ကိစ္စညးက္ဍိုက်ပ်မွဲတၠ အာတ်မိက်ကေတ်သြန် ပ္ဍဲဇခဳတန်ဍောတ်တ် မဂွံဒုၚ်ရုဲလဝ် သွက်ဂွံခါန်ပ္တိုန်တၟိ ပ္ဍဲကၠတ် ထဝ်တွဵုရးဍုၚ်မန်ဂှ် နူကမ္မတဳလ္ၚတ်သ္ၚဳဂၠိပ် လိက်တေၚ်ဗ္စိုပ်၊ လိက်ဒုၚ်ကရုဏာ၊ လိက်ပ္တိုန်ထ္ၜး ကေုာံကိစ္စနာနာ စၟဳစၟတ်တုဲအာဣရရောၚ် ဂွံတီကေတ် နူဥူအံၚ်ကျဝ်ဒူ ဥက္ကဌကမ္မတဳဂှ်ရ။
ပ္ဍဲလက်ထက် အလဵုအသဳတၟိဏံ ပံက်လဝ်ဌာန ဝန်ဇၞော်တၟိ ပရေၚ်ကေၚ်ကာကောန်ဍုၚ်အရၚ်တုဲ အပ္ဍဲသၟဝ်ဌာနဂှ်ပၠန် ပံက်စွံလဝ်ဌာနက္ဍိုက်ပ် ပရေၚ် လိက်ပတ် ယေန်သၞာၚ် ကောန်ဍုၚ်အရၚ် မွဲဟာန်ကေုာံ ဌာနက္ဍိုက်ပ် ပရေၚ်စဵုဒၞါမၚ်မွဲ အခေါၚ်အရာကောန်ဍုၚ်အရၚ် ဇၟာပ်ရးဒေသဇၞော် /ဇၟာပ်တွဵုရးတံကီုတုဲ သွက်ဂွံခါန်ကၞက်ပဗေၚ်စုတ် ညးဂၠေၚ်ဝန် ဒုၚ်ကာဂှ် စဳဇန်ရေၚ်တၠုၚ်မံၚ်ဖိုဟ်ရောၚ် ဥူချေတ်ဇြဝ်လေန် သၞာဲဒဴက္ဍိုက်ပ် နူဌာနက္ဍိုက်ပ်ပရေၚ်ကောန်ဍုၚ်အရၚ် တွဵုရးဍုၚ်မန်ဂှ် ဟီုရ။
ယဲအ္စာၚိုဲတိၚ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မန် တိုန်ဒုၚ်ဝဳဒၟံၚ် ပ္ဍဲရုၚ်ဂဥုဲဇၞော်ဍုၚ်လ္ဂုၚ် နူဂိတုဂျောန် ၂၃ ဂှ် ၜိုန်ကၠိုဟ်တိုန်ကီုလေဝ် အကာဲအရာယဲညးဂှ်ဖျေံစိုတ် ဟွံဂွံဏီ ဂးရ။
ဂအာၚ်ကိုန်အစဳဇန်သိုၚ်ခၞံသ္ၚိဌာန်တွဵုရးဍုၚ်မန်ဂှ် သွက်ဂွံဖျုဲပြံၚ်သိုၚ်ခၞံ ပ္ဍဲဂအာၚ်တိ နွံကဵုသမၠဲ (၂၁ ဒဿမ ၂၆) ဨက ပ္ဍဲပွဳပွူကွာန်ကျာအေန် ပွိုၚ်ဍုၚ်မတ်မလီု နွံသ္ကဲဂၠံၚ်ကွဳစက် မတ်မလီု-မုဟ်ဍုၚ်ဂှ် ဥူဝဏ္ဏကျဝ် ဝန်ဇၞော် ကိုန်အစဳဇန်၊ဘဏ္ဍာ၊ ပရေၚ်ကောပ်ကာဲမၞိဟ်လုပ်တိတ် ကေုာံ စရၚ်အၚ်လၟိဟ်ဇြဟတ် ညးဍုၚ်ကွာန် နူဂကောံအလဵုအသဳ တွဵုရးဍုၚ်မန် ပ္တိုန်ထ္ၜး ပ္ဍဲကၠတ်ထဝ်တွဵုရးဍုၚ်မန်အလန်ဒုတိယ ကောံဓရီုလၟေၚ် ပ္ဍဲဂိတုဂျောန် ၂၁ ဂှ်တုဲ သွက်ဂွံဖျုဲပြံၚ်ဂှ် ကၠတ်ထဝ် ဒုၚ်တဲ ပ္တိုန်စွံလဝ်စၟတ်သမ္တီတုဲရ ဂွံတီကေတ်။
ပ္ဍဲတွဵုရးဍုၚ်မန် ပွိုၚ်ဍုၚ်ရေဝ်ဂှ် ဟွံမွဲကဵုအခေါၚ်မွဲသာ် ၜံက်ခါဲသွံစဒၟံၚ် တိတၟံဝါန်ကေုာံတိကြေဟ်ဂှ် ဒၞါတာ ကေတ်ကဵုအရေဝ်ညိ နူဥူချေတ်တေန် အမာတ်ကၠတ်ထဝ်တွဵုရး ဒေသမာဲစၟတ် (၂) ပွိုၚ်ဍုၚ်ရေဝ် ပ္တိုန်လဝ်ဂလာန် ပ္ဍဲကၠတ်ထဝ်တွဵုရးမန် အလန်ဒုတိယ ကောံဓရီုလၟေၚ်ဆဋ္ဌမ တ္ၚဲပထမတုဲ ပ္ဍဲကောံဓရီု တ္ၚဲဒုတိယဂှ် ညးစၞး (၄) တၠဆက်သဳကၠဳတုဲ နူကၠတ်ထဝ် ဒုၚ်တဲသ္ပဒ္တန်ဂလာန်ဂှ်ရောၚ် ဂွံတီကေတ်ရ။
ပ္ဍဲသၞာံ ဗ္တောန်ပညာ ၂၀၁၇-၁၈ ဏံ ကွးဘာ နူဘာကောန်ဂကူမန် နွံပၟိက် မိက်ဂွံပြံၚ်လုပ်ဘာ အလဵုအသဳမ္ဂး သ္ဒးသွဟ်လိက်အခေါၚ်လုပ် (ဝၚ်ခွၚ့်စာမေးပွဲ) မ္ဂး ပြံၚ်လုပ်ဂွံဒၟံၚ်ဏောၚ် သ္ကိုပ်စၞောန်ပ္ညုၚ်ပရေၚ်ပညာ တွဵုရးဍုၚ်မန် ဥုမျဵုတေအ်အံၚ် ဟီုလဝ် ကဵုသၞံၚ်တိုၚ်ရ။
အပ္ဍဲပွိုၚ်ဍုၚ်ရေဝ် ရုၚ်ဂဥုဲပွိုၚ်တိုက် ဍုၚ်လၟိုၚ်ဂှ်ဝွံ ဖျေံလဝ်ကဵုအ္စာသဝ်ဝဳယဲအဆံၚ်ဒံက်တာ နွံမံၚ်၂ တၠကီုလေဝ် ဟိုတ်နူအကာဲအရာနာနာတုဲ အ္စာဂဥုဲဒံက်တာမွဲတၠ ဒးပြံၚ်အာတာလျိုၚ် ဌာန်ဒေသတၞဟ်သအာၚ်နွံကီုဂှ်ရ သွက်ဂွံထပက်ကဵုအဇာ ဒၞာဲအ္စာသဝ်ဂှ် ဟွံမွဲဏီဖိုဟ် ဂွံတီကေတ် နူကဵုညးဒေသ ဍုၚ်လၟိုၚ် တအ်ရ။
တ္ၚဲလဵုဒှ်ပံက်ဒဒန်ၜဳသြၚ်လောန် မဆက်စၠောံကၠောန်လဝ်မတ်မလီု-တ္ကံခၟိုၚ်ဂှ် ဟဂွံကဵုလဝ်စၞောန် ကုဝန်ဇၞော်အလဵုအသဳတွဵုရးဍုၚ်မန်တံဏီ ရဴဝွံ ဂွံတီကေတ် နူဥူဝဏ္ဏကျဝ် (ဝန်ဇၞော်ကိုန်အစဳဇန်၊ ပရေၚ်ဘဏ္ဍာ၊ ကောပ်ကာဲစရၚ်မၞိဟ်လုပ်တိတ်ကေုာံ စရၚ်ဒြဟတ်ကောန်ဍုၚ် တွဵုရးဍုၚ်မန်) ရ။
ဂိတုမာတ် (၈) ဂှ် ဒှ်တ္ၚဲသွဟ်လိက် တန်လုပ်တက္ကသိုလ် တ္ၚဲပထမကၠာအိုတ်တုဲ ပ္ဍဲပုစ္ဆာအလုံမွဲဍုၚ်ဂှ် ပုစ္ဆာတွဵုရးမန်ဏံဝါတ်အိုတ် ကွးဘာဍုၚ်မတ်မလီု သှ်လဝ်လိက်တံ ဟီုရ။
ဆုနာဍူ ကေုာံ ဆု (တမလန်း) ၜိုတ် ၁၈၀ တာန်ပြၚ် မလုပ်အဝေါၚ်ဆုဂကူ (ဆုမ္ၚိုဟ်) ကၠတ်ဖ္ဍိုက်နၚ်နူလ္ဂုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲဂိတုဖေဖဝ်ဝါရဳ ဖါအိုတ်ဏံ ရပ်ဂွံ ပ္ဍဲတွဵုရးဍုၚ်မန် လ္တူဍုၚ်မတ်မလီု၊ ဍုၚ်ပံၚ်၊ ဍုၚ်မုဟ်ဍုၚ်တံရောၚ် သာ်ဝွံ ဂွံတီကေတ် နူပေါဲသောၚ်က္လးပရိုၚ် ဌာနက္ဍိုက်ပ်ဂြိုပ်ဆုတွဵုရး မကၠောန်သ္ပ ပ္ဍဲဂိတုမာတ် (၁) ရ။