလံၚ်ညးစၞးမလုပ်ပြိုၚ်တံ ပၠောပ်လဝ်စရၚ် (၅) တၠတုဲရ သာ်ဝွံ ဥူထေန်ကျဝ် ညးမၞုံလျိုၚ် ရုၚ်ကမ္မယှေန် ပေါဲရုဲမာဲခရိုၚ်မတ်မလီု ဟီုကဵုဌာန်ပရိုၚ်မန်ရ။
ပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၁၆ ၊ ပပ္တံနူဂိတုဂျန္နဝါရဳ ဒဵုကဵုဂိတုနဝ်ဝေမ်ဗာ လုကဴပွိုၚ် ၁၁ ဂိတုဏံ ပ္ဍဲတွဵုရးမန် ၁၀ ပွိုၚ်ဍုၚ်ဂှ် အမှုကွဳယာန် ဇီုတေက် နွံ ရ၁၆ အမှုတုဲ မၞိဟ်ချိုတ် (၂၈၇) တၠ၊ မၞိဟ်ဒးဘဲ နွံ ၁၁၈၁ တၠ သာ်ဝွံ ဂွံတီကေတ် နူရုၚ်ဒုသ္ကိုပ်ဒပ်ပါ် ဒပ်ထိၚ်ဒဝ်ယာန် (မတ်မလီု) ရ။
သွက်သ္ဘၚ်ကၠောံသၞာံတၟိ ကောန်ဂကူကရေၚ် ကၠောန်သ္ပပ္ဍဲဂိတုဒဳဇြေမ်ဗာ စၟတ်တ္ၚဲ၂၉ တေံဂှ် နူကဵုအလဵုအသဳ တွဵုရးဍုၚ်မန် ထံက်ပၚ်သြန် ၁၅၀ ကိုဋ်ဒေ ္ကဝ်ရောၚ် ဂွံတီကေတ်နူရုၚ်ဂကောံအလဵုအသဳ တွဵုရးဍုၚ်မန်ရ။
ဂလာန် ကေုာံ တၚ်သၟာန် လ္ၚဵုလ္ၚဵု မသ္ပလဝ်ဒ္တန်ပ္ဍဲကၠတ်ထဝ်ဂှ် ၜက်အာနူဥပဒေတုဲ သွက်ဂွံဓမံက်ရုပ်ရဴဂှ် ဝါတ်မံၚ် သာ်ဝွံ ပ္ဍဲကောံဓရီုလၟေၚ်ဍာံ အလန်စတုတ္ထ ကၠတ်ထဝ်တွဵုရးဍုၚ်မန် အလန်ဒုတိယ ကၠောန်သ္ပပ္ဍဲတ္ၚဲဒဳဇြေမ်ဗာ (၇) ဂှ် သ္ကိုပ်ဝန်ဇၞော် တွဵုရးဍုၚ်မန် ဟီုဓမံက်ဏာ ပ္ဍဲဂလာန်ကောံဓရီုဂှ်ရ။
နကဵုဂကောံပညဳပညပ်ဒက်ပ္တန်ဓဝ်ညဳသာဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဂကူမန်ဝွံ အဃောမၚ်စၟဳဒၟံၚ် လိက်ဂၠံၚ်တရဴ မူဗော်ပံၚ်ကောံ (Road Map) ဗော်တံဂှ်တုဲ ဆက်ဓမံက်အာရုပ်ရဴလၟေၚ်ကမၠောန်ရောၚ် ဒုဥက္ကဌ နာဲဟံ သာဟီုကဵုဌာန်ပရိုၚ်မန် ပ္ဍဲဂိတုဒဳဇြေန်ဗါ ရ ဂှ်ရ။
မြေက်ဍိုတ်တ် လၟိဟ်တဆိပ် ၆၁ ဂကူ ဟွံထေက်ကဵုစ သွံဒၟံၚ်ပ္ဍဲဆေၚ်တွဵုရးဍုၚ်မန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဗက်သီအာဖၟိုတ် ရောၚ် ဂွံတီကေတ် နူဌာနက္ဍိုက်ပ်ကောပ်ကာဲ စၞစသုၚ်ကေုာံဂဥုဲဇဗ တွဵုရးဍုၚ်မန်ရ။
ပ္ဍဲကဵုပေဲါရုဲမာဲအကြာ သၞာံ ၂၀၁၇ ဂိတုအေပရဴ(၁)ဂှ် နကဵုဂကောံပညဳပညပ်ဒက်ပ္တန်ဓဝ်ညဳသာ ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ဂကူမန်တံ ညံၚ်ဂွံလုပ်ဖန်ပညဳပညပ်ကဵုအကြာဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် နူကဵုဗော်ဒဳမဵုကရေဇြဳအလုံရးမန် (AMDP) ပွိုၚ်ဍုၚ်ၜါသွာၚ်တံ အာတ်မိက်ပလံၚ်ဗစိုပ်လဝ်လိက်ရ။