Categories
ပရိုၚ် သၟာန်သွဟ်

ဘာကဝ်လိက်စၟဳ စဳဇန်ဒၟံၚ် သွက်ဂွံသိုၚ်ခၞံဘာနွံတုဲ နူကဵုအ္စာပရိုၚ် ဌာန်ပရိုၚ်မန် ဆဵုဂဗသၟာန်သွဟ်လဝ် ဒါရာ်တာဌာန်ရိုဟ်ကၞက်စၟဳ “မိဝိဇယ”

မာံယှဳ ပ္တိုန်ထ္ၜးလဝ်ရ။

သၟာန် ။ ။ မ္ၚဵုရအဴ – လၟုဟ်ဏံ အရၚ်ဂွံသိုၚ်ခၞံအာဘာကဝ်လိက်စၟဳဏံ ချပ်ရန်လဝ်တုဲယျတှေ် နကဵုဘာကဝ်လိက်စၟဳဏံဂှ် ရန်တၟံလဝ်ဗီုလဵုတုဲတှေ် ချပ်ကၠုၚ်အရၚ်ဂွံကၠောန်ဂှ် လဴစကဵုဗွဲကိုပ်ကၠာညိ?
သွဟ် ။ ။ မုဟိုတ်ဒးသိုၚ်ခၞံဘာကဝ်လိက်ဟီုဂှ် ပိုဲသိုၚ်ခၞံတ္ၚဲဏံဂှ် ဍေံဒှ်ကၠုၚ်လၟုဟ်ဟွံသေၚ်ပုဟ်၊ သိုၚ်ခၞံဘာဟီုဂှ် ပိုဲဒးကေတ်အခိၚ်တၟာဂလိုၚ်ရ။ ဆဂး မုဟိုတ်ပိုဲဒးကၠောန်ဗီုဏံရောဂှ် ကာလလၟုဟ် ပိုဲရံၚ်အာ သၟတ်မန်ပိုဲ လဇုဲ ပါ်ခြာအာတၟာဂလိုၚ်ရ။ သၟတ်ဍုၚ်မ္ၚးဂှ်တှေ် ဍေံစိုပ်အာမံၚ် ဝိုၚ်သဳကၠဳ၊ ဗီုလဵုဂွံသှ်ပြသနာ နကဵုဂၠးကဝ်၊ ရံၚ်ကဵုအကာဲအရာဏံတုဲ သၟတ်မန်ပိုဲတံ လဇုဲအာမံၚ်ကွေံကွေံရ။ စပ်ကဵုသိုၚ်ခၞံဘာဏံဂှ် ရန်တၟအ်ကဵု ညံၚ်သၟတ်မန်ပိုဲတံ ဂွံက္ဍစိုပ်အာ စဵုကဵုကဆံၚ်ဂၠးကဝ်တုဲ ပိုဲသိုၚ်ခၞံပ္တန် ပ္ဍဲကဵုဘာကဝ်လိက်စၟဳဏံ မဒှ်ရ။ ဆဂး သိုၚ်ဏောၚ်ဟီုဂှ်တှေ် ပ္ဍဲကဵုပိုဲတံ ဇြဟတ်လှုဲဍေံဟွံမွဲမံၚ်ရ။ ဆဂးတှေ် မၚ်စၟဳဒါန် နူကဵုဂကူမန်ပိုဲရ။ ပိုဲရန်တၟံဂှ် ၜိုတ်ပိုဲဂွံလဝ်ဒါန် ၜိုတ်လှုဲပိုဲနွံဂှ် ပိုဲသိုၚ်ခၞံပ္တန်ဏာ၊ အကြာဏံ မၞိဟ်ကဵုဒါန်ပြဳပြဳ ကၠုၚ်စိုပ်တှေ် ၜိုတ်ဂလိုၚ်လဵုဂွံဂွံ ပိုဲသိုၚ်ပ္တန်ဏာဏောၚ် ရန်တၟံလဝ်ဗီုဂှ်ရ။

သၟာန် ။ ။ ဘာကဝ်လိက်စၟဳဏံဂှ် ရန်လဝ်သိုၚ်ခၞံအာ ဒၞာဲလဵုရော၊ တုဲတှေ် အစဳဇန်လၟေၚ်ကမၠောန်သိုၚ်ခၞံဂှ် ဖျေံလဝ် ၜိုတ်မူစိသၞာံရော၊ အခိၚ်လဵုစပံက်ဘာမာန်ဂှ် ဖျေံလဝ်သ္ဂုတ်သွာတ် နွံမံၚ်သာ်လဵုကီုရော?
သွဟ် ။ ။ ပိုဲရန်လဝ်ဂှ်တှေ် ပ္ဍဲကဵုပွိုၚ် (၅) သၞာံဏံ ညံၚ်ဂွံတုဲ ပိုဲဖျေံရန်လဝ်နွံရ။ ဆဂး ဂတဂတတေံ တၚ်ခက်ခုဲနွံဗီုလဵုရောဂှ် ဟွံတီဏီပုဟ်၊ ဆပိုဲချပ်ရန်လဝ်ဂှ် ယဝ်ရ ဂွံစသြန်ၜိုတ်ရန်လဝ် ဂွံဏောၚ်ဟီုမ္ဂးတှေ် ပိုဲစသိုၚ်တိုန်ဏောၚ်။ အဓိက ဂွံသိုၚ်ဒၞာဲလဵုဟီုတှေ် ပ္ဍဲကဵုကွာန်တဝ်ကၞဴ ပ္ဍဲကဵုဒေသ ပွိုၚ်ဍုၚ်တ္ကံခၟိုၚ်ရ။ နကဵုသိုၚ်ခၞံဂှ် ရန်လဝ် ၜိုတ် (၄) ထပ်၊ (၄) ထပ်ဟီုဂှ် ပိုဲဖျေံလဝ် ကွးဘာ (၂၀၀) တၠ ညံၚ်ဂွံမံၚ်ရုံ၊ နူပိုဲစဒက်လဝ် ဂကောံစၟဳ ဌာန်ရိုဟ်ကၞက်စၟဳဏံဂှ်တှေ် Target Area ပိုဲ နွံမံၚ် (၃) ဒၞာဲ၊ ဒေသတ္ကံခၟိုၚ်၊ ပွိုၚ်ဍုၚ်ဗဂေါ၊ ရးတၞၚ်သဳရ။ မုဟိုတ်ရောဟီုတှေ် ပိုဲဂွံကၠုၚ်တာဂေတ် ပ္ဍဲကဵုဌာန်ဒေသဂှ်တုဲ ရံၚ်ကေတ်ကဵု ဒေသတ္တံခၟိုၚ်ဏံ ကွာန်မန်ပိုဲ ဂကူမန်ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂှ်တှေ် ဍေံမိက်ဂွံကၠာဲအာ ဂကူညးတၞဟ်ကီုရ။ တုဲမွဲပၠန် မန်ပိုဲတံဂှ် လ္ၚဵုဂှ် ဂွံဒုၚ်ဂကူမန်ဂှ် ဍေံဂွကၠုၚ်ဟာ၊ မုဍေံဒှ်ဟာဂှ် ပိုဲမိက်ဂွံထ္ၜး မန်ပိုဲဂှ် ဍာ်ဒကေဝ်နွံမံၚ်ရ။ ဆဂး အဝဵုဟွံမွဲတုဲ မန်ပိုဲကၠောန်ဟွံဂွံ၊ ဣညအ် ပိုဲပ္တန် ဏာဘာဏံဟွံဂတာပ်ဂှ် သိက္ခာမန်ပိုဲ နွံအကြာဗၟာတံဏံဂှ် ဍေံဟွံဂံၚ်ထေၚ်သောဲစ မန်ပိုဲကွေံကွေံရ။ ပိုဲရံၚ်အာ ပ္ဍဲဍုၚ်ဗဂေါတေံလေဝ် ဗီုဂှ်ကီုရ။ မန်ပိုဲ နွံအကြာဗၟာတံ တၟာဂလိုၚ်ရ။ မန်ပိုဲတံ ညံၚ်မုက်မတ်ဟွံဍောတ်ဂှ် စၟဳဣညအ်ဂှ်တှေ် ပိုဲကၠောန်ပြေပြံၚ်အာ ၜိုတ်ဒးရးဟီုတှေ် အစဳဇန်ပိုဲ အရၚ်ဂွံသၠဲပ္တိတ် ပ္ဍဲကဵုဌာန်ဒေသဗဂေါ နွံမံၚ်ရ။ ဗီုဂှ်ကီုရ မန်ပိုဲ နွံမံၚ် ပ္ဍဲကဵုရးတၞၚ်သဳတေံဂှ်လေဝ် ဗီုဂှ်ရ။ ဟီုဟဏံတှေ် ပ္ဍဲကဵုစၟဳတာဂေတ်ပိုဲတံ နွံမံၚ် (၃) ဒၞာဲရ။ ဟိုတ်ဍေံဂွံသၠဲပ္တိတ် (၃) ဒၞာဲဂှ်တှေ် ဗီုအဲသောၚ်ကလးလဝ်ဂှ်ရ။

သၟာန် ။ ။ ယဝ်ရ သိုၚ်ခၞံဘာဏံ အာစိုပ်ဒတုဲတှေ် ဘာကဝ်လိက်စၟဳဏံဂှ် ဘိုအ်ဂွံဗ္တောန်အာ သၞောတ်ပရေၚ်ပညာဗီုလဵု၊ ဘာသာဂကူဗီုလဵု ချပ်လဝ်နွံကီုရော?
သွဟ် ။ ။ ပြဟ်ဟ်ဏံဂှ် ပ္ဍဲကဵုပိုဲ ပံက်လဝ်ဌာန (၂) ဌာန၊ မွဲဂှ်တှေ် ပိုဲပံက်လဝ် Jamoi School of Language ရ။ Program နွံမံၚ် (၂) (Program)၊ အာဂတနူဏံလေဝ် ဆေၚ်စပ်ကဵု (Jamoi School of Liberal Art) ပိုဲဆက်ပံက်လဝ်ရ။ ပ္ဍဲဂှ်တှေ် ပိုဲစုတ်ပါ်လဝ် စပ်ကဵုဘာသာဂှ်တှေ် ပိုဲပါ်လဝ် (၂) အဆံၚ်၊ မွဲဘာသာဂှ်တှေ် ပိုဲဟီုစ (Composary Course) ကိစ္စဂှ် ဒးလ္ၚတ်ဟေၚ်၊ မွဲပၠန်ဂှ်တှေ် (Elected) အေတဂှ်မ္ဂး တန်တဴကဵုကွးဘာတံ ရုဲစှ်တုဲတှေ် ပိုဲဗ္တောန်ဏာကဵု ကွးဘာတံရ။ စပ်ကဵု (Jamoi School of Liberal Art) ဏံဂှ် ပြဟ်ဟ်ဏံဂှ်တှေ် ပိုဲဗ္တောန်ကၠုၚ်မံၚ်ယျ၊ သၞာံဏံတှေ် ပိုဲကဵုအဆံၚ် (Diploma)၊ ကွးဘာတံ ဍေံချူ နကဵုသုတေသနတုဲမ္ဂး ပိုဲကဵု (Diploma) ကဵုဍေံတံ၊ Jamoi School of Language ဂှ်တှေ် လၟုဟ်ပြဟ်ဟ်ဏံ ပိုဲဗ္တောန်မံၚ် ဆေၚ်စပ်ကဵု (English Foundation ) ရ။ ဆဂး အာဂတဏံ ညံၚ်ဂွံကဵု (Diploma in English) တုဲ ပိုဲဆက်ဂ္စာန်အာဏောၚ်။ ပြဟ်ဟ်ဏံ အေ (၂) (Program) ဏံဂှ် ချိုတ်ပၠိုတ်ရ။ ဆဂး ယဝ်ရဒှ်ကၠုၚ် အဆံၚ်ကဝ်လိက်ယျဟီုတှေ် ပိုဲရန်တၟံလဝ် ဒဵုကဵုအဆံၚ် ညံၚ်ဂွံကၠောန် (Associate Degree) ကေတ်အဆက်ကဵု ဘာတက္ကသဵု ဒဵုကဵုအဆံၚ်ဂှ် ပိုဲရန်တၟံလဝ်နွံရ။ ဆဂး အခိၚ်ဂှ်ဏောၚ်ဟီုတှေ် ဘာပိုဲပွိုၚ် (၁) သၞာံဓဝ် ပိုဲသ္ပဟွံဂွံရပုဟ်၊ ပဵုဒးထပဵုပတိုန် ပွိုၚ် (၂) သၞာံ ဂွံဒှ် (Associate Degree) ) ရ။ ပြဟ်ဟ်ဏံဂှ်တှေ် ပိုဲရန်လဝ်ကဵု ဘာတက္ကသဵုဍုၚ်လဵုဟီုတှေ် ဆေၚ်စပ်ကဵုဍုၚ်သေံ (Rangsit University) ရ။

သၟာန် ။ ။ အတိုၚ်ဟီုလဝ်တုဲကၠုၚ်ဂှ်တှေ် ပရေၚ်သိုၚ်ခၞံဘာဏံ ဂွံအာစိုပ်ဒတုဲပြဟ်ဟ်မာန်ဂှ် ဒုၚ်သဇိုၚ်ကဵုတၠဒါန် ကောန်ဂကူမန်မွဲဟေၚ်ရတှေ် အရၚ်ညးတံ ဂွံပူဗိုၚ်၊ ဂွံကဵုဒါန်ဂှ် မုမိက်ဂွံဟီုဂလာန်ဆဝ်မ္ၚုဟ်နွံမံၚ်ကီုရော?
သွဟ် ။ ။ (Jamoi Foundation) ဏံ ဂွံစဒှ်ဂှ် (Jamoi Foundation) ကဵု ကောန်ဂကူမန်ပိုဲတံဂှ် ပိုဲပါ်ပ္တိတ်ထောံဟွံဂွံပုဟ်၊ မုဟိုတ်ရောဟီုတှေ် (Jamoi Foundation) ဏံ စဒှ်ဂှ် ဟိုတ်နူကဵု မဒါန်၊ စေတနာ၊ ညးမဆာန်ဂကူ နူကဵုကောန်ဂကူမန်ပိုဲရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဘာတက္ကသဵုကဝ်လိက်ဏံ ဂွံဒှ်ဂှ်တှေ် နူကဵုထံက်ပၚ်အရီုဗၚ် နူကောန်ဂကူမန်ပိုဲ ပိုဲတံ နွံပၟိက်ဒၟံၚ်တၟာဂလိုၚ်၊ ဒါန် ဗီုလဵုရောဟီုဂှ်တှေ် နဲကဲကဵုဒါန် နွံမံၚ်နာနာသာ်၊ ဥပမာတှေ် ကဵုဒါန် နကဵုကသပ်၊ မွဲဂှ်တှေ် ကဵုဒါန် နကဵုကၠုၚ်ဗ္တောန်လိက်၊ မွဲပၠန်ဂှ်တှေ် ကဵုဒါန် နကဵုမလှုဲ၊ လ္ၚဵုပၠန်ဂှ် ကဵုဒါန် နကဵုပညာ၊ ဗီုညးကဵုညး ဘိုၚ်ကဵုမံၚ်ဒါန်ဖအိုတ်ရ။ စပ်ကဵုဘာပိုဲဏံ ဓဇက်လဝ်ဒဳဇြာၚ်ဂှ်တှေ် နကဵုအေၚ်ဂျေၚ်နဳယာ နာဲခဆာန်၊ ညးဂှ်တှေ် ပညာညးဒၞာဲဂှ်နွံမံၚ်တုဲတှေ် ကၠုၚ်ကဵုဒါန်ပိုဲ စပ်ကဵုဓဇက်ဏာလဝ် ဗီုဒဳဇြာၚ်ဘာဂှ်ရ။ တုဲဗီုဂှ်ပၠန် လ္ၚဵုဂှ်တှေ် ပညာညး လံက်ဍာ်ဂဥုဲ၊ ဒါန်အေဗီုဂှ် ဗီုညးမာန် ဟီုဟဏံတှေ် ညးမွဲ ကေုာံ ညးမွဲ ဍေံဟွံတုပ်ညးသ္ကံပုဟ်၊ ဇၟာပ်ဒါန်ဂှ်တှေ် ပိုဲဒုၚ်တၠုၚ်သၟးဟွံက ပ္ဍဲဘာစၟဳပိုဲဏံဂှ် နွံပၟိက်ဒၟံၚ်ဖအိုတ်ရ။

Categories
ပရိုၚ် သၟာန်သွဟ်

ဆဵုဂဗသၟာန်သွဟ်ကဵု အ္စာကဵုတန်ဗ္တောန် ပရေၚ်အုပ်ဓုပ်ကောပ်ကာဲဂကောံ “နာဲလွဳအံၚ်”

ညးပ္တိုန်ထ္ၜး – သ္ဍဴညာဏ်

သၟာန် ။ ။ ဂကောံနာနာပ္ဍဲဗွိုၚ်ဂကူမန်ပိုဲ စပ်ကဵုအုပ်ဓုပ်ကောပ်ကာဲ ဂကောံဏံ တၚ်ဂွံဇြဟတ် တၚ်ဍိုန်လျ ပ္ဍဲဂကောံ အကာဲအရာဗီုလဵုနွံမံၚ်ရော?
သွဟ် ။ ။ ယဝ်ဒးရံၚ်တှေ် ဗွဲတၟေၚ် ပ္ဍဲဂကောံမှာဇန်မန်ပိုဲဂှ် ဂကောံဂှ်ဂၠိုၚ်မံၚ်၊ ဂကောံဂှ်ဂၠိုၚ်မံၚ်တှေ် ရန်တၟံညးကဵုညး ဍေံနွံမံၚ်ဖအိုတ်ဏး၊ ပ္တဝ်က္ဍိုပ်ဂှ်တှေ် ကၠောန်သွက်ဂကူဖအိုတ်ရ၊ ဠဒးကၠောန်နတဲဂှ် ဂၠံၚ်တရဴဂကောံညးကဵုညး အာမံၚ်ဖအိုတ်တုဲတှေ် ပ္ဍဲကဵုဒးပံၚ်ဗ္စိုပ်မွဲဂှ် ဍေံနွံဟီုကၠာလေဝ် ဍေံဟွံစိုပ်တရဴပုဟ်၊ အသိၚ်ဍေံဍိုန်မံၚ်ဇှ်ဂှ်မွဲ၊ တုဲညိ ရံၚ်ပ္ဍဲဂကောံမွဲမွဲ ၜိုတ်အဲညာတ်တှေ် သီုဖအိုတ်လေဝ် ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တှေ် ဗီုဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ဂကောံမှာဇန်တှေ် ဗီုဂကောံမှာဇန် အေပ္ဍဲဂှ် မုပြဿနာဇၞော်အိုတ်ရောတှေ် မၞိဟ်ကဵု ဍာ်ဒ္ကေဝ်၊ ဂကောံလဵုရံၚ်ရံၚ် ဆဵုမွဲဂှ်တှေ် ဗ္တောန်ဏောၚ် ပဠေဝ်လဝ်ကဵုဏောၚ်၊ ပဠေဝ်ပဠေတ်လဝ်ကဵုတုဲ ကၠောန်ဂှ်မွဲအံၚ် ဍေံဟွံမွဲရပ္ဍဲဂကောံ ဍေံကၠေံအာပ္ဍဲဂကောံ၊ ဍေံကၠေံအာနူဂကောံတှေ် ဇကုဒးကလေၚ်စတၟိ ဗ္တောန်တၟိပၠန် လက္ကရဴကၠေံပၠန်၊ ရံၚ်ကဵုဒးအာဍာ်ဇမၠိၚ်မ္ဂး ဒှ်မံၚ်ဒးပဠေဝ်မံၚ်တၟိတွဵု ညအ်ဂှ် ဂကောံမှာဇန်ဗွဲမဂၠိုၚ်ဏး ပ္ဍဲဗော်လေဝ်ဗီုဂှ်ရ၊ ဗော်ဟီုဂှ် ဗော်နာနသာ် ဗ္တောန်လဝ်ကဵု ပဠေဝ်လဝ်ကဵုတုဲ ဟွံလအ် ဟွံလအ်ကၠေံ ညာတ်မံၚ်ဗီုဂှ်ဂၠိုၚ်ရ။
သၟာန် ။ ။ လ္တူအကာဲအရာဏံ ကောန်ဂကောံတအ် ဟွံသေၚ်မ္ဂး ကောန်ဗော်တအ် ညံၚ်ဂွံညိၚ်မံၚ် ပ္ဍဲဂကောံ ပ္ဍဲဗော်ဂှ် နဲလဵုဒးကၠောန်သ္ပရော?
သွဟ် ။ ။ ဍေံဂွံနွံပ္ဍဲပိုဲဍာ်ဇမၠိၚ်ဏံတှေ် ဂကောံဒှ်ဒှ် ဗော်ဒှ်ဒှ် ဒးချပ်လ္ပာ်ဍေံတအ် တၟာဟလိုၚ်ဏောၚ်၊ ဗွဲတၟေၚ် ဗီုလဵုဒးချပ်ရောတှေ် ဥပမာ ဍေံနွံပ္ဍဲဇကု ဍာ်ဒ္ကေဝ်ဍေံနွံမံၚ် ဇကုဗ္တောန်ဍေံဒှ်ဖဵုယျဟီုတှေ် ပရေၚ်ဒုၚ်စသိုၚ်ဍေံ ဗီုအခိုက်ဂကောံဍုၚ်သအာၚ်အာမံၚ်ဂှ် ဥပမာ ကဵုလာဘ်မွဲမွဲဟာ သ္ပစၟတ်သမ္တီမွဲမွဲဟာ ဟွံဟေၚ်တှေ် သၠုၚ်ကဵုခရိတ်ဂိတုတအ်ဟာ ဒးအာထေက်ဏောၚ်ဏး၊ မံၚ်ကဵုကိုန်ဂစိုတ်တွဵုတှေ် ညးနွံကဵုကွတ်တအ်ဂှ် ဍေံဟွံမွဲရပ္ဍဲဇကု၊ မၞိဟ်တအ်ဏံ ယအ်အာဟီုတှေ် ပရေၚ်ကောပ်ကာဲ ဂကောံဂှ် ဍာ်ဒ္ကေဝ်စှေ်ဏောၚ်၊ ပရေၚ်ကောပ်ကာဲဂှ် ဍေံဒးဗ္ဒဗ္ဒာဲမံၚ်ကဵုမၞိဟ်ဏောၚ်၊ မၞိဟ်ဂှ် ဒးနွံကဵုဍာ်ဒ္ကေဝ်ဏောၚ်၊ မၞိဟ်နွံကဵုဍာ်ဒ္ကေဝ်တအ်ဂှ် အိုတ်အာတှေ် ပရေၚ်ကောပ်ကာဲဂှ်စှေ်ဏောၚ်၊ ထိၚ် ဗီုလဵုထိၚ်ထိၚ် ထိၚ်ဟွံဂွံပုဟ်၊ အေလၟိဟ်မၞိဟ်နွံကဵုဍာ်ဒ္ကေဝ်တအ်ဏအ် ညံၚ်ဍေံဂွံညိၚ်ပ္ဍဲဂကောံ ညံၚ်ဍေံဂွံညိၚ်ပ္ဍဲဗော်ဂှ် ဗီုလဵုညးအာက္ဍိုပ်တအ် ဖန်ဇန်ရောဂှ် ထေက်ကဵုဒးချပ်ဏောၚ်၊ ယဝ်ရပိုဲဟွံချပ်ဗီုဏံပုဟ်တှေ် အာဍာ်ဇမၠိၚ်ဟွံဂွံပုဟ်၊ မွဲလ္ပာ်ဂှ် ဒးမံၚ်ရ ဒုၚ်သ္ဇိုၚ်ကဵုဆန္ဒ ကၠောန်သွက်ဂကောံ ကၠောန်သွက်ဂကူ ဒးဒုၚ်ဂိဏောၚ်ဂှ်ဒး၊ ဆမွဲလ္ပာ်ဂှ် ဍေံဆက်စပ်မံၚ်ၚ်ကဵု ပရေၚ်စသုၚ်မံၚ်စံၚ်ဏောၚ်၊ ပရေၚ်စသုၚ်မံၚ်စံၚ်ဍေံဂှ် ဟွံပြေပြံၚ်တှေ် ဗီုလဵုမှ ဍေံမံၚ်ဍာ်ဇမၠိၚ်ဟွံဂွံပုဟ်၊ ဍေံဗပေၚ်ဍာ်ဒ္ကေဝ်ဍေံတုဲ ဍေံပဝ်ရ၊ ဍေံပဝ်တှေ် ဒၞာဲဏံဂှ် သၠးအာယျ၊ သၠးအာတှေ် ဍေံအာဇီုကပိုက်ကဵု ပရေၚ်ကောပ်ကာဲဂကောံဟဂှ် ဂေတ်ဟွံဂွံ၊ အန္တရာယ်ဗီုဏံ ဗီုလဵုဂွံဒၞာဲရောဟီုတှေ် ညးအာက္ဍိုပ်ဂကောံတအ်ပၟိက်ဇၞော်မံၚ်၊ ညးဏအ်မွဲ ဍာ်ဒ္ကေဝ်ဍေံနွံ ညံၚ်ဍေံဂွံညိၚ် ဗီုအဲဟီုနူကၠၚ်ဏံရ သ္ပစၟတ်သမ္တီကဵုဍေံမွဲမွဲဟာ ကဵုလာဘ်ကုဍေံမွဲမွဲဟာ ညအ်ဂှ်မွဲ၊ မွဲသာ်ပၠန် အဲဆဵုကၠုၚ်ပ္ဍဲဗွိုၚ်မန်ပိုဲဂှ် မၞိဟ်ပိုဲဗ္တောန်လဝ်နွံကဵုဍာ်ဒ္ကေဝ်တုဲ ဍာ်ဒ္ကေဝ်ဍေံပေၚ်ကၠုၚ်တှေ် ဍေံဗကကၠုၚ်ကဵု ညးအာက္ဍိုပ်ဏောၚ်၊ ဥပမာ သဳကၠဳမွဲမွဲ ဍေံဟွံပြေပြံၚ်ကၠုၚ်ဟာ၊ လညာတ်ဍေံလ္ၚတ်လဝ်သၠုၚ်အာတုဲတှေ် လညာတ်ညးအာက္ဍိုပ်တံဂှ်ဟွံပေၚ်တုဲ သဳကၠဳဟွံဂွံဟာ ဍေံဒှ်ကၠုၚ်၊ ပရေၚ်ဏံ အဲမိက်ဂွံကဵုကသပ်မွဲဂှ်တှေ် ညးနွံကဵုဍာ်ဒ္ကေဝ်တအ် ယဝ်ရပိုဲမိက်ဂွံထိၚ်တှေ် ပ္ဍဲသဳကၠဳမွဲဂှ်လေဝ်ပၟိက်ဇၞော်မံၚ်၊ ဥပမာ လ္တူဂကောံ ဍေံလေပ်မံၚ် ဍေံညာတ်မံၚ် မၞိဟ်အာက္ဍိုပ်ဂကောံဂှ် ဒးကလၚ်ကီုဏောၚ်၊ ဒးကေတ်ခန်လ္ၚတ်ကီုဏောၚ်၊ လညာတ်ဗှေ် ယဝ်ရခိုဟ်မံၚ်တှေ် နွံကဵုဖန်ဇန်ပဠေဝ်ထေက်တှေ် ဒးပဠေဝ်ဏောၚ်၊ ဍေံမၞိဟ်လေပ်မွဲ ဍေံလေပ်လဝ်တုဲ ညံၚ်ဍေံဟွံဂွံတိတ်နူဇကု ဍေံသဳကၠဳကဵုဇကု ဇကုဒုၚ်ကလၚ်ကဵုဍေံဏောၚ်၊ နကဵုဂကောံလေဝ် ဂံၚ်ဒုၚ်ပဠေဝ်ဏောၚ်တှေ် ပရေၚ်အုပ်ဓုပ်ကောပ်ကာဲကဵု ညးနွံကဵုစရာဲဍာ်ဒ္ကေဝ် ပ္ဍဲဂကောံကီု ဍေံဟွံယအ်အာပုဟ် အဲညာတ်ဗီုဂှ်။
သၟာန် ။ ။ ဒုၚ်သ္ဇိုၚ်ကဵုလ္တူအ္စာဟီုဏာဂှ်တှေ် ပရေၚ်အုပ်ဓုပ်ကောပ်ကာဲပ္ဍဲဗော်ဍုၚ်မန်တၟိပိုဲဂှ် အတိုၚ်မူဝါဒဗော်ဍုၚ်မန်တၟိတှေ် ဒုၚ်သ္ဇိုၚ်ကဵုစိုတ်ဓါတ်တုဲ လုပ်ယိုက်ဂၠေၚ်တာလျိုၚ်ဂှ်ရ ပ္ဍဲအခန်အုပ်ဓုပ်ကောပ်ကာဲဏံ ဗီုလဵုခက်ခုဲနွံမာန်ရော?
သွဟ် ။ ။ ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိဂှ်တှေ် ဗွဲတၟေၚ် ဒးကျောဝ်မူဗော်ကၠာ၊ မူဗော်တှေ် ဗီုဂှ်ရ၊ ဒုၚ်သ္ဇိုၚ်ကဵုဆန္ဒ ဒးလုပ်အတေၚ်လေဝ် ဗော်ညးဟွံဟီုပုဟ်၊ ဒးယိုက်ဂၠေၚ်အတေၚ်လေဝ် ညးဟွံဟီုပုဟ်၊ ဆာန်ဂကူ ဂွိၚ်ကဵုဂကူ ဆန္ဒပါဏောၚ် မိက်ဂွံလုပ်ကၠောန်တှေ် ညးပံက်လဝ်တြၚ်ရ၊ ညအ်ဂှ် မူညး၊ မူဏံ နကဵုဗော် ညးဟွံဂွံပဠေဝ်ဏီတှေ် ပိုဲဒးအာအတိုၚ်မူဏံ၊ ဆ္ဂး မိက်ဂွံကသပ်ကဵု ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိမွဲဂှ် မုရောတှေ် ပိုဲဗ္တောန်ယျ ဘာကမ်ပျူတာဟီုဟီု ဘာပ္ကတ်ပ္ကေၚ်မွဲမွဲဟီုဟီု ဘာဍာ်ဒ္ကေဝ်မွဲမွဲဟီုဟီု ပိုဲဗ္တောန်ဏာယျ၊ သၟတ်ဏံမွဲ ဘာတုဲၜိုတ်ထေက်ကြိုက် ဍေံလေပ်တုဲ ပ္ဍဲဏံပၟိက်ဇၞော်မံၚ် ပိုဲဗ္တောန်ဏာဍေံတုဲယျတှေ် ဗီုလဵုဂွံသုၚ်စောဲ ဇြဟတ်ဍာ်ဒ္ကေဝ်သၟတ်တအ်ဏအ်ဂှ်ရော? ဍေံဘာတုဲတှေ် ဒးသုၚ်စောဲဏောၚ်၊ ဒးပၠောပ်ကမၠောန်ဏောၚ်၊ ညအ်ဂှ် ညာတ်ဒုဟ်ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိဟွံသေၚ်ပုဟ်၊ ကဵုကသပ်ရ၊ ပိုဲဗ္တောန်ဏာတုဲ ညံၚ်ပိုဲဂွံသုၚ်စောဲရ၊ ဠသုၚ်စောဲလေဝ် ဗ္ၜတ်ဍေံ ဗ္ၜတ်ဍေံ သုၚ်စောဲမံၚ်တှေ် ဘာဍေံလ္ၚတ်လဝ် ဍေံဂွံဒှ်မံၚ်နတဲတှေ် ဍေံမိပ်မံၚ်ဏောၚ်၊ ဗီုလဵုသုၚ်စောဲရော? သၟတ်တအ်ဏအ် ဍေံလ္ၚတ်ဗီုဏံ ပိုဲသုၚ်စောဲပ္ဍဲရုၚ်ဒၞာဲဏံ ဗီုဏံ ဂွံဏောၚ်တှေ် ပိုဲကဵုဒၞာဲကဵုဍေံ၊ မိက်ဂွံဟီုဂှ် ဒှ်မာန်တှေ် သၟတ်တအ်ဏံ သွာၚ်ပၞာန်ဟီုဟီု သွာၚ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဟီုဟီု သွာၚ်အုပ်ဓုပ်ဟီုဟီု ကမၠောန်ပ္ဍဲရုၚ်နာနာ ဒၞာဲဍေံဒၞာဲဍေံ ဗ္ဂပ်လဝ်ကဵုသၟတ်တအ်ဏအ်တုဲတှေ် ညးအာက္ဍိုပ်ပ္ဍဲဋ္ဌာနဂှ် သိုက်သိုက်တုဲ ပိုဲ သုၚ်စောဲဍေံတအ်ဗီုဏံမာန်ဏောၚ်တှေ် ပ္ဍဲဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ သၟတ်နွံကဵုဍာ်ဒ္ကေဝ်ဂှ် ဍေံဟွံယအ်ပုဟ်၊ မူဗော်ဍုၚ်မန်တၟိလးလဝ် ဒုၚ်သ္ဇိုၚ်ကဵုစိုတ်ဓါတ်ဂှ်လေဝ် ဍေံဟွံယောၚ်ပုဟ် အာဂွံမံၚ်အတိုၚ်ဂှ်ရ၊
သၟာန် ။ ။ လ္ပာ်ဗွိုၚ်ဂကောံမှာဇန်မန်ပိုဲရော ပ္ဍဲကဵုပရေၚ်လးဖျေံကမၠောန်မွဲမွဲ ဟွံသေၚ်တှေ် ပ္ဍဲကဵုဒးကဵုဘာလညာတ် ကုညးဍုၚ်ကွာန်မန်ပိုဲမွဲမွဲဂှ် ညာတ်မံၚ် ညံၚ်ကဵုဒှ်မံၚ်ၜိုတ်ဝတ်ပြေဓဝ်၊ လ္တူဏံရော ဗီုလဵုအ္စာညာတ်လဝ်နွံကီုရော?

သွဟ် ။ ။ ဒးမံၚ်ရ မၞိဟ်ဂှ်ဍေံလေပ်အာတုဲတှေ် ကမၠောန်ပ္ဍဲဂကောံဂှ် ယဝ်ရဍေံဍန်ကၠုၚ်ဏောၚ်တှေ် ဍေံစိုတ်ပြးဏောၚ်၊ ဍာ်ဒ္ကေဝ်ဍေံဒုၚ်လေပ်လဝ် စရာဲဍေံဒုၚ်လေပ်လဝ်ဂှ် ဍေံဟွံဒုၚ်ဆောံပုဟ်၊ ဍေံဟွံဒုၚ်ဆောံတှေ် ဍေံဂၠာဲပၞော်ဏောၚ်၊ ညအ်ဂှ် ဒဒိုက်မွဲ၊ မွဲပၠန်ဂှ် ဖျေံဏာကဵု တာလျိုၚ်ကမၠောန်တုဲတှေ် ဍေံဟွံစိုပ်တရဴပုဟ် ပြဿနာဏံလေဝ် နကဵုအဲတှေ် သီုဟီု သီုကၠောန်၊ သက်သက်ဂွံကဵုဘာကုဍေံတအ်ဂှ် ကဵုဟွံမာန်ပုဟ် ကဵုဟွံဂတာပ် အခိၚ်ဟွံမွဲပုဟ်တှေ် ဗ္တောန်လေဝ်ဗ္တောန် ကၠောန်လေဝ်ကၠောန် ညအ်ဂှ် အခန်ကဏ္ဍညးအာက္ဍိုပ်ပၟိက်ဇၞော်မံၚ်၊ ညးအာက္ဍိုပ်ဂှ် မုဒှ်ပၟိက်ဇၞော်တှေ် ဥပမာ ဍေံစိုပ်ပ္ဍဲဂကောံတုဲတှေ် ဇကုဖျေံလဝ်ကဵုဍေံတုဲယျဂၠံၚ်တရဴ မၞိဟ်ဏံဂှ် ဗီုဏံ မၞိဟ်ဏံဂှ် ကေတ်တာလျိုၚ်သွာၚ်ဏံ ပိုဲပြေၚ်လဝ်ဍေံတုဲယျတှေ် စကာကဵုကၠောန်ဏောၚ်၊ ယဝ်ရပိုဲဟွံဂွံဗ္တောန်ဖျောန်ဍေံ ဘာဍာ်ဇေမၠံ ဍာ်ဇမၠိၚ် မွဲမွဲတှေ် ဍေံကၠောန်ပ္ဍဲတေံဝါတ်၊ ဍေံဂွံလဝ်ဘာဒှ်ဒှ် ဠဍေံဒးဗ္တောန်တှေ် ဍေံခက်တွဵုရ၊ အတိုၚ်တေံဂှ် ဍေံဟွံပေၚ်ပုဟ်ဖအိုတ်၊ ဍေံဟွံပေၚ်ဖအိုတ်တှေ် မၞိဟ်အာက္ဍိုပ်ဂှ် ဒးဗဵုလေပ်ဏောၚ်၊ ဍေံနွံကၠုၚ်ဗီုဏံဏောၚ်ဟီုတှေ် ကောန်ဂကောံဇကုဂှ် ဥပမာ ကဏ္ဍကဵုဘာတှေ်ကဵုဘာ၊ ကဏ္ဍစရၚ်တှေ်စရၚ်၊ မုဍေံနွံပၟိက်မံၚ်ရော ဇကုဒးဗပေၚ်မံၚ်ကဵုဍေံဏောၚ်၊ ဍေံကၠောန်ဗၠေၚ်တိတ်အာဟာ မုဟာတှေ် ဇကုဒးပတပ်ဗက်မံၚ်ဍေံဏောၚ်၊ ပ္တပ်ဗက်ဗပေၚ်ဗက်မံၚ်ဏောၚ်တှေ် ဠဇကုလးဖျေံဏာ ပ္ဍဲကဵုဒေသမွဲမွဲ ကဵုဘာဒှ်ဒှ် အကြာညးဍုၚ်ကွာန်ဟီုတွံမွဲဒှ်ဒှ် ဍေံဓဝ်ပတှေ်နွံကၠုၚ်ဏောၚ်၊ ဗွဲတၟေၚ် ဆဵုဂၠိုၚ်တှေ် ရဲကဵုဘာဂးတုဲ ဗှေ်တေအ်စှေ်ဒေသမွဲဒၞာဲ က္ဍိုပ်ပရူဏံ ဇကုဇကုညးကဵုဘာဂှ်ပၠန် ဗီုလဵုဂွံချူဓဇက်ဇုတ်ဓရံၚ်တန်ဗ္တောန်ဂှ်ရော ဂွံအခိၚ်ပွိုၚ်ပိတ္ၚဲရ၊ ပိတ္ၚဲဏံ ဗှေ်ဓဇက်ညံၚ်ဂွံတုဲ ချူညံၚ်ဂွံဒှ်၊ မၞိဟ်အာက္ဍိုပ်ဂှ်ဒးလေပ်နူကဵုမၞိဟ်ကၠောန်ဏောၚ်၊ ဗ္ၜတ်ညးကွာန်ကဵု ဗ္ၜတ်ဇကုကဵု ဇှ်ပေၚ်မှ ဇကုစကာကဵုဍေံကဵု ဗီုဏံ ဇကုဟွံဂွံကျောဝ်လဝ်တှေ် ဠစိုပ်သၟဝ်တေံ ဍေံကဵုဏာဘာမွဲမွဲတှေ် နူဇကုဍေံဂှ်လေဝ် ဟွံပေၚ်မံၚ်ရ ဍေံကဵုလေဝ်ဟွံပေၚ်ပုဟ်၊ အဓိကဂှ် ညးအာက္ဍိုပ်တအ် ဗီုလဵုဗပေၚ်ကဵုမာန်။
သၟာန် ။ ။ ယွံအ္စာ စပ်ကဵုပရေၚ်အုပ်ဓုပ်ကောပ်ကာဲဏံတုဲ သွက်ဂကောံမန်နာနာ မုအ္စာမိက်ဂွံထပ်ဟီုဗပေၚ်နွံဏီရော ထပ်ဗပေၚ်ကဵုညိ။
သွဟ် ။ ။ မိက်ဂွံထပ်ဗပေၚ်မွဲဂှ်တှေ် ဂကောံမှာဇန်ဟီုဟီု ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိဟီုဟီု ဗော်ညဳသၟဟ်မန်ပိုဲဟီုဟီု ကၠောန်သွက်ဂကူဖအိုတ်ရ၊ ညးတံလေဝ်ဍိုပ်ပေၚ်ဖအိုတ်ဟွံသေၚ်ပုဟ်၊ ဗ္ၜတ်ညးတအ်ကဵုညးတအ် တၚ်နွံပၟိက် နွံတွဵုရ၊ ဥပမာ နွံပၟိက်ကဵုကွတ် မၞိဟ်ဏံဍေံစောန်လ္တူလဵု စပ်ကဵုသ္ဇိုၚ်သၞောဝ်ဥပဒေဟာ မၞိဟ်ဏံစောန်လ္တူလဵု ဆက်ဆောံဍုၚ်သအာၚ်ဟာ နာနာဂှ် ဗီုဏံနွံကၠုၚ်ပၟိက်တှေ် မၞိဟ်အကြာဂကူဇကုနွံမံၚ်ကၠးကၠး ပိုဲဒးဂံၚ်ဘိက်ဍေံတအ်ဏောၚ်၊ နာဗီုဏံ ပိုဲမိက်ဂွံတီ ထ္ၜးကဵုပိုဲ လးကဵုပိုဲ ညအ်လေဝ်ဂွံ၊ ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိလေဝ်ဘိက်ဂွံ ဂကောံမှာဇန်တၞဟ်တၞဟ်လေဝ်ဘိက်ဂွံ အာဗီုသဳကၠဳညးသ္ကံရ၊ တၚ်ရန်တၟအ်ညးတအ်ဂှ် ညးတအ်လဴပ္တိတ် ရဲလေပ်ကွတ်တအ် ဗီုလဵုဗပေၚ်ကဵုညးတအ်ဂှ် သဳကၠဳလ္တူဂှ်တှေ် အာဂတဏံ ရဲလေပ်ကွတ်တအ်ဏအ် ဟွံဒှ်ကောန်ဗော်ညးတအ်ကီုလေဝ် ဘိုၚ်ဗပေၚ်ကဵုကမၠောန်ဗော်ဂွံ၊ အခန်ကဏ္ဍရဲလေပ်ကွတ်တအ်ဂှ် ဗီုလဵုဂွံပါလုပ်ပံၚ်တောဲဂွံ ဒးကေတ်ဏောၚ်၊ ညအ်ဂှ် ပိုဲဟီုစဇြဟတ်မ္ၚး၊ အ္စာလေပ်ကွတ် နူဗွိုၚ်ကောန်ဂကူမန်ဗွိုၚ်မ္ၚးဏံ ပံၚ်ဗ္စပ်ကဵု သၞောတ်ပရေၚ်အုပ်ဓုပ်ကောပ်ကာဲညးတအ်၊ အေဗီုဏံ ယဝ်ရဗော်ဍုၚ်မန်တၟိကၠောန်မာန် ဗော်ညဳသၟဟ်မန်ကၠောန်မာန် ဂကောံမှာဇန်မန်ကၠောန်မာန်တှေ် အကြာပိုဲကဵုပိုဲဂှ် ပရေၚ်ညဳသၟဟ်ဟီုဂှ် ဍေံဒှ်အာကေတ်ကေတ်ဟဂှ်ရ၊ ဗီုဏံ ညးတအ်သုၚ်စောဲလေပ်ဏောၚ် ဒုၚ်တၠုၚ်ဏောၚ် ဘိက်ဏောၚ် ကေတ်ကသပ်ဏောၚ် လ္ပာ်ညးတအ် ညးတအ်ပံက်လဝ်တြၚ်ဗီုဏအ်ဏောၚ်ဟီုတှေ် အ္စာကွတ်တအ်ဏအ် ဍေံကၠုၚ်တွဵုရ၊ ဟိုတ်နူကဵုကမၠောန်ဂကူ ဍေံလေဝ်လေပ် မိက်ဂွံပ္တုဲဖဵုဂကူရ၊ ညးကၠောန်မံၚ်နတဲ ဗော်ပၠန်ဂတး ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ဂကောံမှာဇန်တအ်လေဝ် ကၠောန်မံၚ်သွက်ဂကူရ ဍေံဒှ်အာသီုၜါဏောၚ် ဒဒန်ဒုၚ်တၠုၚ်ပံက်တြၚ်ဏံဂှ် ခၞံဗဒှ်ကဵုမာန်တှေ် ဍေံစိုပ်တရဴဏောၚ် ညာတ်ဗီုဏံလေဝ်။

Categories
ပရိုၚ် သၟာန်သွဟ်

စပ်ကဵုအကာဲအရာ ပရေၚ်ပညာသၟတ်တအ် တ္ၚဲဏံတုဲ သ္ပသၟာန်သွဟ်လဝ် နာဲအံၚ်ထူ ကော် “နာဲဗညာမန်”

ညးပ္တိုန်ထ္ၜး – မိဝံသမန်

သၟာန် ။ ။ မ္ၚဵုရအဴ၊ အခိၚ်လၟုဟ်တှေ် သၟတ်တံ ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂှ် ဟိုတ်နူကဵု ပရေၚ်ယဲကပ်၊ ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ဇီုကပိုက်ကၠုၚ်တုဲ ဍေံသာဲတိတ်အာ နူဗွိုၚ်ပရေၚ်ပညာ၊ ဍေံဇူထောံနူဘာဂၠိုၚ်မံၚ်လေဝ်၊ ဗွဲတၟေၚ်တှေ် ကွးဘာတက္ကသိုလ်တံ ကွးဘာတန်သၠုၚ်တံဂှ် ဒှ်စဂၠိုၚ်ညိ။ ဒုၚ်သ္ဇိုၚ်ကဵု အကာဲအရာဏံတုဲတှေ် ညံၚ်ဍေံတံ ဂွံစိုပ်ကၠုၚ်ဂၠံၚ်ခိုဟ်ဂှ် ဗီုပြၚ်လဵုဒးဖန်ထေက် လညာတ်နွံဗီုလဵုကီုရော? ဟီုထ္ၜးကဵု ဗွဲကိုပ်ကၠာညိ။
သွဟ် ။ ။ စပ်ကဵုပရေၚ်ပညာတ္ၚဲဏံဂှ်တှေ် ယဝ်ရဒးလဴ ဒးဟီုဏောၚ်တှေ် ခက်ဒၟံၚ်တၟာဂလိုၚ်ရ။ မုရောဟီုတှေ် ယဝ်ရ ပိုဲလ္ပဟီု ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မွဲသာ် ပိုဲချပ်ရံၚ် ပရေၚ်ပညာဟီုတှေ် ဇှ်ဍေံလောဲမွဲဗီု၊ ပရေၚ်ပညာတံဏံတှေ် ဘဝမၞိဟ်ပိုဲ ဍုၚ်ကွာန်ဂွံဖောအ်ဗြေဝ် ဂွံတက်တဴအာ ပညာဂှ် ဍေံဒှ်အဓိကရ။ ကိစ္စတၞဟ်ဟ်၊ ကေၚ်ကာတၞဟ်ဟ် ပိုဲဒေံါစွံလဝ်ဂွံဟီုဂှ်လေဝ် ပညာဂှ် ဒေံါဟွံဂွံရ။ ကာလပ္ဍဲဍုၚ်ပိုဲတ္ၚဲဏံဟီုဂှ် ပြသၞာပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဂှ် အဓိကမွဲရ ဣညအ် ညးဂလိုၚ်တံလေဝ် တီမံၚ်ရ။ အေဒုၚ်သ္ဇိုၚ်ကဵု ကိစ္စတံဏံတုဲ ဒှ်အာၜါလွးရ။ လ္ၚဵုဂှ် အလဵုအသဳလဵုတိုန်န်၊ ဆေၚ်စပ်ကဵု ပရေၚ်ပညာဂှ် ပိုဲဒးဗ္တောန်ဏောၚ်၊ အလဵုအသဳတြေံတြေံလေဝ် ဗ္တောန်လိက်ဏံရ။ အလဵုအသဳတၟိတၟိလေဝ် ဗ္တောန်လိက်ဏံရ။ ကောန်ပိုဲ ဂွံလေပ်လိက် အခိၚ်လေဝ် ညံၚ်ဟွံဂွံအိုတ်ဂှ် ပိုဲစွံဏောၚ် အလဵုအသဳလဵုဒှ်ဒှ် အေဇှ်မွဲလညာတ်၊ တုဲမွဲလညာတ်ပၠန်ဟီုဂှ် အခိၚ်ကာလပၞာန်အလဵုအသဳ သီလဝ်အဝဵုတံဏံဂှ် အဓိက လညာတ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ထံက်ဂလာန်ဟွံမာန်၊ ဒုၚ်တဲဟွံမာန်၊ ရဲတံဏံ ပြုပြေၚ်မံၚ်ပညာတံဏံဂှ် ပိုဲကတ်လဝ်အဓိပ္ပဲါဟွံမွဲပုဟ် ညာတ်ကေတ်ဗီုဂှ်လေဝ် နွံမံၚ်မွဲလွး၊ ညးဂှ်ဒးရော ညးဂှ်ဗၠေတ်ရောဟီုဂှ် လညာတ်ညးကဵုညး ဒးမံၚ်ဖအိုတ်ရ။ စနူအဲဟီုတှေ် ညးဂမၠိုၚ်တံလေဝ် တီမံၚ်ရ၊ အဲဒုၚ်ရုဲလဝ်မာဲ ပ္ဍဲသၞာံ (၂၀၂၀) ဏံဂှ် နကဵုသၟာပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မွဲ ဒးဟီုတှေ် ပိုဲဟီုပညာဟာ၊ ပိုဲဟီုပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဟာ ဟီုဗက်ဟွံဂတာပ်ဂှ် ဍေံခက်အာရ။ ယဝ်ရ လညာတ်အဲရတှေ် ဆေၚ်စပ်ကဵုပညာဏံဂှ် ဒၞာဲလဵုဒှ်ဒှ်၊ ညးလဵုဒှ်ဒှ်၊ ညံၚ်ရဴကောန်ၚာ်တံ သ္ဂောံဂွံအခေါၚ်အရာ ဂွံကတ်ပညာဂှ် ညးတာလျိုၚ်တံ ကေတ်လျိုၚ် ဒးဖန်ဇန်မာန် ထေက်ဏောၚ်။ မုဟိုတ်ရောဟီုတှေ် ညးတာလျိုၚ်တံ ဥပမာ – နွံမံၚ်ပ္ဍဲကဵုပွဳဗွိုၚ်အလဵုအသဳတှေ် ၜိုတ်က္ဍစိုပ်ဂွံဂှ် အလဵုအသဳတံ ဒးဖန်ကဵုဏောၚ်။ နွံမံၚ်ဗွိုၚ်ပ္ဍဲပၠန်ဂတးတေံတှေ် ရဲပၠန်ဂတးတေံ ဒးဖန်ကဵုဏောၚ်။ အလဵုအသဳ နွံမံၚ်ဌာန်သ္ၚောဲတေံဂှ်လေဝ် ဗီုညးကဵုညး ဒးဖန်ကဵုဖအိုတ်ဏောၚ် အဲညာတ်ကေတ်ဟဂှ်။ ပရေၚ်ပညာဂှ် ညးဂှ်ဖန်ကဵုမှ ဒှ်ကၠုၚ်ပညာ ဟဂှ်ဟွံသေၚ်၊ ညးဂှ်ဖန်န် ပရေၚ်ပညာဂှ် ပရေၚ်ပညာရ။ အလဵုအသဳလၟုဟ်ဏံလေဝ် နကဵုတာလျိုၚ်အလဵုအသဳ ဆက်ကၠောန်မံၚ်၊ ဘာလေဝ် ၜိုတ်ထေက်ကြိုက်ဂှ် ပံက်မံၚ်ရ။ ကွးဘာလေဝ် ၜိုတ်ထေက်ကြိုက်ဂှ် နွံမံၚ်ရ။ လၟုဟ်လေဝ် ပ္ဍဲကဵုအလဵုအသဳ အေန်ယူဂျဳဟီုဟီု၊ ဗီုပြၚ်ညးကဵုညး ကၠောန်မံၚ်ရ။ ညးဂှ်ဒး ညးဂှ်ဗၠေတ် ပိုဲလ္ပဟီုမွဲသာ် ယဝ်ရ ပိုဲညာတ်အာ ရံၚ်အာကောန်ၚာ်တံ ပရေၚ်ဖောအ်ဗြေဝ်ဍုၚ်ကွာန်နာနာသာ် ယဝ်ရ ပိုဲတံရေၚ်တၠုၚ်ကဵုဟွံမာန်ပုဟ် မၞိဟ်ရေၚ်တၠုၚ်ကဵုမာန် ဒၞာဲလဵုဒှ်ဒှ်၊ ဌာန်လဵုဒှ်ဒှ်၊ အခေါၚ်ကောန်ၚာ်တံ ဍေံနွံဏောၚ်၊ အခေါၚ်ကတ်လ္ၚတ်နွံဏောၚ်ဟီုတှေ် ပိုဲတံ ထေက်ကဵု ဟွံကၟာတ်လဒဵုပုဟ် အဲညာတ်ဟဂှ်။ ကာလတ္ၚဲဏံ အလဵုအသဳပၞာန်တံ ခိုဟ်ကီု ပရေံကီု ပိုဲလ္ပဟီုရ ညးဂလိုၚ်တီ၊ ဆေၚ်ကဵုပညာဏံ ပိုဲဆဵုဂဗမံၚ် အကြာသၟတ်တံ၊ မၞိဟ်ဍောတ်တ်တံ၊ ကောန်ၚာ်တံတ္ၚဲဏံဂှ်တှေ်၊ နကဵုလညာတ် ကောန်ၚာ်တံ ဍေံတံတီကၠုၚ် ဍေံတံဇၞော်တိုန်ယျဟီုတှေ် သ္ဂုတ်သွာတ်ညးကဵုညး သ္ဂုတ်သွာတ်မာန်၊ ကောန်ၚာ်ဍောတ်တ်ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂှ် ဆေၚ်စပ်မံၚ်ကဵု မိမတံ နွံတၟာဂလိုၚ်ရ။ မိမတံ ဖျေံသ္ဂုတ်သွာတ်တုဲ ကောန်ၚာ်တံ ဍေံဗက်အာဂှ် ဒှ်ဓမ္မတာရ။ လၟုဟ်ကလေၚ်ရံၚ်အာ ကွးဘာတံ ကလေၚ်တိုန်ဘာ ပ္ဍဲကဵုဘာအလဵုအသဳတ္ၚဲဏံဂှ်တှေ် ရံၚ်ကဵုတၟံကၠံဟီုမ္ဂး ဍေံအောန်စှေ်အာတၟာဂလိုၚ်ရ။ ဆဂး ဍေံအောန်စှေ်တၟာဂလိုၚ်ကီုလေဝ် ဒေံါမံၚ်ဟာဟီုဂှ် ဍေံဟွံဒေံါအာပုဟ် ဍေံဆက်အာဟဂှ်ရ၊ ဍေံဆက်အာဟီုတှေ် စိုပ်မွဲအခိၚ် ပိုဲဗက်ဟွံစိုပ်၊ ဗက်ဟွံဂတာပ် ဍေံဒှ်ကၠုၚ်တှေ် အကြာကောန်ၚာ်ကဵု ကောန်ၚာ်တံ ဍေံဟအာ၊ အာယုက်မွဲစွံတုပ်တုပ်ဖိုဟ်ရ ဍေံဂွံအာ ကွတ်ဟီုဟီု၊ လညာတ်ဟီုဟီု ဍေံတၞဟ်ခြာအာလေဝ် နွံရ။ တုဲပၠန် မၞိဟ်လ္ၚဵုတံဟီုဂှ် ပညာဏံ လေပ်လိက်ဘာမှ ဂွံတန်ဟီုဂှ် ပညာဟွံသေၚ် ပိုဲလေဝ်ကၠိုဟ်၊ ညးဂလိုၚ်တံလေဝ်ကၠိုဟ်၊ ၝဏံမွဲ ဟွံမွဲဍေံဟွံတုဲရ၊ ပညာဏံ လေပ်လေဝ်မုဟွံတၟေၚ် ဟီုကီုလေဝ် ဠပိုဲကၠောန်ကမၠောန်မွဲမွဲသာ်မ္ဂးတှေ် တဆိပ်ကြာ မုပိုဲဂွံလဝ်နွံ၊ အေဇှ်လေဝ် တၚ်သၟာန်ဍေံနွံမွဲကီုတုဲ ၝဏံ ပၟိက်ဇၞော်မံၚ်ကီုဏောၚ် ပိုဲညာတ်ဟဂှ်၊ မုဒှ်ဒှ် မိမတံကီု၊ အ္စာတံကီု၊ သၟာပရေၚ်ဍုၚ် ကွာန်၊ ညးတာလျိုၚ်တံကီုဂှ်တှေ် ဗီုလဵုဒှ်ဒှ် အကာဲအရာ ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်၊ အကာဲအရာ ယဲကပ်ကီုဂှ် ညံၚ်ကောန်ၚာ်တံ သ္ဂောံဂွံကတ်အခေါၚ်ဗ္တောန်ဂှ် ပိုဲဒးဂ္စာန်ကဵုထေက်ဏောၚ်၊ ကောန်ၚာ်တံလေဝ် ဒၞာဲဇကုကြပ်ဂှ် ဇကုဒးဗ္စိုပ်ဏာ ဌာနဗ္တောန်ပညာဏံ၊ ဘာလဵုဒှ်ဒှ် ညံၚ်ဂွံစိုပ်ဂှ် ထေက်ကဵုဒးဆဝ်မ္ၚုဟ်ဏောၚ် အဲညာတ်ကေတ်ဟဂှ်၊ မွဲလ္ပာ်ဂှ် ပရေၚ်ပလီုပလာ်နာနာသာ်ဂှ် အကာဲအရာတ္ၚဲဏံဟီုဂှ် ပိုဲလေဝ်ဆဵုမံၚ် ဘပဠဟီုဟီု ဍေံနွံကၠုၚ်ဂှ် ၝဏံ ဍေံဒှ်ဟွံထေက်၊ ပိုဲဝေၚ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်၊ ဝေၚ်ပရေၚ်ပၞာန်ဟီုဂှ် ပဲါနူကဵု ဗွိုၚ်ပညာ ဏံတုဲ ဗီုလဵုဝေၚ်ၚ်၊ ဗီုလဵုသ္ပသ္ပ၊ စပ်ကဵုဗွိုၚ်ပညာဏံတှေ် မိက်ဂွံကဵုဗၠးဗၠးၜးၜး ဆက်အာညိ လညာတ်အဲ နွံဗီုဂှ်ရ။
သၟာန် ။ ။ စပ်ကဵုအကာဲအရာ ပရေၚ်ဂီုကၠီုလေဝ် မိမကွးဘာတအ် ဖေက်လကိုတ်မံၚ်နွံ၊ လ္တူဏံရော ဗီုလဵု ညာတ်ကီု?
သွဟ် ။ ။ စပ်ကဵုမိမတံ ဖေက်လကိုတ် လ္တူဂီုကၠီုတ္ၚဲဏံဂှ် ဓဝ်ဍာံရ။ ဇၟာပ်မိမဂှ် ကောန်ဂၠံသြိုဟ်ညးတံ ဗီုလဵုဟီုဟီုရ ဒှ်စအန္တရာဲမွဲသာ် ၜါအရာဏောၚ်ဟီုတှေ် ပညာလေဝ် ညးတံသၠာဲကဵုကောန်ညးတံဟွံမာန်ဂှ် အၝေ ဏံ ဓမ္မတာရ။ တုဲပၠန် ပရေၚ်ဖေက်လကိုတ်ဏံ ညံၚ်ဂွံအောန်အာဟီုဂှ် အလဵုအသဳပ္ဍဲဏံကဵုဒှ်၊ အလဵုအသဳနွံဌာန်သ္ၚောဲတံကဵုဒှ်၊ ညးဂှ်ဒှ်ဒှ် ဆေၚ်ကဵုပရေၚ်ပညာဏံ နကဵုသဘဴဓရ်ဟီုဟီု ပရေၚ်ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် ဒ္တူလိုၚ်မွဲမွဲ လဴကလးလဝ်ညးသ္ကံကၠးကၠးတှေ် ခိုဟ်အိုတ်ရ။ ဆဂး ဗီုလဵုစွံစိုတ်ရော။ နကဵုအဲ မိက်ဂွံသ္ဂးဂှ် ကောန်ၚာ်တံ ဗ္တောန်ပညာညိ ၜိုဟ်ဟ်သိုဟ်ဟ်၊ မုလေဝ်ဟွံပယှုက်ပထုဲပုဟ် ၜိုတ်အဆံၚ်ဂှ် လဴလဝ်ညးသ္ကံ လလောၚ်လဝ်ညးသ္ကံမာန်တှေ် မိမတံ ဓဝိၚ်ညးတံအောန်ညိ။ တုဲပၠန် ညးတာလျိုၚ်တံသီုဖအိုတ် အလဵုအသဳဏံကဵုဒှ်၊ ဆေၚ်ကဵုအ္စာတံဒှ်ဒှ်၊ သဘာဝအိုဿီုဂှ် ပရေၚ်ဂီုကၠီုကောန်ၚာ်တံ ဒးကေတ်လျိုၚ်မာန် ဏောၚ်။ ယဝ်ရ ဟဂှ်ဟွံသေၚ်တှေ် ဓဝ်ပတှေ်မိမတံ အောန်ကၠုၚ်ရ။ အေဇှ်တှေ် ပိုဲကေတ်တာလျိုၚ်မှ ဍေံပြေပြံၚ်ရ။ ဆဂး ပိုဲကေတ်လျိုၚ်မာန်ဟီုဂှ် ပရေၚ်ဏံ ညးဂှ်ကၠောန်၊ ညးဂှ်သ္ပပရေံဂှ် ပိုဲညာတ်ကေတ်ဟွံမာန်ရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ ခေတ်ဏံ ကာလဏံ မုလေဝ်ပိုဲပတှေ်စဖအိုတ် ပတှေ်ဟွံဂွံပုဟ်တှေ် ပရေၚ်ဖေက်လကိုတ် မိမတံဂှ် ဍေံနွံဏောၚ်၊ ညးတာလျိုၚ်တံ ညံၚ်ဂွံကေတ်လျိုၚ်မာန်၊ မွဲပၠန်ဂှ် ညးဆက်စပ် ရဲဝေၚ်မံၚ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်၊ ပရေၚ်ပၠန်ဂတးဏံဂှ် ဆေၚ်ကဵုပရေၚ်ပညာဏံဂှ် ပိုဲဟွံပယှုက်ပထုဲပုဟ် ယဝ်ရ ပိုဲဂံၚ်လလောၚ် ၜိုတ်အဆံၚ်ဂှ်မာန်ဏောၚ်တှေ် မိမတံ ဓဝိၚ်ညးတံအောန်အာမာန်ဏောၚ်။
သၟာန် ။ ။ အတိုၚ်ပိုဲကေၚ်ဟီုလဝ်ကၠာတေံဂှ်ရ ကောန်ၚာ်တံဂှ် ယဝ်ရသ္ၚောဲခြာနူပရေၚ်ပညာတှေ် ဂွံစိုပ်အာ လ္ပာ်ဂၠံၚ်ခိုဟ်ဂှ် အောန်မံၚ်ဏောၚ်၊ ညးလ္ၚဵု စကာဂဥုဲၜူမာဲလေဝ် နွံမံၚ်ကၠးကၠးဏောၚ်၊ အေလ္တူအကာဲအရာဏံဂှ် မိမတံ ဗီုပြၚ်လဵု ဒးထိၚ်ဒဝ်အာထေက် လညာတ်နွံသာ်လဵုတုဲ လဴစကဵုညိ?
သွဟ် ။ ။ ကောန်ၚာ်တံ အဝဲဗ္တောန်ပညာ စနူအာယုက် ၜိုတ် (၅) သၞာံ စဵုကဵု (၁၆/၁၇) သၞာံ ဟီုစ၊ ကာလအဝဲဍေံတံ သွက်ဂွံဗ္တောန်လိက်သ္ဇိုၚ်ဟွံမွဲ၊ ကောန်ၚာ်တံဏံဂှ် ယဝ်ရ ဍေံဟွံဂွံမံၚ်ဘာတှေ် ဍေံယောၚ်ယာနွံတွဵုရ၊ ခိုဟ်အိုတ်ဂှ် ညံၚ်ဂွံစိုပ်အာ ဌာန်ဗ္တောန်မွဲမွဲသာ် အေတံဏံဂှ် ပိုဲဒးဂၠာဲနဲရ။ တုဲပၠန် မိမလ္ၚဵုတံဂှ် ဟိုတ်နူပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဟွံခိုဟ်တုဲ ဟွံမိက်စွံဘာကဵုကောန် အေဇှ်ဂှ် ဓမ္မတာရ။ ဆဂး ဟိုတ်နူပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ပိုဲဟွံမိက်စွံဘာအလဵုအသဳပုဟ်ဟီုတှေ် အလဵုပိုဲစွံ ဒးဂၠာဲလဝ်ဒၞာဲဏောၚ်၊ ပရေၚ် အခိၚ်ကောန်ၚာ်ဟီုဟီု ပရေၚ်ဖောအ်ဗြေဝ်ဟီုဟီု နာနာသာ် မွဲမွဲဒၞာဲ ချိုတ်တ်ပၠိုတ်တ်ဂှ် ဍေံဒးနွံဏောၚ်။ လၟုဟ်ဟီုဂှ် အခေါၚ်ဗ္တောန်လိက်ဂှ် ဍေံနွံမံၚ်ရ။ ဥပမာ – ဟီုစတှေ် ဟွံမိက်စွံဘာအလဵုအသဳတှေ် ဘာတန်ဗ္တောန်တၞဟ်ဟ် မပ္တံကဵုအ္စာကျူယှေန်ပ္ဍဲသ္ၚိ ဍေံနွံဏောၚ်၊ ယဝ်ရဗီုဂှ် စွံဟွံမာန်ပုဟ်ဟီုလေဝ် ဘာလ္ၚဵုဂှ် ညးတံကေတ်ခရိတ် ၜိုတ်ထေက်ကြိုက်တုဲတှေ် ညးတံဗ္တောန်မံၚ်ကဵု၊ အေဗီုတံဂှ်လေဝ် ပိုဲစွံဂွံ။ ဥပမာ ဗီုဘာ (ရာမညရဌ) တံ ကောန်ၚာ် အဝဲဍေံ အဝဲဍေံ ညးတံ ကဵုဒၟံၚ်တန်ဗ္တောန်ဂှ်လေဝ် ဍေံနွံ၊ ဘာကဵုမံၚ်တန်ဗ္တောန်၊ ကွတ်ဗ္တောန်တံ နွံမံၚ်နာနာသာ်တှေ် အေဒၞာဲတံဏံ ပိုဲထေက်ကဵု ဒးစွံလဝ်ရ။ ယဝ်ရ ဗီုဂှ်ဟွံသေၚ်ပုဟ် နွံပ္ဍဲသ္ၚိဇကုရ ဍေံပြးမံၚ် အကြာကွာန်၊ အကြာအရာပ်ဏောၚ်ဟီုတှေ် ပိုဲညာတ်ကေတ်ဖအိုတ် ဟွံမာန်ပုဟ်လေဝ်၊ ကောန်ၚာ်တံဂှ်တှေ် ဍေံအာကဵုသ္ကံရဲဍေံဏောၚ်၊ သ္ကံရဲခိုဟ်ဟ်နွံတှေ် ဍေံခိုဟ်အာဏောၚ်၊ သ္ကံရဲပရေံပရေံတှေ် ဍေံပရေံအာဏောၚ်။ ဆဂး ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂှ်တှေ် ဒေသတိဍာ်မန်ပိုဲ စပ်ကဵုပရေၚ်ဂဥုဲၜူမာဲဟီုဂှ် ဍေံဂၠိုၚ်ကၠုၚ်မံၚ်ရ။ ဂၠိုၚ်ကၠုၚ်ဏောၚ်ဟီုတှေ် ညးဂှ်လေဝ် ထိၚ်ဟွံမာန်၊ အလဵုအသဳလေဝ် ကေတ်ဟွံမာန်၊ ကာလတ္ၚဲဏံဂှ် အေဍေံဒှ်မံၚ်ဟဂှ်တှေ် ဘိုအ်ဂွံလီုဂှ် ဍေံဂၠိုၚ်အာဏောၚ်။ သရောပ်မ္ဂး မုဒှ်ဒှ် ဌာနဗ္တောန်လိက်၊ ဗ္တောန်ပညာမွဲမွဲဒၞာဲ၊ ဒၞာဲဇကုကြပ်ဂှ် ညံၚ်ဂွံစွံဍေံတံ ဘာအလဵုအသဳဒှ်ဒှ်၊ ဘာကောန်ဂကူဒှ်ဒှ်၊ ဘာလဵုဒှ်ဒှ် စွံဍေံတံ မွဲမွဲဒၞာဲဏောၚ်ဟီုတှေ် ဍေံစုက်လုက်မံၚ်ကဵု ကိစ္စပရေၚ်တန်ဗ္တောန် လၟိုန်အခိၚ်တှေ် ကောန်ၚာ်တံ ဍေံဟွံလီုလာ်ဂၠိုၚ်စကွေံပုဟ် မိက်ဂွံကဵုကသပ် ဖ္တိုက်ဖၟောဝ် အေဗီုဂှ်ရ။
သၟာန် ။ ။ စပ်ကဵုပရေၚ်ပညာတုဲတှေ် အရေဝ်ဂလာန်တၞဟ်ဟ် မုမိက်ဂွံဟီုနွံဂှ်လေဝ် ဟီုဗပေၚ်ကဵုညိကီု?
သွဟ် ။ ။ ပရေၚ်ပညာဟီုဂှ် ပၟိက်ဇၞော်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲကဵုဍုၚ်ပိုဲဏံ အခိၚ်တ္ၚဲဏံ ဍေံက္တဵုဒှ်မံၚ် ဂၠံၚ်လ္ပာ်ပရေံဟီုဟီု၊ နာနာသာ်တံဂှ် ဍေံဒုၚ်သ္ဇိုၚ်ကဵု ပညာဖအိုတ်ရဏောၚ် ပိုဲညာတ်ကေတ်ဟဂှ်လေဝ်။ ပညာနွံ၊ ဓဝ်စၚ်ခြၚ်ဍေံနွံ ဏောၚ် ပရေၚ်နာနာသာ်ဂှ်တှေ် ဗီုလဵုဟီုဟီု သ္ဂုတ်သွာတ်မွဲမွဲဂှ် ဍေံဂွံဗၠေတ်ဂှ်အောန်၊ ပရေၚ်ဍုၚ်ကီု၊ ပရေၚ်ဖောအ်ဗြေဝ်ကီု နာနာသာ်ဂှ် ဒုၚ်သ္ဇိုၚ်ကဵု ပညာဖအိုတ်ရဏောၚ်ဟီုဂှ် ပညာဂှ် တ္ၚဲဏံ ပိုဲဗ္တောန်မံၚ်မှ ယးတေံ ကဠဳတေံ အနာဂတ်တေံ ပိုဲဂွံပြုပြေၚ်အာမာန်တှေ်၊ အေအခေါၚ်အရာဗ္တောန်ဏံဂှ် ပိုဲဒးဖန်ဗဒှ်လဝ်ကဵု ကောန်ၚာ်တံထေက်၊ တော်အာကဵု အခေါၚ်အရာကောန်ၚာ်တံဟီုဟီု၊ အခေါၚ်အရာမၞိဟ်တံဟီုဟီု၊ ကိစ္စဏံဂှ် ဟလဵုပလေဝ် ဍေံဒးနွံမံၚ်ဏောၚ်၊ မၞိဟ်တာလျိုၚ်တံ ဒးဖန်ဗဒှ်ကဵုဏောၚ်၊ အေဂှ်တှေ် မုဒှ်ဒှ် မိမတံလေဝ် အကြာခက်ခုဲ ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တံဏံ လညာတ်ဇကု ဗီုလဵုနွံနွံ၊ ဒ္တူလိုၚ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တံဏံ ပိုဲဝိုတ်ထောံ တုဲတှေ် လ္တူလညာတ်ပညာတံဏံဂှ် မိက်ဂွံကဵုစွံထောံတၞဟ်ခြာ ပညာဂှ် နွံပၟိက်မိက်ဂွံညာတ်ပညာရ။ ဟဂှ်ဟွံ သေၚ်တှေ် တ္ၚဲဏံ ဍေံခက်ခုဲအာဗက်ဂတာပ်တှေ် ပ္ဍဲအနာဂတ်ဂတတေံ ဍုၚ်ပိုဲတေံ ပရေၚ်နာနာသာ် ဍေံခက်ခုဲ အာဂၠိုၚ်ရ။ နကဵုပိုဲလေဝ် ဗီုလဵုဟီုဟီု မွဲလ္ပာ်တေံဂှ် ရံၚ်အာကဵုတာလျိုၚ်တှေ် ပရေၚ်ဒုၚ်လျိုၚ် ကေတ်လျိုၚ် ညးဍုၚ်ကွာန်တံဟီုဂှ် ၜိုတ်ထေက်ကြိုက် ပိုဲစွံလဝ်စိုတ်နွံကီုလေဝ် မုလေဝ်သ္ပကဵုဟွံဂွံ၊ ဠတှေ် စိုတ်ဂှ် ဍေံဟွံခိုဟ် မံၚ်ကီုရ။ ဆဂး ပရေၚ်ဖ္တိုက်ဖၟောဝ်မ္ၚးမ္ၚးဂှ်တှေ် ၜိုတ်ပိုဲသ္ပမာန် ပိုဲသ္ပမံၚ်ဖိုဟ်၊ အကာဲအရာတ္ၚဲဏံ ဍေံပရေံမံၚ်ဗီုဏံဂှ် ပိုဲလေဝ် ဟွံခယျလဝ်ပုဟ်၊ ပိုဲလေဝ် ဟွံစၟဳစလဝ်ဗီုဏံပုဟ်၊ ဗီုဏံလေဝ် မွဲလှေ်လေဝ် ဟွံကေၚ်မံၚ်ကၠုၚ် ဍေံဒှ်ကၠုၚ်ဟဂှ်တှေ် အေပ္ဍဲကဵုခက်ခုဲနာနာသာ်ဏံ သ္ဂုတ်သွာတ်မိမတံ ညံၚ်ဂွံသ္ဂုတ်သွာတ်အာ သွက်ကောန်ၚာ်ဍေံတံ ဍေံဂွံဒှ်အာ ဂၠံၚ်တရဴခိုဟ်ဟ်မွဲဂှ်တှေ် အဲမိက်ဂွံဖ္တိုက်ဖၟောဝ်အာ ဆၜိုတ်ဏံရ။

Categories
ပရိုၚ် သၟာန်သွဟ်

စပ်ကဵုအ္စာလိက်တၟအ် နာဲဗယှေန် မၞုံစိုတ်ဆန္ဒ ပရေၚ်သိုၚ်ပ္တန်နန်ဂှ်တုဲ နူဌာန်ပရိုၚ်မန် သၟာန်လဝ်ဂှ် ပ္တိုန်ထ္ၜးဏာရ။

သၟာန် ။ ။ ကိစ္စသိုၚ်နန်ဏံဟီုဂှ် နကဵုစိုတ်ဆန္ဒအ္စာ သာ်လဵုနွံဂှ်လေဝ် လဴစကဵုညိ?
သွဟ် ။ ။ နွံပၟိက် သိုၚ်နန်ဟီုဂှ်တှေ် ဟိုတ်နူဨကရာဇ်မန်ပိုဲ ဟွံမွဲတုဲ ကောန်မန်ပိုဲ ယဝ်ရ ညာတ်ဒးနန်မ္ဂး စိုတ်ဓါတ်ဆာန်ဂကူနွံကီု၊ စရာဲကီု၊ ဇြဟတ်ကီု မုက်မတ်ဟွံဒးဍောတ်စကွေံ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ အဲအာဆဵုကဵု ထပိုဲဍောတ်တုဲ ဟီုဂးလဝ်ဂှ် ကျာ်ဇၞော်ရ ဒှ်မၞိဟ်ဇြဟတ်နွံ၊ အခိၚ်လၟုဟ်ဏံ သွက်ဂွံသိုၚ်နန်ဟီုဂှ် လိက်တၟံလေဝ် ပြာကတ်ဒၟံၚ်၊ ယၟုနန်လေဝ် ပြာကတ်ဒၟံၚ်၊ ဟိုတ်နူဍိုက်ပေၚ်ကၠုၚ်ဗီုဏံဂှ်ရ ပိုဲတံ မိက်ဂွံဓမံက်ရုပ်ရဴ သိုၚ်နန်ရ။ လိက်တၟံပြာကတ်ဂှ်ရ ဟီုမာန်၊ လိက်တၟံဟွံမွဲတှေ် သိုၚ်နန်ဟီုဂှ် မုအဓိပ္ပဲါဟွံမွဲပုဟ်။ ပ္ဍဲဗၟာတံ လိက်မန် (ရေႊနန်းကျော့ရှၚ်) ‘ဝ’ နွံမံၚ်၊ ညးလေဝ်ပ္တန်လဝ်နန်ကီု (ရေႊနန်းကျော့ရှၚ်) သက္ကရာဇ် (၇၀၀) ပြၚ်ၚ်နွံမံၚ်။ လိက်ညးဂှ် ဒဵုကဵုလၟုဟ် ပ္ဍဲကဵုဗၟာလေဝ် ပြာကတ်ဟွံဂွံ၊ ဗ္တောန်လေဝ်ဟွံဂွံ၊ ယၟုနန်လေဝ် ဟီုဟွံမာန်ပုဟ်၊ ပရောနန်ညးသိုၚ်လဝ်ဂှ် လိက်လီုမံၚ်၊ ဟိုတ်နူလိက်လီုမံၚ်တုဲ ပရောနန်ညး ညးမွဲမှ ပ္ဍဲကဵုလိက်ပတ် ဟီုအရေဝ် ဟွံဂွံပုဟ်၊ လိက်ဂကူပိုဲတံဂှ် ဟိုတ်နူပြာကတ်မံၚ်၊ လိက်ညး ဒိုဟ်ဗၟံက်၊ ပလိုတ်၊ ဒၞာဲလဵုဒှ်ဒှ် သီုဖအိုတ် ဍိုက်ပေၚ်မံၚ်၊ နန်ညး ဒယိုၚ်နွံမူစိ၊ ဗီုလဵု ယၟုတအ်စဂှ် တုဲတှေ် ဇိုၚ်သ္ကဲ၊ ဇိုၚ်ဒေါဝ်၊ မွဲအခိၚ်တေံ ဇိုၚ်ဒေါဝ်ဏံဂှ် ဒဵုဏောၚ်၊ လၟုဟ်ပိုဲတံဟီုဂှ် ဇိုၚ်ဒေါဝ်ဂှ် ဒဵုဟွံသေၚ်ပုဟ်၊ ဒဵုဟီုတှေ် ပ္ဍဲနန်ဏံ ဝေါဟာဒဵု လုပ်ကၠုၚ်မ္ဂး ပိုဲတံ ဟွံတီ တမ်ကၞောတ်ပုဟ်၊ လၟုဟ် ကၠးအာဂှ် ဒဵုဟွံသေၚ်ပုဟ်၊ ယၟုနန်ဏောၚ် ဟီုကဵုကျာ်ဇၞော်ရ။ မိက်ဂွံသိုၚ်နန်ဟီုဂှ် ကိစ္စဒၞာဲတံဂှ် ဗီုလဵုဖန်လဝ်ကီုရော၊ ပိုဲဍိက်ဟီုဂှ် (၂) ဧက ဟွံသေၚ်တှေ် (၃) ဧက ၜိုတ်ဂှ်ဂွံတှေ် နန်ပိုဲဍိက်တံ ကၠောန်ဗဒှ်မာန်၊ အိုတ်လေဝ်ဟွံဒးအိုတ်စကွေံပုဟ်၊ ပြာသာဒ်မှ နွံ (၅/၆) မရ။ ပြာသာဒ်တံဂှ် ဒယိုၚ်ကဵု စဵုဒၞာ ကဵုကၟဳ ၜိုတ်ဂှ်ရနွံ၊ ကယျိုၚ်အပ္ဍဲဂှ် ဇကုမိက်ဂွံစုတ်တှေ်စုတ် ညးဂှ် ဟွံစၞောန်ထ္ၜးလဝ်ပုဟ်၊ ပြာသာဒ် သိၚ်္ဃသိမ် ပြာသာဒ် ၊ ဗၟာတံဟီုလဝ်ဂှ်တှေ် (ရာတရပုလ္လၚ်း) ပၞၚ်မွဲရ ပိုဲဍိက်တံ ဒးပတ်ရုပ်ရဴ ဒးကၠောန်ချိုတ်တ်ပၠိုတ်တ်၊ ပဲါနူဂှ် စဵုဒၞာကဵု ပါၚ်တြၚ်တံဂှ် ဟွံအိုတ်စကွေံပုဟ်ကျာ်၊ စပ်ကဵုသိုၚ်နန်ဏံဂှ် ပ္ဍဲညးလေဝ်သိုၚ်ဂွံ၊ ဒၞာဲတၞဟ်ဟ်တံလေဝ် သိုၚ်ဂွံ၊ ပၟိက်ဒၞာဲဇကုကဵုဇကု၊ ဂကောံဇကုကဵုဇကု၊ ပ္တန်နန်တံဂှ် မွဲဒၞာဲဓဝ်ဟွံသေၚ်ပုဟ်၊ လၟုဟ် ပြာကတ်မံၚ် ပ္ဍဲကဵုဇို်ၚ်ဒဵု ကအ်ဂေါန် (ထီုကအ်ဂေါန်) အေဇှ်လေဝ် ဂၞကျာ်(မုတ္တမ) ဏံ ညးဒှ်ဂၞကျာ် ပ္ဍဲဍုၚ် (ဒုၚ်ဝေါအ်) ဇိုၚ်ကအ်ဂေါန် မိက်ဂွံပြာကတ်မံၚ်၊ မွဲလ္ပာ်ဂှ် ဒုၚ်လဝ်ၜဳ အဓိပ္ပဲါနွံမံၚ်ဗီုဂှ်၊ တၟံနန် ဒၞာဲနန်မံၚ် ဒးသိုၚ်ဟွံသေၚ်၊ ပိုဲဍိက်တံ ဂွံဒၞာဲဒးရး သိုၚ်တှေ် မန်ပိုဲတံ လုပ်တိတ် စိုတ်ဓါတ် ဟွံသဝ်နူညးတၞဟ် မုက်မတ်ဟွံဒးဍောတ် မိက်ဂွံစၟတ်လဝ်ဗီုဂှ်၊ အေဂှ်ရ ပိုဲမန်တံ (၃) ကွာန်မွဲနန်၊ ဖအိုတ်မှ နန်နွံမံၚ် (၉)၊ မုက်နွံမံၚ် (၁၁)၊ နန်ဂှ် ပြာသာဒ်ပါ၊ မုက်ဂှ် ပြာသာဒ်ဟွံပါ၊ ဒယိုၚ်တှေ်တုဲ ဍောတ်ဇၞော်တံလေဝ်ဂွံ၊ ဒးလေဝ်ဟွံဒးစဵု ဇှ်တုဲ ကၟဳရ။ ခေတ်လၟုဟ် ပြာသာဒ်လ္တူဍေံဂှ် အာကဵု မူ စဝ်တုဲတှေ် တိုန်ကၟဳတေံ ခိုဟ်လေဝ်ခိုဟ်၊ ဒုၚ်လေဝ်ဒုၚ်၊ ဆဂး ပိုဲဍိက်တံ ရံၚ်ကဵုကာလဒေသဟီုဂှ် ခိုဟ်နူကဵုဆု၊ ခိုၚ်ကၠိုက်နူဆု၊ ယဝ်ရ ဆုတှေ် တဴမာန်မံၚ်၊ ပိုဲဍိက်တံ ပလီုပလာ်လေဝ်လောဲ၊ ပိုဲဍိက်တံ ကၠောန်ဏောၚ်ဟီုတှေ် ခေတ်လၟုဟ် ကၠောန်ကဵုတိဗဳလာတ်တုဲ သိုၚ်တှေ်ဂပ်ဝ်၊ ပိုဲဍိက်ကေၚ်မိၚ်မံၚ် ဍုၚ်ဂျပါန် ဍေံတံလေဝ်ဗီုဂှ်ကီုရ၊ ဂကူဍေံတံ ဟိုတ်နူနန်ဨကရာဇ် မွဲဒၞာဲကဵုမွဲဒၞာဲ၊ ဍေံတံလေဝ် ဨကရာဇ်ဍေံ နွံတၟာဂလိုၚ်ကီု၊ ညးတံဒးစိုတ် အရာပ်ညး ညးသိုၚ်၊ ဆဂး ညံၚ်ဂွံတုပ်ဂှ် ဒးပတုပ်ရ။ ဆပိုဲဍိက်တံ လိက်ဂှ် ပြာကတ်မံၚ်၊ လိက်ကဵု တၠုၚ်လအာတုပ်တှေ် သက်သဳတုပ်ဂၠိုၚ်၊ သိုၚ်တုဲ ဍေံတံပ္တိုန်အာတ်အခေါၚ် (ကမ္ဘာ့အမေႊနှစ်) နန်ပ္ဍဲဍုၚ်ဂျပါန်၊ ဍေံသိုၚ်လဝ် ဆုဟွံသေၚ်ပုဟ်၊ သိုၚ်လဝ်ကဵုတိဗဳလာတ်ရ။ အေဂှ်တှေ် ဍေံတံဆက်မၚ်မွဲအာ ညံၚ်ဟွံဂွံလီုလာ်ဂှ် ဒဵုကဵုလၟုဟ်ဏံ နွံရ။ လၟုဟ် ပ္ဍဲဍုၚ်ပိုဲ နန်ဟွံသေၚ်ပုဟ် ဂအာၚ်တိခဲါလဝ်ကၟာၚ်ဍိုတ်စဂှ် အေဇှ်လေဝ် ယဝ်ရ ချိုတ်ပၠိုတ်တှေ် ညးတံ ကၠုၚ်မၚ်မွဲကဵုမံၚ် ဍေံနွံမံၚ် ပ္ဍဲကဵုဍုၚ် ပြန် အာဲကၟာဲပျူ ညးတံဟီုဟဂှ်တုဲတှေ် နကဵုသၟိၚ်တံ ညးတံအာတ်တုဲ ဍေံကၠုၚ်ရံၚ် အေဇှ်ဂှ် လိက်လေဝ်ဟွံပြာကတ်ပုဟ်၊ ဆဂး ဂအုံဍိုတ်တံဂှ် တၟံတံဂှ် ကၟိုၚ်ဗၠာ်မံၚ်တံဂှ် သက်သဳၜိုတ်ဂှ်ရနွံ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ပိုဲဍိက်တံ လိက်ပြာကတ်မံၚ်၊ နူလက်ထက်အေၚ်္ဂလိက်တံရ၊ ညးတံရ စကၠာဲ စဗှ်ကဵုမံၚ် ပ္ဍဲတက္ကသဵုတံ ဒုၚ်မံၚ်တဲဖအိုတ်ရ ကိစ္စလိက်ဏံဂှ်၊ နကဵုမန် ကလေၚ်လ္ၚတ်တုဲတှေ် လိက်ဏံ ကၠိုဟ်ဂၠိုၚ်တိုန်၊ ရုပ်ရဴနွံပ္ဍဲလိက် ၜိုန်ရနန်ကၠေံအာကီုလေဝ် လိက်ဂှ် ဓမံက်တိုန်မံၚ်၊ ပၞာန်ဗွဲမဂၠိုၚ်တံ ဗီုလဵုမံၚ် ညးချူလဝ်ပ္ဍဲလိက်တၟံဂှ် နန်တံဏံ ကၠေံအာမာန်ရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ ညးပတန်လဝ် ပ္ဍဲလိက်တၟံဏံနွံတုဲ ဟွံကၠေံ၊ ပိုဲလၟုဟ် ဂတာပ်မံၚ်ဏီ စိုတ်ဓါတ်နွံဏောၚ်ဟီုတှေ် နန်ဏံ ဗဒှ်ကဵုထေက်ဏောၚ် အဲလဝ်စိုတ်ဗီုဏံလေဝ်။
သၟာန် ။ ။ ဂွံသိုၚ်နန်ဏံမာန်ဂှ် ဗီုလဵုဂွံကေတ် နဲကဲကွတ်ပညာသိုၚ် အာတ်ရီုဗၚ်နူညးဂှ်ရောဂှ် အ္စာလဴစကဵုညိ?
သွဟ် ။ ။ ကပေါတ်ဂွံသိုၚ်နန် ပ္ဍဲတွဵုရးဍုၚ်မန်ဏံဂှ် ပ္ဍဲကဵုဗကာံတေံ နွံမံၚ်တၟာဂလိုၚ်ဏီ၊ ဟွံလီုလာ်ဏီပုဟ်၊ ဥပမာ ပ္ဍဲကဵုပြာသာဒ် သ္ၚိစၠတ် နွံမံၚ် (၂၈)၊ သ္ၚိ ပိုဲတော်ဂှ် ပြာသာဒ်မွဲမွဲထပ်တှေ် ပန် ပန် နွံမံၚ်။ (၂၈) ထပှ်ထပ် ပြာသာဒ်နွံမံၚ် ဣဂှ်လေဝ် ပြာကတ်မံၚ်။
ညးသိုၚ်လဝ်ထပှ်ထပ် ညးချူလဝ် ပ္ဍဲလိက်ညးနွံရ။ ဒၞာဲညး ဖန်ဖက် ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ပၠန်လေဝ် သ္ကဲၜါလ္ပာ်ဂှ် နန်နွံမံၚ်၊ နန်မၞိဟ်တြုံမွဲက္ဍိုပ်၊ နန်မၞိဟ်ဗြဴမွဲက္ဍိုပ် ဒးစွံလဝ် သၞောတ်ညး အေဇှ်လေဝ် ပြာကတ်မံၚ်ရ။ ဂၠံၚ်လ္ပာ်ကၟဳတံဂှ်လေဝ် ဗၟာတံကော် (ဒုရၚ်) မန်ကော် (ဒညၚ်) အာရံၚ်ပ္ဍဲဗကာံတှေ် ပြာကတ်မံၚ်၊ အေဇှ်ဂှ် ကျာ်ဨကရာဇ်ပ္တန်လဝ်ရ။ လၟုဟ်ဂှ် နွံမံၚ်ဖိုဟ် ဆဂး ဟွံပြာကတ်ရ။ ဒယိုၚ်ပၠန်လေဝ် မူစိတၞုၚ်ရောဟီုပၠန်လေဝ် ညးစၞောန်ထ္ၜးလဝ်နွံမံၚ်၊ သၟိၚ်မန်ကော် ပုဝရဓမ္မရာဇာ ဗၟာကော် (အလောၚ်းစည်းသူ) ကျာ်ညးပ္တန်လဝ် ပြာကတ်မံၚ်၊ ဗၟာကော် (ဒုရၚ်ပုထိုး) မန်ကော် ကျာ်ဒညၚ် အေဇှ်လေဝ် ပြာကတ်မံၚ်ကီုရ။
ဒယိုၚ်ပၠန်လေဝ် နွံမံၚ် ဒယိုၚ်တၟေၚ်ဂှ် နွံ (၁၂)၊ ဒယိုၚ်သတိက်ဂှ် နွံ (၈)၊ ပ္ဍဲ (၈) ဂှ် ဒကဴ (၄) တြၚ်ဂှ် (၄) ဒှ် (၈) ဣဂှ်လေဝ် ပြာကတ်မံၚ်။ ဒက်ပ္တန်ဒယိုၚ် ပြာသာဒ် အေဇှ်လေဝ် ချိုတ်ပၠိုတ်မံၚ်၊ လၟုဟ် ဟိုတ်နူကဵုဟွံကၠိုဟ်လိက်ဏံ ဗၟာတံ ဍေံတံသိုၚ်ကီု စပ်ကဵုသိုၚ်နန်ဂှ် ဗီုလဵုလေဝ် ဟွံစှေ်သၞောတ်ပုဟ်၊ ညးမွဲမှလေဝ် လဴစဟွံမာန်တုဲ ဟွံပြာကတ်ကၠုၚ်ပုဟ်၊ မန်ဇကုဂှ် လိက်ပြာကတ်မံၚ် နန်ဟွံမွဲကီုလေဝ် လိက်နွံမံၚ်၊ မိက်ဂွံပ္တန်တှေ် နူလိက်ဂှ် ကလေၚ်ဗဒှ်နန်ဂွံမံၚ် ကိစ္စဣညအ် ခိုၚ်ကၠိုက်မံၚ်ရ။ လိက်ဏံ ပိုဲဟီုစ ဒှ်ကၠုၚ်ပၞာန်တှေ် လိက်တံဏံ ဒးပလီုဏောၚ်ဟီုတှေ် ပိုဲဂိရ။ ညံၚ်ဟွံဂွံလီုဂှ် လိက်ဏံ အခိၚ်လၟုဟ် ပြာကတ်မံၚ်ရ။ ပိုဲသိုၚ်နန်ကၠာလေဝ် ယဝ်ဒှ်ပၞာန် ဍေံကၠုၚ်ပလီုမာန်ဏောၚ်၊ သိုၚ်လဝ်ကဵု တိုက်တှေ် ဍေံပလီုဟွံလောဲ၊ ဍေံစံၚ်ဟွံလောဲ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ စၞးဆုဂှ် အန္တရာဲလေဝ် ခိုၚ်ကၠိုက်၊ ခေတ်လၟုဟ်ဏံ တိဗဳလာတ်လေဝ် ခိုဟ်မံၚ်၊ ပြာသာဒ်လေဝ် ဗြဲဟွံဒးဂွိၚ်၊ ခေတ်လၟုဟ်ဏံဂှ် ဍာ်ဂဥုဲလေဝ် ခိုဟ်မံၚ်ရ။ ယဝ်ရ သိုၚ်မာန်တှေ် ဗလးကဵုမၞိဟ်ကျောဝ်ဏောၚ်၊ ပိုဲမွဲဓဝ် ကျောဝ်ဟွံသေၚ်ပုဟ်၊ ညးတၞဟ်လေဝ် ကၠုၚ်ကျောဝ် ဂွံမံၚ်ဏောၚ်၊ သီုဂွံခရိတ်ဏီ၊ ပိုဲဘိုၚ်ကဵု ညံၚ်ဂွံကျေဝ်ရ။ တုဲပၠန် ပ္ဍဲကဵုပွဳပွူဂှ် မုကၠောန်န်၊ ကၟာဍာ် ဒးကၠောန်မွဲတွဵုဏောၚ်၊ ပ္ဍဲကဵုလိက်ဗုဒ္ဓဝၚ်တေံပါမံၚ်ရ။ နူလက်ထက်ဗောဓိသတ်တံ အခိုက်ညးတံ ကၟာဟုမ်ဍာ်နွံမံၚ်၊ လၟုဟ်လေဝ် ပ္ဍဲဍုၚ် ‘ဝ’ ဂှ် ဨကရာဇ် (မၚ်းတုံး) တံ (သီပေါ) တံ၊ ပ္ဍဲနန်ညးတံ ကၟာဟုမ်ဍာ်နွံမံၚ်၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ပိုဲသိုၚ်နန်တှေ် အေပ္ဍဲဂှ် ပိုဲဒးစုတ်ကၟာဟုမ်ဍာ် ၜိုတ်ထေက်ကြိုက် ဒးနွံဏောၚ်။ ပိုဲမန်တံ အဃောဗ္တောန်မံၚ်လိက် ကဵုကၠုၚ်ကသပ် (၃) ကွာန် (၁) နန်၊ (၅) ကွာန် (၁) နန်လေဝ်ဂွံ၊ နဲညးကဵုညး မၚ်မွဲညးသ္ကံလေဝ် ဂွံမံၚ်ရ။ စိုတ်ဓါတ်ဂကူပိုဲရ ပိုဲဒးကေတ်ဇြဟတ်၊ စပ်ကဵုလိက်ပၠန်လေဝ် ပိုဲတံ ကၠိုဟ်ကၠုၚ်ရ။ ကၠိုဟ်ကၠုၚ်တုဲ ညးတံလေဝ်လ္ၚတ်ဂွံ လိက်ကဵု နန်ဏံ ဍာံ၊ ဟွံဍာံ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ နွံပၟိက် အခိၚ်ဇြဟတ်နွံ၊ ကပေါတ်ဂှ်လေဝ် ခိုဟ်မံၚ်ဏီတုဲ သိုၚ်နန်ဟွံဝါတ်ကွေံရ။ ကပေါတ်တံဂှ် ပ္ဍဲဗကာံတေံ နွံမံၚ်ဖအိုတ်ရ။ ဂအၚ်လဒဵု မန်တံကၠောန်လဝ်နူကၠာတေံ အခိုက်ဗီုတြေံတြေံဂှ် ဟွံကၠေံဏီပုဟ်၊ သှေ်မံၚ်ဏီ၊ အခိၚ်ဏံ ပိုဲတံကၠောန်လဝ်ကဵုတှေ် မန်လက္ကရဴမ္ဂး မုက်မတ်ဟွံဒးဍောတ်ကွေံရ။
သၟာန် ။ ။ အလန်လက္ကရဴအိုတ်ဏံ စပ်ကဵုပရေၚ်မၚ်မွဲဝၚ်ကီု၊ အာဲကၟာဲမန်ကီု၊ လိက်ပတ်မန်ကီု မုအ္စာမိက်ဂွံဟီုဗကန်ကဵု ဂကူမန်တံ နွံကီုရော?
သွဟ် ။ ။ ဂကူပိုဲ မှာစမွဲဝါရ။ ပ္တန်ကၠုၚ်ဨကရာဇ် ဗညာဒလတုဲတှေ် ကသပ်ဂၞန် စိုတ်ဓါတ်ညးဂှ် ဗၠေတ်အာ၊ မုဗၠေတ်အာရောဟီုတှေ် နွံဒၟံၚ်ကဵုဂွန်ဇကု ဇကုပလေဝ်ပလေတ်ဒၟံၚ်လၟိုန်တုဲ စိုပ်လက်ထက်ညးဂှ် စပ်ကဵုဂွန်တှေ် ဗၠေတ်မှာယောၚ်ယာအာ တၟာဂလိုၚ်ရ။ လက်ထက်ဨကရာဇ် ရာဇာဓိရာဇ်တေံဂှ် ပလေဝ်ပလေတ်ဂွန်ဇကု ညံၚ်ဂွံဗိုန်ဗတ်တုဲ၊ နူအဆက်ဂှ်ရ ညးပလေဝ်ကၠုၚ် ပလေဝ်ကၠုၚ်တုဲ ပိုဲမန်တံ နွံကဵုဨကရာဇ်၊ နွံကဵုက္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ခိုဟ် တုဲ မံၚ်လေပ်ကၠုၚ်ရ။ ဆဂး လက္ကရဴဏံ စိုပ်ကၠုၚ်လက်ထက် ဨကရာဇ်ဗညာဒလဂှ်တှေ် ဇြဟတ်ပၞာန်မန်ပိုဲတံ ဍိုန်လျကၠုၚ်တုဲ ဇြဟတ်ပၞာန်ဗၟာတံ ဇၞော်ကၠုၚ်ရ။ ဟိုတ်ဒှ်သာ်ဂှ်ရ ဍေံတံ ကၠုၚ်ဗတိုက်ဍုၚ်မန်ပိုဲတုဲ မန်ပိုဲတံ ဒးဂြိံပ်ဒဴအာ၊ ပြးဇးအာ ဗွဲမဂၠိုၚ်ရ။ ဟိုတ်ဒှ်သာ်ဂှ်ရ ဂတဏံ ညးအာက္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ဗွဲမဂၠိုၚ်တံ စွံသတိတုဲ အာတှေ် ခိုဟ်ဂၠိုၚ်ရ။ ပိုဲတံဒးရံၚ်သ္ၚောဲသ္ၚောဲညိ၊ ရံၚ်ကြပ်ပ်တှေ် ဗီုဗညာဒလ မွဲအခိၚ်တေံ ရံၚ်ကဵုဝၚ်တှေ် ပိုဲဂိအာဒၞာဲဂှ်ရ။ ဟဂှ်ဟွံသေၚ်တှေ် ဍုၚ်မန်ပိုဲ ပိုဲဟွံဒးအာတ်ပုဟ်၊ နွံမံၚ်ပကတိရ။ ညးမွဲမှ တဝ်စၞေဟ်ကဵုဂွန်ဇကု ဟွံမာန်ရ။ ပိုဲမၞိဟ်တံဏံဟီုဂှ် ဥပမာ အန္တရာဲနွံဂှ် ဇကုတီ၊ ဇကုတီတှေ် ဒးထ္ၜးမိတ်၊ ၜိုန်ရဒှ်သၞဇကုကီုလေဝ် ညံၚ်ရဴကဵုမိဿဟာဲ ဒးစွံစိုတ်လေပ်တုဲ သၞဂှ် ဍေံလေၚ်အာ၊ ဍေံလေၚ်လေဝ် ဂွန်ဇကုဇကု ဗဗိုန်လဝ်တှေ် ပိုဲမန် ကလေၚ်ဇၞော်မောဝ်တိုန်ဏောၚ် လဝ်စိုတ်ဗီုဂှ်ကီုရ။

Categories
ပရိုၚ် သၟာန်သွဟ်

စပ်ကဵုပရေၚ်တဵုလွဳ ဆက်မတ်မထ္ၜိုတ်တုဲ သၟာန်သွဟ် ဥက္ကဋ္ဌဂကောံတဵုလွဳကၠောန်ပ္တိတ်ထ္ၜိုတ် တွဵုရးဍုၚ်မန် “နာဲကျာန်ယျေတ်”

နာဲသစ္စခိုၚ် ပ္တိုန်ထ္ၜးလဝ်ရ။

သၟာန် ။ ။ တၠကၠအ်ထ္ၜိုတ်ဗွဲမဂၠိုၚ်တံ ၜိုန်ရဂတာပ်ခေတ် တဵုမံၚ်မဆက်မတ်ကီုလေဝ် ဒဵုကဵုလၟုဟ် ရဲတဵုတၞံမအရိုၚ် နွံမံၚ်ဏီဖိုဟ်၊ အေလ္တူဏံ အ္စာမိက်ဂွံကဵုကသပ် ဗီုလဵုနွံမံၚ်ကီုရော?
သွဟ် ။ ။ ပိုဲဂှ် နူကဵုဂကောံထ္ၜိုတ်ရာဗာ တွဵုရးဍုၚ်မန်ပိုဲဏံဂှ် ကဵုမံၚ်တန်ဗ္တောန်ကၠာတေံဂှ် ထ္ၜိုတ်ဂွံပဵုဂၠိုၚ် (ရာဘာထွက်တိုးရေး) ဟီုဂှ် နဲလဵုဂွံတဵု၊ ဂကူလဵုဂွံတဵုဂှ် ပိုဲကဵုလဝ်ပညာနွံမံၚ်ရ။ ဆဂး ပ္ဍဲကဵုတွဵုရးဍုၚ်မန်ပိုဲ ဧကနွံ မံၚ် (၅) ကိုဋ်ဂှ် သွက် (၁၀) က္ဍိုပ်ကၠံဂှ် ပိုဲကဵုဟွံမာန်ဏီတုဲ လညာတ်ကၠာကၠာတေံ ဂွံတဴတက်ကၠုၚ်၊ ဂွံဗက်ကၠုၚ် လညာတ်တၟိလၟုဟ်ဂှ် အောန်မံၚ်ဏီ။ ဍာံဍာံဂှ် ကၠာတေံလေဝ် ဗီုဂှ်ကီု၊ ပိုဲတံမှာန်စမၞိဟ်တြေံတုဲတှေ် ညးတံဟီု အဵု ကၠာတေံဏံ ပိုဲတဵုလဝ်မွဲအာယုက်ရ အပါပိုဲ၊ ဘနော်ပိုဲ တဵုမံၚ်ဒဵုလၟုဟ် ခွါတ်မံၚ်ဖိုဟ်၊ ပိုဲဒးဟွံဒးစုတ်ဝဲါပုဟ် ညးတံဟီု၊ ဆဂး ဗီုလဵုဂွံမံၚ်ထ္ၜိုတ်ဂှ်လေဝ် ညးတံဟွံတီပုဟ်၊ ခွါတ်အာ ၜိုတ်ဍေံဂွံဂှ်ကေတ် သွံတုဲစ ဆၜိုတ်ဂှ်ရ။ ညးတံ ဂွံသ္ပလဝ်သမ္တီ ချိုတ်တ်ပၠိုတ်တ်လေဝ်ဟွံသေၚ်၊ သၞာံဏံ ပိုဲဂွံရာဗါ မွဲစုတ်ပံၚ် ဇှ်လေဝ် ညးတံဟွံတီပုဟ်။ တၞံထ္ၜိုတ်ညးတံ မွဲဧကတိတ် မူစိပံၚ်ဂှ်လေဝ် ညးတံဟွံတီ၊ ညးတံလေဝ် ဟွံစုတ်ဝဲါပုဟ်၊ တဵုတၞံရာဗါတုဲ ဒးစုတ်ဝဲါဏောၚ် ညးတံလေဝ်ဟွံတီပုဟ်၊ ဆဂး တၞံရာဗါဂှ် ဍေံဂျို်မံၚ်ဖိုဟ်၊ ညးတံလေဝ် ခွါတ်စမံၚ်ဖိုဟ်၊ ဆဂး လက္ကရဴဏံ ဟဂှ်ဟွံသေၚ်ပုဟ်၊ ကၠောန်ဗီုလဵုမှ၊ ဂကူဗီုလဵုမှ ရာဗါဍေံတိတ်ဂၠိုၚ် အေဗီုတံဏံ လၟုဟ် ဍေံသ္ပလဝ် သုတေသနတုဲ ဍေံကဵုမံၚ်ပညာကီုရ။
သၟာန် ။ ။ ယွံ – အ္စာ မွဲသာ်ပၠန်တှေ် ညးလ္ၚဵုဂှ် တဵုမံၚ်တၞံ မအရိုၚ် ဍေံဇၞော်တိုန်ညိမှ ကလေၚ်ဆက်စုတ် ဂကူမဆက်မတ်ပၠန်တှေ် အေဗီုဏံဂှ် ဍေံကိတ်ညဳမံၚ်ရဟာ? ဖဵုဍေံ၊ ဒုဟ်ဍေံ ဗီုပြၚ်လဵုနွံကီုရော အ္စာသောၚ်ထ္ၜး ကဵုညိ?
သွဟ် ။ ။ ဍာံဍာံတေံ ကိစ္စနဲဏံ ဍေံပရေံမုရောဟီုတှေ် ပိုဲဂှ် လးတိတုဲမှ ပိုဲဆက်စုတ်၊ ပိုဲဆက်စုတ်တုဲတှေ် ပိုဲကေတ်ဍာံဍာံ၊ ပိုဲခွါတ်ဍာံဍာံဂှ် တၞံဆက်ဂှ်ရ ပိုဲခွါတ်၊ တၞံသၟဝ်ဂှ် တၞဟ်ဏောၚ်၊ ဂကူဍေံ ဟွံသေၚ်ပုဟ်၊ ဒှ်မံၚ်မအရိုၚ်ဏောၚ်၊ မုဍေံဒှ်ကၠုၚ်ရောဟီုတှေ် ဒၞာဲဆက်ကဵု ဒၞာဲဍေံဒှ်ကၠုၚ်တၟိဂှ် အောန်အိုတ် ၜိုတ် (၁၀) ၝောံတဲ၊ ဗီုဂှ်ဟွံသေၚ်တှေ် ၜိုတ် (၁) ပေ ဒးနွံ၊ အၝေဂှ် ဍေံဟီု ခွါတ်ဟွံတိတ်ပုဟ်၊ ဍေံဟီု ဒှ်ဇိုၚ်စိၚ်ရ။ တဵုစုတ်တၞံမအရိုၚ် တုဲမှ ဆက်စုတ်မတ်တှေ် ဍေံပရေံမွဲဂှ် ဂွံဒၞာဲခွါတ်အောန်၊ စှေ်နူလ္တူတုဲ ဂွံစိုပ်တိဂှ် ခွါတ်ဟွံဂွံဟွံသေၚ် ထ္ၜိုတ်ဍေံ တိတ်အောန်ရ။
သၟာန် ။ ။ ဒှ်ဟဂှ်တှေ် ကမၠောန်ထ္ၜိုတ်ဏံ ဂွံဖောအ်ဗြေဝ်တဴတက်ကၠုၚ်ဂှ် တန်တဴမံၚ်ကဵု လညာတ်တၟာဂလိုၚ် ဏောၚ်၊ ဂွံဂွံလညာတ်ပၠန်လေဝ် တန်တဴမံၚ်ကဵု ကမၠောန်သုတေသနပၠန်ဏောၚ်၊ မိက်ဂွံသၟာန်ဂှ်တှေ် ပ္ဍဲကဵု အလဵုအသဳတံ သ္ပမံၚ်သုတေသနဂှ် တၞံထ္ၜိုတ်တံဂှ် နကဵုအ္စာဂှ် ရဲတဵုတၞံထ္ၜိုတ်ကီု၊ ရဲတာလျိုၚ်ဂကောံကၠောန် ထ္ၜိုတ်ကီုတှေ် ဂွံမံၚ်ဇြဟတ်ရဟာ အကာဲအရာဍေံ ဗီုလဵုနွံကီုရောအ္စာ?
သွဟ် ။ ။ ဍာံဍာံတေံ စပ်ကဵုကမၠောန်သုတေသန ပ္ဍဲဍုၚ်ပိုဲဏံဂှ် သွာၚ်စုၚ် ဇြဟတ်အောန်ကွေံကွေံရ။ မုဟိုတ် ဇြဟတ်အောန်ရောဟီုတှေ် ကွေံကွေံဂှ် သြန်ဘဏ္ဍာရ။ သုတေသနဏံဂှ် ပၟိက်ဇၞော်၊ သုတေသနဟွံမွဲတှေ် မုကမၠောန်ဒှ်ဒှ်၊ သွဟ်ဍေံဍာံ ဂွံဟွံမာန်ပုဟ်၊ ကၠောန်သုတေသနဏံလေဝ် သွဟ်ဍေံဂွံတိတ်မွဲမွဲဂှ် ဒးကၠောန်တၟာ လအ်၊ ဒးပ္တိတ်တမ်ရိုဟ်ဂၠိုၚ်ရ။ ဍုၚ်ပိုဲဏံဂှ် ဟိုတ်နူဝါတ်တုဲ ဍိုက်က်ပေၚ်ၚ် ကၠောန်ကဵုဟွံမာန်ရ။ လောန်ကၠုၚ် (၂၀/၃၀) သၞာံဂှ်ရ ကၠောန်ဂွံကၠုၚ်လဝ်မွဲဝါတုဲတှေ် လက္ကရဴဏံ ကၠောန်လေဝ် ဟွံကၠောန်ဟဂှ်ရ။ ဍာံဍာံတေံ သုတေသနဂှ် ဇၟာပ်သွာၚ် မုကမၠောန်ဒှ်ဒှ် ပိုဲကၠောန်မံၚ်လၟုဟ်ဂှ် ဖဵုဍေံ နွံအောန်ဟာ၊ ဂၠိုၚ်ဟာ၊ ဍာံဟာ၊ ဗၠေတ်ဟာ ညံၚ်ဂွံတီသွဟ်ဂှ်ရ သ္ပကၠုၚ်သုတေသနရ။ တုဲပၠန် ကမၠောန်တဵုတၞံထ္ၜိုတ်ဟီုဂှ် ကၠောန်လၟုဟ် တီလၟုဟ်ဟွံသေၚ်ဏီ၊ ဒးတဵုဍေံဏီ ဍေံဇၞော်တိုန်တုဲ ဒးခွါတ်ဍေံဏီ၊ ခွါတ်ဂွံသၞာံပထမဂှ်တှေ် ဍေံတိတ်ဗီုလဵု၊ သၞာံဒုတိယဂှ် ဍေံတိတ်ဗီုလဵု၊ သၞာံတတိယဟီုဂှ် ဗီုဍေံဟီုလဝ် တိတ်ပေၚ်ၚ်ဖအိုတ်ရ။ ဆဂး (၂၆၀)ကဵု (၂၃၅) ဍေံတိတ်ဟဂှ်ဟွံသေၚ်ပုဟ်၊ သၞာံလအ်ခ္ဍၚ် ဍေံတိတ်ဂၠိုၚ်တိုန်တုဲတှေ် ဟီုစဖဵုဍေံနွံဂၠိုၚ်ရ။ တုဲပၠန် ကမၠောန်သုတေသနဏံဂှ် ရာဗါမွဲဓဝ်ဟွံသေၚ်၊ ဇၟာပ်သွာၚ်နာနာ ဒးကၠောန်ထေက်ရ။
သၟာန် ။ ။ လက္ကရဴအိုတ်ဏံ နကဵုရဲကၠောန်လဝ် ကၠအ်ထ္ၜိုတ်သၞာံလအ်အ်မွဲကီု၊ နကဵုညးတာလျိုၚ်ဂကောံ ကၠောန်ပ္တိတ်ထ္ၜိုတ် တွဵုရးဍုၚ်မန်မွဲကီုတှေ် မုမိက်ဂွံဟီုဂလာန် အရၚ်ရဲတဵုကၠအ်ထ္ၜိုတ်တံ နွံမံၚ်ဏီတှေ် ဟီုဗပေၚ်ကဵုညိအ္စာ?
သွဟ် ။ ။ လၟုဟ်ဂှ် ပိုဲတံ တဵုဂွံတှေ်တုဲ၊ ပ္တိတ်ဂွံတှေ်တုဲ၊ ပိုဲသွံထ္ၜိုတ်တှေ် ဂွံၚုဟ်အောန်၊ လၟုဟ်ဂှ်လေဝ် ဍုၚ်သၟာၚ်တံ ဍေံရာန်မံၚ်ၚုဟ်ထ္ၜိုတ်မူစိ ပ္ဍဲလပှ်ကျာဂှ် ဂွံဆဵုမံၚ်ရ။ ဠပိုဲအာသွံ ပ္ဍဲကဵုဒေၚ်ဂှ်တှေ် ဗီုဍေံဟီုလဝ် ကဝက်လေဝ်ဟွံဂွံပုဟ်၊ မုဟိုတ် ဒးဒှ်မံၚ်ဗီုဏံရော? ဗွဝ်ဖျာဂၠးကဝ် ပၟိက်ဍာ်ဒကေဝ်ထ္ၜိုတ် ၜိုတ်လဵုနွံမှ ဍေံကဵုၚုဟ်လဵု ဗီုပၟိက်ဍေံတံနွံ ရဲရာန်ဂှ် ပိုဲတံ ဗပေၚ်ကဵုဟွံမာန်ပုဟ်၊ ၜိုတ်ၚုဟ်မးအောန်န်ရ ပိုဲတံဂွံမံၚ်၊ ဗဂေတ်ဏာဗဂေတ်နၚ် ဟိုတ်နူပိုဲဝါတ်ပၠန်ရ၊ ဥပမာဍေံ တဵုလဝ် (၅) ဧက၊ (၁၀) ဧက ရဲတဵုထ္ၜိုတ် မၞိဟ်ဝါတ်တ်ဂှ်တှေ် ဍေံဂှ် တ္ၚဲဏံခွါတ်ထ္ၜိုတ်တုဲတှေ် တ္ၚဲယး သွက်ဍေံဂွံစပုၚ် ဍေံနွံပၟိက် မိက်သ္ဂောံဂွံလှုဲရ။ ထ္ၜိုတ်ဂှ် နကဵုဗွဝ်ဖျာဂၠးကဝ်နွံပၟိက်ဂှ် ဒးအးဏောၚ်၊ ဒးဟကှ်ကဵုဍေံဏောၚ်၊ အေဗီုဂှ် ဒးကၠောန်အဆံၚ်ဍေံနွံတၟာဂလိုၚ်၊ ဂွံဒှ်အဆံၚ်ၜိုတ်ဂှ်တှေ် အောန်အိုတ် ဒးကၠောန် (၂၀) တ္ၚဲ၊ မွဲဂိတုမှ အဆံၚ်ဂှ် ပိုဲဂွံမာန်၊ ဠဂှ်မှ ပိုဲသွံစတှေ် ဍေံဂွံအဆံၚ်သၠုၚ်ၚ်၊ ဍေံဂွံၚုဟ်သၠုၚ်ၚ်၊ ဗွဝ်ဖျာဂၠးကဝ် ဗီုဍေံနွံပၟိက်ဂှ် ပိုဲကၠောန်ကဵုဟွံမာန်ပုဟ်၊ အေဇှ်တှေ် ကြုက်တံဂှ် ဍေံဂွံတှေ်တုဲ ဍေံကေတ်ထောံတုဲ ဍေံကၠောန်ထောံထ္ၜိုတ် အဆံၚ်သၠုၚ်ၚ်တုဲတှေ် ၚုဟ်ခိုဟ်ဍေံဂွံဏာရ။ ကိစ္စသဇိုၚ်ဂှ် ရဲတဵုထ္ၜိုတ်တံ မုလေဝ်ဟွံတီကွေံပုဟ်၊ ဟိုတ်နူသ္ဂောံဂွံထ္ၜိုတ်ၚုဟ်ခိုဟ်ဟ်ဂှ် ဇကုကဵုအခိၚ်ဟွံမာန်ပုဟ်၊ ဗီုဍေံဒးစိုတ် ဇကုကၠောန်ကဵုဟွံမာန်တုဲ ၜိုတ်ဒှ်ကဵုဒှ် ဂွံတုဲတှေ် ၚုဟ်မးဇကုကေတ်ဂှ် ဟွံဂွံရ။ လက္ကရဴဏံ သွက်ဂွံပ္တိတ်ထ္ၜိုတ်ရာဗါပိုဲဏံဂှ် ရဲတဵုထ္ၜိုတ်ဂၠး ကဝ်ဂှ် ဖျေံလဝ်မူဝါဒတၟာဂလိုၚ်၊ သွက်ပိုဲတံဂှ် ဍေံဟွံကိတ်ညဳ တၟာဂလိုၚ်မံၚ်၊ လၟုဟ်ပိုဲတဵုမံၚ်ဂှ် တဵုဂွံတှေ်တုဲ၊ ဗါ်ထောံဂြိုပ်အိုတ်၊ တဵုထောံထ္ၜိုတ်ဖအိုတ်၊ အေထ္ၜိုတ်ဗီုဂှ်တှေ် ရဲအုပ်ဓလီုလဝ်ဗွဝ်ဖျာဂၠးကဝ်ဂှ် ဍေံတံ ဟွံကေတ်ပုဟ်၊ ဍေံတံဟွံရာန်ပုဟ်၊ ဍေံတံဟွံရာန်ဟီုဗီုဂှ်တှေ် ပိုဲတံဂှ် ဗီုဍေံဟီုဂှ် ပိုဲကၠောန်ဟွံမာန်ပုဟ်၊ ဥပမာဍေံ ပိုဲတံတဵုစုတ်လဝ်ဖိုတ် မုဍေံဟီုတှေ် ဖျေံလဝ်စေဝ်ပၞောန် ဗီုပြၚ်ညံၚ်ဟွံဂွံလီုဂှ် ဂကူတၞံဆုတၞဟ်ဟ် ဒးတဵုစုတ် ပ္ဍဲ (၁) ဧကတှေ် ပိုဲတဵုလဝ်ထ္ၜိုတ် (၂၀၀) တၞံတှေ် အောန်အိုတ် (၄၀) တၞံ ဆုဂကူတၞဟ်ဟ် ဒးနှဴတုဲ တှေ် ဒးတဵုစုတ်ဏောၚ် ဗီုပြၚ်ဖျေံလဝ်စေဝ်ပၞောန်ဂှ် ဍေံဟွံလီု ဟီုဟဂှ်။ ပိုဲတဵုစမ်ရံၚ်တုဲယျ ဍေံဟွံဂျိုၚ်ပုဟ်၊ (သစ်တောဌာန) ဍေံကဵုသ္ပဗီုဂှ် ပိုဲသ္ပစမ်ရံၚ်တုဲယျ ဟွံဂျိုၚ်ပုဟ်၊ ဟွံဂျိုၚ်တှေ် အာတိုၚ်ဏံ ပိုဲအာမံၚ်ဗီုတြေံရ ဟီုတှေ် ပိုဲဗက်ဟွံမာန်ညးတၞဟ်ပုဟ်၊ ပိုဲဗက်ဟွံမာန်တှေ် ဗွဝ်ဖျာဂၠးကဝ်ဂှ် ပိုဲဟွံဂွံမံၚ်ဟဂှ်၊ ပိုဲဟွံဂွံတှေ် ပိုဲဒှ်မံၚ် ဒဒိုက်ဟဂှ်ရ။ လၟုဟ်တှေ် ထ္ၜိုတ်အဆံၚ်ဂွံသၠုၚ်၊ နဲကဲဗီုလဵုဂွံကၠောန်၊ ဍေံပြံၚ်သၠာဲမံၚ်ဟဂှ်တှေ် ပိုဲဂှ် ဒးဗက်တၟာကလှေ်၊ ပိုဲအာဓမ္မတာဏံဂှ် လက္ကရဴတှေ် ဒးပလေဝ်အာသိုက်က်ပၠန်ဏောၚ် အဲညာတ်ဟဂှ်ရ။

Categories
ပရိုၚ် လဟိၚ်စိုတ် သၟာန်သွဟ်

စပ်ကဵုတန်ဗ္တောန် နဲကဲချူဒွက်၊ နဲကဲဟီုဂလာန်တုဲ ဆဵုဂဗသၟာန်သွဟ်လဝ်ကဵု အ္စာတန်ဗ္တောန် “နာဲဇာတိနာဲ”

မာံသုခ ပတိုန်ထ္ၜးလဝ်ရ။

သၟာန် ။ ။ ယွံမူ မူဂှ် ဒှ်ညးချူဒွက်မွဲတၠလေဝ်ကီု အကြာဏံ သွက်ဂွံထ္ၜးအာနဲကဲ တန်ဗ္တောန်ချူဒွက်လေဝ်နွံမိၚ်မံၚ်ရ၊ ဆက်စပ်တုဲ မိက်ဂွံသၟာန်ဂှ်တှေ် နကဵုညးချူဒွက်မွဲတၠ ပ္ဍဲဂကူမန်ပိုဲ ဂယိုၚ်လမျီုဟွံမာန်ဏီ ဟီုဂးမံၚ်ရ၊ လ္တူဏံ နကဵုမူ ဗီုလဵုညာတ်လဝ်နွံ လဴစကဵုညိ။
သွဟ် ။ ။ ယွံ စပ်ကဵုအ္စာကၞေဟ်ချူဒွက်ဂှ်တှေ် မ္ၚးနူကဵုဂယိုၚ်လမျီုဟွံမာန်ဂှ် ရဲစိုတ်လုပ်စလေဝ် အောန်မံၚ်ဟဂှ်ရ၊ ပ္ဍဲကဵုသွာၚ်အ္စာကၞေဟ်တၟအ်ကွပ်တအ်ဂှ် ဆ္ဂး ဒုၚ်သ္ဇိုၚ်ကဵု ဂွံမၚ်မွဲလွဳပရာလိက်ပတ်တုဲတှေ် ရဲညးဇြိုဟ်နက်ကဵု လိက်ပတ်တအ်ဂှ်တှေ် စိုတ်ညးထတ်မံၚ်ဟဂှ်ရ ညးဂွံကၠောန် အဲညာတ်ကေတ်ဗီုဏံတုဲတှေ် ဆေၚ်ကဵုပရေၚ် ယဝ်ရတၚ်စၟဳစကဵု အ္စာကၞေဟ်ဂှေ်တှ် ဍေံဟွံမွဲပုဟ်၊ ပရေၚ်ပိုန်ဂြပ်ဍေံနွေံတှ် ပရေၚ်ဍုက်ကေဝ် ပရေၚ်ဒဒှေ်ယှ် သွက်ဘဝၜိုတ်ဏံ။
သၟာန် ။ ။ ယွံ မွဲသာ်ပၠန်ဂှ် စပ်ကဵုရဲချူဒွက် ပ္ဍဲကဵုဒွက်မွဲဒွက်ဂှ် ဂလိုၚ်လဵုဒယှ်ဒယှ်အာ နကဵုယၟုညးချူဒွက် ညးဂွံတီဂှ် အောန်မံၚ်၊ လ္တူဏံရော ဗီုလဵုမူညာတ် နွံမံၚ်ကီုရော?
သွဟ် ။ ။ ယွံ ခိုဟ်ကွေံ တၚ်သၟာန်ဏံ၊ ပိုဲနူဍောတ်ဍောတ် အခိၚ်ကတ်လိက်တေံလေဝ် ပိုဲဆဵုရဲအ္စာကၞေဟ်ချူဝတ္ထု ချူဒွက် ချူကဗျ၊ ပရေၚ်စပ်ကဵုချူဏံတှေ် ပရေၚ်သ္ပသမ္တီ ပ္ဍဲကဵုညးဍုၚ်ကွာန် ပုရိသာဒ်ကောန်ဂကူတအ်ဂှ် ညးဟွံသ္ပတီလဝ်ဟွံသေၚ် ညးဟွံတီလဝ် အကာဲအရာဂွံသ္ပသမ္တီ သွက်ရဲချူဂှ်တုဲတှေ် အသိၚ်အလိုန်ဍေံဟွံသၠုၚ်တိုန်၊ ပဵုနူဂှ်တှေ် ပ္ဍဲကဵုခေတ်တဴတက်လၟုဟ်ဏံဂှ် ပရေၚ်သ္ပသမ္တီ သီုဍေံအောန်စှ်အောဏီ၊ ရံၚ်ထံက်ကဵု သၟာဒယှ်ဒွေက်အခိၚ်တေံတှေ် သွာၚ်ဒွက်တှေ် ဗီုအ္စာဇၞူတအ် အ္စာချူဒွက်ပ္ဍဲကဵုမန်ဟီုတှေ် ဨကရာဇ်အ္စာချူရ၊ လ္ၚဵုဂှ်တှေ် အ္စာတၠဗန်တအ် အမ်သဝ်မန် ကောန်ဆာန်မန် ဗညာတၠနာဲတအ် စုၚ်အခိၚ်လျးဟံသာတေံ ဂဳတမန်တေံ၊ သၟာဒယှေ်ဒွက်တိုန်စၚ်ဏောၚ်တှေ် ညးတအ်လဴမံၚ် ညအ်ဂှ်အ္စာကၞေဟ်ယၟုဏံယၟုဏံတုဲ ညးတအ်ဟီုပရူဖျုန်ဒွက်ညိတုဲတှေ် ညးတအ်ဒယှေ်၊ အခိၚ်ပိုဲမိၚ် သော်ဇကုပိုဲစူမံၚ်ဏောၚ် ဒဒှ်ရအ္စာကၞေဟ်လေဝ် ဂွံဒုၚ်စသိုၚ်ပ္ဍဲဒၞာဲဂှ်ကီု၊ ညးတအ်ဍောၚ်ပြေ၊ အခေတ်လၟုဟ်ဏံဂှ် ခေတ်လ္တူလပှ်ကျာလေဝ်နွံ ပရေၚ်ဆက်စၠောံလေဝ်ခိုဟ်ဏောၚ်၊ ဆ္ဂး ရဲအ္စာကၞေဟ်တအ် တၚ်မိပ်မြဟ်ပ္ဍဲစိုတ် ပ္ဍဲက္တောဝ်သောတဏံ ဂွံမိၚ်အောန်မံၚ်ဏောၚ်၊ ဗီုဂှ်တှေ် ပဵုတုဲတှေ် ဍေံဍိုန်စှေ်၊ တၚ်ဍေံဍိုန်ဏံဂှ်ညံၚ်ဂွံဓမံက်ပတိုန်မာန် ညအ်လေဝ် သွက်ဂွံဒးဂ္စါန် အဲညာတ်ကေတ်ဗီုဂှ်။
သၟာန် ။ ။ ယွံ လ္တူအကာဲအရာ ဟီုနူကၠၚ်ဏံတှေ် သွက်ရဲအ္စာကၞေဟ်တၟိတၟိတအ် ဍေံဂွံမံက်တိုန် ညးဝါသနာမံၚ်တအ် ညံၚ်ဂွံမံက်တိုန်သွာၚ်ချူဒွက်ဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ်မာန်ဂှ် နကဵုမူ ဗီုလဵုမိက်ဂွံကဵုလညာတ်နွံရော?
သွဟ် ။ ။ နကဵုပူဂဵုအဲတှေ် အဓိကဍေံ အ္စာကၞေဟ်ချူလိက်တအ် လိက်ပရေၚ်ကဵုဒှ် လိက်ဒွက်ကဵုဒှ် ဍေံဂၠိုၚ်တိုန်မှလေဝ် ပရေၚ်သ္ပသုတေသန လက္ကရဴဍေံမံက်ကၠုၚ်ဏောၚ်၊ ဍေံမံက်ကၠုၚ်ဏောၚ်တှေ် ပရေၚ်မၚ်မွဲလိက် ကြက်ရှ်သာမၚ်မွဲအာ လိက်ပတ်ဇကု ဍေံဒှ်ကၠုၚ်ပ္ဍဲမန်ဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ်ဏောၚ်၊ ယဝ်ရ အ္စာကၞေဟ် သွာၚ်စုၚ်ချူအောန်မံၚ်ဏောၚ်တှေ် ကြက်လိက်ရှ်သာလိက်တအ် ဍေံအောန်စှေ်ကၠုၚ်ဏောၚ်၊ မုဒှ်ရောတှေ် ချူဏံဂှ် ဍေံဒှ်မံၚ်ဗယာပ်မေတ္တာ ပရေၚ်အာရီု အရၚ်စိုတ်ဓါတ်ဆာန်ဂကူမွဲမွဲဍေံခိုၚ်မံၚ်ဏောၚ်။
ဆေၚ်စပ်ကဵုဒွက်ဏံ အောန်ကွေံကွေံ၊ ဂွံဂွံပံက်တိုန်ပါၚ်တြၚ် အခေါၚ်အရာဆဵုဂဗကဵု အ္စာကၞေဟ်တၟိတၟိ တန်ဗ္တောန်ကီု မုကီုဂှ် အောန်ကွေံကွေံ၊ မုပရောတှေ် ဒွက်ဏံဂှ်ဍေံကၠုၚ်ဗီုပြၚ်လိက်ဇၟန် အကြာကဗျ အကြာလၚ်္ကာဆန် လၚ်္ကာကယျဟ်တအ်ဏောၚ်၊ နဲကဲဍေံချိုတ်ချိုတ်ပၠိုတ်ပၠိုတ် ဗီုပြၚ်ဍေံစှေ်စှေ် အ္စာတမၠာတမၠာတအ်လေဝ် ဖျေံလဝ်ဗီုပြၚ်ချူဂှ်လေဝ် ဍိုက်ဍိုက်ပေၚ်ပေၚ်ဟွံမွဲ၊ ဍေံဟွံမွဲတှေ် ဒှ်မံၚ်အခိုက်ဒတန် လၟုဟ်တှေ် ဒုၚ်သ္ဇိုၚ်ကဵုဝါသနာဏောၚ်၊ ဒုၚ်သ္ဇိုၚ်ကဵုလညာတ်ဏောၚ်၊ ဒုၚ်သ္ဇိုၚ်ကဵုပရေၚ်ဒုၚ်စသိုၚ်ဏောၚ် ချူတဴမံၚ်ညးသ္ကံ ဗီုဂှ်ဏောၚ်တှေ် ဒးဓမံက်ပ္တိုန် အသိၚ်အလိုန်မွဲမွဲဏောၚ်တှေ် ဆေၚ်စပ်ကဵုဒွက် ဒးကသေံကၟဝ် ဒးကဖှ်ပ္တိုန်ရှ် စပ်ကဵုပရေၚ်ဂွံသ္ပသမ္တီ လ္တူအ္စာကၞေဟ်ချူဒွက် အဓိပ္ပါဲဗီုဂှ်ဏး။
သၟာန် ။ ။ အဓိက ညံၚ်အ္စာကၞေဟ်ချူဒွက် ဂွံမံက်တိုန်ဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ်မာန်ဂှ် နွံပၟိက်မံၚ် လ္တူပရေၚ်သ္ပသမ္တီ တၟာဂလိုၚ်ဏောၚ် ဗီုဂှ်လေဝ်မူဏး။
သွဟ် ။ ။ ယွံ ဇှ်ဂှ် အဓိက ဇြိုဟ်နက်အိုတ်ရ၊ တန်တဴပ္ဍဲသ္ပသမ္တီဏောၚ် ညးဂွံကၠောန်ကဵုသွာၚ် အ္စာကၞေဟ်ချူဒွက်ဏံဂှ် ဟွံမွဲပုဟ်၊ ညးမွဲဟွံဂွံကၠောန်လဝ်ဏီပုဟ်၊ အခိၚ်ဂဳတမန်ပေၚ် (၃၀) သၞာံ အဲဗက်ဂၠာဲချပ်ကဵု တၠပညာအ္စာကၞေဟ်တအ် ခမဳသၚ်ကျာ်ဇၞော်အ္စာတအ်ဂှ်တုဲ မိက်ဂွံကၠောန်နာဗီုဏံဟီုတုဲ ညးတအ်ဟီုခိုဟ် မိပ်စိုတ် ကိုပ်ကၠာနူညးဟွံဂွံချိုတ်ဏီတှေ် ဒဒှ်ရဂကူညးတအ် သ္ပမံၚ်စၟတ်သမ္တီ နကဵုကၞေဟ် ဒဒှ်ရဒှ်မံၚ်ဂုဏ်ဖဵု အရၚ်ဂကူဏောၚ် နကဵုကၞေဟ်ညးတအ်ဂှ် ချူဓဇက်မံၚ်ဝၚ်ဂကူဏောၚ်၊ ဇှ်ရ ပိုဲကၠောန်ဂွံမွဲအလန်၊ သွာၚ်အ္စာကၞေဟ်ချူဒွက်ဏံဏောၚ်တှေ် အောန်ကွေံကွေံ။
သၟာန် ။ ။ ယွံမူ နကဵုဂလာန်လက္ကရဴအိုတ် မုမိက်ဂွံဗ္ကန်စနွံရော ဟီုကဵုညိကီု။
သွဟ် ။ ။ မိက်ဂွံဗ္ကန်ဂှ်တှေ် ပ္ဍဲကဵုသွာၚ်အ္စာကၞေဟ်ချူဒွက်ဏံလေဝ် ဍေံဒှ်မံၚ်အရၚ်ဒတုဲဖဵု မၚ်မွဲလိက်ပတ် ဒှ်မံၚ်တမ်ရိုဟ် ချူဓဇက်ဝၚ်ဂကူ ဒှ်မံၚ်ပရေၚ်ဗယာပ်မေတ္တာနာနာ အကြာကောန်ဂကူမွဲကဏ္ဍကီုရဏောၚ်၊ ဇှ်ရတှေ် သၟတ်တၟိတအ်ကီု ညးဆာန်ဂကူတအ်ကီု မိက်ဂွံကဵုညာတ်ကေတ် ကြက်ရှ်သာ ပ္ဍဲကဵုအ္စာကၞေဟ်ဏံ ဒှ်မံၚ်တၚ်အဓိက ပ္ဍဲဂကူကီုဏောၚ်၊ မိက်ဂွံကဵုချူတိုန်ဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ် အ္စာကၞေဟ်ချူဒွက်မန် မိက်ဂွံကဵုမံက်တိုန်ဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ် မိက်ဂွံကဵုကောန်ဂကူတအ် သ္ပကၠုၚ်သမ္တီ လ္တူအ္စာကၞေဟ်တအ်ဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ်၊ ပရေၚ်သ္ပသမ္တီဂၠိုၚ်တိုန်မှလေဝ် အ္စာကၞေဟ်မန် ဍိုပ်ဍဴရာၚ်ကဴ ပ္ဍဲဂကူပိုဲ ဂၠိုၚ်ကၠုၚ်ဏောၚ် မိက်ဂွံဗကန်ဆၜိုတ်ဏံရ။

Categories
ပရိုၚ် သၟာန်သွဟ်

သၟာန်သွဟ် တၠပညာလိက်တၟအ်မန် နာဲဗယှေန်

ဌာန်ပရိုၚ်မန် ပ္တိုန်ထ္ၜးလဝ်ရ။

သၟာန် ။ ။ ယၟုအ္စာကီု၊ အ္စာစချဳဓရာၚ်ကၠုၚ် ပ္ဍဲကဵုလိက်တၟံဏံ နွံသာ်လဵုဂှ်လေဝ် လဴထ္ၜးကဵုညိ?
သွဟ် ။ ။ ယွံ ယၟုအဲဂှ် နာဲဗယှေန်ရ။ ချဳဓရာၚ်ကၠုၚ်လိက်တၟံဟီုဂှ် အလန်ပထမဂှ် လုပ်ကၠောန်ကမၠောန် လက်ထက်ရုၚ်အေၚ်္ဂလိက်ရ။ လက္ကရဴဏံ စိုပ်လက်ထက်ဗၟာဂှ် ဍေံပြံၚ်ထောံယၟု (ရှေ႕ဟောၚ်းသုတေသန) ပ္ဍဲကဵုပြံၚ်ထောံယၟုဂှ် နူလက်ထက်အေၚ်္ဂလိက်တံ စပ္တန်ရုၚ်လိက်တၟံဂှ်ရ မန်ပါမံၚ်၊ လိက်မန်ပါမံၚ် လိက်ဗၟာပါမံၚ်၊ လိက်ပါဠိပါမံၚ်၊ လိက်သံသကြိုတ်ပါမံၚ်။ အေဇှ် ဠဍေံပ္တန်လိက်တၟံတၟိတၟိဂှ်ရ။ အေဇှ်တှေ် ဠပိုဲဂတာပ်ဂှ် ရဲကွာန်ထဝ်ပၠၚ် ညးတံကၠောန်ဒၟံၚ်ကမၠောန် ပ္ဍဲရုၚ်ဂှ် နူလက်ထက်အေၚ်္ဂလိက်တေံရ နွံမံၚ်။ တုဲပၠန် စိုပ်လက်ထက်ဏံဂှ် ညးကဆံၚ်တိုန်အာ၊ ဒၞာဲညးဂှ် ညးသ္ပအေန်တာဗျူ၊ အဲလေဝ် လုပ်သှ်တုဲ မၞိဟ်ဇၞော်ပ္ဍဲရုၚ်ဂှ် အဲသှ်လဝ်ဂှ် ညးဒးစိုတ်တုဲ ဒးကၠောန်ကမၠောန် ပ္ဍဲရုၚ်ညးဏောၚ်၊ ရုၚ်ဂှ် ဒးမံၚ်ပ္ဍဲလ္ဂုၚ်ဟွံသေၚ်ပုဟ်၊ ဠသှ်ဂှ် သှ်ပ္ဍဲလ္ဂုၚ်ရ။ ဒးတိုန်ကၠောန်ကမၠောန် ပ္ဍဲကဵု ‘ဝ’ တေံဏောၚ်။ အာမာန်ပိုဲဟီုတုဲ စိုပ်ကၠုၚ်ပ္ဍဲကဵု ‘ဝ’ ရ။ စိုပ်ကၠုၚ် ‘ဝ’ ပ္ဍဲရုၚ်ဂှ်တုဲ မုဒးချူရောဟီုတှေ် ခေတ်ညးတံ ပ္တန်မံၚ်လိက်၊ စပ်ကဵုလိက်မန်ဖအိုတ် ညးတံကဵုချူပ္တိတ်ဏောၚ်၊ နကဵုအမိၚ်သၟိၚ်ဂှ် ကဵုပ္တိတ်လိက်မန်ဏောၚ်။ အ္စာနွံပ္ဍဲရုၚ်တြေံတြေံတေံဂှ် ညးဒးချူလိက်တြေံတြေံ၊ အဲဂှ် ဒးချူလိက် လက်ထက်သၟိၚ်ဓမ္မစေတဳ၊ လိက်တၟံၜါဏံ ချူတုဲဂှ် ညးတံပ္တိတ်ဂှ် “မွန်ကျောက်စာပေါၚ်းချုပ်” ရ။ လက္ကရဴဏံ ပ္ဍဲရုၚ်ဂှ် ပိုဲတံဆက်ကၠောန်မံၚ်ဟဂှ်လေဝ်၊ ဟိုတ်ဒှ်သာ်ဂှ်ရ ကိစ္စပ္ဍဲရုၚ်ဂှ်တှေ် ပိုဲတံတီအာ ဗဟုသုတနာနာရ။ မ္ၚးဂှ် ဟွံမွဲစကွေံပုဟ်။ မၞိဟ်တြေံတြေံတံ တက်ကျာပရောလိက်တၟံဟီုဂှ် တုဲအာမွဲဝါဓဝ်ဟွံသေၚ်ပုဟ်၊ ဍေံကလေၚ်မံက်ကၠုၚ်မံၚ်ရ။ တေံမံက်ကၠုၚ်၊ ဣဏံမံက်ကၠုၚ်၊ အေဂှ်တှေ် ဒးလ္ၚတ်၊ ဒးဗှ်ရ။ အခိၚ်လက်ထက်ပိုဲ လ္ၚတ်မံၚ်တေံဂှ် ပ္ဍဲတက္ကသဵုကီု၊ ရဲလ္ပာ်ပညာလိက်ဟီုဂှ် လိက်မန် လက်ထက်သၟိၚ်မနုဟဝ် ဟွံမွဲပုဟ်၊ ဍာံမံၚ် ဟွံညာတ်ပုဟ်၊ သၟိၚ်မနုဟဝ် ရပ်စပ်မံၚ်ဂှ် ပါဠိကဵု သံသကြိုတ် လိက်ညးဂှ် ဒဵုကဵုလက်ထက်ပိုဲ ဟွံမွဲပုဟ် ဍာံမံၚ်ရ။ ဆဂး ဟွံမွဲပုဟ် ဟဂှ်လေဝ်ဟွံသေၚ်၊ အေဂှ်တှေ် လိက်ဂှ် နွံမံၚ် ဗၠိုက်မံၚ် ဟွံတီပုဟ်၊ အဃောပိုဲနွံမံၚ် ပ္ဍဲဍုၚ် (မိုးကုတ်) ဏံ ကျာ်တြေံမွဲ ညးတံကလေၚ်ပလေဝ်တုဲ အေပ္ဍဲဂှ်မ္ဂး လိက်မန်ပါမံၚ်၊ ဆဵုလိက်မန်ကၠာတေံ ရုပ်ကျာ်တိ၊ ကၠောန်လဝ်ကဵုတိ ဂၠံၚ်စးဂှ် ချူလဝ်ဗီုမန်၊ ကျာ်ဂှ် ကျာ်သၟိၚ်နဝ်ရထာ ညာတ်ကၠုၚ်ရ။ စနူဂှ်တုဲတှေ် မုဒှ်ကၠုၚ်ရောဟီုတှေ် ပရိုၚ်ပြံၚ်ကၠုၚ်ယျ၊ ကၠာတေံဏံ လက်ထက်သၟိၚ်နဝ်ရထာ၊ လိက်မန်ဟွံမွဲပုဟ် ပ္ဍဲရုၚ်တံ သမ္တီလဝ်နွံဗီုဂှ်၊ လၟုဟ် ကလေၚ်မံက်တိုန် လိက်မန်၊ အဲရ မၞိဟ်အာဗှ် အာပ္ဍဲ (မိုးကုတ်) ရံၚ်တုဲ ဒှ်မံၚ်လိက်မန်ရ။ ကပေါတ်ဂှ်တှေ် ကပေါတ်သၟိၚ်အနဝ်ရထာ၊ မုဂွံအာအဓိပ္ပဲါဗီုလဵုရောဟီုတှေ် လက်ထက်သၟိၚ်နဝ်ရထာဏံဂှ် ပါဠိ၊ သံသကြိုတ် ဠကၠာတေံ တီလဝ် ၜိုတ်ဂွံရနွံ၊ လၟုဟ်လိက်မန် သၟိၚ်နဝ်ရထာ ရပ်စမ်မံၚ် အဓိပ္ပဲါမန်တိတ်ကၠုၚ်ရ။ အေဂှ်တှေ် ပိုဲဂွံကတ်တီကၠိုဟ်အာ လိက်မန်သၠုၚ်တိုန်မံၚ်ရ။ တုဲပၠန် လအ်ဟွံလအ် လိက်မန်တံ မံက်တိုန်မံၚ်သိုက်က်ရ။ လက္ကရဴဏံ အဲဇူထောံနူရုၚ်တုဲ ပ္ဍဲကဵုမျေတ်တာဏံ လိက်သၟိၚ် (စောလူမၚ်း) မံက်တိုန်မွဲဝါပၠန်။ လိက်ဂှ် ဗၠိုက်မံၚ်တုဲတှေ် ညးတံကလေၚ်ဂၠိုက်ဂၠာဲဂွံ (၃) သ္ကုတ်၊ (၃) သ္ကုတ်ဂှ် ဗ္ဂပ်ထောံတုဲ အေပ္ဍဲကဵုဗ္ဂပ်ဂှ် မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် ကၠုၚ်ဗဵု၊ ၚးတး၊ သၟးတုဲတှေ် လိက်ဂှ်မံက်မံၚ်၊ ပ္ဍဲကဵုလိက်မံက်ဟီုဂှ်တှေ် လိက်မန်လေဝ်ပါ၊ လိက်ပျူလေဝ်ပါ၊ မံက်တိုန်ၜါလ္ပာ်ရ။ မွဲလ္ပာ်ဂှ်မန်၊ မွဲလ္ပာ်ဂှ်ပျူ၊ အခိၚ်ဂှ် အဲဟွံကၠောန်ကမၠောန်ရုၚ်ရ။ ပိုဲဒးရုန်ဂ္စာန် အဆက်လ္ၚတ်မံၚ်ဟဂှ်မှ လိက်မံက်ကၠုၚ်မ္ဂး ဂွံဗှ်ကၠုၚ်မာန်၊ အဲဇူထောံတုဲ လိက်မံက်ကၠုၚ်မ္ဂး ပ္ဍဲရုၚ်ဂှ် ညးတံဗှ်ဟွံမာန်ရ။ လိက်ဏံ ညးတံ ပ္တိုန်ဍုၚ်အိန္ဒိယရ။ နကဵုဍုၚ်အိန္ဒိယပၠန်လေဝ် ကိစ္စလိက်ဏံ ဟိုတ်နူဟွံကၠးတုဲတှေ် ညးတံလေဝ် မုဖျေံသ္ဂုတ်သွာတ်ဟွံဂွံဟဂှ်ရ။ ညးတံဟီု ညးတံကလေၚ်ဖျဴနၚ်အတိုၚ်ဂှ်၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ စိုပ်ကၠုၚ်ပ္ဍဲအဲပၠန်ရ။ ပၠးစက္ခူတုဲတှေ် မံက်တိုန်လိက်မန် ဗှ်ဂွံမံၚ်ရ။ ဂၠံၚ်လ္ပာ်မွဲလ္ပာ်ဂှ် ဍေံဟွံကၠးစကွေံပုဟ်၊ ဆဂး မၞိဟ်လ္ၚဵုတံဂှ် ဍေံလ္ၚတ်တုဲ ဍေံဟီုဂှ် ဣညအ်လိက်ဗၟာဏောၚ်၊ လိက်ဗၟာဂှ် အခိၚ်ဂှ်ဟွံမွဲဏီပုဟ်၊ ဆဂးဂှ် ပ္ဍဲကဵုလိက်တၟံဏံ ဍေံ ညာတ်လိက်ဗၟာ ဍေံဟီု၊ လိက်ဗၟာဟီုတှေ် တက္ကသဵုဂှ်ကီု၊ တက္ကသဵုဂၠးတိဂမၠိုၚ် စိုတ်လုပ်စ သၟာန်သၟုဟ်ညးသ္ကံရ။ တုဲပၠန် က္ဍိုပ်မွဲလ္ပာ်ဂှ် သက္ကရာဇ်ကီု၊ မုကီု၊ ဍေံတံဗဒှ်ဝၚ်တုဲတှေ် အေဇှ် မၞိဟ်ဒးစိုတ် ဟီုစဟဂှ်ရ။ တုဲပၠန် လိက်တၟံမန်ဟီုဂှ် သၞာံဗွဲစၟတ်ကဵုညးတံ ကဵုပိုဲလၟုဟ်တှေ် ခြာၜိုတ်ဗၞတ် (၁၀၀၀) လ္ၚီသၞာံရ။ အရေဝ်ဗီုပိုဲလၟုဟ် ပိုဲကၠိုဟ်စဝါတ်ညိ၊ လက်ထက်ညးတံ ဟီုအရေဝ်ဍိုန်ဍောတ်မံၚ်ဏောၚ်၊ ရမျှာၚ်အခိၚ်တေံကဵု အခိၚ်လၟုဟ် လေဝ် ဍေံဟွံတုပ်စကွေံပုဟ်၊ လိက်ခေတ်ပိုဲလၟုဟ်ဂှ် ပိုဲရဗှ်ဂွံ၊ လိက်ခေတ်ပိုဲဏံဂှ် အာဗှ်လိက်ခေတ်ညးတံတှေ် ဟွံလ္ၚတ်လဝ်ပုဟ်တှေ် ဗှ်ဟွံဂွံ၊ ဟွံတီရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ လၟုဟ်ဏံ ရဲကတ်မံၚ်လိက်တံဂှ် စိုတ်ဇကု ဒးလဝ်စိုတ် ခေတ်ဗီုပိုဲဏံဟွံသေၚ်ပုဟ်၊ ဇကုလ္ၚတ်မံၚ် လိက်ခေတ်တေံတှေ် ဇကုဒးစွံစိုတ်ဗီုတေံကီု ဒးလ္ၚတ်ဗီုဂှ်ကီုမှ ကိစ္စလိက်ဏံ ဇြိုဟ်ဟ်နက်က် ပိုဲကၠိုဟ်တီကေတ်မာန်ရောၚ် မိက်ဂွံဟီုဗ္ကန် ဆၜိုတ်ဏံရ။

Categories
ပရိုၚ် သၟာန်သွဟ်

စပ်ကဵုအကာဲအရာ ပရေၚ်ဗ္တောန်လိက်ကောန်ဍုၚ်အရၚ် ပ္ဍဲဘာတန်အလဵုအသဳ သၞာံဗ္တောန်ပညာ (၂၀၂၂-၂၀၂၃) ဏံတုဲ သ္ပသၟာန်သွဟ်လဝ် ညးရေၚ်တၠုၚ်ဖဵု ဂကောံဗ္တောန်လိက်ပတ်မန် ကေုာံ ယေန်သၞာၚ်ဗုဒ္ဓဘာသာ အလုံဒေသရးမန် “နာဲမန်ရာဇာ”

ဝဏ္ဏမာန် ပ္တိုန်ထ္ၜးရ။

သၟာန် ။ ။ လ္တူနူကဵုရုၚ်ဌာနကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံ ပလံၚ်ဗစိုပ်လဝ်လိက် ကိစ္စဗ္တောန်လိက်ဘာသာ ကောန်ဍုၚ်အရၚ် ပ္ဍဲတွဵုရးဍုၚ်မန်ဂှ် အကာဲအရာဗီုလဵုနွံ အ္စာလဴကဵုညိ?
သွဟ် ။ ။ စနူဂိတုဂျောန် (၉) ဂှ်ရ နူဌာနဝန်ဇၞော် ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံ ပ္တိတ်လိက် ဍေံပတဝ်က္ဍိုပ်ကဵု ဥက္ကဌဂကောံလိက်ပတ်ယေန်သၞာၚ်မန်ဗဟဵု ဍေံတံပတဝ်တုဲတှေ် ဍေံတံ ပလံၚ်ဗစိုပ်လဝ်လိက်နွံမံၚ်။ ကိစ္စဏံ ပိုဲတံဂှ် လလောၚ်သမ္တီကဵု ဂကောံလိက်ပတ်ယေန်သၞာၚ်မန်တံရ။ ပ္ဍဲကဵုသမ္တီဂှ်တှေ် ဗီုဍေံတံစၞောန်လဝ်၊ ဗီုဍေံတံပတိတ်လဝ်လိက်ဂှ်ရ၊ ဥပမာဍေံ သၞာံဗ္တောန်လိက် (၂၀၂၂ – ၂၀၂၃) ဏံဂှ် ဘာဟွံဂွံစဗ္တောန်ဏီ စပ်ကဵုဘာသာကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံကီု၊ ပ္ဍဲကဵုဘာဂှ် လၟိဟ်ကွးဘာ နွံလၟိဟ်ၜိုတ်မူစိ၊ ကွာန်လဵု၊ ဘာလဵု၊ ပွို်ၚ်ဍုၚ်လဵု ဂိတုဂျောန် (၂၃) ဏံ စွံအလန်လက္ကရဴအိုတ်တုဲ ပလံၚ်ဗစိုပ်ဏာကဵုရုၚ်ညိ။
သၟာန် ။ ။ ဒှ်သာ်ဂှ်တှေ် နူကဵုဒေသ ကွာန်တံ ဘာတံ ပလံၚ်ဗစိုပ်ကဵုလဝ်ပရိုၚ် သွက်ဂွံဗ္တောန်လိက်မန် ပရိုၚ်စိုပ်ကၠုၚ်နွံကီုဟာအ္စာ?
သွဟ် ။ ။ ဒဵုကဵုလၟုဟ်ဏံဂှ်တှေ် ပွိုၚ်ဍုၚ်လဵု၊ ဘာလဵု သှေ်မံၚ် ကဵုလဝ်ပရိုၚ်ကုပိုဲဂှ် ဟွံမွဲဏီ၊ ဆဂး ညးတံ ပလံၚ်ဗစိုပ်ဏာရုၚ်ယျဟာဂှ် ပိုဲဟွံတီဏီ အေဒှ်ဟဂှ်။
သၟာန် ။ ။ ယဝ်ရ ကွာန် ဘာ မိက်ဂွံဗ္တောန်လိက်ကောန်ဍုၚ်အရၚ် ပ္ဍဲမန်တှေ် လိက်မန် ပ္ဍဲဘာတန်အလဵုအသဳ ဏောၚ်ဒှ်တှေ် ဗီုလဵုဒးရေၚ်တၠုၚ်ကေတ်အဆက်ဗီုလဵုအ္စာ?
သွဟ် ။ ။ ကိစ္စဏံ ပိုဲညာတ်ဂှ် စပ်ကဵုဌာနကောန်ဍုၚ်အရၚ်ဏောၚ်၊ နူဍေံဗစိုပ်လိက်ဟီုဂှ်တှေ် ဗစိုပ်လဝ်ကဵု ဂကောံလိက်ပတ်ယေန်သၞာၚ်မန်ဏောၚ်၊ အေဒှ်ကိစ္စဂှ်တှေ် ဂကောံလိက်ပတ်ယေန်သၞာၚ်မန် နကဵုအဆံၚ် ပွိုၚ်ဍုၚ်၊ အရာဂွံ (မှတ်ပုံတၚ်) ဟွံမွဲကီုကၠာရ ပ္ဍဲပိုဲဂှ် ဂကောံလိက်ပတ်ယေန်သၞာၚ်မန် ကေုာံ ယေန်သၞာၚ်ဗုဒ္ဓ ဘာသာ ပွိုၚ်ဍုၚ်ညးကဵုညးဖအိုတ်ဂှ် နွံမံၚ်ရ။ ကိစ္စဏံဂှ် ဒှ်တာလျိုၚ် ပိုဲတံဏောၚ်ဂှ် ပိုဲဒုၚ်ကေတ်လဝ် တုဲတုဲမံၚ်ရ။ ဟိုတ်ဒှ်သာ်ဂှ်ရ ပိုဲညာတ်ကေတ် စပ်ကဵုပွိုၚ်ဍုၚ်ဖအိုတ်ဂှ် ဘာတန်မူလ၊ ဘာတန်မူလလောန်၊ ဘာတန်မူလပါ်တိတ်နွံဏောၚ်၊ အေဍေံနွံဗီုဏံတှေ် ဘာလဵု ဘာလဵု ဗ္တောန်မံၚ်ယျဂှ် ဂကောံလိက်ပတ်ပိုဲ က္ဍဟွံစိုပ်ပုဟ်တှေ် ဆောံလေၚ်အာ ပရေၚ်ပညာမာန်ဏောၚ်၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ညးတံကဵုပိုဲ ပံၚ်ဗစိုပ်တုဲ အာစိုပ် ကတ်လ္ၚတ် ချဳဓရာၚ်မှ ပရောနာနာ ဍေံမံက်ကၠုၚ်မာန်ဏောၚ်။ ဟိုတ်ဒှ်သာ်ဂှ်ရ ဘာလဵု ဟွံဂွံဗ္တောန်ဏီ၊ ဘာလဵု သှ်ၜေက်မံၚ်၊ လၟိဟ်ကွးဘာဂှ် ဗီုလဵုနွံ၊ ကိစ္စစရၚ်ဂှ်ဖအိုတ် ဂွံသမ္တီတုဲမှ ဂွံဓမံက်ရုပ်ရဴမာန်ညိ။ ဣညအ် ပိုဲတံ ဂွံအာစိုပ် ဂအုပ်ရုၚ်ပရေၚ်ပညာ၊ ပိုဲအာတ်မိက်ပွိုၚ်ဍုၚ်တံ ဂွံလောဲလောဲဏောၚ် ပိုဲဒုၚ်စဗီုဂှ်ရ။
သၟာန် ။ ။ လၟိဟ်အ္စာဗ္တောန်လိက်မန် ပ္ဍဲဘာတန်အလဵုအသဳ TA, LA ဗၞတ်ၜိုတ်မုစိတၠနွံအ္စာ?
သွဟ် ။ ။ အ္စာ TA ကီု LA ကီု ဍေံဒှ်မံၚ်ၜါဂကူရ။ တုဲကၠုၚ်တေံဂှ် အ္စာဘာနွံ (၅၅၀ – ၆၀၀) တၠနွံ၊ လက္ကရဴဏံ လ္ၚဵုဂှ် နုက်တိတ်ထောံလေဝ်နွံ၊ ပဵုတိုန်လေဝ်နွံ စရၚ်လက္ကရဴအိုတ် တ္ၚဲဏံဂှ် ပိုဲအာတ်မိက်လဝ်ဖိုဟ်ရ၊ ဆဟွံစိုပ်တဲပိုဲဏီ အေဒှ်မံၚ်ဟဂှ်။
သၟာန် ။ ။ ဗီုပြၚ်ဗ္တောန်ဂှ် ဘာမွဲကဵုမွဲ ဟွံတုပ်နွံ၊ လ္ၚဵုပ္ဍဲအခိၚ် လ္ၚဵုမ္ၚးအခိၚ်နွံ၊ လ္ၚဵုဂွံအခိၚ်ဂၠိုၚ် လ္ၚဵုဂွံအခိၚ်အောန်နွံ၊ လ္တူဏံရော အ္စာလဴကဵုညိ။
သွဟ် ။ ။ လိက်ဘာသာကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံဂှ် ညံၚ်ဂွံဒှ်ပ္ဍဲအခိၚ်၊ ဍေံဂွံဒှ်မာန်ဂှ် အာတ်မိက်လဝ်နွံရ။ ဘာလ္ၚဵု ၜိုတ်တီဂှ် ဗ္တောန်မံၚ်ပ္ဍဲအခိၚ်လေဝ် နွံမံၚ်ရ။ ဘာလ္ၚဵုပၠန်ဂှ် နူ (၈) နာဍဳ ဒဵုကဵုစိုပ် (၉) နာဍဳ ဗီုဂှ်လေဝ်နွံ၊ ဘာလ္ၚဵုပၠန် ဂှ် နူကဵု (၃) နာဍဳ၊ ဒဵုစိုပ် (၄) နာဍဳ ဍေံနွံဍာံဍာံဂှ်တှေ် ပ္ဍဲအခိၚ်ဘာ (၇) အခိၚ်ဂှ်ရ၊ တုဲပၠန် စပ်ကဵုဗ္တောန်လိက် ဘာသာကောန်ဍုၚ်အရၚ်လေဝ် ပိုဲတံ အာတ်မိက်လဝ်ရ။ ဘာလ္ၚဵုလ္ၚဵုဂှ်လေဝ် နွံမံၚ်ရ။ မွဲတၚ်ပၠန်ဂှ်တှေ် အ္စာ TA, LA တံဏံဂှ် ညးတံရန်တၟံကဵု သြန်ဂိတုဟွံသေၚ်ပုဟ် ရန်တၟံ စွံစိုတ်ကဵု အရေဝ်ဘာသာ၊ လိက်ပတ်၊ ယေန်သၞာၚ် အခိုက်ကၞာညး၊ ဂွံဓမံက်၊ ဂွံထိၚ်ဒဝ်၊ ဂွံပြာကတ်အာဏောၚ်။ စွံစိုတ်ဗီုဏံတုဲမှ ဒုၚ်ဂိတုဲဗ္တောန်မံၚ်၊ နူယိုက်ဝန် အ္စာ/အ္စာၝောံတံဂှ် လ္တုအ္စာၝောံကောန်ဍုၚ်အရၚ် ဏံဂှ် နူယိုက်ဝန် သွက်ကၟိန်ဍုၚ်၊ သွက်ဂကူဏောၚ်ဂှ် စွံစိုတ်တပ်ပ်ဏောၚ်၊ ညးတံဂှ် ဒှ်မံၚ် အ္စာ/အ္စာၝောံ ဗ္တောန်လိက်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်ဏောၚ်၊ နကဵုအ္စာၝောံဇၞော်ကီု၊ အ္စာ/ အ္စာၝောံ နွံမံၚ်ပ္ဍဲဘာဂှ်သီုဖအိုတ် ကောန်သြိုဟ်၊ ကောန်စး ပါ်တရးဟွံထေက်ပုဟ်၊ အဓိပ္ပဲါဍေံ စပ်ကဵုအခိၚ်ဗ္တောန်လိက်ဂှ်ဖအိုတ် မပ္တံကဵု ကပေါတ်ကိရိယာကီု၊ ကိစ္စကပေါတ်ဖအိုတ်ဂှ်တှေ် တပ်ပ် ဍေံဒးဒှ် ဒးဒုၚ်ကေတ်ဗီုဂှ်ဏောၚ်။ မွဲတၚ်ပၠန် အ္စာ/ အ္စာၝောံ ဗ္တောန်လိက်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်ဏံဂှ် မပ္တံကဵု ကယျိုၚ်ကောန်ဂကူ၊ ကယျိုၚ်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံ ကျိုၚ်ဟွံဂွံပုဟ်ဂှ်လေဝ် လိက်စၞောန်ပ္တိတ်လဝ်ဂှ်လေဝ် ပိုဲဟွံဆဵုပုဟ်၊ ပွိုၚ်ဍုၚ်လ္ၚဵုလ္ၚဵုတံဂှ် အာကဵုကယျိုၚ် ကောန်ဂကူညးကဵုညးဂှ်လေဝ် နွံမံၚ်ဏောၚ်။ လ္ၚဵုပၠန်ဂှ်လေဝ် ကျိုၚ်စဍေံအောန်မံၚ်ဂှ်လေဝ် ပိုဲမိၚ်မံၚ်ကီုရ၊ ဇေတ်တ်တေံ ကျိုၚ်ကယျိုၚ်ဂကူညးကဵုညး ဂွံမံၚ်ဏောၚ်ရ။
သၟာန် ။ ။ တုဲနွံမွဲတၚ်ပၠန်ဂှ် သၞောတ်ဗ္တောန်လေဝ်ဂွံ / ဟွံဗ္တောန်လေဝ်မံၚ်ဂွံ ဟွံဒးသွဟ်မွဲသာ် ဗီုဏံရောအ္စာ ဗီုလဵုဍေံဒးဒှ်ထေက်။
သွဟ် ။ ။ စပ်ကဵုဗ္တောန်လိက်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်ဏံဂှ် နကဵုအဆံၚ်တွဵုရး ကမ္မတဳကောပ်ကာဲဟီုဟီု၊ ကမ္မတဳဓမံက်ရုပ်ရဴ စပ်ကဵုဗ္တောန်လိက်ကောန်ဍုၚ်အရၚ် ဘာအလဵုအသဳဏံဂှ် တန်န်ကြန်န် ဒးပံက်ကမ္မတဳမွဲ ထေက်ဏောၚ်၊ ဗ္တောန်လိက်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်ဏံဂှ် နကဵုဘာသာပဵုမွဲ၊ ပၟိက်နွံတှေ် ဗ္တောန်၊ ပၟိက်ဟွံမွဲတှေ် ဟွံဗ္တောန် ဗီုဏံဂှ် ဍေံဒှ်ဟွံထေက်ပုဟ်၊ လိက်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံ ဒးသွဟ်လိက် ပ္ဍဲဘာအလဵုအသဳဂှ် ဒးဒှ်ထေက်ဏောၚ်။ စပ်ကဵုကိစ္စဏံတုဲတှေ် ထေက်ကဵုဒးကၠောန်၊ ဌာနမွဲကဵုမွဲ ဒးဆက်စိုပ်၊ ဒးပ္ညဳဂှ်တှေ် အၝေဏံဂှ် လၟိဟ်ကမၠောန်ဂှ် ဍေံနွံဗွဲမဂၠိုၚ်ရ။ ဗီုလဵုနွံနွံရ ဗီုသွဟ်လိက် ဗီုပ္ဍဲဘာအလဵုအသဳဏံဂှ် ကိစ္စပေဲါသွဟ် လိက်ဂှ် ဒးကၠောန်တွဵုဏောၚ်၊ သၠုၚ်အိုတ်ဂှ်တှေ် လိက်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်အံၚ်မှ ဒးတိုန်တန်ဏောၚ် အေဗီုဂှ် ဍေံဒးဒှ်ထေက်ဏောၚ် ပိုဲတံညာတ်ဗီုဂှ်ရ။
သၟာန် ။ ။ ဗ္တောန်မံၚ်ဘာသာကောန်ဍုၚ်အရၚ် ဗီုကဵုလိက်မန်တှေ် လၟုဟ်ဗ္တောန်မံၚ် စိုပ်တန်လဵုရရော?
သွဟ် ။ ။ လၟုဟ်ဂှ်တှေ် ဗ္တောန်မံၚ်တန်မူလ၊ ၜက်စိုပ်အာမူလလောန် တန်ပဥ္စမဂှ်၊ ဍေံခက်ခုဲနွံမွဲဂှ် လိက်တန်ဗ္တောန်ဂှ် ဇၟာပ်ကွးဘာကဵုဟွံမာန်ပုဟ်၊ ကိစ္စဣညအ် ဍေံဒှ်ခက်ခုဲဇၞော်ကဵုဇြဟတ်ရ။ ပ္ဍဲကဵုဌာနဝန်ဇၞော်ပရေၚ်ပညာဂှ် ဒးဒှ်ရဲယိုက်ဝန်မွဲဂှ်တှေ် အာယုက် (၂၅) သၞာံ ညးတံဖျေံလဝ် ဗီုဂှ်နွံမံၚ်။ တုဲပၠန် စပ်ကဵုဗ္တောန်လိက်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်ဏံဂှ်တှေ် ဟိုတ်နူကဵု ဒှ်လိက်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တုဲတှေ် လိက်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်ဏံ ချိုတ်ပၠိုတ်ကေက်သကာမှ သ္ပအ္စာဂွံဏောၚ်။ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဍေံတံသ္ပလဝ် အာယုက် (၃၅) လ္ပာ်သၟဝ် ဒးဒှ်ဏောၚ်၊ လက္ကရဴဏံ ပိုဲဂွံပရိုၚ်မွဲဂှ် ဟိုတ်နူယဲကပ်ကီု၊ ပြသၞာအကာဲအရာနာနာသာ် အ္စာၝောံ ဗ္တောန်လိက်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံဂှ် အာယုက် (၃၅) ၜက်အာနွံမံၚ်။ ဟိုတ်ဂှ်ရ အခိၚ်ခါန်ကၞက်အ္စာၝောံဂှ် ဌာနဝန်ဇၞော်ကောန်ဍုၚ်အရၚ် ခါန်ကၞက်ဟွံသေၚ်ပုဟ်၊ ဌာနဝန်ဇၞော်ပရေၚ်ပညာဏောၚ် မၞိဟ်ခါန်ကၞက်၊ ကိစ္စတံဏံ အ္စာၝောံ အာယုက်ၜက်အာ (၃၅) သၞာံတံဂှ် ညးတံလေဝ် တိုန်လဝ်တက္ကသဵုသဇိုၚ်တေံ ဂွံလဝ်စၟတ်တဲ ဒးဒှ်အ္စာ၊ (ကျောၚ်းဆၚ်းသၚ်တန်းလက်မှတ်) ညးတံဂွံလဝ်တုဲယျ၊ အာယုက်ညးတံ (၃၅) ၜက်အာ၊ အေတံဏံဂှ် ဗီုလဵုဒှ်ဒှ်ရ ဠညးတံ လုပ်ကမၠောန်ဂှ် အာယုက်ညးတံ ဟွံပေၚ်ပုဟ်၊ ကိစ္စဏံလေဝ် နဒဒှ်ကၟိန်ဍုၚ် စုၚ်ၚ်လေၚ်ၚ် ချပ်တုဲတှေ် ရန်တၟံကဵု ဓဝ်ညှာစိုတ် ပ္ဍဲခါန်ကၞက် TA, LA ဏံဂှ်တှေ် ဒးချပ်ဗ္စာ ဒးခါန်ကၞက်အာထေက်ဏောၚ် အေဣညအ်မွဲတၚ် အာတ်မိက်ပေၚ်ၚ်ရ။
သၟာန် ။ ။ ဂွံမိၚ်မံၚ်မွဲတၚ်ပၠန်ဂှ် အ္စာဘာဗ္တောန်လိက်မန် ပ္ဍဲဘာတန်အလဵုအသဳတံဂှ် တာလျိုၚ် TA, LA မုမုဗီုလဵု အ္စာလဴစညိ?
သွဟ် ။ ။ ပ္ဍဲကဵုဘာသာကောန်ဍုၚ်အရၚ်ဏံဂှ် LA တှေ် မွဲတ္ၚဲမှ ဗ္တောန်ပွိုၚ်မွဲနာဍဳရ။ သြန်ဂိတုဍေံတံ မွဲဂိတုမှ ဂွံ (၆) ဠက်ဓဝ်ရ။ မန်တှေ် ဗ္တောန်လိက်မန်ရ။ ကရေၚ်တှေ် ဗ္တောန်လိက်ကရေၚ်၊ ဂကူတၞဟ်ဟ်တံလေဝ် လိက်ညးကဵုညး ဗ္တောန်ပွိုၚ်မွဲနာဍဳဖအိုတ်ရ။ TA ဟီုဂှ် အခိၚ်ဗ္တောန်လိက်ဟီုဂှ် ဂွံထံက်ရီု၊ ဥပမာ ကွးဘာမန်မွဲ အ္စာၝောံဗၟာဂှ် ဗ္တောန်ဗီုဗၟာတှေ် ဍေံဟွံကၠးပုဟ်၊ အေဂှ်တှေ် အ္စာၝောံ TA တံဂှ် ဒးထပ်ပသောၚ်ကဵု ဗီုမန်ပၠန်ဏောၚ် တာလျိုၚ်ညးတံနွံဗီုဂှ်ရ။
သၟာန် ။ ။ တၚ်လက္ကရဴအိုတ် မုအ္စာမိက်ဂွံဟီုဗပေၚ်နွံမံၚ်ဏီ ဟီုမာန်ရ။
သွဟ် ။ ။ ကိစ္စဏံဂှ် ရန်တၟံကဵု လိက်ပတ်ဂကူ ဂွံတဴတက်ဂှ်တှေ် လၟုဟ် ဗီုလိက်စၞောန်ဍေံ တိတ်မံၚ်ဂှ် ဗီုဗ္တောန်မံၚ်ပ္ဍဲဘာဂှ်ရ။ တုဲပၠန် ကွးဘာဂၠိုၚ်လောန်အာ အ္စာဘာအောန်မံၚ်၊ ဒးထပ်ခါန်ကၞက်ပၠန် ကိစ္စကမၠောန်ဗီု တံဏံ ရုပ်ရဴဍေံ ညံၚ်ဂွံမံက် ပိုဲဂှ် ဂကောံဗ္တောန်လိက်ပတ်ယေန်သၞာၚ်မန် ကေုာံ ဗုဒ္ဓဘာသာ ပွိုၚ်ဍုၚ်ညးကဵုညး ကိစ္စလၟေၚ်ကမၠောန်ဏံဂှ် လ္ၚတ်ချိုတ်တ်ပၠိုတ်တ်ညိ။ ဟိုတ်ဒှ်သာ်ဂှ်ရ ဂကောံလိက်ပတ်ယေန်သၞာၚ်ပိုဲ၊ ဂကောံသၚ်တံကီု၊ ညးတာလျိုၚ်ခရှ်တံဖအိုတ် နွံပၟိက်၊ စွံစိုတ်ဇြိုဟ်ဟ်နက်က်တုဲတှေ် မိက်ဂွံဖတိုက်ဖအောဝ်ဏာရ။

Categories
ပရိုၚ် သၟာန်သွဟ်

“ဆက်အာမံၚ်ဗီုဏံရတှေ် ဂတနူဏံ (၇၀) သၞာံပၠန်လေဝ် ပေဲါပၞာန်တုဲအာဟွံသေၚ်ပုဟ်”

စပ်ကဵုအကာဲအရာ ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တ္ၚဲဏံတုဲ သ္ကိုပ်ဒါန်လိက် ဗညာအံၚ် ဆဵုဂဗသၟာန်သွဟ်လဝ် ကုဥက္ကဌဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ နာဲဟံသာဂှ် ကံက်နုက်ပတိုန်ထ္ၜးဏာရ။

သၟာန် ။ ။ နူအခိၚ်ပၞာန်သီအဝဵုတုဲ ပရေၚ်ဆက်ဆောံ အကြာဗော်ဍုၚ်မန်တၟိကဵု ဗော်ညဳသၟဟ်မန် ဗီုလဵုနွံမံၚ်ရော?
သွဟ် ။ ။ ပိုဲကဵု ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်အပ္ဍဲတေံ ဗော်ညဳသၟဟ်မန်ဂှ် အဓိပ္ပဲါဍေံ ကၠာတေံလေဝ် ဆက်ဆောံမံၚ်ညးသ္ကံရ၊ သဳကၠဳမံၚ်ညးသ္ကံရ၊ ကဵုမံၚ်ကသပ်ဂၞန်ညးသ္ကံရ၊ အရီုဗၚ်မံၚ်ညးသ္ကံဟီုစရ။ ဆဂး ပ္ဍဲကဵုပ္ၚံက်ဏံ ညးတံပံၚ်အာကဵုဒပ်ပၞာန်တေံဂှ် ညးတံသၟာန်ကၠုၚ်ပိုဲကီု အခိၚ်ဂှ် ပိုဲဟီုကဵုကသပ်ဂှ် မၞိဟ်ပိုဲဇေတ်တ်ဂှ် လ္ပစုတ်၊ ဆဂး ပိုဲတံလေဝ် ဟွံဂွံချပ်လဝ်ညးသ္ကံပုဟ်လေဝ် ညးတံ သၟာန်နၚ်လဝ်ပြဟ်ဟ်တုဲ မၞိဟ်ၜိုတ်နွံမွဲၜါဂှ် ကဵုဏာကသပ်ဗီုဂှ်။ ဆဂး ညးတံဟွံကေတ် ညးတံပံၚ်ဏာပေၚ်ၚ်၊ အေဇှ်ဂှ် ဂၠံၚ်တရဴညးတံ ဗၠေတ်ဒးဂှ် ၝဏံဂှ် ညးဍုၚ်ကွာန်ဂလိုၚ်လေဝ် ဆိၚ်ဆကေတ်၊ ပိုဲဟွံမိက်ပါ်ပဲါညးသ္ကံပုဟ်၊ ကမၠောန်ညးတံ ဗော်ညးတံ ကဵုကေတ်သ္ဂုတ်သွာတ်၊ ဆဂး ရံၚ်အာတှေ် ဒပ်ပၞာန်သီလဝ်အဝဵုတ္ၚဲဏံဂှ် ညးဍုၚ်ကွာန်ဂလိုၚ်တံလေဝ် ဟွံစှေ်စိုတ်ပုဟ်၊ ဍုၚ်ဂလိုၚ်လေဝ် ဟွံစှေ်စိုတ်ပုဟ်၊ ဍေံဂွံအာဍာ်ဇမၠိၚ်ဂှ်လေဝ် ဟွံလောဲပုဟ်၊ စနူကောန်ပၞာန်ဍေံလေဝ် ဂြိပ်တိတ်မံၚ်၊ ဗၠာဲသၟိၚ်ဍေံလေဝ် ဂြိပ်တိတ်မံၚ် ကောန်ကမၠောန်ဍေံ မၞိဟ်ယိုက်ဂၠေၚ်သၟိၚ်ကမၠောန်ဍေံလေဝ် ဂြိပ်တိတ်မံၚ်တၟာဂလိုၚ်တှေ် ဍေံတံ အာဍာ်ဇမၠိၚ်ဟွံမာန်ပုဟ် ပိုဲညာတ်ဟဂှ်လေဝ်။ ဆဂး ညးတံပံၚ်တုဲတှေ် ညးတံဖျေံကေတ် ပ္ဍဲသ္ဂုတ်သွာတ် ပ္ဍဲဗော်ညးတံဂှ်ရ။ နကဵုဗော်ညးတံ ပိုဲဂွံလုပ်ဟီု ဗီုတေံဗီုဏံဂှ် ပိုဲဟီုဟွံထေက်ရ။
သၟာန် ။ ။ စပ်ကဵုပရေၚ်ဒေံါပန်ပှော်အလုံဍုၚ် သ္ၚဳဂၠိပ်ကဵုညိအဴ။
သွဟ် ။ ။ ဣညအ်ယဝ်ဒးဟီုတှေ် တုဲကၠုၚ်တေံ တက်ကၠုၚ်လဝ်ကျာဂှ် ဒေံါလဝ်ပန်ပှော်အလုံဍုၚ် နူကဵုသၞာံ (၂၀၁၅) တေံရ။ တက်ကၠုၚ်လဝ်ကျာဂှ်လေဝ် ဂၠိုၚ်ကဵုဝါရ၊ ကိစ္စပၟိက်ဇၞော်ဇၞော်ဂှ် မွဲလေဝ်တၚ်သ္ဂုတ်သွာတ် ဟွံစှေ်ဏီပုဟ်၊ ဆဂး ညိညဇြိုၚ်သာဂှ် ဍေံကၠောံဍကၠုၚ်၊ ဆဟီုဏာမွဲသာ်ပၠန်ဂှ်တှေ် ပြသၞာပ္ဍဲဍုၚ်ပိုဲဏံဂှ် ပသောၚ်ကေတ်မံၚ်ကဵု ပၞာန်သၟးဂှ် ဍေံဟွံတုဲပုဟ် ပိုဲညာတ်။ ဍုၚ်ပိုဲလေဝ် ဟီုအာတှေ် ပရေၚ်ဇၞော်မောဝ်တဴတက်လေဝ် ညံၚ်ဂွံပြဟ်မြက်တှေ် အဓိပ္ပဲါဍေံ သောၚ်ကေတ် နကဵုပရေၚ်တက်ကျာဂွံတှေ် ခိုဟ်အိုတ်ရ။ ဆဂး ခက်မံၚ်မွဲ ရံၚ်ကေတ်တှေ် ရဲချဳဓရာၚ်ဒၟံၚ်တၟိဏံ (ပဳဒဳအာပ်) တံ ဍေံတံဟွံဒုၚ်တဲ သၞောတ်တၠအဝဵုပၞာန်၊ သၞောတ်တၠအဝဵုလဵုမှ ဍေံဟွံဒုၚ်တဲရ။ ဍေံထပိုတ်ထောံရဏောၚ်၊ နူကဵု (၈၈) တေံ ဍေံတံထပိုတ်ဂှ်လေဝ် ဟွံပိုတ်ကၠုၚ်ပုဟ်၊ လၟုဟ် ပ္ဍဲကဵုပ္ၚံက်ဏံ ထပိုတ် ပိုတ်တ်ရဏောၚ် ဟီုဟဂှ်၊ တုဲပၠန် ဂကောံ (သဳအာပဳအုက်) တံ (အေန်ယူဂျဳ) တံဂှ်လေဝ် သၞောဝ် (၂၀၀၈) ဏံ ညးတံဟွံကေတ်ရ။ ဍာံဍာံဂှ် ကောန်ဂကူကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံ သၞောဝ် (၂၀၀၈) ဂှ် ဟွံဒးစိုတ်မံၚ်ရ။ ယဝ်ရ သဳကၠဳအာ ပလေဝ်ပလေတ်တှေ် လအ်ဏောၚ်၊ ၝဏံဂှ်လေဝ် ဟွံစှေ်မံၚ်စိုတ်ရ ဍာံဍာံတေံ မိက်ဂွံချူတၟိဖအိုတ်ရ။ ဍုၚ်ပိုဲဏံဂှ် ပြသၞာကောန်ဂကူတံဏံဟီုဂှ် အခေါၚ်ဗီုဟီုကၠုၚ်လဝ်ကၠာတေံ (ဗိုလ်ချုပ်အောၚ်ဆာန်း) တံ ကဵုလဝ်ဂတိပါၚ်၊ တုပ်ကၠုၚ်လဝ်စိုတ် ပ္ဍဲကဵုလိက်ကသုက်ပေန်လုၚ်တံဂှ် အၝေဂှ် ဟွံမံက်တှေ် ဍုၚ်ပိုဲဏံဂှ် ဗီုလဵုမှလေဝ် ဟွံၜိုဟ်သြိုဟ်ပုဟ်၊ တုဲတှေ် ဒပ်ပၞာန်ဗၟာတံ ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂှ် လညာတ်ဍေံတံ မုနွံရောဟီုတှေ် (ပထမ၊ ဒုတိယ၊ တတိယမြန်မာနိုၚ်ၚံ) ဍေံတံ ကေၚ်ပ္တိုန်ကၠုၚ်လဝ်တုဲတှေ် လၟုဟ်ဍေံတံ ဂစာန်ပလီုမံၚ်၊ ၜိုန်တုပ်လဝ်စိုတ် ပ္ဍဲကဵုပေန်လုၚ် ဒက်ပ္တန်ဍုၚ်ပံၚ်ကောံဇေတ်တ်ကီုလေဝ် ဍေံတံအုပ်ဓလီုလဝ်ပၠန်ရ။ ဣညအ်လေဝ် ဍေံတံထ္ၜုတ်ကဵုလဝ် တွဵုရးဍုၚ်မန်၊ တွဵုရးဍုၚ်ကရေၚ်၊ ချေၚ်၊ သေံတံဏံဂှ်လေဝ် မုအခေါၚ်ဗ္တောန်လိက် လၟေၚ်သၞောဝ်လေဝ် ဟွံမွဲပုဟ်၊ ဒေသညးကဵုညး အရေဝ်ဂကူညး ဂွံစကာပ္ဍဲကဵုရုၚ်လေဝ် အခေါၚ်ဟွံမွဲကၠုၚ်ပုဟ်၊ ဍေံသ္ပလဝ်သမ္တီ လိက်ဗၟာ၊ အရေဝ်ဗၟာ မွဲဘာသာဟေၚ်ဓဝ်ရတှေ် ၝဏံဂှ် ဟီုဏာဍာ်ဇမၠိၚ်တှေ် ဍေံၚိတ်ထောံမံၚ် ကောန်ဂကူတံရ။ ဘိုအ်ဍေံဂွံဆက်ၚိတ်အာပၠန်ဏောၚ် ပိုဲညာတ်ဗီုဂှ်။ တုဲပၠန် အခေါၚ်တၞဟ်ဟ်လေဝ် ဍေံထ္ၜုတ်လဝ် တွဵုရးဍုၚ်တုဲတှေ် ဟီုစ မၞိဟ်ဇၞော် တွဵုရးဍုၚ်ဏံဂှ် မၞိဟ်နူလ္တူတေံဏောၚ် ဍေံဖျေံကၠုၚ်လဝ်ဖအိုတ်တုဲ ဗီုတံဏံဂှ် ဟီုစတှေ် ကောန်ဂကူကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံ ဟွံပေၚ်စိုတ်ပုဟ်၊ ဟွံဒုၚ်တဲပုဟ်၊ ကိစ္စတံဏံ ယဝ်အာမံၚ်အတိုၚ်ဏံတှေ် ပေဲါပၞာန်ဏံဂှ် ဗတိုက်ကၠုၚ်ဂွံလဝ် ပွိုၚ် (၇၀) သၞာံ၊ ယအ်အာဟွံသေၚ်ပုဟ် ဆက်အာမံၚ်ဗီုဏံရတှေ် ဂတနူဏံ (၇၀) သၞာံပၠန်လေဝ် ပေါဲပၞာန်တုဲအာဟွံသေၚ်ပုဟ်၊ ဍုၚ်ပိုဲဏံ ဒဵုကဵုဝါတ်ဒိုက် သရိုဟ်စှေ်အာမာန်ဏောၚ် အေပိုဲညာတ်သာ်ဂှ်ရ။

သၟာန် ။ ။ တၠုၚ်လအာ အကြာဒပ်ပၞာန်ဗၟာကဵု ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံ ဗီုလဵုဆက်က္တဵုဒှ်အာမာန်?
သွဟ် ။ ။ ယွံ ဟီုအာမ္ဂးတှေ် ပိုဲကောန်ဂကူကောန်ဍုၚ်အရၚ်ဂလိုၚ်ဂှ် တုပ်လဝ်စိုတ် (၄၇၊ ၄၈) တေံ သွက်ဂွံဒက်ပ္တန် ကၟိန်ဍုၚ်ၚ်ပံၚ်ကောံဇေတ်တ်ဏောၚ်၊ ယဝ်ရ ဒှ်ဍုၚ်ပံၚ်ကောံဇေတ်တ်တှေ် ဍုၚ်ပိုဲဏံ ပြသၞာဍေံဟွံမွဲတှေ်၊ ဍုၚ်ပိုဲဏံဂှ် မတ်လေဝ်တိတ်၊ ထဝ်လေဝ်တိတ်၊ ဒၞာဲတဵုစလေဝ်ဂၠိုၚ်၊ ဆုကီု၊ သၟုဟ်ဓါတ်တံကီု တိတ်မံၚ်ဏောၚ်၊ ဍုၚ်ပိုဲဏံ သၠဲလးမံၚ်ဏောၚ် ဟိုတ်နူဒှ်မံၚ်ပၞာန်ဏံရ ဍုၚ်ပိုဲတံ ဝါတ်ဒိုက်ကၠုၚ်မံၚ်၊ အေဂှ်တှေ် ဍုၚ်ပိုဲဏံ ညံၚ်ဂွံၜိုဟ်သြိုဟ်ဂှ် ယဝ်ရ စွံစိုတ်သၠဲလးတှေ် ပသောၚ်ကေတ် နူကဵုပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်၊ ဗီုတုပ်ကၠုၚ်လဝ်စိုတ် နူတမ်တေံ ပရေၚ်ဂကူညး ညးဖန်၊ ဂကူမွဲကဵုမွဲ ညံၚ်ဂွံကဆံၚ်တုပ်ညးသ္ကံ အေဍေံနွံအာဗီုဂှ်ဏောၚ်တှေ် ဍုၚ်ပိုဲဏံဂှ် ဍေံၜိုဟ်သြိုဟ်အာဏောၚ်။ ဂွံအခေါၚ်ဗီုဂှ်တှေ် ဒပ်ပၞာန်တံ ခယျလဝ် ကဵုဖေဝ်ဒရေဝ်တှေ် ဂကောံတံဏံ ပါ်တိတ်အာတုဲ ဍုၚ်တံဏံသရိုဟ်ဏောၚ် ဍေံဟီုလဝ်ဗီုဂှ်နွံ၊ ဍာံဍာံပိုဲရံၚ်ကဵု ဍုၚ်သွေတ်သလာန်မ္ဂး ဍုၚ်မိဍေံဂှ် နွံမံၚ်သ္ကဲဂှ်ဏောၚ်၊ ၜိုန်ဂှ်လေဝ် မွဲလေဝ်ဟွံပါ်တိတ်ပုဟ် ဍေံဂွံအခေါၚ်ပေၚ်ၚ်၊ ခေတ်လၟုဟ်ဏံဟီုတှေ် ဍုၚ်တၞဟ်ခြာမံၚ်ဂှ် ဍေံဒးပံၚ်ကောံမံၚ်ညးသ္ကံဏောၚ်၊ လၟုဟ် ဂၠံၚ်လ္ပာ်ပိုဲဏံ အာဇြဳယာန်တံဏံ၊ (EU) တံဏံ ဟီုဟဂှ် အေဒှ်မံၚ်ဗီုဂှ်တှေ် ဂကူမွဲမွဲ ပါ်တိတ်အာ မံၚ်ဇကုကဵုဇကုတှေ် အၝေဏံ ဒှ်ဇြဟတ်ဟွံသေၚ်ပုဟ်၊ ဆဂး ဂကူညး ညံၚ်ဟွံဂွံကၠေံအာဂှ် ပၟိက်ဇၞော်မံၚ်ဏောၚ်၊ အၝေဏံဂှ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ဍုၚ်တံ လညာတ်သၠဲလး ဒုၚ်ကေတ်တဲတှေ် ဂကူမွဲကဵုမွဲ ဂကူလဵုလေဝ် အရေဝ်ဍေံ၊ လိက်ပတ်ဍေံ၊ ယေန်သၞာၚ်ဍေံ ညံၚ်ဂွံဇၞော်မောဝ်ဂှ် ဇကုကဵုအခေါၚ်၊ ပရေၚ်ဂကူဍေံလေဝ် ကဵုဍေံဖန်၊ ယေန်သၞာၚ်ဍေံနာနာသာ် အာဗီုဏံတှေ် ပိုဲမံၚ်ညးသ္ကံ ဍုၚ်ပိုဲဏံဂှ် ၜိုဟ်ဟ်သြိုဟ်ဟ်ရဏောၚ် ပိုဲညာတ်ဟဂှ်၊ ကောန်ဂကူပိုဲဏံ ၜိုန်ရလုပ်မံၚ်ပေဲါဗတိုက်လေဝ် ညးမွဲမှလေဝ် မိက်ဂွံပါ်တိတ်အာဂှ် ဟွံဟီုလဝ်ပုဟ် ယဝ်အခေါၚ် ကံကုသဵုဂကူညး ညံၚ်ဂွံဖန်ဖက်နွံ၊ ဂကူမွဲကဵုမွဲ ကဆံၚ်တုပ်၊ ဂကူဇၞော်ဇၞော် အုပ်ဓလီုညံၚ်ဟွံဂွံဒှ်တှေ် ဍုၚ်ပိုဲဏံဂှ် ဍေံအာၜိုဟ်ဟ်သြိုဟ်ဟ်ဏောၚ်။ အေဇှ်ရ မွဲလ္ပာ်ဂှ် ပရေၚ်တက်ကျာလေဝ် ဟွံမိက်ဗလးပုဟ်၊ ဆဂး ရံၚ်ကေတ်ကဵု ဒပ်ပၞာန်ဏံ မိက်ဂွံအုပ်ဓလီုမံၚ်ညးတၞဟ် တွဵုဏောၚ်တှေ် ပေဲါဗတိုက်ဂှ်လေဝ် ဍေံဒးနွံဏောၚ် ညာတ်ကေတ်ဗီုဂှ်ရ။

Categories
ပရိုၚ် သၟာန်သွဟ်

ဂလာန်ရာဒၞာမိက် မ္ၚဵုသၞာံတၟိ (၁၃၈၄) သၞာံ

“နာဲဟံသာ”ဥက္ကဌဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ

ဗညာအံၚ် ပ္တိုန်ထ္ၜးလဝ်ရ။

မ္ၚဵုသၞာံတၟိရ။
မ္ၚဵုဖအိုတ်ရ ကောန်ဂကူမန်ပိုဲ သက္ကရာဇ်ဍုၚ် (၁၃၈၃) ကၠောံကၠုၚ် (၁၃၈၄) ပ္ဍဲအတးသၞာံတၟိဏံတှေ် အလုံဒေသဂကူမန်ပိုဲ ဌာန်လဵုစိုပ်ပ် ကဵုဂွံဗၠးဘဲယဲကပ် ကိုဝ်ဝေဒ် (၁၉) ဏံကီု၊ သီုကဵုယဲဘဲပၞာန်နာနာသာ်၊ သီုကဵုဘဲကၠောဝ်ဗျဵုနာနာသာ်ညိဂှ် ရာဒၞာဏာရ။ တုဲမွဲပၠန်ဂှ် ဒေသဂကူမန်ပိုဲဟီုဂှ် စသုၚ်သၠဲလးမံၚ်ဏောၚ်၊ အေဣညအ်ဂှ် ဟိုတ်နူပိုဲတံ အခေါၚ်သၠးပွးဟွံမွဲ၊ ဍုၚ်ပိုဲကတဴက္တာန်မံၚ်တုဲတှေ် ပိုဲတံ ခက်မံၚ်နာနာသာ်၊ အေပ္ဍဲကဵုသၞာံတၟိဏံ ညံၚ်ဂွံၜိုဟ်သြိုဟ် ခိုဟ်တိုန်အာ ဂကူမန်ပိုဲလေဝ် ဂွံမံၚ်ၜိုဟ်ဟ်သြိုဟ်ဟ်၊ ဍုၚ်ပိုဲလေဝ် ဂွံတဴတက်တိုန်၊ အခေါၚ်အရာကောန်ဂကူမန်ပိုဲ သ္ဂောံဂွံဍိုက်က်ပေၚ်ၚ်မာန် ဂှ် ရာဒၞာဏာရ။
တုဲပၠန် ဂကူမန်ပိုဲတံ ရာဒၞာကေတ်သၟးဂှ် ဍိုက်ပေၚ်ဟွံသေၚ်ပုဟ် ပိုဲဒးဂ္စာန်ကၠောန်ကီုဏောၚ်၊ မၞိဟ်ဏံ ဟွံကၠောန်ကေတ်ပုဟ် ရာဒၞာကေတ်သၟးဟီုတှေ် ဗီုလဵုမှ ဟလဵုပလေဝ် ဍိုက်ပေၚ်ဟွံသေၚ်ပုဟ်၊ ဂကူမန်ပိုဲတံ မွဲအခိၚ်တေံ နွံကၠုၚ်ကဵုဍုၚ်၊ နွံကၠုၚ်ကဵုနန် လၟုဟ်ဏံ ဂကူပိုဲတံဂှ် ဒှ်ဗီုလဵုရောဟီုဂှ်လေဝ် တီမံၚ်ဖအိုတ်ရ။ အေဇှ်တှေ် ပ္ဍဲကဵုပ္ၚံက်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တ္ၚဲဏံဟီုဂှ် ဣညအ်ဂှ် အခေါၚ်ခိုဟ်မွဲဏောၚ်၊ ပ္ဍဲလိုက်ဏံ ပိုဲဒးကၠိုဟ်လဝ်မွဲ၊ ဂကူမွဲကဵုမွဲဟီုဂှ် ဂကူညး ညံၚ်ဂွံခိုဟ်ဟေၚ်ရ ညးတံဒးဂ္စာန်၊ ဂကူညးတၞဟ်မ္ဂး ညးဍဵုဍိုက်၊ ညးသ္ပမာန်၊ ညးၚိတ်ကမၠက်ထောံ အေဗီုဂှ် ဍေံနွံကၠုၚ်မံၚ်ဏောၚ်၊ ဟီုအာတှေ် ဂကူမန်ပိုဲဂှ် ရးမန်ပိုဲ ကၠာတေံညးဟီု ရးဖာသီ၊ ရးဟံသာဝတဳ၊ ရး(မုတ္တမ)၊ တ္ၚဲဏံ ရးဖာသီကဵု ရးဟံသာဝတဳဂှ် ဗၟာတံ ဍေံၚိတ်ထောံအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲရး (မုတ္တမ) ဏံလေဝ် ကွာန်မန်ပိုဲဂှ် ဒှ်အာဗၟာကီုရ။ အေဣညအ်တှေ် ဂကူမန်ပိုဲ ညံၚ်ကဵုဟွံဂွံကၠေံကၠက်၊ ညံၚ်ဂွံဇၞောမောဝ်တိုန်ဂှ်တှေ် ပ္ဍဲအခိၚ်အခါခိုဟ်ဏံဂှ်တှေ် ပိုဲဒးဂိုတ်ဂ္စာန်ညးသ္ကံညဳညဳ ဏောၚ်၊ ဟီုအာတှေ် အခေါၚ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဍုၚ်ပိုဲဏံဂှ် ဒပ်ပၞာန်တံဂှ် ဍေံဝဳလဝ်စိုတ်ဝါဒ မဟာဂကူတုဲတှေ် ဍေံၚိတ်ဖအိုတ်မံၚ် ဂကူညးတၞဟ်ဏောၚ်၊ ဍေံထ္ၜးဟိုတ်ကဵု ဍုၚ်ကြုက်၊ မၞိဟ်နွံကဵုလ္ၚီပြာeကာတိကိုဋ်၊ ဍုၚ်ဂလာ အိန္ဒိယ မၞိဟ်နွံလ္ၚီပြeကာတိကိုဋ် အကြာပ်လဝ်ဍုၚ်ပိုဲဏောၚ်၊ ဍုၚ်ပိုဲဏံ မၞိဟ်နွံ (၆၀) ပြကောတိကိုဋ်ပြၚ်ဟီုစ၊ ဍုၚ်တၞဟ်ဟ် ကရေက်ကၠုၚ်တှေ် ဍုၚ်ပိုဲဏံ ဂွံယီုမာန်၊ ဂွံဗၠးဘဲမာန်တှေ် ဒးကၟောန်ဓရောန် ဒးခိုၚ်ကၠိုက်ဏောၚ် ဍေံတံပၠုပ်လဝ်လညာတ် အေဗီုဏံ နွံမံၚ်ဏောၚ်။ ဣညအ် ပ္ဍဲဍုၚ်ပိုဲဏံ ဍေံတံထ္ၜးကၠုၚ်မံၚ်ဗီုလဵုရော ဂကူလေဝ် နွံမံၚ် (၁၃၀) ပြၚ်၊ ဘာသာရှေ်သှေ် ဇၞော်ဇၞော်ဂှ် နွံမံၚ် (၄) ဘာသာ၊ ဗုဒ္ဓဘာသာ၊ ခရေတ်ယာန်၊ ဟိန္ဒူ၊ မူသလေၚ် ဟီုဟဂှ်လေဝ်၊ ပဲါနူဂှ် ဍောတ်တ်တံ ရှေ်သှေ် ကလော်ဒေဝတဴဂှ်လေဝ် နွံမံၚ်ဏီ၊ အေတံဏံ ဟိုတ်နူ ရှေ်သှေ်ဟွံတုပ်၊ ဘာသာဟွံတုပ်ဂှ်တှေ် ပြသၞာဒှ်ကၠုၚ်ညးသ္ကံ၊ စဵုကဵုရပ်လွဟ် ပန်ပှော်မံၚ်ညးသ္ကံ ဒှ်မံၚ်ဗီုဗီုဏံ၊ ဍုၚ်ပိုဲလေဝ် ဝါတ်ဒိုက် ဂြဲဂြးစှေ် ဂကူမွဲကဵုမွဲလေဝ် ဟွံဒးညးသ္ကံ၊ ဘာသာမွဲကဵုမွဲလေဝ် ဟွံဒးညးသ္ကံ၊ အေဒှ်မံၚ်ဗီုဏံတှေ် ဍုၚ်ဇၞော်ဇၞော်တံ ကရေက်ကၠုၚ်တှေ် ပိုဲဟလဵုပစဵုဒၞာဟွံမာန်ပုဟ် ဍေံတံဟီုဟဂှ်၊ ဍာံဍာံဂှ် ဗဝ်လဇြဳဍေံတံ၊ ဗျူဟာဍေံတံ ဒပ်ပၞာန်ဂှ် နွံမံၚ်ဏောၚ် ၜိုတ်ပိုဲတီ၊
နူ (၁၉၉၅) ပိုဲဒေံါပန်ပှော်တုဲဂှ် ကေၚ်ဆဵုမံၚ် ဍေံတံ ပ္တိတ်လဝ်လိက်အုပ် နွံမံၚ်ဏောၚ်၊ ဒုၚ်သဇိုၚ်ကဵုတိဍာ်တုဲ အစဳဇန်ဍေံတံ ဍာ်ဇမၠိၚ်ဟီုဂှ် ဂကူကောန်ဍုၚ်အရၚ်ဖအိုတ် ညံၚ်ဂွံဒှ်အာဂကူဗၟာ၊ ဘာသာရှေ်သှေ်ဖအိုတ် ညံၚ်ဂွံဒှ်ဗုဒ္ဓဘာသာ၊ အခါဂှ်မှ ကောန်ဍုၚ်ပိုဲသီုဖအိုတ် ညဳသာသၟဟ်သၟန် ဗိုန်ခိုၚ်တုဲတှေ် ပိုဲစဵုဒၞာ ဘဲဒှ်အန္တရာဲမာန်ဏောၚ်၊ ဝါဒဍေံတံ နွံကၠုၚ်ဗီုဂှ်ဏောၚ်၊ ယဝ်ရ ပိုဲတံ ရုန်ဂ္စာန်ဟွံမွဲတှေ် ဂကူပိုဲဂှ် ကၠေံကၠက်အာဏောၚ်၊ လၟုဟ်ဏံဂှ်လေဝ် ကၠေံကၠက်ကၠုၚ်မံၚ်သိုက်က်ရဂှ် ပိုဲတီမံၚ်ရတှေ် ဣညအ်ဂှ် ဗီုလဵုပိုဲဒးရုန်ဂစာန်အာရော၊ ဂကူမွဲမွဲဟီုဂှ် ဒပ်စဵုဒၞာညးဟွံမွဲတှေ် ညးမွဲလေဝ် ဟွံသ္ပဂရုပုဟ်၊ မုအခေါၚ်အရာလေဝ် ဂွံမာန်ဟွံသေၚ်၊ ဣညအ်ဟီုအာတှေ် လၟုဟ်ပိုဲဂွံတန်တဴမံၚ်ဗီုဏံ၊ ဂွံကၠုၚ်မံၚ်အခေါၚ် အရာၜိုတ်ဏံဟီုဂှ်တှေ် ဗော်ပၠတရဴဍုၚ်မန် လုပ်ကၠုၚ်ပေဲါဗတိုက် (၁၀) သၞာံ၊ လက္ကရဴဏံ ဗော်ပၠတရဴဍုၚ်မန်ဂှ် ညးတံသၠာဲထောံလွဟ်ကဵု ဒဳမဝ်ကရေဇြဳဂှ်တုဲတှေ် ညးတံဂှ် လုပ်အာပ္ဍဲသၞောဝ်၊ ညးတံအိုတ်အာ၊ အေဇှ်တုဲ ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိဂှ် ဆက်တုဲ ချဳဓရာၚ်ကၠုၚ်မံၚ် (၆၀) သၞာံပြၚ်ရ။ ယဝ်ရ ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိကဵု ဒပ်ပၞာန်ဗၠးၜးဂကူမန် ဟွံမွဲတှေ် ကရေၚ်လေဝ် ဍိုက်လုပ်ဏောၚ်၊ ဗၟာလေဝ် ဟလီုဏောၚ်၊ အခေါၚ်ပိုဲ မုလေဝ်နွံဟွံသေၚ်ပုဟ်၊ ဂကူမန်ပိုဲလေဝ် ၜိုတ်ဏံဟွံသှေ်ပုဟ် ကၠေံအိုတ်အာဏောၚ်၊ အၝေဏံ ပိုဲဂွံတီတိုန်တုဲတှေ် ဒပ်ပိုဲ၊ ဗော်ပိုဲဏံ နွံမံၚ်ဂှ်တှေ် ညံၚ်ဇြဟတ်ဍေံဂွံခိုၚ်တိုန်ဂှ် ဗီုလဵုပိုဲတံဒးဂ္စာန်ရော။ ကိစ္စဣညအ် ပိုဲဒးချပ်ညးသ္ကံဏောၚ်။ တုဲပၠန် အခိၚ်လၟုဟ်ဏံ ပၞာန်သီထောံအဝဵု ပ္ဍဲကဵုသၞာံ (၂၀၂၁) ဏံဂှ် ဣညအ်တှေ် ဂကူကောန်ဍုၚ်အရၚ်ဂလိုၚ် သီုကဵုဂကူဗၟာ ဒစဵုဒစး လုပ်ကၠုၚ်ပေဲါဗတိုက်ကဵုဍေံတှေ် ဣညအ်အခေါၚ်အရာခိုဟ်မွဲဏောၚ်၊ အေအခေါၚ် အရာခိုဟ်ဏံ ညံၚ်ဟွံဂွံဗၠးတိတ်အာနူတဲ၊ ပ္ဍဲဂကူမန်ပိုဲ ညဳညဳသာသာ လညာတ်ညံၚ်ဂွံကောံကလောံတုဲတှေ် ဠဒးဂိုတ်တှေ် ညံၚ်ဂွံဂိုတ်ညးသ္ကံညဳညဳ၊ ပိုဲသၟးဟွံတုဲပုဟ် ကဵုကောန်ဂကူကောန်ဍုၚ်အရၚ်တၞဟ်ဟ် ဂကောံလုပ်ပေဲါဗတိုက် ဒစဵုဒစးမံၚ်ကဵု သၞောတ်တၠအဝဵုတံဏံဂှ် ပိုဲဒးတံၚ်တဲ ဗိုန်ကၠုၚ်ညးသ္ကံတုဲတှေ် ဒးလုပ်အာ ပေဲါဗတိုက် ညဳညဳဏောၚ်။ အခါဂှ်မှ အခေါၚ်ပိုဲ ဍေံစိုပ်မာန်ဏောၚ်။ ဍေံဂွံမာန်ဏောၚ်။ ပိုဲရန်တၟံလဝ် ဍုၚ်ပိုဲဂွံၜိုဟ်သြိုဟ် ဂွံ ဇၞော်မောဝ်တဴတက်ဂှ်လေဝ် ဍေံဍိုက်ပေၚ်မာန်ဏောၚ် အဲမိက်ဂွံကဵုသတိ ၜိုတ်ဏံလေဝ် ရာဒၞာကေတ်သၟးဂှ် ဟွံတုဲပုဟ်၊ မွဲလ္ပာ်ဂှ် မၞိဟ်ဇၞော်ဇၞော်တံ ညးတံကၠောန်ဟွံမာန်တုဲ ညးတံပၟဝ်ဓရ် ရာဒၞာကေတ်ဟဍေံလေဝ်၊ ပိုဲမၞိဟ်ဍောတ်တ်၊ သၟတ်တံဂှ် တာလျိုၚ်ဏံ ပိုဲဒးကၠိုဟ်တုဲတှေ် ပိုဲဒးဂ္စာန်ဏောၚ်ဂှ် မိက်ဂွံဖ္တိုက်ဖၟောဝ်ဏာကဵု အလုံဂကူမန်ပိုဲ ဆၜိုတ်ဏံရအဴ။