Categories
လိက်ပရေၚ်

ဒၟါနူဟိုတ်နာနာသာ် လိက်ကသုက် NCA လီုအာမာန်မံင်

ဗညာအံင်

လက်ထက်အလဵုအသဳပၞာန် (နဝတ) ပ္ဍဲအပ္ဍဲသၞာံ ၁၉၈၉-၉၇ တေံ ဂွံကၠုၚ်တၚ်တုပ်စိုတ် ဒိုအ်ပန်ပှော် ကုဂကောံရပ်လွဟ်ကောန်ဍုၚ်အရၚ် (၁၇) ဂကောံတံရ၊ ဟီုမွဲနဲပၠန်မ္ဂး ဂွံလဝ်ကတိကဝတ် ပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ်ရ။

Categories
ပရိုၚ် သၟာန်သွဟ်

ဂလာန်သၟာန်သှ် သ္ကိုပ်ပၞာန်လျးဂကူ အာစိုပ်လဝ်ဍုၚ်နဳပဝ်

ကမ္မတဳပံၚ်တောဲမၚ်ရံၚ်စံၚ်ပရေၚ်ဒေါအ်ပန်ပှော် JMC ကဆံၚ်ကၟိန်ဍုၚ်တံ ၁၅ တၠ စနူအံက်တဝ်ပါ ၁ ဂှ် အာစိုပ်ဍုၚ်နဳပဝ် ပွိုၚ်မွဲသတ္တဟ ပ္ဍဲကဵုလ္ၚတ်လဝ်ပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ်ဂှ် ညးပါလုပ်အာ သ္ကိုပ်က္ဍိုက်ပ်ပၞာန် ဒပ်ပၞာန်ဗၠးၜးကောန်ဂကူမန် MNLA သ္ကိုပ်ပၞာန်လျးဂကူ အဃောစိုပ်မံၚ်ဍုၚ်နဳပဝ်ဂှ် အေဝ်ဒဳတာ ဌာန်ပရိုၚ်မန် ဗညာအံၚ် ကေတ်အဆက်သၟာန်သှ်လဝ်ရအဴ။

Photo- သ္ကိုပ်ပၞာန်လျးဂကူ (MNA)

သၟာန် – အာလ္ၚတ်မံၚ် ဍုၚ်သအာၚ်နာနာတံတုဲ ပရေၚ်ဆဵုဂဗဆေၚ်ကဵု Peace Process ဍုၚ်ပိုဲဏံဂှ် ဗွဲကိုပ်ကၠာ မိက်ဂွံကဵု သောၚ်ကလးဗွဲသရောပ်?

သှ် – အဓိကကြက်ဍေံ Peace Process ပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ်ဍုၚ်ပိုဲဏံဂှ် ဆိုအ်ဗမံၚ်တၟာလအ်ရ။ အာဟွံဂွံပုဟ် ဒှ်မံၚ်ဟဂှ်၊ အာဟွံဂွံတုဲ ညာတ်ဟလဵုရောဟီုတှေ် ဗီုလဵုဒှ်ဒှ် ပ္ဍဲ JMC ကမ္မတဳပံၚ်တောဲမၚ်မွဲရံၚ်စံၚ် ပရေၚ်ဒေါအ်ပန်ပှော်ဏံ ဓမံက်ရုပ်ရဴချိုတ်ပၠိုတ်မှ ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် သောၚ်ကလး စိုပ်တရဴမာန်ဏောဝ်။ မုဟိုတ်ရောဟီုတှေ် အကြာဏံ လွဟ်ဗြုမံၚ်ဏောၚ်၊ ရဲဟွံဂွံထပက်စၟတ်တဲ လိက်ကသုက် ပရေၚ်ဒေါအ်ပန်ပှော်အလုံဍုၚ် NCA ဏီ ဒေသသၟဝ်ကျာတေံလေဝ် လွဟ်ဗြု။ အကြာဏံ သေံ RCSS တံ၊ ကရေၚ် KNU တံ ရဲထ္ပက် NCA တုဲလေဝ် လွဟ်ဗြုမံၚ်တှေ် JMC ဏံ ကၠောန်ကမၠောန်ဟွံစိုပ်တရဴပုဟ်။ အေဂှ်တှေ် ဗီုလဵုဂွံကၠောန်၊ ဍုၚ်တၞဟ်ဟ်ကၠောန်ဗီုလဵု ပိုဲအာလ္ၚတ်။ ကြက်ဍေံဂှ် ရဲပၞာန်ဗမာကဵု ရဲပၠန်ဂတး က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ၜါလပါ် ပၞာန်ၜါလ္ပာ်တံ ညံၚ်ဂွံစုက်လုက်၊ စုက်လုက်ညးသ္ကံမှ သဳကၠဳပ္ညဳပ္ညပ် ကဵုကေတ်ညးသ္ကံ ဍေံပြေပြံၚ်လောဲဏောၚ် ဟီုစဗီုဂှ်၊ တုဲပၠန် ဒဒှ်ဍာံ ဗီုလဵုဒှ်မံၚ်ရောဂှ် JMC ၜါလ္ပာ်ဏံ ညံၚ်ဂွံကၠး၊ က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်သီုၜါလပါ် ကၠးမံၚ်ဏောၚ်ဟီုတှေ် ဂွံပလေဝ်ပလေတ်စလောဲဂးရ၊

သၟာန်- ဂွံဒက်ပတန်အာ ပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ်ဍုၚ်ပိုဲဂှ် ဗီုလဵုညာတ်ရော?

သှ်- ဗီုကဵုအာလဝ်နဝ်ဝေတေံကီု အဓိက ဍုၚ်ဖိလေတ်ပိုၚ်ကဵု ဍုၚ်ကဝ်လာန်ဗဳယျာတံ ဗီုလဵုဍေံတံကၠောန်လဝ် ပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ်။ ရဲကေၚ်ကၠောန်လဝ် ပ္ဍဲဍုၚ်ကဝ်လာန်ဗဳယျာဂှ်ကီု၊ ညးတာလျိုၚ်နဝ်ဝေကီု၊ ညးတာလျိုၚ် UN တံကီု ပ္ဍဲဖိလေတ်ပိုၚ်တေံကီု ညးတံသောၚ်ကလး သ္ပဗီု Workshop ။ ပရေၚ်ဆဵုဂဗညးတံ ဗီုညးတံကၠောန်လဝ် သဳကၠဳလဝ်တံဂှ် ပိုဲဒးကူဆာဲကေတ် ဗီုပြၚ်ညးတံမွဲထပ်ဓဝ် ဟွံသေၚ်ပုဟ်။ ထေက်ကဵုဗီုပြၚ်ဍုၚ်ဇကု ဗီုလဵုကိတ်ညဳ ကျောဝ်ပရေၚ်တံဏံတုဲတှေ် စပ်ကဵုပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ်ဍုၚ်ပိုဲဂှ် ဗီုပြၚ်လဵု ပိုဲကၠောန်ထေက် ပိုဲဒးချပ်ကေတ်၊ ဒးကၠောန်ကေတ်တ်ဏောၚ်။ ညးတၞဟ်လေဝ် ကၠောန်ကဵုဟွံဂွံပုဟ်၊ ကြက်ဍေံဂှ် အစောန်စရာဲ ဇကုကဵုဇကု ၜါလ္ပာ်ဏံဂှ် ဇကုဇကု ဒးကၠောန်အာကေတ်တ်ဏောၚ်။

သၟာန်- စပ်ကဵု ပရေၚ် DDR-SSR တံဂှ်ရော?
တၚ်သမ္တီ။ ။ DDR-Disarmament (ပွမသီလွဟ်) Demobilization (ပွမဒေါအ်ဇူနူပၞာန်) R-Reintegration (ပွမပံၚ်ပ္ကောံ)။ SSR-Security Sector Reform (ပွမက္လေၚ်ပလေဝ် ကဏ္ဍပရေၚ်ဂီုကၠီု)

သှ်- DDR ဏံဂှ် မွဲလ္ပာ်ဓဝ် ဍေံဟွံကၠောန်လဝ်ပုဟ်၊ ကျပၞာန်လေဝ်ဟွံသေၚ် သီုၜါလ္ပာ် ဒးကၠောန်ဏောဝ် ပ္ဍဲဍုၚ်ညးတၞဟ်ကေၚ်ကၠောန်လဝ် ညးတံဟီုဟဂှ်၊ ပ္ဍဲဒပ်ပံၚ်ကောံ UNFC တေံလေဝ် ပိုဲကေၚ်တိုန်မံၚ် Work Shop ရ စပ်ကဵု DDR ဂှ်၊ လၟုဟ် ပ္ဍဲပိုဲဏံဂှ် ဍေံမိက်ဂွံကၠောန်မံၚ် DDR လပါ်ဂကောံ ကောန်ဍုၚ်အရၚ် ရပ်လွဟ်ပၠန်ဂတးတံသၟးသက်က် ဟီုမံၚ်ဟဂှ်။ ကျလဝ်ပၞာန်လေဝ်ဟွံသေၚ်ပုဟ်။ ပိုဲတံဂှ် ဒးတက်ကျာ ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ကၠာဏောၚ် ဂၠာဲသွဟ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တုဲမှ စပ်ကဵု DDR-SSR ဏံ ကၠောန်ဏောၚ် ပ္ဍဲလိက်ကသုက် တၚ်တုပ်စိုတ်ဒေါအ်ပန်ပှော်အလုံဍုၚ် NCA ပါမံၚ်ရဏောၚ်။ ဇေတ်တ်တေံ ကြက်နွံၜါတၚ် မိက်ဂွံဟီု၊ DDR ဂှ် မွဲလ္ပာ်ဟွံသေၚ်ပုဟ်၊ အခိၚ်လၟုဟ် DDR ဏံ ဟွံစခေတ်ရ၊ ယဝ်ရဒးကၠောန် DDR တှေ် သီုဒပ်ပၞာန် သီုရဲပၠန်ဂတး သီုၜါလပါ် ဒးကၠောန်ဏောၚ်။ ကျလဝ်ပၞာန်တှေ် သောၚ်မံၚ် လပါ်ကျဂှ် ဒးကၠောန် DDR မွဲလပါ်ဓဝ်ရ။ အခိၚ်ဏံ DDR ဂှ်ခေတ်ဟၟဲရ၊ SSR ရ ဒးကၠောန်ထေက် ညးတံဟီုဟဂှ်။

သၟာန်-စပ်ကဵုလိခ်ကသုက် NCA ဂှ်ရော?

သှ်- မွဲတၚ်ပၠန်ဂှ် လိက်ကသုက် (NCA) ဒေါအ်ပန်ပှော်ဏံဂှ် ဍုၚ်တၞဟ်ဟ်ကၠောန်မံၚ်တံဂှ် Limit သၞောတ်ထ္ၜတ်အပိုၚ်အခြာ အခိၚ်ဒးနွံဏောၚ်၊ ဟီုဗတ်ဗမာတှေ် “ကန်႔သတ်ချက်” မွဲသၞာံဟာ ၜါသၞာံဟာ ပိသၞာံဟာ ပေါဲပၞာန်ညံၚ်ဂွံဒေါအ်ကွေံကွေံဂှ် လိက်ကသုက်ဏံ ဒးဓမံက်ရုပ်ရဴဏောဝ်၊ ပ္ဍဲဍုၚ်ပိုဲ ဗီုဂှ်ဟွံသေၚ်၊ NCA ဍုၚ်ပိုဲ သ္ပဒတန်လဝ် ပ္ဍဲကၠတ်ထဝ်တုဲ ဝေၚ်ပလေဝ်ဟွံမွဲ၊ လိက်ကသုက်ဒေါအ်ပန်ပှော်ဂှ် အခိၚ် “ ကန်႔သတ်ချက်” ဒးနွံဏောၚ်၊ အခေါၚ်ပလေဝ်လေဝ် ဒးနွံဏောၚ်။ ယဝ်ရ အခေါၚ်ပလေဝ်ဟွံမွဲကီုလေဝ် ဂွံကၠောန်ကမၠောန်ဂွံဂှ် နဲကဲဗီုပြၚ်ဂွံကၠောန်ကမၠောန်ဂွံမွဲမွဲသာ် (ToR, SOP ) ဒးကၠောန်လဝ်ဏောၚ် ဂွံဓမံက်ရုပ်ရဴဂွံ။ လၟုဟ်ဂှ် ဓမံက်ရုပ်ရဴဟွံဂွံပုဟ်လေဝ် ညိၚ်မံၚ်အတိုၚ်ဂှ်တှေ် အဓိပ္ပဲါဟွံမွဲ မိက်ဂွံဟီုဟဂှ်။

သၟာန်- သရောပ်တုဲ ဟီုဗပေၚ်ကဵုညိ?

သှ်-စပ်ကဵုအကာဲအရာဍုၚ်ပိုဲ ဒှ်မံၚ်လၟုဟ်ဏံဂှ် ရဲဘိုၚ်ဂစာန်ကဵု ပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ် ဗီုဍုၚ်နဝ်ဝေတံဂှ် ညးတံကၠိုဟ်မံၚ် အကာဲအရာပိုဲဖအိုတ်ရ၊ ရဲလဵုတံၚ်ဟလိၚ်မံၚ် မိက်ဂွံတံၚ်ဟလိၚ်မံၚ် ပရေၚ်ဒေါအ်ပန်ပှော်လၟုဟ်ဏံဂှ်။ ဟိုတ်ဂှ်ရ JMC ဏံ ဓမံက်ရုပ်ရဴချိုတ်ပၠိုတ်မှ ပရေၚ်ဒေါအ်ပန်ပှော် စိုပ်တရဴဏောၚ်။
တုဲပၠန် လိက်ကသုက် NCA ဏံ အခိၚ် “အကန်႔အသတ်” ဒးနွံဏောၚ်၊ သီုၜါလပါ် ဒးကၠိုဟ်တုပ်ညးသ္ကံဏောၚ်၊ လၟုဟ်လ္တူလိက်ကသုက်ဏံ ကၠိုဟ်လေဝ်ဟွံတုပ်ပုဟ်၊ အဓိပ္ပါယ်လေဝ် ဟွံပေၚ်ပုဟ် ဒှ်မံၚ်ဟဂှ်၊ ဝေၚ်ပလေဝ်လေဝ် ဟွံဂွံပုဟ်တှေ် ဍေံဟွံတုပ်ကဵု လိခ်ကသုက်ပရေၚ်ဒေါအ်ပန်ပှော် ဍုၚ်ညးတၞဟ်ပုဟ်။
မွဲပၠန်ဂှ် ပ္ဍဲဍုၚ်နဳပဝ်ဏံ DDR ဍေံတံမွဲဗီုဏောၚ်၊ ညးကေၚ်ဖန်ဖက်လဝ် ပရေၚ် DDR သ္ကိုပ်ပၞာန်နဳပဝ်ဒေါအ်ဇူလဝ် ပ္ဍဲ Workshop ပိုဲဏံ ညးဟီုလဴဂှ်တှေ် ကာလညးတံကၠောန်လဝ် DDR ဂှ်တှေ် DD ၜါမဂှ် ဟွံဒှ်ကၠောန်ပုဟ်၊ R မွဲမရကၠောန်လဝ် ဂးဟဂှ်၊ ကာလကၠောန်ပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ်ဟီုတှေ်လေဝ် သီုညးသီုအဲ ပရေၚ်ဒးဒုၚ်ကဵု ဒးဒုၚ်ဂိနွံ၊ Win+Win ဟီုဂှ် ဍိုက်က်ပေၚ်ၚ် ဒှ်ဟွံမာန်။ အတိုၚ်ဟီုလဝ်ကၠာတေံရ ဗီုပြၚ်ဒက်ပတန်ၜိုဟ်လလမ်ဍုၚ်ပိုဲဏံဂှ် ကောန်ဍုၚ်ပိုဲကဵုပိုဲတံဟေၚ် ဒးဖန်ဗဒှ် ဒက်ပတန်အာကေတ်တ်ဏောၚ်။
တၚ်ဂုဏ်ရအဴ။

Categories
ပရိုၚ် လညာတ်ပါ်ပါဲ

မန်ညဳတှေ် သၞဖေက်

ဂလာန်က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်အဆက်က်ကေၚ်ဟီုလဝ်နွံ “မန်ညဳတှေ် သၞဖေက်” ညးညးအဲအဲ ကေၚ်မိၚ်လဝ် ကေၚ်ဟီုလဝ်သေဲသေဲရောၚ်။ သၞမန်ဂှ်ညးလဵုရော ယဝ်ရသၟာန်မ္ဂး “ရဲဟၟဲပၟိက်ကဵု မန်ညဳသာဂှ် သၞမန်ရဏောၚ်” ရဴသာ်ဝွံ ပ္ဍဲလိခ်ပရေၚ်ဏံ မိက်ဂွံသ္ဂး ဒုၚ်ထောံအရေဝ်ပၞၚ်ကိုပ်ကၠာရောၚ်။

အတိုၚ်လ္ၚပ်စိုတ်ကောန်ဂကူမန်ပိုဲ နွံပၟိက်ကဵုဓဝ်ညဳသာ၊ ပရေၚ်ညဳသၟဟ် ပံၚ်ကောံဒှ်မွဲဗော် လၟုဟ်ကောံကလိုအ်အာဟီုဂှ် တုဲကၠုၚ်သိပ်တမ်ပါ ၂၁ ဏံ ရဲဂွံကေၚ်တိုန်စိုပ်လဝ် ဒၞာဲ Royal Hinthar Hotel ဍုၚ်မတ်မလီုတေံမ္ဂး မုခ်ခဝါဇၟာပ်ညးအဲ ဗီုလဵုအီဂြာၚ်မံၚ်ညးသ္ကံ မိပ်စိုတ်အိုဟ်တၟိုဟ်ဒၟံၚ်ဂှ် ကလေၚ်စၟဳညာတ်အာမာန်ရောၚ်။

အသေအဟာန်ပရေၚ်ပံၚ်ကောံ ကေုာံ ဆက်မိတ်ယၟုဗော်တၟိ

ပ္ဍဲအသေအဟာန်ဏံ ဂလာန် ဥက္ကဌဗော်မန် နာဲတၠနန် ဟီုလဝ် “ ဗော်မန် ညံၚ်ဂွံဒှ်ကၠုၚ် လအ်ကဵုသၞာံ ကျာ်ဇၞော်အစာတၠ ကေုာံ ခမဳသၚ်တံဘိုၚ်ပညဳပညပ်ကၠုၚ်ကီု ကဵုကၠုၚ်လဝ် ကသပ်ဂၞန်နာနာကီု နတဲဘိုၚ်ကၠောန်လဝ် နာနာသာ်တံကီုဂှ် အဲဍိက်သ္ပဏာ စၟတ်သမ္တီ ဗွဲမဇြိုဟ်နက်တုဲ တၚ်ဏာဂုဏ် ဗွဲမလောန်ရကျာ်” ဂှ် ဂွံမိၚ်တုဲ စပ်ကဵုပရေၚ်ခမဳသၚ်မန်ဂမၠိုၚ် ဂစာန်ကၠုၚ်လဝ် ပရေၚ်ဗော်မန် ဂွံညဳသာ စပ္တံနူသၞာံ ၂၀၁၂တေံ ဒဵုကဵုစိုပ်လၟုဟ်ဏံဂှ်လေဝ် ကလေၚ်ဗှ်ဗၞုဟ်အာကီုရ။

ပရေၚ်ပံၚ်ကောံလၟုဟ် ဂွံအံၚ်ဇၞးစိုပ်အာတရဴဟီုဂှ် ခၟဳသၚ်တံသၟးဟွံက က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိတံကီု သီုကောန်ဗော် AMDP,MNP ၂ လပါ်ကီု၊ ဇြဟတ်ရာမညကီု ဂကောံထမံက်ရုပ်ရဴဒက်ပတန်ဗော် သ္ပစၞးကောန်ဂကူမန်တံကီု က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ဂကောံမဟာဇန်မန်ဂမၠိုၚ်၊ ပူဂဵုဆာန်ဂကူတံကီု ရဲပရိုၚ်မန်တံအ အခန်ညးကဵုညး လှေ်စှေ်ဒၞာဲအခိၚ်ဏံစိုပ်ဟဝါတုဲ ပရေၚ်ပံၚ်ကောံ ဗော်မန်ဂှ် အံၚ်ဇၞးအာ ဗွဲမအတိုၚ်ကၟိုဟ်ရ။

ဗော်ဒဳမဝ်ကရေဇြဳအလုံရးမန် AMDP၊ ဗော်ကောန်ဂကူမန် MNP၊ ဇြဟတ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မန်(ဝါ) ဂကောံထမံက်ရုပ်ရဴဒက်ပ္တိုန်ဗော်သ္ပစၞးဂကူမန် ၃ သွာၚ်ဏံ ပံၚ်ကောံဒက်ပ္တန် “ဗော်မန်” တၟိမာန်ကၠုၚ်တုဲ လၟုဟ်ညးတံ စကၠောန်အာကမၠောန်ရောၚ်။ ဗော်မန်တၟိဏံ အကြာပွိုၚ်မွဲဂိတုဏံ သွက်ဂွံကော်ကောံဓရီု ကမ္မတဳဗဟဵုအလန်ပထမတုဲ ပရေၚ်ကမၠောန်ဌာန်ဂတဂှ် ညးတံဆက်ဖျေံအာဏောၚ် ဂးလဝ်ရ။

ဖက်ဆောညးအုပ်ကာ(၁) နာဲလျးတၟးဟီုလဝ် ပ္ဍဲပေါဲသောၚ်ကလးလိခ်ပရိုၚ်ဂှ်တှေ် “စနူအခိၚ်လၟုဟ် အသေအဟာန်တုဲဒှ်အာဂှ် ဗော်တြေံ(AMDP, MNP) တံဟၟဲရပုဟ်၊ ကၠာဟွံဂွံကၠောန်အခန်ကၞာဏံဂှ် ညးစၞးဗော်သီုၜါလပါ်တံ အသေအဟာန်ပရေၚ်ပံၚ်ကောံဏံ ညံၚ်ဂွံစိုပ်ဒတုဲအာမာန် ဂစာန်ကၠောန်ကဵုလဝ်ရ၊ စနူတ္ၚဲယးတေံတုဲ ပရေၚ်ကမၠောန်ဌာန်ဂတတေံအဂှ် ဒးဆက်အာကဵု ဗော်မန်တၟိရဏောၚ်၊ ဗော်မန်တၟိဂှ် ဆက်ရေၚ်တၠုၚ်ဏောၚ်၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ပရေၚ်ကမၠောန်အဓါန်ဂတတေံဂှ် ခြာဟွံလံ ကမ္မတဳဗဟဵုကောံဓရီုဏံတှေ် ညးတံဆက်ဖျေံအာကဵုသ္ဂုတ်သွာတ်ဏောၚ်” ဟီုလဴကလးလဝ်နွံရ။

အပ္ဍဲဖျေံအာပရေၚ်ကမၠောန်အဓါန်ဂတတေံမ္ဂး သၞောဝ်သ္ဇိုၚ်ဥပဒေဒက်ပ္တန်ဗော်မန် Mon Party ဂှ် ညံၚ်ဂွံသ္ပအာဒတန်ဗွဲမပြဟ်မာန်ကီု အပ္ဍဲဂှ်မ္ဂး တၚ်ရန်တၟံပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်၊ ပရေၚ်ဒက်ပ္တန်ဓဝ်ညဳသာအပ္ဍဲဗော်၊ မူဝါဒစေဝ်ပၞောန်ဗော် ခိုၚ်ၚ်ကၠိုက်က် ဂွံဖျေံအာမာန် ညံၚ်ဂွံဒှ်ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် အာဂတပၠတရဴ ကောန်ဂကူမန်မာန်ဂှ် လကျှန်ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ဍိုက်က်ပေၚ်ၚ်မွဲ ဂစာန်အာရောၚ်ဂှ် စှေ်မံၚ်စိုတ်ရ။

တုဲပၠန်ဂၠံၚ်တရဴဗော်လးပၠးလဝ်ဂှ် ဒဵုကဵုကောန်ဗော်သ္ဇိုၚ်သၟဝ်အိုတ်တေံ ညံၚ်ဂွံကၠးမးကၠိုဟ်ခၠၚ် ပံက်အာတန်ဗတောန်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် တ္ၚဲအခိၚ်ဇမၠိတုဲ ကၠောန်အာထေက်ညာတ်ရ။ မွဲအခိၚ်ဓဝ် ဒုၚ်သ္ဇိုၚ်ကဵုပရေၚ်ဒက်ပ္တန်ဗော်တုဲ ဇၟာပ်ဒၞာဲပွိုၚ်ဍုၚ်ညးကဵုညး တန်ဗတောန်သၠုၚ်စရာဲကောန်ဗော်ဂမၠိုၚ်ကေုာံ Workshop ပံက်ဂမြၚ်သၠုၚ်လညာတ်နာနာ ကေုာံ ကမၠောန်ပတုဲဖဵုညးဍုၚ်ကွာန်ဂမၠိုၚ်တံဂှ် ပံၚ်တောဲကဵုမွဲကရောံ ဂကောံမဟာဇန်မန်နာနာတံတုဲ စေအ်အ်ပေါတ်တ် မ္ဒးကၠောန်အာထေက်ကီုရောၚ်။

ကောန်ဗော်ဂမၠိုၚ် ကၠုၚ်နူသွာၚ်တေံသွာၚ်ဏံ မၞိဟ်ညးမၞိဟ်အဲ အခိၚ်လၟုဟ်စောဲစပ်ဟီုဂးမံၚ်နွံကီုလေဝ် နကဵုတာလျိုၚ်ကမၠောန် အရာပတုဲဖဵုကောန်ညးဍုၚ်ကွာန်တံ နတဲနဇိုၚ် ပံၚ်ကၠောန်မွဲကရောံမာန်ကၠုၚ် ဂၠိုၚ်ၚ်ကဵုအလန်မ္ဂး ပရေၚ်ဆာန်ကၟိန်ကောန်ဗော်ကဵုကောန်ဗော် ဇြိုဟ်နက်တိုန် ပရေၚ်ရှေ်သှေ်စွံအဲပရဲ လ္တူညးဇၞော်ညးဍောတ် ညးမွဲကေုာံညးမွဲဓဝ်ပတှေ်စှေ်စိုတ်ဂၠိုၚ်တိုန်တုဲ ပရေၚ်ညဳသာအပ္ဍဲဗော်ဂှ် ပဵုတုဲခိုၚ်ဗိုန်တိုန်ဏောၚ် ညာတ်ရ။ နူဂှ်မွဲကဆံၚ် ဗော်ကဵုညးဍုၚ်ကွာန်တံဂှ်လေဝ် ညံၚ်မွဲဖျုန် ဒှ်ကၠုၚ်မာန်ရောၚ် စၟဳစကီုရ။

ပ္ဍဲကဵုပေါဲသောၚ်ကလးလိခ်ပရိုၚ် တ္ၚဲဆက်မိတ်ယၟုဗော်တၟိဂှ် ညးအခေါၚ်ဟီုဂးနွံ ကမ္မတဳရေၚ်တၠုၚ်ကေၚ်ကာဗဟဵု နာဲလျးဟံမန် ဂှ်တှေ် “ဗော်မန်ပိုဲတုဲတုဲတေံတှေ် စွံပဓါန်စကဵုမာဲကောန်ဂကူမန်ပိုဲဟေၚ်ရ၊ ဂကူတၞဟ် ကၠုၚ်စုတ်ကဵုပိုဲမာဲညိဂှ် ဆလံမှ ကေၚ်ဟွံစန်ဒက်ကၠုၚ်ဟၟဲလးလးပုဟ်၊ ပတေဟ်မာဲကောန်ဂကူမန်ဇကု စှေ်ကၠုၚ်ပရေၚ်စန်ဒက် အကြာကောန်ဂကူမန်ဇကုသၟးရ၊ ဆဂး ဂတဏံ ပေါဲရုဲမာဲ ၂၀၂၀ ဏံမ္ဂး ဆန္ဒ မာဲကောန်ဂကူမန်ပိုဲသၟးဟွံသေၚ် မာဲကောန်ဍုၚ်အရၚ်ပိုဲလေဝ် ပိုဲညံၚ်သ္ဂောံဂွံ၊ ညံၚ်ဂွံပတှေ်ဗော်ပိုဲမာန်ဂှ် ပိုဲဒးစှေ်စန်ဒက်အာ” သောၚ်ကလးဟီုဂးဏာလဝ်ဂှ် မတ်ပိုဲညးတံ ထောၚ်တၟးအာမွဲသာ်ကီုရ။

ဟိုတ်ဂှ်တုဲ အပ္ဍဲတွဵုရးဍုၚ်မန်ပိုဲဏံ ဗော်မန်ဂှ် ဗော်ဇြဟတ်ဇၞော်အိုတ် ညံၚ်ဂွံဒှ် ဒးသၠုၚ်ပတိုန်အသိၚ်အလိုန်ဏောၚ်။ ပေါဲရုဲမာန်ဂတဏံပၠန် မာဲမန်သၟး မန်တံလ္ပပတေဟ်ကေတ်ညိ၊ ပ္ဍဲတွဵုရးမန် တန်တဴမံၚ်စံၚ်မွဲစွံ မာဲကောန်ဂကူတၞဟ်ဟ် ကောဒေံမပ္တံ ဗမာ၊ ကရေၚ်၊ ပအိုဝ်၊ ကြုက်၊ ဂလာတံလေဝ် ညံၚ်သ္ဂောံဂွံ ပရေၚ်ထံက်ဂလာန်မာန် ဒးဖျေံအာ ပရေၚ်စန်ဒက်ကီုရောၚ်။

ဒၞာဲဗော်မန်တုဲတုဲကၠုၚ်တေံ ဟွံကေၚ်ပြိုၚ်လဝ်မာဲ၊ ပြိုၚ်မာဲလေဝ်ကျကၠုၚ်လဝ် ဒၞာဲဗီုလတူဍုၚ်မတ်မလီုကေုာံ လပါ်ဒေသသၟဝ်ကျာတွဵုရးဍုၚ်မန်တေံလေဝ် ညးစၞးဗော်မန်တံ ဗီုလဵုဂွံဖျေံအာသ္ဇိုၚ် ပရေၚ်စန်ဒက်မာန်၊ သာ်လဵုဂွံဇၞးမာဲမာန်၊ ပ္ဍဲဂကောံအလဵုအသဳမန်ဂှ် ဝန်ဇၞော်ကောန်ဍုၚ်အရၚ် ဂကူဗမာ၊ ကရေၚ်၊ ပအိုဝ်တံ နူကဵုညးစၞးဗော်မန်တံ ညံၚ်ဂွံဒုၚ်ရုဲစှ်ဇၞးမာဲမာန် မ္ဒးကူချပ် ဒးဖျေံအာဗီုကီုရောၚ်။

သရောပ်မ္ဂး အပ္ဍဲဍုၚ်ပိုဲဏံ ဗော်ဇြဟတ်ဇၞော်ၜါ NLD ကီု USDP ကီုဂှ် အခိၚ်လၟုဟ်ဏံ ပရေၚ်ထံက်ဂလာန်ညးဍုၚ်ကွာန်တံ အောန်စှေ်ကၠုၚ်မံၚ်ဂှ် ညးညးအဲအဲ ဂွံမိၚ်ညာတ်မံၚ်သေဲသေဲ၊ သွက်ပေါဲရုဲမာဲ ၂၀၂၀ ဏံ အကာဲအရာတၠုၚ်လအာဗော်ဇၞော် ၂ ဗော်ဏံ ဟွံခိုဟ်ကွေံကွေံတုဲ နကဵုဗော်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်ဂမၠိုၚ် ဒၞာဲဒေသညးကဵုညး ညံၚ်ဂွံဇၞးမာဲဂှ် နူအခိၚ်လၟုဟ် ဗွဲမဇိပ်ဂၠိပ်ဍိုဟ်ကေက် ပလေဝ်ပလေတ်စလဝ် ထေက်ရောၚ်။ မန်ပိုဲလေဝ်ဒှ်မွဲဗော် အကာဲအရာတၠုၚ်လအာအနာဂတ်တေံ ခိုဟ်ဗွဲမလောန်။ ဟိုတ်ဂှ်တုဲ အတိုၚ်လက်ျှန်ဂကူမန်မ္ဂး နွံဂကူမွဲ လိခ်ပတ်မွဲ အရေဝ်မွဲ လၟုဟ်ဗော်မွဲဟေၚ် ညဳသာကၠုၚ်ရဒှ်တုဲ “မန်ညဳတှေ် သၞဖေက်” ရောၚ် မိက်ဂွံသ္ဂး။

Categories
ပရိုၚ် သၟာန်သွဟ်

“ခရိတ်ပၟတ်ဂၠံၚ်ဂှ် ညံၚ်ဂွံဒေါအ်” သၟာန်သှ် ညးစၞးကၠတ်ထဝ်ကောန်ဂကူ နာဲသဳဟ

ညးစၞးကၠတ်ထဝ်ကောန်ဂကူ နာဲသဳဟ(Facebook)

စပ်ကဵု ကမ်ပဏဳပၟတ်ဓါတ်လလဳ Southern Myanmar Development-SMD ဗီုပၟိက်စိုတ် ကံက်ကေတ်မံၚ် ခရိတ်ပၟတ် ပ္ဍဲဍုၚ်လၟိုၚ်၊ ကွာန်တၟံကၞေၚ်၊ နှေဟ်ခြေၚ်၊ ဒဵုကြေၚ်၊ ကံဍောတ်တံဂှ်တုဲ နကဵုညးစၞးကၠတ်ထဝ်ဒေသဏံမွဲတၠ ဗီုလဵုကေတ်မံၚ်လျိုၚ် သွက်ညးစၞးကဵုလဝ်မာဲတံကီုရော အေဝ်ဒဳတာဌာန်ပရိုၚ်မန် Mon News Agency ဗညာအံၚ် သၟာန်သှ်လဝ် ညးစၞးကၠတ်ထဝ်ကောန်ဂကူ နာဲသဳဟ။

သၟာန်- စပ်ကဵုကိစ္စပရေၚ်ပၟတ်ဓါတ်လလဳ ကမ်ပဏဳ SMD တြးမံၚ်လပါ်ဍုၚ်လၟိုၚ်ဂှ် ဗီုဍေံတံနွံပၟိက် ကံက်ကေတ်မံၚ်ခရိတ်ပၟတ်ဂှ်တုဲ နကဵုညးစၞးကၠတ်ထဝ်ဒေသမွဲတၠ ဗီုလဵုဘိုၚ်ရေၚ်တၠုၚ်မံၚ်ကီုရော?
သှ်- သွက်ဂွံပတိုန်ကဵုကၠတ်ထဝ်ဂှ် နကဵုတၚ်သၟာန် အဲစဳဇန်လဝ်တုဲရ၊ ဗီုပြၚ်ကံက်မံၚ် ခရိတ်မဳတာပၟတ်၊ ခရိတ်ရေၚ်တၠုၚ်၊ ခရိတ်ပၟတ်ဂၠံၚ်တံဂှ် ၚုဟ်မဂၠိုၚ်သၠုၚ်လောန်ကွေံကွေံ၊ ၚုဟ်မးကိတ်ညဳ ထေက်ကြိုက်ဂှ် နကဵုအလဵုအသဳ ညံၚ်ဂွံထိၚ်ကြာပ် ခုတ်စွံကဵု အနှေန်မဳတာယူဏေတ်ပၟတ် ၊ တုဲပၠန် ကံက်မံၚ်ခရိတ်ရေၚ်တၠုၚ်(ဝန်ဆောၚ်ခ)၊ ခရိတ်ပၟတ်ဂၠံၚ်တံဂှ် ညံၚ်ဂွံဒေါအ် နကဵုအလဵုအသဳ အစဳဇန်နွံ/ဟွံမွဲ သွက်ဂွံသၟာန်ပ္ဍဲကၠတ်ထဝ်ဂှ် ပတိုန်လဝ်စရၚ်တုဲမံၚ်ရ၊ တ္ၚဲလဵုစိုပ်အလန်ဂှ် ဟွံတီကၠးဏီ၊ ဂိတုဏံကြပ်အိုတ်ဟာ ဂိတုတေံမံက်ဟာ ဒှ်သဳကၠဳပ္ဍဲကၠတ်ထဝ်ဏောၚ်။

သၟာန်- နကဵုကမ်ပဏဳ ဗီုပၟိက်စိုတ်ဍေံတံ ခုတ်ကေတ်ၚုဟ်မး၊ ကံက်ကေတ်မံၚ် ခရိတ်ပၟတ်ဍာန်လၟုဟ်ဏံဂှ် ဗီုလဵုဒးဖန်ဖက်ထေက်ရော?
သှ်- ခရိတ်ပၟတ်ဍာန် ညိလေဝ်ကံက်ဟွံထေက်၊ ခရိတ်ပၟတ်ဍာန် မွဲဂိတု ၄၂၅၀ ဒကေဝ်ဟီုဂှ် လတူညးဍုၚ်ကွာန်တံ လျိုၚ်ဍိုက်မံၚ် လျိုၚ်ဇြိုၚ်မံၚ်ကွေံကွေံဏောၚ်၊ ဍာ်ဇမၠိၚ် အာဟွံမာန်ပုဟ်၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ခရိတ်အရၚ်ပၟတ်ဍာန်ဂှ်တှေ် ညံၚ်ဂွံပလီုထောံကဵု ခရိတ်ယူဏေတ်ကီု ခရိတ်ရေၚ်တၠုၚ်တံဂှ်ကီု ညံၚ်ဂွံပြေပြံၚ်ကဵု ရဲဒေသဂှ်တှေ် အလဵုအသဳ ညံၚ်ဂွံဘိုၚ်ထိၚ်ကဵု၊ လၟုဟ်အလဵုအသဳ ဟွံဘိုၚ်ထိၚ်ကဵုတုဲ နကဵုကမ်ပဏဳဂှ် ဗီုပၟိက်ဍေံဒးစိုတ် ဍေံဖန်ဏာ၊ သွက်ဂွံခုတ်ၚုဟ်မး ခရိတ်မဳတာပၟတ်ဟီုဂှ် နူကဵုအလဵုအသဳကၟိုန်ဍုၚ် ပံက်ကဵုလဝ် ကမ္မတဳကောပ်ကာဲ(ကြီးကြပ်ရေးကော်မတီ) နွံမံၚ်ဏောၚ်၊ ပ္ဍဲကဵုတွဵုရးမန် နကဵုအလဵုအသဳတွဵုရး ပံက်လဝ်ကီုလေဝ် တာလျိုၚ်ညးတံဒးကၠောန်ဂှ် ညးတံဟွံကၠောန်၊ ဆေၚ်စပ်ကဵုပရေၚ်ကိစ္စပၟတ်ဏံ တာလျိုၚ်ဒးကောပ်ကာဲဂှ် ဟွံကၠောန်တုဲ အကြာကမ်ပဏဳကဵု ညးဍုၚ်ကွာန်တံ ဇီုကပါ်ကၠုၚ်ဗီုဏံ၊ စပ်ကဵုပရေၚ်တက်ဇုက်ပၟတ်သ္ၚိ တောဲပၟတ်သ္ၚိတံ ဟွံပြေပြံၚ်နွံမံၚ်တံဂှ်လေဝ် သွက်ညးဍုၚ်ကွာန်တံ ဂွံပြေပြံၚ် ဆလတှေ် စနူပိုဲညးစၞးတံ ဒးဟီုကဵုမံၚ်ကမ်ပဏဳတေံ တိုက်ရိုက်နွံ၊ လၟုဟ်စိုပ်ကာလ ကေတ်ခရိတ်ပၟတ်ဏံကွေံကွေံဂှ်တှေ် နကဵုပိုဲ သောၚ်ပ္ဍဲသၟဝ်တေံဟွံဂွံ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဒးသောၚ်ပ္ဍဲလတူကၠတ်ထဝ်ဏံရ ဒှ်ကၠုၚ်၊ ပရေၚ်ဏံ အဲပတိုန် ဟီုလဝ်ကုအလဵုအသဳကၟိန်ဍုၚ်ဂှ်တှေ် ခရိတ်မဳတာပၟတ်ဂှ်တှ်ေ ဗီုဂွံကိတ်ညဳကဵု ကာလဒေသလၟုဟ်ဏံဂှ် ကောပ်ကာဲကဵု ဖန်ဇန်ကဵုၚုဟ်မးထေက်ကြိုက်မွဲ သာ်ဏံ အဲအာတ်မိက်လဝ်ဟဂှ်၊ ခရိတ်ရေၚ်တၠုၚ်(ဝန်ဆောၚ်ခ) ခရိတ်ပၟတ်ဂၠံၚ်ဂှ်တှေ် ညံၚ်ဂွံပလီုထောံ အဲအာတ်မိက်၊ တုဲပၠန် ကၠောန်ကမၠောန်တှေ် “ပတ်ဝန်းကျၚ်ထိခိုက်မှုအနည်းဆုံးဖြစ်အောၚ် ဆောၚ်ရွက်ရမယ်” သၞောဝ်နွံမံၚ်၊ “ပတ်ဝန်းကျၚ် လူနေမှုစီးပွားသက်ရောက်မှု ထိခိုက်မှုအနည်းဆုံးဖြစ်အောၚ်” ဒးကၠောန်ဏောၚ်၊ အေပ္ဍဲဓမံက်ရုပ်ရဴပရေၚ်တံဏံဂှ် ရဲကမ္မတဳကောပ်ကာဲပၟတ်တံဏံ ဒးကၠောန်ကဵုဖအိုတ်ရောၚ်။ ဟွံကၠောန်ကမၠောန်ဂှ်ရ ကမ်ပဏဳဂှ် ဗီုဍေံဒးစိုတ် ဍေံဖန်မံၚ်ကေတ်တ်။

သၟာန်- စပ်ကဵုပရေၚ်ပွဳပွူသဘာဝလီုလာ်တံ မုက္တဵုဒှ်ကၠုၚ်ကီုရော၊ ဗီုလဵုဖန်ဇန်အာရော?
သွဟ်- ဂၠံၚ်ဍာန် ကွာန်နှေဟ်ခြေၚ်ကဵု အကြာကွာန်ဒဵုကြေၚ် လီုအာဂှ်လေဝ် အဲထပ်သၟာန်လဝ် မွဲတၚ်ပၠန်၊ ဒၟာနူကမ်ပဏဳပၟတ်ဏံတုဲ အခိၚ်ကသီုဏံ ဍာန်ဏံလီုအာဂှ် ကွးဘာအစာဘာ ညးဍုၚ်ကွာန်တံ အာကၠုၚ်ဝါတ်ကျာတ် ဒှ်အခက်အခုဲဗွဲမဂၠိုၚ်၊ ကိစ္စဍာန်ဏံ ဗီုလဵုပလေဝ်ကဵုရော၊ လပါ်ကွာန်ကုန်ဗဴ တၟံကၞေၚ်ကွာန်တၟိဏံဟီုတှေ် ညးၜိုတ် ၃၀ တၠ အာတ်မိက်လဝ်နွံ၊ ဟိုတ်နူကဵု တိုၚ်ပၟတ်တံဏံ ဝါညးတံလီုလာ်လဝ်ဂှ် ညးတံအာတ်မိက်လဝ်၊ အေဏံလေဝ် မွဲတၚ်ပၠန် ထပ်ပတိုန်လဝ်ပၠန်၊ ညးတံအာတ်မိက် သီးနှံလျော်ကြေး၊ သြောံညးတံတဵုလဝ် လီုလာ်အာလဝ်တံဂှ် ညးဂွံလေဲကဵု၊ ပရေၚ်ဏံဂှ် ကမ်ပဏဳကၠောန်တှေ် ကမ်ပဏဳလေဲ၊ အလဵုအသဳကၠောန်တှေ် အလဵုအသဳ ညံၚ်ဂွံလေဲကဵု လၟေၚ်သၞောဝ်နွံမံၚ်။
တုဲတှေ် ကိစ္စဗါ်တၞံတာ ကွာန်တံၚ်ပရၚ်လေဝ်နွံမံၚ်ပၠန်၊ ပ္ဍဲသၞောဝ်ဂှ်တှေ် “သဘာဝပတ်ဝန်းကျၚ်ထိခိုက်မှု အနည်းဆုံးဖြစ်အောၚ် ဆောၚ်ရွက်ရမည်” ကာလဇကုဓမံက်ရုပ်ရဴပရေၚ်ကမၠောန်တှေ် ဒးစွံဂရုကိစ္စတံဏံကီုဏောၚ်၊ ဒးဟီုတှေ် ဇုက်ပၟတ်ဂှ် ပါဲတၞံတာဟွံဂွံဟွံသေၚ်ပုဟ်၊ ရံၚ်ကေတ်အကာဲအရာ ဗလးတိဂှ်မ္ဂး ဟွံထဗိုၚ်တၞံတာတံဏံတှေ် ဇုက်ပၟတ်အာဟွံဂွံဟွံသေၚ်ပုဟ်၊ ဥပမာ တိုၚ်ပၟတ်တိတ်အာလပါ်ဝါညိတှေ် ဍေံသောၚ်အာဏောၚ်၊ အဲလေဝ်ဟီုလဝ်ကဵု တၠကမ်ပဏဳ ဦးစိန်ဝမ်း၊ ကောန်ရဲညး ဦးဌေးအောၚ် တံကီု၊ နဲဟွံဒးထဗိုၚ်တၞံတာဂှ် ကၠောန်ညိ၊ ဒကဲဂၠံၚ်သၠုၚ်ကျာ သၟဝ်ကျာဒှ်ဒှ် တိုၚ်ပၟတ်ပဆုဲတိတ်အာလပါ်ဝါတှေ် သောၚ်မံၚ်ရ၊ ညံၚ်ဟွံဒှ်ပြဿနာ ကဵုရဲဒေသဂှ် ဖန်ညိ၊ တၞံတာညးတံ ညးတံစွံလဝ်ၚုဟ်မးဟီုဂှ် ပိုဲပလီုထောံဟွံထေက်ပုဟ်၊ ကိစ္စဓမံက်ရုပ်ရဴပၟတ်ဏံ နဲညံၚ်ဟွံဂွံထဗိုၚ်တၞံတာတံဂှ်လေဝ် ပ္ဍဲကၠတ်ထဝ် သွက်ဂွံပတိုန်ထ္ၜးနွံ။

သၟာန်- စပ်ကဵုပရေၚ်ကမ်ပဏဳဏံတုဲ မုမိက်ဂွံထပ်ထပေၚ်ဟီုဂးကီုရော?
သှ်- စပ်ကဵုကမ်ပဏဳဏံတုဲ ဘိုအ်ဂွံဒးသၟာန်နွံဗွဲမဂၠိုၚ်ဏီ၊ စပ်ကဵုကမ်ပဏဳပတိတ်ပၟတ်ဏံ ဂွံလဝ်အခေါၚ်ပတိတ်ပၟတ် ဗီုလဵုရော အလဵုအသဳကၟိန်ဍုၚ်ဟာ အလဵုအသဳတွဵုရးဟာ ကဵုလဝ်အခေါၚ်ဗီုလဵု၊ ကဵုလဝ်အခေါၚ်တုဲယျဟာ၊ ကၠောန်ပတိတ်ပၟတ်နကဵုဇြဟတ်လဵုရော၊ ဥပမာ နကဵုကၠေၚ်ဒဳဇြေဝ်ဟာ၊ FO ဟာ၊ သၟုဟ်ဓါတ် Gas ဟာ၊ ဂွံလဝ်အခေါၚ်ကဵု ကၠေဝ်ဒဳဇြေဝ်တုဲ ပတိတ်မံၚ်ကဵု FO ဟွံဂွံပုဟ်၊ ဂွံလဝ်အခေါၚ် FO တုဲ ပတိတ်နကဵုသၟုဟ်ဓါတ်လေဝ်ဟွံဂွံပုဟ်၊ သၞောဝ်ဥပဒေဍေံနွံမံၚ်ဏောၚ်။ လက်ကရဴအိုတ် ဟီုကွေံကွေံတှေ် ခရိတ်ပၟတ်ဗီုဍေံကေတ်မံၚ်လၟုဟ်ဏံဂှ်တှေ် ပြဟ်ဟ်ဏံ ဟွံကဵုဏီတှေ်လေဝ် မုဟွံဒှ်ဟလဵုပုဟ်၊ ဍေံမွဲလပါ်ဓဝ် အာတ်ကေတ်လဝ်ကေတ်တ်ဏောၚ်။

Categories
ပရိုၚ် လိက်ပရေၚ်

ထပက် NCA တုဲလေဝ် ပေါဲဗတိုက်ဒေါအ်ရလ္ပထေင်

ဗီုဒပ်ပၞာန်ဗၟာကဵု BGF ကရေၚ်တံ ကုတ်လဝ်တိုၚ်အလာံမန်(Facebook)

ဗညာအံင်

လိက်ကသုက်တၚ်တုပ်စိုတ် ပရေၚ်ဒေါအ်ပန်ပှော်အလုံဍုၚ် NCA ဂှ် တၟော်အာကဵုတရဴဇမ္ၚောဲ ပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ်ဍုၚ်ဟီုမ္ဂး ဒှ်ဆၜိုတ်ဍေမ်လုပ်လဂါံဇိုၚ်ပထမ ဟီုမွဲနဲပၠန်မ္ဂး ၜိုတ်ဆဂွံပံက်ဗဵုရံၚ်မုခ်လိခ်ဂၞန် ၁ ဟေၚ်ရဒှ်တုဲ အနာဂတ်ဂတတေံ ဗီုလဵုဗီုလဵု ဆက်က္တဵုဒှ်အာမာန်ဂှ် အဓိကညးမပါလုပ်မံၚ် အလဵုအသဳ၊ ဒပ်ပၞာန်ဗၟာ၊ ဂကောံပၠန်ဂတးရပ်လွဟ် ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံ ဗီုပြၚ်ညးတံဟီုလဴသောၚ်ကလးမံၚ်တံ ရံၚ်အာမ္ဂး ပရေၚ်ကၠးမးဟၟဲ ဗီုစိုတ်မိပ်ဟီုမံၚ်လေဝ်နွံ လ္ၚဵုစိုတ်ယေန်ဆာဲမံၚ် လ္ၚဵုလ္ပံညာတ်မံၚ်ဗီုညးကဵုညးတုဲ ပါ်ပါဲလပါ်ပရေအ်မ္ဂး အကာဲအရာ ပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ်ဍုၚ်ပိုဲလၟုဟ်ဏံ ဒှ်မံၚ်ဗီုကဠက်တံ ဂၠာံမံၚ်စိၚ်ရဏောၚ်။

ဟီုမွဲဗီုပၠန်မ္ဂး ထပက် NCA တုဲ စိုပ်ပွိုၚ်မူစိစှော်သၞာံတှေ် ဂွံဓဝ်ၜိုဟ်လလမ်ရောဂှ် တၠပူဂဵု ဟီုပတိတ်သှ်ဆာဲမာန် ဟၟဲဏီ။ မွဲနဲပၠန် ရန်လဝ်ချူဓဇက်လဝ် ကိုန်အစဳဇန် တရဴပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ်ဏံ သၞာံအခိၚ်ၜိုတ်လဵုစိုပ်မ္ဂး တုဲဒှ်မာန်ဂှ်လေဝ် ညးမွဲမှသှ်လဴကဵုဟွံမာန်တုဲ စိုပ်မံၚ်ကိုန် ဒွက်တာလျိုၚ်မွဲ “ညးတၠအရှန်ရောၚ် သောၚ်ကဵုရမာန်”။

လ္တူလိခ်ကသုက် NCA ကိုပ်ကၠာ ရဲပၠန်ဂတးတံတံၚ်ဓဇက်ပညဳဂွံလဝ်ဂှ် လက်ကရဴ ရဲအလဵုအသဳကေုာံ ဒပ်ပၠာန်ဗၟာတံ ထပ်ပပေၚ်စုတ်၊ ဝေၚ်လဝ် “ကၠေမ်” နာနာသာ်နွံမံၚ်တံဂှ် လၟုဟ်ကာလဒးပံက်အဓိပ္ပါယ် ဝေါဟာမလိခ်တံမ္ဂး ဗီုညးညးဓဇက်ဟီုဂးကေတ်မံၚ်တုဲ ပရေၚ်ဒးကယျာန်ဓဝါတ်မံၚ်ညးသ္ကံ ဒၞာဲဝိုၚ်သဳကၠဳလ္ၚဵု ကေၚ်ဒှ်ကၠုၚ်လဝ်ဂှ်လေဝ် ညးကေၚ်တိုန်စိုပ်လ္ၚဵုတံ လဴစလဝ်နွံ။ လ္တူဂကောံထပက်လဝ် NCA တုဲပၠန်လေဝ် နကဵုပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်၊ ပရေၚ်ပၞာန် သီုၜါနဲ ဒပ်ပၞာန်ဗၟာတံ ကေတ်လဝ်စေဝ်လ္တူဂှ် ဆဵုမံၚ်ဂတးမတ် ထေၚ်ထေၚ်လဵုလဵုရဏောၚ်။

ကာလဒးထမံက်ရုပ်ရဴ NCA မ္ဂး သွာၚ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် UPDJC ကမ္မတဳပံၚ်တောဲ ပရေၚ်သဳကၠဳဒေါအ်ပန်ပှော်ကၟိန်ဍုၚ် ကေုာံ သွာၚ်ပရေၚ်ပၞာန် JMC ကမ္မတဳပံၚ်တောဲမၚ်ရံၚ်စံၚ် ဆေၚ်စပ်ကဵုအရာပရေၚ်ဒေါအ်ပန်ပှော်တံ နွံမံၚ်ရ။ အပ္ဍဲကဵု JMC ကၟိန်ဍုၚ်ကီု JMC-S တွဵုရး/ရးဒေသဇၞော်တံသီုဖအိုတ် နဒဒှ်ဥက္ကဌဂှ် နူကဵုညးစၞးဒပ်ပၞာန်ဗၟာတံဟေၚ် ကေတ်လဝ်ဒၞာဲသီုဖအိုတ် ဒှ်မံၚ်ရတှေ် စှေ်ဗဗွဲဓဝ်-နွံမံၚ်လဒေါဝ်ၜိုတ်လဵုဂှ် ညးညးအဲအဲတော်ဆကေတ်မာန်ကီုရ။

ဟိုတ်ဖဵုဍေံဂှ် ဒပ်ပၞာန်အလဵုအသဳတံ ၜက်ၜေတ်လုပ်ကေတ်ကၠုၚ်ဒၞာဲတုဲ ဒှ်ကၠုၚ်ပေါဲဗတိုက် ကုဂကောံထပက်စၟတ်တဲ NCA ဂကောံဇြဟတ်ပၞာန်နွံတံ မပ္တံကဵု ဗော်သွးကောန်ဂကူကရေၚ် KNU ကဵု ကံၚ်သဳကလေၚ်ဒက်ပ္တန်ဍုၚ်သေံ RCSS တံရ။ လပါ်ဂကောံဇြဟတ်ပၞာန်အောန်မံၚ်တံဂှ် ပဋိပက္ခကဵု ဒပ်ပၞာန်ဗၟာ ဒှ်အောန်ကွေံကွေံ ဟၟဲလးလးလေဝ် ဟီုစမာန်ရ။

စနူကဵုဂိတုမာတ်ချ် သၞာံဏံ ပ္ဍဲတွဵုရးကရေၚ် ဒေသဖာပန် ဒၞာဲမဟာဒပ် KNU ၅ ဂှ် ဒပ်ပၞာန်ဗၟာထ္ၜးဟိုတ် ပလေဝ်ဖံက်ဂၠံၚ်တုဲ နကဵုဇြဟတ်ဒပ်ဗွဲမဂၠိုၚ် လုပ်ဖျေံသ္ဇိုၚ် ဗဒေါအ်ဟွံဂွံတုဲ ဒှ်ပေါဲဗတိုက်ရ။ ဟိုတ်နူပေါဲဗတိုက်တံဂှ် ကောန်ညးဍုၚ်ကွာန် လၟိဟ်နွံကဵုလ္ၚီတံ ဒးဒဴဘဲပၞာန်အိုတ်ရ။ နူသၟဝ် JMC မွဲကဆံၚ် သ္ကိုပ်ဒပ် ၂ လပါ်ကဆံၚ်သၟဝ်ဏံ သဳကၠဳပညဳပညပ် ဟွံဂွံရ။

စိုပ်ဂိတုမေတုဲကၠုၚ်ဏံမှ ဂအုပ်ပရေၚ်စဵုဒၞာသ္ကိုပ်က္ဍိုက်ပ်ဒပ်ပၞာန် (တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်) ကဵု ဥက္ကဌ KNU တံညးၜါ ဆဵုဂဗတက်ကျာပြေပြံၚ်အာတုဲ ဒပ်ပၞာန်ဗၟာကလေၚ်ဆုတ်တိတ်အာဂှ် စိုပ်မံၚ် အခိၚ်ဗြဲဇၞော်ဏံစဂူရ။ ၜိုန်ရရဲပၞာန် ၂ လပါ်သဳကၠဳပြေပြံၚ်အာကီုလေဝ် ရဲဒးဂြိပ်ပါဲဒဴလဝ်ဘဲပၞာန် IDP ၂၀၀၀ ပြၚ်တံ ဒဵုတ္ၚဲဏံ ဟွံကလေၚ်စဴစိုပ်သ္ၚိဌာန် ကွာန်ဒေသဒၞာဲညးတံဏီဖိုအ်။

လပါ် ဒေသသေံဇၞော် RCSS/SSA တေံပၠန် စပ္တံနူသၞာံ ၂၀၁၅ အံက်တဝ်ပါ ၁၅ ထပက် NCA တုဲ ၃ ဂိတုဟွံပေၚ်ဏီ ဒှ်ပေါဲဗတိုက်ကဵု ဒပ်ပၞာန်အလဵုအသဳ၊ လဆောဝ် ရဲဒပ်ပၞာန်အလဵုအသဳတံ ရပ်ဏာကောန်သ္ဂံၚ် RCSS လေဝ်နွံ၊ ပဋိပက္ခနာနာကီု ဆက်ဒှ်မံၚ်ပေါဲဗတိုက်ကီုတံဂှ် ဒဵုကဵုကဆံၚ် ဒေါအ်ပန်ပှော် လီုလာ်အာလေဝ်ဟွံသေၚ်၊ ဆဂး လၟိဟ်ပေါဲဗတိုက်ဂၠိုၚ်တိုန်မံၚ်သိုက်က်ဂှ် ပရေၚ်ဆက်ဆောံ သီုၜါလပါ် ကြံၚ်မ္ၚိုဟ်တိုန်တုဲ စိုပ်အာအဆံၚ် နကဵု RCSS က္ဍိုက်ပ် ပေါဲကောံဓရီုဇၞော် ကောန်ဂကူသေံ ဒဵုကဵုလၟုဟ် ဟွံဒှ်ကၠောန်ဏီ။

နူထပက်စၟတ်တဲ NCA တုဲ ဒဵုကဵုသၞာံ ၂၀၁၈ ဏံ ပေါဲဗတိုက်အကြာ RCSS ကဵု ဒပ်ပၞာန်ဗၟာ အောန်အိုတ် ၂၄ အလန်နွံကၠုၚ်မံၚ်ရတှေ် ၜိုန်ရထပက် NCA တုဲကီုလေဝ် အသိၚ်ထပက်ပၞာန် ဒပ်ပၞာန်အလဵုအသဳတံ ယအ်စှေ်အာဟွံသေၚ် လစိုတ်စွံဗီုတြေံတေံ ဆက်ချဳဒရာၚ်မံၚ်ပေၚ်ပေၚ်ဏောၚ်ဂှ် ခါတ်အကာဲမာန်။

လၟုဟ်ပၠန် တုဲကၠုၚ်ဂျောန် ၂၃ ဏံ ဒၞာဲဌာန်တိဍာ်ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ ဂွံအခေါၚ်ဖျေံဒၞာဲဒပ် (ပညဳလဝ်ကဵုဒပ်ပၞာန်ဗၟာတုဲ ဖျေံလဝ်ဗဒိုပ်) ကွာန်ကၞာလဵု ပွိုၚ်ဍုၚ်ကျာ်မြဟ်တေံ ဒပ်ပၞာန်အလဵုအသဳကဵု ဒပ်မၚ်ပယျဵုကရေၚ် BGF တံ လုပ်ဂြးနကဵုဇြဟတ် သီုကုတ်ဗါ်ထောံတိုၚ်အလာံ ပွသာ်ဏံဂှ် ပရေၚ်ဖံက်ပကဝ် NCA တၚ် ၅(ခ) တေံ။ ထပက် NCA တဴတဴလဴလဴ ပွိုၚ် ၆ ဂိတုဟွံပေၚ်ဏီ ကတောဝ်ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ အလန်ပထမ ဒးဒုၚ်ပၠေတ်ဏာဍာ်ပါၚ် သာ်ဝွံညးဂမၠိုၚ် ဟီုဂးပါ်ပါဲတိုန်။

တော်အာမွဲလပါ်ပၠန် ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ ထပက် NCA တုဲကီုလေဝ် ဟွံဒှ်လုပ် ကမ္မတဳပံၚ်တောဲမၚ်ရံၚ်စံၚ် ဆေၚ်စပ်ကဵုအရာပရေၚ်ဒေါအ်ပန်ပှော်-တွဵုရးဍုၚ်မန် JMC-S (မန်) ဏီဂှ် ဒပ်ပၞာန်ဗၟာ ကဆော်က္တဵုပဋိပက္ခလေဝ် ဒှ်မာန် သာ်ဝွံညးပါ်ပါဲလဝ်နွံ၊ ပၟိက်ဒပ်ပၞာန်ဗၟာမ္ဂး ပ္ဍဲကဵု JMC-S(ကရေၚ်) ကဵု JMC-S(တနၚ်သဳ) တံဂှ် ဟွံမိက်ကဵုဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ ပါလုပ်ဟီုလဝ်ရ။ ဆဂး ဒၞာဲကွာန်မန်နွံ ပ္ဍဲတွဵုးရးကရေၚ်ကီု ရးဒေသတနၚ်သဳတံကီုဂှ် ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိဖျေံကၠုၚ်လဝ်သ္ဇိုၚ်တုဲတုဲတေံ ဒပ်ပၞာန်အလဵုအသဳတံအဆက်ဆက် တုပ်စိုတ်သ္ပလဝ်သမ္တီနွံကၠုၚ်လဝ် ပ္ဍဲတၚ်တုပ်စိုတ်သၞာံ ၁၉၉၅ ကီု၊ ၂၀၁၂ ကီုဂှ် ကာလထပက်စၟတ်တဲ NCA လုပ်မံၚ်အဝေါၚ်သၞောဝ်ရောၚ်ဂးလဝ်ရ။

မွဲသာ်ပၠန် ဒၞာဲဌာန်ဒတန်ဒပ် ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိဖျေံကၠုၚ်လဝ်သ္ဇိုၚ် ဒပ်ပၞာန်ကီု အလဵုအသဳကီုသ္ပကဵုလဝ်စၟတ်သမ္တီ လ္တူဂၠံၚ် ဇြပ်ဗု-ကျာ်ပိ ဒၞာဲသၞေဟ်ကၚ် ဗ္ဒဝ်ၜါတၞံ ကေုာံ ဒဵုကျာ် ၂ ဒၞာဲ ဟိုတ်နူဟွံထပက်စၟတ်တဲ NCA ဂးတုဲ ဒပ်ပၞာန်ဗၟာလုပ်သီကေတ်လဝ်ဂှ် ဒဵုအခိၚ်လၟုဟ် ဟွံကလေၚ်စိုပ်တဲဗော်ဍုၚ်မန်တၟိဏီဖိုအ်။

မွဲလပါ်ပၠန် ဟိုတ်နူဒပ်ပၞာန်တံ ဝေၚ်ကၠေမ် နနဲပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ပရေၚ်ပၞာန်ကီု ပခက်ပခိုအ်ကၠုၚ်မံၚ်ကဵု အလဵုအသဳ NLD၊ အလဵုအသဳလေဝ် ဒးလျောဝ်ဗက်မံၚ် လပါ်ဒပ်ပၞာန်တံတုဲ အခိၚ်စိုပ်ကၞောတ်သၞာံ ၂၀၁၇ တေံလေဝ် သဘၚ်သဳကၠဳပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ်ဍုၚ် UPC ပေန်လုၚ် (၂၁) ဗွဝ်ကၠံ ကောံဓရီုအလန်တတိယ ကၠောန်သ္ပဟွံမာန်လောဲလောဲ ချိၚ်တုဲချိၚ်ပၠန် ပဆုဲတုဲပဆုဲပၠန်ဂှ် ပဆုဲပေၚ်အာ ၄ ဝါ လၟုဟ်စိုပ်ကၠုၚ် ဂိတုဂျူလာၚ်ဏံဂှ် ရံၚ်ကေတ် တရဴပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ်တ္ၚဲဏံ Peace Process ၜိုတ်လဵုယောပ်ယောၚ်မံၚ်ရောဂှ် တော်ချိၚ်ကေတ်မာန်ဏောၚ်။

ဂိတုမေ ၁၈ တုဲကၠုၚ်တေံဂှ်လေဝ် အလဵုအသဳ၊ ဒပ်ပၞာန်၊ ဂကောံပၠန်ဂတးကောန်ဍုၚ်အရၚ် ထပက် NCA ၁၀ ဂကောံ ၃ က္ဍိုပ်ဗွဲပလးဆဵုဂဗသဳကၠဳတက်လဝ်ကျာ အပ္ဍဲကကဵုနေဗျဳတဝ်တေံဂှ် နကဵုဒပ်ပၞာန်ဗၟာ ဟီုကၠုၚ်အရေဝ် ပရေၚ်သွက်ဂွံရိုဟ်ပလီုထောံ ဒပ်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံဂးကၠုၚ် သာ်ဝွံ ဒုဥက္ကဌဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ နာဲဟံသာ ဟီုဂးလဝ်ကဵုမဳဒဳယာတံ နွံရ။

“နကဵု ဒပ်ပၞာန်အလဵုအသဳတံဂှ် ဒပ်ပၞာန်ညးတံ ညးတံဟွံမိက်ပလေဝ်ပုဟ်၊ နကဵုပိုဲညာတ် ဒပ်ပၞာန်ညးတံဂှ် ဍေံဟွံကိတ်ညဳကဵု ဒဳမဝ်ကရေသဳပုဟ်၊ သွက်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံ မုလေဝ်တၚ်ဒုၚ်လျိုၚ်ချိုတ်တ်ပၠိုတ်တ်ဟၟဲပုဟ်။ ကၟိန်ဍုၚ်ပိုဲဟီုပၠန်လေဝ် ဆၜိုတ်ဍုၚ်လဝ်ယၟုယၟာ ဒဳမဝ်ကရေသဳဓဝ် အဝဵုဂမၠိုၚ်နွံမံၚ်သၟဝ်တဲ ဒပ်ပၞာန်ဖိုအ်။ အေပ္ဍဲအကာဲအရာဏံ ပလီုထောံဒပ်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်ပိုဲဏောၚ်ဟီုဂှ် ကောန်ဍုၚ်အရၚ်လဵုမှ ဒုၚ်တဲဟွံမာန်ပုဟ်။” သာ်ဝွံ နာဲဟံသာ ဟီုလဝ်ရ။

ပ္ဍဲသဘၚ်သဳကၠဳ ပေၚ်လုံ ၂၁ ဗွဝ်ကၠံ ကောံဓရီုတတိယဏံဒှ်မ္ဂး ညးစၞးဒပ်ပၞာန်တံ ရန်လဝ်သွက်ဂွံသဳကၠဳ “ဒက်ပ္တန်ဒပ်ပၞာန်မွဲဟေၚ်” နွံတုဲ ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံ နွံပၟိက်ကဵုဒပ်ပၞာန်ကၟိန်ဍုၚ်ဖိတ်ဒရေဝ်မွဲ ဟီုဂးမံၚ်တံဂှ် ဟွံဒးသဳကၠဳလးလးပုဟ် ညးတာလျိုၚ်အလဵုအသဳတံဟီုဂးလဝ်ဂှ် ဌာန်ပရိုၚ်မန် ချူထ္ၜးလဝ်နွံရ။

ဟိုတ်ဂှ်ရ အကာဲအရာပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ်ကေုာံ ၜိုဟ်လလမ်ထာဝရလ္ပဟီုဏီ၊ သဘၚ်သဳကၠဳပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ်လေဝ် အတိုၚ်ချိၚ်လဝ်ကၠောန်သ္ပဟွံမာန်၊ ဂကောံကောန်ဍုၚ်အရၚ်ပၠန်ဂတးရပ်လွဟ် ၜိုတ် ၁၀ ဂကောံပြၚ် ဟွံဒှ်ထပက် NCA (ဝါ) ဟွံကေတ်ဂၠံၚ်တရဴ NCA၊ အလဵုအသဳကီု ဒပ်ပၞာန်ဗၟာတံလေဝ် ဝေၚ်မံၚ်ကၠေမ် အတိုၚ်သၞောတ်တြေံရဒှ်တုဲ ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ ၜိုန်ရထပက် လိခ်ကသုက် NCA တုဲအာကီုလေဝ် ပေါဲဗတိုက်ဒေါအ်အာရ လ္ပထေၚ် ညိဂှ် မိက်ဂွံကဵုသတိ ရအဴ။

Categories
ပရိုၚ်

ကောံဓရီုမုက်ဇဳ ဂကောံဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဂှ် ကၠောန်ပ္ဍဲဍုၚ်ဗိက်ဏောၚ်

ပေါဲသဳကၠဳကမၠောန် ဆေၚ်ကဵုပရေၚ်ဘဏ္ဍာ နူသွာၚ်ဂကောံဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် UPDJC ( Min Wunna Gyi)

ရန်ကဵုသ္ဘၚ်သဳကၠဳပေန်လုၚ် ၂၁ ဗွဝ်ကၠံ အလန်တတိယတုဲ ဂိတုဂျောန် ၁၁ ဏံမ္ဂး ဂကောံဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ဇၞးမာဲ၂၃ ဗော်တံ ကၠောန်သ္ပကောံဓရီုမုက်ဇဳ ပ္ဍဲဍုၚ်ဗိက် ရတနၚ်သဳဏောၚ် သာ်ဝွံ ညးစၞးဗော်ကောန်ဂကူမန် (MNP) မာံဇြေယျာဥူ နူဂကောံညးအုပ်ကာ UPDJC ဟီုကဵုဌာန်ပရိုၚ်မန်ရ။

“၂၃ ဗော်ဏံ သွက်ဂွံကၠောန် Workshop နအလိုက်ကဏ္ဍနာနာ၊ ပေါဲသဳကၠဳ အလိုက်က္ဍိုပ်လိက် ပရေၚ်ပိုန်ဂြပ်၊ ပရေၚ်မၞိဟ်တံ နွံမံၚ်၊ ဟွံဒှ်ကၠောန်ကောံရီုစုံစုံဇဳဇဳဂှ် တၟာလအ်ရ၊ သ္ဘၚ်သဳကၠဳပေန်လုၚ်လေဝ် ညောန်ကြပ်ကၠုၚ်ယျတှေ် တၚ်လ္ၚဵုလ္ၚဵု သွက်ဒးပ္ညဳညးသ္ကံနွံမံၚ်၊ ကောံဓရီုဂှ် ၜိုတ် ၂ တ္ၚဲ ကၠောန်ပ္ဍဲဗိက်ဏောၚ်” မာံဇြေယျာဥူ ဂးရ။

သတ္တဟတုဲကၠုၚ်ဏံလေဝ် သွာၚ်ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် နူကမ္မတဳပံၚ်တောဲ အရာသဳကၠဳပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ်ဍုၚ် UPDJC ဂှ် ကၠောန်ကၠုၚ် ပေါဲဓရီုသဳကၠဳကမၠောန် ဆေၚ်ကဵုပရေၚ်ဘဏ္ဍာမွဲ ပ္ဍဲဍုၚ်လ္ဂုၚ်ကီု ညးတေံဟီုရ။

“ပ္ဍဲဂကောံဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဏံ ညံၚ်ဂွံဒှ်မွဲရမျှာၚ်ဂှ် ပိုဲဒးကၠောန် ဗီုပြၚ်ပါ်ကေတ်မာဲရ၊ မုဒှ်ရောဟီုတှေ် ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် မွဲကဵုမွဲ တၚ်ဒတဴလိုၚ် ဟွံတုပ်ညးသ္ကံပုဟ်၊ ဒှ်သာ်ဂှ်ရ ဗက်ကဵုအခိုက်ဒဳမဝ်ကရေဇြဳမ္ဂး ဒးကေတ်ဆန္ဒညးဂလိုၚ်တုဲ ဆန္ဒဇကုလေဝ် ညံၚ်ဂွံပါကီုဂှ် ဒးချပ်ရ၊ တၚ်လ္ၚဵုလ္ၚဵု ခက်ကၠုၚ်မ္ဂး ဒးပ္ညဳညးသ္ကံ” သာ်ဝွံ မာံဇြေယျာဥူ ဂးရ။

ဗီုဂှ်ကီု ပ္ဍဲဂိတုဂျောန် ရ ဂှ် ဂကောံရပ်လွဟ် ကောန်ဍုၚ်အရၚ် ၁၀ ဂကောံ ထ္ပက်စၟတ်တဲ NCA တုဲတံ သောၚ်ၚ်ၜးၜး ဆဵုဂဗညးသ္ကံ ပ္ဍဲလ္ဂုၚ်တုဲ ပ္ညဳကၠုၚ်ကိစ္စ သွက်ဂွံသဳကၠဳ ပ္ဍဲကောံဓရီုပေန်လုၚ် အလန်တတိယကီုရဂှ်လေဝ် ဃောန်ထောန်မျေအ် ဥက္ကဌ ဗော်ဗၠးၜးကောန်ဂကူပအိုဝ် PNLO ဂးရ။

“ပေါဲဏံဂှ် ဒှ်ပေါဲသဳကၠဳ ညးစၞးဂကောံရပ်လွဟ် ပါလုပ်လဝ် ပ္ဍဲ UPDJC တံရ။ စွံ Target ကဵု ဂျောန် ၃၀ တေံတုဲ ပဠေဝ်တ်စလေဝ် ဟီုစဂွံ၊ ပ္ညဳညးသ္ကံဂှ် ရန်ကဵု သွက်ပေန်လုၚ် အလန်တတိယရ။ သဳကၠဳအလန်ဏံဂှ် က္ဍိုပ်လိက်သဳကၠဳလောဲလောဲ တံဂှ်ရ သဳကၠဳလဝ်” ဂးရ။

သၟာၚ်နူဏံပၠန် ဂိတုဂျောန် ၁၁ ဏံတှေ် ဂကောံက္ဍိုက်ပ် ကမၠောန်ပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ် Peace Process Steering Team-PPST နူဂကောံရပ်လွဟ် ကောန်ဍုၚ်အရၚ် ထ္ပက်စၟတ်တဲ NCA တုဲတံ ကၠောန်ကောံဓရီုတၟေၚ် ပ္ဍဲဇၚ်မာဲဏောၚ်ဒှ်တုဲ ရန်လဝ်သွက်ဂွံကၠောန် သ္ဘၚ်သဳကၠဳ ပေန်လုၚ် ၂၁ ဗွဝ်ကၠံ အလန်တိယ ပ္ဍဲဂိတုဂျောန် ၃၀ ဂှ် ဒှ်ကၠောန်ဟာ ဟွံကၠောန်ဟာဟီုဂှ် ဖျေံသ္ဂုတ်သွာတ်ဏောၚ် သာ်ဝွံ ဂွံမိၚ်ကေတ် နူက္ဍိုပ်သ္ကိုပ် ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံကီုရ။

Categories
ပရိုၚ်

ဟိုတ်နူဒပ်ပၞာန် ဓဝိၚ်ၜက်လောန်အာဂှ်ရ တရဴၜိုဟ်လလမ်ဂှ် ဆက်အာဂတဟွံဂွံ နာဲဟံသာဟီု

ဒုဥက္ကဌဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ နာဲဟံသာ (MNA)

ပ္ဍဲတရဴပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ်ဗၟာလၟုဟ်ဏံ လ္ပာ်ဒပ်ပၞာန် ဟိုတ်နူဓဝိၚ်ၜက်လောန်အာဂှ်ရ လ္တူဂကောံရပ်လွဟ် ကောန်ဍုၚ်အရၚ် ထ္ပက်စၟတ်တဲ NCA တုဲတံဂှ်လေဝ် ဗက်စဵုဒၞာမံၚ်နာနာသာ်တုဲ တရဴၜိုဟ်လလမ်ဂှ် ဆက်အာဂတဟွံဂွံဏီ ဒုဥက္ကဌဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ နာဲဟံသာ ဟီုရ။

“အကာဲအရာ သဳကၠဳပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ်ဂှ် ဍေံဟွံတၟေၚ်တိုန်ကွေံကွေံပုဟ်၊ ဒပ်ပၞာန်ဂှ် ဓဝိၚ်ဍေံၜက်မံၚ်တှေ် ဗက်စွံဒၟံၚ်တွဵုဒၞက်နာနာသာ်၊ ဒၟါနူဍေံတံရ ကိစ္စ(ပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ်)ဏံ ဆက်အာဂတဟွံဂွံ” နာဲဟံသာဂး။

သၞောဝ် ၂၀၀၈ ဂှ်လေဝ် ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံ ပါဲတးထောံဖအိုတ်ဟာ၊ အခါရပ္တန်ဍုၚ် သၞောတ်ဖေဝ်ဒရေဝ်မ္ဂး ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံ ပါ်တိတ်အိုတ်ဟာဂှ် ဓဝိၚ်ဗီုဗီုဏံ နွံဒၟံၚ်ပ္ဍဲဒပ်ပၞာန်ဏောၚ် နာဲဟံသာ ညာတ်ကေတ်သာ်ဂှ်။

“သဳကၠဳပ္ညဳပ္ညပ်မံၚ်ဗွဲပလးဖိုဟ်ရ၊ လ္ပာ်အလဵုအသဳတှေ် ဆန္ဒဒပ်ပၞာန်ဂှ် ‘ဆလအ်လေဝ်ဟွံပါ်တိတ်’ မလိက်သာ်ဏံ ဟွံမွဲ ဟွံပါတှေ် သွက်ဂွံသဳကၠဳကိစ္စတၞဟ်ဟ် ဍေံတံဟွံဒုၚ်တဲ၊ ဒၟါနူဂှ်ရ သွက်ဂွံဆက်သဳကၠဳဂှ် ခက်ခိုအ်မံၚ်” နာဲဟံသာ ဂး။

လ္ပာ်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံ ဆန္ဒမိက်ဂွံပါ်တိတ်ဟွံမွဲကီုလေဝ် စုတ်လဝ်မအရေဝ် “ပါ်တိတ်ဟွံဂွံ”ဟီုဂှ် ဒှ်ဒၟံၚ်ညံၚ်တွဵုဒၞက်ဒက်လဝ်မွဲသာ်ဏောၚ်၊သၞောတ်ဖေဝ်ဒရေဝ်မ္ဂးဂှ် ဒှ်အရာပံၚ်ကောံ မံၚ်မွဲစွံဟေၚ်ရ နာဲဟံသာ ဂး။

“ဟွံပါ်တိတ် နူကၟိန်ဍုၚ်ပံၚ်ကောံရောၚ်ဂှ် လ္ပာ်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံ ဟွံဂံၚ်ဒုၚ်ကအ်ပါၚ်ပုဟ်၊ ဟီုဂှ်တှေ် မိက်ဂွံပါ်တိတ်ဟာ သွက်ဒးသၟာန်နွံကၠုၚ်၊ ဂကောံရပ်လွဟ်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်လ္ၚဵုတံ အေလ္တူဏံ ဒုၚ်စွံကတိပါၚ်ဟွံမာန်ပုဟ်၊ ဟိုတ်နူဟွံဒုၚ်ကအ်ပါၚ်ဂှ်ရ သွက်ဂွံဆက်သဳကၠဳ ကိစ္စသၞောဝ်ဥပဒေအုပ်ဓုပ်တွဵုရးတံ၊ သွက်ဂွံသဳကၠဳ ကိစ္စအခေါၚ်ကမ်ကုသိုလ်ဇကု ဇကုဖန်က်ကေတ်အကွက်တွဵုးရတံဂှ် ဆက်အာဟွံဂွံ၊ ဟိုတ်နူ ဟွံဂွံတၚ်တုပ်စိုတ် လ္တူတၚ်တံဏံဂှ်ရ တၚ်တၞဟ်ဟ်သှေ်မံၚ်တံဂှ်လေဝ် သီုစိုတ်ဟွံမိပ်ဟေၚ် ဒးစွံလဝ် ပ္ဍဲသ္ဘၚ်သဳကၠဳ” သာ်ဝွံ အဃောကၠောန်ပေါဲသောၚ်က္လးလိက်ပရိုၚ် ကောံဓရီုပေန်လုၚ် ၂၁ ဗွဝ်ကၠံ အလန်ဒုတိယ ပ္ဍဲဂိတုမေ ၂၈ သၞာံအာတေံဂှ် ဥူဇြဝ်ဌေ ဂကောံညးအုပ်ကာ UPDJC ဟီုကၠုၚ်သာ်ဂှ်ရ။

မအရေဝ်မ္ဂး “ပါ်တိတ်ဟွံဂွံ” ဟီုဂှ် ဟိုတ်နူချိက်စွံလဝ်ကဵု အခေါၚ်တုပ်သၟဟ် တွဵုရး၊ အခေါၚ်ဖန်က် ကမ်ကုသိုလ်ဇကုဇကုကီုဂှ်ရ သီုညးၜါလ္ပာ်ဒးဆက်သဳကၠဳအာညးသ္ကံဏောၚ် ၜိုန်ဖျေံလဝ်သ္ဂုတ်သွာတ်ကီုလေဝ် ဒဵုလၟုဟ် ဟွံက္လိဂွံတၚ်တုပ်စိုတ်ဏီဖိုဟ်။

“ပိုဲတံကၠောန်ကၠုၚ် ပေါဲသဳကၠဳပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ် တၟာလအ်ကီုရလေဝ် ထေက်ကဵုဒးက္လိဂွံ ပရေၚ်အံၚ်ဇၞး ၜိုတ်ထေက်ကြိုက်ရဏောၚ် ဆ္ဂးဍေံဟွံက္လိဂွံဏီဂှ် ပ္ဍဲအကြာ အလဵုအသဳ၊ ဒပ်ပၞာန် ကေုာံ EAOs တံ ရံၚ်ဗွဲယေဘုယျမ္ဂး ညံၚ်မတုပ်ဒၟံၚ်ညးသ္ကံကီုလေဝ် ဟိုတ်နူနွံကၠုၚ်ကဵုတိုၚ်ပကဴရန်တၟံ ဟွံတုပ်ညးသ္ကံဂှ်ရ ညံၚ်ဂွံဂွံတိုၚ်ပကဴကြပ်မွဲ အလုံဖအိုတ်ဒုၚ်တဲမာန်ဂှ် ဒးဆက်ဂၠာဲဏောၚ်” သာ်ဝွံ ပ္ဍဲဂိတုမေ ၂၇ ဂှ် ကၠောန်ကၠုၚ်ကောံဓရီု ဂကောံဓမံက်ရုပ်ရဴ လၟေၚ်ကမၠောန်ပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ် (PPST) မရနုက်ကဵု (၂၀) ဝါ ပ္ဍဲဇၚ်မာဲ ကၟိန်ဍုၚ်သေံတုဲ သ္ကိုပ်ပၞာန်ဇၞော် သဝ်မူတူသေဖဝ် ဥက္ကဌဗော်ကရေၚ် KNU ဟီုဂးဏာ ပ္ဍဲဂလာန်ပံက်ကောံဓရီုရ။

ဆဂှ်သၟးဟွံဟသေၚ် ဟိုတ်နူဂုန်ဖဵုဒတုဲမြမောဝ် ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ဟွံတုပ်ညးသ္ကအ်ကီုဒှ်၊ မွဲမွဲလ္ပာ် ဟိုတ်နူဓဝိၚ်ၜက်အာကီုဒှ်၊ သ္ဂောံဂွံပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ်ဂှ် ယဝ်ရ ပိုဲတံဂၠာဲဂွံ လၟေၚ်ကမၠောန်၊ လညာတ်လစွံစိုတ်၊ တၚ်ရန်တၟံ မတုပ်သၟဟ်မွဲမာန်မ္ဂး က္လိဂွံအရာတောတက်ပၠန်ဏောၚ် သဝ်မူတူသေဖဝ် ဂးရ။

သ္ဘၚ်သဳကၠဳပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ်ဍုၚ်- ကောံဓရီုပေန်လုၚ် ၂၁ ဗွဝ်ကၠံဂှ် အဆက်ပိုတ်မံၚ် ပွိုၚ်မွဲသၞာံဣရဒှ်တုဲ သွက်ဂွံဆက်ကၠောန် အလန်တတိယဂှ် ကမ္မယှေန်ပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ် PC ကဵု NCA-S EAOs ဂကောံရပ်လွဟ် ကောန်ဍုၚ်အရၚ်ထ္ပက်စၟတ်တဲ NCA တုဲ ၁၀ ဂကောံတံ မေ ၃၀-၃၁ ဂှ် ကၠောန်သ္ပပေါဲဆဵုဂဗသဳကၠဳဗွဲပလး ပ္ဍဲဍုၚ်လ္ဂုၚ်ရောၚ် ဂွံတီကေတ်။

Categories
ပရိုၚ် လိက်ပရေၚ်

ပေါဲဒမၠုမတ် ဒဵုသၟိၚ်ဗၠာဲ

သ္ကိုပ်ဝန်ဇၞော်ကၠုၚ်ရံၚ် ဒၞာဲခါဲလဝ်ဒဵုသၟိၚ်ဗၠာဲ(စၟတ်တ္ၚဲ ၂၆-၈-၂၀၁၈)(Facebook)


ပုံအဂီုညံၚ်ၚ် ဝၚ်ဗွဲခမၞောန်

ပ္ဍဲဝၚ်မန်တမၠာတေံ ဥပရာဇာ နူနန်ဝါခရူ တိတ်ဝေၚ်ဒၟံၚ်ဂြိုပ်လၟိုန်တုဲ ဒဵုဂှ် နကဵုဘာသာမန် ကော်ခဴ “ဒဵုသၟိၚ်ဗၠာဲ” တုဲ ဗွဲဘာသာဗၟာ ပ္တိတ်ရမျှာၚ်တိုက်ရိုက် ဒှ်အာ “မိန်ဗလာတောၚ်” ရ။ ဆဂှ်သၟးဟွံသေၚ် လဟီုရာဇဝၚ်ပါၚ်လေဝ် နွံကၠုၚ်နာနာသာ်၊ ဝၚ်ဒမၠုမတ်ညံၚ်ၚ် ပုံအဂီုညံၚ်ၚ် နွံကၠုၚ်ကီုတုဲ ဗယိ (ဗဴဇု) ဒဵုသၟိၚ်ဗၠာဲဟီုမ္ဂး ဣဒ္ဓိဇၞော် ပြာကတ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဒေါၚ်ကၞာတံဖိုဟ်ရ။

အဃောပၞာန်ဂၠးတိ အလန်ဒုတိယ ၁၉၄၂-၄၅ တေံ ကၠောန်ကၠုၚ်လဝ် ဂၠံၚ်ကွဳပၟတ် သေံ-ဗၟာဂှ် ပ္ဍဲဂၠးတိ ပြာကတ်ကၠုၚ် နဒဒှ် ဒဒန်ကလုတ်သၟိၚ်ဂစိုတ် Death Railway တုဲ ဂၠံၚ်ကွဳပၟတ်လ္ပာ်ဍုၚ်ဗၟာဏံ ဟိုတ်နူစကၠောန်လဝ် နူဇြပ်ဗုဂှ်ရ နကဵုပရေၚ်မဟာဗျူဟာမ္ဂး ဒဵုသၟိၚ်ဗၠာဲဂှ် ဒှ်ဌာန်ဒ္တန်ဗ္ဒိုပ်ပၞာန်ဇၞော် သွက်ဂျပါန်တံကီုရ။

အပ္ဍဲပေါဲပၞာန်ဂှ် ဂျပါန်တံ ဂွံလဝ်ဂၠုဲပၞာန် နူဒပ်မဟာမိတ်တံဂှ် ရပ်စကာ ကဵုဖံက်ဂၠံၚ်ကွဳပၟတ် လ္ပာ်ဍုၚ်ဗၟာဏံ ပၞာန်အၚ်္ဂလိက် ၁၇၂၈ တၠ၊ အဝ်သတေလျ ၁၁၆၃ တၠ၊ ဒါတ်ချ် ၆၂၁ တၠ ပံၚ်ဖအိုတ်မ္ဂး လၟိဟ်ကောန်ပၞာန် ၃၅၁၂ တၠ ဒးချိုတ်အာ ပ္ဍဲအရာကၠောန်ဂၠံၚ်ဂှ်တုဲ အခါရပေါဲပၞာန်ဟဲအာဂှ် က္လေၚ်ဂွးဇုတ်တံ ကၠောန်ပ္တန်လဝ်သုသာန်ပၞာန် ပ္ဍဲဇြပ်ဗုရ။

ကောန်ကမၠောန်အဓမ္မ ဍုၚ်ဗၟာဏံလေဝ် သွက်ဂွံကၠောန်ဂၠံၚ်ကွဳပၟတ် ဇြပ်ဗု-ကျာ်ပိဂှ် နူဗ္ဒိုပ်ပၞာန် ဒဵုသၟိၚ်ဗၠာဲဏံရ ဒးကၠောန်အာဂၠံၚ် အဆံၚ် အဆံၚ် ဒဵုကဵုကျာ်ပိတေံတုဲ မၞိဟ်တံ ဒးချိုတ်အာ နူ ၃ ဠက် ဒဵုကဵု ၈ ဠက် နွံဏောၚ် ဂွံဆဵုကေတ် ပ္ဍဲလိက်သမ္တီဝၚ်တံကီုရ။

ညးဆဵုညာတ်ကၠုၚ်မွဲတၠ

နာဲယှာဲ- ကွာန်ဝါကဝါဲ(MNA)

အခိၚ်ဂျပါန်တံ ဖျေံဒၟံၚ်သဇိုၚ်ပ္ဍဲဒဵုသၟိၚ်ဗၠာဲဂှ် နာဲယှာ ဒှ်ဒၟံၚ်ဘဝကောန်ၚာ် အယုက်ၜိုတ် ၁၂ သၞာံ ကေုာံသ္ကံရဲ ၄ တၠ မၚ်ဒၟံၚ်ဂၠဴ ပ္ဍဲဇရေၚ်ဒဵုသၟိၚ်ဗၠာဲရ၊ လၟုဟ်မ္ဂး နာဲယှာ သ္ပဒတဴဒၟံၚ် ပ္ဍဲကွာန်ဝါကဝါဲဖိုဟ်ရ။

“ကေါန်ပၞာန်ဂျပါန် ၃ တၠတှေ် ကွဳဓရိုဟ်မွဲမ အပ္ဍဲဂှ် ဖ္ဍိုက်လဝ် ကဠာတံ၊ကဠာ စေဝ် မကမ်တံ၊ မကမ်ဒုတ်တ် တၟာတၟာဒဳ နွံသီုသၠကရောဲကျာ (ပါန်ကာ) ဍေံဂှ် သီုဗ္တံ သီုတ္ၚဲ ဇက်ပ္တိုန်ဏာ ပ္ဍဲလ္တူဒဵုဂှ် ဂွံဆဵုမံၚ်၊ လ္တူတေံ ကောန်ပၞာန်ဂျပါန်သၟးရနွံ ညးဂှ်လေဝ် အခေါၚ်တိုန်ဟွံမွဲပုဟ်၊ ဍေံတံပၞုက်စွံ ဒၞါဲလဵုရောဂှ်လေဝ် တီဟွံမာန်ပုဟ်” နာဲယှာ ဂးရ။

မၞိဟ်ဇၞော် (မာသတာ) ဂျပါန်မွဲတၠ ဍုက်ကေဝ်တီညာတ်ဒၟံၚ်နာဲယှာဂှ် ဟီုလဴစ ဒဒှ်ရ ကျအာပၞာန်ဣရတုဲ ဍေံတံ စံၚ်ထောံ လွဟ်လက်နက်လ္ၚဵုလ္ၚဵုကဵု ကပေါတ်ကြိယာ လ္ၚဵုလ္ၚဵုဂှ်လေဝ် ဂွံတီကေတ်ကီုရ သာ်ဝွံ အခါဆဵုဂဗ သၟာန်သွဟ် ဗွဲတၞဟ်ခြာဂှ် နာဲယှာ ဟီုလဝ်ကဵုဌာန်ပရိုၚ်မန်ရ။

ဂၠံၚ်ကျာ်ပိဂှ် ဒှ်ဂၠံၚ်အဓိက သွက်ဒပ်ဂျပါန်တံ ဂွံဇက်လုပ်ဍုၚ်ဗၟာဏံတုဲ အခါဂျပါန်တံကျပၞာန်ဂှ်လေဝ် ဒှ်ဂၠံၚ်ဆုတ်ပၞာန်ပၠန်ရ၊ ဒၟါနူဂှ်ရ ကပေါတ် ဂြပ်ရတ်ထဝ်သြန်၊ လွဟ် မကမ်နာနာ သီုကဵုဗမ်တံ ပၞုက်ဂိုၚ်ဒေပ်လဝ် ပ္ဍဲထီုဒဵုသၟိၚ်ဗၠာဲဏံဏောၚ် ဟီုစဂွံကီုလေဝ် အခိၚ်ဂျပါန်ကျပၞာန် စဴအာဂှ် ဂၠံက်ကေတ်ဏာ ကပေါတ်တံဏံကီုဟာ (ဟွံသေၚ်သာ်ဂှ်) သှေ်ဒၟံၚ်အဏံဖိုဟ်ဟာဂှ် ဒှ်ဒၟံၚ်ပဟေဠိ မွဲရ။

ဆ္ဂး မၞိဟ်ဇၞော်ဇၞော် ဂတာပ်ကၠုၚ် ဂတကြဴ ကေၚ်စုက်လုက်ကၠုၚ်ကဵုဒဵုသၟိၚ်ဗၠာဲ ခေတ်ဂျပါန်တေံတံဟီု-ဍေံတံတိုပ်ဒေပ်ကပေါတ်တုဲ မ္ၚးဗွိုၚ်ကပေါတ်ဂှ် ပါမ်စွံလဝ်ဗမ် အဆံၚ်အဆံၚ်ကီုဟာဟွံတီ သာ်ဏံလေဝ် ဟီုဂးကၠုၚ်နွံဒၟံၚ်ကီုရ။

ဟွံဂွံအခေါၚ်မွဲသာ် ၜံက်ခါဲမံၚ်ဖိုဟ်
ကမၠောန်ၜံက်ခါဲ ကပေါတ်ပၞာန်ဂျပါန် ခေတ်ပၞာန်ဂၠးတိအလန်ဒုတိယ သှေ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဒဵုသၟိၚ်ဗၠာဲဂှ် အလဵုအသဳ တွဵုရးမန် သ္ဂောံကဵုအခေါၚ်ကၠောန် ဗွဲမလုပ်သၞောဝ်ဂှ် အခေါၚ်ဟွံမွဲ- သာ်ဝွံ ဂိတုဖေဖဝ်ဝါရဳတုဲကၠုၚ်ဏံ အ္စာသဝ်ဟံၚ်ဍုၚ် ဝန်ဇၞော် ထိၚ်ဒဝ်သဘာဝ ကေုာံသယံဇာတ ဟီုကဵုဌာန်ပရိုၚ်မန်ရ။

“ကိစ္စဏံ အလဵုအသဳတွဵုရးမန်ပိုဲ အခေါၚ်ကဵုသ္ဂုတ်သွာတ်ဟွံမွဲပုဟ်၊ ဍေံတံပ္တိုန်ဂွံလိက် ၂ ဝါတုဲဣရ လက်ထက်သ္ကိုပ်ဝန်ဇၞော်တြေံ ဥူမေန်န်ဥူဂှ် မွဲဝါ၊ လက်ထက် သ္ကိုပ်ဝန်ဇၞော်လၟုဟ်ဏံဂှ် ထပ်ပ္တိုန်မွဲဝါပၠန်၊ ကိစ္စဏံ ဒးပ္တိုန်ကဵုကၟိန်ဍုၚ်တေံ တိုက်ရိုက်ဏောၚ်၊ ပ္တိုန်တုဲ နူအလဵုအသဳ ကၟိန်ဍုၚ်တေံ သၟာန်ကၠုၚ်လညာတ် အလဵုအသဳတွဵုရးမန်ဏံမှ နူပိုဲကဵုလညာတ်ဂွံဏောၚ်” အ္စာသဝ်ဟံၚ်ဍုၚ်ဟီု။

ဒှ်သာ်ဂှ်ရ သီုဟွံဂွံအခေါၚ်ဏီ ၜံက်ခါဲကၠုၚ် ဒဵုသၟိၚ်ဗၠာဲ အလန်ပထမ ပ္ဍဲဂိတုဖေဖဝ်ဝါရဳတုဲကၠုၚ်ဏံဂှ် အလဵုအသဳတွဵုရးမန် ဗဒိုအ်ထောံ ကမ္ပဏဳ Golden Geo Myanmar Co.,LTD လ္ဂုၚ်ဂှ်ကီုလေဝ် ဟွံကေတ်အရေဝ် ဟွံသ္ပဒုဟ်မွဲသာ်ရ။

ကပေါတ်ပၞာန်ဂျပါန်တံ ဂိုၚ်တိုပ်လဝ် ပ္ဍဲကာလပၞာန်ဂၠးတိ အလန်ဒုတိယတေံဂှ် သွက်ဂွံမၚ်မွဲအာ ညံၚ်ဟွံဂွံလီုလာ်ကီု၊ သွက်ဂွံဒၞါတာအာ ညးၜံက်ခါဲ ဟွံလုပ်ကဵုသၞောဝ်တံကီု၊ ဘဏ္ဍာကၟိန်ဍုၚ်လေဝ် ညံၚ်ဟွံဂွံဆောံဗြံကီု ရန်တၟံသာ်ဂှ်တုဲ လ္တူကမ္ပဏဳ Royal Eagle Development Group Co,Ltd အာတ်မိက်ကၠုၚ် သွက်ဂွံကဵုအခေါၚ်ကၠောန် ပံၚ်တောဲပါ်ပရအ်ဂုဏ်ဖဵုတုပ်ဂှ် ပံက်ကဵုလဝ်အခေါၚ်ကၠောန် နူအေဗရဴ ၂၄ တုဲကၠုၚ်ဏံရောၚ်” ဥူမျေအ်တာန်ဝေန် ဂးကၠုၚ်လဝ်နွံ။

ခတဵုပၟိၚ် ပ္တိုန်လဝ်အလန်ကၠာ(Facebook)

“လ္ၚတ်စမ်ၜတ်ကၠာတဲဟီုဂှ် ဒးကံက်တၚ်နၚ် Data ဒေတာ ဏောၚ်၊ ဒှ်မာန် ဟွံမာန် ဒးစၟဳစၟတ်ဏောၚ်၊ ဒုၚ်သဇိုၚ် လ္တူတၚ်နၚ်ဂှ်တုဲ ဆက်ခါဲဟာ၊ ဟွံဆက်ခါဲဟာဟီုဂှ် ကၟိန်ဍုၚ်တေံ ဖျေံသ္ဂုတ်သွာတ်ဏောၚ်၊ အဏံဂှ် ကဵုလဝ်အခေါၚ် သွက်ဂွံကၠောန် အလုံကိုန်အစဳဇန် ဟွံသေၚ်ပုဟ်၊ ကဵုလဝ်အခေါၚ် ဆၜိုတ်အဆံၚ် လ္ၚတ်စမ်ၜတ်သၟးရဏောၚ်” ညးတေံ ဆက်ဟီုရ။

“ပ္ဍဲ ၁၈ -၄-၂၀၁၈ အလဵုအသဳတွဵုရးမန် ကၠောန်လဝ် ကောံဓရီု လၟေၚ် (၁၅/၂၀၁၈) တုဲ အတိုၚ်သ္ဂုတ်သွာတ် တၚ် (၁၄) ဂှ်မ္ဂး သွက်ဂွံကဵုအခေါၚ်ကီု သွက်ဂွံရေၚ်တၠုၚ် ကိစ္စပရေၚ်ဂီုကၠီုကီု အလဵုအသဳတွဵုရးမန် ဖန်ကဵုဟွံမာန်ဏီ၊ ဆၜိုတ် ဒှ်မာန် ဟွံမာန် Feasibility Study(F/S) ဂှ်ရ ကဵုအခေါၚ်လ္ၚတ်စံၜတ်ကၠာဏောၚ် က္လေၚ်ဏာပရိုၚ်ရ” သာ်ဝွံ ဂွံဗှ်ကေတ် လိက်တၞးဆာဲ ရုၚ်အလဵုအသဳ တွဵုရးမန်ကီုရ။
တုဲကၠုၚ်မွဲၜါတ္ၚဲဏံ သ္ပလဝ်အေန်တာဗျူ ကဵုအ္စာသဝ်ဟံၚ်ဍုၚ်ဂှ်လေဝ် ၜံက်ခါဲနကဵုစက်ယန်ဂွံဏောၚ်ဂှ် ကဵုလဝ်အခေါၚ်ဟွံမွဲပုဟ် ညးဟီုလဝ်သာ်နွံကီုလေဝ် သၟိၚ်တၠမဆေၚ်စပ်တံ ဂွံဟီုဗဒိုအ်ကမ္ပဏဳဂှ် ဟွံမိၚ်ဏီရ။

အတိုၚ်ဂွံဆဵုကေတ် လ္တူ Facebook တေံဂှ်မ္ဂး “ပ္ဍဲဒဵုသၟိၚ်ဗၠာဲ ဒၞါဲကေၚ်ဒှ်ကၠုၚ် ဌာန်ဂအုပ်ပၞာန်ဂျပါန် အဃောပၞာန်ဂၠးတိ အလန်ဒုတိယတေံဂှ် ပစူလဝ်ခတဵုပၟိၚ် “စစ်သမိုၚ်းပြတိုက်ဖော်ဆောၚ်မည့် ရှေ႕ပြေးစီမံကိန်း” တုဲ “စီမံကိန်းတာဝန်ရှိသူများမှအပ အခွၚ့်မရှိမဝၚ်ရ” ထပ်တာဒၞါလဝ် နကဵုယာတ်ဍာဲဍာဲမလိက်ဗုဗုပၠန်တုဲ ၜံက်ခါဲဒၟံၚ် ကဵုစက်ယန်ဖိုဟ် အလဵုအသဳတွဵုရးမန် ပညံၚ်ကဵုဟွံတီ ဟွံဟီု ဟွံဗြုမွဲသာ်ဂှ် ဒှ်အရာဒးအံသဝ်မွဲရ။

ခတဵုပၟိၚ်ပ္တိုန်လဝ်လၟုဟ် (Facebook)

ဟွံဂွံအခေါၚ်မွဲသာ် ၜံက်ခါဲဒၟံၚ် နကဵုစက်ယန်ဗီုဗီုဏံဂှ် ကၠတ်ထဝ်တွဵုရးမန် ကော်ဆဵု ဝန်ဇၞော်လ္ၚဵုလ္ၚဵု နူဂကောံအလဵုအသဳ တွဵုရးမန်ဂှ်တုဲ ၜံက်ခါဲဒၟံၚ် ဟွံမွဲကဵုအခေါၚ်ဂှ် ညံၚ်ဂွံဗဒိုအ်ထောံ၊ တုဲတှေ် ညံၚ်ဂွံကေတ်အရေဝ် အတိုၚ်သၞောဝ်ဥပဒေ- သာ်ဏံ ပလံၚ်ကဵုလဝ်လိက် နူစၟတ်တ္ၚဲ မေ ရ တေံရဏောၚ် ဒံက်တာအံၚ်နာၚ်ဥူ ဒုဥက္ကဌ ကၠတ်ထဝ်တွဵုရးမန် ဂးရ။

“ၜံက်ပၠာ် ဆာ်ခါဲ နကဵုကွဳစက်ယန် Back Hoe ဂှ် ဟွံဂွံလဝ်အခေါၚ်မွဲသာ်ဏီ အဆံၚ်ၜံက်ခါဲ အခေါၚ်လုပ်ကဵုသၞောဝ်ဂှ်လေဝ် ဟွံဂွံလဝ်မွဲသာ်ဏီ အတိုၚ် Procedure မ္ဂး ပ္ဍဲအဆံၚ် ကဵုလဝ်အခေါၚ်လ္ၚတ်စမ်ၜတ် ကၠာတဲဏံဂှ်ရ ဍေံတံ ကၠောန်ၜက်အာဂှ် ဂွံဆဵုမံၚ်ယျဏောၚ်” ဒံက်တာအံၚ်နာၚ်ဥူ ဟီုကဵုဌာန်ပရိုၚ် DVB ရ။

ကမ္ပဏဳၜံက်ခါဲဒဵုသၟိၚ်ဗၠာဲဂှ်လေဝ် ဂွံဆဵုကေတ် ဌာန်ပရိုၚ်တံ၊ မုက်လိက်ဂၠးကျာမှာဇန်တံ မွဲတ္ၚဲကဵုမွဲတ္ၚဲ ညးဟီုပါ်ပါဲ ဂၠိုၚ်တိုန်ကၠုၚ်ဂှ်တုဲ “မွန်ပြည်နယ်အစိုးရအဖွဲ႔ခွၚ့်ပြုချက်ဖြၚ့် ဒုတိယကမ္ဘာစစ် လက်ကျန်ပစ္စည်း ပဏာမ လေ့လာစူးစမ်းရေးအဖွဲ႔” ဂးတုဲ က္လေၚ်ပ္တိုန်လဝ် ခတဵုပၟိၚ်တၟိဂှ် ဂွံဆဵုကေတ်။

“ဟွံဂွံလဝ်အခေါၚ် နူအလဵုအသဳတွဵုရးမန်မွဲသာ် ကၠုၚ်ခါဲဒၟံၚ်တိုက်ဂြပ် လက်ထက်ခေတ်ပၞာန် ဂျပါန်တေံဟီုဂှ် ကမ္ပဏဳဏံ ဟွံကၠိုဟ်သၞောဝ်ဥပဒေဟာ၊ တီဒၟံၚ်ဖိုဟ် သ္ပပၞကြအ်အ်ယှောတ်တ်ဟာ၊ ၜိုတ်လ္ၚတ်သၟးရ ဟီုလဝ်တုဲ ကာလကၠောန်နဇိုၚ်နတဲဂှ် ခါဲကေတ်စကွေံကွေံဟာ၊ ဟွံသ္ပကာကဵု အလဵုအသဳတွဵုရးဟာ၊ သ္ဇက်ဒးသ္ပကာဟွံမွဲ စွံစိုတ်ဗီုဂှ်ဟာ၊ ဒှ်ဒၟံၚ်ဗီုဏံဂှ် အလဵုအသဳ တွဵုရးမန် ဟွံတီဟာ၊ ကၠာတေံ အရေဝ်လောန် ပါၚ်သၠိုၚ်အာဂှ်တီဒၟံၚ်ဖိုဟ် လၟုဟ်သ္ပပၞ ညံၚ်ကဵုဟွံဆဵုဟာ၊ ညးတၞဟ်ဟွံညာတ်တှေ် ကၠတ်သ္ပဒၟံၚ်သ္ၚိတ်တ်ဟာ၊ဟွံသေၚ်တှေ် xxxxxx ဟာ xxxxxx ဟာ” ဂှ် ဥူမျဵုဝေန် အမာတ်ကၠတ်ထဝ် ကောန်ဂကူ နူပွိုၚ်ဍုၚ်ရေဝ် ဟီုပါ်ပါဲလဝ် ပ္ဍဲမုက်လိက် Facebook တေံရ။

ကမၠောန်ကိုန်အစဳဇန်ဂှ် ဆဂွံဓမံက်ရုပ်ရဴၜါပိတ္ၚဲညိကွေံဏီတှေ် တၟေၚ်ၚ်တၟဟ်ဟ် ဟွံဆဵုမွဲသာ်ဏီ ရဴဝွံ ညးနွံတာလျိုၚ်မွဲတၠ နူကိုန်အစဳဇန်ဂှ် ဟီုကဵုဌာန်ပရိုၚ်အလဵုအသဳ (မြန်မာ့အလၚ်း) ရ။

“ပိုဲဓမံက်မံၚ်ရုပ်ရဴ ကိုန်အစဳဇန်ဂှ် ဂွံကဵုတ္ၚဲညိကွေံဏီတှေ် မုဟွံတၟေၚ်ဏီ၊ အခါရ ဆဵုအကာဲအရာတၟေၚ်ၚ်ကီု ဟွံသေၚ်တှေ် ၜိုတ်ဂိတုအိုတ်တေံကီု ပရူပရာသောဲသောဲဗြောဲဗြောဲ ဂွံဆဵုလဝ်တံဂှ် က္လေၚ်လဴကဵု ရဲမဳဒဳယာတံ ပၠန်ဏောၚ်၊ ကၠောန်ဒၟံၚ်လၟုဟ်ဂှ် ဂွံအခေါၚ် နူအလဵုအသဳတွဵုရးမန်တုဲရ ကၠောန်မံၚ်၊ ဟွံဂွံအခေါၚ်မွဲသာ် ကၠောန်ဒၟံၚ်ဟွံသေၚ်၊ ဟွံကဵုမၞိဟ်မ္ၚးလုပ်ဟီုဂှ် ဟိုတ်နူကၠောန်ဒၟံၚ်ကဵုစက်ယန်တံတုဲ ဂွိၚ်ဖေက်က္တဵုဒှ်အန္တရာဲမွဲမွဲသာ်တှေ် ဟွံကဵုလုပ်လေဝ် ဒှ်မာန်၊ မ္ၚးဒၞါဲ ဒၞါတာလဝ်ဂှ်မ္ဂး ဒၞါဲဒးစိုတ်မံၚ်တုဲ တက်ဗီုဂွံမံၚ်၊ ပြဟ်ဟ်ဏံ ၜိုတ်ဏံရ အဲဟီုကဵုဂွံ” ပူဂဵုဂှ် ဂး။

သရောပ်မ္ဂး ပ္ဍဲအဆံၚ်လ္ၚတ်စံၜတ်ဗွဲပဏာမ ကၠာတဲဏံ အခေါၚ်ၜံက်ခါဲ နကဵုစက်ယန်ဂှ် ဟွံမွဲပုဟ် ကၠတ်ထဝ် ကဵု အလဵုအသဳတံ ဟီုဒၟံၚ်သာ်ဂှ်ကီုလေဝ် လ္ပာ်ကမ္ပဏဳၜံက်ခါဲဂးဂှ် ဂွံအခေါၚ်တုဲရ ခါဲဒၟံၚ်ဏောၚ် ရဴဝွံ နူကဵုမဳဒဳယာ ဟီုဂးခၠေဝ်ဒၟံၚ်အရေဝ် ဗီုညးကဵုညး၊ ခတဵုပၟိၚ်ကိုန်အစဳဇန်ဂှ်လေဝ် အကၠာဂှ် မွဲဗီု၊ လၟုဟ်က္လေၚ်ဒှ်အာ မွဲဗီုပၠန်ဟီုဂှ် ညံၚ်ရဴ ဂွံဗဵုဒၟံၚ် ပေါဲဒမၠုမတ် ဒဵုသၟိၚ်ဗၠာဲကီုရဏောၚ် ပ္တိုန်ထ္ၜးဏာရအဴ။

Categories
ပရိုၚ် လိက်ပရေၚ်

ပံက်လဝ်ပါၚ်တြၚ် ပရေၚ်ပံၚ်ကောံညိ

*
သွက်ဗော် ၂ သ္ဂောံပံၚ်ကောံ (ဝါ) ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မန် ညံၚ်ဂွံဒှ် ၁ ၜိုန်ဂစာန်ကၠုၚ် လုကဴပွိုၚ် ၆ သၞာံတုဲကၠုၚ်ကီုလေဝ် အတိုၚ်ရန်တၟံလဝ် သွဟ်ဍေံဟွံတိတ်ကၠုၚ်တုဲ အခိၚ်သၟးဒးအိုတ်အာ အခါလၟုဟ်မ္ဂး ပရေၚ်ပြိုၚ်ပကာန် ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မန် အပ္ဍဲဗွိုၚ်သၞောဝ် နူကဵု ၂ ဗော်ဂှ် ခြာဟွံလံ ဒှ်ကၠုၚ် ၃ ဗော်ရဏောၚ်။

အဟိန် ဂစာန်ပကောံဒၟံၚ် AMDP+MNP တံ ၂ ဗော်သ္ဂောံဒှ်မွဲဂှ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်လ္ၚဵုလ္ၚဵု ကေုာံကောန်ဗော်ခိုၚ်ၚ် နူ ၂ ဗော်တံလေဝ် လ္ၚဵုနုက်တိတ် လ္ၚဵုဒးဒုၚ်ပ္တိတ်တုဲ လုပ်ကောံစၠောံပ္ဍဲဇြဟတ်ရာမညဂှ် ပံၚ်ကောံကု မပ္တံကဵု ခမဳသၚ်၊ သၟာပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်၊ ဂကောံလိက်ပတ်ယေန်သၞာၚ်၊ သၟတ်ဆာန်ဂကူကေုာံ ဂကောံမှာဇန်မန်နာနာတံ တံၚ်တဲကောံက္လိုအ်ကၠုၚ်အိုတ်တုဲ ကၠောန်ဂွံ ကောံဓရီုဇၞော် ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မန် Mon Political Conference ဗၞတ် ၂ ဝါတုဲကၠုၚ်ကီုရ။

three open doors in green room

ဒှ်သာ်ဂှ်ရ ကြဴအိုတ် သွဟ်ဍေံတိတ်ကၠုၚ်ဂှ် ဒက်ပ္တန်ဗော်သ္ပစၞးဂကူရောၚ် ဖျေံကၠုၚ်သ္ဂုတ်သွာတ်သာ်ဏံတုဲ ကၠာ ၂၀၁၈ ဟွံအိုတ် ရုပ်ရဴညံၚ်ဂွံမံက် ၜိုတ်ဂိတုမေအိုတ်ဏံ ပ္တိုန်စရၚ်ဒက်ဗော်ဏောၚ် နာဲတၠညး ညးက္ဍိုပ်ကမ္မတဳဒက်ပ္တန် ဗော်သ္ပစၞးဂကူမန် ၂၁ တၠ ဂးရ။
“သွက်ဂွံပ္တိုန်စရၚ်ဗော်ဂှ် ဒှ်အဓိက၊ အခေါၚ်ဒက်ပ္တန်ဗော် စှေ်ကၠုၚ်မ္ဂး ဒးဆက်ကၠောန်မံၚ် ကမၠောန်ဒက်ပ္တန်ဗော်ဏီ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်အခါ ပိုဲပ္တိုန်လဝ်စရၚ်ဗော်ဏံ ညံၚ်ဂွံဒှ်ပံၚ်ကဵု ဗော်မန်တၞဟ်ဟ်ဂှ်လေဝ် ပိုဲဆက်ဂစာန်အာဏောၚ်” နာဲတၠညး ဟီုကဵု ဌာန်ပရိုၚ်မန်ရ။

ညးအုပ်ကာနာနာ ဗော်ကောန်ဂကူမန် နာဲလျးတၟး ဂွံမိၚ်လဝ်သ္ဂုတ်သွာတ်ဏံကီုတုဲ ဗော် MNP+AMDP ၜါဗော်ဏံ ပံၚ်ကောံတုဲမ္ဂး ဇြဟတ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မန်လဵုမှ ပိုဲဟွံထောံပုဟ်၊ ဗီုဂှ်ကီု ၂ ဗော်ဏံ ပံၚ်ကောံတုဲမ္ဂး သွက်ဂွံပံၚ်အာကဵု ကမ္မတဳ နာဲတၠညးတံ ၂၁ တၠဂှ်လေဝ် ဆန္ဒနွံမံၚ်ကီုရဂးလဝ်။
“ ဒဵုကဵုဗော် ၂ ဏံပံၚ် ညးတံဟွံမၚ်ပုဟ်တှေ် ပ္ဍဲညးတံ သွက်ဂွံဒက်ဗော်ဂှ် ရန်တၟံနွံမံၚ်တုဲတုဲရဒှ်ဂွံ၊ ပံက်ဗော်လၟုဟ်ဏောၚ်ဟီုတှေ် အခက်ခုဲ နွံဂၠိုၚ်တိုန်ဏောၚ်၊ အတိုၚ်အကာဲအရာလၟုဟ်ဏံ ယဝ်မၚ်လဇထောံ မွဲလ္စုတ်တှေ် က္လိတ်က္လောတ်ပြေပြံၚ်ဂၠိုၚ်ဏောၚ်ညာတ်” နာဲလျးတၟး ဂး။

ဆ္ဂး အမာတ်စၠတ်ထဝ် ကောန်ဂကူ(တြေံ) ဒံက်တာဗညာအံၚ်မိုဝ် ကမ္မတဳရေၚ်တၠုၚ်ကေၚ်ကာဗဟဵု AMDP ဂှ် ပံက်ဗော်တုဲမှ သဳကၠဳ ဗော်ကဵုဗော်တှေ် စိုပ်တရဴဂၠိုၚ်ဏောၚ်၊ နဗီုပြၚ်ဗော်ဟွံသေၚ် ယဝ်သဳကၠဳ နကဵုအဆံၚ်ကမ္မတဳ ၂၁ ဏံရမ္ဂး ဟွံပြေပြံၚ်ရောၚ်ထေၚ်၊ မုဒှ်ရောဟီုတှေ် ပ္ဍဲ ၂၁ တၠဏံဂှ် မၞိဟ်နုက်တိတ် မၞိဟ်ဒးဒုၚ်ပ္တိတ် နူဗော် MNP,AMDP တံလေဝ် နွံမံၚ်တှေ် သဳကၠဳကဵုဗော် AMDP ဒှ်ဒှ်၊ MNP ဒှ်ဒှ် ဍေံဟွံစှေ်ဗီု၊ ဒှ်သာ်ဂှ်ရ ပံက်ဗော်တုဲ လုပ်သဳကၠဳ အဆံၚ်တုပ်ဏောၚ်မ္ဂး စှေ်ဗီုဂၠိုၚ်ဏောၚ်ဂး။

“ လညာတ်အဲတှေ် ရန်တၟံပံက်ဗော် နွံမံၚ်တုဲတုဲရတှေ် ပံက်ထေက်မံၚ်ရ၊ ပ္ဍဲဗော်ဂှ် ပူဂိုလ်ဆာန်ဂကူ ဟွံကေၚ်ပါကၠုၚ် ပ္ဍဲဗော် MNP,AMDP တံလေဝ် ပါလုပ်မံၚ်နွံတၟာဂလိုၚ်ကီုဏောၚ်၊ မၞိဟ်သှေ်ဒၟံၚ်တံ ဟိုတ်နူပါလုပ်ကၠုၚ်ကီုဂှ်ရ ဒှ်တၠုၚ်လအာခိုဟ်မွဲဏောၚ် အဲညာတ်” ဒံက်တာဗညာအံၚ်မိုဝ် ဂးရ။

ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်လုပ်ကဵုသၞောဝ်တံ ဟွံပါလုပ်မွဲသာ် စန်ပကောံကေတ် ဇြဟတ်မစုက်လုက်ဇကုကဵုဇကုတံတုဲ ကၠောန်ကောံဓရီုဇၞော် ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မန်ဟီုဂှ် သ္ပစၞးအလုံကောန်ဂကူမန်ဏောၚ်သ္ပသမ္တီဟွံမာန်၊ ဗော် AMDP, MNP တံ ဒးလုပ်မာသၟဝ်ကမ္မတဳ ကဵုကသပ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ၂၇ တၠညးတံဒက်လဝ်ဂှ်လေဝ်ဒှ်ဟွံမာန် သာ်ဝွံက္ဍိုပ်သ္ကိုပ် ၂ ဗော်တံဂးကၠုၚ်။

သ္ၚဳဂၠိပ်ရံၚ် လညာတ် လစွံစိုတ် ၂ ဗော်တံဂှ်မ္ဂး လစွံစိုတ် ဗော် MNP ဂှ် ဟွံမိက်ကဵု ကမ္မတဳ ၂၁ တၠတံ ပ္တန်ဗော်ဏီဟီုကီုလေဝ် လညာတ်က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ဗော် AMDP မွဲတၠဂှ်မ္ဂး မိက်ဂွံကဵု ကမ္မတဳ ၂၁ တၠတံ ပ္တန်ဗော် ပြဟ်ဟ်တုဲ ၃ ဗော် သဳကၠဳတက်ကျာအဆံၚ်တုပ်မ္ဂး ဒးရးဂၠိုၚ်ဏောၚ် ဂးလဝ်သာ်ဏံတုဲ လ္တူကမ္မတဳ ၂၁ တၠဂှ် ဗီုဗော် ၂ လစွံစိုတ်ဟွံတုပ်သၟဟ်ညးသ္ကံဂှ် တော်ဆညာတ်ကေတ်မာန်ရောၚ်။ (တၚ်သမ္တီ- လညာတ်ပူဂိုလ် ညးတံဏောၚ် ညာတ်ကေတ်ညိ)။

ဒှ်သာ်ဂှ်ရ AMDP + MNP တံၜါဗော် ပံၚ်ကောံညးသ္ကံတုဲမှ ဆက်ပံၚ်ကဵုဂကောံ ၂၁ တၠဏောၚ်ဟီုဂှ် ဟွံချိုတ်ပၠိုတ်၊ ၂၁ တၠဂှ် ပ္တန်ဗော်ကၠာတုဲ သဳကၠဳတက်ကျာ အဆံၚ်တုပ် နဗီုပြၚ် ၃ ဗော်ဟီုဂှ်လေဝ် ဍေံခက်ခိုအ်မာန်ဏီတုဲ အိုတ်ကၞောတ် အခိၚ်သၟးဒးအိုတ်ပၠန်ဂှ် ညးဂမၠိုၚ်တံဟၟဲပၟိက်။

ညးမၚ်လ္ၚတ်ရံၚ်အကာဲအရာပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မန် လ္ၚဵုတံခါတ်အကာဲဂှ် ပ္ဍဲအရာပံၚ်ကောံ ၂ ဗော်ဏံ ဗီုတိထ္ၜးဂၠံၚ် Road MAP ဗော် ၂ သ္ဂောံကောံဂှ်လေဝ် လးထ္ၜးဟွံမာန်၊ အခိၚ်စိုပ်မံၚ်ကီုလေဝ် သီု ၂ ဗော် ဟွံကၠောန်သ္ဘၚ်သဳကၠဳဗော်ဂှ်ညာတ်တုဲ ဗော် ၂ ကၠောန်မံၚ်ကၠးကၠးမးမးဟွံသေၚ်၊ ပေါဲသဳကၠဳပရေၚ်ပံၚ်ကောံဟီုဂှ်လေဝ် ဒှ်ဆအယာံမာတ်လ္တူကျာ ဆၜိုတ်ထ္ၜးဗီုသၟးရတုဲ ဍေံဟွံစှေ်သဘဴနတဲရောၚ် ဟီုဂးပါ်ပါဲမံၚ်အိုတ်ရ။

ညးစၞး ဗော် ၂ လ္ပာ်တံ ဗီုလဵု သဳကၠဳမံၚ်ဟီုကီုလေဝ် မၞိဟ်ရပ်ဇုက်အဓိက နူဗော် AMDP မွဲတၠကဵု ညးရပ်ဇုက်အဓိက နူဗော် MNP ၜါတၠတံ နကဵုစိုတ်ပရေၚ်ပံၚ်ကောံ ဇြိုဟ်ဟ်နက်က် ဟွံဆဵုဂဗ ဟွံသဳကၠဳညးသ္ကံမ္ဂး ပရေၚ်ပံၚ်ကောံဗော်ၜါဏံ ဆလအ်လေဝ် ဒှ်ဟွံမာန်၊ ဒှ်ကမၠောန် ဖဳဇမၠိၚ်ဝေၚ်ဇာတ်ဟဳဟဳဏောၚ် ညးမၚ်ရံၚ်ကၠုၚ် အကာဲအရာပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မန်တံ ညာတ်ရ။

ဒုညးက္ဍိုပ် ကမ္မတဳဒက်ပ္တန်ဗော်သ္ပစၞးဂကူမန် ၂၁ တၠ ဒံက်တာအံၚ်နာၚ်ဥူ(ဒုဥက္ကဌ ကၠတ်ထဝ်တွဵုရးမန်) ဟီုဂှ် “အဟိန်ကၠောန်မံၚ်ကိစ္စ ဒက်ပ္တန်ဗော်ဏံဂှ် ဗော် ၂ တေံလေဝ် ယဝ်ဒုၚ်တဲ သွက်ဂွံဆဵုဂဗသဳကၠဳကီုမ္ဂး မ္ၚးနူကမ္မတဳ ၂၁ တၠဂှ်တုဲ ဂကောံကဵုကသပ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ၂၇ တၠလေဝ် ပံၚ်ကောံ သဳကၠဳအာ ညံၚ်ဂွံပြေပြံၚ်ဏောၚ်၊ အကြာဏံ အဟိန်ဂစာန်မံၚ် လ္ပာ်ပ္တိုန်စရၚ်ဗော်ဂှ် မွဲလ္ပာ်တေံ ညံၚ်ဂွံဒှ်မွဲဇြဟတ် ကဵုဗော် ၂ ဂှ်လေဝ် ဒးဖန်ဇန် သွက်ဂွံသဳကၠဳအာကီုဏောၚ်” ဂးရ။

ပ္ဍဲဂိတုအေဗရဴ ၁၁ အဃော ပိဗော် NMSP,AMDP,MNP တံ ဆဵုဂဗသဳကၠဳကၠုၚ် ဒၞာဲဗ္ဒိုပ်ညဳသာဂှ် ဥက္ကဌ ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ နာဲထဝ်မန်ဟီု “ဗော် ၂ ဏံ သၞာံဏံအိုတ် ဟွံဒှ်ပံၚ်ညးသ္ကံဏီတှေ် ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ ဒးစွံစိုတ်မွဲဗီုပၠန်ဏောၚ်တုဲ ဠဒးပသှေ်ထောံလဝ်လေဝ် ပသှေ်ဏောၚ်၊ ဗီုဂှ်ကီု ပ္ဍဲအကြာဏံ ဗော်တၟိမွဲ မံက်ကၠုၚ်တှေ်လေဝ် ဟွံဒုၚ်တဲ” ဂးလဝ်ရ။

ဒၞာဲဝိုၚ်သဳကၠဳဂှ်ကီု နာဲဟံသာ ဒုဥက္ကဌ ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိဂှ်လေဝ် ကာလ ဗော် AMDP+MNP တံ ဒှ်ပံၚ်မ္ဂး သီုကဵုဂကောံဇြဟတ်ရာမည (ဝါ) ဂကောံ ၂၁ တၠ (ဝါ) ညးသှေ်ဒၟံၚ် မ္ၚးဗော်တံအိုဿီုတံလေဝ် ညံၚ်ဂွံပါလုပ်အာ မွဲအလန်ဓဝ်ကၠောန်ဏာ ပရေၚ်ပံၚ်ကောံမာန်မ္ဂး ဒးရးဏောၚ် ဟီုပ္တိတ်ဏာ လညာတ်ညးကီုရ။

“မန် ဒှ် ၁ ဗော်မှလေဝ် နွံကဵုဓဝ်ညဳသာဏောၚ်၊ ဓဝ်ညဳသာနွံမှ ကမ်ကုသိုလ်ပိုဲ ပိုဲဖန်ဗဒှ်ပြဟ်ဟ်ဂွံဏောၚ်၊ ဒှ်သာ်ဂှ်ရ သွက်ဂွံထ္ၜောဝ်ပကောံ ဇြဟတ်ပြးဇးမံၚ်တံဂှ် ပဋိပက္ခပူဂဵု ပဋိပက္ခ ၁ ဂကောံကဵု ၁ ဂကောံ နွံကၠုၚ်နူအတိက်တေံဂှ် ဝိုတ်ဇိုတ်ထောံကၠေံအိုတ်တုဲ လ္ပကၟာတ်လဝ်တြၚ် ပရေၚ်ပံၚ်ကောံညိ မိက်ဂွံဆဝ်မ္ၚုဟ်ဏာ” သာ်ဝွံ နာဲဟံသာ ဟီုဂးဏာ ပ္ဍဲဂလာန်ပံက် အသေအဟာန် ကောံဓရီုဇၞော် ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မန် အလန်ဒုတိယရ။

ဒှ်သာ်ဂှ်ရ ဇြဟတ်ဍောတ်-ဇၞော်၊ မၞိဟ်ဍောတ်-ဇၞော်၊ လဆဵုဂဗ ကြံၚ်-ၜတ်၊ ပရေၚ်ကတ်လ္ၚတ်ပညာ အောန်-ဂၠိုၚ်၊ ဇြဟတ်သြန် ပိုန်ဓန သၠုၚ်-သဝ်၊ ဗွိုၚ်က္ဍန်-သၠဲ တံဂှ် စွံလဝ်ကၠာတုဲ နကဵုစေတနာပြဲပြဲ သ္ပရှေ်သှေ်အဲပရဲညးသ္ကံ သ္ပသမ္တီညးသ္ကံ၊ အလုံကောန်ဂကူ ညံၚ်ဂွံဆာန်ကၟိန် စွံအဓိကကဵုဓဝ်ညဳသာ၊ ဗော်မန်ခိုၚ်ၚ်မွဲဗော် ပၠတရဴဓမံက်ရုပ်ရဴ ဒတုဲဖဵုကောန်ဂကူမန်မာန်ဂှ်ရ ကောန်ဂကူမန် မဟာဇန်ညးဍုၚ်ကွာန်မန်တံ နွံပၟိက်၊ မၞိဟ်လၞၚ်လၞဝ် ပြိုၚ်ပကာန်ဒၟံၚ်ဓဝ်အတ္တ ကဵု မာနတံဂှ် ညးတံဟၟဲပၟိက်၊ ညံၚ်ဂွံဒှ်မွဲဗော်ဂှ်လေဝ် ညးထေက်ကဵုပါလုပ်တံ ညံၚ်ဂွံပါလုပ်မာန် ပံက်လဝ်ပါၚ်တြၚ် ပေါဲဆဵုဂဗသဳကၠဳညးသ္ကံလညာတ်သၠဲသၠဲလးလးတုဲ ညံၚ်ဂွံဒှ်ကမၠောန်နတဲဂှ် ဓမံက်ရုပ်ရဴ ပြဟ်ဟ်အိုတ်ညိဂှ် မိက်ဂွံဆဝ်မ္ၚုဟ်ဏာရအဴ။
နိဿဲ
-ဂလာန်သၟာန်သှ်နာနာ
-စၟတ်သမ္တီပရိုၚ်ဂမၠိုၚ်

Categories
ပရိုၚ် လညာတ်ပါ်ပါဲ

JMC-S ကဵု တၚ်ဆိုအ်ဗ ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ

ကၠာဟွံဂွံထ္ပက်စၟတ်တဲ NCA လိက်ကသုက်တုပ်စိုတ် ဒိုအ်ပန်ပှော်အလုံဍုၚ်က္ဍၚ်ဂှ် ညးဇၞော် အလဵုအသဳ၊ ဒပ်ပၞာန်တံ ကဵု က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိတံ သဳကၠဳကၠုၚ်လဝ် ပြေပြံၚ်စှေ်ဗီုညံၚ်ၚ်ဒှ်ကၠာလေဝ် အခါထ္ပက်ကၠုၚ်စၟတ်တဲ ကွေံကွေံဂှ် ဟွံစၟဳလဝ်မွဲသာ် ဒးဆဵုဂဗကၠုၚ်ကဵု တၚ်ဆိုအ်ဗ သာ်ဝွံ ဥက္ကဌဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ နာဲထဝ်မန် ဂးရ။

“လက်ထက်သမ္မတဥူတိၚ်သိၚ်တေံ သ္ပသမ္တီကဵုလဝ် ဒၞါဲဗ္ဒဝ်ၜါတၞံ၊ ဒဵုကျာ်တံဂှ် သၞာံအာဏံ ဒပ်ပၞာန်လုပ်သီကေတ်တုဲ ဟွံက္လေၚ်ပအပ်ဏီဖိုဟ်၊ မွဲတၚ်ပၠန် ပ္ဍဲတွဵုရးကရေၚ်ကဵု ရးတနၚ်သဳတေံ ဒပ်ပိုဲနွံဒၟံၚ်ကီုလေဝ် ဟွံကဵုအခေါၚ် ပါလုပ် ပ္ဍဲ JMC-S ဒၞါဲတံဂှ်ပုဟ်၊ ပ္ဍဲ JMC-S တွဵုရးမန် မွဲဒၞါဲဂှ်ရ ကဵုအခေါၚ်ပါလုပ်၊ ဒှ်သာ်ဂှ်ရ ပ္ဍဲကိစ္စဏံလေဝ် ဒဵုတ္ၚဲဏံ ဆိုအ်ဗမံၚ်ဖိုဟ်” ဥက္ကဌ နာဲထဝ်မန် ဂးရ။

ဟိုတ်နူဟွံဂွံအခေါၚ် ပါလုပ် ပ္ဍဲ JMC-S တွဵုရးကရေၚ် ကဵု ရးတနၚ်သဳတံဂှ်ရ ပ္ဍဲကမ္မတဳပံၚ်တောဲ မၚ်ရံၚ်အရာဒိုအ်ပန်ပှော် JMC-S တွဵုရးမန်ဂှ်လေဝ် ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ ဟွံလုပ်ရောၚ်ဂှ် ကမ္မတဳရေၚ်တၠုၚ်ကေၚ်ကာဗဟဵု ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ NMSP ဖျေံလဝ်သ္ဂုတ်သွာတ်ရ။ ထ္ပက်စၟတ်တဲ NCA တုဲမ္ဂး က္လေၚ်ပအပ်ကဵု ဗ္ဒိုပ်ဗ္ဒဝ်ၜါတၞံ ကဵု ဗ္ဒိုပ်ဒဵုကျာ် မၞုံပ္ဍဲဂၠံၚ်ကွဳစက် ဇြပ်ဗု-ကျာ်ပိဏောၚ် ဟီုလဝ်ဂှ်လေဝ် ဟွံဒှ်ကၠုၚ်တုဲ ဆက်ခက်ဒၟံၚ်ဖိုဟ်။

Caption-ဂအုပ်က္ဍိုက်ပ်ပရေၚ်စဵုဒၞါဒပ်ပၞာန် ကဵု က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိတံ တက်လဝ်ဗီုစၟတ်သမ္တီမွဲစွံ (Facebook)

အတိုၚ်လိက်စၟတ်သမ္တီ ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိဂွံလဝ်ဂှ်မ္ဂး ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ အဃောထ္ပက်စၟတ်တဲ Bilateral Agreement အဆံၚ်တွဵုရး/ အဆံၚ်ကၟိန်ဍုၚ် ပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၁၂ လက်ထက်သမ္မတတိၚ်သိၚ်တေံဂှ် ဒ္တန်ဒပ်သွက်ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ သ္ပသမ္တီကဵုလဝ်ဗဗွဲသၞောဝ် ၁၈ ဒၞါဲတုဲ ပ္ဍဲတွဵုရးမန်ဂှ် ၁၂ ဒၞါဲ၊ ပ္ဍဲတွဵုရးကရေၚ် ၅ ဒၞါဲ၊ ပ္ဍဲရးတနၚ်သဳ ၁ ဒၞါဲရ။

ဒးတြးကဵုညိမ္ဂး ဒပ်ပၞာန်ဗၠးၜးကောန်ဂကူမန် MNLA နူဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ ဖျေံသဇိုၚ် ချဳဒရာၚ်မံၚ်ဂှ် တံဒပ်လၟိဟ် (၁) နွံပ္ဍဲကွာန်ကွိက်ခွိ စၞောန်ဗီုတိ (S-703 317) ပွိုၚ်ဍုၚ်လှာဒကှ် တွဵုရးကရေၚ်။တံဒပ်လၟိဟ် (၄) ကွာန်ခအံၚ်ကြေဟ် စၞောန်ဗီုတိ (S-509 024) ပွိုၚ်ဍုၚ်ကအ်ကြိက် တွဵုရးကရေၚ်။ တံဒပ်လၟိဟ် (၅) ကွာန်ဗလးဒုန်ဖါ် စၞောန်ဗီုတိ (D-275 057) ပွိုၚ်ဍုၚ်ပါ် ကျာ်ပိ (ပယျဵုသေံ) တွဵုရးကရေၚ်။ တံဒပ်လၟိဟ် (၂) ကၞောတ်ကြုၚ်ကၚ် (J-180 545) ပွိုၚ်ဍုၚ်ဍာ်ဗု ရးတနၚ်သဳ။ တံဒပ် လၟိဟ် (၆) ပဇောပ် (ဇရေၚ် Prachuap Khiri Khan ပယျဵုသေံ) ခရိုၚ်ဗိက် ရးတနၚ်သဳ ဆက်ပ္ညဳမံၚ်ဖိုဟ်တုဲ တံဒပ်တံဂှ် နွံဂၠိုၚ်နူ ပ္ဍဲတွဵုရးမန်ဏီ ဂွံဆဵုကေတ်။

“ပ္ဍဲတွဵုရးကရေၚ် ကဵု ရးတနၚ်သဳတေံ ဒပ်ပၞာန်မန်ပိုဲနွံမံၚ်၊ ဒပ်ပၞာန်မန်ပိုဲ သွက်ဂွံဖျေံသဇိုၚ်ဂှ် တုပ်လဝ်စိုတ် နူဒိုအ်ပန်ပှော် သၞာံ ၁၉၉၅ တေံရ။ ညးဍုၚ်ကွာန်မန်တံလေဝ် နွံဂၠိုၚ်အိုတ်ပၠန်၊ဒၟါနူဂှ်ရ ညံၚ်သ္ဂောံဂွံ အခေါၚ်ပါလုပ် ပ္ဍဲJMC-S တွဵုရးကရေၚ်ကဵုရးတနၚ်သဳဂှ် ပိုဲအာတ်လဝ် အရီုဗၚ်ကမ္မယှေန် ပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ် PC ကီုရ” သာ်ဝွံ ကမ္မတဳဗဟဵု နာဲအံၚ်မ္ၚဵု နွံကဵုအခေါၚ်ဟီုဂး နူဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ ဂး။

ဗွိုၚ်ဒ္တန်ဒပ်တံဏံဂှ် ဒုၚ်လဝ်သဇိုၚ်ကဵု တၚ်တုပ်စိုတ် Gentleman Agreement ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ ကဵု အလဵုအသဳ နဝတတံ တုပ်လဝ်စိုတ် ပ္ဍဲဂိတုဂျောန် သၞာံ ၁၉၉၅ တေံတုဲ ပ္ဍဲလက်ထက် သမ္မတဥူတိၚ်သိၚ်ဂှ် က္လေၚ်ထပ်သ္ပဒ္တန် Update ပၠန်ရ၊ ဒၟါနူဂှ်ရ ပ္ဍဲဒၞါဲကောန်ဂကူမန်တံနွံဂၠိုၚ် လ္ပာ်တွဵုရးကရေၚ်ကဵု ရးတနၚ်သဳတံဂှ်မ္ဂး ဒပ်ပၞာန်မန် (ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ) တံ တန်တဴကၠုၚ် ဗွဲမလုပ်ကဵုသၞောဝ် ပွိုၚ် ၂၀ သၞာံပြၚ် ဒဵုကဵုတ္ၚဲဏံဖိုဟ်ရ။

အတိုၚ်သၞောဝ်ဥပဒေအုပ်ဓုပ်ဍုၚ် ကၠာတေံမ္ဂး ကၠာဟွံထ္ၜုတ်ကဵု တွဵုရးကရေၚ်ကဵု ရးတနၚ်သဳလၟုဟ်ဏံ ပ္ဍဲဒေသတံဂှ် ဍုၚ်/ကွာန် ကောန်ဂကူမန်ပိုဲ သ္ပကၠုၚ်ဒတဴ နကဵုယၟုယၟာ ဌာန်ဒတန်ဗတ်မန်တုဲ ဒပ်ပၞာန်မန်တံ ချဳဒရာၚ်မံၚ်ဂှ် ယဝ်တၟော် စနူအခိၚ်ပၠန်ဂတးတၟိတၟိတေံမ္ဂး လအ်ကၠုၚ် ရ၀ သၞာံပြၚ်ရဏောၚ်။

ဗီုဂှ်ကီု ဗော်ကရေၚ် KNU ဒှ်မဟာမိတ် ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိဂှ်လေဝ် ပ္ဍဲတွဵုရးကရေၚ်သၟးဟွံက ဒၞါဲကောန်ဂကူကရေၚ်တံသ္ပဒတဴ ပ္ဍဲတွဵုရးမန်၊ ရးတနၚ်သဳ ကေုာံရးဗဂေါတေံဂှ်လေဝ် ဖျေံသဇိုၚ် ချဳဒရာၚ်မံၚ်ဂှ် ဂွံဆဵုကေတ်ကီုရ။ ဒှ်သာ်ဂှ်ရ ထ္ပက်စၟတ်တဲ NCA တုဲ ဗော်ကရေၚ် KNU ဂွံ အခေါၚ်ပါလုပ် ပ္ဍဲကမ္မတဳပံၚ်တောဲ မၚ်ရံၚ်အရာဒိုအ်ပန်ပှော်(JMC-S) တွဵုရး/ ရးဒေသဇၞော် ပ္ဍဲကရေၚ်၊ မန်၊ ဗဂေါ၊ ရးတနၚ်သဳ ၄ ဒၞာဲရ။
ညံၚ်ကရေၚ်ဂွံဂှ် မုဒှ်မန်ဟွံဂွံရောမ္ဂး ကမ္မတဳပံၚ်တောဲ မၚ်ရံၚ်အရာဒိုအ်ပန်ပှော် အဆံၚ်ကၟိန်ဍုၚ် (JMC-U) ဂှ် ဟွံလ္ၚတ်လဝ် ဟွံတီလဝ် ဒဒှ်ဍာံဍာံ သဇိုၚ်ဒေသ ဒပ်ပၞာန်ဗော်ဍုၚ်မန်တုဲ ဒှ်ကၠုၚ်သာ်ဏံဟာ (ဟွံသေၚ်သာ်ဂှ်) သ္ပပဝ်လဇြဳတုဲ ဟွံကဵုဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ ပါလုပ် ပ္ဍဲ JMC-S တွဵုရးကရေၚ် ကဵု ရးတနၚ်သဳရောၚ် ညာတ်ကေတ်ဂွံကီုရ။

“လ္ပာ်အလဵုအသဳ ဟီုဂှ် ပ္ဍဲ JMC-S တွဵုရးမန်ဂှ်ရ ပါလုပ်ညိ ဟီုလဝ်သာ်ဏံ။ ဆ္ဂး ဗော်မန် (NMSP) ဂှ် မိက်ဂွံပါလုပ် သီုပ္ဍဲကရေၚ်ကဵု ရးတနၚ်သဳကီု။ အလဵုအသဳ ထ္ၜးဟိုတ်ဂှ် New Mon State Party ဂှ် ဒပ်ညးတံဍာံဍာံဂှ် နွံပ္ဍဲတွဵုရးမန်ရဏောၚ်ပအ်။ ဗီုလဵုဒှ်ရောတှေ် ချိုတ်တ်ပၠိုတ်တ်ဂှ် ဟီုလဝ်လေဝ် ဟွံမွဲပုဟ်။ နကဵု JMC-S ပိုဲဂှ် ကိစ္စတံဏံတှေ် ပိုဲ သီု ၂ လပါ်ဏံရ ဒးပ္တိုန်ထ္ၜးမံၚ်ကဵုလ္တူတေံဖအိုတ်ရဏောၚ်။ မုဒှ်ရောတှေ် ဣဏံဂှ်ကိစ္စကဏ္ဍပဝ်လဇြဳဏောၚ်။အေဇှ်လေဝ် ဟွံပြေပြံၚ်မ္ဂး ပ္ဍဲ JICM ကောံဓရီုသဳကၠဳ ပ္ညဳပ္ညပ် အရာဓမံက်ရုပ်ရဴ NCA တေံရ ဒးသဳကၠဳဏောၚ်” ဒံက်တာယှိုဲခါ ညးအုပ်ကာ (၁) JMC-U ဂးရ။

JMC မ္ဂးဂှ် သွက်ဂွံမၚ်ရံၚ် အရာဒိုအ်ပန်ပှော်သၟးဟွံသေၚ် သီုဒှ်စက်ယန် အရာဒက်ပ္တန်ဓဝ်ပတှေ် ညးၜါလ္ပာ်တံဏောၚ်တုဲ စပ်ကဵုပရေၚ်ဒိုအ်ပန်ပှော်မ္ဂး ပေါဲဆဵုဂဗသဳကၠဳကဵုညးဍုၚ်ကွာန် ညးကဵုညးလေဝ် နွံမံၚ်ကီုဏောၚ် ဒံက်တာယှိုဲခါ ဂး။

ဆ္ဂး စပ်ကဵုဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ ထ္ပက်လဝ်စၟတ်တဲ NCA တုဲ ပ္ဍဲဒေသကောန်ဂကူမန်တံနွံဂၠိုၚ် ပ္ဍဲပွိုၚ်ဍုၚ်မပ္တံကဵု မုဟ်ဍုၚ်၊ ရေဝ်၊ ပံၚ်တံဂှ်မ္ဂး ဂကောံ JMC-S တွဵုရးမန် ဗက်ကၠောန်သ္ပ ပေါဲသောၚ်က္လးကဵုညးဍုၚ်ကွာန် အခိၚ်ကၠေတ်တ်ကီုလေဝ် နဒဒှ်ကၟုဲမွဲ ညးစၞးဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ ညံၚ်ဂွံပါလုပ်ကီုဂှ် ကော်ဘိက်ကၠုၚ် ဟွံမွဲလးလးတုဲ ရံၚ်လ္တူဏံမ္ဂး ကိစ္စဒက်ပ္တန်ဓဝ်ပတှေ်ညးသ္ကံဟီုဂှ် ဒှ်မာန်ဟာ သွက်ဒးသၟာန်နွံရ။

“ပ္ဍဲအရာဓမံက်ရုပ်ရဴ NCA ဂှ် အခက်ခုဲ နွံသာ်လဵုကဵုဒှ်၊ ဒးသ္ပသမ္တီ ဒးယွံသွံညးသ္ကံဏောၚ်၊ ဒးပ္ညဳဏောၚ်၊ ညံၚ်ဂွံပြေပြံၚ်ဂှ် ဒးပ္ညဳညးသ္ကံဏောၚ်၊ စကာကေတ်ကဵုဇြဟတ်ဟွံဂွံပုဟ် နမပ္တံသာ်ဏံ ဒုၚ်သဇိုၚ်ကဵုပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ယေန်သၞာၚ်တၟိတုဲ သွက်ဂွံဂွံပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ်ဂှ် ဂစာန်လွဳအာမွဲစွံစိုအ် သ္ပဏာသန္နိဋ္ဌာန်” ဂလာန်ဏံ ပ္ဍဲဂိတုမေ ၉ တုဲကၠုၚ်ဏံ ကၠောန်သ္ပလဝ် ကောံဓရီု ဂကောံပၠတရဴ လၟေၚ်ကမၠောန်ပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ် (PPST) ပ္ဍဲဍုၚ်ဇၚ်မာဲ ရးဍုၚ်သေံတုဲ သ္ကိုပ်ပၞာန်ဇၞော် မူတူသေဖဝ် ဥက္ကဌဗော် KNU ဟီုဏာပ္ဍဲဂလာန် ဆက်မိတ် ပံက်ပေါဲကောံဓရီုရ။

NCA ဂှ် ဂကောံညးကဵုညး ဒုၚ်သဇိုၚ်ကဵု Bilateral တုဲ ပ္ဍဲအဆံၚ်အလုံမွဲကၟိန်ဍုၚ်ဂှ် ထ္ပက်လဝ်စၟတ်တဲ ကေုာံဒပ်ပၞာန် အလဵုအသဳရ၊ ဒၟါနူဂှ်ရ သွက်ပိုဲဂွံပံၚ်ဗ္စပ်ညးသ္ကံဂှ် တၚ်ဒတဴလိုၚ်ညးကဵုညး ကေတ်နၚ်အိုတ်တုဲ ကၠုၚ်ဗကိတ် ကၠုၚ်ဂၠာဲသွဟ် လညာတ်ဂအုံမွဲ ပ္ဍဲကောံဓရီုဏံရ။ အရာတုပ်ညးသ္ကံဂှ် တောဲကၠောန်အာမွဲစွံ၊ အရာဟွံတုပ်ဏီတံဂှ် ဒးပါ်ကၠောန်အာညးသ္ကံကၠာဏောၚ် သ္ကိုပ်ပၞာန်ဇၞော် မူတူသေဖဝ် ဂးရ။
“ၜိုတ်အဲတီဂှ်တှေ် ဒပ်ပၞာန်ဂှ် ဆၜိုတ်ဖျုန်လိက် NCA ချူလဝ်ဂှ်ရ ဍေံတံရပ်လဝ် ဒှ်မံၚ်ဗီုဂှ်၊ အရာမိက်ဂွံဓမံက် ရုပ်ရဴတှေ် ဓမံက်ဏောၚ်၊ ဟွံမိက်ဓမံက်ဂှ်တှေ် ဟွံဓမံက်ပုဟ်၊ မွဲပၠန် Bilateral Agreement သဳကၠဳလဝ်ကၠာတေံ နွံမံၚ်ဏောၚ်၊ အေဇှ်လေဝ် လုပ်အဝေါၚ်ညံၚ် NCA ကီု တုပ်လဝ်စိုတ် သီုၜါလ္ပာ်ဏောၚ်၊ ဆ္ဂး အေဣဂှ်ဂှ် လ္ပာ်ဍေံတံ (ဒပ်ပၞာန်) ဟွံဓမံက်ရုပ်ရဴပုဟ်” သာ်ဝွံ ဥူအံၚ်ဒူညိၚ် ဒါရာ်တာ Institute ပရေၚ်ကတ်လ္ၚတ် မူဝါဒ ကေုာံမဟာဗျူဟာဗၟာ သ္ၚဳဂၠိပ်ထ္ၜးရ။

ဥပမာ-အတိုၚ် Bilateral Agreement မ္ဂး ၜိုန်တုပ်လဝ်စိုတ်ကဵု ဗော်တဴတက်ကရေၚ်ဍာဲ KNPP နွံဒၟံၚ်ကီုလေဝ် ဒၞါဲဘာတန်ဗ္တောန် KNPP ကဵု ဒၞါဲလ္ၚဵုလ္ၚဵု ဒပ်ပၞာန်က္လေၚ်သီကေတ်ဏောၚ် ကဵုကၠုၚ်ရမျှာၚ် အမိၚ်ပၞာန် (ရာဇာသာန်) ဂှ်လေဝ် ကေၚ်နွံကၠုၚ် ဥူအံၚ်ဒူညိၚ် ထံက်ထ္ၜးရ။

ရံၚ်ကေတ်ကာလလၟုဟ်မ္ဂး သ္ဘၚ်သဳကၠဳပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ်ကၟိန်ဍုၚ်- ကောံဓရီုပေန်လုၚ် ၂၁ ဗွဝ်ကၠံ အခိၚ်အခါ ဒးကၠောန် ၜိုန်နွံဒၟံၚ်ကီုလေဝ် စိုပ်အခိၚ်ရဂှ် ကၠောန်သ္ပဟွံမာန်ဏီ၊ ပ္ဍဲတိဍာ် KNU ဂှ်လေဝ် ဒပ်ပၞာန် ချဳလုပ်ထ္ပက်ပၞာန်၊ ကံၚ်ဇြဳက္လေၚ်ပ္တန်ရးသေံ RCSS ကဵု ဗော်ဗၠးၜးရးရခေၚ်တံ ၜိုန်မိက်ဂွံကၠောန် ပေါဲသဳကၠဳပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ကောန်ဂကူ ညးကဵုညးကီုလေဝ် ကၠောန်သ္ပဟွံ (ဟွံဂွံကၠောန်) ဂှ် ဒှ်တၚ်ဆိုအ်ဗဇၞော်ဇၞော် လတ်တ်ဖတ်တ် အကြာ အလဵုအသဳ၊ ဒပ်ပၞာန် ကဵု ဂကောံရပ်လွဟ် ကောန်ဍုၚ်အရၚ် ထ္ပက်စၟတ်တဲ NCA တုဲတံရဏောၚ်။

ပြသၞာ က္တဵုဒှ်ဒၟံၚ် အကြာဒပ်ပၞာန်အလဵုအသဳ ကဵု ဂကောံရပ်လွဟ် ကောန်ဍုၚ်အရၚ် ဒိုအ်လဝ်ပန်ပှော်တံဂှ် ပြသၞာဍောတ်တ်သောဲသောဲ လဝ်ကဵုဒှ်ကၠာရ ဍေံဓရိုဟ်ပလံၚ်ဏာ ညံၚ်ဂွံက္လေၚ်ဒှ် ပဋိပက္ခလွဟ်သၟး ဟွံက၊ နူအရာသောဲသောဲဗြဲဗြဲ မုဟွံသေၚ်မွဲသာ်ဏံရ ပလီုပလာ်ဓဝ်ပတှေ်မာန်မံၚ်ဏောၚ်တုဲ က္လေၚ်ပလံၚ်ဏာ အကာဲအရာ ပဋိပက္ခလွဟ်တေံမာန်မံၚ်ဏောၚ် သာ်ဝွံ သ္ကိုပ်ပၞာန် သဝ်အိုၚ်ဇြက်ဖဝ် ဒုဥက္ကဌ JMC-U ဟီုလဝ် ပ္ဍဲကောံဓရီု ကမ္မတဳပံၚ်တောဲ မၚ်ရံၚ် အရာဒိုအ်ပန်ပှော် အလုံဍုၚ် မရနုက်ကဵု ၁၆ ဝါဂှ် မိက်ဂွံကဵု က္လေၚ်ဂွံသတိရ။

ဒှ်သာ်ဂှ်ရ လၟုဟ်မ္ဂး ဂကောံ EAOs (၁၀) ဂကောံ ထ္ပက်စၟတ်တဲ NCA တုဲတံ ဟွံစၟဳမွဲသာ် ဒးဆဵုကၠုၚ် အရာဆိုအ်ဗ နာနာသာ်တုဲ ဂကောံ EAOs ဟွံဂွံထ္ပက်စၟတ်တဲ သှေ်မံၚ်ၜိုတ်ကဝက်ဏီတံ သ္ဂောံပါဗက် ကရောံတရဴဂၠံၚ် ပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ်ဗၟာဏံကီုဟီုဂှ် ဒှ်အရာ ဒးဇြိုၚ်စိုတ်မွဲတုဲ “သွက်ဂွံပလေဝ်သၞောဝ်ဥပဒေ ၂၀၀၈” ဂှ်လေဝ် လက်ထက်အလဵုအသဳ NLD ဏံ ဒှ်ဟွံလောဲ သ္ၚောဲမံၚ်ဏီဏောၚ် ညာတ်အာရအဴ။
နိဿဲ-
-ဂလာန်သၟာန်သၟုက်
-ပရိုၚ်ဂမၠိုၚ်
-လိခ်စၟတ်သမ္တီဂမၠိုၚ်