ကောန်ဒေသတံ သီုကဵုဟွံစှေ်စိုတ် သီုကဵုဒုၚ်တဲဟွံမာန်တီဒၟံၚ်ဖိုဟ် ဂစာန်ခုတ် စုတ်ယၟု သ္ကိုပ်ပၞာန်အံၚ်သာန် ကုဒဒန် သြၚ်လောန် (တ္ကံခၟိုၚ်) ဂှ် ပွကမၠောန်ပိုဲ “ဒှ်အာအဇေဟ်တၠအဝဵုဣရဟာ”ဂှ် ဗ္စာအိုတ်ညိ သာ်ဝွံ အဃောသဳကၠဳကိစ္စယၟုဒဒန် ပ္ဍဲကောံဓရီုကၠတ်ထဝ်ညးဍုၚ်ကွာန် ပ္ဍဲတ္ၚဲဂိတုမာတ် ၁၄ ဂှ် ဥူမိုၚ်မျေအ် အမာတ်ကၠတ်ညးဍုၚ်ကွာန် ဟီုဏာဂလာန်ကဵုဓဝ်သတိသာ်ဂှ်ရ။
ကောံဓရီုဂကောံပ္ညဳပ္ညပ် သြန်ဂအုံပရေၚ်ၜိုဟ်လလံဂှ် ပ္ဍဲဖေဖဝ်ဝါရဳ ၂၃၊ ဖါနူဂယး အခိၚ်ၜိုတ် ၁၀ နာဍဳ ကၠောန်ကၠုၚ်လဝ် ပ္ဍဲဗ္ဒံကောံဓရီု ဌာနဗဟဵုပရေၚ်သၟဟ်သၟန်ကောန်ဂကူကေုာံပရေၚ်ၜိုဟ်လလံ ပ္ဍဲဍုၚ်ပျဳဒဝ်တုဲ ဂကောံ ဟွံဂွံထ္ပက်စၟတ်တဲ NCA မပ္တံ ဒပ်ပံၚ်ကောံ UNFC ၊ ဂကောံဝ UWSA ကေုာံဂကောံမာၚ်ဠာ NDAA တံလေဝ် တိုန်စိုပ်ကီုရ။
သွက်ဂွံပံက်ကမ္မတဳပံက်တောဲ မၚ်ရံၚ်ပရေၚ်ဒေါံပန်ပှော် အဆံၚ်ဒေသ (JMC-L) ပ္ဍဲဒေသဂကောံရပ်လွဟ် ကေါန်ဍုၚ်အရၚ် ထ္ပက်စၟတ်တဲလိက်ကသုက် တုပ်စိုတ်ပရေၚ်ဒေါံပန်ပှော်အလုံဍုၚ် NCA တုဲတံဂှ် သြန် (ဗာတ်ဂျေတ်) ဟိုတ်နူဟွံမွဲဏီဂှ်ရ ဒဵုလၟုဟ်ပံက်ဟွံမာန်ဏီဖိုဟ် သာ်ဝွံ ဒံက်တာမေန်ဇြဝ်ဥူ သ္ကိုပ်စၞောန်ပ္ညုၚ် ကေၚ်ကာ ကမ္မတဳပံက်တောဲ မၚ်ရံၚ်ပရေၚ်ဒေါံပန်ပှော်အလုံဍုၚ် JMC ဟီုရ။
ကောန်ဒေသတံ ဒှ်ဓဝိၚ် ဒပ်ပၞာန်ဗၟာကဵု ဒပ်ပၞာန်မန်ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိတံ ဂွိၚ်ဖေက်က္လေၚ်ပန်ညးသ္ကံပၠန်တုဲ လၟုဟ်မ္ဂး ပ္ဍဲဍုၚ်ကျာ်ပိ ပယျဵုသေံဗၟာဂှ် ရဲဆေၚ်ထဝ်တံ ကၟာတ်ထောံဆေၚ် တၟာဂလိုၚ်ရ ဂွံတီ။
အ္စာကၞေဟ်လိက်ပတ်မန်တအ် ပံၚ်ကောံတုဲ ပ္ဍဲကဵုကၠောန်ဗဒှ်အသေအဟာန် တ္ၚဲအ္စာကဝိမန် ဒၞဲါဘာဓါတ်ကျာ်၊ ဍုၚ်ကၟာဝက် ပ္ဍဲဂိတုဂျာန္နဝါရဳ ၃၀ (ဂိတုမာ် ၃ မံက်) ဏံမ္ဂး သီုကဵုဒက်ပ္တန်အာဂကောံအ္စာကၞေဟ်မန်ခိုၚ်ၚ်မွဲရောၚ် ဂွံတီကေတ် နူကမ္မတဳကၠောန်ဗဒှ်တ္ၚဲအ္စာကဝိမန်တအ်ဟီုရ။
အဃောနဝ်ဝေမ်ဗာ ၁၀ မံက်ဂှ် ကမ္မယှေန်ပရေၚ်ၜိုဟ်လလံအလဵုအသဳ ကဵု ဂကောံ DPN နူ UNFC တံ ဆဵုဂဗသဳကၠဳ အလန်တတိယ ဒၞာဲ NRPC (အမျိုးသားပြန်လည်သၚ့်မြတ်ရေးနှၚ့် ၚြိမ်းချမ်းရေးဗဟိုဌာန) ရ။ တၚ်လစွံစိုတ်အာတ်မိက် သွက်ဂွံထ္ပက်စၟတ်တဲ လိက်ကသုက် NCA အကြာအလဵုအသဳကဵု ကောန်ဂကောံ UNFC တံဂှ် နကဵုဂကောံ DPN (ဂကောံညးစၞးသဳကၠဳပ္ညဳပ္ညပ်ဆေၚ်ကဵုပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်-UNFC) ပ္တိုန်ထ္ၜးလဝ်တုဲရ။ တၚ်လစွံစိုတ်အာတ်မိက် ၈ တၚ်ဏံ လပါ်အလဵုအသဳဒုၚ်တဲမ္ဂး UNFC လေဝ် သွက်ဂွံထ္ပက်စၟတ်တဲ NCA ဂှ်ဟွံဇြိုၚ်စိုတ်ပုဟ် ဂးကၠုၚ်လဝ်ရ။
သွက်ဂွံဒက်ပ္တန်ပရေၚ်ၜိုဟ်လလံကၟိန်ဍုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲစၟတ်တ္ၚဲ ဂိတုအဝ်ဂါတ် ၁၈၊ သၞာံ ၂၀၁၁ တေံ သမ္မတကၟိန်ဍုၚ်ဗၟာ ဥူတိၚ်သိၚ် ဆဝ်မ္ၚုဟ်ကော်ဘိက် ဂကောံရပ်လွဟ်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံတုဲ ပ္ဍဲဂိတုအံက်တဝ်ပါဂှ် ဂကောံညးစၞးအလဵုအသဳ ဝန်ဇၞော်ကၟိန်ဍုၚ် ဥူအံၚ်မေန် က္ဍိုက်ပ်တံ ဗက်ဆဵုဂဗသဳကၠဳကဵု ဂကောံရပ်လွဟ်ကောန်ဍုၚ်အရၚ် EAO’s နာနာတံတုဲ ကၠောန်ကၠုၚ်တၚ်တုပ်စိုတ်ဒေါံပန်ပှော် ကုဂကောရပ်လွဟ် ဗွဲမဂၠိုၚ် နအဆံၚ် တွဵုရး၊ အဆံၚ်ကၟိန်ဍုၚ်ဂှ် ညးညးအဲအဲ သတီဒးမဏီရောၚ်။
ပ္ဍဲပေါဲကောံဓရီုက္လေၚ်သ္ၚဳဂၠိပ် မူပၞောန်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် Political Frame Work အလန်စတုတ္ထ ဗၞတ် ၄ တ္ၚဲ နူအံက်တဝ်ဗာ ၁၈ ဒဵုကဵု ၂၁ ဂှ် အလုံမူပၞောန်မွဲစုံက္လေၚ်သ္ၚဳဂၠိပ်လဝ်သီုဖအိုတ်တုဲ အတိုၚ်က္လေၚ်သ္ၚဳဂၠိပ်ဂွံလဝ်ဂှ် က္လေၚ်သ္ပဒ္တန် ပ္ဍဲကောံဓရီု ကမ္မတဳပံၚ်တောဲ ဓမံက်ရုပ်ရဴပရေၚ်ၜိုဟ်လလံကၟိန်ဍုၚ် UPDJC ကၠောန်ဂတဏံဂှ်ပၠန်ရောၚ် ဂွံတီကေတ်ရ။
ပေါဲပၞာန်အပ္ဍဲဍုၚ်လံလောန်ကၠုၚ်ကရပ် ရ၀ သၞာံဏံ ညံၚ်သ္ဂောံဒေါအ်ဒေၚ်အာ သ္ဂောံဂွံဒက်ပတန်ဓရ်ပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ်မာန်ဂှ် အဓိကညးဆေၚ်စပ်ပါလုပ်မံၚ်သီုၜါလပါ် ဒပ်ပၞာန်အလဵုအသဳကဵု ဒပ်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်ရပ်လွဟ်သီုဖအိုတ်တံ ကေတ်တၚ်တုပ်စိုတ်ချိုတ်တ်ပၠိုတ်တ်ဗိုန်န်ဗတ်တ်ရေၚ်သ္ကံတုဲ နွံမံၚ်ပၟိက်ကဵုသ္ဂောံဆက်သဳကၠဳ ဂၠာဲအာသွဟ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ရောၚ်ဂှ် လ္ၚတ်ရံၚ်ကေတ်ဂလာန်၊ လဟီုက္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ဆေၚ်စပ်တံ ဟီုဂးလဝ် အပ္ဍဲကဵု သဘၚ်သဳကၠဳကၟိန်ဍုၚ်- ပေန်လုၚ် ၂၁ ဗွဝ်ကၠံ(ကောံဓရီုပထမ) တုဲကၠုၚ်ဏံမ္ဂး တီကၠးမာန်ရောၚ်။
ကိုန်အစဳဇန် ၁၀၀ တ္ၚဲ စဒှ်ကၠုၚ် နူဂိတုဨဗရဴ (၁) တ္ၚဲအလဵုအသဳတၟိ NLD ဒုၚ်ကေတ်တဲ အဝဵုကၟိန်ဍုၚ်တုဲဂှ် နူ ဌာနဝန်ဇၞော်ပရေၚ်သ္ကိ်ုပ်သ္က မၞိဟ်လုပ်တိတ် ကေုာံပကောံစရၚ်ဒြဟတ်ညးဍုၚ်ကွာန် Ministry of Immigration & Population ဓမံက်ကၠုၚ်ရုပ်ရဴ “ကိုန်အစဳဇန်သစ္စ”ရ။ ၜိုန်ဟီုလလောၚ်ပ္တ္တိတ် နဗဗွဲသၞောဝ် ဟွံမွဲကီုလေဝ် အတိုၚ်လဟီု သဟာဲလဝက မၞုံကဵုတာလျိုၚ်မွဲတၠမ္ဂး “ကိုန်အစဳဇန်သစ္စ” ဟီုဂှ် မၚ်မွဲဓဝ်သစ္စ လ္တူညးဍုၚ်ကွာန်ကဵုအလဵုအသဳတုဲ ယိုၚ်ဂၠေၚ်ရၚ်တၠုၚ်အာဂှ် ဒှ်သဇိုၚ်ဝန် ကိုန်အစဳဇန်ဏအ်ရ သာ်ဝွံ နဂလာန်ဗွဲအပြောံ “ဝန်ဇၞော်” ဟီုဗကန်လဝ်နွံ ဂးရ။