မာံအီ (နဒဳ ၜဳဂြာၚ်)
(၁)
ဘဝမွဲပ္ၚံက်ဟီုဂှ် …
ပွမကူချပ်ကဵု ပွမရုန်ဂစာန်
ဒးဒှ်မွဲပၞောန်ဟေၚ်ရောၚ်။
ပွမကူချပ်ကဵု ပွမရုန်ဂစာန်
လုကဴဟွံဒှ်မွဲပၞောန်
ကမၠောန်တိုၚ်ပ္ကဴ သွက်ဘဝမွဲပ္ၚံက်
ဆလအ်မှ ဓမံက်ရုပ်ရဴဟွံမာန်ရောၚ်။
(၂)
ဘဝမွဲပ္ၚံက်ဟီုဂှ် မုရော…?
ပုံအာဂီုမွဲ ပံက်ထ္ၜးလဝ်အဓိပ္ပါယ်သာ်ဝွံရ။
အတိက်မတုဲတေံ တြုံကွာ်တရဴမွဲ အဃောမတတ်ကၠောံမံၚ် အကြာဗလးခလာတ်ဝါမွဲဒၞါဲဂှ် ဂဗဆဵုဒးကဵု ကၠမွဲတုဲ တြုံကွာ်တရဴ ဂ္စာန်ဂြိပ်နူဘဲကၠ စိုပ်အာဇရေၚ် ထ္ၜိုၚ် (ဗၚ်) မွဲ တံၚ်ဂြဲကေတ် ဇုက်လွာဆုတုဲ အလုံခန္ဓကာယမွဲ ဒံၚ်ထလာ် ဍံၚ်ဗက်အာ ဇုက်လွာဆု ဇရေၚ်ထ္ၜိုၚ်ဂှ်တုဲ လျောဝ်စှေ်အာ ပ္ဍဲထ္ၜိုၚ်ဂှ်ရ။
ကၠမသှ်ၜေက်မံၚ် လ္တူပါၚ်ထ္ၜိုၚ်ဏံ သီုကဵုဗက်ဆုၚ်ဒၟံၚ်သၟူတုဲ ဒၟံၚ်တဴရ၊ တြုံကွာ်တရဴလေဝ် သီုမဖေက်ဂၟံက် လကိုတ်တ္ၚဵု တံၚ်ဂြဲဍံၚ်လဝ် ဇုက်လွာဆုကၟောန်ကၟောန်တုဲ ဂစိုၚ်ရံၚ်စှေ်အာ လ္ပာ်သၟဝ်ဂှ် သၟဝ်တေံလေဝ် ကၠမွဲကီု သီုမမၚ်စၟဳကိတ်သ္ၚာဲမံၚ်ဖျုန်ဇကုဂှ် ပဠေဝ်ဒၟံၚ်ပါၚ် ကဵုမံၚ်ရမျှာၚ်ရ။
ကာလဂှ် ဇုက်လွာဆု မတံၚ်ဂြဲဍံၚ်လဝ်ဂှ်ဟေၚ် ဒှ်သွက်ဘဝတြုံကွာ်တရဴ ဂွံဗ္ဒဗ္ဒါဲရ၊ အခိၚ်ဂှ်ပၠန် ကၞိဗုၚ်ဗု ကၞိဂတဵု ကၞိယန်တအ် ညးမွဲတဲ အဲမွဲတဲ ယျတ်တိတ်ကၠုၚ် နူခပေါဲတုဲ ပြိုၚ်ကိတ်ထပိုတ်မံၚ် ဇုက်လွာဆုဂှ်ရ။
အန္တရာယ် ဘဲဒဒိုက်စုၚ်လေၚ် အဃောမဆဵုဂဗ ဒးတဝ်စၞေဟ်မံၚ်ဂှ် တြုံကွာ်တရဴ ဂွံညာတ်ကေတ် သတ်ဆု ဍုဟ်ဍာဲမံၚ်မွဲမ ပ္ဍဲဇရေၚ်ကရပ်တဲဇကုရ၊ ကာလဂှ် တြုံကွာ်တရဴ တဲမွဲလ္ပာ်ဂှ် တံၚ်ဂြဲဍံၚ်လဝ် ဇုက်လွာဆု ကၟောန်ကၟောန်တုဲ သၟေဟ်တဲမွဲလ္ပာ်ဂှ် ဟောဝ်ဍ ၜှ်ကေတ်သတ်ဆုဂှ်ရ။
တုဲဂှ် တြုံကွာ်တရဴ သ္ဂးတိုန်ဂလာန် သီုကဵုမုက္ခဝါမအီခၟောံ စိုတ်မမြဟ်မြဴ သၠောၚ်သ္ပဝ်ရ၊ “သတ်ဆုဏံ ရှ်သာခိုဟ်တဴ ဗွဲမလောန်ရ”
အဓိပ္ပါယ်မိက်ဂွံသ္ဂးဂှ်တှေ် ----
အကြာအန္တရာယ် ဘဲဒဒိုက်စုၚ်လေၚ် ၜိုန်ဒးတဝ်စၞေဟ် ဂေတ်ဗွိုၚ် ပူဗိုၚ်လဝ်ကီုလေဝ် ပ္ဍဲအခိၚ်မက္လိဂွံလဝ် ဘဝမဍန်ဂၠေံဏံမွဲခဏ ညံၚ်ဂွံမိပ်မြဟ် ဒးမံၚ်စံၚ်လေပ်ရောၚ်၊ ညံၚ်ဂလာန် ဗၟာတံသ္ဂးလဝ် (ပျော်ပျော်နေ သေခဲ) ရန်တၟံသာ်ဏံတုဲ ပံက်လဝ်အဓိပ္ပါယ် နကဵုသက်သဳသာဓက ပုံအာဂီုဏံရ။
ဆ္ဂး… လ္တူဏံ ကသပ်လညာတ် ဗွဲမလှဲတြး ထပ်က္လေၚ်တြးသၠဲပ္တိုန် ဂွံမာန်တဴဏီရ၊ တန်တဴကဵု ကသပ်လညာတ်ဇကု ဆက်တြးကူချပ်အာညိ၊ ကှေ်… ပြဟ်ဟ်ဏံ ပ္ဍဲအကြာလောကဒဒိုက် သွက်ဘဝမွဲ ညံၚ်ဂွံမိပ်မာန် ဇၟာပ်ညးအဲ သှ်ပ္တဴလဝ်စိုတ်တုဲ တန်တဴအာအိုတ်ညိ။
(၃)
အဲဂှ်တှေ် သၟိၚ်အိန်ဇၞော် စကာလဝ်ကုအဲ တံၚ်တဲကဵုကၞုမွဲတုဲ ဖၟောဝ်ဗလးအပ်ကဵုတာလျိုၚ် ကွာ်တရဴမွဲစွံရ၊ အဲလေဝ်တီတီဖိုဟ် ဒဒှ်ဟွံလောဲဂှ် အနိၚ်အပိုၚ် ဟွံဂံၚ်စးဂလာန်ကၠးကၠး ဒးဒုၚ်အာတဲရ၊ ၜိုန်ဂှ်လေဝ် ဗီုလဵုဟိုတ်ဖဵုဍေံ တၟေၚ်က္တဵုဒှ်ကၠုၚ်ဂှ် သွက်ပရိသာတ် ညးဗှ်လိက်တအ် ဒှ်ခန်လ္ၚတ်မွဲမာန်ဏောၚ် အဲထေၚ်ရ။
အဲမွဲ ၜိုန်ရဂ္စာန်ကွာ်မံၚ် လဇုဲလဇုဲကီုလေဝ် ကၞုမွဲ ဂ္စာန်ဂမာဗက်မံၚ်လက္ကရဴ ဟွံဂတာပ်ဏီဖိုဟ်ရ၊ လၟိုန်အခိၚ် မဂတးရံၚ် လက္ကရဴတေံဟေၚ် ကၞုလလုဲမံၚ်ရ၊ အဲလေဝ် လ္ဆောဝ်ဝ် ဟိုတ်စိုတ်ဟွံဂၠိၚ် ဓဇက်ဏာလေဝ်နွံ ဓရိုဟ်ကေတ်လေဝ်နွံ ကာလဂှ် ကၞုရံၚ်သ္ၚေဝ်ကၠုၚ်အဲ နကဵုမုက်မတ် အောန်စိုတ်တုဲ သ္ဂးတိုန်ရ၊ “အဲလေဝ် ၜိုတ်အစောန်နွံ ဂ္စာန်ဃရေက်ကွာ်ဗက်မံၚ်ကီုရ၊ လ္ပပျဲ ကုအဲညိ”
အဲဂှ် ကေတ်ဟွံဒး၊ လ္ဆောဝ်ထၞိက် လ္ဆောဝ်ဘပဠ လ္ဆောဝ်တံၚ်ဓဇက် လအ်ညိ အဲလေဝ် ပဠက်ပြး ဍောၚ်ၜိုတ်အာယျ ကၞုကီုလေဝ် ဘဲဒဏ်တအ် ပေၚ်အာဇကုယျ ဆ္ဂး… တရဴမရန်လဝ်တအ်ဂှ် ၜိုတ်လဵုလေဝ် ဟွံစိုပ်တရဴဏီဖိုဟ် အကာဲအရာဗလးမတ် ပွဳပွူတံဂှ်လေဝ် ရံၚ်သ္ၚေဝ်ဗဵုဟွံဂတာပ်ရ။
အဲလေဝ် ဆက်ဂလိၚ်စိုတ်ဟွံမာန်တုဲ “ယွံသၟိၚ်အိန်ဇၞော် မုဟိုတ် ဂွံဖၟောဝ်စကာကုအဲ တံၚ်လဝ်တဲကၞုတုဲ ကဵုကွာ်တရဴမွဲစွံဂှ်ရော…?” အဲမွဲ ၜိုန်ဂ္စာန်က္ညာၚ်သၟာန်တဴကီုလေဝ် လ္တူသၟာန်အဲဂှ် ဂၠးအကးဇၞော်လေဝ်ညိၚ်ဝတ်၊ သၟိၚ်အိန်ဇၞော်လေဝ် ဟွံမံက်ဂတဝ်တိတ်ကၠုၚ်ရ။
ခိုဟ်ရလေဝ် သၟိၚ်အိန်ဇၞော် ဟွံသ္ပမံၚ်ဂရု ကုအဲရတှေ် အဲလေဝ် မုကိစ္စ သွက်ဒးဃရေက် နွံဏီရော သာ်ဝွံ သ္ပဗျံက်တုဲ စကာကဵုကွာ်ဂတ၊ အဲဂှ် ကွာ်ဗက်အာလက္ကရဴ သီုကဵုဒေါသ မထေဲပၞောတ်မံၚ်ရ၊ ကွာ်ဗက်အာ လက္ကရဴကၞု ဂွံမွဲခဏဂှ် အဵုဟဵု… မုဟ်အဲ ဂွံမံၚ်သၟူဍောၚ်ပ္ကဴတအ် မောဝ်ပ္ဍးတဴကွေံသွံ၊ အဝ်…ဇေတ်တ်ဂှ် အဲစိုပ်မံၚ် ပ္ဍဲကၠအ်ပ္ကဴဖိုဟ်သွံ။
အဵုဟဵု… သၟုဟ်ကျာတအ် မလွိၚ်ကပိုက်မံၚ်ပြဳပြဳဂှ်လေဝ် အဲက္လိဂွံဒုၚ်စသိုၚ်ပ္ဍဲစိုတ်ရ၊ အဝ်… ဇေတ်တ်ဂှ် ပ္ဍဲဗ္တမ်ဒမၠု မဂၠုဓီုကီုလေဝ် ကျာတအ် ပိုက်လွိၚ်မံၚ်ပြဳပြဳ သာ်ဏံဏောၚ်ဟာ…၊ အဵု… ဒေါံကၠာဏီ ရမျှာၚ်ဂစေံတအ် မက္ညာၚ်ကရေဲ ဒယှေ်ဂြဴမံၚ်ဂှ်လေဝ် ညံၚ်မမိၚ်မံၚ်ညံၚ်ၚ်၊ ရမျှာၚ်စၚ်ရိတ်တအ် ညးမွဲကဵုမွဲ ခ္ဍုတ်ဓမက်မံက်ဂှ်လေဝ် ဂွံမိၚ်တဴရ၊ Wow…လ္တူဂၠးအကးတေံ ကောန်သၞံၚ်တအ် ပေၚ်ဍတ် ရံၚ်ဗဵုသပ္ပါယ် ဗွဲမလောန်ကွေံ နူတမ်တေံ ဒဒှ်ဗီုဏံ မုဟိုတ် ဟွံမွဲကၠုၚ်ရော။
အဝ်… အဲမှာကၠုၚ်လဝ် အဲတီယျ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ သၟိၚ်အိန်ဇၞော် စကာလဝ်ကဵုအဲ တံၚ်တဲကၞုတုဲ ကွာ်တရဴမွဲစွံသေၚ်ဟာ… မၞးရော? ဆဵုဂဗကဵုကၞုမၞးတုဲယျဟာ…၊ စှ်လှေ်မွဲလှေ် နဒဒှ်ပရေလၟောၚ်ဂၠံစိုတ် ကွာ်စမ်ရံၚ်ဂၠံၚ်ညိ၊ သွက်ဘဝ ဂွံမိပ်မြဟ်မာန် ဇၟာပ်ပ်လ္ဂာံဇိုၚ် မဂါံကွာ်၊ ကွာ်ဂါံအာသိုက်က်တုဲ ဒုၚ်စသိုၚ်မိပ်ပ် မွဲအလန်အိုတ်စိုအ်။
မုဟိုတ်ရောဟီုတှေ် ဘဝမၞး ပ္ဍဲအခိၚ်မတန်တဴမံၚ်လၟုဟ် မိပ်မြဟ် သၠောၚ်သ္ပဝ်ဟွံမာန်ရောၚ် ယဝ်ဒှ်မ္ဂး လက္ကရဴအဆက်ဆက်ပၠန် ၜိုတ်လဵု မၞးဂၠာဲပ္ကောံပ္ကေဝ်နၚ် ထဝ်သြန်ဂွံဂွံရ၊ မၞးမိပ်မြဟ်သၠောၚ်သ္ပဝ် ဟွံမာန်ရောၚ်ဂှ် အဲဂံၚ်ဒုၚ်လျိုၚ်ပေၚ်ၚ်ရ။
လောဘစိုတ် ပိုဲမၞိဟ်တအ်ဂှ် နူမွဲကၠံ မိက်ဂွံဆက်ဂလိုၚ်ပ္တိုန်ၜါကၠံ၊ လ္တူပၟိက်ဆန္ဒဏံ ဆလအ်လေဝ် ဂစိုတ်ကမၠက် ကၠက်ဟွံလောဲသက်က်ရ၊ ယဝ်မၞးမိပ်မြဟ်ဟွံမာန်မ္ဂး သမ္ဘာမၞးလေဝ် သာ်လဵုဂွံမိပ်မြဟ်မာန်ရော၊ ဂကောံသ္ၚိကၟိန်မၞး အိုဿီုတအ်လေဝ် မိပ်မြဟ် ဟွံမာန်အိုတ်မွဲရ။
ယဝ်ရဘဝမၞး စဵုကဵုအခိၚ်လၟုဟ် ဗီုလဵုရုန်ဂစာန် ဒးဒုၚ်စသိုၚ်မံၚ်ဂှ် တီကေတ်ဟွံမာန်မ္ဂး ဘဝမွဲမွဲ ဗီုလဵုဒးဒုၚ်စသိုၚ် ရုန်ဂစာန် လုပ်မံၚ်ပေါဲဗ္တိုက်ဂှ်လေဝ် မၞးတီကေတ် ဟွံမာန်ဟေၚ်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ပ္ဍဲအခိၚ်လၟုဟ် အရာလဵုမွဲ မၞးဒးကၠောန်ထေက်ဂှ် က္တဵုကၠောန်စမ်ညိ။
ကာလဂှ်မ္ဂး ကၠုၚ်က္တဵုဒှ် ဘဝမၞိဟ်မွဲ သၟာၚ်နူယွီုယီုလှဲ ဇၟာပ်ပ်လဂါံဇိုၚ် မဂါံကွာ်အာဂှ်လေဝ် ဒှ်တဴတရဴဍာ်ဓတ် အံၚ်ဇၞးမၞး ဍာံဍာံဇေတ်ဇေတ်ဏောၚ်ဂှ် မၞးက္လိဂွံဒုၚ်စသိုၚ်မာန် ပေၚ်ၚ်ရ၊ ဆ္ဂး...ဘဝမွဲမွဲ ဇၟာပ်ပ်လဂါံဇိုၚ် မဂါံကွာ် ညံၚ်ဂွံဍိုက်ပေၚ်ကဵု တိုၚ်ပ္ကဴအံၚ်ဇၞးမွဲမာန်ဂှ် မုမွဲ ပိုဲဒးသ္ပလွဳ၊ မုမွဲပိုဲဒးသှ်ပ္တဴ၊ မုမွဲပိုဲဒးတဵုပလမ်လဝ် ပ္ဍဲဘဝပိုဲ မွဲဂကောံ မွဲကရောံ လဂါံဇိုၚ်ပိုဲ မဂါံကွာ်အာဂှ်ရောဟီုတှေ် သွက်ပရိသာတ် မဗှ်လိက်တအ် တၞဟ်နဂွံဂိုၚ်သမ္တီလောဲသွာ ရန်တၟံသာ်ဏံတုဲ မိက်ဂွံပံက်ထ္ၜး နကဵုပုံအာဂီုမွဲပိုဒ်ပၠန်ရ။
(၄)
လောန်ကၠုၚ်မွဲအခိၚ်တေံ ပ္ဍဲကဵုပယျာံနူဂယးမွဲဂှ် ကောန်ၚဴတြဴ တၞဟ်နသွက်ဗုၚ်ဂၞဴ တိတ်ကၠုၚ်ဂၠာဲစစၞရ၊ အခိၚ်မဂၠာဲစမံၚ်စၞဂှ် သီုဟွံစၟတ်မွဲသာ် သီုကောန်ၚဴတြဴ ဒ္တုံစှေ်အာ ပ္ဍဲပလိုၚ်လီု (ပလိုၚ်တြေံ) သီုညးဖၟိုတ်ရ၊ ဆ္ဂး… ကမ်ကုသဵု ထ္ၜလဘာ်ရောၚ် ဒးဟီုရ၊ ပ္ဍဲကဵုပလိုၚ်လီုဂှ် ဟိုတ်နူဍာ်နွံမံၚ်တုဲ ကောန်ၚဴတြဴတအ် ဟွံဒးဒုၚ်ဇီုဓဗတ်ကဵု ဘဲဂစိုတ် ပွမဒးအိုတ်လမျီုဏီရ။
ကာလဂှ် ကောန်ၚဴတြဴဂမၠိုၚ်လေဝ် “ရီုညိ…ရီုညိ…” က္ညာၚ်ကရေဲမံၚ် ပ္ဍဲပလိုၚ်လီုဂှ် နကဵုရမျှာၚ်ၚဴ ဗလံၚ်တမ္ညဝ်မံၚ်ရ၊ နနဲသာ်ဝွံ က္ညာၚ်ကရေဲမံၚ် လအ်ညိဍောၚ်အိုတ်တုဲ ရမျှာၚ်ကရေဲတအ် သ္ၚိတ်ဇြအာရ၊ အခိၚ် မသ္ၚိတ်ဇြ မုဟွံမိၚ်ကေတ် ရမျှာၚ်တၞဟ်မွဲဂှ်….
ကောန်ၚဴပထမဂှ် “အဲဏံ တၞဟ်နဂွံတိတ်ဗၠး နူပလိုၚ်လီုဏံ ဒှ်ဟွံမာန်ရထေၚ်၊ ညးဂွံရီုလေဝ် မွဲဟွံမွဲတှေ် ဘဝအဲအိုတ်အဏံရ” သာ်ဝွံ ကရဳကရောတ် သ္ဂးတိုန်သီုဍာ်ရမတ် မပေၚ်မုက်လ္တူကၞိၚ်ၜါရ။
ကောန်ၚဴဒုတိယပၠန် မိၚ်ကောန်ၚဴပထမ လအရိုအ်မံၚ်ဂှ်တုဲ “လ္ပလရိုအ်မံၚ်လေဝ် ဘဝဟီုဂှ် မံၚ်လေပ်တှေ် ပေၚ်မံၚ်ဂၞပ်စိုတ်ဖၟိုတ်ရဏောၚ်၊ လ္ပလရိုအ်မံၚ် ဌာန်လဵုစိုပ်စိုပ် မံၚ်မိပ်မိပ်ညိ စိုပ်အခိၚ်တှေ် နူဒၞါဲဏံ ဂွံတိတ်ဗၠးဂှ်ရ လ္ပလရိုအ်ညိ” သ္ဂးတဴသာ်ဏံတုဲ ဒယှေ်မံၚ်ဒွက်သဳသဳ ဗွဲမမိပ်မြဟ်ရ။
ကောန်ၚဴ တတိယပၠန်ဂှ် ဗှ်ဗၞုဟ်ဒေဝတဴဂမၠိုၚ်တုဲ ရာဒၞါမံၚ်ရ “ယွံဒေဝတဴဗြဲ ဗဂူဖျေံဗြဲတုဲ ရီုဗၚ်ညိ၊ ဗြဲဂူမှ ဍာ်ပေၚ်ပလိုၚ်လီုဏံမာန်တုဲ ပိုဲဍိက်ဂွံတိတ်ဗၠးမာန်ရ၊ ကာလပိုဲဍိက် ဂွံတိတ်ဗၠးမ္ဂး ကုဒေဝတဴဗြဲဂှ် လ္တူနူကၠာတေံ ပိုဲဍိက်သ္ပပူဇဴကဵုရောၚ်” သာ်ဝွံ ရာမံၚ်ဒၞါ တောတ်တ်ရ။
ကောန်ၚဴစတုတ္ထကီုလေဝ် တီတဴပ္တိုန်မံၚ်ဒုဟ်မွဲဟေၚ်ရ၊ “တ္ၚဲဏံ ယဝ်ဟွံတိတ်ဂၠာဲစစၞတှေ် ခိုဟ်မံၚ်ရ၊ ဘဲဒဒိုက်ဗီုဏံ သက်ဒးတဝ်စၞေဟ် ဟွံမွဲမံၚ်ရ၊ အဲဗက်ဒး ၝတအ်ဏံ အဲမှာအာယျ ၊ ဒေဝတဴ နိမိတ်ဗဒှ်တအ်လေဝ် ကုပိုဲၚဴတအ် ထေက်ကဵုနိမိတ်ဗဒှ် စုတ်လဝ် သီုကဵုသၞေၚ်ရောၚ် ကာလဂှ်မ္ဂး ပိုဲၚဴတအ် အလဵုအာအာ ပြေပြံၚ်တဴဖၟိုတ်ရ” သာ်ဝွံ ပ္တိုန်မံၚ်ဒုဟ် အိုတ်အာ အလုံလောကဇၞော်မွဲရ။
ကောန်ၚဴပဥ္စမဂှ် ဗွဲမတန်ညိ ကူချပ်မံၚ်ရ၊ “ကၟေန်ဍံၚ်တိုန်အာလ္တူတေံဂှ်ခိုဟ်ဟာ… ဍံၚ်တိုန်အာပၠန် နကဵုအစောံအဲ စိုပ်မာန်ညိဟာ… ဍံၚ်တိုန်တုဲ ယဝ်က္လေၚ်ဒ္တုံစှေ်မ္ဂး ၚဴဂမၠိုၚ်တအ် သ္ပစရဵု ရပ်ဂြိုၚ်စအဲဏောၚ်၊ ဍံၚ်တိုန်အာ ဟွံအံၚ်ဇၞးမွဲသာ် ဒ္တုံစှေ် ကပိုက်ဇီုဒးအာ ဇဵုပလိုၚ်မ္ဂး ချိုတ်အာမာန်မံၚ်၊ အတိုၚ်ဏံဟေၚ် မၚ်စၟဳအာ ညးကၠုၚ်ရီုဂှ် ခိုဟ်ဟာ…” နကဵုဟာဗွဲမဂၠိုၚ် ကူချပ်တုဲ ၜိုန်ပ္တိတ်မံၚ်ကသပ်ကီုလေဝ် ဒှ်ကသပ်ပိုတ်သ္ကုတ်မွဲဟွံသေၚ်ရ။
အေဗီုဗုီုဏံ ကောန်ၚဴမသုန်တအ် ညးလရိုအ်ဂှ်လရိုအ် ညးဒယှေ်ဒွက်ဂှ်ဒယှေ် ညးရာဒၞါဂှ်ရာဒၞါ ညးပ္တိုန်ဒုဟ်ဂှ် ပ္တိုန်ဒုဟ် ညးကူချပ်ဂှ်ကူချပ်၊ ကာလဂွံသတိ လ္ပာ်ကောန်ၚဴဆဋ္ဌမ မဒှ်သ္ကအ်ရဲမွဲ ဂၠာဲရံၚ်တဴဂှ် ဟွံမွဲပ္ဍဲကဵုပလိုၚ်လီု ကၠေံမံၚ်ယျဂှ် ဂွံတီကေတ်ရ၊ အလဵုစိုပ်မံၚ်အလဵုရရော သီုညးဖၟိုတ် ကာလဗက်ဂၠာဲရံၚ် ဂွံဆဵုကေတ် ကောန်ၚဴဆဋ္ဌမ ပ္ဍဲအသိၚ်ပလိုၚ်စူစူ ဒၞါဲသၠုၚ်သၠုၚ်မွဲဒၞါဲ ဃောပ္တိတ်မံၚ်ဇြဟတ် ကၟေန်ဍံၚ်လဝ် ကၞောတ်တၟအ်တုဲ လ္တူဂှ်လေဝ်ဟွံစိုပ် သၟဝ်လေဝ်ဟွံဒ္တုံ ဃောမဂ္စာန် ဒှ်မံၚ်ဂရာၚ်ဂရံၚ် (ကရိုဝ်ကရာ) ရ။
“ဟာ… ၝဏံ ဒ္တုံစှေ်ညအ်တှေ် ချိုတ်ရ”၊
“ဟေ… က္လေၚ်စှေ်ညိ ၝတိုန်ဟွံမာန်၊ အရာဒှ်ဟွံမာန်ဂှ် လ္ပကၠောန်ညိ”
“ၝဏံ အထေၚ်ဇၞော်မံၚ်ကဵုဇကုဇကုကွေံ ဇကုဍေံကဵုဍေံ ဍေံထေၚ်မံၚ် ညးတၠအစောန်မွဲဟာဟွံတီ”
“ၝပရအ်ဏံ ဒ္တုံစှေ်လၟုဟ်ရလေဝ် ဟး…ဟး…ဟး…”
“ဗီုဍေံကဵုဍေံ ဒ္တုံစှေ်ဂှ် ပၟိက်ဟွံဇၞော်- ယဝ်ဒ္တုံစှေ်လ္တူအဲတှေ် အကြာဍေံ အဲလေဝ်ချိုတ်အာမာန်မံၚ်၊ ဟွံဂွိုအ် ဟွံဂွိုအ် ဒးဓလေတ်ပါဲလဝ် သ္ၚောဲသ္ၚောဲဏောၚ်” ရမျှာၚ်ပ္တိုန်ဒုဟ်နာနာ ၜိုန်ရကရေဲက္ညာၚ် ဇီုကပိုက်တဴကီုလေဝ် ကောန်ၚဴဆဋ္ဌမဂှ် ဟွံသ္ပဂရု ဗီုဇကုတိုန်ဂှ်ဟေၚ် ၜိုတ်ဇြဟတ်နွံပ္တိတ်တုဲ ဂွံတိုန်စိုပ်အာ လ္တူကၞောတ်တၟအ်ဍောတ်ဂှ် ပရေလၟောၚ်ဇူတဴ မွဲခဏရ။
ကောန်ၚဴမသုန်သၟဝ်ဏံဂှ်လေဝ် သၟန်ပါၚ်မဟီုပ္တိုန်ဒုဟ် ဟီုဂၠိုၚ်ပါၚ်လေဝ်ကွိုၚ်တုဲ ရမျှာၚ်ပ္တိုန်ဒုဟ်တအ်လေဝ် မ္ဒးသ္ၚိတ်ဇြအာရ၊ ကောန်ၚဴဆဋ္ဌမကီုလေဝ် သီုဟွံသ္ပဂရု ဟွံက္လေၚ်ရံၚ်မွဲသာ် ကမၠောန်ညးတေံကၠောန် အတိုၚ်ညးတေံကၟောန်ဂှ်ဟေၚ် အိုတ်ကၞောတ် ဂွံစိုပ်အာတိုၚ်ပ္ကဴ ဂွံတိတ်ဗၠးအာ နူထ္ၜိုၚ်ပလိုၚ်လီုဂှ်ရ။
(၅)
ဟိုတ်ဂှ်ရ ဘဝပိုဲတအ် ကာလဆဵုဂဗ ဒးတဝ်စၞေဟ်ကဵု အခက်အခုဲပြသၞာတအ်မ္ဂး…
ညံၚ်ကောန်ၚဴပထမ-လ္ပကဵုဒှ် ညးစိုတ်ဓါတ်စှေ်လောဲ၊ လ္ပကဵုဒှ် ညးဒုၚ်ကျဘဝလောဲလောဲညိ။
ညံၚ်ကောန်ၚဴဒုတိယ- ဘဝဟီုဂှ် စွံလဝ်စိုတ် အတိုၚ်ဇၟောဝ်ဍာ်ဟဳဓဝ် လ္ပကဵုဒှ်၊ ညးဟွံစွံၚုဟ်မးကဵုဘဝမွဲ လ္ပကဵုဒှ်ညိ။
ညံၚ်ကောန်ၚဴတတိယ- အစောံဇြဟတ်ဇကုဇကု ဟွံဂံၚ်ပ္တိတ်မွဲသာ် မိက်ဂွံစၟဳယီုကဵုမုဟ်ညးတၞဟ်သၟးဂှ် လ္ပကဵုဒှ်ညိ။
ညံၚ်ကောန်ၚဴစတုတ္ထ- စိုတ်ပွမပ္တိတ်ဇြဟတ်ဇကုဇကု ဟွံမွဲ မွဲသာ် စိုတ်တီဆညာတ်ဒုဟ် ပ္တိုန်ဒုဟ်သၟးတအ်ဂှ်လေဝ် လ္ပကဵုဒှ်ညိ။
ညံၚ်ကောန်ၚဴပဥ္စမ- ဓဝ်ပတှေ်ဇကုဇကုဟွံမွဲ မွဲသာ် ပွမကူချပ် ဖၟိုတ်မံၚ်အခိၚ်ဂှ် လ္ပကဵုဒှ်ညိ။
ဘဝမိက်ဂွံဇၞော်မောဝ် အံၚ်ဇၞးတဴဍာံဍာံမ္ဂး…
ညံၚ်ကောန်ၚဴဆဋ္ဌမ လ္တူကၞောတ်တၟအ်ဍောတ် ညံၚ်ဟွံဂွံဒ္တုံစှေ် နူပလိုၚ်လီုနွံကဵုအသိၚ်မစူဂှ်လေဝ် ညံၚ်ဂွံတိတ်ဗၠးမာန် ဒးဂိုတ်ဂ္စာန်လွဳပရာရောၚ်၊ ယဝ်ဒ္တုံစှေ်မ္ဂး ကြက်ဒးချိုတ်ရောၚ် တီကီုလေဝ် ယဝ်ဟွံပ္တိတ်ဇြဟတ် ကၟေန်တိုန်မ္ဂးလေဝ် ညးရီုဟွံမွဲမ္ဂး ဒးချိုတ်ဂှ်ရ ဟွံသေၚ်ဟာ… ဟိုတ်ဂှ်ရ ဟွံပ္တိတ်လွဳ ဟွံပချဳဇိုၚ်တဲမွဲသာ် ဒုၚ်ချိုတ်သ္ပအ်သ္ပအ်သာသာဟာ… နဒဒှ်ဘဝအံၚ်ဇၞးမွဲ မိက်ဂွံဒ္တဴလိုၚ်တုဲ လွဳပရာပ္တိတ်အာ ဇြဟတ်ဟာ…
ပဠောံပ္ဍဲကာယပိုဲ ယဝ်တူအာပၟတ်မ္ဂး ကၠာဟွံကၠောံကာယပိုဲဏီ ညံၚ်ဂွံပၠိုတ်အာမာန် ညံၚ်ရဴပ္တိတ်ဇြဟတ် ဂိုတ်ဂ္စာန်လွဳပရာ ပလိုတ်တဴကီု ပ္ဍဲဘဝပိုဲလေဝ် ဇၟာပ်ပ်တ္ၚဲဂှ် နကဵုဇဲ ဝဳရိယပေၚ်ၚ် ထေက်ကဵုပ္တိတ်ဇြဟတ် ဂိုတ်ဂ္စာန်အာရောၚ်၊ ညးဂမၠိုၚ်မုဟီုဟီု ညးဂမၠိုၚ် မုမွဲစောဒနာ ပ္တိုန်ဒုဟ် ပ္တိုန်ဒုဟ် လ္တူဂၠံၚ်တရဴ ဓဝ်ပတှေ်ဇကု မကွာ်ဂါံအာဂှ် နကဵုစိုတ်ဓါတ်ပသဲက္ဍာၚ် လ္ပကဵုဒေါမ်ကၟိုၚ် ကွာ်ဂါံအာ စဵုကဵုဂွံစိုပ် တိုၚ်ပ္ကဴအံၚ်ဇၞး သွက်ဘဝတေံညိ။
(၆)
ဇဲ, လွဳ, ညာဏ်ပညာ
ဟွံစကာသွက်ဘဝ
နဒဒှ်မွဲပၠိုဟ်မ္ဂး
တိုၚ်ပ္ကဴအံၚ်ဇၞးတေံမွဲ
လအ်သ္ၚောဲတဴ
လုကဴမွဲအာယုက်မာန်ရောၚ်။
