နာဲအံၚ်ဇၞး (ရုတ်တံၚ်)
ကျာ်ဇၞော်အ္စာတၠပါလိတ ညာတ်ဒၟံၚ်ဗဝ်လဝ်လိက်၊ ဖၟုံလဝ်လိက်အုပ် ချူခၞံလဝ်တံဂှ်တုဲ ကောန်ဂကူမန်တံလေဝ် ရာန်ဗှ်ဟွံအိုတ်၊ ဒၞါဲဂွံစွံလိက်အုပ်တံဂှ်လေဝ် ဗွဲတၞဟ်ခြာဟွံမွဲတုဲ ချပ်ဒၟံၚ် ဗီုလဵုဂွံစွံအာ လိက်ကၞပ်တံဏံ ညံၚ်သ္ဂောံဒှ် သွက်ကောန်ဂကူမန် အနာဂတ်တေံညိရောဂှ် လအ်ကၠုၚ်ကဵုသၞာံ ဟွံညာတ်ဂၠံၚ်ဍာန်တုဲ ကၞောတ်တဲ ဖျေံသ္ဂုတ်သွာတ် အဲတိတ်ဂၠာဲညးတၠဒါန် ဂကူမန် မနွံပ္ဍဲဍုၚ်မ္ၚး ပ္တိုန်ထ္ၜး အာတ်အရီုဗၚ် က္လိဂွံမာန်ရောၚ် ဂးတုဲ သက္ကရာဇ် (၁၃၇၄) ၊ ဂိတုမြေက္ကသဵု (၁၀) စွေက် တိတ်အာတရဴ ဍုၚ်သေံ၊ မလေယှာတေံရ။ ကျာ်ဇၞော်အ္စာတၠ ဆက်ဏာပရိုၚ် ကုတၠဂုန်ဗာကုလ မနွံဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဗမ် ကွာန်မဟာဇျှာဲတုဲ ကော်ဂွံသ္ကံရဲ တၠဂုန်ခေမာ ဒၟံၚ်ဘာသုဓမ္မဝတဳတုဲ အာဒုၚ်တၠုၚ် ပ္ဍဲသၞေဟ်က္ၜၚ်ကျာ သုဝဏ္ဏဘူမိ ဍုၚ်သေံရ။
တၠဂုန်ဗာကုလ ဒုၚ်တၠုၚ်ကျာ်ဇၞော်အ္စာတၠ ကဵုကၠုၚ်တန်တဴဇူဒီု ဗွဲတသိုက်စိုတ် တသိုက်ကာယ ပ္ဍဲဘာဗမ်မဟာဇျှာဲရ၊ တၠဂုန်ဗာကုလ ပ္တုဲဝတ်ဇၞော် ဝတ်သွတ် လ္တူကျာ်ဇၞော်အ္စာတၠ ဍိုက်ပေၚ်ကဵုပၟိက်စိုတ်၊ အခိၚ်ပိဏ္ဍပါတ်မ္ဂး ပိဏ္ဍပါတ်၊ အခိၚ်ဍာ်ယာမမ္ဂး ဍာ်ယာမ၊ အခိၚ်ဟုံဍာ်မ္ဂး ဍာ်လၟုဟ် ဍာ်ဂမ္တဴ ဍိုက်ပေၚ်လောန်တုဲ ကျာ်ဇၞော်အ္စာပါလိတ စွံတိုန်အရီု လ္တူတၠဂုန်ဗာကုလရ၊ တ္ၚဲယးဂတ ချပ်စကဵု ကျာ်ဇၞော်ဘာဗမ် မိက်ဂွံဘိက်ပကောံကေတ် ကောန်ဂကူမန် သ္ပဝိုၚ်ပူဇဴ ကျာ်ဇၞော်အ္စာတၠ ပါလိတ၊ ကလိဂွံအခေါၚ် နူကျာ်ဇၞော်ဘာဗမ်တုဲ တက်တြးလိက်ဘိက် အလုံဂကူမန် မနွံပွဳဗွိုၚ်ကွာန်မဟာဲဇျှာဲ၊ အခိၚ်ဒေါဝ်တၚဲ မွဲနာဍဳ သွက်ဂွံသ္ပပူဇဴ ကျာ်ဇၞော်အ္စာတၠပါလိတနွံတုဲ သြဝ်ပြာပ်ကၠုၚ်အိုတ်ညိဂှ် လလောၚ်တြးတုဲ စိုပ်အခိၚ်သ္ပပူဇဴဂှ် ဂကူမန်တံ ကောံကၠုၚ် ပေၚ်အာ အလုံမွဲဇြပ်သ္ဘၚ်ဓရ်ရ။
ဇဖန်ဇူဒီုဒၟံၚ်ပ္ဍဲဘာဗမ်ဂှ် သ္ၚဳရံၚ်ကဵုပရေၚ်စန်ဒက် ဟီုဂးသောၚ်ထ္ၜး ကုဂကူမန်တံတုဲ ပၟိက်ကသပ်အဲ မချပ်လဝ်ဏံ လဴထ္ၜးကဵုနာဲဏံမ္ဂး အံၚ်ဇၞးဍိုက်ပေၚ်မာန်ဟာဟွံတီ၊ အ္စာတၠချပ်တုဲ ဟီုပံက်သြိုဟ်ကဵု တၠဂုန်ဗာကုလ အတိုၚ်ဗွဲသၟဝ်ဝွံရ။
ယွံနာဲဗာကုလ အဲဂစာန်ချူခၞံဒၟံၚ် လိက်အုပ် သွက်ဂကူမန်တံဂွံဗှ်၊ သ္ဂောံဒှ်ဗဟုသုတဂှ် လၟိဟ်အုပ်လ္ပဟီုဏီ၊ လၟိဟ်ဂကူဍေံသၟးဂှ် ကၠံအုပ်ပြၚ်အာဣရ၊ လိက်အုပ်တံဂှ် ညးရာန်ဗှ် အိုတ်အာလေဝ်နွံ၊ လိက်သှေ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဂှ် ဂၠိုၚ်နူညးရာန်ဗှ်ဏီရနာဲ၊ အဲလေဝ် လၟုဟ်စိုပ်ကၠုၚ် အဝဲဗျု ဒ္စိတ်စှော်ပြၚ်အာဣရ၊ လိ်က်အဲသၟိဟ်ဒၟံၚ်ဏံဂှ် အဲမိက်ဂွံစွံပ္တန်လဝ် ပ္ဍဲတိုက်ဗှ်လိက် မွဲတိုက်ရ၊ တိုက်ဗှ်လိက်ဏံ သ္ဒးဒှ်တိုက်ဗှ်လိက် သွက်ဂကူ၊ သ္ဒးဒှ်တိုက်ဗှ်လိက် သွက်ဂွံထိၚ်အာ လိက်မန်ခေတ်တၟိ၊ ခေတ်တြေံ၊ သ္ဒးဒှ်တိုက်ထ္ၜးပျးလိက်မန်၊ ယေန်သၞာၚ်မန်၊ ညးဂကူသၟာၚ် ကၠုၚ်ဗဵုလ္ၚောဝ်ဓါတ်ကျာ်တံ သ္ဂောံညာတ်အာမာန်ဂှ် ရန်တၟံအဲနွံဒၟံၚ်ရ၊ ဆ္ဂး တိုက်ဗှ်လိက် ဗီုအဲရန်တၟံဏံ ကၠာအဲမတ်ဟွံပၠိုတ်ဏီ ညံၚ်သ္ဂောံဒှ်မာန်ဂှ် လၟုဟ်အဲတိတ်ကၠုၚ် ဍုၚ်သေံ ကၠုၚ်ဂၠာဲသေဋ္ဌဳမန်၊ နူဏံ အဲဆက်အာဟီုတွံ ပရူကျာ်ဇၞော်အ္စာအစွောံ ဍုၚ်မလေယှာ၊ သီုအဲဂၠာဲညးတၠဒါန်ပၠန်ရနာဲ။
ညးဆက်ဟီုအာပၠန်ဂှ် လိက်ကျာ်ဇၞော်အစွောံ ဒၞါဲထိၚ်ဒက်လဝ်ဟွံမွဲ၊ ဂကောံထိၚ်ဒက်လဝ် ဟွံမွဲတုဲ လၟိဟ်လိက်ညးချူခၞံလဝ် ၜိုန်မနွံတဴကဵုကၠံအုပ်ပြၚ်ကီုလေဝ် လိက်ဝၚ်ခိုဟ်ဟ်၊ လိက်မန်မနွံကဵုၚုဟ်မးတံ ဂၠာဲဟွံလောဲရနာဲ၊ လိက်အဲချူခၞံလဝ်တံဏံလေဝ် ဂကောံထိၚ်ဒက်ဟွံမွဲ၊ ဒၞါဲစွံပကောံဟွံမွဲ၊ မၞိဟ်ကေတ်လျိုၚ် ဖန်ဇန်ဟွံမွဲမ္ဂး အဲဒှ်ဓဝိၚ်တုဲ အဲတိတ်ဂၠာဲအာတ်ဒါန် ပ္ဍဲသေဋ္ဌဳမန် မစိုပ်ဌာန်ဇမ္ၚောဲတံရနာဲ၊ တၠဂုန်ဗာကုလ တီစိုတ်ဓါတ် စေတနာ၊ တီကၠးကေတ် တၚ်ရန်တၟံ ကျာ်ဇၞော်အ္စာတုဲ တ္ၚဲဂှ်မုဟွံဟီု ဓမံက်ထ္ၜးဂလာန်ကဵု ကျာ်ဇၞော်အ္စာတၠရ၊ ဆဂး ဗ္တံဂှ် တိက်ဟွံလှိၚ် လ္ပအ်ဒၟံၚ်သွက်ဂွံဗိုၚ်ရီုဗၚ် ဖ္ဍိုက်ဗပေၚ်ကဵုပၟိက်စိုတ် တၚ်ရန်တၟံ ကျာ်ဇၞော်အ္စာတၠရ၊ ကျာ်ဇၞော်အ္စာတၠ တိက်ဇူပ္ဍဲဘာဗမ်တုဲ ဂေတ်ဗဵုဍုၚ်သေံ ဍုၚ်ဒျောဒျာ၊ ကွာန်ဘာမန်တံဂှ်ရ၊ ဂေတ်ဖဲ ကလေၚ်စဴကၠုၚ် ဘာဗမ်ပၠန်ရ။
တၠဂုန်ဗာကုလလေဝ် မိၚ်ဒးတၚ်ရန်တၟံ စိုတ်ဓါတ်ဆာန်ဂကူ၊ သွက်တိုက်ဗှ်လိက် အလုံဂကူမန်မွဲ သ္ဂောံမံက်တိုန်မာန်၊ သ္ဂောံဒှ်ဒၞါဲဒ္တန် အလုံဂကူပိုၚ်ပြဳမာန်ဂှ် ဗက်ဂၠာဲအဆက်သေဋ္ဌဳမန် ဒၟံၚ်ဍုၚ်သေံကီု၊ ဂကူမန်မကၠောန်ကမၠောန် ပြံၚ်စိုပ်ဍုၚ်သေံတံကီု၊ သီုသၟာကမၠောန်မန် အဆံၚ်သၠုၚ်ၚ်တံကီုရ၊ နူကၠာ ကျာ်ဇၞော်အ္စာ ဟွံကၠောံဍုၚ်မလေယှာ ပ္ဍဲဗ္တံဂှ် ညးကော်သၟာန် တၠဂုန်ဗာကုလပၠန်ရ၊ အဲဟီုဂလာန်ကဵုနာဲ ကၠးကၠးမွဲရ၊ အဲသ္ၚဳရံၚ်ကဵုဍာ်ဒ္ကေဝ်နာဲ ဆက်ဆောံပ္တုဲဝတ် ကုကျာ်ဇၞော်ဘာဗမ်ကီု၊ ကဵုဂကူမန်တံဂှ်ကီုတုဲ နာဲ ယဝ်ဗိုၚ်ရီုဗၚ် ဖ္ဍိုက်ဗပေၚ်ကဵုပၟိက်အဲကီုမ္ဂး ပၟိက်အဲဍိုက်ပေၚ်မာန်ရောၚ် အဲပတှေ်လ္တူနာဲရ၊ နာဲဒုၚ်ဒဒိုက် ကရောံအဲ ဗိုၚ်ကၠောန်ကဵုတိုက်ဗှ်လိက်ဏံ ဟွံမာန်ဟာ၊ ယဝ်နာဲဒုၚ်ဒဒိုက် ကရောံအဲမာန်မ္ဂး တိုက်ဗှ်လိက် သွက်ဂကူမန်၊ သွက်ဂွံစွံပ္တန် ထိၚ်ဒက်အာ လိက်မန်တၟိတြေံ၊ သီုသွက်ဂွံကၠောန်အာ အသေအဟာန် တ္ၚဲတၟေၚ်ၚ် ပ္ဍဲဂကူမန်တံကီုရောၚ်၊ တိုက်ဗှ်လိက်ဝွံ ဒှ်တိုက်ဗှ်လိက် အလုံဂကူမန်တံရောၚ်နာဲ၊ နာဲဗာကုလချပ်တုဲ ကလေၚ်ပရိုၚ်ကဵုအဲညိ၊ ညးဟီုတုဲ တ္ၚဲယးဂှ် တိတ်အာ ဍုၚ်မလေယှာတေံရ။
တၠဂုန်ဗာကုလ တီကၠးကေတ် ပၟိက်ဆန္ဒ အ္စာတၠပါလိတတုဲ ဗက်ဂၠာဲလဴထ္ၜး ပရောပရာ ကုကျာ်ဇၞော်ဂမၠိုၚ် မနွံပ္ဍဲဍုၚ်သေံ၊ အာဆဵုကဵုမန်ဍုၚ်သေံ နာဲက္ၜၚ်က္ဍဳ,သေဋ္ဌဳမန် မပ္တံ မိဣဇြာ၊ တၠဒြပ်မန် တၞဟ်ဟ်တံတုဲ ဂွံနၚ်ဆန္ဒ နူခမဳသၚ် ခရှ်မန် ဍုၚ်သေံတံရ၊ တၠဂုန်ဒုၚ်ဒဒိုက်မာန်မ္ဂး ကၠောန်၊ တၚ်ရန်တၟံညးဂှ် ခိုဟ် ဒှ်သွက်ဂကူမန်ကွေံရ၊ ကောန်သၚ် မနွံပ္ဍဲဘာညးရ ဟွံဂံၚ်ကေတ်တာလျိုၚ်တုဲ နကဵုတၠဂုန် ဒုၚ်ဂိ ဂံၚ်ကေတ်တာလျိုၚ် သိုၚ်ခၞံမ္ဂး ဗၞတ်ထေက်ကြိုက်ကဵုပိုဲဂှ် ပိုဲဗိုၚ်ရီုဗၚ်ကဵု တၠဂုန်ကီုရောၚ်၊ ခမဳသၚ် ခရှ်တံ ဟီုဂလာန် ကဵုဒြဟတ် ကုတၠဂုန်ဗာကုလရ၊ တုဲပၠန် အာဆဵုကဵု သၟာကမၠောန်မန် မကေတ်တာလျိုၚ်သိုၚ်ခၞံ သ္ၚိတိုက်တံတုဲ လဴထ္ၜးကဵုဗၞတ်ဗ္ၜတ် ဇမၠိၚ်အနာံ- လၟိဟ်ထပ် ဒးသိုၚ်တံတုဲ ၜိုတ်လဵုအိုတ်မာန်ရောဂှ် ဍေံတံတၟော်လဝ် သြန်ဗၞတ်ကိုဋ်မွဲလက် အိုတ်မာန်ဒၟံၚ်ရောၚ် ဂးရ။
စေတနာသၟိက်ဂွံရီုဗၚ် ဖ္ဍိုက်ဗပေၚ်ကဵု ကျာ်ဇၞော်အ္စာဂှ်လေဝ်ဇၞော်၊ သြန်သိုၚ်ခၞံဂှ်လေဝ် အိုတ်ဂၠိုၚ်တုဲ ဇကုမွဲဓဝ် ကေတ်တာလျိုၚ်မာန်ညိဟာ၊ တိက်ဟွံသၠိၚ် ချပ်ဒၟံၚ်ဂၠိုၚ်ကဵုဗ္တံ၊ သိုၚ်ခၞံတုဲ ဖေက်ကမၠောန် ဟွံစိုပ်ဒ္တုဲဂှ်လေဝ် ဒှ်ဓဝိၚ်၊ မၞိဟ်ဗိုၚ်ရီုဗၚ် ဟွံမွဲဂှ်လေဝ် ဒှ်ဓဝိၚ်၊ ချပ်ဒၟံၚ်လံကဵုဂိတုရ၊ ဆဂး ကၞောတ်တဲ ချပ်စိုပ်အာ ဂလာန်ဨကရာဇ် ရာဇာဓိရာဇ် “ကၠောန်ဍာံဒးဒှ်၊ အာဍာံဒးစိုပ်” ဂှ်တုဲ သက္ကရာဇ် ၁၃၇၇ ၊ ဂိတုခ္ဍဲသဳ (၈) မံက် သ္ပကောံဓရီု ပ္ဍဲဘာဓါတ်ကျာ် အလုံဒါယကာတံဖၟိုတ်တုဲ ပတွဵုဓမံက်ပ္တိုန် တိုက်ဗှ်လိက်ဝွံရ။
နိဿဲ ။ ။ လိက်ကၞပ်စၟတ်သမ္တီ သ္ဘၚ်စရိုဟ်ဍာ်။
