Category: သၟာန်သွဟ်

အဆက်နူလၟေၚ်တုဲကၠုၚ်တေံ …..

မိမဳလေဝ် ပ္တိုန်ထ္ၜးလဝ်ရ။

သၟာန် ။ ။ (အေန်ယူဂျဳ) လလာၚ်တရး ပံက်လဝ်ဒပ်ပၞာန် (ပဳဒဳအာပ်) သွက်ဂွံစဵုဒၞာ အလုံဍုၚ်ဗၟာ ပ္ဍဲစၟတ်တ္ၚဲ (၅) ဂှ် နကဵုဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ သာ်လဵုညာတ်ကီုရော?
သွဟ် ။ ။ အေဇှ် ဟီုစ ပံက်လဝ်ဒပ်ပၞာန်ညးဍုၚ်ကွာန်ဂှ် ကမၠောန်ညးတံဏောၚ်၊ ကမၠောန်ပိုဲဟွံသေၚ် ဒှ်ဟဂှ်၊ ကမၠောန်ညးတံ ပရေံကီု ခိုဟ်ကီုဂှ် ပိုဲဂွံပါ်ပဲါဝါတ်ညိ၊ ဆဂး ကမၠောန်ပိုဲဂှ် အရၚ်ကံကုသဵုဂကူမန် မန်ညံၚ်ဂွံဖန်ဖက်မာန် အၝေဏံ နဇိုၚ်နတဲ ဒးတက်ကျာ သီုပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဏောၚ်၊ လ္တူကမၠောန်ညးတံဂှ် ပိုဲဟွံမိက်ပါ်ပဲါပုဟ်၊ ဓမံက်ရုပ်ရဴ စိုပ်ကဆံၚ်ၜိုတ်လဵုရောဟီုတှေ် ဗွဲချိုတ်တ်ပၠိုတ်တ်၊ ကၠးကၠးမးမး ဟွံတီဏီတုဲတှေ် ပိုဲဟွံမိက်ပါ်ပဲါဏီရ။ ဆဂး လ္တူကမၠောန်ညးတံ ပ္ဍဲကဵုဒေသမန်ပိုဲဏံ ၜိုတ်ပိုဲမိၚ်ကေတ်တှေ် ဓမံက်ရုပ်ရဴယျဟာ ဟွံဓမံက်ဏီဟာဂှ် စဵုကဵုလၟုဟ် ပိုဲဟွံဆဵုဏီဖိုဟ်။
သၟာန် ။ ။ လောန်ကၠုၚ်မွဲအခိၚ်တေံ အ္စာပံၚ်တဲကၠောန်ကၠုၚ်ကဵု သၟတ်တံ မပ္တံကဵု တ္ၚဲပၠန်ဂတးကီု၊ တ္ၚဲဟံသာဝတဳလီုကီု၊ တ္ၚဲသၟတ်ကီု စပ်ကဵုကမၠောန် ဂွံကလိတ်ကလောတ်တံဏံဂှ်တှေ် ဗီုလဵုအ္စာ ဒးကဵုကေတ်ကဵုသၟတ်တံ နွံကီုရော?
သွဟ် ။ ။ ဒးဟီုပရေၚ်ဆဵုဂဗတှေ် ကၠာအိုတ်ဂှ် ရံၚ်ကဵုအကာဲအရာသၟတ်၊ အကာဲအရာဒေသ၊ အကာဲအရာအခိၚ် အခါဂှ်တုဲ ဍေံတံ မုမိက်သ္ဂောံဂွံရောဂှ် ဇကုဒးတီကၠးဏောၚ်၊ ဍေံတံ မိက်ဂွံအာကျာ်ဟာ၊ ဍေံတံ မိက်ဂွံလေပ်ပညာဟာ၊ ဍေံတံ မိက်ဂွံလေပ်ကွတ်ဟာ၊ အၝေဍေံတံမိက်သ္ဂောံဂွံဂှ် ဇကုချပ်ကၠာ၊ ချပ်တုဲ ဍေံတံပါကၠုၚ်ကရောံဇကု ဗက်ဟွံဂတာပ် ၝဇကုမိက်ဂွံဒှ်ဂှ် ဇကုဖျေံဗီု ဖျေံကမၠောန်၊ ဥပမာဍေံ ပိုဲကၠောန်တ္ၚဲပၠန်ဂတး သၟတ်တံ မိက်ဂွံကၠောန် တ္ၚဲပၠန်ဂတးကီုလေဝ် ဍေံဖေက်မံၚ် ညံၚ်ဟွံဂွံဖေက်ဂှ် ဇကုဖန်ဇန်ကဵု၊ ဍေံတံ ခရိတ်ဂၠံၚ်ဟွံမွဲ ညံၚ်ဂွံခရိတ်ဂၠံၚ်နွံ ဇကုဘိုၚ်ဖန်ကဵု၊ ခရိတ်ဂၠံၚ် ခရိတ်စ ကဵုဍေံဓမ္မတာဗက်ဟွံဂတာပ် ဍေံလေဝ်ဟွံဒှ်အန္တရာဲပုဟ်တှေ် ဍေံဗက်ကၠုၚ်ဇကု၊ ဟိုတ်ဒှ်သာ်ဂှ်ဟွံဂတာပ် ဇကုမုမိက်ဂွံဟီု၊ မုမိက်ဂွံသဳကၠဳ ချူစဳဇန်တုဲတှေ် ဖန်က်ဂွံ၊ လ္တူအကာဲအရာကမၠောန်ဂှ် ကမၠောန်ဒှ်ဍာ်ဇမၠိၚ်ဟာ၊ ကမၠောန်ဒှ်ဂုဏ်ဖဵုဟာ၊ ကမၠောန်ဒှ်အရၚ်ဖဵုညးဂမၠိုၚ်ဟာ ဇကုဒးချပ် ဇြိုဟ်ဟ်နက်က်ဏောၚ်၊ တုဲပၠန် ဍေံမိက်ဂွံလေပ်ကမ်ပျူတာ၊ ကမ်ပျူတာလေဝ်ဗ္တောန်၊ ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်လေဝ်ဗ္တောန်၊ ဍေံမိက်ဂွံလေပ်အေၚ်္ဂလိက်၊ အရၚ်ဍေံဂွံတိုန်ဘာအေၚ်္ဂလိက်ဂှ် မိမဍေံလေဝ်တုပ်စိုတ်ဏောၚ်၊ ဇကုဗ္တောန်ကဵုဍေံ အေၚ်္ဂလိက်မးမး ဇကုပၠုပ်ကဵုဍေံ ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်၊ မွဲလ္ပာ်ဂှ် ဍေံစိုတ်လုပ်စကဵု ကွတ်ပၞာန်တှေ် ဇကုဗ္တောန်ကဵုဍေံ သီုကဵုကွတ်ပၞာန်၊ ဍေံစိုတ်ပါကၠုၚ်ဗက်ဟွံဂတာပ်ဂှ် အတိုၚ်ပၟိက်စိုတ်ဇကု မိက်ဂွံဒှ်ဂှ် ဖန်ဏာ လးဖျေံဏာဂွံရ။ ဟီုစတှေ် ဒးဗက်လိုက်စိုတ်ဍေံကၠာ လိုက်စိုတ်ဍေံဂှ် လိုက်မိမဍေံလေဝ် ဒးတုပ်စိုတ်၊ ပွဳဗွိုၚ်ဍေံလေဝ် ဒးကြိုက်စိုတ်ဏောၚ်၊ ဍေံပြေပြံၚ်ဗီုဂှ်ဏောၚ်တှေ် ဒှ်ကၠုၚ်ကမၠောန်ရ။ ကမၠောန်ဍေံဟွံကၠိုဟ်ဂှ် လက္ကရဴဍေံကၠိုဟ်ကၠုၚ်ဏောၚ်၊ စိုတ်ဓါတ်ဆာန်ဂကူဍေံ သၠုၚ်တိုန်ဗက်ဟွံဂတာပ် ဍေံဒှ်ကၠုၚ်က္ဍိုပ်မာန်ရ။ သၟတ်ချဳဓရာၚ် ပိုဲလွဳၜံၚ်လဝ်ဂှ်တှေ် ဂွံကၠုၚ်ဒၞာဲတၟာဂလိုၚ်ရ၊ လၟုဟ်ဍေံတံ အာဂတပၠတရဴတှေ် ဍေံတံကၠောန်ကေတ်တ်ဂွံယျ၊ ဍေံတံပါလုပ်ကၠုၚ်က္ဍိုပ် လုပ်အဝေါၚ်လေဝ်မာန်ကၠုၚ်ယျတုဲတှေ် ဟီုစတှေ် ဒှ်ဂုဏ်ဖဵု ပရေၚ်ကမၠောန်ပိုဲ လောန်ကၠုၚ် (၂၀) သၞာံတေံ လၟုဟ်တှေ် သတ်ပၟဝ်ဇဝ်ပ္ကဴ ဍေံတံ တိတ်ကၠုၚ်ယျ ဒးဟီုစဟဂှ်။
သၟာန် ။ ။ ဂကောံရပ်လွဟ်တၞဟ်ဟ် ချဳဓရာၚ်မံၚ်တုဲ ဂကောံရပ်လွဟ်မန်ပိုဲ မုဟိုတ်ဟွံချဳဓရာၚ် ဟွံတုပ်ကဵုညးတၞဟ်ရော?
သွဟ် ။ ။ အေဇှ်တှေ် ပိုဲဒးကလေၚ်သၟာန် စိုတ်ဓါတ်ကောန်ဂကူမန်ပိုဲဂှ် ဟွံစိုပ်ကဆံၚ် ကောန်ဂကူညးတၞဟ်ဏီပုဟ်၊ ဥပမာဍေံ ဟွံစိုပ်ကဆံၚ် ကောန်ဂကူရခေၚ်၊ ဟွံစိုပ်ကဆံၚ် ကောန်ဂကူကချေၚ်ဏီပုဟ်၊ စိုတ်ဓါတ် ကောန်ဂကူပိုဲဂှ် ဟီုစတှေ် ဒုၚ်ဒဒိုက်၊ သၠးဂုဏ်ဖဵု ချိုတ်တ်ပၠိုတ်တ် ဟွံမွဲဏီပုဟ်၊ မွဲလ္ပာ်ဂှ် ဗက်သာ၊ မွဲလ္ပာ်ဂှ် ကေတ်အခေါၚ်အရာ ဂၠိုၚ်မံၚ်ညိဏီ၊ ဟိုတ်တံဏံဂှ် ဟွံဒှ်ဒဒိုက်ဂၠိုၚ်ၚ်တုဲတှေ် ဍေံဒှ်ကၠုၚ်ဗီုဏံမာန်ရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ ပိုဲဂှ် လေဝ် မိက်ဂွံပြေၚ်ရေၚ်ပေဲါဗ္တိုက် ဂၠိုၚ်နူကဵုဂကူညးတၞဟ်တံဏီ၊ ဆဂး ပါလုပ်ကၠုၚ် ဍိုက်က်ပေၚ်ၚ် ဟွံမွဲဏီပုဟ်တှေ် ၜိုတ်ဆန္ဒမိက်ဂွံဒှ်ဂှ် ဒးစွံလဝ်မွဲတဲကၠာတုဲ ၜိုတ်ဒှ်မာန်ဂှ် ဒးအာမံၚ်ဏောၚ်ရ။ ပုရိသာတ်မၞိဟ်ဗဵုမံၚ် (Live) ဏံ ပါလုပ် ကရောံပိုဲဂၠိုၚ်တှေ် လၟုဟ်ပိုဲပံက်မံၚ်ဘာ ကွတ်ပညာနာနာသာ်ဏောၚ်၊ ဘာဂဥုဲနွံဏောၚ်၊ ဘာပၞာန်နွံဏောၚ်၊ ဘာကမ်ပျူတာနွံဏောၚ်၊ ဘာအေၚ်္ဂလိက်နွံဏောၚ်၊ ဇၟာပ်ဘာဂှ် ကၠုၚ်တိုန်အိုတ်ညိ၊ အေဇှ်တှေ် သွာၚ်ညးသွာၚ်ညး လုပ်ဗက်ဟွံဂတာပ် အရၚ်ဂွံချဳဓရာၚ် လညာတ်သမ္တီသၠုၚ်တိုန်ဗက်ဟွံဂတာပ်တှေ် ဂကူပိုဲ ဒပ်ပၞာန်ဗၠးၜးပိုဲ လုပ်ပေဲါဗ္တိုက်ဂှ် ခိုဟ်အာနူဂကူညးတၞဟ်မာန်ဏီဏောၚ်၊ အကာဲအရာ ဒေသတိဍာ်ပိုဲဂှ် ခိုဟ်မံၚ်၊ ဂကူပိုဲနွံမံၚ် ဟီုစ မန်မွဲဂကူဓဝ်ရ၊ လိက်ပတ်ယေန်သၞာၚ်လေဝ်တုပ်၊ အရေဝ်ခြာလေဝ်တုပ်၊ ဂကူလေဝ်တုပ်၊ မၚ်မွဲသာသနာ ဗုဒ္ဓဘာသာလေဝ်ဂၠိုၚ်၊ နူကဵုဂကူညးတၞဟ် ပြးဇးမံၚ်ဟွံသေၚ်ဏီတှေ် အၝေဏံဂှ် တော်ကဵုတၚ်ခိုဟ် သာနူညးတၞဟ်ဏီ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ပိုဲတံ တဲညဳကသုညဳ ချဳဓရာၚ်ညဳဏောၚ်တှေ် တၚ်ပိုဲချဳဓရာၚ်ဏံဂှ် ပဵုတုဲ ဍေံသၠုၚ်တိုန်ဏောၚ်၊ ဆဂး နကဵုကာယ ပါလုပ်ဟွံမာန်တှေ် နကဵုရုပ်ဝတ္ထု ညံၚ်ဂွံပါလုပ်၊ ရုပ်ဝတ္ထုပါလုပ်ဟွံမာန်တှေ် နကဵုကွတ်ပညာဇကုဂွံဂှ် ကၠုၚ်ကဵုအရီုဗၚ် ဣညအ်ဂှ် အခန်မွဲကဵုမွဲ ဒှ်မံၚ်ထံက်ပၚ် ဂတးဂတန်ညးသ္ကံရဏောၚ်၊ မၞိဟ်ပါလုပ်ကာယဂှ်ပါ၊ မၞိဟ်ပါလုပ်ရုပ်ဝတ္ထုဂှ်ပါ၊ မၞိဟ်ပါလုပ်ကဵုပညာ သၠုၚ်တိုန်စရာဲဍာ်ဒကေဝ် ကွတ်ပညာလေဝ် ပါဏောၚ်တှေ် အခန်ညးကဵုညး ကေတ်တာလျိုၚ်မာန်ဏောၚ်တှေ် ၝဏံဂှ် စိုပ်တရဴမာန်ဏောၚ်ရ။ ပိုဲဒးအောန်စိုတ် လေဝ်ဟွံမွဲပုဟ်၊ ပိုဲသွက်ဂွံဍောတ်စိုတ်လေဝ် ဟွံမွဲပုဟ်၊ ပိုဲဟွံညဳဏီရ ပိုဲသၠးဂုဏ်ဖဵု ဒုၚ်ဒဒိုက်ဟွံမာန်ဏီရ စိုပ်မံၚ်ဗီုဏံဂှ် မိက်ဂွံကဵုကၠးစိုတ်ရ။
သၟာန် ။ ။ တၚ်လက္ကရဴအိုတ် တၚ်သၟာန်သှေ်မံၚ်တံဂှ် မုအ္စာ မိက်ဂွံထပ်ဗပေၚ်နွံဂှ်လေဝ် လဴစကဵုညိ?
သွဟ် ။ ။ ကောန်ဂကူမန်ပိုဲတံဂှ် နွံပၟိက်မံၚ်ကဵု အခေါၚ်ဗၠးၜး သီုဖအိုတ်ရဏောၚ်၊ အခက်ခုဲညး အခက်ခုဲအဲတုဲတှေ် ဗီုလဵုဒှ်ဒှ် နကဵုကာယ နကဵုရုပ်ဝတ္ထု နကဵုကွတ်ပညာ မွဲမွဲလ္ပာ် ဘိုၚ်ရံၚ်ညးသ္ကံ စိုတ်ထတ်မှ ဒှ်ကမၠောန်မာန်ဏောၚ်၊ လ္တူကမၠောန်ဏံဂှ်တှေ် ၜိုတ်လဵုဇကုဘိုၚ်ယိုက်ဂၠေၚ် ကေတ်တာလျိုၚ်မာန်ဂှ်တှေ် အခန်မူစိက္ဍိုပ်ကၠံ ယိုက်ဂၠေၚ်မာန်၊ အခန်လဵု ကဏ္ဍလဵု ယိုက်ဂၠေၚ်မာန်၊ ပိုဲဂှ်တှေ် အခန်လဵုဒှ်ဒှ် နကဵုဗော်တှေ် ပံက်လဝ်ပါၚ်တြၚ်ရဏောၚ်၊ လ္တူမၞိဟ်လေပ်ပညာလေဝ် အခန်မၞိဟ်လေပ်ပညာ ပိုဲစွံကဵုတုဲတှေ် အခန်မၞိဟ်ကဵုရီုဗၚ်ဂှ် အခန်ကဵုရီုဗၚ် ပိုဲသ္ပသမ္တီဏောၚ်၊ အေဇှ်ရတှေ် ဠဒးတက်ကျာ၊ ဠဒးသဳကၠဳ၊ ဠဒးကဵုကသပ် ကၠုၚ်စိုပ် ချူလိက်ဗစိုပ်ကဵုဒၞာဲပိုဲတုဲတှေ် အခန်လဵု ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ ယောၚ်ယာမံၚ်ဏောၚ်၊ အခန်လဵုဂှ် ဒးသၠုၚ်ပတိုန်အသိၚ်ဏောၚ်၊ ဠသၠုၚ်ပတိုန်အသိၚ်တှေ် နကဵုဟီုကိုန်အစဳဇန်စှေ်စှေ်ညိ၊ တိုန်နဲကဲ ချိုတ်တ်ပၠိုတ်တ် ဖျေံကဵုဗီုပိုဲတုဲတှေ် ပဵုတုဲစိုပ်တရဴဏောၚ်၊ ဥပမာဍေံဟီု မန်ညဳဂှ် နွံပၟိက် ဗီုလဵုဂွံညဳ၊ မန်တဴတက်ဂှ် မိက်ဂွံဒုၚ်စ ဗီုလဵုဂွံတဴတက်၊ မန်ဂွံဇၞော်မောဝ်ဂှ် မိက်ဂွံကဵုဒှ် ဗီုလဵုဂွံဇၞော်မောဝ်၊ နဲကဲကီု ကမၠောန်ကီု ပရေၚ်ပါလုပ်ကီုဂှ် ပါလုပ်ချိုတ်တ်ပၠိုတ်တ် ဇဳဒိုဟ်မှ ဍေံဒှ်ဂုဏ်ဖဵုဏောၚ်၊ ဟီုမံၚ်လ္တူကျာ၊ ဟီုမံၚ်သၟး မိက်ဂွံတီအၝေဂှ်သၟး နဲကဲကၠောန် ပိုဲဟွံတီဂှ်ရ ပိုဲကော်ဘိက် ပိုဲအာတ်ကသပ် ကၠုၚ်ကဵုကသပ်ပိုဲညိ၊ မွဲလ္ပာ်ဂှ် မၞိဟ်တက်ကျာတံဏံဂှ် ပိုဲဒဒှေ်ဒယှ်လေဝ်နွံ ပိုဲတီညာတ်လေဝ်နွံ၊ ဆဂး ဠဟီုတှေ် သီုကသပ်၊ သီုနဲကဲ၊ သီုပါလုပ်တှေ် ပဵုတုဲစိုပ်တရဴဏောၚ်၊ ဟီုသၟး တၚ်ကဵုကသပ် နဲကဲဟွံပါလေဝ် ပိုဲကၠောန်ဟွံဒးပုဟ်၊ နဲကဲပါကီုရ ပါလုပ်ဟွံမာန်ချိုတ်ပၠိုတ်၊ အာဂတပၠတရဴကရောံပိုဲ ဟွံမာန်ချိုတ်ပၠိုတ် ဍေံဟွံဍိုက်ပေၚ်ရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ ပိုဲမိက်ဂွံဟီု လ္တူကောန်ဂကူမန်ပိုဲတံဂှ်တှေ် ဂွံဍိုက်ပေၚ်ခိုဟ်ဟ်မာန်တှေ် နကဵုပိတၚ်ဏံ သီုပါလုပ်၊ သီုကဵုကသပ်၊ သီုကဵုနဲကဲ သီုပါ်ပဲါထံက်ထ္ၜးဏောၚ်တှေ် ပဵုတုဲ စိုပ်တရဴမာန်ဏောၚ် မိက်ဂွံဖျေံမေတ္တာ မိက်ဂွံအာတ်ဏာရီုဗၚ်ဗီုဏံရ။

မိမဳလေဝ် ပ္တိုန်ထ္ၜးလဝ်ရ။

သၟာန် ။ ။ နကဵုအ္စာ ဆက်မိတ်မွဲဝါပၠန်ညိ၊ ပ္ဍဲကဵုအ္စာဆက်မိတ်ဂှ် ဗီုလဵုဘဝအ္စာ တတ်ထပါ် ယိုက်ဂၠေၚ်လဝ် သွက်ဂကူဂှ်လေဝ် သ္ပဂုဏ်တုဲ လဴထ္ၜးကဵုညိ?
သွဟ် ။ ။ မ္ၚဵုသီုညးဖအိုတ်ရ။ အဲဂှ် ယၟုနာဲအံၚ်မ္ၚဵုရ။ ကေတ်မံၚ်တာလျိုၚ် ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိဂှ် နကဵုကမ္မတဳကေၚ်ကာ ဗဟဵုမွဲတၠ၊ ဌာနဇၞော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ဌာန်ဂအုပ်ဗဟဵု မဒှ်ရ။ ကရောံဆက်မိပ်ဂှ်တှေ် မိက်ဂွံလဴကဵု ပရူပရာ ကေတ်ကၠုၚ်တာလျိုၚ် ပ္ဍဲကဵုဗော်ဍုၚ်မန်တၟိအဆံၚ်ၚ်၊ အဲဂှ်တှေ် စနူ (၁၉၈၇) ဂှ် လုပ်ကၠုၚ် ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ၊ ယိုက်ဂၠေၚ်ကၠုၚ် စနူသ္ဂံၚ် စဵုကဵုစိုပ် သက္ကရာဇ် (၁၉၉၆) ဂှ် နဒဒှ် ဟီုစ ဗိုလ်မွဲတၠ ကေတ်လဝ်တာလျိုၚ် သွာၚ်ပၞာန်တုဲတှေ် စိုပ်ကၠုၚ် သက္ကရာဇ် (၂၀၀၆) စဵုကဵုစိုပ် (၂၀၁၉) ဂှ် ကေတ်ကၠုၚ်တာလျိုၚ် ကမ္မတဳဗဟဵု၊ ဥက္ကဌခရိုၚ်၊ ညးအုပ်ကာခရိုၚ်၊ လျိုၚ်ဌာနဆက်ဆောံ၊ ပ္ဍဲကဵုဒပ်ပံၚ်ကောံ ကေတ်ကၠုၚ်တာလျိုၚ် တုဲတှေ် စိုပ်ကၠုၚ်သက္ကရာဇ် (၂၀၁၉) ဂှ် ဆက်ယိုက်ဂၠေၚ်အာ နဒဒှ်ကမ္မတဳကေၚ်ကာဗဟဵုမွဲတၠ စဵုကဵုလၟုဟ်ရ။ လၟုဟ်ဂှ် ပ္ဍဲကဵုဌာနဇၞော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဂှ် ကေတ်လဝ်တာလျိုၚ်ဖိုဟ်ဏောၚ်။
သၟာန် ။ ။ အကာဲအရာပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ဒှ်မံၚ်အခိၚ်တ္ၚဲဏံဂှ် နကဵုအ္စာ ဗီုလဵုညာတ်ကေတ်ရော? တုဲပၠန် ပြဟ်ဟ်ဏံ နကဵုအ္စာကီု နကဵုဗော်ဍုၚ်မန်တၟိကီု မုညးတံ ကၠောန်သ္ပမံၚ်ဂှ်လေဝ် သ္ပဂုဏ်တုဲ လဴထ္ၜးကဵုညိ?
သွဟ် ။ ။ အကာဲအရာ ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် အခိၚ်ဏံဂှ် ဒှ်အခိၚ်ခါခိုဟ်အိုတ်ရ။ မွဲဒမြိပ်ပၠန်ဂတးဏံ ဂွံ (၇၀) သၞာံပြၚ်ကၠုၚ်ရ။ အေ (၇၀) သၞာံပြၚ်ဏံ အခိၚ်ခါတ္ၚဲဏံဂှ်တှေ် အခိၚ်ခါခိုဟ်အိုတ်ရ။ မုသ္ပရောဟီုတှေ် ညးဍုၚ် ကွာန်တံလေဝ် ဘိုၚ်လုပ်ပေဲါဗ္တိုက်၊ ဂကောံနာနာတံလေဝ် ဘိုၚ်လုပ်ပေဲါဗ္တိုက်၊ ဂကောံရပ်လွဟ်တံလေဝ် ဘိုၚ် လုပ်ပေဲါဗတိုက်၊ ဂကောံဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တံလေဝ် ဘိုၚ်လုပ်ပေဲါဗ္တိုက်၊ လညာတ်ကသပ် ပရေၚ်ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် ပရေၚ်လစွံစိုတ် တုပ်ကၠုၚ်တၟာဂလိုၚ်၊ ကြပ်ကၠုၚ်တၟာဂလိုၚ်၊ ဆဂး ညံၚ်ဂွံဒှ်မွဲထပ်ဂှ် ဒးကေတ်မံၚ်အခိၚ်ညိဏီ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ အခိၚ်ခါလၟုဟ်ဏံဂှ် အခိၚ်ခါခိုဟ်အိုတ်ရဏောၚ်၊ အေလ္တူအခိၚ်ခါခိုဟ်အိုတ်ဂှ် ပိုဲဂှ်လေဝ် ရံၚ်ကေတ် အကာဲအရာ ကောန်ဂကူမန်၊ အကာဲအရာဇြဟတ်မန်၊ အကာဲအရာပကောံပကေဝ်လဝ် ကပေါတ်ရုပ်ဝတ္ထုဂှ်တှေ် မၚ်ရံၚ်မံၚ် အကာဲအရာနာနာသာ်ဂှ်တုဲ ဇိၚ်တပ်မံၚ်ကဵု ဂကောံရပ်လွဟ်ဂမၠိုၚ်၊ ဇိၚ်တပ်မံၚ်ကဵု ညးဍုၚ်ကွာန်၊ သောၚ်ကလးမံၚ်ကဵု ညးဍုၚ်ကွာန် အကာဲအရာဏံတုဲတှေ် ချဳဓရာၚ်မံၚ်နာနာသာ်ရ။ လၟုဟ်ဂှ် နကဵုဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ တှေ် တက်ကျာကဵု ဂကောံရပ်လွဟ်ဂမၠိုၚ်၊ ဂတနူဏံ ဗီုလဵုဂွံအာ ဆဵုဂဗကဵု ဂကောံသၟတ်၊ ဂကောံညးဗြဴ၊ ဂကောံသ္ဂံၚ်တြေံ၊ ဂကောံဂူယာ၊ ဂကောံအ္စာဂဥုဲ၊ အ္စာဘာတုဲတှေ် နကဵုလစွံစိုတ်ဗော်ပိုဲ အကာဲအရာလၟုဟ်ဏံဂှ် နကဵုပိုဲ လွဳၜံၚ်ဇြဟတ်၊ ပကောံပကေဝ် ကပေါတ်ဒြပ်ကသပ်၊ ပကောံပကေဝ် နဲကွတ်ပညာနာနာသာ်တုဲတှေ် ပိုဲဒးလွဳၜံၚ်လဝ်ဏောၚ်၊ အကာဲအရာတ္ၚဲဏံဂှ် ပိုဲဒးဍိုဟ်ကေက်ဏောၚ်၊ မွဲလ္ပာ်ဂှ် ပိုဲညံၚ်ဟွံဂွံ လဇုဲလလုဲအာနူညးတၞဟ်ကီု၊ ပိုဲမိက်ဂွံၜက်တိတ်အာ နူကဵုပွဳဗွိုၚ်ဇကုဏောၚ်တှေ် ပိုဲဒးစွံသတိဇၞော်ဇၞော်မွဲဏောၚ်။ အကာဲအရာဏံဂှ်တှေ် နကဵုဗော် ၜိုတ်စောန်နွံ၊ ၜိုတ်ဇြဟတ်နွံ၊ ကော်ကသေအ်မံၚ်ကဵု ဂကောံမန်ပိုဲ၊ ဂကောံနာနာပိုဲ၊ ညးဍုၚ်ကွာန်မန်ပိုဲတုဲတှေ် ချဳမံၚ်ဓရာၚ် ပကောံမံၚ်ဇြဟတ်၊ ပကောံမံၚ်ကပေါတ်၊ ပကောံမံၚ် ကွတ်ပညာနာနာသာ်ရ။
သၟာန် ။ ။ အကာဲအရာ ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တ္ၚဲဏံ နကဵုဗော်ဍုၚ်မန်တၟိတံ ဟီုဗ္ကန်မံၚ်ကဵု ညးဍုၚ်ကွာန်တံ မုနွံမံၚ်ကီုဂှ်လေဝ် အ္စာလဴစကဵုညိ?
သွဟ် ။ ။ ဗော်ပိုဲဂှ် ဆေၚ်စပ်ကဵု အကာဲအရာပိုဲတုဲတှေ် ကိစ္စဇၞော်မံၚ်လၟုဟ်ဂှ် ပိုဲပကောံပကေဝ်မံၚ်ဇြဟတ်၊ လၟုဟ်တှေ် ကဵုမံၚ်ဘာပၞာန်လေဝ်နွံ၊ ကဵုမံၚ်ဘာဂဥုဲတံလေဝ်နွံ၊ ကဵုမံၚ်ဘာကွတ်ကမ်ပျူတာတံဏံ ကွတ်အေၚ်္ဂလိက် တံလေဝ်နွံမံၚ်၊ မွဲပၠန်ဂှ် သၠုၚ်ပတိုန်မံၚ်လညာတ် အခိၚ်အခါကာလတ္ၚဲဏံ ဘာတန်သၠုၚ် ပ္ဍဲကဵုဒေသ အလဵုအသဳတံ ကၟာတ်လဝ်ကီုလေဝ် နကဵုပ္ဍဲဒေသပိုဲ ၜိုတ်ပိုဲသၠုၚ်လညာတ်မာန်၊ ၜိုတ်ကဵုပညာမာန်ဂှ် ကဵုမံၚ်ဖိုဟ်ဏောၚ်၊ မွဲလ္ပာ်ပၠန် လေဝ် ဆေၚ်စပ်ကဵုသၟတ်တံ ဝိဝိၚ်မံၚ်ဂဥုဲၜူမာဲဏံ ညံၚ်ဂွံတာဒၞာမာန်၊ ညံၚ်ဂွံကဵုပညာမာန်တံဏံဂှ်လေဝ် ချဳဓရာၚ်မံၚ် ဏောၚ်၊ တုဲပၠန် အကြာဒေသ ကောန်ဂကူမန်ပိုဲ၊ ဂကူတၞဟ်သၟာၚ်တံ ဒပ်တၞဟ်သၟာၚ်တံ ကၠုၚ်ပလီုပထုဲသ္ပမာန်ဂှ် လေဝ် နကဵုပရေၚ်ဂီုကၠီုညးတံနွံနွံ၊ ဘိုၚ်မၚ်မွဲညးသ္ကံဏောၚ်၊ မွဲပၠန်ဂှ် ဒေသညးတံ ဂွံသၠဲလး ဂွံအာကၠုၚ် ဂွံကြပ်စိုပ် ဆေၚ်စပ်ကဵု ပရေၚ်ထတ်ယုက်၊ ပရေၚ်ပညာ ဂွံကၠောန်လောဲသွာမာန်ဂှ်လေဝ် ဒးနွံထေက်ဏောၚ်၊ တုဲပၠန် သၠုၚ်တိုန်စိုတ်ဓါတ် ပကတ်ပကေၚ်ကဵု ကွတ်ပၞာန်လေဝ်နွံ၊ မွဲလ္ပာ်ဂှ်ပၠန်လေဝ် ပ္ဍဲဇြဟတ်ကရောံပိုဲဏံဂှ် ဟီုစတှေ် လအ်ကၠုၚ်ယျ ဆေၚ်စပ်ကဵု မၞိဟ်ဒေံါဇူနွံ၊ မၞိဟ်ယဲတံနွံဂၠိုၚ်တုဲတှေ် အဇာဂွံပၠုပ်ကဵု မၞိဟ်စၞးဒၞာဲတံဏံဂှ် စိုတ်ဓါတ် စေတနာနွံနွံတုဲ လုပ်ကၠုၚ်ဗော်ညိ၊ ပိုဲအပ်ပြာပ်ကဵုတာလျိုၚ် နကဵုအဆံၚ်ကမ္မတဳပွိုၚ်ဍုၚ်ကီု၊ ကမ္မတဳခရိုၚ်တံကီုဂှ် ပံက်ကဵုပါၚ်တြၚ်လၟိုန်ရ။
သၟာန် ။ ။ ကဏ္ဍဗော်ဍုၚ်မန်တၟိကဵု အလဵုအသဳ (အေန်ယူဂျဳ) တံ ပရေၚ်ဆက်ဆောံ ဗီုလဵုနွံမံၚ်ကီုဂှ်လေဝ် အ္စာလဴကဵုညိ?
သွဟ် ။ ။ အလဵုအသဳတၟိ တိုန်ကၠုၚ်ဗက်ဟွံဂတာပ်ဂှ် ပိုဲလေဝ် ထ္ပက်လဝ် (NCA) နွံမံၚ်၊ မွဲလ္ပာ်ဂှ်လေဝ် ဇိၚ်တပ်မံၚ်ကဵု ဂကောံရပ်လွဟ်ဂမၠိုၚ်နွံမံၚ်၊ တုဲတှေ် ဂကောံထ္ပက်လဝ် (NCA) ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံဂှ်ကဵုပိုဲတှေ် မွဲကသပ်မွဲဂၞန် ချဳဓရာၚ်မံၚ်ညးသ္ကံရဏောၚ်၊ ကဵုအလဵုအသဳဂှ် ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဂှ် ပိုဲဟွံကျာပုဟ် နကဵု (Bilateral) ညးၜါလ္ပာ် ခက်ခုဲညးသ္ကံ ဒပ်ကီု၊ ဒေသဖောအ်ဗြေဝ်ကီု၊ ဒပ်တံဏံ အာကၠုၚ်ဏောၚ်၊ အရၚ်ဒပ်တံဏံ ဂွံအာကၠုၚ် ဂွံဖျေံဒၞာဲတံဂှ် ပိုဲထပ်ကျာညးသ္ကံဏောၚ်၊ နကဵုဂကောံရပ်လွဟ်ဂမၠိုၚ်လေဝ် တုပ်စိုတ် ညးတံလေဝ် ညးတံကျာမံၚ်တုဲ နကဵုဗော်ပိုဲလေဝ် ဆေၚ်စပ်ကဵု ချဳဓရာၚ်အာကၠုၚ်တံဏံ ပိုဲတက်ကျာကဵု ဂကောံအလဵုအသဳဏံဂှ် အရၚ်ပရေၚ်ချဳဓရာၚ်ဒပ် ဒေသပိုဲ ညံၚ်ဟွံဂွံဟၟဲ၊ ညံၚ်ဂွံမၚ်မွဲညးသ္ကံမာန်၊ ပိုဲလဴကလးညးသ္ကံ၊ ဒၞာဲဒပ်ပိုဲဏံ ကေတ်လဝ်ၜါဒၞာဲဂှ်လေဝ် ညံၚ်ဂွံဖန်ဖက်ကဵု ပြဟ်ဟ်ညိ၊ ဣညအ်လေဝ် ပိုဲအာတ်မိက်လဝ်ညးသ္ကံနွံ၊ မွဲလ္ပာ်ဂှ် ဒေသဖောအ်ဗြေဝ်ပိုဲဏံလေဝ် ညံၚ်ဂွံဒတုဲကဵု ဆေၚ်စပ်ကဵု ပရေၚ်ပညာပိုဲတံ ညံၚ်ဂွံဖန်ဖက်ကဵုကီုဂှ် ၝဏံလေဝ် ဟီုဂးညးသ္ကံ လ္တူပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ဟွံသေၚ်ပုဟ် လ္တူ (Bilateral) တုပ်စိုတ်လဝ် (၂၀၁၂) တေံရ တက်ကျာသဳကၠဳလဝ်ညးသ္ကံနွံ။ ပဵုနူဂှ်တှေ် ပိုဲဠတက်ကျာပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ဂကောံရပ်လွဟ်ဂမၠိုၚ် ဟွံတုပ်စိုတ်တှေ် ပိုဲဟွံတက်ကျာပုဟ်၊ လၟုဟ်ဏံ ဂကောံရပ်လွဟ်ဂမၠိုၚ်ဂှ်တှေ် ချိၚ်လဝ်ကဵု အလဵုအသဳပၞာန်ဏံ တက်ကျာပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဂှ် ဒေံါဒေၚ်လဝ် ပွိုၚ် (၁) သၞာံ ဖျေံလဝ်သ္ဂုတ်သွာတ်ဗီုဏံရ။
သၟာန် ။ ။ ပ္ၚံက်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ဒှ်မံၚ်တ္ၚဲဏံဂှ် နကဵုအလုံဂကူ မုဒးကၠောန်သ္ပထေက်ရော?
သွဟ် ။ ။ အရၚ်ဂကူဟီုတှေ် ဒးဟီုတၟာဂလိုၚ်မံၚ် ဟီုတှေ် ဟီုဝါတ်ညိ၊ ဆဂး အရၚ်ဗော်တှေ် ဒးပကောံပကေဝ် စိုတ်ဓါတ်လုပ်ပေဲါဗတိုက်ကၠာ၊ စိုတ်ဓါတ်လုပ်ပေဲါဗတိုက် မုရောဟီုတှေ် ညးတၞဟ်သ္ပမာန်ဇကုဂှ် ဇကုညံၚ်ဂွံ တဝ်စၞေဟ် ကလေၚ်ဖျေံအာမာန်ဂှ် အေစိုတ်ဓါတ်ဏံ ပိုဲဒးလွဳကၠာ၊ ကၠာတဲဂှ် ဇကုဒးတီလဝ် အကာဲအရာ ပရေၚ် ဍုၚ်ကွာန်၊ အကာဲအရာ ဒဒှ်မံၚ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်၊ ဝၚ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဏံ ပိုဲဒးကၠိုဟ်လဝ်ညိညဏောၚ်၊ အေဇှ်ရ ပိုဲဒးလ္ၚတ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဏောၚ်၊ ပိုဲဒးကၠိုဟ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မှ အခိၚ်လဵု ပိုဲတိုန်ထေက်၊ အခိၚ်လဵု ပိုဲဆုတ်ထေက် ဂှ်လေဝ် ပိုဲဗ္စာရဏာဒးဏောၚ်၊ မွဲလ္ပာ်ဂှ် ပိုဲလွဳၜံၚ်လဝ်စိုတ်ဓါတ် စေတနာပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တုဲတှေ် နဇိုၚ်နတဲ ဂွံဂံၚ်လုပ်ပေဲါဗတိုက်မာန်ဂှ်လေဝ် ကွတ် (Technology)၊ ကွတ်ဂယိုၚ်လမျီု စပ်ကဵုပၠန်ဂတး နာနာသာ်လေဝ် ပိုဲဒးလေပ်လဝ်ဏောၚ်၊ တုဲမွဲဂှ် ရီုဗၚ်ထံက်ပၚ်နာနာသာ်ဂှ်လေဝ် ပိုဲဒးဗပေၚ်စွံလဝ်ဏောၚ်၊ ၝဏံဂှ် ကောန်ဂကူမန်ပိုဲ ဠကော်တှေ် ညံၚ်ဂွံကလုက်ညဳညဳ၊ ဠလုပ်ပေဲါဗတိုက်တှေ် ညံၚ်ဂွံဗက်ညဳညဳဂှ်လေဝ် ပိုဲဒးလွဳၜံၚ်လဝ် စိုတ်ဓါတ်စေတနာပိုဲ ပေၚ်ၚ်ဏောၚ်၊ ဆဂး အခိၚ်ခါစိုပ်ဗက်ဟွံဂတာပ်ဂှ် ပိုဲညံၚ်ဂွံလုပ်ညဳညဳ ညံၚ်ဂွံတိတ်ညဳညဳ၊ ညံၚ်ဂွံဆုတ်ညဳညဳ၊ ညံၚ်ဂွံတိုန်ညဳညဳ၊ အေဂှ်ရ စိုတ်ဓါတ်ဂှ် ဒးသၠုၚ်လဝ်၊ ဒးဟဍိုက်ပေၚ်လဝ်ဏောၚ်၊ မွဲပၠန်ဂှ် ရုပ်ဝတ္ထုပိုဲ ဇြဟတ်ပိုဲဂှ် ဒးဟဍိုက်ပေၚ်လဝ်ဏောၚ်၊ စိုတ်ဓါတ်ပိုဲဍိုက်ပေၚ်၊ ရုပ်ဝတ္ထုပိုဲ ဍိုက်ပေၚ်ဗက်ဟွံဂတာပ်ဂှ် ပိုဲဟွံဒးဟီုဂၠိုၚ်ပုဟ်၊ မၞိဟ်မွဲလ္ပာ်ဂှ် ဒညတိုန်ပိုဲဏောၚ်၊ ရှေ်သှေ်တိုန်ပိုဲဏောၚ်၊ ဍေံပၠောပ်အဝေါၚ်ကဵုပိုဲဏောၚ် ပိုဲရံၚ်ဥပမာဍေံ ဂကောံ ‘ဝ’ တံ ဇြဟတ်ညးတံဂၠိုၚ် ရုပ်ဝတ္ထုညးတံဂၠိုၚ် ဒေသညးတံကဵုညးတံ မၚ်မွဲထိၚ်ဗက်မာန်ဟွံဂတာပ် မၞိဟ်မွဲလ္ပာ်ဂှ် ဍေံရှေ်သှေ်ကၠုၚ်ဇကု၊ ဍေံကော်ကသေအ်ကၟဝ်ကၠုၚ်ဇကုတုဲတှေ် ပိုဲဂှ် မိက်ဂွံဒှ်ဗီုဏံ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ပ္ဍဲကဵုအရာပကောံပကေဝ် စိုတ်ဓါတ်ကီု၊ ရုပ်ဝတ္ထုကီု၊ ပကောံပကေဝ်ဇြဟတ်ကီုတှေ် ကောန်ဂကူမန်ပိုဲ ညံၚ်ဂွံပလေဝ်ပလေတ်လဝ် ဗိုန်န်ညိ၊ ရံၚ်ကဵု အကာဲအရာလၟုဟ်တှေ် ဒးကၠောန်ဗီုဏံရ။

မာံတၠအံၚ် ပတိုန်ထ္ၜးလဝ်ရ။

သၟာန် ။ ။ စပ်ကဵုဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ ကၠောန်သ္ပမံၚ် ကောံဓရီုကုဂကောံနာနာတံဂှ် ရန်ကဵုအကာဲအရာ ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တ္ၚဲဏံတုဲ ကၠောန်သ္ပဟာ သောၚ်ကလးကဵုညိ။

သွဟ် ။ ။ စပ်ကဵုဂကောံနာနာပိုဲ သ္ပမံၚ်ကောံဓရီုလၟုဟ်ဏံဂှ် တန်တဴကဵု သီုၜါရ၊ မွဲဂှ် ပရေၚ်ကမၠောန် ဌာနပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဏံဂှ် ဒးဆဵုဂဗကဵု ဂကောံနာနာ (၆) ဂကောံဏံဏောၚ်ဂှ် လၟေၚ်ကမၠောန်ရ။
လ္တူလၟေၚ်ကမၠောန်ဏံဂှ်တှေ် ဟီုစတှေ် ဒးကၠောန်အာဏောၚ်၊ ဆေၚ်စပ်ကဵုဌာနပိုဲ ကမၠောန်ဌာနပိုဲ မွဲကီုတှေ် ဒးကၠောန်အာဏောၚ်၊ သ္ပကမၠောန်မွဲ မုရောဟီုတှေ် အခိၚ်အခါ ကာလဏံ ကိစ္စဇၞော် ဣဂှ်တှေ် လစွံစိုတ်ဗော်ပိုဲဏံဂှ် ဂကောံနာနာပိုဲ ဂွံတီဖအိုတ်၊ ဂွံတီဂွံကၠိုဟ်တုဲတှေ် မွဲအဆံၚ်ပၠန် သီုဂွံဖျေံသောၚ်ကလးကဵု ညးဍုၚ်ကွာန်တံ ကောန်ဂကောံနာနာတံ နွံတုဲတှေ် ပိုဲဒးလဴထ္ၜးဏောၚ် ဣဏံဂှ် တာလျိုၚ်ပိုဲနွံ တုဲတှေ် အကာဲအရာ ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် လၟုဟ်ဏံဂှ်လေဝ် မွဲအခိၚ်မွဲကာလဂှ်လေဝ် မွဲကဵုမွဲကာလဂှ်တှေ် ပြံၚ်လှာဲပြဟ်မံၚ်ဏောၚ်၊ ပ္ဍဲအရာပြံၚ်လှာဲပြဟ်ဏံဂှ်တှေ် လၟုဟ်ဂှ် ပဵုတုဲတှေ် ကိစ္စဇၞော်ကၠုၚ်၊ လ္ၚဵုဂှ် ညာတ်ကၠုၚ် ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ ပရေၚ်ချဳဒရာၚ် ဍိုန်လျမံၚ် မၞိဟ်လ္ၚဵုညာတ်ကၠုၚ်၊ ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိဂှ် ဟွံပါလုပ် ပ္ဍဲကရောံချဳဒရာၚ်ဏံပုဟ် ညာတ်ကေတ်ဗီုဂှ်၊ ဆဂး ညအ်တှေ် ပိုဲသောၚ်ကလး ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိဂှ် ပါလုပ်ကရောံတံဏံ နွံမံၚ်ရဏောၚ်၊ ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိဂှ် ဆက်စပ်မံၚ်ကဵု ဂကောံရပ်လွဟ်ဟလိုၚ်တုဲတှေ် ဒးပညဳ ဇိၚ်တပ်ကဵု ဂကောံရပ်လွဟ်တၞဟ်တၞဟ်နွံကီု တုဲတှေ် ဒေသပိုဲ အကာဲအရာပိုဲဏံလေဝ် နဲလဵုဂွံကၠောန် ဗီုလဵုဂွံကၠောန် ဣဏံလေဝ် နွံမံၚ်ကီုဏး၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ လ္တူဏံ လစွံစိုတ်ဗော်ပိုဲ ညံၚ်ဂွံကၠိုဟ်ခၠၚ်အာ သ္ပကမၠောန်ဇၞော်ဇၞော်မွဲတုဲတှေ် ပိုဲစှေ်ဆဵုဂကောံနာနာတံ၊ နွံမွဲပၠန်ဂှ် မုရောဟီုတှေ် ဆေၚ်စပ်ကဵု အရၚ်ဇြဟတ်၊ ဇြဟတ်မၞိဟ်၊ ဇြဟတ်ရုပ်ဝတ္ထု၊ ဇြဟတ်ရီုဗၚ်နာနာသာ်တံဏံဂှ် ပ္ဍဲကဵုဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ ညးဂှ်မွဲ ၊ ပူဂဵုလဵုမွဲ ၊ စိုတ်ထတ်ဇြဟတ်နွံ မၚ်မွဲမာန်ဏောၚ်တှေ်လေဝ် ညံၚ်ဂွံပံၚ်ကၠောန် ကဵုဇြဟတ်ကုဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ ကၠုၚ်ဆဝ်မ္ၚုဟ်၊ ကၠုၚ်ကသေအ်ကၟဝ်ကဵု ဂကောံနာနာတံရ။ ဒှ်မံၚ်ရန်တၟံၜါသာ် ရန်တၟံမွဲဂှ် ရန်တၟံဂွံလဴကလး အကာဲအရာ ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တ္ၚဲဏံ၊ မွဲလ္ပာ်ဂှ် ဆေၚ်စပ်ကဵု ညးတံဂွံပါလုပ် ကရောံပိုဲမွဲစွံ ဂွံဒှ်ဇြဟတ်ပိုဲမွဲစွံ အကာဲအရာသီုၜါဂှ်ရ။

သၟာန် ။ ။ လတူကၠောန်သ္ပလဝ် ကောံဓရီုတုဲတအ်ဂှ် သရောပ်တုဲ သ္ၚဳဂၠိပ်ကဵု တၚ်ဂွံဇြဟတ်၊ တၚ်ဍိုန်လျ တအ်ညိ။

သွဟ် ။ ။ မိက်ဂွံဟီု တၚ်ဂွံဇြဟတ်ကၠာ၊ တၚ်ဂွံဇြဟတ်ကၠာဂှ်တှေ် လပိုဲဖျေံလဝ်သ္ဂုတ်သွာတ် ပ္ဍဲကဵုလိက်လလောၚ်တြးပိုဲ စပ်ကဵုလ္တူအလဵုအသဳဏံ လ္တူအရာမၞိဟ်ထ္ၜးဆန္ဒတံဏံ ဣဗီုတံဂှ် ပိုဲလလောၚ်တြးလဝ် ပ္ဍဲတ္ၚဲကောန်ဂကူလေဝ် ပိုဲပတိတ်လဝ် လိက်လလောၚ်တြးနွံမံၚ်၊ ပ္ဍဲကဵုဖေဖဝ်ဝါရဳ (၁၂) လေဝ် ပိုဲပတိတ်လဝ် လိက်လလောၚ်တြးနွံမံၚ် လ္တူဏံဂှ်တှ်ေ လ္တူဂၠံၚ်တရဴဗော်၊ အာဂတပၠတရဴဏံဂှ် ညးတံ ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ်ပေၚ်ပေၚ်ဏောၚ်၊ ဗက်ဍံၚ်လကရဴဗော်ပေၚ်ပေၚ်ဏောၚ်ဂှ် တၚ်ခိုဟ်သွက်ပိုဲမွဲ၊ မွဲပၠန်ဂှ် မုရောဟီုတှေ် လ္တူအရာညးတံ ဗပေၚ်မံၚ်ဇြဟတ်ပိုဲဏံဂှ် နကဵုတိုက်ရိုက်ဟွံသေၚ်ကီုလေဝ် နကဵုမွဲအဆံၚ် ညးတံဘိုၚ်စန္ဒက် မွဲကရောံပိုဲဏောၚ် တုဲတှေ် ပိုဲဆဵုညာတ်ကေတ် နွံမံၚ်မွဲ မုရောဟီုတှေ် လ္ၚဵုဂှ် နကဵုပိုဲဟွံညာတ်ညးတံကီုလေဝ် ပ္ဍဲဂကောံနာနာ ပိုဲကလေၚ်ဆဵုညးသကအ် ပ္ဍဲကဵုပွိုၚ်ဒေံါဇူလဝ်တံဏံဂှ် ကၠောန်မံၚ် ပ္ဍဲကဵုဗွိုၚ်ဂကောံနာနာ မပတံကဵု ဂကောံသၟတ်လေဝ်နွံ၊ ဂကောံဂူယာလေဝ်နွံဏောၚ်၊ နကဵုဂကောံအ္စာဘာ အ္စာဂဥုဲတံဏံလေဝ်နွံဏောၚ်၊ ၜိုတ်ညးတံကေတ်တာလျိုၚ်မာန် ဘိုၚ်လုပ်ကၠောန်မံၚ် ပ္ဍဲကရောံပိုဲဏောၚ်ဂှ် ဂွံကလေၚ်ဆဵုတုဲတှေ် ဂွံဇြဟတ်၊ တှေ် နွံမွဲပၠန်ဂှ် အကာဲအရာဏံ ပိုဲဆဝ်မ္ၚုဟ်လဝ်ညးတံတုဲတှေ် ပိုဲယဝ်ရဒးကေတ်ဇြဟတ် ဗွဲတၟေၚ်ပြဟ်ပြဟ်တှေ် ကဵုဇြဟတ်မာန်ဟာ ပိုဲသၟာန်လဝ်ဂှ်တှေ် ညးတံကဵုဇြဟတ်မာန်ဏောၚ်ဂှ်လေဝ် ညးတံကဵုလဝ်ကတိပါၚ်၊ ဟီုစဗီုဂှ်လေဝ် ပိုဲဒးကေတ်ဇြဟတ် အခိၚ်ဟလေံ အခိၚ်ကာလပြဟ်ပြဟ်ဏံ ကိစ္စမံက်ကၠုၚ်ဏောၚ်ဟီုတှေ် ကဵုဇြဟတ်ကရောံပိုဲမာန်ဟာဂှ်တှေ် ညးတံကဵုဇြဟတ်မာန်ဏောၚ်ဂှ်လေဝ် ကဵုလဝ်ကတိပါၚ်နွံ၊ တၚ်ဂွံဇြဟတ်လေဝ်၊ မွဲပၠန်ဂှ် တၚ်ဍိုန်လျမွဲပၠန်ဂှ် အကာဲအရာတ္ၚဲဏံ ညးတံ ဒးကၠောန်စမံၚ်ပိုန်ဒြပ်နွံမံၚ် ညးတံအဆက်ပိုတ် အဆက်သ္ၚာဲလေဝ်နွံမံၚ် ဗီုပြၚ်ဒက်ပတိုန်ညးတံဂှ် ဍိုန်လျမံၚ်၊ ဣဂှ်တှေ် ဟိုတ်နူကဵု နကဵုဗော်လေဝ် ပညဳဇိၚ်တပ် ပကောံပကေဝ်ကဵုဇြဟတ်ညးတံ သ္ပကောံဓရီုမွဲဏှေံမွဲဏှေံဟွံမာန်ကီု ပရေၚ်ဒက်ပတိုန်ညးတံ ဍိုန်လျမံၚ်တံဂှ် ပိုဲဂှ် ပရေၚ်စေအ်ပေါတ်လ္တူညးတံအောန်ဂှ်တှေ် နကဵုပိုဲ ဟီုစ ဒှ်တၚ်ဍိုန်လျပိုဲဏောၚ်၊ တုဲတှေ် ညးတံ တၚ်ဍိုန်လျလၟုဟ်ဂှ် အကာဲအရာ ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဏံ မံက်ကၠုၚ်ဗက်ဟွံဂတာပ် ဟွံစိုပ်ကတာဝ်ညးတံ ၊ ညးတံဟွံဂွံတီ၊ တံဏံဂှ်လေဝ် ညးတံဟွံတီတှေ် ညးတံ ဟွံဂွံဖျေံသ္ဂုတ်သွာတ် ညးတံ ဟွံဂွံကၠောန်ကမၠောန်ကရောံပိဲ်ုမွဲစွံ ဣဏံလေဝ် တၚ်ဍိုန်လျနွံမံၚ်၊ တုဲ နွံမွဲပၠန်ဂှ် ပိဲ်ုကလေၚ်ရံၚ်မွဲပၠန်တှေ် အကာဲအရာလၟုဟ် ညးတံ ဂွံတန်တဴအာတံဏံဂှ် ပိုဲဘိုၚ်ကဵုညးတံဟွံမာန်ဏီပုဟ်၊ ဥပမာဍေံ ဟီုစ ဂွံဗပေၚ်ကဵု မပတံကဵု ပရေၚ်ထံက်ပၚ်ညးတံ ဂကောံနာနာတံဂှ် ဂကောံအ္စာဘာ၊ ဂကောံအ္စာဂဥုဲတံဏံ ဂကောံဂူယာတံဏံ ဂကောံသ္ဂံၚ်တြေံတံဏံဂှ် ပိုဲဘိုၚ်ထံက်ပၚ်ရီုဗၚ်ညးတံ ဍိုန်လျမံၚ်တုဲ ညးတံလေဝ် ဒှ်အခက်ခုဲ၊ တုဲတှေ် ဒးသာဲတိတ်အာ နူဗော် နူဒပ် မွဲချိုန်ခဏဂှ်လေဝ် ညးတံခက်ခုဲကဵု ပရေၚ်ဗုၚ်ဂၞဴ ပရေၚ်တန်တဴညးတံတုဲတှေ် ဣဏံလေဝ် ပိုဲဆဵုညာတ်ဒး တၚ်ဍိုန်လျမွဲ၊ ကိစ္စတၚ်ဍိုန်လျဏံဂှ်လေဝ် ပိုဲဂၠိုက်ဂၠာဲတုဲ ဂွံတၚ်နၚ်တုဲတှေ် ပိုဲကလေၚ်ပလေဝ်ပလေတ်အာဏောၚ်၊ ကလေၚ်ပခိုၚ်အာဏောၚ်၊ သၠိုၚ်ပတိုန်အသိၚ်ဏောၚ်၊ တၚ်တံဏံဂှ် ညးတံကဵုကသပ်ဂှ် ပိုဲဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ်တုဲတှေ် နကဵုကမ္မတဳဗဟဵုပိုဲ ဂတနူဏံ ပိုဲသောၚ်ကလးကဵုဏောၚ် ပိုဲအာတ်ကသပ်ကမ္မတဳဗဟဵုပိုဲဏောၚ်၊ နဲကဲညံၚ်ဂွံခိုဟ် သၠိုၚ်ပတိုန် အသိၚ်ညံၚ်ဂွံထတ်ဂှ် နူကဵုဌာနပိုဲလေဝ် ပတိုန်ထ္ၜးကဵု ကမ္မတဳဗဟဵုတံပၠန်ဏောၚ်။

သၟာန် ။ ။ စပ်ကဵုသွာၚ်နာနာ ဂကောံနွံမံၚ် သၟဝ်ပၠတရဴဗော်တအ်ဂှ် မုဒးပလေဝ်၊ မုဒးပခိုၚ်ပတိုန် ဗီုစဏံ ပလေဝ်ပလေတ်မံၚ်နွံကီုဟာ။

သွဟ် ။ ။ ဣဂှ်တှေ် ညအ် ဆဵုဂဗဇၞော်ဇၞော်နွံမွဲ၊ ဥပမာဍေံ ညးဍုၚ်ကွာန်အပ္ဍဲဍုၚ် အပ္ဍဲဍုၚ်ဟီုဂှ် ပ္ဍဲကဵုၝောံဍုၚ်တေံ လ္ဂုၚ်၊ ဗဂေါဝ်၊ အၚ်ဝ လၟုဟ် မၞိဟ်ဟလိုၚ် သ္ပမာန်ဍဵုဍိုက်တုဲတှေ် ကလေၚ်ပၠန်ကဵုတဲတံဏံဂှ် ဆဵုညာတ် မိက်ဂွံကလေၚ်ပၠန်ကဵု လွဟ်နာနာသာ်လေဝ် မိက်ဂွံပၠန်ကီုလေဝ် ဆဵုဒးဂကူဗၟာ ဒးဒုၚ်မံၚ် ဟီုစ ညးတံပၠန်ဂတးဟွံမွဲတုဲတှေ် ဒးဂစာန်ကေတ်မံၚ် ညးတံကဵုညးတံ ဗီုဏံ ယဝ်ခါရ ကောန်ဂကူပိုဲ ဗီုဏံ ဟွံဒးဂၠာဲနဲကဲကွေံကွေံပုဟ်၊ ယဝ်ခါရ ဇြဟတ်ပိုဲနွံ မၞိဟ်ဂံၚ်သ္ကာ၊ မၞိဟ်စိုန်သ္ကီု၊ မၞိဟ်စိုတ်ဓါတ်ဍိုက်ပေၚ်ဗက်ဟွံဂတာပ်ဂှ် ကလေၚ်ပၠန်မာန်ဏောၚ်၊ ဣဂှ်တှေ် ပိုဲဂှ် အခန်ဂတဏံ ဒးပလေဝ်ပလေတ်ဂှ် ဇၟာပ်သၟတ်တံ အာယုက်စိုပ် အာယုက်ပေၚ်တှေ် ဒးလေပ်လဝ် ကွတ်ပၞာန်ဏောၚ်၊ အခိၚ်ကိစ္စဇၞော်မှ ဒးစဗ္တောန်တှေ် ဟွံဂတာပ်ရ၊ အခိၚ်ကိစ္စဇၞော်မှ ကိစ္စမံက်မှ စဗ္တောန်တှေ် ဟွံဂတာပ်ရ၊ လေပ်လဝ်ကွတ်မွဲမွဲသာ်တှေ် ပရေၚ်စဵုဒၞာဇကု၊ ပရေၚ်စဵုဒၞာဒေသဇကု၊ ပရေၚ်စဵုဒၞာဂကူဇကုဂှ် အခိၚ်ဟွံရုဲ ယိုက်ဂၠေၚ်ကၠောန်မာန်ဏောၚ်၊ ဟိုတ်ဂှ်ရတှေ် ကိစ္စဇၞော်မှ ဒးဂၠိုက်ဂၠာဲ ဒးစဗ္တောန်ကွတ်ဟွံသေၚ်ပုဟ် နကဵုဆဵုဂဗမွဲတှေ်၊ ဣဂှ်ရတှေ် ဣဏံ ပိုဲတီယျ ဂွံယိုက်ဂၠေၚ်ပၠန်လေဝ် သ္ဇိုၚ်ဍာ်ဒကေဝ် ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ဒးနွံဏောၚ်၊ သ္ဇိုၚ်ဍာ်ဒကေဝ် ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်နွံမှ ဇြဟတ်နွံမှ စိုတ်ဓါတ်ပါ၊ စိုတ်ဓါတ်ပါမှ နဇိုၚ်နတဲ ဂွံကၠောန်မာန်၊ ဣဂှ်တှေ် ကၠာတဲအိုတ်ဂှ်တှေ် သၟတ်တံ၊ ညးဍုၚ်ကွာန်တံ စိုတ်ဓါတ် ညံၚ်ဂွံပါ စိုတ်ဓါတ် ဆာန်ဂကူ ညံၚ်ဂွံသၠုၚ်ဂှ် သ္ဇိုၚ်ဍေံဂှ် ဒးကၠုၚ်ကတ်လ္ၚတ် ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဏောၚ်၊ ဒးသ္ၚဳဂၠိပ် ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်လေပ်ဏောၚ်၊ ဒးပါ်ပါဲခိုဟ်ပရေံလေပ်ဏောၚ် အခန်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်၊ တုဲတှေ် မွဲအဆံၚ်ဂှ် အခန်နဇိုၚ်နတဲ ဒးတီ ဒးလေပ်လဝ် ကွတ်စဵုဒၞာဇကုဇကု ပရေၚ်ဂီုကၠီု ဇကုဇကုလေပ်ဏောၚ်၊ ဣဏံဂှ် အခိၚ်အခါ ပြဟ်ဒုၚ် ဒးကၠောန်လဝ်တုဲတုဲဏောၚ်၊ ဣဂှ်ရတှေ် ပိုဲဆဵုညာတ် နကဵုဆဵုဂဗတ္ၚဲဏံ ဒှ်မံၚ်အခိၚ်အခါတ္ၚဲဏံတုဲတှေ် ခန်လ္ၚတ်ဏံဂှ် ပိုဲဆဵုလဝ်ဇၞော်ဇၞော်ဏောၚ်တှေ် ဂတနူဏံ ဇၟာပ်ကောန်ဂကူမန် ညံၚ်ဂွံလေပ်ကွတ် သ္ဇိုၚ်ဂီုကၠီုဇကု၊ စရာဲဍာ်ဒကေဝ် ညံၚ်ဂွံသၠုၚ်တိုန်ဂှ် ပိုဲဒးသ္ပကမၠောန် စဳဇန်မွဲဏောၚ်၊ ညးတံလေဝ် သ္ပကမၠောန်စဳဇန်မွဲတုဲတှေ် လ္တူမၞိဟ်ဆိုက်ဗ္ဒက်၊ လ္တူညးစိုန်သ္ကီုဂှ် လုပ်ဆိုက်ဗ္ဒက်ညိ၊ လုပ်ကေတ်ပညာ ညံၚ်ဂွံလေပ်ညိ၊ ဣဂှ်တှေ် ဟီုစ မိက်ဂွံပလေဝ်ပလေတ် အခန်ဏံဏး။

သၟာန် ။ ။ ဂလာန်လက္ကရဴအိုတ် မုဒးဟီုဗပေၚ်နွံ ဟီုမာန်ရ။

သွဟ် ။ ။ ဣဂှ်တှေ် အကာဲအရာလၟဟ်ဏံဂှ် ဒးစွံသတိဇၞော်ဇၞော်ဏောၚ်၊ ပရေၚ်ဒက်မိတ် ဆက်စပ်ဏံဂှ် အန္တရာဲနွံသီုၜါ၊ ဣဂှ်တှေ် ကိစ္စအန္တရာဲ ဇၞော်ဇၞော်/ဍောတ်ဍောတ် နွံသီုၜါဏောၚ်၊ ညးဍုၚ်ကွာန်ပိုဲတံ ပါ်ပါဲသ္ၚဳဂၠိပ်ကဵုဒးညိ၊ ပါ်ပါဲသ္ၚဳဂၠိပ် ဗၠေတ်ဗက်ဟွံဂတာပ်ဂှ် လ္တူအန္တရာဲဇကုဇကုကီု အန္တရာဲလ္တူဂကူကီု ဇီုဒးဏောၚ်၊ ဣဂှ်တှေ် ဗီုလဵုဂွံပါဲ ဗီုလဵုဒးဍိုဟ်ကေက်ဂှ် ဇကုလ္ၚတ်ကေတ်ညိ၊ အန္တရာဲဇၞော်မံၚ် မွဲလ္ပာ်ဂှ် အကာဲအရာပြံၚ်လှာဲဏံ ဍေံပြဟ်မံၚ်၊ ဣဂှ်တှေ် ဒးသ္ၚဳဂၠိပ် ဒးလ္ၚတ်ဏောၚ်၊ မွဲတ္ၚဲကဵုမွဲတ္ၚဲ မွဲအခိၚ်ကဵုမွဲအခိၚ်ဏံဂှ် ဟီုစတှေ် ဍေံပြံၚ်လှာဲပြဟ်မံၚ်ဏောၚ်၊ ဣဂှ်တှေ် လ္တူပြံၚ်လှာဲပြဟ်မံၚ်ဏံဂှ် ဇကုသ္ၚဳဂၠိပ်တုဲတှေ် နဲဍိုဟ်ကေက်အိုတ် ပဲါဓလေတ်ညိ၊ စဵုဒၞာဇကုဇကုညိ၊ မွဲလ္ပာ်ဂှ် အရာဂွံပေါဲအံၚ်ဇၞး ဇကုရန်တၟံလဝ်၊ ကံကုသဵုဂကူမန် မန်ညံၚ်ဂွံပိုၚ်ဂှ်လေဝ် ညံၚ်ဂွံအံၚ်ဇၞးဂှ် ဂၠာဲနဲကဲအိုတ်ညိ မိက်ဂွံဟီုဗ္ကန် ဆၜိုတ်ဏံရ။

ဝဏ္ဏမာန် ပတိုန်ထ္ၜးလဝ်ရ။

သၟာန် ။ ။ ကမ္မတဳဗဟဵု၊ ကေၚ်ကာဗဟဵု ကောန်ဗော်တံ ကိစ္စပတိုန်လဝ်လိက်နုက်တိတ်နူဗော်ဂှ် အကာဲအရာလက္ကရဴအိုတ်ဏံ ဗီုလဵုနွံရော။
သွဟ် ။ ။ ကိစ္စနုက်တိတ်ဟီုဂှ် လညာတ်ပိုဲတုပ်ညးသ္ကံ ဒှ်အဓိပ္ပဲါဗီုဂှ်၊ စပ်ကဵုအကာဲအရာ ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တ္ၚဲဏံဂှ် နကဵုသ္ဂုတ်သွာတ်ဗော်တံ ဓမံက်မံၚ်ရုပ်ရဴ ပရေၚ်ကမၠောန်ဂှ် ဟိုတ်နူဒစေၚ်ဗၠေၚ်မံၚ်ကဵု မူဝါဒဗော်ဂှ်ရ ပိုဲဂှ် ဒေံါဇူ၊ ဟိုတ်ဒှ်သာ်ဂှ်ရ ကိစ္စနုက်တိတ်ဏံ ဍေံဒှ်ကၠုၚ်ဒှ်ဟဂှ်။ တော်ကဵုလၟုဟ်တှေ် မုအဲတီ အကာဲအရာတ္ၚဲဏံ ကေၚ်ကာ ဗဟဵု (၁၉) တၠ ဍေံနွံဏောၚ်၊ ပ္ဍဲကေၚ်ကာဗဟဵုဂှ် ဂကောံညးအုပ်ကာဂှ် ပါလုပ် (၂) တၠ၊ ကမ္မတဳဗဟဵုဂှ် ဍေံနွံ ၜိုတ်ဗၞတ် (၁၅) တၠ၊ ဥပမာဍေံ ကမ္မတဳဗဟဵုကဵု ကေၚ်ကာဗဟဵုနုက်တိတ်တံဏံဂှ် လ္ဂုၚ်ပါဏောၚ်၊ လက္ကရဴ လ္ပာ်ဏံ ပွိုၚ်ဍုၚ်ပံၚ်ပါဏောၚ်၊ ပွိုၚ်ဍုၚ်မတ်မလီု၊ ပွိုၚ်ဍုၚ်မုဟ်ဍုၚ်၊ ပွိုၚ်ဍုၚ်ဇြပ်ဗု၊ ပွိုၚ်ဍုၚ်ရေဝ် စပ်ကဵုပ္ဍဲနုက်တိတ်ဏံဂှ် ပါလုပ်မံၚ်ဖအိုတ်ရ။
သၟာန် ။ ။ ညးပတိုန်လဝ်လိက်နုက်တိတ်တံဂှ် ဒှ်ဒတန်ရဟာ။
သွဟ် ။ ။ စပ်ကဵုလိက်နုက်တိတ်ဟီုဂှ် လ္ၚဵုဂှ် ပ္တိုန်နၚ်နကဵုပူဂဵုနွံ၊ နကဵုရုၚ်ဗဟဵုတံ ပ္တိတ်ထောံယျဂှ် ဟွံဆဵုလဝ်မွဲလှေ်ဏီ၊ လက္ကရဴဏံ ကေၚ်ကာဗဟဵုတံ ဂ္ဇံကောံဓရီုတုဲတှေ် ရဲပ္တိုန်လဝ် လိက်နုက်တိတ်တံဏံဂှ် ဍေံဒှ်အာ ဒတန်ယျဟာ၊ အၝေဂှ်လေဝ် အဲဟွံမိၚ်ပုဟ်လေဝ် ဖျေံလဝ်ပ္ဍဲသ္ဂုတ်သွာတ် ဒှ်အဓိပ္ပဲါဗီုဂှ်ရ။ ဆဂး လိက်တိတ်ကၠုၚ်မွဲဂှ် ကေၚ်ကာဗဟဵုကဵု ကမ္မတဳဗဟဵု (၃၄) တၠဏံဂှ် သြန်သွက်ဂွံပၠုပ်လၟေၚ်ဂိတုဂှ်တှေ် အဓိကသှေ်မံၚ်၊ လ္ပာ်ညးမွဲတှေ် သြန်သှေ်မံၚ်မူစိ၊ ဣညအ်ဂှ် နူကဵုသၞာံ(၂၀၁၈) ဒဳဇြေမ်ဗာ စတုဲတှေ် (၂၀၂၁) စဵုကဵုစိုပ် ဂိတုဖေဖဝ်ဝါရဳရ။ ဖအိုတ်ဂှ်တှေ် ကေၚ်ကာဗဟဵု နုက်တိတ်လဝ် (၃၄) တၠဏံဂှ် သြန်သွက်ဂွံပၠုပ်လၟေၚ်ဂိတု ပ္ဍဲကဵုဗဟဵုဂှ် သှေ်မံၚ်ဏောၚ်။
သၟာန် ။ ။ ဟီုသာ်ဂှ်တှေ် နူဗဟဵု ဟွံဂွံနုက်ပတိတ်ဏီပုဟ် ဒှ်အဓိပ္ပဲါသာ်ဂှ်ဟာ။
သွဟ် ။ ။ အဓိပ္ပဲါဍေံ မၞိဟ်ပ္တိုန်လဝ်လိက်နုက်တိတ်တံဂှ်တှေ် ပ္ဍဲကဵုရုၚ်ဗဟဵုတေံ ပတိတ်ထောံယျ အေလိက်ဗီုဂှ် ဟွံဆဵုလဝ်ဏီပုဟ်။
သၟာန် ။ ။ နကဵုရဲပတိုန်လဝ်လိက်တံဂှ်တှေ် ဗီုလဵုစွံစိုတ်။
သွဟ် ။ ။ အေပ္ဍဲကဵုလိက်ပိုဲပ္တိုန်လဝ်ဂှ် နူကဵုသ္ဇိုၚ်ဗော် ကောန်ဗော်မွဲကီု နုက်တိတ်ထောံယျ ညးတံ ချူလဝ်ဗီုဂှ်နွံ။
သၟာန် ။ ။ ဆက်နွံမံၚ် အတိုၚ်တြေံဖိုဟ် ဒှ်အဓိပ္ပဲါဗီုဂှ်ဟာ။
သွဟ် ။ ။ ဣညအ် ကေၚ်ကာဗဟဵုဂှ် ညးတံ ဂ္ဇံတုဲမွဲတဲယျ၊ တုဲတှေ် မၞိဟ်ပ္တိုန်လဝ်လိက်နုက်တိတ်တံဏံဂှ် ကဵုအခေါၚ်လိက်နုက်တိတ်ယျ၊ ဗီုဗီုဏံ သ္ဂုတ်သွာတ်ဂှ် ဍေံဟွံဆဵုလဝ်ဏီပုဟ် ဒဵုကဵုလၟုဟ်ဏံရ။
သၟာန် ။ ။ ဟီုသာ်ဂှ်တှေ် နကဵုရဲပတိုန်လဝ်လိက် နုက်တိတ်တံဂှ် ဗီုလဵုဆက်ဒတူလိုၚ်အာရော။
သွဟ် ။ ။ ပိုဲဂှ် ဒှ်မၞိဟ်ပ္တိုန်လဝ်လိက်နုက်တိတ်၊ ဥပမာဍေံ ကေၚ်ကာဗဟဵုကီု၊ ကမ္မတဳဗဟဵုကီု ညးတံကဵုအခေါၚ် နုက်တိတ်ထောံဗီုဂှ်တုဲ ပတိတ်ထောံယျ လိက်ဗီုဂှ်လေဝ် ပိုဲဟွံဂွံဆဵုဏီ၊ ရန်တၟံပိုဲဂှ် ပိုဲနုက်တိတ်ထောံတုဲတှေ် တိုၚ်ဏံရ ပိုဲမံၚ်မံၚ်ဏောၚ်၊ နကဵုလညာတ်တုပ်မွဲဇြဟတ် တိုၚ်ဏံရ ပိုဲဂှ် မံၚ်အာဏောၚ်၊ ဆဂး ဗော်ညဳသၟဟ်မန်ဏံ ပရေၚ်ကောံကလောံညဳသာဂှ်တှေ် ညိမှလေဝ် လ္ပကဵုယောၚ်ယာ ပရေၚ်ညဳသၟဟ် ဘိုအ်ဂွံနွံမံၚ်တွဵုဂှ်လေဝ် ပိုဲဂှ် ပၟိက် နွံမံၚ်ဏောၚ်၊ ဆဂး ပိုဲဂှ် ပ္တိုန်လိက်နုက်တိတ်တုဲဂှ် ပရေၚ်ကမၠောန်ပြဟ်ဟ်ဏံဂှ်တှေ် မုလေဝ် ချပ်ဇန်လဝ်ဟွံမွဲဏီ ပုဟ်၊ ဆဂး နွံမွဲ ပိုဲကဵုပိုဲ ကျာလဝ်အပြောံဂှ်တှေ် ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ကောန်ဂကူကဵု ပရေၚ်ချဳဓရာၚ်လိက်ပတ်ဂှ်၊ မပ္တံကဵု ချဳဓရာၚ်နာနာသာ် သီုစိုတ်သီုစရိုဟ် ခိုၚ်ၚ်ဗိုန်န် ပံၚ်ဗ္စိုပ်ကဵု ညးဍုၚ်ကွာန်တံတုဲတှေ် ဒးချဳဓရာၚ် ကေတ်အာ တာလျိုၚ်ဏောၚ် ပိုဲကဵုပိုဲဂှ် ချပ်လဝ် အေဗီုဂှ်နွံရ။
သၟာန် ။ ။ ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မံက်တိုန်ကၠုၚ် မွဲမွဲပ္ၚံက်တှေ် ယဝ်ဒးသဳကၠဳ ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဂကူမန်တှေ်ရော နကဵုဇြဟတ်ဏံ ဗီုလဵုဘိုၚ်ပါလုပ်အာ ချပ်လဝ်နွံဟာ။
သွဟ် ။ ။ ဥပမာဍေံ ဟီုစရ ပိုဲဂှ် ဂွိၚ်ကဵု ရဲနုက်တိတ်တံဏံဂှ် နကဵုဂကောံမွဲမွဲဂကောံ ဒက်ပ္တန်လဝ် ဟွံမွဲပုဟ်၊ လညာတ်တုပ်ညးသ္ကံ လ္တူလညာတ်တုပ်ဂှ်ရ ပိုဲဂှ် ဟီုထောံ မွဲကရောံမွဲစွံရ။ ဆဂး ကိစ္စပၟိက်ဍေံမံက်ကၠုၚ်တှေ် ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ကၟိန်ဍုၚ်ကီု၊ ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် စပ်ကဵုဂကူမန်ပိုဲတှေ် ယဝ်ရ ဒးကဵုလညာတ်၊ ဒးသဳကၠဳ၊ ဍေံဒှ်ကၠုၚ်တှေ် ရဲဒေံါဇူမံၚ်တံဏံဂှ် နကဵုမွဲဂကောံမွဲကရောံ ပိုဲချပ်ဇန်တုဲတှေ် ၝဏံဂှ် ပိုဲတံ ပ္တိုန်ထ္ၜးရေၚ်တၠုၚ်အာဏောၚ် မိက်ဂွံဟီုဆၜိုတ်ဏံရ။

အဆက်နူလၟေၚ်တုဲတေံ …..

ဝဏ္ဏမာန် ပတိုန်ထ္ၜးလဝ်ရ။

သၟာန် ။ ။ လတူကံၚ်သဳပၞာန်တံ ထိၚ်လဝ်အဝဵုတ္ၚဲဏံဂှ် သွက်အခေါၚ်အရာ ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံ မုစၟဳစဂွံမာန်၊ ဗီုကဵု သၞောဝ်ဥပဒေ (၂၀၀၈) ၝောံပိုဒ် (၂၆၁) ပလေဝ်ကဵုဒှ်မာန်ဟာ ဗီုလဵုညာတ်ကီု။
သွဟ် ။ ။ ဍာံဍာံဂှ် ဍေံဂွံအခိၚ် ပွိုၚ် (၁) သၞာံရ။ ယဝ်ရ ပိုဲစၟဳစ လ္ပာ်ဒပ်ပၞာန်တှေ် စိုတ်အဲတှေ် အခိၚ်ဍေံဟွံဂၠိၚ် ကွေံပုဟ်၊ ဍေံဟွံပိုၚ်အာ (၁၀/၁၅) သၞာံပုဟ်၊ ပ္ဍဲကဵုသွာၚ်ပၞာန် (၁) သၞာံဏံဂှ် ဍေံဂတးဇကုဟွံဂတာပ်ပုဟ်၊ ဍေံဒးပလေဝ် ကိစ္စပေဲါရုဲမာဲဏောၚ်၊ ဍေံဒးပလေဝ် သၞောဝ်တံ၊ ဍေံဒးပလေဝ် ပရေၚ်အုပ်ဓုပ်တံ မုတံ ဍေံဟီု ဍေံဂွံကဵုဒဳမဝ်ကရေဇြဳ၊ ဍေံဂွံကဵုဖေဝ်ဒရေဝ်တံဏံဂှ် စိုတ်အဲတှေ် ဍေံဒှ်ဟွံမာန်ပုဟ်၊ ရန်တၟံဍေံ မုရောဟီုဂှ် ဍေံပြံၚ် ပရေၚ် (အုပ်ချုပ်ယန္တရား) နွံဏောၚ်၊ သၞောဝ်ဂှ် ၜိုတ်ထေက်ကြိုက် ဍေံပြံၚ်ဏောၚ်၊ ဗီုပြၚ်ဍေံပလေဝ်သၞောဝ်ဂှ် ဟွံတီဏီ၊ ယဝ်ရ စပ်ကဵုမၞိဟ်ဇၞော်အိုတ်ဂှ် ညးတေံမွဲဓဝ်ရ ပလေဝ်သၞောဝ်ဂှ် ညးတေံပလေဝ်ဂွံဏောၚ်တှေ် ညးဍံက်စုတ် ဂွံဖအိုတ်ရ။ ကောန်ဍုၚ်အရၚ်ပိုဲတံ သ္ဂောံဂွံမာန်၊ ရုဲမာဲ (ဖိအား) ဂှ် ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံလေဝ် ဂွံဒုၚ်စသိုၚ်ကီု၊ ပၞာန်လေဝ် ဂွံဒုၚ်စသိုၚ် ဍေံစုတ်ဟဂှ်ရ။ ယဝ်ရ ဍေံပလေဝ်ဗီုဂှ်တှေ် တုဲပၠန် ဝန်ဇၞော် ပ္ဍဲကဵုတွဵုရးတံဂှ် တှေ် နူကဵုဇၞးမာဲဂှ် ရုဲဟွံသေၚ်တှေ် တွဵုရးဟေၚ်ရုဲ၊ ဇှ်လေဝ် ယဝ်ရ ဍေံပလေဝ်တှေ် ပလေဝ်ဂွံဏောၚ် အေအဆံၚ်ၜိုတ်တံဂှ်၊ ဍေံလေဝ် ဍေံဒးရံၚ်ကီုဏောၚ် အၝေဏံ၊ အတိုၚ်ပိုဲဖေဝ်ဒရေဝ်နွံပၟိက် ဍေံကဵုဟွံဂွံပုဟ်၊ ဍေံဂွိၚ်မံၚ်ဏောၚ်၊ ယဝ်ရ ကဵုဖေဝ်ဒရေဝ်ပိုဲ နွံပၟိက်ဂှ်တှေ် ဍုၚ်ဏံဂှ် အဝဵုဍေံ ကၠေံကၠုၚ်မာန်ဏောၚ်၊ မုဍေံကဵုဂွံတှေ် သဳကၠဳလဝ် ပ္ဍဲပါလဳမာန်တေံ ၝဍေံဟွံဇၞးကၠုၚ်လဝ် မွဲဂှ် (ဖိအား) ၜါဂှ် ရုဲဝန်ဇၞော် ပ္ဍဲကဵုတွဵုရးဂှ် ဍေံဂွံကၠုၚ်မာန်ဏောၚ် ပွိုၚ် (၁) သၞာံဏံ၊ ၝပိုဲဟီုမံၚ် ဖေဝ်ဒရေဝ်ဇေတ်တ်တံ၊ အဝဵုပိသာ် ညံၚ်ဂွံကဵု၊ စိုတ်အဲ ဍေံဒှ်ဟွံမာန်ပုဟ်၊ ဍေံလေဝ် ဍေံဟွံကဵုပုဟ်၊ မုသ္ပရောဟီုတှေ် ဍေံတံဂှ် ရဲဆာန် ရဲထိၚ်လဝ် သၞောဝ် (၂၀၀၈) ရ။ သၞောဝ် (၂၀၀၈) ဂှ် ဍေံပလေဝ်ထေက် ဍေံစှေ်စိုတ် အန္တရာဲဟွံမွဲကဵုဍေံတံရ ဍေံကဵုမာန်ဏောၚ်၊ တုဲ ပိုဲပံၚ်ကဵု လ္ပာ်ဏံပၠန် ပိုဲဂွံမာန်ဟာ လၟုဟ် NLD အာဂှ် ပိုဲဆဵုမံၚ်ရ ဂၠံၚ်ဍာန်ဍေံသေၚ်ဟာ နူစဍေံတိတ်ဂှ် မုဍေံတံ ဟွံတီပုဟ်၊ ဍေံတံ တိတ်ကၠုၚ်ဏံဂှ် ဟိုတ်နူရပ်ဒး က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ဍေံတံ၊ ဟိုတ်နူဗော်ဍေံတံ ဂွံဏာအဝဵုတုဲ ပၞာန်တံသီထောံဂှ် ရန်တၟံဍေံ ညံၚ်ဂွံကလေၚ်ဂွံအဝဵုပၠန် ၜိုတ်ဂွံဓဝ်ရ ဍေံတံ၊ ဆဂးဂှ်တှေ် ဍေံဟွံရံၚ်ဍာ်ဇမၠိၚ်ပုဟ်၊ ဍေံဟွံရံၚ်တိုၚ်အလုံဍုၚ်ပုဟ် NLD ဏံဂှ် ပိုဲဒးတီလဝ်၊ ဗီုပြၚ်ဍေံပြံၚ်သၠာဲမံၚ်ဏောၚ်ဂှ် ဍေံဟွံဆဵုလဝ်ပုဟ်၊ ဗီုနွံမံၚ်လၟုဟ်ဂှ်ရ ပိုဲကလေၚ်ကေတ် ပၠန်ဏောၚ်၊ ပိုဲကလေၚ်ကၠောန်အာဏောၚ် ဍေံဆဵုၜိုတ်ဂှ်ရ။ ဆဂး နကဵုလညာတ်အဲ ဍေံကေတ်အခေါၚ်ဏံ၊ ဟီုဍာံဍာံတှေ် စနူကဵုဗော် NLD ဏောၚ်၊ ဆဂးဂှ် ပိုဲကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံ ဒးဍိုဟ်ကေက်ဏောၚ်၊ အေဇြဟတ် NLD ဏံဂှ် ညံၚ်ဂွံဒှ်ဇြဟတ်ပိုဲဂှ် ပိုဲဒးစုတ်လေပ်ဏောၚ်၊ ယဝ်ရ ပိုဲစုတ်ဟွံလေပ်ပုဟ်တှေ် ပိုဲထ္ၜးမံၚ်ဆန္ဒ ဗီုဍေံတံတှေ် ဒှ်သၟးသၟးရ။ ရံၚ်ကေတ်ပေဲါထ္ၜးဆန္ဒ သၞာံ (၁၉၈၈)၊ ကွးဘာတံ မုပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ဟွံမွဲပုဟ်၊ ဟိုတ်နူဍေံဂစိုတ်လဝ် ကွးဘာတံ ၜါပိတၠတုဲ ကလိုက်ကၟဵုတိုန် ထ္ၜးတိုန်ဆန္ဒ၊ အကြာဂှ် ဟိုတ်နူပလီုလှုဲလေဝ် ပါမံၚ်တုဲ ကောန်ညးဍုၚ်ကွာန်တံ စိုတ်ဂိတုဲ ထ္ၜးတိုန်ဆန္ဒရ။ ဆဂး လက္ကရဴဏံ မလိက်ဒဳမဝ်ကရေဇြဳ လုပ်ကၠုၚ်ဟဂှ်၊ ညးဂှ် စုတ်လဝ်ရောဟီုတှေ် ရဲပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တံ စုတ်လဝ်ရ။ ဇှ်ရ အလဵုအသဳပၞာန်တံ ထေၚ်ကေတ်လဝ် ဗော်ကမ်မျူနေတ် စောတ်စောဲလဝ်၊ ဠဍေံဒှ်လေဝ် ဒှ်မာန်မံၚ်ဏောၚ်၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဒဳမဝ်ကရေဇြဳဟီုဂှ် ဍေံမံက်ဂတဝ်တိုန် စဵုကဵုပွိုၚ်တ္ၚဲဏံ၊ ဣညအ်လေဝ် ဗီုဂှ်ကီုရ သၞောဝ် (၂၀၀၈) ဂှ် ပိုဲဒးပလီုဏောၚ်၊ ပိုဲပြံၚ်သၠာဲထောံ ဗီုပြၚ်အုပ်ဓုပ်တံဂှ်ဏောၚ်၊ သၞောဝ်အုပ်ဓုပ်တြေံဂှ် ပိုဲဟွံကေတ်ရ။ ပိုဲဟွံကေတ်သၟး ဟွံဂွံပုဟ် နဲကဲပလီုဂှ် ပိုဲဒးဂၠာဲဏောၚ်၊ ပိုဲကရေဲသၟး ဍေံဟွံလီုပုဟ်၊ လ္ပာ်ပၞာန်တံဂှ် ဆလအ်လေဝ် ဍေံဟွံကဵုပလီုပုဟ်၊ ကာလပိုဲဗတိုက်ပၞာန်ဂှ် ဍေံစှေ်တှေ်စှေ် ဍေံဟွံစှေ်တှေ် သၞောဝ် (၂၀၀၈) ဂှ် ဟွံလီုပုဟ်၊ ဆဂး ပိုဲဂွံပလီုဂှ် ပိုဲဒးဂၠာဲ၊ လၟုဟ်နဲကဲမွဲ ပိုဲဆဵုလဝ် မုနဲကဲရောဟီုတှေ် လိက်ဏံ ပိုဲချူမံၚ်ဖိုဟ် ဍေံဟွံတုဲဏီပုဟ်၊ ပ္ဍဲကဵုဍုၚ်ပိုဲ အလဵုအသဳလၟုဟ် ကၠောန်မံၚ်ကမၠောန်ဂှ် ဍေံနွံမံၚ်ဌာန (၃) ရ။ ဌာနအုပ်ဓုပ်၊ ဌာနသၞောဝ်ဓဝ်၊ ဌာနဖျေံအမှု၊ လၟုဟ်တှေ် ၜါဂှ် ဍေံလီုအာရ။ သှေ်မံၚ်မွဲရ သှေ်မံၚ်ပရေၚ်သၞောဝ်ဓဝ်၊ အၝေဏံ ဂျိုၚ်မံၚ်ဖိုဟ်၊ မုသ္ပဍေံဂျိုၚ်ရောဟီုတှေ် လၟုဟ်လေဝ် အလဵုအသဳပၞာန် သုၚ်စောဲမံၚ်အမှုဖိုဟ် အေဣညအ်ဂှ် ပိုဲသုၚ်စောဲဂွံ၊ မုပိုဲသုၚ်စောဲဟလဵုတှေ် ကောန်ညးဍုၚ် ကွာန်တံ အာတ်မိက် သၞောဝ် (၂၀၀၈) ဏံ ဟွံကၠောန်ကမၠောန်ရ၊ သၞောဝ် (၂၀၀၈) မွဲဓဝ်ဟွံသေၚ်ရ ပလီုကဵုပိုဲတုဲ ကော်ကဵုပိုဲ ကောံဓရီု ဓဇက်သၞောဝ်မွဲညိ၊ ရဲတၠပညာ ဆေၚ်စပ်ကဵု သၞောဝ်ဓဝ်ဏံဂှ် ညးတံဟီု ဗၠးဗၠးၜးၜးတုဲ အာဂွံရ။ ဣညအ်ဂှ် နဲကဲမွဲရ။ ဆဂး ပရေၚ်ပြိုၚ်ပ္ကာန်ဂှ် နွံကၠုၚ်ဏောၚ် ပၞာန်ဂှ် ဍေံဒုၚ်တဲဟွံသေၚ်၊ ဆဂး ဂၠံၚ်ဍာန်ဂှ်လဝ် ကၠောန်ဂွံ၊ ဣညအ်လေဝ် ပိုဲဒးချပ်၊ ယဝ်ရ ပိုဲဟီုသၞောဝ် (၂၀၀၈) ဂှ် ပိုဲဟွံကေတ်ရ၊ မုပိုဲဒးပလေဝ်လဝ်ရော၊ အေဣညအ် ပိုဲသရောပ်ထောံတုဲ ၜါလ္ပာ်ဏံ ၝလဵုအခေါၚ်အရာပိုဲ ဂွံရောဟီုတှေ် နကဵုလညာတ်အဲတှေ် ဍာ်ဇမၠိၚ် ပိုဲဒးဗတိုက်ဂှ် ပိုဲဒးထ္ၜးဆန္ဒဏောၚ်၊ ပိုဲဒးညဳဏောၚ်၊ ပိုဲဒးချဳညးသ္ကံမွဲစွံဏောၚ်၊ ဍာ်ဇမၠေံ ၝဂွံ ၝကေတ်ညိ စပြဟ်ဟ် ဟီုထောံတှေ် ဍေံဂွံဏောၚ် ၜိုတ်ဓမ္မတာ စိုတ်အဲတှေ်၊ ဆဂး ဗီုဟီုဂှ်ရ ပိုဲပံၚ်တောဲကဵုပၞာန်ဂှ် မုဍေံနွံရော ရံၚ်ကဵုအကာဲအရာ ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တှေ် ပရေၚ် (image) ဇကု ဍေံဟွံခိုဟ်ကွေံပုဟ်လေဝ်၊ ပ္ဍဲဂကူမန်ပိုဲ ဗော် (MUP) တံ မုဆက်ဒုၚ်ဒဝ်အာမာန်ရောဂှ် ပိုဲလေဝ်ဂွိၚ်မံၚ်ရ။ မုပိုဲ ဂွိၚ်ရောဟီုတှေ် ဂတဏံ မုဍေံဒှ်အာမာန်ရော? အခိၚ်လၟုဟ်ဂှ်တှေ် အခိၚ်တ္ၚဲဏံ ဍုၚ်သၟာၚ်ဂှ် ဒးစုက်လုက်ကဵု ဍုၚ်ဗၟာဂၠိုၚ်၊ ဂကောံမဳဒဳယာတံလေဝ် ဍေံဂၠိုၚ်ကၠုၚ်၊ ဟိုတ်နူပရေၚ်ကလိုက်ကၟဵုဂှ်ရ ဍေံဆဵုကၠုၚ် လ္တူဍုၚ်ဗၟာဂှ်တုဲ ဗီုလဵုဍေံကဵုဏာ ဇြဟတ်ဓရိုဟ်ကဵုပၞာန်ဂှ် ပိုဲဟွံတီဏီပုဟ်၊ အေဍေံဒးဒုၚ်ဟီုဗျိမံၚ်တံဂှ် ကာလပိုဲလေဝ် ဍေံပါကၠုၚ်မာန်ဏောၚ်၊ ဍေံပါကၠုၚ် ဗော်မွဲဓဝ်ဟွံသေၚ် ကာလဍေံပါကၠုၚ် အတိုၚ်ဂကူဒှ်မာန်၊ ဍေံကော်စ မုရောဟီုတှေ် ဍေံစုတ်တဆိပ်လေဝ် ဒှ်မာန်ဏောၚ် အၝေဂှ်လေဝ် နကဵုအဲ ဂွိၚ်မံၚ်ညိကီု၊ ပရေၚ်ဍုၚ်ဂၠးကဝ်ကီု၊ ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဍုၚ်ပိုဲတံကီု အၝေဏံဖအိုတ်ဂှ် ဍေံဇီုကပိုက်ကဵု ဂကူပိုဲမာန်ရ။
သၟာန် ။ ။ ရံၚ်ကေတ်တှေ် ညံၚ်ဂွံဂွံ ပရေၚ်ထံက်ဂလာန် အကြာဂကောံဂၠးတိတံ ဗီုကဵုအမေရိကာန်၊ ယူအေန် တံဂှ်တှေ် အေန်အေဝ်ဒဳတံ ဂစာန်မံၚ်နွံ၊ ဗီုညးတံဂစာန်မံၚ် ညံၚ်ဂကောံဂၠးတိတံ ဂွံကေတ်အရေဝ်ဟီုဂှ် ဇြဟတ် ဓရိုဟ်ဂလိုၚ်လဵု ညးတံကေတ်အရေဝ်မာန် သ္ၚဳဂၠိပ်ကေတ်။
သွဟ် ။ ။ လၟုဟ်ဏံ ဇြဟတ်ဓရိုဟ်နူဍုၚ်သၟာၚ်ဂှ် ဍေံဇၞော်ကၠုၚ်နူကဵုတုဲတုဲကၠုၚ်တေံ ဟိုတ်နူကဵု ပရေၚ်မဳဒဳယာကီု၊ ဍုၚ်သၟာၚ်ဂှ် လုပ်ကၠုၚ်လဝ် ဍုၚ်ပိုဲမွဲဟရာံတုဲမှ ဟိုတ်နူဍေံဒှ်ကၠုၚ်၊ ဆဵုလဝ်ပရေၚ်ဍုၚ်ပိုဲတုဲ ဂွံလဝ်ဒဳမဝ်ကရေဇြဳမွဲဟရာံ တုဲတှေ် ဆေၚ်စပ်ကဵု ပရေၚ်ဖျေံတမ်ရိုဟ်ကီု၊ ပရေၚ်တေံ ပရေၚ်ဏံ၊ ဍေံဆဵုဂဗလဝ် အကာဲအရာ ပရေၚ်ဍုၚ်ပိုဲတံတုဲ တှေ် ပဝ်လသဳဍေံ ပ္ဍဲကဵုဍုၚ်ဍေံတံလေဝ် ကၠးကၠုၚ်ရ။ ကၠးကၠုၚ်တုဲ ဆေၚ်စပ်ကဵု ဗီုလဵုဍေံဂွံဖျေံ ကဵုဇြဟတ်ဓရိုဟ်ကဵု ဍုၚ်ဗၟာလေဝ် ပဵုတုဲဍေံကၠးကၠုၚ် နူကဵုတုဲတုဲကၠုၚ်တေံရ။ ဇှ်ရ နူကဵုဂကောံဂၠးကဝ်ဖအိုတ် ကဵုဏာဇြဟတ်ဓရိုဟ် ကျေဝ်ဝ်ရ။ စနူကဵုကြုက်တံလေဝ် ရမျှာၚ်လ္ပာ်ယှအ်ဟွံမွဲကၠုၚ် တုဲတုဲကၠုၚ်တေံကီုလေဝ် လၟုဟ်ဂှ် ကာလဂဗကၠုၚ် ရုယှာကဵုဇြဟတ်ဓရိုဟ်ဍုၚ်သၟာၚ်ကီု၊ ဇြဟတ်ဓရိုဟ်ပ္ဍဲဍုၚ်ကီု ကြုက်လေဝ် ဒးပြံၚ်သၠာဲကၠုၚ်အရေဝ်၊ ဥပမာဍေံ ညံၚ်ဂွံသဳကၠဳညးသ္ကံ မုတံ ဟီုကၠုၚ်၊ ဆဂး ပၞာန်ဂှ်လေဝ် ဍေံတော်လဝ်တုဲတုဲမံၚ်ရ၊ ပ္ဍဲပေဲါထ္ၜးဆန္ဒဏံ ယဝ်ရ ဍေံက လိုက်ကၟဵုဂၠိုၚ်တှေ် ဍေံဒးဇြဟတ်ဓရိုဟ်ဂၠိုၚ်ဏောၚ်၊ ကာလဍေံဒှ်ကၠုၚ်ကွေံကွေံ ဗီုသၞာံ (၁၉၈၈) တေံတှေ် မၞိဟ်ချိုတ်ကၠုၚ်ကဵုလ္ၚီဏောၚ် ဒှ်ကၠုၚ်တှေ် (UN) လုပ်လေဝ် ဍေံဒှ်မာန်ဏောၚ်၊ ယဝ်ရ မၞိဟ်ချိုတ်ကၠုၚ်ကဵု (၁၀၀၀) တၠတှေ် စိုတ်အဲ ဂၠးကဝ်တံ ဍေံဟွံရံၚ်ဏီပုဟ်၊ ပၞာန်တံ ညံၚ်ဍေံဟွံဂွံဒှ်ဂှ် ဍေံထိၚ်ဏောၚ်၊ ယဝ်ရ ဍေံကျာတ်ကွေံကွေံ ဍေံဗလးထောံ ‘မဂဳ’ ဂှ်ရ။ ၜိုန်ရဍေံဗလးကီုလေဝ် ဍေံကလေၚ်ထိၚ်လဝ်ပၠန် ဍေံဂတးတေံ ဂတးဏံတုဲ ပေၚ်အာပွိုၚ် (၁) သၞာံမ္ဂး ဍေံကလေၚ်ကၠောန် ပေဲါရုဲမာဲပၠန်ရ။ ပေဲါရုဲမာဲဟီုဂှ် ‘မဂဳ’ ဂှ် လုပ်တှေ်လုပ် ဟွံလုပ်တှေ် ဒှ်ဗီုပြၚ် သၞာံ (၂၀၁၀) တေံပၠန်ရ။ လုပ်ဟီုဂှ် ညးဂှ် လုပ်ရောတှေ် ဗော် (USDP) ဍေံလုပ်ဏောၚ်၊ ဗော်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံဖအိုတ် လုပ်ဏောၚ်၊ အကြာဂှ် ဇြဟတ်ဓရိုဟ်ဍုၚ်သၟာၚ်ဂှ် ဍေံယအ်ကၠုၚ်မာန်ဏောၚ်၊ ဂကောံအေဇြဳယာန်တံဂှ်တှေ် ဍေံကဵုကၠုၚ်မံၚ်ကသပ်ရ။ ဆဂး ဗော် NLD ဒုၚ်တဲမာန် ဟွံမာန်ဂှ် ကေတ်ဟွံဒးဏီ၊ စိုတ်အဲတှေ် အဲတုပ်မံၚ်စိုတ်၊ နကဵုအဲ ယဝ်ရ ဒှ် NLD တှေ် ယဝ်ရ ဇကုဟွံပြံၚ် သၞောဝ် (၂၀၀၈) ပုဟ် ဒှ်ဗတိုက်မံၚ် သၞောဝ် (၂၀၀၈) ဏံတှေ် ဇကုဟွံဒးဗတိုက်ပုဟ်၊ ရုဲစှ် ပေဲါရုဲမာဲအလန်ဏံဂှ် ကော်နၚ်ဂကောံဍုၚ်သၟာၚ်တံ ကဵုရံၚ်ဏောၚ်၊ ကဵုသ္ပဒေၚ်ဏောၚ် ဇကုတံ ဒုၚ်တဲတှေ် ပိုဲကလေၚ်လုပ်ပေဲါရုဲမာဲပၠန်ရ။ ဒးမၚ်ပွိုၚ် (၁) သၞာံရ၊ ကလိုက်ကၟဵုလေဝ် ဍေံဟွံဒှ်ပုဟ် ကဵုထောံပၞာန်အဝဵု ၜိုတ်ပွိုၚ် (၁) သၞာံ ဍေံဟွံဒှ်ဟလဵုပုဟ်၊ သၞောဝ် (၂၀၀၈) ဍေံနွံဗီုဂှ် ၝဍေံသီလဝ် ဗၠေတ်ဟာ ဒးဟာ စွံလဝ်ကၠာ၊ ဆဂး ယဝ်ရ ဇကုဗတိုက်ဍေံပၠန်လေဝ် ဇကုဒးအာတၟာဂလိုၚ်ဏီ မၞိဟ်ချိုတ်ဏောၚ်၊ ဍုၚ်ကလိုက်ကၟဵုဏောၚ်၊ ယဝ်ရ ဒှ်အဲတှေ် အဲကျာကဵု ပၞာန်တုဲတှေ် ပေဲါရုဲမာဲကလေၚ်လုပ်ဏောၚ်၊ ဆဂး ပ္ဍဲပေဲါရုဲမာဲဂှ် ပ္ဍဲကမ္မယှေန်ဏံ ဗော် NLD ဒးပါကီုဏောၚ်၊ သၞောဝ်ကမ္မယှေန်ဂှ် ဓဇက်ကဵုဒှ်၊ ပလေဝ်ကဵုဒှ်၊ ပိုဲဒးပါကီုဏောၚ် အဓိပ္ပဲါဍေံဂှ်၊ ဥပမာ ဂွံ (ဖိအား) ကဵုဒှ်၊ မုဒှ်ဒှ် ဒးသဳကၠဳကဵုပိုဲကီုဏောၚ်၊ အေဇှ်ဍေံဂွံတုဲတှေ် ကလေၚ်လုပ်ပေဲါရုဲမာဲတှေ် NLD ကလေၚ်ဂွံဟေၚ် ဍေံကျမွဲတဲပၠန်တှေ် သီုဍေံဒးဂွ၊ အေဇှ်တှေ် ၜိုဟ်သြိုဟ်အာဟဂှ်ရ အလုံမွဲဍုၚ်၊ ပၞာန်ဂှ် ဍေံကၠောန်ပေဲါရုဲမာဲတုဲ NLD ၜိုတ်လဵု ဒစဵုဒစးကီုလေဝ် ပေဲါရုဲမာဲဂှ် ဍေံဒှ်ကၠုၚ်ဗဗွဲဓဝ် ၜိုတ်ဓမ္မတာ၊ ဍေံဒှ်ကၠုၚ် အလဵုအသဳ ဗီုသၞာံ (၂၀၀၈) တေံတှေ် အသိၚ်ဂှ် ဍေံဍိုန်စှေ်ပၠန်ရ။ အသိၚ်ဍေံဍိုန်တှေ် NLD ဂှ် ဥပမာဍေံ ဗတိုက်ဂှ်လေဝ် ဟွံဇၞးပုဟ်၊ စိုတ်အဲတှေ် ၜိုတ်လဵုဍေံကဵု (ဖိအား) မာန်၊ ၜိုတ်လဵုဍေံကဵုဇြဟတ်ဓရိုဟ်မာန်ဂှ် ဗီုလဵုပၞာန်တံ ဒးပလေဝ် လ္တူဍုၚ်သၟာၚ်တံ အာတ်မိက် ဗီုလဵုဍေံကၠောန်ဂွံ၊ ပၞာန်တံဂှ် ဍေံတော်မံၚ် ညံၚ်ဟွံဂွံကလိုက်ကၟဵု ညံၚ်ဂွံချိုတ်ဂျိုၚ်အောန်ဂှ် ဍေံထိၚ်ဒဝ်မံၚ်ဖိုဟ်ရ။
သၟာန် ။ ။ ဒပ်ပၞာန်တံ ထိၚ်ဏာအဝဵုဍုၚ်တုဲ ပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ်ဂှ် ညးတံ ဆက်ဒတူလာၚ်အာ ဂၠံၚ်တရဴ အေန်သဳအေဂှ်ရရောၚ်၊ ဆဂး မွဲလ္ပာ်ဂှ် ဂကောံရပ်လွဟ်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံလေဝ် အခိၚ်ကံၚ်သဳပၞာန်တံ ထိၚ်လဝ်အဝဵုဍုၚ်ဂှ် စပ်ကဵုပရေၚ်သဳကၠဳ ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဂှ် ညးတံဒေံါဇူလဝ်ရောၚ်တှေ် ပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ်အနာဂတ် ဗီုလဵုဒှ်ကၠုၚ်မာန်။
သွဟ် ။ ။ ဟီုဍာံဍာံဂှ် အခိၚ်ညးတံ ပ္တိတ်လဝ်လိက် (Statement ) ကၠာဂှ် ညးတံဟီု တက်ကျာကဵု အလဵုအသဳပၞာန်ဏောၚ်၊ ကၠာဟွံဂွံထ္ၜးဆန္ဒ၊ ကၠာကလိုက်ကၟဵုဟွံဒှ်ဏီဂှ်၊ နကဵုလညာတ်အဲတှေ် NCA ဂှ် နူစပၞာန်ဟွံဂွံသီအဝဵုဂှ် လီုအာယျလေဝ်၊ (NRPC) ဂှ်လေဝ် ဍေံပလီုထောံရ၊ (UPDJC) ဂှ် ပံက်လဝ် (၃) က္ဍိုပ်၊ ဍာံဍာံဂှ် နွံမံၚ် (၅) က္ဍိုပ်၊ အလဵုအသဳ၊ စၠတ်ထဝ်၊ ပၞာန်၊ ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်၊ ဗော်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်၊ လၟုဟ်ဏံ အလဵုအသဳကဵု စၠတ်ထဝ်ဂှ် ဟွံမွဲရလေဝ်၊ သှေ်မံၚ်ပၞာန်၊ ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်၊ ဗော်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်ပၠန်ဂတးရတှေ် စိုတ်အဲတှေ် အတိုၚ်မူ (UPDJC) ဖျေံလဝ်ဂှ်လေဝ် ဍေံအာဟွံဂွံရ။ ယဝ်ရအာလေဝ် ဍေံဟွံစှေ်ဗီုပြၚ်ရ။ ယဝ်ရပၞာန်ဂှ် ဍေံဟီု က္ဍိုပ်ဖဴပိက္ဍိုပ်ဂှ် ပိုဲသ္ပစၞး၊ အၝေဂှ်လေဝ် စိုတ်အဲတှေ် ဍေံဟွံစှေ်ဗီုပုဟ်၊ တုဲပၠန် ပရေၚ်ပိုဲဒးပ္တိုန် ဖေဝ်ဒရေဝ်ဏံဂှ် ပိုဲအာကဵုပၞာန်မွဲဓဝ်လေဝ် အာဟွံဂွံရ။ ပိုဲဒးအာ အတိုၚ်အလုံဍုၚ်မွဲ၊ ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တံ သီုဖအိုတ်၊ အတိုၚ်ကောန်ညးဍုၚ်ကွာန်တံဖအိုတ်၊ သီုဗော် NLD တံလေဝ် ဒးပါလုပ်ကီုဏောၚ်၊ ယဝ်ရ ဗော် NLD တံ ဟွံပါလုပ် ပိုဲအာဏောၚ်တှေ် ၝဏံဂှ် ဍေံဟွံဒှ်ကမၠောန်ပုဟ်၊ ယဝ်ရ ပိုဲဒက်ပ္တိုန် ဍုၚ်ဖေဝ်ဒရေဝ်တှေ် ဍုၚ်ဖေဝ်ဒရေဝ်ဂှ် ဆေၚ်စပ်ကဵု ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံ ဖအိုတ်ဏောၚ်၊ ဆေၚ်စပ်ကဵု မန်မွဲဓဝ်လေဝ်ဟွံသေၚ်၊ ပိုဲဒးအာသီုညးဖအိုတ်မှ အာဂွံရ။
သၟာန် ။ ။ မုမိက်ဂွံဟီုဗပေၚ်မံၚ်ဏီ ဟီုမာန်ရ။
သွဟ် ။ ။ အခိၚ်တ္ၚဲဏံ စပ်ကဵုဍုၚ်ကလိုက်ကၟဵုဏံဂှ် ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ပိုဲလေဝ် ပြံၚ်သၠာဲအာမွဲတဲဓဝ်တုဲတှေ် မုဒှ်ဒှ်ရ ပ္ဍဲကဵုကိစ္စအခိၚ်တ္ၚဲဏံ မန်ပိုဲ ဖျေံသ္ကုတ်သွာတ်ဂှ် ယဝ်ခါရ ပရေၚ်ဗဗွဲဓဝ်၊ ပရေၚ်ဓဝ်ညဳသာ နွံမံၚ်ဏောၚ်တှေ် ပရေၚ်ပါ်ထ္ကးညးသ္ကံ အောန်တဴမာန်ရ။ ယဝ်ရဟွံမွဲတှေ် ပရေၚ်ပါ်ထ္ကးကီု၊ ပရေၚ်ဓဝ်ညဳသာကီု ဒှ်ကၠုၚ်ဗီုကၠာတေံ ပၠန်ဏောၚ်ဂှ် ချိုတ်ပၠိုတ်ရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ ပ္ၚံက်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဏံဂှ် နကဵုဗော် (MUP) တံ သွက်ကောန်ညး ဍုၚ်ကွာန်တံ ဂွံကၠးမာန်ဂှ်လေဝ် ညးတံပသောၚ်ထ္ၜးလဝ် ပ္ဍဲကောံဓရီုဗဟဵုကမ္မတဳနွံရ။ ဂကူမန်ပိုဲလေဝ် ပိုဲတုပ်စိုတ်ဒှ်ဒှ်၊ ဟွံတုပ်စိုတ်ဒှ်ဒှ်၊ ပိုဲအေၚ်ဒုၚ်ထောံ ပွိုၚ် (၁) သၞာံရ။ မုဟွံလအ် ဂေတ်အာဂေတ်ကၠုၚ် စိုပ်မံၚ်ရ။ ယဝ်ရ အကြာဏံ ပရေၚ်ပြံၚ်သၠာဲနွံပၠန်တှေ် ပိုဲပံၚ်တောဲ ကၠောန်မွဲစွံကဵု ဗော် NLD ပၠန်လေဝ် ပိုဲကၠောန်ဂွံ၊ ပိုဲကၠောန်ဟွံဂွံ ဟွံသေၚ်ပုဟ်ဏး၊ လၟုဟ်လေဝ် ကၠောန်မံၚ်ရ၊ ၜိုတ်ပိုဲကၠောန်မံၚ်ဂှ်လေဝ် ဂုဏ်ဖဵု သွက်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်ပိုဲ နွံတၟာဂလိုၚ်ရ။

ဝဏ္ဏမာန် ပတိုန်ထ္ၜးလဝ်ရ။

သၟာန် ။ ။ လတူအကာဲအရာ ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ကတဵုဒှ်ဒၟံၚ်တ္ၚဲဏံ ဒပ်ပၞာန်တံ ထိၚ်ဒဝ်ဏာအဝဵုဍုၚ်တ္ၚဲဏံတုဲ နကဵု ဒံက်တာနာဲပညာမန် ဗီုလဵုသ္ၚဳဂၠိပ်ကေတ်ကီု။
သွဟ် ။ ။ စပ်ကဵုပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် က္တဵုဒှ်မံၚ် ပ္ဍဲဍုၚ်ပိုဲ ပၞာန်သီအဝဵုအလန်ဏံဂှ် ဍေံတၟေၚ်မံၚ်ညိ၊ ဍေံဟွံတုပ်ကဵု ပၞာန်သီအဝဵု သၞာံ (၁၉၈၈) တေံ၊ ပ္ဍဲသၞာံ (၁၉၈၈) တေံဂှ် ဟိုတ်နူဍေံကလိုက်ကၟဵုတုဲတှေ် ဗတိုက်သရိုဟ်ထောံ ဗော် (ဆိုရှယ်လစ်) တုဲ အလဵုအသဳဟွံမွဲ၊ လက္ကရဴဏံ ဍေံပ္တိုန်တိုန် အလဵုအသဳညးဍုၚ်ကွာန်မွဲစုတ်၊ အံၚ်ဇၞးတုဲမှ ပၞာန်ဍေံ ကလေၚ်သီအဝဵုပၠန်ရ။ ပ္ဍဲဍေံသီအဝဵုဂှ် ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ဗီုတေံ ဗီုဏံ မုဟွံမွဲပုဟ်၊ ရန်တၟံဍေံ အေထ္ၜးမံၚ်ဆန္ဒဂှ် ညံၚ်ဍေံဂွံထိၚ်မာန်ရ။ ဥပမာဍေံ ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တေံလေဝ်ဟွံမွဲ၊ ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဏံလေဝ်ဟွံမွဲ၊ ပဲါနူဍေံစောတ်စောဲလဝ် (ကောန်မျူဏေတ်) ညိတုဲတှေ် ဒှ်မံၚ်ပရေၚ်ဒစဵုဒစး ညးဍုၚ်ကွာန်ကဵု ပၞာန်ရ။ ဟီုဍာံဍာံတှေ် စကၠာကၠာဂှ် ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်လေဝ် ဟွံမွဲမံၚ်ရ၊ ဟိုတ်နူကဵု ပၞာန်ကဵုပုလုက်တံ ဂစိုတ်ဒးကွးဘာ မွဲၜါတၠတုဲ ကွးဘာတံ ဒုၚ်ဟွံမာန် ထ္ၜး ကၠုၚ်ဆန္ဒရ။ ဇြဟတ်ဆန္ဒဏံ ဇၞော်တိုန်တုဲတှေ် ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တံ ဍေံပါလုပ်ကၠုၚ် မပ္တံကဵု ဒဳမဝ်ကရေဇြဳဏောၚ်၊ မွဲအခိၚ်တေံဂှ် အေဍေံဒှ်ကၠုၚ်ဗီုဂှ်။ အခိၚ်ဏံဂှ် ဗီုဂှ်ဟွံသေၚ်ရ၊ ပၞာန်သီအဝဵုဟီုဂှ် ဍေံရံၚ်အာ သၞောဝ် (၂၀၀၈) တုဲ ဍေံသီအဝဵုရ။ ဍေံသီအဝဵုဂှ် ဗွဲတၟေၚ် ဒးအာ ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် အုပ်ဓုပ်ဍုၚ် ဟီုစဟဂှ်၊ က္ဍိုပ်သ္ကိုပ် NLD တံလေဝ် ဍေံရပ်ထိၚ်လဝ်ဖအိုတ်၊ ဍေံကဵုဍေံ ဗီုဍေံဟီုဂှ်ရ ဍေံသီအဝဵု ပွိုၚ် (၁) သၞာံဏောၚ်၊ ဟိုတ်နူကဵု ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဍေံလုပ်ကၠုၚ် ဂကူမန်ပိုဲကီု၊ ဂကူကောန်ဍုၚ်အရၚ်တၞဟ်ဟ်တံကီုတုဲ ဍေံလုပ်ကၠုၚ် ပ္ဍဲအကြာပိုဲ၊ မုဟိုတ်ဍေံဂွံလုပ်ကၠုၚ်ရော? အဲညာတ်ကေတ် သဘာဝပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ပြိုၚ်အဝဵုညးသ္ကံ ဍေံဟီုဗီုဂှ်၊ ပြိုၚ်အဝဵု အကြာဗော်မြာ်ကဵု ဗော်ဇာဒိသိုၚ်သၟးဟွံသေၚ်ပုဟ် အဲညာတ်ကေတ်၊ အကြာဗော်မြာ်ကဵု ဗော်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံလေဝ် ပြိုၚ်မံၚ်အဝဵုကီု၊ ဗီုလဵုပြိုၚ်မံၚ် အဝဵုရောဟီုတှေ် အခိၚ် NLD ဂွံအဝဵုဂှ် NLD ဟွံသ္ပကာကဵု ဗော်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံပုဟ်၊ အေအသိၚ်ဂှ် ဇီုကပိုက်ကၠုၚ် ဒဵုကဵုပၞာန်သီအဝဵုဏံ ဗော်ကောန်ဍုၚ် အရၚ်လ္ၚဵုလ္ၚဵုတံ စနူဗော်မန်ပိုဲ ဗော် MUP လေဝ် ဟိုတ်နူဒုၚ်ဒဝ်ကဵု ဗော် NLD ဟွံမာန်ကီု အခိ်ၚ်ဍေံဂွံလဝ်အဝဵုဂှ် ကိစ္စယၟုဒဒန်ဂှ်လေဝ် ဂကူမန်ပိုဲ ဒးဂိဟအံၚ်ကွေံကွေံမံၚ်ဏောၚ်၊ ပ္ဍဲကဵုသီအဝဵုဏံ ၜိုန်ရပၞာန်ဏံ သီလဝ်အဝဵု ဗဗွဲဓဝ်ဟွံမွဲကီုလေဝ် ဆဂး ပိုဲဂှ် ဒးလဝ် ဂိဟအံၚ်မံၚ်တုဲတှေ် နကဵုဗော် MUP ဂှ် အာဂၠံၚ်ဍာန်ဏံ ပံၚ်တောဲတုဲ ကၠောန်အာကီုရ။
သၟာန် ။ ။ နူကဵုကံၚ်ဇြဳအုပ်ဓုပ်ကၟိန်ဍုၚ်တံ လၟိၚ်လၟဟ်ကၠုၚ် ညးစၞးကောန်ဍုၚ်အရၚ်ဂမၠိုၚ်တံ သွက်ဂွံလုပ်ကေတ် လျိုၚ် အပ္ဍဲဂှ် ဗော်ညဳသၟဟ်မန်လေဝ် ဒုၚ်တဲပါလုပ်လဝ်တုဲရ၊ ပါလုပ်ဒုၚ်တဲဗက်ဟွံဂတာပ်ဂှ် ဇီုကပိုက်ကဵု ဓဝ်ညဳသာ ပ္ဍဲဗော် ဒးဒုၚ်ပါ်ပဲါ အကြာကောန်ဍုၚ်အရၚ် ညးဍုၚ်ကွာန်မန် မုဟိုတ် ဗော်ညဳသၟဟ်မန် ဂွံရုဲဏာဂၠံၚ် ဒုၚ်တဲ ညာတ်ကေတ်ရော။
သွဟ် ။ ။ အဲစှေ်ကေတ်စိုတ်ဟီုဂှ် ဟိုတ်နူဂကူမန်ပိုဲ ဇီုကပိုက်ဂၠိုၚ်ဂှ်ရ အကာဲအရာ အခိၚ်တ္ၚဲဏံ ဍေံဒှ်အာ အခိၚ်ကလိုက်ကၟဵု အခိၚ်မၞိဟ်ဒးဖေက်၊ ပၞာန်ဏံ ဗီုလဵုဍေံပြုပြေၚ်ဂှ်လေဝ် ပိုဲဟွံတီဏီပုဟ်၊ ဗီုလဵုဍေံအုပ်ဓုပ်ဂှ်လေဝ် ပိုဲဟွံတီဏီပုဟ်၊ မွဲအသိၚ်ဓဝ်ဂှ် ညးဍုၚ်ကွာန်တံ ထ္ၜးဆန္ဒ၊ တုဲပၠန် ပ္ဍဲဍုၚ်ကွာန်ပိုဲတံဂှ်လေဝ် ပိုဲဒစဵုဒစးကၠုၚ်ကဵု အလဵုအသဳပၞာန်ဂှ် နူစလက်ထက် (၈၈) တေံ ဟွံသေၚ်ပုဟ်၊ အခိၚ်လက်ထက်နေဝေန်တေံဂှ်လေဝ် ဒစဵုဒစး ကၠုၚ်လဝ်၊ အခိၚ်တေံဂှ် နကဵုဗော်ပၠန်ဂတး ဒစဵုဒစးကၠုၚ်လဝ်ကဵု သၟိၚ်တၠအဝဵုဂှ် နွံမံၚ်ရ။ အေအသိၚ်ဂှ် ဍေံနွံမံၚ်၊ အခိၚ်တေံဂှ် ပရေၚ်ပြံၚ်သၠာဲမွဲမွဲ ဍေံက္တဵုဒှ်ကၠုၚ် ဒဵုကဵုဂွံဇီုကပိုက်ကွေံကွေံ ဍေံဟွံဒှ်၊ ဟိုတ်နူကဵုအသိၚ်ဂှ် ဍေံဟွံထတ်စ ကွေံကွေံပုဟ်၊ ပ္ဍဲအခိၚ် (၁၉၈၈) ဂှ်လေဝ် ပရေၚ်ပြံၚ်သၠာဲဟွံမွဲပုဟ် ပိုဲဒတူလိုၚ် ဒစဵုဒစးကဵု ပၞာန်ဂှ်ရ။ အခိၚ်ဏံ ပိုဲပြံၚ် သၠာဲ ပိုဲအာမံၚ်တပ်ပ်ဏံ ပိုဲၚံက်ထောံမွဲတဲဓဝ်၊ အေပိုဲၚံက်ထောံတိုက်ရိုက်ဏံတုဲ ကောန်ညးဍုၚ်ကွာန်ပိုဲလ္ၚဵုတံ တကိုတ်အာ၊ နူကဵုအဆက်က်ပိုဲ ပိုဲဒစဵုဒစးကဵု အလဵုအသဳပၞာန်၊ အခိၚ်တ္ၚဲဏံ ပိုဲဂတးထောံက္ဍိုပ်မွဲတဲဓဝ်၊ ပိုဲပံၚ်ကၠောန်ကဵု အလဵုအသဳပၞာန်တံဏောၚ်ဂှ် ညးဍုၚ်ကွာန်လ္ၚဵုတံ ဍေံကၠးကေတ်ဟွံမာန်၊ ညးဍုၚ်ကွာန်ပိုဲ နွံၜါတဲ၊ လ္ၚဵုဂှ် ဍေံဟွံကၠးကေတ်၊ ဍေံဆဵုလေဝ် ဆဵုလ္တူကျာ၊ ဍေံကၠိုဟ်ကေတ်လဝ် ပၞာန်ဏံ ပရေံမံၚ်ဏောၚ်၊ ယဝ်ရ ပံၚ်ကဵုပၞာန်တှေ် ပိုဲဒုၚ်တဲဟွံမာန်ပုဟ် ဍေံကၠိုဟ်ကေတ်လဝ် အေမၞိဟ်ဗီုဂှ်လေဝ်နွံ၊ လ္ၚဵုဂှ် ညးတံကၠးမံၚ်ရ၊ ဆဂး ဒုၚ်တဲဟွံမာန်လေဝ် ဍေံနွံ၊ ဟိုတ်နူတံဏံတုဲတှေ် စိုတ်အဲတှေ် ဍေံဇီုကပိုက်ဂၠိုၚ်၊ တုဲမွဲပၠန် မုဟိုတ်ဍေံဇီုကပိုက်ဇၞော်ညိပၠန်ဂှ်ရော? သဘာဝမၞိဟ်ပိုဲဏံဂှ် ပိုဲဆဵုအာဓါန်ဂတ ဍေံဟွံကၠးပုဟ် ဟဗိုက်ဂၠုမံၚ်တှေ် ဇကုဖေက်ဟေၚ်ရ။ ပိုဲအာဂတဏံ ဒတုံစှေ်ဗၚ်ဟာ၊ ဒတုံစှေ်ဒဒန်ဟာ၊ အာဂတဏံ ဒှ်အန္တရာဲမာန်ဟာဂှ် ဍေံဆဵု ကဵုဟွံမာန်တုဲ ဒးဖေက်တိုန်က္ဍၚ်၊ ဒးဖေက်တိုန်က္ဍၚ်တှေ် စိုတ်ကလိုက်ကၟဵုဂၠိုၚ် ဟိုတ်နူဂှ်လေဝ် ဍေံပါမံၚ်ရ။ ယဝ်ရ ကိစ္စဂှ် ပိုဲပံၚ်ကဵု အလဵုအသဳပၞာန် ဒဵုလက်ထက် (၂၀၁၀) တေံဂှ် အကာဲအရာဍေံ ဗီုလဵုဒှ်ကၠုၚ်၊ ဟီုဍာံဍာံတှေ် အခိၚ်တေံလေဝ် ဗော်မန်ၜါ ထကးမံၚ် မွဲဗော်ပံၚ်လဝ်ရ၊ ပိုဲလုပ်သၟဝ်တဲ (၂၀၀၈) ဏောၚ် ဠတေံ ပိုဲဟီုလဝ်ဖအိုတ်ရ ပံၚ်ကဵုပၞာန်ဏောၚ်၊ လုပ်သၟဝ်တဲ (၂၀၀၈) ဏောၚ်၊ အကြာဂှ် နူကဵုပိုဲလေဝ် ထကးအဆံၚ်ဏံဟွံသေၚ်၊ အခိၚ်တေံဍေံသ္ၚိတ်ဇြမံၚ်၊ ဟီုဂးညိညဓမ္မတာဂှ် ဍေံဒှ်တွဵုလေဝ် ဒဵုကဵုဏံဂှ် ဍေံဟွံဒှ်၊ မွဲအလန်ဓဝ် နူကဵုဗော် MUP ဖျေံသ္ဂုတ်သွာတ် ပလံၚ်ညးစၞးတုဲ အေနူစဂှ်ဂှ် ဍေံဟီုစ အသိၚ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ကလိုက်ကၟဵု ဍေံဇၞော် တိုန်မံၚ်ရိုဟ်တ္ၚဲ၊ ဇၟာပ်ဍေံဇၞော်တိုန်တှေ် ဇၟာပ်စပ်ကဵုမၞိဟ်လေဝ် ဍေံကလိုက်ကၟဵုတိုန်၊ ဍေံကလိုက်ကၟဵုတှေ် ဍေံဝိ ဝိၚ်မံၚ် လ္ပာ်တေံခိုဟ်ဟာ? လ္ပာ်ဏံခိုဟ်ဟာ? အာမံၚ်ဂၠံၚ်ဍာန်ဏံဂှ် ဒတုံဗၚ်ဟာ နာနာသာ် ဍေံဒှ်ဟဂှ်ရ ဟိုတ်နူဂှ်လေဝ် ဍေံပါမံၚ်၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဍေံဇီုကပိုက်ဂၠိုၚ်။
သၟာန် ။ ။ နူကဵုကမ္မတဳကေၚ်ကာဗဟဵု ဗော်ညဳသၟဟ်မန် ဖျေံဏာသ္ဂုတ်သွာတ် ဒုၚ်တဲပါလုပ် ပ္ဍဲကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ် ကမ္မတဳကေၚ်ကာဗဟဵု ပ္ဍဲဗော်လ္ၚဵု ပတိုန်လိက်နုက်တိတ်နူဗော်နွံကၠုၚ်၊ နကဵုဗော် ဗီုလဵုဒးထိၚ်အာ ဓဝ်ညဳသာ ပ္ဍဲဗော် အကြာကောန်ဂကူမန်ထေက်ရော။
သွဟ် ။ ။ ကိစ္စဏံဂှ် ဍုၚ်လဵုဒှ်ဒှ် ဍုၚ်အမေရိကာန်လေဝ်ဟဂှ်ရ ပိုဲဆဵုမံၚ်ရ၊ ပေဲါရုဲမာဲတုဲကၠုၚ်ဏံ ဟီုဍာံဍာံတှေ် ရာဇဝၚ်အမေရိကာန် ကြပ်ဒှ်မံၚ် ပေဲါရုဲမာဲပရေံမွဲ၊ မုသ္ပရောဟီုတှေ် ရဲထ္ၜးဆန္ဒ စိုပ်အာစၠတ်ထဝ်ဂှ်တုဲတှေ် ဍေံရပ်အမာတ် မၞိဟ်ဇၞော်ဇၞော်ဂှ်တုဲတှေ် စိုပ်အာအဆံၚ် ဇၞော်ကဵုဇြဟတ်၊ ဆဂးဂှ် ဗီုလဵုရပ်စပ်ဟီုတှေ် ညးတံ အာကဵုသၞောဝ်ဓဝ်ရ၊ သၞောဝ်ဓဝ်ကိစ္စဇၞော်ကွေံကွေံရ၊ ဂကူဂှ် ဒှ်ဍုၚ် ညံၚ်ဂွံဗဗွဲဓဝ်၊ သၞောဝ်ဓဝ်ဟီုဂှ် ဒးနွံသၞောဝ် ညံၚ်ဂွံဒှ်ဗဗွဲဓဝ်၊ ဥပမာဍေံ ပ္ဍဲကဵုဗော် MUP ဂှ် အဲလေဝ် ဟွံဂွံဗှ်လဝ်သၞောဝ်ညးတံကီု၊ အဓိကဍေံဂှ် ပ္ဍဲကဵုဖျေံသ္ဂုတ် သွာတ် ဗီုပိုဲဗက်အမှု၊ စောဲအမှုဂှ်ကီုရ၊ ယဝ်ခါရ ပိုဲစောဲအမှု တၚ်နၚ်ကီု၊ သက်သဳသာဓကကီု ဍေံဒှ်ဗဗွဲဓဝ်တှေ် မၞိဟ်ဒးဒုၚ်ဖျေံအမှု ဗၠေတ်ဒှ်ဒှ်၊ ဒးဒှ်ဒှ် ဍေံဒုၚ်စမိပ်မံၚ်၊ စိုတ်ဍေံပြေမံၚ်ရ။ ဣညအ်လေဝ် အာဗီုဂှ်ရ၊ ပ္ဍဲကဵုဂကောံဒှ်ဒှ်၊ ဍုၚ်ဒှ်ဒှ်၊ လဵုဒှ်ဒှ်ရ ယဝ်ရ နဲကဲပိုဲဖျေံသ္ဂုတ်သွာတ် အဆံၚ်လဵုမှ ပိုဲဖျေံသ္ဂုတ်သွာတ် ကိစ္စဏံဂှ်တှေ် ပ္ဍဲကဵုဂကောံဂှ် ကၠောန်ရ အတိုၚ်လၟေၚ်ဂှ် ဂးတုဲ စိုတ်အဲတှေ် ပရေၚ်ဇီုကပိုက်၊ ပရေၚ်ဓဝ်ညဳသာ၊ ဟွံမွဲကဵုဓဝ်ညဳသာဂှ် ဍေံအောန်စှေ်ဏောၚ်၊ မွဲပၠန် အခိၚ်တ္ၚဲဏံ ဆဠတှေ် ပိုဲရံၚ်သၞောဝ်ဗော် အဆံၚ်သၞောဝ်ဗော်သၟးလေဝ် ဍေံဟွံဂွံ၊ ကာလပိုဲဒးဂလိုၚ်တိုန်ညိလေဝ် ဒးကၠောန်၊ ဠဂှ်မှ ညးဍုၚ်ကွာန်တံ စိုတ်ဂွံပြေ၊ ဥပမာ ဟီုထောံရ ဖျေံသ္ဂုတ်သွာတ် အဆံၚ်ကမ္မတဳမွဲရဟာ၊ အဆံၚ်ကေၚ်ကာရဟာ၊ ပ္ဍဲကဵုသၞောဝ် ၜိုန်ရဖျေံလဝ် အဆံၚ်ကမ္မတဳ၊ အဆံၚ်ကေၚ်ကာ ကၠာကီုလေဝ် ဟိုတ်နူအခိၚ် အကာအရာတ္ၚဲဏံ ဟိုတ်နူဍုၚ်ကလိုက်ကၟဵုဇၞော်မံၚ်တုဲတှေ် ဥပမာ အဆံၚ်ဗဟဵုကမ္မတဳရော ယဝ်ရ ပိုဲကၠောန်ဏာမ္ဂးတှေ် ပရေၚ်ဓဝ်ညဳသာပိုဲဟွံမွဲဟာ ပိုဲဒးချပ် အေကိစ္စဂှ်ညိ။ ယဝ်ရ ဍေံနွံဏောၚ် ဍေံဒှ်ထံက်ပၚ်ကဵု ပရေၚ်ဓဝ်ညဳသာ ပ္ဍဲကဵုဗော်ပိုဲဏောၚ်၊ ပ္ဍဲကဵုဂကူပိုဲဏောၚ်တှေ် စိုတ်အဲ ပိုဲဒးကၠောန်ထေက် အေဗီုတံဏံ၊ ဣညအ် မိၚ်ပရိုၚ် ညးတံကော်ဏောၚ် အကြာဏံနွံမံၚ်ဏောၚ်၊ စိုတ်အဲတှေ် ဒးကော်ထေက်၊ ပ္ဍဲကဵုဗဟဵုကမ္မတဳဂှ် ဒးကလေၚ်ဖျေံသ္ဂုတ်သွာတ်၊ ဠဂှ်မှ ဍေံဓလီုမာန်သီုညးဖအိုတ်ရ။
သၟာန် ။ ။ လတူဗော်ညဳသၟဟ်မန် ရုဲစှ်ဏာဂၠံၚ် ပံၚ်တောဲ ကုကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ် မုစၟဳညာတ်ကေတ် သွက်အခေါၚ်အရာ ကောန်ဂကူမန် သီုကဵုအခေါၚ်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်ရော? ဥပမာ- ဗီုကဵုပလေဝ်သၞောဝ်တှေ် ဗီုလဵု အဓိက ကောန်ဍုၚ် အရၚ်တံ ပၟိက်ဇၞော်မံၚ် ၝောံပိုတ် (၂၆၁) သကိုပ်ဝန်ဇၞော်တွဵုရးဇကု ဇကုဂွံအခေါၚ်ရုဲစှ်ပတိုန် မပတံသာ်ဏံ ဟွံသေၚ်တှေ် အဓိက မုစၟဳညာတ်လဝ်ကီု။
သွဟ် ။ ။ နကဵုအဲညာတ်ဂှ်တှေ် ယဝ်ခါရ ပၞာန် အတိုၚ်ဍေံဟီု ဍေံကၠောန်အာဏောၚ်တှေ် ဟွံလအ်ရပုဟ်ဏး ဣညအ်ပွိုၚ်မွဲသၞာံ ယှုက်မံၚ်ညးသ္ကအ်ကၠးကၠး အခိၚ်အိုတ်အာမွဲဂိတု၊ မွဲဏှေံပေၚ်ၜါဂိတု၊ ပိဂိတုရ၊ ဂွံအခိၚ်ဂၠိုၚ်အိုတ် ဂှ် ၜိုတ်ပွိုၚ် (၁၀) ဂိတုရဂွံ၊ တုဲတှေ် လၟုဟ်မှ ဍေံပြုပြေၚ်မံၚ် ပရေၚ်ကမၠောန်ဍေံ ဟွံတုဲဏီပုဟ်၊ မွဲဏှေံ ဍေံရုပ်ဌာန တေံ၊ မွဲဏှေံ ဍေံရုပ်ဌာနဏံ၊ မွဲဏှေံ ဍေံစုတ် (အုပ်ချုပ်ရေးမႉး) တံ၊ မုတံဂှ်တှေ် ပ္ဍဲစိုတ်အဲတှေ် ဍေံဂွံကၠောန် ပရေၚ် ဖောအ်ဗြေဝ်တံ၊ ပရေၚ်ပြံၚ်သၠာဲသၞောဝ်တံ၊ ပရေၚ်ဂွံဇၞော်မောဝ်ဂှ် ဖေက်ဍေံဂတးဇကုဟွံဂတာပ်၊ ဆဂးတှေ် မုဍေံ ကၠောန်ဂွံရောဟီုတှေ် ညံၚ်ဗော်ဍေံ ဂွံဇၞးမာဲပၠန် ဍေံဂ္စာန်ကၠာဏောၚ် အဲစှေ်လဝ်စိုတ်၊ အၝေဏံဂှ် တၚ်လၟေၚ်ကိုပ် ကၠာအိုတ်ရ။ ကၠာအိုတ်တှေ် ဍေံပံက်ကမ္မယှေန်၊ တၞဟ်ဟ်တံ ဍေံကၠောန်ဂွံ ဟွံဂွံ ကေတ်ဟွံဒး၊ ၝဏံဂှ် ဍေံဒးဂ္စာန်ကၠာ၊ ဍေံပံက်ကမ္မယှေန်ဂှ်တုဲတှေ် ဍေံဂၠာဲမာဲကမၠတ်၊ ဥပမာ – ဍေံစောတ်စောဲလဝ် ဗော် NLD ဂှ် ဟိုတ်နူကၠတ်မာဲတုဲတှေ် ဍေံဂၠိုက်ဂၠာဲဇှ်ဏောၚ်၊ အေသၞောဝ်ရုဲမာဲဂှ် စိုတ်အဲတှေ် ဍေံဓဇက်ဏောၚ်၊ တုဲပၠန် လၟုဟ်ဂှ် ဍေံစုတ်ကေတ် (ဖိအား)၊ ဆဂး နကဵုလညာတ်အဲ ယဝ်ရ (ဖိအား) ဂှ် ဍေံနွံမံၚ် ပ္ဍဲသၞောဝ် (၂၀၀၈) ဂှ်ဏောၚ်တှေ် နကဵုပၞာန်ဍေံမွဲဓဝ် မၞိဟ်တေံ ပိုဲဟွံဒးစိုတ်ပုဟ် ပိုဲနုက်ပတိတ်၊ မၞိဟ်ဏံ ပိုဲဟွံဒးစိုတ်ပုဟ် ပိုဲစုတ်စုတ်ဏောၚ်တှေ် ဍေံကၠောန်ဂွံဟာ ဟွံဂွံဟာဂှ် ကေတ်ဟွံဒးပုဟ်၊ စိုတ်အဲတှေ် ကၠောန်ဟွံဂွံ၊ မုသ္ပရောဟီုတှေ် သၞောဝ်ဂှ် ဍေံဒးပလေဝ် ပ္ဍဲပါလဳမာန်ဏောၚ်၊ ပါလဳမာန်ဟွံမွဲ ဗီုလဵုဍေံဂွံပလေဝ်သၞောဝ်၊ ယဝ်ရ သၞောဝ် (၂၀၀၈) ဂှ် ဍေံပလေဝ် နကဵုယၟုညးမွဲရ ယၟုမၞိဟ်ဇၞော်အိုတ် ဍေံဟွံကေတ်ပုဟ်သၞောဝ်ဏံ ၝတေံ ထပ်စုတ်၊ ၝဏံ ထပ်စုတ်ရတှေ်၊ ယဝ်ရ သၞောဝ်ဗီုဂှ်ရတှေ် စိုတ်အဲတှေ် သၞောဝ်ဏံဂှ် ဗီုလဵုပိုဲဂွံကော်စ သၞောဝ်ဍုၚ်ရော။ စိုတ်အဲတှေ် ဍေံဂှ် ပလေဝ်တွဵုရ ဗီုလဵုဍေံပလေဝ် ကေတ်ဟွံဒးဏီ၊ ပါလဳမာန်လေဝ် ဟွံမွဲပုဟ်၊ ဒှ်အဝဵုမၞိဟ်မွဲတၠဓဝ် ပလေဝ်ဂွံဟာ စိုတ်အဲတှေ် အၝေဂှ် ဍေံတံကေတ်ကိုပ်ကၠာ၊ အေအကြာဂှ် ဟိုတ်နူဗော်ကောန်ဍုၚ်အရၚ် ပံၚ်တောဲလဝ်ဍေံတုဲ ၜိုတ်ဍေံကၠောန် ကဵုဂွံ ပ္ဍဲဒေသတံ စိုတ်အဲတှေ် ယၟုဒဒန် ပိုဲအာတ်တ္ၚဲဏံ ဍေံပြံၚ်ကဵုဟဂှ်ရ အဲစှေ်စိုတ် ထေၚ်လဝ်သာ်ဂှ်ရ။ မွဲဂှ် ဟိုတ်နူ NLD ကဵုလဝ်၊ ၜါဂှ် ဟိုတ်နူကဵု ဆာပ်ဂုဏ် ဗော်ပိုဲပံၚ်တောဲလဝ်ကဵုဍေံ၊ အေတံဏံဂှ် ဍေံကၠောန်ကဵုမာန်တွဵုရ။ အကြာဂှ် ဥပမာဍေံ ပိုဲမိက်ဂွံဂွံ ပရေၚ်ဖောအ်ဗြေဝ် ၜိုတ်ဓမ္မတာ၊ ဒၞာဲလ္ၚဵုလ္ၚဵုဂှ် ဆေၚ်စပ်ကဵု ပရေၚ်လိက်ပတ်၊ ယေန်သၞာၚ်၊ ဘာကောန်ဂကူပိုဲ ယဝ်ရဟီု ပရေၚ်ထံက်ပၚ်တံ မုတံ နကဵုဍေံ ဖျေံကဵုသ္ဂုတ်သွာတ် ဂွံမံၚ်ရ။ တုဲပၠန် လ္ပာ်ရခေၚ်တံဂှ်လေဝ် ပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ်ဂှ် ဍေံဒးဂ္စာန်ကၠောန်ရ။ တၟေၚ်ၚ်တၟဟ်ဟ်ကွေံကွေံဂှ် စိုတ်အဲတှေ် ဟွံဆဵု ပုဟ်လေဝ် ပွိုၚ်မွဲသၞာံဂှ် မုဍေံဟွံလအ်စကွေံကွေံပုဟ်လေဝ်၊ ဍေံဆက်ကၠောန်အာ၊ ထိၚ်အာအဝဵု (၁၀) သၞာံပၠန် ဟာဂှ် ဟီုဟွံမာန်ဏီလေဝ်၊ ဆဂး လအ်ခ္ဍၚ်တှေ် နကဵုဗော်ပိုဲ လုပ်လဝ်ကဵုဍေံတုဲ ပြဲဍေံတိတ်ညိတွဵုလေဝ်၊ ယဝ်ရ ပွိုၚ် (၁) သၞာံဓဝ်ရတှေ် ဖေက်ဍေံကေတ်ဗက်ဟွံဂတာပ်ရ။
လၟေၚ်ဂတတေံ ဆက်ပတိုန်ထ္ၜးအာပၠန်ရောၚ်။

ဝဏ္ဏမာန် ပတိုန်ထ္ၜးလဝ်ရ။

သၟာန် ။ ။ ဗီုလဵုသ္ပလဝ်ဒတန် ဗလးဏာ ညးစၞးသွက်ဂွံပါလုပ် ပ္ဍဲ (နိုၚ်ၚံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောၚ်စီ) ဂှ် လဴကဵုညိ။
သွဟ် ။ ။ ဗော်ညဳသၟဟ်မန် ကော်ကောံဓရီု ပ္ဍဲကမ္မတဳကေၚ်ကာဗဟဵုတုဲတှေ် အတိုၚ်သ္ဂုတ်သွာတ် ကမ္မတဳကေၚ် ကာဂှ် နကဵုဗော်ပိုဲ ဗလးညးစၞး တုဲတှေ် ပါလုပ်ကၠုၚ် ပ္ဍဲကဵုကံၚ်ဇြဳဂှ်ရ၊ စၞးဗော်ဂှ်တှေ် ကဵုညးတာလျိုၚ် ကုဒံက်တာဗညာအံၚ်မဵုကီုရ။
သၟာန် ။ ။ ကဆံၚ်တွဵုရးရော သွက်ဂွံပါလုပ်အာပၠန်နွံဟာ။
သွဟ် ။ ။ ဣညအ် လၟုဟ်ဂှ် ကဆံၚ်ဗဟဵုပါယျတှေ် ကဆံၚ်တွဵုရးဏံဂှ် ယဝ်ရကော်ဘိက်ပါအာတှေ် ပိုဲဆက်ပါအာပၠန်ဏောၚ်လေဝ်။
သၟာန် ။ ။ ရန်တၟံဗီုလဵုတုဲတှေ် ကမ္မတဳကေၚ်ကာဗဟဵုတံ ဖျေံဏာသ္ဂုတ်သွာတ် ဗလးညးစၞးဂှ်ရော။
သွဟ် ။ ။ သ္ပဟိုတ်နူကဵု ပြသၞာပေဲါရုဲမာဲဂှ် ပ္ညဳပ္ညပ်ညးသ္ကံဟွံဂွံ၊ ဟိုတ်နူပ္ညဳပ္ညပ်ဟွံဂွံတုဲ ဒှ်အာကဆံၚ် စဵုကဵုဒပ်ပၞာန်တံ ဒးထိၚ်ကေတ်အဝဵုဂှ် နကဵုပိုဲ စိုတ်ဟွံမိပ်ရ။ မွဲပၠန်ဂှ် လ္တူက္တဵုဒှ်မံၚ်ဗီုဏံဂှ် လ္ပာ်ဒပ်ပၞာန်ကီု လ္ပာ်ဂကောံဇြဟတ် ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တၞဟ်ဟ်တံကီုဂှ် စွံစိုတ်သၠဲသၠဲလးလး စွံစိုတ်ဂၠိၚ်ၚ်တုဲတှေ် ဍိုန်န်ၜတ်တ် ရေၚ်တၠုၚ်ကၠောန်အာ ကမၠောန်ညးသ္ကံ ကၟိန်ဍုၚ်ပိုဲဂှ် ပရေၚ်ညဳသၟဟ် အကြာကောန်ဍုၚ်အရၚ် လီုလာ်တံဏံကီု၊ ပၞာန်ပ္ဍဲဍုၚ် က္တဵုဒှ်မံၚ် (၇၃) သၞာံဏံဂှ် ဒေံါဒေၚ်ထောံတုဲ ညံၚ်ဂွံဂွံဓဝ်ၜိုဟ်လလမ်ကီု၊ ကၟိန်ဍုၚ်ဖေဝ်ဒရေဝ် ညံၚ်ဂွံအာစိုပ်မာန်ဂှ် ဇြဟတ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်သီုဖအိုတ် ပံၚ်ကောံညးသ္ကံတုဲတှေ် ပ္ညဳပ္ညပ်ဂၠာဲအာသွဟ်မာန်မှ ဒှ်မာန်ဏောၚ် ပိုဲမိက်ဂွံဖတိုက်ဖအောဝ် သီုဖအိုတ်ရ။
သၟာန် ။ ။ ဒှ်သာ်ဂှ်တှေ် သွဟ်ပေဲါရုဲမာဲ (၂၀၂၀) တုဲကၠုၚ်ဏံဂှ် နကဵုဗော်ညဳသၟဟ်မန် သ္ပထောံမဇ္ဇျဟ်ဣရဟာ။
သွဟ် ။ ။ ပိုဲဂှ် စပ်ကဵုသွဟ်ပေဲါရုဲမာဲဏံ ဗီုလဵုဂွံဟီုရော ပၟိက်စိုတ်ပိုဲ ဗီုလဵုနွံနွံ ဣညအ်ဂှ် ဒပ်ပၞာန်ထိၚ်အာအဝဵုယျတှေ် သွဟ်ပေဲါရုဲမာဲဏံဂှ် မုလေဝ် ပိုဲဆက်အာဟွံဂွံရ အေဒှ်ဟဂှ်။
သၟာန် ။ ။ လၟုဟ်ဂှ်တှေ် ညးဍုၚ်ကွာန်ဂမၠိုၚ်ကီု၊ ညးယိုက်ဝန် အလဵုအသဳဌာနနာနာတံကီု တိတ်ဂၠံၚ်ဓမံက်ထ္ၜးကၠုၚ် ဆန္ဒလၟိဟ်ဂၠိုၚ်ကၠုၚ်မံၚ် အရိုဟ်တ္ၚဲ၊ ဗော်ညဳသၟဟ်မန်လေဝ် ပါလုပ်ဒုၚ်တဲကရောံ အလဵုအသဳပၞာန် ထိၚ်လဝ်အဝဵု ဏံဏောၚ်ဟီုတှေ် ညးဍုၚ်ကွာန်တံ လညာတ်ဗၠေတ်လတူဗော် ဒှ်ဟွံမာန်ဟာ။
သွဟ် ။ ။ ယွံ ပိုဲဂှ် စပ်ကဵုညးဍုၚ်ကွာန်တံဂှ်တှေ် လညာတ်နာနာသာ် ဍေံနွံဟီုဟဂှ်၊ ပိုဲဏံဂှ် ပိုဲပါလုပ် ပ္ဍဲဂှ်ဟီုဂှ် ပိုဲလုပ်ဂၠံၚ် လ္တူဒပ်ပၞာန်ဟွံသေၚ်ပုဟ်၊ ပံၚ်ကောံသဳကၠဳညးသ္ကံတုဲတှေ် ဂၠာဲသွဟ် ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တံဂှ်ဏောၚ်၊ ပ္ဍဲကဵု လ္တူခုၚ် ဂလာန်ပတှေ်လ္တူဏံတုဲ ပိုဲပါလုပ်ရ။ မွဲပၠန်ဂှ် ရံၚ်ကဵုဝၚ်ဍုၚ်ပိုဲမွဲဒမြိပ် ကလေၚ်ရံၚ်တုဲကၠုၚ်ဂှ်တှေ် လုပ်ကၠုၚ် ပေဲါဗတိုက် အာဂၠံၚ် (ထိပ်တိုက်)၊ အေပိုဲအာကၠုၚ်ဂၠံၚ် (ထိပ်တိုက်) ဏံဂှ် ညးဍုၚ်ကွာန်တံ၊ ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံ ဒးဒုၚ်ကဵုကၠုၚ်လမျီု၊ ဒးဒုၚ်ချိုတ်တံဂှ် ညးဍုၚ်ကွာန်တံရ ဂိအာ၊ သွဟ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် စဵုကဵုပွိုၚ်တ္ၚဲဏံ တိတ်ကၠုၚ် ဟွံမာန် အေဇှ်မွဲ၊ ၜိုန်ရပိုဲ ရံၚ်ကဵုဝၚ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ဍုၚ်ပိုဲဏံဂှ်တှေ် အာဂၠံၚ် (ထိပ်တိုက်) တှေ် ဂုဏ်ဖဵုညးဍုၚ်ကွာန် တံလေဝ် ဟွံမွဲပုဟ်၊ သွဟ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်လေဝ် တိတ်ကၠုၚ်ဟွံမာန်ပုဟ်၊ ပိုဲညာတ်တုဲတှေ် ပိုဲအာဂၠံၚ် သဳကၠဳပ္ညဳပ္ညပ် ညးသ္ကံ အၝေဏံမှ ဂွံဂၠာဲသွဟ်ဂွံဏောၚ် ညာတ်သာ်ဂှ်တုဲတှေ် ပိုဲဝၚ်ပဲါ ဂၠံၚ် (ထိပ်တိုက်) ဏံဂှ်တုဲ ဂၠံၚ်ဆဵုဂဗတက် ကျာသဳကၠဳညးသ္ကံ မံက်မာန်ဏောၚ် ပိုဲညာတ်သာ်ဂှ်တုဲ ပိုဲပါလုပ်ရ။
သၟာန် ။ ။ ဒဒှ်ရလတူလစွံစိုတ် ပါလုပ်ကေတ်လျိုၚ် ပ္ဍဲ (နိုၚ်ၚံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောၚ်စီ) ဂှ် နကဵုဗော် သွက်ဂွံ ပတိတ်လိက်လစွံစိုတ်နွံဟာ။
သွဟ် ။ ။ နကဵုဗော်တၞဟ်ခြာဂှ် ဘိုအ်ဂွံပတိတ်ဟွံမွဲရ။ အတိုၚ်လစွံစိုတ် (၅) ဗော် ပတိတ်လဝ်ဂှ်ရ တ္ၚဲဏံ ပိုဲယိုက်ဒိုက်ကေတ်လဝ် ၝဂှ်ဏောၚ်။
သၟာန် ။ ။ ဗော်ညဳသၟဟ်မန် ပံၚ်တောဲပါလုပ် ပ္ဍဲကဵုဒပ်ပၞာန်ဏံဏောၚ်ဟီုတှေ် အနာဂတ်ဂတ အကာဲအရာ ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ကၟိန်ဍုၚ်ပိုဲဏံ ဗီုလဵုစၟဳညာတ်စနွံကီုရော။
သွဟ် ။ ။ နကဵုပိုဲ စၟဳစမွဲမုရောဟီုတှေ် ပံၚ်တောဲကၠောန်ညးသ္ကံ အစာံဏံမံက်ကၠုၚ်တှေ် အနာဂတ်ကောန်ဍုၚ် အရၚ်တံ စၟဳစမံၚ် ဒက်ပ္တိုန် ကၟိန်ဍုၚ်ဖေဝ်ဒရေဝ်ဂှ်တှေ် ပိုဲဂွံသဳကၠဳကဵု ညးဆေၚ်စပ်တံ၊ စုက်က်လုက်က် ဂွံအခေါၚ်သဳကၠဳဏောၚ်၊ မွဲလ္ပာ်ဂှ်ပၠန်လေဝ် သၟဝ်သၞောဝ်ဥပဒေ (၂၀၀၈) အခေါၚ်ကောန်ဍုၚ်အရၚ် ၜိုတ်နွံတံဂှ် ညံၚ်ဂွံကလိဂွံ၊ ညံၚ်ဂွံဒုၚ်စသိုၚ်ဂှ် အၝေဏံ အခေါၚ်ဟီု၊ အခေါၚ်သဳကၠဳ ပိုဲဂွံပတိုန်ဏောၚ်၊ မွဲပၠန်ဂှ် ဆေၚ်စပ်သၞောတ်ပေဲါရုဲမာဲ၊ ဟိုတ်နူသၞောတ်ပေဲါရုဲမာဲဏံ ဟွံဍာံဂှ်ရ ဒေသကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံ ပိုဲကျကၠုၚ်ပေဲါရုဲမာဲ ဟိုတ်ဏံလေဝ် ပါမံၚ်ဖအိုတ်ရ။ အေဣညအ်တှေ် သၞောတ်ပေဲါရုဲမာဲ ရဲသၟာကမၠောန်ပြံၚ်ပဆုဲ ကဵုလဝ်အခေါၚ် ကဵုမာဲ ပ္ဍဲကဵုဒေသပိုဲ မၞိဟ်ဒုၚ်ရုဲ ကဵုလဝ်အခေါၚ်ဗီုဏံဂှ်တုဲ အာဂတဏံ ညံၚ်ဟွံဂွံဒှ် သၞောတ်ပေဲါရုဲမာဲဗီုဏံ ညံၚ်ဂွံပလေဝ်ကဵုမာန်ဂှ် ပိုဲဂွံအခေါၚ်သဳကၠဳဏောၚ် ပိုဲညာတ်ဟဂှ်။
သၟာန် ။ ။ ပ္ဍဲကဵု (နိုၚ်ၚံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောၚ်စီ) ဒပ်ပၞာန် ဒက်ပတန်လဝ်လၟုဟ်ဂှ် ညးစၞးဒပ်ပၞာန်သၟးရနွံဂၠိုၚ်၊ ညးစၞးကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံဂှ်တှေ် ၁-၂-၃ တၠရတှေ် ကာလသဳကၠဳ ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တှေ် အရာဇကုသဳကၠဳပတိုန်ထ္ၜးဂှ် ဒှ်ဂုန်ဖဵုဂလိုၚ်လဵု ညာတ်ကေတ်ရော။
သွဟ် ။ ။ ယွံ – ဣညအ်ဂှ် ရံၚ်ကဵုမွဲလ္ပာ်တှေ် ပ္ဍဲကဵုကံၚ်ဇြဳဂှ်တှေ် ညးတာလျိုၚ်လ္ပာ်ပၞာန်ဂှ် ဂၠိုၚ်မံၚ်၊ မွဲလ္ပာ်ဂှ်လေဝ် ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံလေဝ် ပါမံၚ် ၜိုတ်ဒးရးဏောၚ်လေဝ်၊ အေတံဏံ ပံၚ်ကောံညးသ္ကံတုဲတှေ် သဳကၠဳညးသ္ကံမာန် ဏောၚ်၊ မွဲလ္ပာ်ပၠန်ဂှ်လေဝ် ဒပ်ပၞာန်ဍေံဟီုလဝ် နွံမံၚ်ဏောၚ်၊ ကၟိန်ဍုၚ်ဖေဝ်ဒရေဝ်ဏံဂှ် ဒက်ပ္တန်ဏောၚ် ဒပ်ပၞာန် တံလေဝ် ဒုၚ်လဝ်တဲနွံမံၚ်ရ။ အေလ္တူဍေံဒုၚ်လဝ်တဲတံဏံ ကၟိန်ဍုၚ်ဖေဝ်ဒရေဝ်ဗီုလဵု ထေက်ကဵုဒးဒက်ပ္တန် ပိုဲဂွံ အခေါၚ်သဳကၠဳဏောၚ်ရ။
သၟာန် ။ ။ ယဝ်ရသဳကၠဳ ကိစ္စပရေၚ်ဒက်ပတန် ကၟိန်ဍုၚ်ဖေဝ်ဒရေဝ်ဏောၚ်ဒှ်တှေ် အဓိက ဇြဟတ်ဇၞော်အိုတ် ဒးဟီုတှေ် ဇြဟတ်ဇၞးလဝ်မာဲတုဲကၠုၚ်ဏံ NLD တံ ဟွံပါတှေ် ဒှ်မာန်ဟာ။
သွဟ် ။ ။ ဣညအ်ဂှ် တန်တဴကဵု လစွံစိုတ်ဒပ်ပၞာန်၊ အဓိကဂှ် ညးဂှ်ပါပါ၊ ညးဂှ်ဟွံပါပါ၊ အတိုၚ်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံ နွံပၟိက် ယဝ်ရဒပ်ပၞာန် ဒက်ပ္တန် ကၟိန်ဍုၚ်ဖေဝ်ဒရေဝ်ဏောၚ် ဒပ်ပၞာန်တံ ညာတ်တှေ် အေလ္တူဏံဂှ် ညးမွဲလေဝ် ဟွံဒစဵုဒစးပုဟ် အဲညာတ်ဗီုဂှ်။
သၟာန် ။ ။ ပ္ဍဲကဵုအလဵုအသဳပၞာန်တံ ထိၚ်လဝ်အဝဵုတ္ၚဲဏံဂှ် စပ်ကဵုပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ်ဂှ် ညးတံဆက်အာ အတိုၚ် NCA ရ လလောၚ်လဝ်နွံ၊ စပ်ကဵုပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ်ရော ဗီုလဵုစၟဳညာတ်ကေတ်ကီု။
သွဟ် ။ ။ အကာဲအရာတ္ၚဲဏံ ဒပ်ပၞာန်လလောၚ်တရးလဝ် အလုံဍုၚ်မွဲ ဒေံါပန်ပှော်ဂှ် လလောၚ်တရးလဝ်တုဲယျ ဏောၚ်၊ အေလလောၚ်တရးဏံ ဒပ်ပၞာန် ဘိုအ်ဂွံတက်ကျာသဳကၠဳကဵု ရဲဟွံဂွံဒေံါလဝ်ပန်ပှော်တံဂှ်လေဝ် ညးတံ ဆက်သဳကၠဳအာဏောၚ်၊ ညးတံကဵုလဝ်တာလျိုၚ် ဂကောံမွဲဂကောံဏောၚ် ဒှ်ဟဂှ်တှေ် ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံလေဝ် ပါလုပ်မံၚ် ပ္ဍဲကဵုဂကောံကံၚ်ဇြဳဏံဟီုတှေ် ဍေံဒှ်ထံက်ပၚ်ကဵု ပရေၚ်ဒေံါပန်ပှော်၊ မွဲလ္ပာ်ပၠန်ဂှ်လေဝ် ဍေံဒှ်ထံက်ပၚ်ကဵု ပရေၚ်ဓဝ်ၜိုဟ်လလမ်ဏောၚ် ပိုဲစၟဳစလဝ်ဗီုဂှ်။
သၟာန် ။ ။ တၚ်လက္ကရဴအိုတ် မုမိက်ဂွံဟီုကဵု ညးဍုၚ်ကွာန်တံနွံရော။
သွဟ် ။ ။ အေဣညအ်ဂှ် မိက်ဂွံဗ္ကန်စကဵု ညးဍုၚ်ကွာန်ပိုဲတံဂှ် ရံၚ်ကဵုပရေၚ်ဂီုကၠီု၊ ရံၚ်ကဵုအန္တရာဲ ကောန်ဂကူမန်ပိုဲတုဲတှေ် ပိုဲဝၚ်ပဲါ ဂၠံၚ်အာ (ထိပ်တိုက်) ဂှ်တုဲ ပိုဲအာဂၠံၚ် ဆဵုဂဗသဳကၠဳ တက်ကေတ်ကျာညးသ္ကံတုဲတှေ် ဂၠာဲသွဟ်၊ အေပိုဲအာဂၠံၚ်ဏံ၊ အေပိုဲအာဂၠံၚ်ဏံဂှ် ရံၚ်ကဵုဝၚ်ဆဵုဂဗတုဲတုဲကၠုၚ်တေံ ပိုဲဂွိၚ်ဖေက်ကောန်ဂကူမန်ပိုဲ၊ ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံ ဒးဒုၚ်ဘဲဒဏ် ပိုဲဂွိၚ်ဖေက်ဆီတိတ်တုဲတှေ် ပိုဲပဲါဂၠံၚ် (ထိပ်တိုက်) တုဲတှေ် ပိုဲအာဂၠံၚ် ၜိုဟ်ဟ်သိုဟ်ဟ်ဏောၚ်၊ ကောန်ဂကူမန်ပိုဲလေဝ် လ္တူက္တဵုဒှ်မံၚ်တ္ၚဲဏံဂှ် စွံစိုတ်ညိၚ်ၚ်၊ စွံစိုတ်ၜိုဟ်ဟ်သိုဟ်ဟ်တုဲ ပံၚ်ကောံကဵု ဗော်ညဳသၟဟ်မန်တုဲတှေ် ကၠောန်အာမွဲကရောံမွဲစွံစိုအ်ဂှ် မိက်ဂွံဖတိုက်ဖအောဝ် ဆၜိုတ်ဏံရ။

မိလတိုပ်ဗု ပတိုန်ထ္ၜးလဝ်ရ။

သၟာန် ။ ။ ဂွံဒုၚ်ရုဲစှ် ညးစၞးမွဲတၠတှေ် ကိုပ်ကၠာအိုတ် ဟီုကဵုဂလာန် တၚ်ဒုၚ်စသိုၚ်ညိ။
သွဟ် ။ ။ သၞာံ (၂၀၂၀) ဏံ သ္ပစၞးကဵု ဗော်ညဳသၟဟ်မန် ပွိုၚ်ဍုၚ်မုဟ်ဍုၚ်ဏံတုဲတှေ် လုပ်ဒုၚ်ရုဲမာဲ (၄) ဒၞာဲရ။ တ္ၚဲဏံ ပိုဲဇၞးအာ ပွိုၚ်ဍုၚ်မုဟ်ဍုၚ် ညးဍုၚ်ကွာန်မန်ပိုဲ ကဵုမာဲတုဲတှေ် ဇၞးအာ (၃) ဒၞာဲရ။ ဒးကျအာ (၁) ဒၞာဲရ။ ၜိုန်ကျအာကီုလေဝ် နကဵုအသိၚ်စိုတ်ဓါတ် မုဟ်ဍုၚ်ပိုဲဂှ် ဇၞးမံၚ်ရ၊ ဆဂး ဒၞာဲရ ဒးဟောံဗြောံအာ မွဲဒၞာဲရ။ ဟီုဟဂှ်တှေ် တ္ၚဲဏံ မုဒှ်ဒှ်ရ ညးဍုၚ်ကွာန်မန်ပိုဲ ကဵုကၠုၚ်မာဲ ထံက်ကၠုၚ်ဂလာန် ဗော်ညဳသၟဟ်မန်ပိုဲတုဲ အဓိကဂှ် ၜိုန်ရ ပိုဲမၞိဟ် (၃) တၠဏံ စိုပ်ကၠတ်ထဝ် ဒှ်အမာတ်ကီုလေဝ် ဇကုပူဂဵုရ ဇၞးဟွံသေၚ်၊ ဗော်ညဳသၟဟ်မန် ပွိုၚ်ဍုၚ်မုဟ်ဍုၚ်ရဇၞး ပိုဲဒုၚ်ကေတ်ဗီုဂှ်လေဝ်၊ မန်ပွိုၚ်ဍုၚ်မုဟ်ဍုၚ်ရ ဇၞးဏောၚ် ဒုၚ်စသိုၚ်ဗီုဂှ် နကဵုပူဂဵုဟွံသေၚ်၊ ဆဂး စိုပ်ကၠတ်ထဝ်မ္ဂး ခိုဟ်အိုတ် ၜိုတ်ကသပ်နွံ၊ ၜိုတ်ဉာဏ်နွံ ဒုၚ်သ္ဇိုၚ်သွက်ပွိုၚ်ဍုၚ်မုဟ်ဍုၚ်ပိုဲဏံ ကၠောန်ဂိုတ်ဂစာန်အာဏောၚ် ချပ်လဝ်နွံရ။
သၟာန် ။ ။ တိုန်စိုပ်အာကၠတ်ထဝ်တုဲ ကဏ္ဍပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ကီု၊ ကဏ္ဍပရေၚ်ဖေါအ်ဗြေဝ်ကီု သာ်လဵု ချပ်ရေၚ်တၠုၚ်အာ ပ္ဍဲဗွိုၚ်ကၠတ်ထဝ်ရော။
သွဟ် ။ ။ ဣညအ် ပိုဲချပ်လဝ်မွဲဂှ် ဠတေံဟီုတှေ် ပ္ဍဲကဵု (၂၀၂၀) ဏံတှေ် ဗော်ဇၞော်မွဲဓဝ် ဒဵုလာ်ပြၚ်လာ်ဟွံမာန်ပုဟ် ချပ်လဝ်ဟဂှ်၊ ဇှ်ဟီုတှေ် ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံဖအိုတ် ပံၚ်ကောံတုဲတှေ် ညံၚ်ဂွံပလေဝ်အာ တၚ်ဆိုအ်ဗဍုၚ်ပိုဲ အခက်ခုဲမံၚ် ဍုၚ်ပိုဲဏံဂှ် ညံၚ်ဂွံပလေဝ်အာမာန် ချပ်လဝ်ဟဂှ်၊ ဆဂး ပိုဲရံၚ်အကာဲအရာ သွဟ်တ္ၚဲဏံဟီုတှေ် အခက်ခုဲဆိုအ်ဗမံၚ် နွံတၟာဂလိုၚ်၊ ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံလေဝ် ထေက်ကဵုဒးစိုပ်ဒၞာဲဂှ်ဏောၚ်တှေ် ယောၚ်ယာအာ တၟာဂလိုၚ်၊ မန်ပိုဲလေဝ် ပိုဲချပ်လဝ် အလန်ဏံဏောၚ်တှေ် ဒးစိုပ်ကၠတ်ထဝ်လ္တူတေံဂၠိုၚ်ၚ်၊ ဆဂး ဗီုချပ်လဝ်တံဂှ် ဍေံဟွံဍိုက်ပေၚ်၊ ၜိုန်ရဟွံဍိုက်ပေၚ်ကီုလေဝ် တော်အာကဵု (၂၀၁၅) တေံတှေ် တ္ၚဲဏံဟီုတှေ် ပိုဲဂွံအာဒၞာဲ ဂၠိုၚ်နူတေံ ညိဟီုဂှ် ကၠောန်ပံၚ်တောဲကဵု ဗော်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တၞဟ်ဟ်တုဲ ၜိုတ်ကၠောန်ဂွံ ၜိုတ်ဂ္စာန်ဂွံဂှ် ရုန်ဂ္စာန်အာဏောၚ်၊ ဆဂး ရံၚ်ကေတ်အကာဲအရာ အခိၚ်တ္ၚဲဏံမ္ဂး အခက်ခုဲမံၚ်တၟာဂလိုၚ်၊ ဆဠစိုတ်တေံတုဲ နဲကဲကၠောန်ဂွံ နဲကဲအာဂွံ ပံၚ်ဗစိုပ်တုဲတှေ် ကၠောန်အာဏောၚ်။
သၟာန် ။ ။ ကိုပ်ကၠာအိုတ် မုတၚ်အဓိက သဳကၠဳပတိုန်ထ္ၜးအာဂှ် ရန်လဝ်ရော။
သွဟ် ။ ။ သၞောဝ်အဓိက အခက်ခုဲမံၚ်ကဵု လ္တူကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံဂှ်တှေ် သၞောဝ် (၂၆၁) ရ။ ၝဏံဂှ် သွက်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံ ကိစ္စဇၞော်ကဵုဇြဟတ်ဏောၚ်၊ တိဍာ်ဒေသညးကဵုညး ညံၚ်ဂွံဒှ်သ္ကိုပ်ဝန်ဇၞော်၊ ဆဂး ပိုဲကလေၚ်ချပ်မွဲဂှ်တှေ် ပလေဝ်သၞောဝ် (၂၀၀၈) ဏံဂှ် (၇၅%) က္ဍိုပ်ကၠံပြၚ်မှ ပလေဝ်ဂွံဏောၚ်၊ (၇၅%) က္ဍိုပ်ကၠံ မှ ပလေဝ်ဂွံဏောၚ်တှေ် နတဲဂှ် ပ္ဍဲကဵုမၞိဟ်ဒုၚ်ရုဲဖအိုတ်ဂှ် (၇၅%) က္ဍိုပ်ကၠံရနွံ၊ ပၞာန်ဂှ် ဍေံကေတ်လဝ် (၂၅%) က္ဍိုပ်ကၠံဟတုဲဏောၚ်၊ နတဲဂှ် ပလေဝ် ဟလဵုပလေဝ် ပလေဝ်ဟွံဂွံရ၊ ဆဗော်ဇၞော်လ္ၚဵုမွဲစွံ ကရေဲကၠုၚ်မံၚ် ဗော်ညးတံ စိုပ်ကၠတ်ထဝ်ဂၠိုၚ်ၚ်တှေ် ညးတံ ပလေဝ်သၞောဝ်ဏောၚ်၊ သၞောဝ် (၂၀၀၈) ပလေဝ်တုဲမှ ကဵုမာဲကဵု ကောန်ဍုၚ်အရၚ် တံဏောၚ်၊ ဟလဵုညးတံဟီုဟီုရ ဠပိုဲကလေၚ်ချပ်ဗ္စာ ပါ်ပဲါရံၚ် ကရေက်စမ်ရံၚ် သၞောဝ်ဏံကွေံကွေံဟီုဂှ် ဟလဵုသ္ပလေဝ် ပလေဝ်ဟွံဂွံပုဟ်၊ မုသ္ပရောဟီုတှေ် (၇၅%) က္ဍိုပ်ကၠံဂှ် ဂွံပဵုဂှ် ဍေံဟွံလောဲပုဟ်၊ ဆဂး နွံမွဲရ နဲပလေဝ်သၞောဝ်ဏံဂွံဂှ် မၞိဟ်ဒုၚ်ရုဲမာဲဖအိုတ်ဂှ် နွံ (၇၅%) က္ဍိုပ်ကၠံ၊ ပၞာန်ဂှ် နွံ (၂၅%) က္ဍိုပ်ကၠံ၊ ရဲဒုၚ်ရုဲတံ လ္ပဒုၚ်ရုဲဥက္ကဌကၠတ်ထဝ် ဥပမာ – ကၠတ်ထဝ်ညးဍုၚ်ကွာန်၊ ကၠတ်ထဝ်ကောန်ဂကူ၊ လ္ပကေတ်ဥက္ကဌ ကဵုထောံပၞာန် (၂၅%) က္ဍိုပ်ကၠံ ကဵုဒှ်ထောံဥက္ကဌတုဲတှေ် လ္ပာ်ဇကုဏံ (၇၅%) က္ဍိုပ်ကၠံပြၚ်အာဟဂှ်ရ၊ အၝေဏံလေဝ် နဲပလေဝ်ဂွံရ။ ဆဂး ဂံၚ်ကဵုဟာ၊ ဗော်ဇၞော်ဇၞော် ဇၞးလဝ်မာဲဂှ် ဟွံဂံၚ်ကဵု၊ ယဝ်ကဵုထောံဍေံဥက္ကဌတှေ် ဍေံယအ်အာ ဏောၚ် ဍေံသှေ် (၂၄%) က္ဍိုပ်ကၠံတုဲ ဇကုဂှ်တှေ် (၇၅%) က္ဍိုပ်ကၠံ ပဵုတိုန်အာဏောၚ်၊ ပဵုတိုန်အာတှေ် အခေါၚ် ပလေဝ်ဍေံနွံအာဟဂှ်ရ။ ယဝ်ရ ဟွံကဵုဗီုဂှ်တှေ် ဇကုဂှ် (၇၅%) က္ဍိုပ်ကၠံရ၊ ဇကုဒှ်အာဥက္ကဌမွဲပၠန်ဂှ်တှေ် ဍေံတေံဂှ် (၂၅%) က္ဍိုပ်ကၠံပေၚ်ၚ်ဏောၚ်၊ ဇကုဂှ် (၇၄%) က္ဍိုပ်ကၠံရ သှေ်မံၚ်တုဲ သၞောဝ်ဏံ ဗီုလဵုလေဝ် ပလေဝ်ဟွံလောဲ ပုဟ်။ ဆဂး ယဝ်ရ ပၞာန်ဍေံပဲါကဵုဏောၚ် တၚ်တုပ်စိုတ်ဍေံနွံတှေ် ဠဂှ်မှ ပလေဝ်ဂွံရ။ ဆဂး လက္ကရဴသၞောဝ်ဏံပၠန်ဂှ် (ကာလုံ) ဍေံ နွံမံၚ်ဏောၚ်၊ ပလေဝ်ဂွံယျဟီုလေဝ် (ကာလုံ) ဟွံတုပ်စိုတ်ပုဟ်တှေ် ၝဏံဂှ် ဒှ်အခက်ခုဲပၠန်ရ။ ပ္ဍဲ (ကာလုံ) ဂှ် သမ္မတ (၃) တၠ ပါဏောၚ်၊ (နိုၚ်ၚံခြားရေးဝန်ကြီး) ပါဏောၚ်၊ (ကာချုပ်) (ဒု-ကာချုပ်) ဝန်ဇၞော်ပၞာန်ဍေံ နွံမံၚ် (၃) ဒၞာဲဏီ၊ ပ္ဍဲကဵုမၞိဟ် (၁၁) ဏံဂှ်တှေ် ပၞာန်ဂှ် ဍေံဂွံလဝ် (၆) ဒၞာဲတုဲတုဲ၊ ဇကုဂွံလဝ် (၅) ဒၞာဲရ။ ယဝ်ရ ကဵုထောံဍေံ (လႊတ်တော်ဥက္ကဌ) ဏောၚ်၊ (အမျိုးသားလႊတ်တော်ဥက္ကဌ) ဏောၚ်၊ (ပြည်သူ႕လႊတ်တော်ဥက္ကဌ) ပၠန်တှေ် ဍေံဒှ်အာ ၜိုတ် (၈) ဒၞာဲ (ပ္ဍဲကဵု – ကာလုံ) ဏောၚ်၊ ၜိုန်ရဟီုမံၚ် ပလေဝ်သၞောဝ်ဂှ် ဍေံခက်မံၚ် သာ်လဵုပလေဝ် ပလေဝ်ဟွံလောဲ။ ဆဂး နဲလဵုပလေဝ်ဂွံ နဲလဵုၜေတ်ဂွံ ဒးဆက်ဂစာန်အာဂှ်ရ။
သၟာန် ။ ။ အခန်ကဏ္ဍဖေါအ်ဗြေဝ်ဒေသတှေ်ရော ဗီုလဵုချပ်လဝ် သွက်ဂွံဂစာန်ရေၚ်တၠုၚ်အာနွံကီု။
သွဟ် ။ ။ ပ္ဍဲကဵုပိုဲပ္တန်လဝ် အလံၚ်အမာတ်ဂှ်တှေ် တၚ်တုပ်စိုတ်ကဵု ဗော်ပိုဲနွံမံၚ်ဏောၚ်၊ ကိစ္စဒေသဖောအ်ဗြေဝ်တှေ် နကဵုဗော်ပွိုၚ်ဍုၚ်၊ ပိုဲဒးသဳကၠဳ ပ္တိုန်ထ္ၜးကဵု ဗော်ပွိုၚ်ဍုၚ်ဏောၚ်၊ ဗော်ပွိုၚ်ဍုၚ်တံ တၚ်တုပ်စိုတ်ညးတံနွံတုဲ ညးတံဘိုၚ်ကဵုတုဲတှေ် ပိုဲဂှ် အခေါၚ်သဳကၠဳဍေံနွံ၊ အေကိစ္စပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်၊ ပရေၚ်ဂကူဏောၚ်တှေ် လ္ပာ်လ္တူတေံဂှ် ဗော်ဗဟဵု ဍေံနွံ၊ အကြာတံဂှ် ဒးပ္တိုန်ထ္ၜးကၠတ်ထဝ် သဳကၠဳမွဲမွဲဟီုတှေ် တၚ်လ္ၚဵုမွဲစွံဂှ် ဗၠးဗၠးၜးၜး သဳကၠဳဂွံမံၚ်ရ။ ကိစ္စဒေသဖောအ်ဗြေဝ် သၟဝ်ဏံဟီုတှေ် ဆေၚ်စပ်ကဵု ကၠတ်ထဝ်တွဵုရးဏံဂၠိုၚ်၊ ၝဏံ ပိုဲရံၚ်အကာဲအရာတုဲတှေ် ဘိုၚ်ဓမံက်အာရုပ်ရဴကီုဏောၚ်၊ ဥပမာ – စပ်ကဵု ပရေၚ်ဂကူတံ၊ ပရေၚ်ပညာတံ၊ ပရေၚ်ထတ်ယုက်တံဂှ် ပိုဲတံသဳကၠဳ ပ္ညဳအာကဵု ကၠတ်ထဝ်တွဵုရးတုဲ လ္တူတေံ ၜိုတ်လဵုဓမံက်ရုပ်ရဴဂွံဂှ် ချပ်တုဲတှေ် ဖန်အာဏောၚ်။
သၟာန် ။ ။ နကဵုညးစၞးဂွံဒုၚ်ရုဲစှ် ညးစၞးကၠတ်ထဝ်ကောန်ဂကူမွဲတၠ ဂွံဒုၚ်ရုဲစှ်တုဲ မုမိက်ဂွံဟီုဂလာန် တၚ်ဂုန်ကဵု ညးဍုၚ်ကွာန်တံရော။
သွဟ် ။ ။ အဓိကတ္ၚဲဏံ နကဵုပိုဲ စောန်စရာဲပိုဲညးမွဲဓဝ်တုဲ ဇၞးအာဟွံသေၚ်၊ စောန်စရာဲဗော်ပိုဲမွဲဓဝ်လေဝ် ဇၞးအာဟွံ သေၚ်၊ အဓိက ညးဍုၚ်ကွာန်မန်ပိုဲ ဟိုတ်နူစိုတ်ဓါတ် ကတိုၚ်တၟိုဟ် လ္တူဂကူတုဲတှေ် ကဵုကၠုၚ်မာဲ ပိုဲဂွံဇၞးကၠုၚ်မာဲ ဂွံစိုပ် ကၠတ်ထဝ်ရ။ အဓိက ညးဍုၚ်ကွာန်မန်ပိုဲ လ္တူပိုဲဂှ် တာလျိုၚ်ပြေမံၚ်ရ၊ ဆဂး တာလျိုၚ် သွက်ဂွံပတုဲဖဵုညးဍုၚ်ကွာန်ဂှ် နွံပ္ဍဲလ္တူပၞးပိုဲ၊ ဠစိုပ်ကၠတ်ထဝ်တှေ် ၜိုတ်ဇြဟတ်နွံ၊ ၜိုတ်ကသပ်နွံ၊ ၜိုတ်စောန်စရာဲနွံ၊ ၜိုတ်ဓမံက်ရုပ်ရဴဂွံဂှ် သွက်ညးဍုၚ်ကွာန်ဂှ်တှေ် ဓမံက်အာရုပ်ရဴ ရေၚ်တၠုၚ်သွက်ညးဍုၚ်ကွာန်ဏောၚ်၊ ညးဍုၚ်ကွာန်ပိုဲတ္ၚဲဏံ ဓဝ်ပတှေ် နွံလ္တူပိုဲရ ကဵုကၠုၚ်မာဲတှေ် အခက်ခုဲဆိုအ်ဗညးဍုၚ်ကွာန် ပ္ဍဲပွိုၚ်ဍုၚ်မုဟ်ဍုၚ်ဏံ ခိုဟ်အိုတ်မွဲဂှ် ညံၚ်ဂွံရေၚ်တၠုၚ်မာန်ဂှ် ဂ္စာန်အာဏောၚ်၊ မိက်ဂွံဟီုမွဲပၠန်ဂှ်တှေ် မၞိဟ်ကဵုမာဲပိုဲကီု၊ မၞိဟ်ပူဗိုၚ်ကဵုပိုဲကီု၊ မၞိဟ်ဘိုၚ်ဓဇက်ကၠုၚ်မာဲ အကြာဏံကီု ရဲစိုပ်ဍုၚ်မ္ၚး ကဵုကၠုၚ်မာဲဒစးဒုၚ်ဂှ်လေဝ်ကီု ဖအိုတ်ဂှ်တှေ် တၚ်ဂုဏ်ဗွဲမလောန်ရ။ ဆက်တုဲ ပိုဲမိပ်မံၚ်စိုတ် ၜိုတ်ဏံဓဝ် ဟွံဂွံပုဟ်၊ (၂၀၂၀) ဏံ ပိုဲဂွံဆဵုဂဗ တၚ်ယုတ်ဒေက်လေဝ်နွံ၊ တၚ်ခိုဟ်လေဝ်နွံရ။ တၚ်ယုတ်ဒေက်ပိုဲဏံ ပိုဲဂၠာဲအာသွဟ်တုဲ သွက် (၂၀၂၅) တေံ ခိုဟ်အိုတ် ဗီုလဵုပိုဲဂွံကၠောန်ဂွံ၊ အၝေဏံဂှ် ညးဍုၚ်ကွာန်ပိုဲကီု၊ သီုဗော်ညဳသၟဟ်မန်ဖအိုတ် ချပ်တုဲတှေ် စဵုကဵုလၟုဟ် ပိုဲဒးပလေဝ်ပလေတ်စအာ သွက် (၂၀၂၅) တေံဏောၚ်၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ညးဍုၚ်ကွာန်ပိုဲတံ လ္ပလဟိၚ်မံၚ် သွဟ်ဇၞးဏံ၊ ဇှ်တှေ် ပိုဲလေဝ် ၜိုတ်ဂစာန်မာန်၊ ၜိုတ်ချပ်ဂွံတှေ် သွက် (၂၀၂၅) တေံ ဒးဂစာန်ပလေဝ်အာဏောၚ်၊ ဠဂှ်မှ မန်ပိုဲ တၚ်ပၟိက်ပိုဲနွံ ဂွံစိုပ်ကၠတ်ထဝ်ဂၠိုၚ်ၚ်ဂှ် နူလၟုဟ် ပိုဲပလေဝ်စ တုဲတှေ် ဆက်ကွာ်အာမှ (၂၀၂၅) တေံ ဂွံချိုတ်ပၠိုတ်ဏောၚ်၊ ဇှ်ရဟီုတှေ် ညးညးအဲအဲ လ္ပယှအ်ဇဲလွဳ လ္ပယှအ်သတိ တုဲတှေ် ဆက်ဂိုတ်လွဳဂ္စာန်အာ ညဳညဳသာသာ သီုဖအိုတ်စိုအ် မိက်ဂွံဖ္တိုက်ဖၟောဝ်ဏာ ဆဝွံရ။

မိလတိုပ်ဗု ပတိုန်ထ္ၜးလဝ်ရ။

သၟာန် ။ ။ နကဵုညးစၞးကၠတ်ထဝ်ကောန်ဂကူ ကေၚ်ဇၞးကၠုၚ်လဝ်ၜါအဆက် တ္ၚဲဏံဂှ် အကြာတၚ်ဝါတ်ဂါတ်ခက်ခုဲ ပ္ဍဲပွိုၚ်ဍုၚ်ရေဝ် နွံနာနာသာ် ဂွံဒုၚ်ရုဲစှ် (၂၀၁၅) တေံကဵု (၂၀၂၀) ဏံ ဗီုလဵုတၚ်တၞဟ်ခြာနွံ လဴစညိ။
သွဟ် ။ ။ ပ္ဍဲကဵုပေါဲရုဲမာဲ(၂၀၁၅)/(၂၀၂၀)ဂှ် ဗီုတၞဟ်ခြာကၠုၚ်ဂှ်တှေ် သၞာံ(၂၀၁၅)တေံဂှ် ဒှ်မံၚ်(၂)ဗော်တှေ် ဗီုညးညးစန္ဒက်မံၚ် အကြာဂှ်လေဝ် ဗော် (NLD) တံလေဝ်နွံကၠုၚ်၊ အာကၠုၚ်စ အကြာညးဍုၚ်ကွာန်တံလေဝ် မၞိဟ်ဂှ်ဟွံဂၠိုၚ်စ ဗီုသၞာံ(၂၀၂၀)ဏံပုဟ်၊ မၞိဟ်ညိညိရ အာစှေ်ပရေၚ်စန္ဒက်ဇၟာပ်ကွာန် ကွာန်လ္ၚဵု ကွာန်ဇၞော်ဇၞော်တံ ဗီုကဵုကွာန်ကံဍောတ်/အၚ်ဒၚ် ဂှ်တှေ် မၞိဟ်ဂၠိုၚ်ညိ၊ ပ္ဍဲသၞာံ (၂၀၁၅) တေံဂှ် အဲဂွံမာဲ (၁၀၅၀၀)၊ ဗော်(NLD)ဂှ် ဂွံ (၁၀၀၀၀) တၞဟ်ခြာအာ ဇၞးအာ ၜိုတ် (၅၀၀) ဓဝ်ရ။ သၞာံ (၂၀၁၅) ဂှ် ဍေံဒှ်ကၠုၚ်ဗီုဏံ၊ သၞာံ (၂၀၂၀) ဏံ ပရေၚ်ပြံၚ်လှာဲဂှ် မုရောဟီုတှေ် ရဲပူဂဵု(တစ်သီးပုဂ္ဂလ)ဂှ် ဂၠိုၚ်တိုန်၊ ဗော်တံလေဝ် ဒှ်အာ (၅) ဗော် မၞိဟ်လုပ်ပြိုၚ်ဂှ် (၈) တၠ၊ ပ္ဍဲပေါဲရုဲမာဲဏံဂှ်တှေ် ခက်ခုဲလေဝ်နွံမာဟလိုၚ်၊ စပ်ကဵုပရေၚ်ဂွံဒုၚ်စသိုၚ်ဂှ်တှေ် ခက်ခုဲၜိုန်နွံကီုလေဝ် ညးဍုၚ်ကွာန်တံ ဘိုၚ်ပူဗိုၚ်ဂၠိုၚ် အာကၠုၚ်ပၠန်လေဝ် ဇၟာပ်ကွာန် ညးတံဒုၚ်တၠုၚ်ဂၠိုၚ်တိုန် ပေါဲရုဲမာဲသၞာံဏံဂှ်တှေ် ပ္ဍဲညးဍုၚ်ကွာန်ဂှ် ဂွံဇြဟတ်ဂၠိုၚ်တိုန်၊ ရဲ(တစ်သီးပုဂ္ဂလ)ဂှ်လေဝ် ဗီုဍေံကဵုဍေံ စန္ဒက်မံၚ်ကီု ပရေၚ်ဟကုတှေ် ဟကုဟီု ပရေၚ်ဍေံတှေ်ဍေံဟီုရ၊ ဆဂး ပ္ဍဲကဵုဍေံတံဟီုဂှ် ဇီုကၠုၚ်(ပုတ်ခတ်)ကဵုဟကုဂှ်လေဝ်နွံ၊ ဆဂး ဟကုဂှ် မုဟွံဟီုပုဟ် ပရေၚ်ဟကုရဟကုဟီု ပေါဲရုဲမာဲသၞာံဏံဂှ်တှေ် အဲဂှ် ဂွံမာဲ (၂၅၀၀၀)၊ ဗော် (NLD) ဂှ် ဂွံ(၁၅၀၀၀)၊ ဗီု (မျိုးအောၚ်/တစ်သီးပုဂ္ဂလ) တံဂှ် ဂွံၜိုတ် (၄၀၀၀) ပြၚ်၊ သၞာံဏံဂှ်တှေ် အံၚ်ဇၞးကၠုၚ်၊ ဟိုတ်ဂှ်ရတှေ် မိပ်စိုတ်တၚ်ဂုန်ကဵု ရဲဘိုၚ်ပူဗိုၚ်တံကီု။
သၟာန် ။ ။ ရံၚ်ကေတ်သွဟ်ပေဲါရုဲမာဲ (၂၀၂၀) ဏံတှေ် အေန်အေဝ်ဒဳပၠန်ရ ဇၞးအာ ဒဵုလာ်ပြၚ်လာ်ပၠန်တှေ် အလဵုအသဳတိုန်တၟိဏံလေဝ် အေန်အေဝ်ဒဳတံ သွက်ဂွံဓမံက်အာရုပ်ရဴပၠန်ဏောၚ်ဒှ်တှေ် ပ္ဍဲကဵုပရေၚ်ပလေဝ်သၞောဝ် (၂၀၀၈) ဏံ ၜိုတ်လဵုစိုပ်တရဴမာန် ခယျကေတ်။
သွဟ် ။ ။ လၟုဟ်ဂှ် အလဵုအသဳ(NLD)ပၠန်ရ ဍေံဒှ်ကၠုၚ်တှေ် စပ်ကဵုပရေၚ်ပလေဝ်သၞောဝ်ဂှ် ဒပ်ပၞာန်တံဂှ် ဍေံအာ အတိုၚ်တြေံတေံပၠန်ရ၊ ဗီုကဵု(ပိုဒ်မ-၁၉-စ) တံဂှ် ဍေံဟွံပလေဝ်ရ၊ တုဲတှေ် ဗီုကဵု (၂၆၁) ဂှ်ရ ဍေံမိက်ဂွံပလေဝ် မုဟိုတ်ဍေံမိက်ဂွံပလေဝ်ရောဟီုတှေ် ယဝ်ရၝောံပိုတ် (ပုဒ်မ/၂၆၁) ဂှ် ပလေဝ်တှေ် စပ်ကဵုရုဲ (ဝန်ကြီးချုပ် ပြည်နယ်/တိုၚ်း) ဂှ် ဂွံအခေါၚ်ရုဲအဆံၚ်(ပြည်နယ်)ညးကဵုညး ညးရုဲကေတ်(ဝန်ကြီးချုပ်)ဂှ်၊ ဆဂး ပ္ဍဲကဵု (၂၀၁၅) ဂှ်တှေ် (NLD) ဂှ် ဍေံပတိုန်ကဵုမံၚ်ရ၊ ဆဂး (၂၀၂၀) တုဲကၠုၚ်ဏံဂှ် ဍေံဟွံပတိုန်ပုဟ်၊ ဆေၚ်ကဵု (၂၆၁) ဂှ် ယဝ်ဍေံပလေဝ်တှေ် အဝဵုဍေံဂှ် အောန်စှေ်ကၠုၚ် (NLD) ဂှ် ယဝ်ဍေံပလေဝ်ဗီုဏံဏောၚ်တှေ် ပ္ဍဲကဵု (ရှမ်းပြည်နယ်) ဂှ် ဍေံဂိအာဏောၚ် ဗီုကဵုရခေၚ် (ရခိုၚ်) တေံလေဝ် ဍေံဂွံအာ ဟိုတ်ဂှ်ရတှေ် ဍေံဟွံမိက်ပလေဝ်တုဲ ဍေံမံၚ်အာအတိုၚ်ဂှ်၊ သၞောဝ်ဆေၚ်စပ်ကဵု (၂၀၀၈)ဂှ် ညးညးအဲအဲ မိက်ဂွံပလေဝ်မံၚ် မိက်ဂွံယှအ်မံၚ် (၄၃၆) ၝဏံဂှ်တှေ် (၂၅%) ပါမံၚ်၊ ဍေံမိက်ဂွံယှအ်မံၚ် မွဲအဆံၚ်တုဲမွဲအဆံၚ်ပၠန်၊ ဆဂးတှေ် ဒပ်ပၞာန်ဂှ် ဍေံဟွံယှအ်ပုဟ်၊ အေန်အေဒဳကဵု ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံရ မိက်ဂွံယှအ်၊ တုဲပၠန် ၝောံပိုဒ် (၈) ဂှ် ဍေံကော်စ (ပြည်ထောၚ်စုဖက်ဒရယ်စနစ်ဖြၚ့် ဖွဲ႕စည်းတည်ဆောက်) ပ္ဍဲ NCA ဂှ် ၜိုန်တုပ်လဝ် စိုတ်ကီုလေဝ် ပ္ဍဲၝောံပိုဒ် (၈) ဂှ် ပိုဲပလေဝ်ဟွံဂွံ သၞောဝ်(၂၀၀၈) ၝောံပိုဒ်တံဂှ် သွက်ဂွံပလေဝ်ဂှ်ဟွံမွဲပုဟ်၊ အလန်ဏံလေဝ် အေန်အေဝ်ဒဳ ပၠန် ဒှ်မံၚ်အလဵုအသဳဏီတှေ် သၞောဝ် (၂၀၀၈) ဏံ ဂွံပလေဝ်ဂှ် ဟွံညာတ်ပုဟ် ပိုဲဒးဒုၚ်စသိုၚ်ဗီုဏံ။
သၟာန် ။ ။ ဟီုသာ်ဂှ်တှေ် ၝောံပိုဒ် (၄၃၆) ကဵု ၝောံပိုဒ် (၂၆၁) အကြာညးမွဲလ္ပာ်ကဵု ညးမွဲလ္ပာ်ဂှ် ပတိုန်ထ္ၜးဟီုဂးမံၚ်ညးသ္ကံ ဗီုဂှ်နွံတှေ် လတူၝောံပိုဒ် (၂) တၚ်ဏံ ပ္ဍဲကဵုအာယုက်အလဵုအသဳ အေန်အေဝ်ဒဳ တိုန်တၟိဏံရော တၚ်လဵုဒှ်မာန်ဂၠိုၚ် ထေၚ်ကေတ်။
သွဟ် ။ ။ ဒှ်မာန်ဟီုဂှ်တှေ် (၄၃၆) ဂှ် လၟုဟ်ဍေံဟွံယှအ်ထောံဏီပုဟ်၊ ယဝ်ဍေံယှအ်တှေ် လၟိဟ်ဍေံတံဂှ် ယအ် အာဏောၚ် လပါ်ဒပ်ပၞာန်တံဂှ် တၚ်ဏံဂှ်လေဝ် ဒှ်ဟွံမာန်ပုဟ်၊ ပိုဲဂှ် ၜိုတ်လဵုမိက်ဂွံပလေဝ်ပလေဝ် (၄၃၆) ဂှ်၊ ဥပမာ-အလန်တတိယ၊ အလန်စတုတ္ထတှေ် မူစိယှအ်ဖျေံဂွံ ၜိုန်ပိုဲမိက်ပလေဝ်ကီုလေဝ်ဂှ် ဒပ်ပၞာန်တံဍေံပလေဝ်ဂှ် ဍေံဟွံပလေဝ်ပုဟ်၊ အဓိကဂှ်တှေ် (၂၆၁) ဂှ် လၟုဟ် အေန်အေဝ်ဒဳဂှ် ဍေံတံဂွံအဝဵုတုဲယျတှေ် ကၠာတေံ ဍေံတံဟွံဂွံအဝဵုဂှ် ဍေံမိက်ဂွံပလေဝ် (၂၆၁) ဂှ် လၟုဟ်ဍေံတံဂွံအဝဵုတုဲ ဆေၚ်ကဵု (ပြည်နယ်တိုၚ်းဝန်ကြီး) ဂှ် ဍေံတံဟွံပလေဝ်ဟဂှ်ရ၊ ယဝ်ဍေံတံပလေဝ်တှေ် အဝဵုဍေံတံဂှ် ယအ်အာဏောၚ် ဟဂှ်ရ ဍေံတံဟွံပလေဝ်၊ သီု (၂) လပါ်ဏံဂှ် လပါ်တေံလေဝ် ညးတံဟွံပလေဝ်ပုဟ်၊ လပါ်ဏံလေဝ် ဟွံပလေဝ်ပုဟ် ဒှ်မံၚ်ဗီုဂှ်တှေ် (၄၃၆)/(၂၆၁) ဂှ်လေဝ် ဍေံဟွံပြံၚ်ပုဟ်။
သၟာန် ။ ။ စပ်ကဵုသ္ဇိုၚ်သၞောဝ် ဒက်ပတန်ဥပဒေတွဵုရး (ပြည်နယ်ဖွဲ႕စည်းအခြေခံဥပဒေ) နူကဵုတၚ်တုပ်စိုတ် အကြာအလဵုအသဳကဵု ဂကောံရပ်လွဟ်ထ္ပက်လဝ်လိက်ကသုက် အေန်သဳအေတံဂှ်ရော အလဵုအသဳ အေန်အေဝ်ဒဳ တိုန်တၟိဏံ ၜိုတ်လဵုဓမံက်ရုပ်ရဴဂွံ သ္ၚဳဂၠိပ်ကေတ်တှေ်။
သွဟ် ။ ။ တၠုၚ်လအာဍေံဂှ် အေန်အေဝ်ဒဳတံကၠောန်ဗီုဏံရတှေ် (ပြည်နယ်ဖွဲ႕စည်းပုံ)ဏံဂှ် ဍေံဒှ်ဟွံမာန်ပုဟ်၊ မုပရောဟီုတှေ် အေန်အေဝ်ဒဳဂှ် ဗီုဍေံ ဍေံကၠောန်ရ၊ ပ္ဍဲကဵု(ပြည်ထောၚ်စုသဘောတူညီချက်) ဂှ် ဍေံဟွံတုပ် လဝ်စိုတ်ဏီပုဟ်တှေ် အလန်ဏံလေဝ် ဍေံဟွံဒှ်ဏီပုဟ်၊ ပ္ဍဲကဵု(ပြည်ထောၚ်စုသဘောတူညီချက်)ဂှ် တုပ်လဝ်စိုတ် ကီုလေဝ် ပ္ဍဲကဵုအဏံဂှ် ဍေံပလေဝ်ဟွံဂွံပုဟ်၊ မုဒှ်ရောတှေ် ရဲထ္ပက် NCA ဂှ် ပ္ဍဲကဵု(ပြည်ထောၚ်စု) ဗီုလဵုတုပ် စိုတ်တုပ်စိုတ် (ဖွဲ႕စည်းပုံ ၂၀၀၈)ဂှ် ဍေံဟွံပလေဝ်ကဵုပုဟ်၊ မုဒှ်ရောတှေ် ဍေံဟီုစဂှ် (လႊတ်တော်) ဏံ နွံမံၚ်သၟဝ်တဲ (ပၚ်လုံစာချုပ်) တေံ ဟွံသေၚ်ပုဟ်၊ အဓိပ္ပါယ်ဍေံဂှ် ဇရာ(ပၚ်လုံ)တေံ တုပ်စိုတ်တုဲ (လႊတ်တော်) ဏံ ဒးတုပ်စိုတ်ဂှ်ဍေံဟွံသေၚ်ပုဟ် ဒပ်ပၞာန်ဂှ်ဟီုဗီုဏံတှေ် ပြဟ်ဟ်ဏံဂှ် ဟီုစတှေ် ဍေံဒှ်ဟွံမာန်ဏီပုဟ်။
သၟာန် ။ ။ အလဵုအသဳကဵု ဂကောံရပ်လွဟ်တံ တုပ်လဝ်စိုတ် လိက်ကသုက်တၚ်တုပ်စိုတ်ကၟိန်ဍုၚ် (ပြည်ထောၚ်စု သတောတူညီချက် အစိတ်အပိုၚ်း ၁-၂-၃) ဂှ်တှေ် ဆၜိုတ်ကၠတ်ထဝ်တံ ဒုၚ်တၚ်တုပ်စိုတ်တုဲတှေ် သွက်ဒးဓမံက်ရုပ်ရဴရ ဟီုလဝ်သာ်ဂှ် ဟွံသေၚ်ပုဟ်ဟာ?
သွဟ် ။ ။ ယဝ်ရဒးဟီုတှေ် (ပြည်ထောၚ်စုသဘောတူညီချက် အစိတ်အပိုၚ်း ၁-၂-၃) ဂှ် ကၠတ်ထဝ်ဂှ် ပကဵုဟတန်ရ၊ ဆဂးတှေ် ကၠတ်ထဝ်ပလဝ်ကဵုဟတန်တုဲ ထောံလဝ်ဂှ်ရ၊ (သဘောတူညီ ချက်) ဂှ် ဍေံဟွံၜက်ကၠုၚ် (၂၀၀၈) ဏံပုဟ်၊ တေံဂှ်တၞဟ် ဏံဂှ်တၞဟ်ရ၊ ဒှ်မံၚ်ပ္ဍဲကဵုဍေံချူလဝ် (ပြည်ထောၚ်စုသဘောတူညီချက်) ဂှ် ဓမံက်ကဵု ရုပ်ရဴဏောၚ် ဍေံဟီုလဝ်ဟဂှ်၊ ဆဂး ဗီုလဵုဍေံဟီုဟီု ပ္ဍဲကဵုတၚ်တုပ်လဝ်စိုတ် (နိုၚ်ၚံတော်ကိုဖက်ဒရယ် ပြည်ထောၚ်စုစနစ်ဖြၚ့်တည်ဆောက်သည်) ဍေံတုပ်လဝ်စိုတ်ဗီုဂှ် ဆဂး ပ္ဍဲကဵုပလေဝ်ဂှ် ဝေါဟာဂှ် လဇံက်စုတ် ပ္ဍဲကဵု (၂၀၀၈) ၝောံပိုဒ် (၈) ဂှ် ဍေံဟွံပလေဝ်ပုဟ်၊ အဓိပ္ပါယ်ဍေံဟီုဂှ်တှေ် (ပြည်ထောၚ်စုသဘောတူညီချက်) ဏံဂှ် ၜိုတ်လဵုဒှ်ဒှ် (၂၀၀၈) ဂှ် ဍေံၜက်ဟွံမာန်ပုဟ်၊ နွံမံၚ်သၟဝ်တဲ (၂၀၀၈) ဖိုဟ်ရ၊ ဟီုစတှေ် (ပြည်ထောၚ်စု သဘောတူညီချက်) ဂှ် ကၠတ်ထဝ်ပလဝ်ဟတန်ရ၊ ဆဂး ဍေံနွံမံၚ်အတိုၚ်ဂှ် သၞောဝ် (၂၀၀၈) ဂှ်ရ ဍေံဒှ်ဟတန်၊ ဍေံဟွံပလေဝ်ကဵုပုဟ် ဝေၚ်ဒးပါ်ပါဲဟီုတှေ် ဒးချပ်မာဟလိုၚ် (ပြည်ထောၚ်စုသဘောတူညီချက်) ဂှ် ၜိုတ်လဵု ဍေံပဟတန်ပဟတန် (၂၀၀၈) ဏံဂှ် ၜက်ဟွံမာန်ပုဟ်၊ တၚ်ဏံဂှ်တှေ် ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံ သွက်ဒးသ္ပဂရုညိဏောၚ်။
သၟာန် ။ ။ နကဵုညးစၞးကၠတ်ထဝ် ဇၞးကၠုၚ်ပေဲါရုဲမာဲ တုဲကၠုၚ်ၜါအဆက်မွဲတၠတှေ် ပ္ဍဲကဵု အာယုက်ကၠတ်ထဝ်တၟိဏံ တှေ် စပ်ကဵုကဏ္ဍပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ကီု ပရေၚ်ဖေါအ်ဗြေဝ်ကီု ဗီုလဵုချပ်ရန်လဝ်တုဲ ဆက်ရေၚ်တၠုၚ်အာရော။
သွဟ် ။ ။ ပိုဲဂှ် ဒှ်အာ (၂) အဆက်၊ အဆက်တေံလေဝ် ဂွံကၠုၚ်ပရေၚ်ခန်လ္ၚတ်တုဲတှေ် အဓါန်ဂတဏံဂှ် ကၠောန်စ ပဵုတုဲစိုပ်တရဴဂၠိုၚ် ပရေၚ်ဂွံထိၚ်အလဵုအသဳကီု ပရေၚ်ပ္ဍဲကၠတ်ထဝ်ကီု ပရေၚ်ဆေၚ်ကဵုဒေသညးဍုၚ်ကွာန်တံ ဂွံဖောအ်ဗြေဝ်ကီု ပဵုတုဲဂွံအခေါၚ်ကၠောန်အာဏောၚ်၊ မုဒှ်ရောတှေ် တၚ်ဍိုန်လျ တၚ်ဂွံဇြဟတ်ဂှ်တှေ် တၚ်ဍိုန်လျဂှ် ဟကုညာတ်အာတုဲယျတှေ် (၂၀၂၀) အဓါန်ဂတဏံဂှ် ပရေၚ်ဖောအ်ဗြေဝ်တဴတက်ကီု ပရေၚ်နာနာသာ် ပ္ဍဲကဵု ဒေသဟကုကီု ပဵုတုဲကၠောန်ဂွံအာဏောၚ် ညာတ်ကေတ်ဗီုဂှ်။
သၟာန် ။ ။ နူကၠၚ်ဏံ ညးစၞးကၠတ်ထဝ်ဟီုဂှ်တှေ် ပရေၚ်ပလေဝ်သၞောဝ်လေဝ် ဍေံဂွံဒှ်ဟွံလောဲတှေ် ပရေၚ်ပလေဝ်သၞောဝ်ဂှ် ဗီုလဵုဒးဆက်ရုန်ဂစာန်အာထေက်ရော။
သွဟ် ။ ။ ပိုဲဂှ် ပလေဝ်သၞောဝ်ဟွံဂွံဟီုလေဝ် ယဝ်ရဒးဟီုတှေ် သၞောဝ်ဂှ် ဒးပလေဝ်ရ၊ ဒးပလေဝ်ဏောၚ်ဟီုတှေ် ၜိုတ်ဍေံဂွံကဵုဂွံရ၊ ယဝ်ရ ပိုဲဟွံပလေဝ်ပုဟ်တှေ် တၚ်ဏံဂှ် ဍေံမံၚ်မံၚ်လၟိုန်ရ၊ တ္ၚဲဏံပလေဝ်တိုန်မှ ဍေံမံက်တိုန်မာန်၊ ယဝ်ရ ပလေဝ်သၞောဝ် ဟွံမွဲပုဟ်တှေ် ဆလအ်လေဝ် ပလေဝ်ဟွံဂွံရ ဒှ်အာဗီုဂှ်ရ၊ မုဒှ်ရောဟီုတှေ် ဍုၚ်ပိုဲဏံဂှ် ဂုန်နူ သၞောဝ်ဏံရ ဍေံခက်မံၚ်ကဵုပိုဲတှေ် ပိုဲဂှ် ဒးဆက်ပလေဝ်ဟတိုန်အာလၟိုန်၊ ဆဂး ဍေံပလေဝ်ကီု ဟွံပလေဝ်ကီုဂှ် တာလျိုၚ်ဍေံ ပိုဲဂှ် ဒးဆက်ပတိုန်မံၚ်ဟဂှ်ရ၊ ဠဂှ်မှ ပရေၚ်ပြံၚ်လှာဲဂှ် ဠဍေံဂွံတှေ် ဂွံဏောၚ်၊ လၟုဟ်ဂှ်တှေ် ပရေၚ်ပြံၚ် လှာဲဂှ် မုလေဝ်ဍေံဟွံမွဲပုဟ်၊ ဗီုကဵု(၂၀၁၅)/(၂၀၂၀)ဏံကီု ပရေၚ်ပြံၚ်လှာဲ ဆေၚ်ကဵုသၞောဝ်ဂှ် မုလေဝ်ဍေံဟွံမွဲပုဟ်၊ ဆဂး ၜိုန်ရဟွံမွဲကီုလေဝ် ပိုဲဂှ် ဒးပြံၚ်အာ ဒးလှာဲအာ ဒးပတိုန်ထ္ၜး ဠဂှ်မှ အခေါၚ်အရာ ပရေၚ်ကောန်ဂကူပိုဲ ဍေံဂွံဂွံမာန်။
သၟာန် ။ ရံၚ်ကေတ် ဗော်ဇၞးမာဲ အေန်အေဝ်ဒဳတံ ပလံၚ်လဝ်လိက်ကဵု ဗော်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်ဂလိုၚ် ပ္ဍဲကဵုဒက် ပတန်အလဵုအသဳတၟိဏံတှေ် ပရေၚ်ပံၚ်တောဲအာ အကြာဗော်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံရောၚ်ဟီုဂှ် လတူဏံ ဗီုလဵု စှေ်စိုတ်ကီု။
သွဟ် ။ ။ လိက်ဍေံဏံဂှ် ဍေံကဵုနၚ် ကုဗော်တှေ်တုဲရ၊ ယဝ်ရဒးဟီုတှေ် ဍေံစှေ်စန္ဒက်ရ၊ လတူဍေံဂှ် ဍေံဂွိၚ်ဖေက် ဗော်ကောန်ဂကူတံညာတ်အာမွဲဗီု ဍေံတံၚ်ဂြဲ ဍေံပတိတ်လိက်ဏံမွဲတၞးတုဲ ဗော်တှေ်တုဲ ဍေံကဵုထောံ ဍေံတံၚ်ဂြဲရ၊ သွက်အလဵုအသဳတိုန်တၟိဏံ ရံၚ်ကေတ်တှေ် လိက်ဏံ ဍေံပတိတ်ကဵု ပ္ဍဲကဵုဒက်ပတိုန်အလဵုအသဳဂှ်ကီု မုလေဝ် သွက်ဂွံစၟဳစဂှ် ဍေံဟွံမွဲပုဟ်၊ ပရေၚ်ပြံၚ်လှာဲဟီုဂှ်တှေ် ပရေၚ်ဖောအ်ဗြေဝ် ဍေံဖန်ကဵုဏောၚ်ဍေံဟီုဗီုဂှ် တၚ်ဏံဂှ် ဍေံဟီုတှေ် ဍေံဟီုရ ပရေၚ်ပြံၚ်လှာဲဟီုဂှ် ဍေံဟွံမွဲပုဟ်၊ ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံဂှ်တှေ် နွံပၟိက်ကဵု (ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောၚ်စု) ပိုဲဒးဒက်ပတိုန် တၚ်ဏံဂှ် ဍေံလေဝ်ပလေဝ်ကဵုဟွံဂွံ အဓိကဂှ် ဒးအာ (၂၀၀၈) ဂှ် ပလေဝ်မှဂွံ လိက်ဏံဂှ် ၜိုတ်ဆဍေံကြဳကဵုသဂြာရ ပိုဲညာတ်ကေတ်ဗီုဂှ်၊ ပ္ဍဲကဵုဒက်အလဵုအသဳဂှ် ပရေၚ်ပြံၚ်လှာဲဟီုဂှ် မုလေဝ် ဍေံဟွံမွဲပုဟ် အဲညာတ်ဗီုဂှ်။
သၟာန် ။ ။ တၚ်လက္ကရဴအိုတ် မုမိက်ဂွံဟီုဂလာန် တၚ်ဂုန်ကဵု ညးဍုၚ်ကွာန်ကီု။
သွဟ် ။ ။ ညးဍုၚ်ကွာန်တံ ပူဗိုၚ်ပိုဲဂှ် မိပ်စိုတ်မာဟလိုၚ်၊ ညးတံလေဝ် ဒုၚ်ဒဒိုက်မာလအ်၊ ပေါဲရုဲမာဲသၞာံဏံဂှ် ဟွံတုပ်ကဵု သၞာံ (၂၀၁၅) တေံ၊ ဒးချဳဒရာၚ် ဆေၚ်ကဵုမာဲဒစးဒုၚ်တံဂှ် ပွိုၚ် (၇) တ္ၚဲ ဒးပလံၚ်ဒုၚ်ရဲစုတ်မာဲတံကီု ဣဏံလေဝ် ညးတံဒုၚ်ကၠုၚ်ဒဒိုက် မၚ်ရုၚ်မာဲ တိက်ရုၚ်မာဲကီု ညံၚ်ညးတၞဟ် ဟွံဂွံသ္ပသၞောဝ်ဗၠေတ်တ်ဂှ်ကီု မာဟလိုၚ် ညးတံဒုၚ်လဝ်ဟဒိုက်တှေ် ပဵုတုဲဒးတၚ်ဂုန်ကဵုညးတံ သီုရဲဘိုၚ်ပူဗိုၚ်မံၚ်ကီု ပိုဲတၚ်ဂုန်မာဟလိုၚ်ရ၊ ပ္ဍဲကဵုတၚ်ဂုန်ဏံဂှ်တှေ် ပိုဲသွက်ဂွံဆာပ်ဂုန်ညးတံ ပိုဲဒှ်အမာတ်တုဲလေဝ် လ္ပထောံပိုဲ ဘိုၚ်ကဵုကသပ် ပ္ဍဲကဵုပွိုၚ် (၅) သၞာံဏံ ပိုဲဂွံဟီုပတိုန် ပ္ဍဲကၠတ်ထဝ်တေံဂွံ ဘိုၚ်ပူဗိုၚ်ထံက်ထ္ၜးဟီုဂးတုဲ တၚ်ဂုန်ဇၞော်ကဵုဇြဟတ်၊ ပ္ဍဲကဵုပေါဲရုဲမာဲဏံ ဂွံအံၚ်ဇၞးအာ ဗော်ပြိုၚ်ပ္ဍဲပိုဲဂှ် ပ္ဍဲကဵုညးစၞးအလံၚ်အမာတ်ဗော် (၅) ဗော် အမာတ်ပူဂဵု (တစ်သီးပုဂ္ဂလ) ဂှ် (၃) တၠ ဂွံဇၞးအာအမာတ်ပူဂဵုကီု ဗော်တၞဟ်ကီုဂှ် ညးတံလေဝ် ဂစာန်ကွေံကွေံ၊ ဒဵုကဵုတိက်ဟွံသၠိၚ် ဒဵုစိုပ်ပေါဲရုဲမာဲတုဲ သွက်ရဲတိက်ဟွံသၠိၚ်ဂှ် လၟုဟ်ၜိုဟ်သြိုဟ်အာတှေ် တၚ်ဂုန်ကဵု ရဲတိက်ဟွံသၠိၚ်တံကီု ရဲဘိုၚ်ပူဗိုၚ်ကီု ရဲဘိုၚ်ကၠောန်မၚ်မံၚ်ရုၚ်မာဲကီု တၚ်ဂုန်မိပ်စိုတ်မာဟလိုၚ်ရ။

မိလတိုပ်ဗု ပတိုန်ထ္ၜးလဝ်ရ။

သၟာန် ။ ။ အတိုၚ်စၟဳစလဝ်ဂှ်ရ အ္စာတံ ဂွံဒုၚ်ရုဲစှ်တုဲ ဇၞးကၠုၚ်ပေဲါရုဲမာဲ၊ ဟွံလံတှေ် အ္စာတံ ဒးတိုန်ကၠတ်ထဝ်ရတှေ် သွက်ဂွံတိုန်ကၠတ်ထဝ်ဂှ် ဗီုလဵုဇကုအ္စာတံ ပခိုၚ်ကၟောန်လဝ်ဂၠံၚ်တရဴသာ်လဵုရော?
သွဟ် ။ ။ တၚ်ရန်တၟအ် လုပ်ပေဲါရုဲမာဲဂှ် နွံမံၚ်ပိတၚ် တၚ် (၁) အခေါၚ်အရာဗွဲမတုပ်သၟဟ် ကံကုသဵုဂကူညး ဂကူညး ညံၚ်ဂွံဖန်ဖက်ကေတ်တ်မာန် ဒုၚ်သ္ဇိုၚ်ကဵုဂကူတုဲ ကၟိန်ဍုၚ်ပံၚ်ကောံဇေတ်တ် ညံၚ်ဂွံဒှ်ကၠုၚ်မာန် ဂိုတ်ဂစာန်ဏောၚ်၊ တၚ် (၂) ဝါဒသၞောတ်တၠအဝဵု ဝါဒမဟာဂကူ ပိုဲညံၚ်ဂွံဒစဵုဒစးအာ၊ (၃) စပ်ကဵုဂကူ ဘာသာသာသနာ လိက်ပတ်ယေန်သၞာၚ် ညံၚ်ဂွံဓမံက်တိုန် ညံၚ်ဂွံထိၚ်ဒဝ်ဂဵုလဟဵုအာ ကိစ္စကဵုလဝ်ဂတိပါၚ် တအ်ဂှ် ညံၚ်ဂွံဓမံက်ရုပ်ရဴ စိုပ်ကၠတ်ထဝ်တုဲ လပါ်ဒန်ကုတ်သၞောဝ် ချူသၞောဝ်တအ်ဂှ် ဂိုတ်ဂစာန် ပ္တိုန်ထ္ၜးအာမာန်ရောၚ်။
သၟာန် ။ ။ အ္စာတံ ဂွံဒုၚ်ရုဲစှ်ဂှ် အသိၚ်ဇြဟတ်ဓရိုဟ်ဗော်ဟာ? အသိၚ်ညးဍုၚ်ကွာန်ပူဗိုၚ်ခိုဟ်ဟာ?
သွဟ် ။ ။ ဇၞးကၠုၚ်မာဲဟီုဂှ် ပစၞးကဵုဂကူမန်ဟီုဂှ် ဗော်မန်နွံမွဲရ ဟိုတ်ဗော်မန်ညဳသာသၟဟ်သၟန်တုဲ ပစၞးဗော်ညဳ သၟဟ်မန် ပစၞးဂကူတုဲ လုပ်ပြိုၚ်ကၠုၚ်ပေဲါရုဲမာဲရ၊ တော်ကဵုကာလတ္ၚဲဏံ ၂၀၂၀ ဏံတှေ် ဇြဟတ်ဇၞော်ကဵုအသိၚ် ဂွံဆဵုညာတ်ကေတ်ဏောၚ်၊ ဂွံဂွံဇၞးဟီုတှေ် ဟိုတ်နူမူဝါဒ ဗော်ညဳသၟဟ်မန် ကမ္မတဳအံၚ်ဇၞးမာဲပိုဲ ၜိုတ်အစောန်နွံ ပတိတ်ဇြဟတ် ဖျေံဗီုပြၚ်တုဲ ဂိုတ်ဂစာန်ကၠုၚ်လေဝ်ပါ၊ ဟိုတ်မန်ပိုဲ ညဳသာသၟဟ်သၟန် ကောန်ဂကူမန် တအ်ဗွဲမဂၠိုၚ် စိုတ်ထတ် ဇြဟတ်နွံကၠုၚ်လ္တူဗော်တုဲ ညးဆန္ဒမာဲ ဂကူမန်ပိုဲကီု ညးဍုၚ်ကွာန်တန်တဴ မံၚ် ပ္ဍဲသကုတ်လ္ပါ်ဏံ ပရေၚ်ထံက်ဂလာန် အသိၚ်ဍေံခိုဟ်တိုန်မံၚ်ဏောၚ် ပိုဲသ္ၚဳဂၠိပ်ဂွံ။
သၟာန် ။ ။ အ္စာတံ စိုပ်လတူကၠတ်ထဝ်တုဲတှေ် အဓိက ကိုပ်ကၠာအိုတ် မုအ္စာတံ ပလေဝ်ပလေတ် သွက်ဂွံပတိုန် ထ္ၜး သဳကၠဳအာချပ်လဝ်နွံ?
သွဟ် ။ ။ ရံၚ်ကဵုအကာဲအရာတ္ၚဲဏံဂှ် ပ္ဍဲကၠတ်ထဝ်တွဵုရးဍုၚ်မန်ဂှ် လ္ပါ်ဗော် MUP ၆ တၠ လ္ပါ်ဗော်တေံဂှ် နွံ ၁၄ တၠ ဇြဟတ်ညဳသာသၟဟ်မံၚ် ဟွံသေၚ်ပုဟ်၊ ဆေၚ်ကဵုၝေံပိုတ် ၂၆၁ ဂှ် သ္ကိုပ်ဝန်ဇၞော်ဂှ် ၜိုတ်လဵုဒှ်ဒှ် ၜိုတ်ဒှ်ကၠုၚ်မာန်ဂှ် ဂစာန်ဏောၚ်၊ ၝေံပိုတ် ၂၆၁ ဂွံပဆုဲပလေဝ်ဟီုဂှ် တၚ်ဍိုန်ဓတ်နွံကီုကၠာရ ကူချပ်လဝ်နွံမွဲ ကၟိန်ဍုၚ်ပိုဲဏံ စပ်ကဵုပရေၚ်ၜိုဟ်လလံ ဂွံခက်ခုဲ ဂွံဆိုအ်ဗမံၚ်ဖအိုတ်ဂှ်တှေ် ဟိုတ်နူအခေါၚ်အရာကောန်ဂကူ ဍိုက်က်ပေၚ်ဟွံဂွံဂှ်ရ တၚ်ဇၞော်အိုတ် ပိုဲညာတ်ဗီုဂှ်၊ ယဝ်ရ ပ္ဍဲကဵုအလဵုအသဳမံက်တိုန်ဂတဏံ တၚ်ယုတ်ဒေက် ညးတအ်တီမံၚ်ကၠးကၠးရ၊ တၚ်ယုတ်ဒေက်ဏံဂှ် တွဵုရးညးကဵုညး သ္ကိုပ်ဝန်ဇၞော် ကိစ္စပ္ဍဲအခါန်ကၞက်ဂှ် ညံၚ်ဂွိုအ်ကယောဝ်ဗက်မာန်တှေ် တုပ်ညံၚ်ရဴ ကဵုအခေါၚ်ကုကောန်ဂကူတအ်ရောၚ် ဟီုမာန်မံၚ်ရ။
သၟာန် ။ ။ ဒှ်ညးစၞးကၠတ်ထဝ်တုဲ ကာလဂွံဒုၚ်ခါန်ကၞက် ပ္ဍဲဌာနအလဵုအသဳ ဝန်ဇၞော်မွဲမွဲဌာနတှေ်ရော ဗီုလဵုအ္စာတံ ချပ်လဝ်ကီု?
သွဟ် ။ ။ နူစရုဲစှ်အလံၚ်အမာတ်ဂှ် တၚ်တုပ်စိုတ် အလံၚ်အမာတ်ကဵု ဗော် နွံမံၚ်၊ ဒှ်အာအမာတ်တုဲ အလံၚ် အမာတ် ဒကုတ်ကၠတ်ထဝ်နွံဏောၚ်၊ အလံၚ်အမာတ် ဒကုတ်အလဵုအသဳ နွံဏောၚ်တှေ် စပ်ကဵုဌာနဝန်ဇၞော် ဍေံကော် ခါန်ကၞက်ကၠုၚ်တှေ် နကဵုဗော်ပိုဲဏံ ပိုဲချပ် ဂွံတၚ်တုပ်စိုတ်မှ ကိစ္စယိုက်ဂၠေၚ် ပ္ဍဲအလဵုအသဳတအ် ကဵုအခေါၚ်ဏောၚ် တၚ်တုပ်စိုတ်နွံမံၚ်၊ ဆဂး ပ္ဍဲလ္ပါ်ကၠတ်ထဝ်လေဝ် ကိစ္စပတန်သၞောဝ် ပ္ဍဲကၠတ်ထဝ်လေဝ် ပိုဲ ဒးဂိုတ်ဂစာန်ဏောၚ်၊ ယဝ်အကာဲအရာ ဍေံကဵုလ္ပါ်ဒကုတ်အလဵုအသဳလေဝ် မၞိဟ်ဇကုပါထေက် ဒးလုပ်ထေတ် ဏောၚ်လေဝ် ဒုၚ်ကေတ်လဝ်နွံမံၚ်ရ၊ ဆဂး တၚ်တုပ်စိုတ်နကဵုဗော် ဒးကေတ်တွဵုဏောၚ် တုပ်လဝ်စိုတ်နွံမံၚ်။
သၟာန် ။ ။ သွဟ်ပေဲါရုဲမာဲ နဝ်ဝေမ်ဗာ ၈ တုဲကၠုၚ်ဏံ ပဲါနူပွိုၚ်ဍုၚ်ရေဝ်ကဵု ပွိုၚ်ဍုၚ်မုဟ်ဍုၚ်တုဲတှေ် သှေ်ပွိုၚ်ဍုၚ် တၞဟ် ကျဂၠိုၚ်၊ မုဟိုတ်ဂွံကျဂၠိုၚ် အ္စာသ္ၚဳဂၠိပ်ကဵုညိ?
သွဟ် ။ ။ အကာအရာတ္ၚဲဏံ လုပ်အာ(၈)ပွိုၚ်ဍုၚ်ဂှ်တှေ် ပွိုၚ်ဍုၚ်ကျာ်မြဟ် ဇြပ်ဗု ဍုၚ်ပံၚ်တအ် ဂွံကျအာဂှ် သွဟ်ဍေံ ၜိုတ်မံက်ဂှ် မံက်ကၠုၚ်မံၚ်ယျ၊ ဆဂး စၟတ်သမ္တီပေၚ်ၚ်ဂှ် ပိုဲဟီုဂွိုအ်ဏီ၊ မုဟိုတ်ဂွံဇၞးအောန်ဟီုတှေ် ပ္ဍဲကဵု ကွာန်မန်တအ်ဂှ် မၞိဟ်အခေါၚ်ကဵုမာဲနွံဂှ် ဗက်လဝ်စရၚ်နွံမံၚ်ရရ၊ ဆဂး မၞိဟ်ၜိုတ်ကဝက်ဂှ် နွံမံၚ်ဍုၚ်မ္ၚးဏောၚ်၊ မၞိဟ်နွံမံၚ်ဍုၚ်မ္ၚး ဂွိုအ်ကဵုမာဲဂှ် ဒှ်မံၚ်မမာဲ သွက်မန်ဂၠိုၚ်ၚ်ဏောၚ် ပိုဲစှေ်စိုတ်၊ ဟိုတ်မၞိဟ်နွံဍုၚ်မ္ၚးဂၠိုၚ် ပ္ဍဲကဵု မာဲကျဟောံဂှ် ပါမံၚ်မွဲတၚ်၊ ပ္ဍဲလ္တူဍုၚ်ဇၞော်ဂှ်တှေ် ဟိုတ်ဂွံစှေ်ပရေၚ်စန္ဒက်အောန် ပရေၚ်ချီဓရာၚ်ဇြဟတ်အောန်ကီု ပေဲါရုဲမာဲဂတတေံ မာဲလ္တူၝောံဍုၚ်တအ်ဂှ် ပရေၚ်ချီဓရာၚ်ပိုဲစွံအရီုဇၞော်ဇၞော် ဂိုတ်ဂစာန်အာတှေ် ပေဲါအံၚ်ဇၞး ဇၞော်ကဵုဇြဟတ် ဍေံဂွံကၠုၚ်မာန်ဏောၚ်၊ စိုပ်ကၠုၚ်ပေဲါရုဲမာဲဂတဏံဂှ်တှေ် ကောန်မန်ပိုဲအခေါၚ်ကဵုမာဲနွံ ပ္ဍဲဍုၚ်မ္ၚးတေံဂှ် ဗီုပြၚ်စှေ်စှေ် ညံၚ်ဂွံအာကဵုမာဲ ဟွံသေၚ်တှေ် အခိၚ်ကာလကဵုမာဲ ညံၚ်ဂွံစဴကၠုၚ် ဇရေၚ်ဒေသဇကုဂှ် ပိုဲပလေဝ်ပလေတ်ဖန်ဇန်မာန်တှေ် ရေၚ်တၠုၚ်အာ ဗီုပွိုၚ်ဍုၚ်ရေဝ် ဗီုမုဟ်ဍုၚ်တအ်ဂှ် ပွိုၚ်ဍုၚ်တၞဟ်ဟ်လေဝ် ဒှ်ကၠုၚ်မာန်ပေၚ်ၚ်ဏောၚ် ပိုဲပတှေ်ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ်လဝ်ဗီုဂှ်။
သၟာန် ။ ။ ဗီုကဵုအလဵုအသဳတုဲကၠုၚ်ဏံတှေ် စပ်ကဵုဘဏ္ဍာ သွက်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်ဂှ် မန်၊ ဗမာ၊ ကရေၚ်၊ ပအိုဝ် ဂှ် ဂွံလဝ်ဟွံသၟဟ်ညးသ္ကံပုဟ်၊ လတူဏံရော ဗီုလဵုအ္စာတံ ရေၚ်တၠုၚ်အာ ချပ်လဝ်နွံ?
သွဟ် ။ ။ ပ္ဍဲတွဵုရးဂှ် ကိစ္စပရေၚ်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်ရ ဒှ်အဓိက ၜိုတ်ပိုဲညာတ်တုဲကၠုၚ်တေံဂှ် ပ္ဍဲကၠတ်ထဝ်တွဵုရး ဍုၚ်မန်ဏံ ဍေံပံက်လဝ်ကမ္မတဳ ပရေၚ်အရာ (ရေးရာကော်မတီ) နွံမံၚ်၊ ပ္ဍဲကဵုဂှ်ဂှ် ကမ္မတဳကောန်ဍုၚ်အရၚ်( တိုၚ်းရၚ်းသားရေးရာကော်မတီ) ဏံ ဒးဒှ်ဗော်ဇၞးလဝ်မာဲဂၠိုၚ်ၚ်တွဵုဏောၚ် ဒှ်ဥက္ကဌဏောၚ်၊ ဒၞာဲဏံဂှ် အမာတ် မန်ပိုဲစိုန်သကီုမံၚ်ရရ ဗော်ဇၞးလဝ်မာဲတွဵု ဒးကဵုတာလျိုၚ်ဥက္ကဌဟွံသေၚ်ပုဟ်၊ ပ္ဍဲကဵုကောန်ဍုၚ်အရၚ် ၜိုန်ရဇၞးလဝ်မာဲဗီုဍေံတအ် ဟွံပေၚ်ကီုကၠာရ တာလျိုၚ်ကိစ္စကောန်ဍုၚ်အရၚ်ဏံ ဒး ကဵုတာလျိုၚ်ကဵုညးတအ်ထေက်၊ ကိစ္စသြန်ဘဏ္ဍာ စပ်ကဵုပရေၚ်ကောန်ဍုၚ်အရၚ် ဖျေံနၚ်ကဵုနူကဵုကၟိန်ဍုၚ်တေံ ကိုတ်ပန်လ္ၚီမသုန်ကၠံ(၄၅၀၀)ကိုတ် ကရေၚ်ဂှ် (၁၅၀၀)၊ ဗၟာဂှ် (၁၀၀၀)၊ ပအိုဝ် (၁၀၀၀)၊ မန် (၁၀၀၀) ဨတအ်ဏံဂှ် လဓမံက်ရုပ်ရဴတှေ် တၚ်ဝါတ်ဂါတ်နွံတၟာဟလိုၚ်၊ မိက်ဂွံဒှ်ဗီုလဵုဟီုတှေ် ပ္ဍဲကဵုသြန်ဘဏ္ဍာ စပ်ကဵုကိစ္စကောန်ဍုၚ်အရၚ် နကဵုမန် ဒးဖျေံကဵုဂၠိုၚ်ၚ်ဏောၚ်၊ ပ္ဍဲသၞောဝ်ဍေံ ကိစ္စမန်ဂှ် သ္ကိုပ်ဝန်ဇၞော် ဒးကေတ်လျိုၚ်ဏောၚ်ဂှ် ပ္ဍဲသၞောဝ်ဍေံချူလဝ်နွံမံၚ်ရ၊ ဆဂး လဒးဓမံက်ရုပ်ရဴကမၠောန်ဂှ် ဝန်ဇၞော်လ္ပါ်ဏံ အရီုညးဟွံစိုပ်ကၠုၚ်ပုဟ်၊ ညးဒုၚ်စ သြန်ဘဏ္ဍာဖျေံလဝ်ဂှ်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ကိစ္စလိက်ပတ်ကီု၊ တ္ၚဲကောန်ဂကူကီု၊ တ္ၚဲသၟတ်ကီု၊ နာနာသာ် ပရေၚ်မန်ပိုဲဗွဲမဂၠိုၚ် နွံမံၚ်ဏောၚ်၊ ကိစ္စသြန်ၜိုတ်ဍေံဖျေံလဝ်ဏံဂှ် ဟလဵုပလေဝ် ရုမ်ဂပ်ဟွံမာန်ပုဟ်၊ သ္ကိုပ်ဝန်ဇၞော်ဏံ ဂတးကျောဝ်ဗက်ဟွံဂတာပ်ပုဟ်ဂှ်ရ သွက်မန်တှေ် သြန်ဘဏ္ဍာ ရုမ်မ်ဂပ်ပ် ဥပမာ – ကိုတ်ပိလ္ၚီဟာ၊ ကိုတ်ပန်လ္ၚီ သွက်မန်သက်က် ဒးဖျေံနၚ်ထေက်တွဵု ကိစ္စဏံဂှ် ပိုဲလေဝ်အာတ်မိက်အာဏောၚ် မိက်ဂွံပ္တိုန်ထ္ၜးရ။
သၟာန် ။ ။ တၚ်တၞဟ်ဟ် မုအ္စာသွက်ဒးထပ်ဗပေၚ်နွံဏီရော?
သွဟ် ။ ။ တၚ်ထပ်ဗပေၚ်ဂှ်တှေ် ဟိုတ်ညးဍုၚ်ကွာန်တအ် ထံက်လဝ်ဂလာန် ကဵုကၠုၚ်မာဲရ ပိုဲတအ် ဒှ်ကၠုၚ်အမာတ်ကၠတ်ထဝ် စိုပ်အာဏောၚ်၊ ဂတဏံ မစပ်ကဵုပရေၚ်ဂကူဂှ်တှေ် ၜိုတ်အစောန်ပိုဲနွံ ဂိုတ်ဂစာန်ရေၚ်တၠုၚ်အာဏောၚ်၊ ညးဍုၚ်ကွာန်တအ်ဖၟိုတ်ဂှ် လ္တူအမာတ်တအ် ပၟိက်မိက်ဂွံကဵုကသပ်တအ်ဂှ် ဗွဲမကၠးဖ္ဍး ကဵုကသပ်ပ္တိုန်ထ္ၜး၊ ဆန္ဒညးဍုၚ်ကွာန်တအ်ရ ရမျာၚ်ညးဍုၚ်ကွာန်တအ်ရ ညံၚ်ဂွံစိုပ်အာ ကၠတ်ထဝ်တေံဏောၚ်တှေ် အမာတ်တအ် စိုပ်ကၠတ်ထဝ် သဳကၠဳဓမံက်အာရုပ်ရဴရောၚ် မိက်ဂွံဟီုဆၜိုတ်ဏံရ။