Categories
လညာတ်ပါ်ပါဲ

မုမန်ပိုဲသ္ဒးကၠောန်ထေက် ပ္ဍဲအခိၚ်ကာလတ္ၚဲဏအ်

လျးထဝ် (ကောန်ရာမည) အဝ်သတေလျာ
(လၟေၚ်-၁) အလာံဂကူ

အခိၚ်စိုပ်ကၠုၚ်ဂိတုမာ်မွဲစွေက်မ္ဂး မန်ပိုဲညးမဆာန်ဂကူတအ် တၟအ်ညးအဲဂွံတိုန်သတိ စိုတ်ဒှ်တိုန်ထေက်ကဵုမဒးသ္ပပရေၚ်ယိုက်ဂုန်ဗှ်ဗၞုဟ်ညးတမၠာ ဨကရာဇ်ပိုဲ၊ ညးတၠအစောန် သရာဲ သ္ဂံၚ်ဂကူပိုဲ၊ ဇုဇဗဴလပိုဲညးမကလိလောန်အာတုဲတအ်ဂှ် အိုတ်ရ။ တ္ၚဲဂှ် မဒှ်တ္ၚဲဂကူမန်ပိုဲ စပ္တန် ဍုၚ်ဟံသာဝတဳ(ဗဂေါ) နူကဵုသက္ကရာဇ်သာသနာ ၁၁၁၆ တေံရောၚ်။ မာ်မွဲစွေက်တ္ၚဲဂကူမန်ဂှ် ဇၟာပ်ကောန်မန်စၟတ်သမ္တီဂိုၚ်ကေတ်ပၠုပ်လဝ်ပ္ဍဲဂၠံစိုတ်အိုတ်ရ။ မဒှ်တ္ၚဲထ္ပက်လဝ်တိုၚ်တၟအ် သွက်ဂကူမန်ပ္ဍဲလိုက်ဂၠးတိဏအ်လေဝ် ဟီုစဂွံကီုရ။ တ္ၚဲကောန်သ္ဘာၚ်တ္ၚဲဂကူမန်ဂှ် မဒှ်တ္ၚဲပ္တိုန်ဂုဏ် စရာဲဂကူ၊ မဒှ်တ္ၚဲကေတ်စဂုန်စရာဲပ္ဍဲလိုက်ဂၠးတိဝွံရောၚ်။ သာ်ဂှ်ရ ဂကူမန်ပိုဲကၠောန်သ္ဘၚ်တ္ၚဲဂကူမန် ဒှ်ကၠုၚ်လၟေၚ်ၚ်သၞာံတုဲ သၞာံ ၂၀၁၂ ဝွံ ဂွံလၟိဟ်အလန် ၆၅ ဝါပေၚ်ကၠုၚ်ရ။

တ္ၚဲဂကူမန်ဂှ်စပတန်ကၠုၚ် နူသက္ကရာဇ်ခရေတ်သၞာံ ၁၉၄၇ တေံဒှ်ကီုရလေဝ် ပ္ဍဲပွိုၚ် ၁၅-၁၆ သၞာံဂှ် ဟွံမံက်ဂတဝ်မၞိဟ်ဟွံကၠောန်(ဝါ) မၞိဟ်ဟွံဂံၚ်ကၠောန်(မၞိဟ်ကၠောန်နွံကၠာရလေဝ်ဟွံဂံၚ်ဗၟံက်)။ လက်ကြဴဏအ် နကဵုလကျာ်၊ ကွးဘာတန်သၠုၚ်၊ ကွးဘာကဝ်လိက်-တက္ကသဵုတအ်သ္ပသ္ကိုပ်သ္ကတုဲ နနဲသ္ပကုသဵုကဵုဒါန်ဗှ်ဗၞုဟ်ဇုဇဗဴလ ဇိုန်ပိုန်ပြၚ်ဏာကုညးတအ်ဒှ်ကၠုၚ်ရ။ ဗၞတ်သက္ကရာဇ်ခရေတ် ၁၉၇၂ ဂှ် ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိသ္ပက္ကိုပ်သ္ကတုဲ ကၠောန်ကၠုၚ်သ္ဘၚ်တ္ၚဲဂကူမန် မံက်က်ဂတဝ်ဂတဝ် ပ္ဍဲဗွိၚ်ဗ္ဒိုပ်ဝါရဳရောဝ်၊ ဗွိုၚ်ဒေသကျာ်ပိ(ပယျဵု)။ နူဂှ် ဇြဟတ်ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိလေဝ် ဇၞော်တိုန်ကၠောန်သ္ပသ္ဘၚ် တ္ၚဲဂကူမန်လေဝ်ဇၞော်တိုန်ရ။ ကၠောန်သ္ပတိုန်သ္ဘၚ်တ္ၚဲဂကူမန် ပ္ဍဲဖလာတ်ဝေၚ်ဇြဟတ်ကွာန်ကျာ်ပိ ဇၞော်မောဝ်သၠဲလး ဗြုတမ္ညဝ်အာထတ်တိုန် ကညောတ်အာအလုံဒေသမန်အိုတ်ရ။

နကဵုအသိၚ်ဗော်မန်ပၠန်ဂတးရပ်လွဟ်(ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ)ဟေၚ် ပ္ဍဲကဵုခေတ် သ္ကိုပ်ပၞာန်ဇၞော်နေဝေန်(ခေတ် နလက/မဆလ) ဂှ် ပ္ဍဲဒေသမန်ဗွဲမဂၠိုၚ်ညးဍုၚ်ကွာန်တအ် ရံၚ်ကေတ်အကာဲအရာအလဵုအသဳဗၟာတုဲ နဲညးကဵုညးဇြဟတ်ညးကဵုညးသေဲသေဲရ။ ဇြဟတ်ကၠောန်သ္ပဒၟံၚ်တ္ၚဲဂကူမန်လၟေၚ်သၞာံဂှ် ကၠုၚ်နူဇြဟတ်သၟတ်(ဗၠာဲ၊ဝုတ်) နူဂကောံလိက်ပတ်ယေန်သၞာၚ်တအ်ဗွဲအဓိကရောၚ်။ ဒၞာဲကၠောန်သ္ပသ္ဘၚ်ဇၞော်ဇၞော်ဂှ် ဍုၚ်လ္ဂုၚ်၊ ဍုၚ်မတ်မလီုဒှ်တိုၚ်ရောၚ်။ ဆဂးမဒးရံၚ်အကာဲအရာအလဵုအသဳဗၟာတုဲ ဆိၚ်ဆကၠောန်သ္ပကၠုၚ်မံၚ်အိုတ်ရ။ အကာဲအရာအလဵုအသဳဗၟာတ္ၚဲဏအ်ဂှ် ဗက်ကဵုသၞောတ်ဒဳမဝ်ကရေဇြဳဍုၚ်ပလိုတ်တအ်တုဲ အခိၚ်ကာလလၟုဟ်ဏအ် ဂလိုၚ်ကဵုလဝ်(ဝါ) ဗက်ကဵုလဝ်အခေါၚ်အရာမၞိဟ် (Human Rights) ဂၠိုၚ်နူကၠာတေံညိရ။ ဗွဲတၟေၚ်သၞာံဏအ် သၠးကဵုအခေါၚ်သွက်မန်ဍုၚ်လ္ဂုၚ်တအ် ကၠောန်သ္ပသ္ဘၚ်တ္ၚဲဂကူမန်(၆၅- ဝါ) ပ္ဍဲ”ဖလာတ်ဇၞော်ညးဍုၚ်” ဂှ်ရ။ ဣဏအ်ဂှ်နဲပြယာဲ အလဵုအသဳဗၟာတၟိလေဝ်ဟီုစဂွံရ။

ဗီုလဵုဒှ်ဒှ်တ္ၚဲဂကူမန်ဂှ် မဒှ်တ္ၚဲထ္ၜးစရာဲဂကူမန်မွဲတ္ၚဲရောၚ်။ မဒှ်တ္ၚဲပရဲသွက်ဂကူမန်မွဲတ္ၚဲရောၚ် နကဵုမၞိဟ်ချူလိက်ဝွံ ပၠုပ်လဝ်စိုတ်ရ။ ပ္ဍဲတ္ၚဲဂကူမန်ဂှ်ဟေၚ် ပိုဲဂွံအခိၚ်ပတိုန်ထ္ၜးဒုၚ်စဳရေၚ်(ဝါ)လဴကလး လလောၚ်တြး ပရေၚ်ဂကူမန်နာနာသာ် ကုညးဍုၚ်ကွာန်ဂမၠိုၚ်မကၠုၚ်စိုပ်သ္ဘၚ်တအ်ဂှ်ရ။ ပ္ဍဲသ္ဘၚ်တ္ၚဲဂကူမန်ဂှ်ဟေၚ် ပိုဲဂွံသ္ပပူဇဴ၊ သ္ပဏာကုသဵုကဵုဒါန်ဇိုန်ပိုန်ပြၚ်ဏာကဵုကုဇုဇဗဴလပိုဲ၊ ပိုဲဂွံသ္ပရှေ်သှေ်ရဴဂဴဏာ ဇုဇဗဴလပိုဲဗွဲမပြဲရောၚ်။ ပ္ဍဲသ္ဘၚ်တ္ၚဲဂကူမန်ဂှ်ဟေၚ် ဂွံပတန်ပခိုၚ်ဝၚ် ပ္ဍဲဖလာတ်ဂွံသ္ပရှေ်သှေ်ရဴဂဴဏါအလာံဂကူမန်ဂှ် မန်ပိုဲဂှ်ရဟွံသေၚ်ဟာ။ အလာံမ္ဂးဂှ် မဒှ်အရာစၟတ်သမ္တီလဝ် လကျှန်ဂကူ၊ လကျှန်ဍုၚ်မွဲမွဲရ။ ပိုဲဒးမၚ်မွဲသ္ပအဲပရဲ၊ ပိုဲမဒးရှေ်သှေ်လဝ်ရောၚ်။ ဒၟါနူဂှ်ရ ပ္ဍဲသ္ဘၚ်တ္ၚဲဂကူမန်ပိုဲဂှ် မဒးတံၚ်ပတိုန်အလာံဂကူပိုဲ၊ ပိုဲမဒးသ္ပရှေ်သှေ်အလာံဂကူပိုဲဂှ်ရ။ အလာံဂကူမန်ပိုဲဂှ် စွံအဓိကကဵုရုပ်ၜိုပ်ရ။ ဟိုတ်နူကဵု နိမိတ်ၜိုပ်ဍုန်လ္တူတိဂှ်ရ ခုတ်ကၠုၚ်ယၟုဍုၚ်ဟံသာဝတဳ(ဝါ) ဍုၚ်ၜိုပ်ဟေၚ်မဒှ်ရ။

ဟီုညိရ ဟိုတ်နူနိမိတ်ဗဒှ်ကၠုၚ်ဍုၚ်ၜိုပ်ဍုန်တုဲ ပ္ဍဲအလာံဂကူမန်ပိုဲဂှ် စုတ်လဝ်ရုပ်ၜိုပ်ရောၚ်။ ဆဂး သၞောတ်ဗ္ၜတ်ဗီုပြၚ်ၜိုပ်ပ္ဍဲအလာံစကာဒၟံၚ်တ္ၚဲဏအ်ဂှ် ဟွံဒှ်မွဲဗီုမွဲသၞောတ်ဏီဂှ် ဂွံဆဵုညာတ်မံၚ်ရ။ ၜိုပ်ဒတူ၊ ၜိုပ်ယာဇိုၚ်မွဲလ္ပာ်၊ ၜိုပ်ပဝ်သၞေၚ်ခ္ဍေါပ် စတံတအ် ဗီုညးခံၚ်ဗီုညးစှေ်စိုတ်စကာကၠုၚ်မံၚ်ရ။ ပ္ဍဲခေတ်ဏအ်အခိၚ်ကာလတ္ၚဲဏအ် မန်ပိုဲကၠောန်သ္ပဒၟံၚ်တ္ၚဲကောန်ဂကူလၟေၚ်သၞာံဂှ် ဆၜိုတ်ပ္ဍဲဒေသဍုၚ်ပံၚ်ကောံဗၟာသၟးဟွံသေၚ်ရ။ ဂကူမန်ပြးဒၟံၚ်ပ္ဍဲဂၠးတိလိုက်တ္ၚဲဏအ် နွံဗၞတ်(၁၅)ဍုၚ်ဒှ်မံၚ်ရောၚ်။ ထ္ၜးအလာံလကျှန်ဂကူမန်ရုပ်ၜိုပ်သီုဖအိုတ်ရ။ ဆဂး ဗီုၜိုပ်ဟွံတုပ်ရေၚ်သ္ကံဟွံသၟဟ်ဒှ်မွဲဗီုမွဲသၞောတ်ဓဝ်ဏီ။ ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိကီု ရဲအဆက်ဗော်တအ်ဂှ်စကာအလာံယာတ်ဗကေတ် ၜိုပ်ပဝ်သၞံၚ်သာ်ဍီု၊ ရဲနွံဗွိုၚ်ဒေသသြဇာဗၟာဂှ် စကာအလာံယာတ်ဗကေတ်ၜိုပ်ဒတူ၊ ဒၞာဲဒေသလ္ၚဵုဂှ် စကာအာအလာံယာတ်ဗကေတ်ၜိုပ်ပဝ်လ္ၚာ်သၞံၚ်-နွံနာနာသာ်ရ။

ဟိုတ်ဒးဒှ်အလာံဂကူမန်ပိုဲတ္ၚဲဏအ် ဟွံဒှ်မွဲဗီုမွဲသၞောတ်ဂှ် နကဵုမၞိဟ်ချူလိက်ဏအ် ညာတ်ကေတ် ဟိုတ်နူဂကူမန်ပိုဲ ကျဍုၚ်ဒးဒှ်အာဍိက်ဂကူညးတၞဟ်နူကဵုသက္ကရာဇ်ခရေတ်သၞာံ ၁၇၅၇ တေံတုဲ အလာံခေတ်တြေံနွံကဵုဍုၚ်နန်တေံကၠေံအာကီု၊ စကာဟွံဂွံကီု၊ ပ္ဍဲခေတ်ရုန်ဂစာန်ကေတ် သၠးၜးဂကူနူသၞာံ ၁၉၄၆ ဒူစိုပ်သၞာံ ၂၀၁၁ ဏအ် ပူဂဵုမၞိဟ်ဆာန်ဂကူဂမၠိုၚ်၊ ဂကောံချဳဒရာၚ် ပရေၚ်ဂကူဂမၠိုၚ်၊ သၚ်ဂကူမန်ဂမၠိုၚ် ဟွံဂွံကၠုၚ်အခေါၚ်တက်က္ဍိုပ်ချပ်ဂၞန်ကောံစရီုသဳကၠဳရေၚ်သ္ကအ်၊ ဟွံဂွံသ္ဂုတ်သွာတ်ကၠုၚ်လဝ် နကဵုဗ္ၜတ်ဂကူမၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဂှ်ကီု အခိၚ်အခါ အခေါၚ်အရာသ္ဂောံချပ်ဂၞန် ကိစ္စအလာံဂကူဂွံဒှ်မွဲဗီုဓဝ်ဂှ် ဟွံကဵုကၠုၚ်ကီု စတံတအ်ဒှ်ကၠုၚ်ရ။

အခိၚ်ကာလတ္ၚဲဏအ် သၟိၚ်မဟာဗၟာခေတ် အလဵုအသဳဥုတိၚ်သိၚ်ဏအ် ထ္ၜးလဝ်ပယျးဂၠံၚ်အာသၞောတ် ဒဳမဝ်ကရေဇြဳ၊ ဟီုဂးမံၚ်ပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ်အလုံဍုၚ်ပံၚ်ကောံဗၟာမွဲ၊ တံၚ်ဂြဲဗၜေါဝ်ပကောံမံၚ် ပကောံရပ်လွဟ် ပၠန်ဂတးမံၚ် ကုအလဵုသဳသီုဖအိုတ်ဂှ်ဟွံဆဵုဂွံညာတ်မံၚ်ရ။ ဂကောံ ဗော်ဗွဲမဂၠိုၚ်လေဝ်တုပ်စိုတ် ဒေါအ်အာပန်ပှော်ပၠန်ရ။ ဂကောံဂကူပိုဲဗော်ဍုၚ်မန်တၟိလေဝ် တုပ်စိုတ်ထ္ပက်စၟတ်တဲသွက်ဂကူမန် သွက်အလုံဍုၚ်ပံၚ်ကောံဗၟာ ဗီုညးဂမၠိုၚ်ကီုရ။ အကြာဍာ်ပလာဲအလဵုအသဳမဟာဗၟာ-ချိုန်ခဏဏအ် ပိုဲကေတ်အခေါၚ်လေဝ် ပိုဲကၠောန်ဒးမ္ဂး ဒှ်ဂုဏ်ဖဵုသွက်အနာဂတ်ဂကူပိုဲဗွဲမလောန်ရောၚ်။ အခိၚ်အခါအကာဲအရာတ္ၚဲဏအ်ဂှ် ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဂကူမန်ပိုဲသီုဖအိုတ် ပကောံက္ဍိုပ် တက်ကျာရေၚ်သကအ်ဂွံမာန်ရ။ နကဵုဂကောံလိက်ပတ်ယေန်သၞာၚ်၊ ဂကောံသၚ်၊ ဂကောံပရေၚ်ကိစ္စကေၚ်ကာမၞိဟ်၊ ညးတၠပညာ၊ ညးတၠပိုန်ဂြပ်နာနာသာ်တအ်လေဝ် ရန်ကဵုပရေၚ်ဂကူ၊ ဘာသာ၊ သာသနာတုဲ ကောံရေၚ်သကအ်ဂွံမာန်ရ။ အခေါၚ်ဂွံမံၚ်/ဂွံမာန်ဒၟံၚ်တ္ၚဲဏအ်ဂှ် ပိုဲမဒးဃရေက်ဇျှာပ်ကေတ်ထေက်ရ။

နကဵုမၞိဟ်ချူလိက်ဏအ်ချပ်ဂွံတုဲ မိက်ဂွံဗတိုက်ဖအောဝ်ဏာမွဲသာ်ဂှ်-စပ်ကဵုကိစ္စအလာံဂကူ ဂွံဒှ်မွဲဗီုမွဲသၞောတ်ရ။ အလာံတၞဟ်ခြာသွက်ဗော်ညး၊ ဂကောံညး၊ က္ဍိုပ်ညး၊ စပ်ကဵုကိစ္စညး မွဲဗော် မွဲဂကောံမွဲက္ဍိုပ် ဗီုလဵုညးစကာစကာ စကာမာန်မံၚ်ရောၚ်။ စပ်ကဵုပၟိက်ကိစ္စ ဒုၚ်စၞးသွက်အလုံဂကူ မွဲမဂး ထေက်ကဵုမဒးစကာ အလာံဂကူမွဲဗီုဓဝ်ဂှ်ရောၚ်။ သွက်ဂကူပိုဲအခိၚ်အခါ တ္ၚဲဏံဟွံဂွံဍုၚ်မန်ဇေတ်တ်ဏီ ဒှ်ကၠာရလေဝ် ပိုဲသ္ပကောံဓရီုသဳကၠဳသ္ဂုတ်သွာတ် ကၠောန်လဝ်ထေက်ရောၚ်။ ပိုဲဒဂေတ်ဗက်စကာလဝ်ထေက်ရောၚ်။ အလာံဂကူမွဲဗီုဓဝ်ဒှ်မဂး ဖန်ဗဒှ်ကဵုစိုတ်ဓါတ် ညဳသာသၟဟ်သၟန် ပ္ဍဲကိစ္စပရေၚ်ဂကူမွဲသာ်ကီုရောၚ်။ အခါကာလဂွံဍုၚ်မန် ဇေတ်တ်မ္ဂး တန်တဴပ္ဍဲဆန္ဒညးဍုၚ်ကွာန်လ္ပာ်ဂအုံဂၠိုၚ်တအ်ဂှ်ပၠန်ရ။

သၞာံ ၂၀၁၃ သၞာံဂတတေံမဂး ဇၟာပ်ဍုၚ်ဇၟာပ်ဒေသ ပ္ဍဲဝိုၚ်မကၠောန်သ္ပသ္ဘၚ်တ္ၚဲဂကူမန်ဂှ် နကဵုအလာံဗီုပြၚ်မွဲဓဝ်(အလာံဂကူမန်မွဲဗီုဓဝ်) သ္ဂောံရှေ်သှေ်အာမာန်မွဲစွံဖအိုတ် ရန်တၟံတုဲ ညးတၠပညာဆာန်ဂကူအလုံဒေသမန်တအ်ညးဂမၠိုၚ် သြဝ်ကောံဓရီုချပ်ဗ္စာ သ္ဂုတ်သွာတ်အာအိုတ်ညိဂှ် ဆဝ်ဗ္ၚုဟ်ဏာရအဴ။

လျးထဝ်(ကောန်ရာမည)
အဝ်သတေလျာ

Categories
လညာတ်ပါ်ပါဲ

ဝေါဟာ “ပရေၚ်ဖောအ်ဗြေဝ်”တ္ၚဲဏအ်ဂှ် ဘပဠမံၚ်ညးဍုၚ်ကွာန်

သုတေဇ – လပှ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မကတဵုဒှ်မံၚ်

သွက်ဖေါအ်ဗြေဝ်ဒေသထဝါဲဂှ် ဗီုတံင်ဓဇက်လဝ်အစ႘ဇန်

အပ္ဍဲဍုၚ်ဗမာတ္ၚဲဏအ်ဂှ် မစိုပ်မံၚ် ဂၠံၚ်တရဴ ပရေၚ်ပြံၚ်သၠာဲဍာံကွေံရဟာ။ အယောၚ်လာပွပြံၚ်လှာဲဝွံ တုပ်ညံၚ်ကလၚ်စခိုဟ်ကွေံကီုလေဝ် ပကတိရုပ်ဂှ် စဵုကဵုဒးမိပ်သၠောၚ် ကွေံကွေံရောၚ် ဒှ်မာန်ဟွံသေၚ်ဏီရ။ ဟိုတ်ပရူမဂတဵုဒှ်မံၚ်အပ္ဍဲဍုၚ်ဗမာ တ္ၚဲဏအ်ဂှ် ထေက်ကဵုဒးလ္ၚတ်ချူ၊ ဒးဟီုဂး၊ ဒးပါ်ပဲါရ။ ဆဂး ဆအယာံမာတ် ချူဟီုဂးမံၚ် အရာမဂွံဆဵုကေတ်လဝ်အပ္ဍဲ TV၊ ဂွံမိၚ်ကေတ်လဝ် အပ္ဍဲမဳဒဳယာ စပ်ကဵုပရူကိစ္စ ဗော် NLD ဇၞးမာဲ ၄၃ ဒၞာဲသၟးဂှ် ဟွံဍိုက်ပေၚ်ကွေံကွေံ။ ပရေၚ်တဴတက်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဂှ် မဒှ်မံၚ်လ္တူဍုၚ်လ္ဂုၚ် ကဵု နေဝ်ပျေဝ်တဝ်တေံ သၟးဟေၚ်ရ။

Categories
လညာတ်ပါ်ပါဲ

အနာဂတ်ဂတတွဵုရးဍုၚ်ကောန်ဂကူဂမၠိုၚ် သွက်ဂွံဒက်ပ္တန်အာတွဵုရးဍုၚ်ပံၚ်ကောံဇေတ်တ်

နာဲမာန် – ကၟိန်ဍုၚ်ဗၟာဝွံ ကော်ခဴစဒၟံၚ်ခေတ်အဆက်က် ကၟိန်ဍုၚ်(ပြည်ထောၚ်စု)နွံကၠုၚ်ဗွဲမလံလရ။ ပွမကော်ခဴကၟိန်ဍုၚ်သာ်ဏံဂှ် ဗၠေတ်ဒၟံၚ်ကဵုပရေၚ်ဒဒှ်ရောၚ် အစာပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဝှ်ကြံၚ်တံ ဟီုသ္ဂုတ်သွာတ်ရ။ အဓိပ္ပဲါညးတံဟီုဂှ် “ပွမဒှ်ကၟိန်ဍုၚ် ပံၚ်ကောံဟီုဂှ် မွဲဍုၚ်ကဵု မွဲဍုၚ်ပံၚ်ဗစပ်လဝ်တုဲ ကၟိန်ဍုၚ်ပံၚ်ကောံ(ပြည်ထောၚ်စု)ကော်စရ။ အကာဲအရာ ဍုၚ်ဗၟာလၟုဟ်ဂှ် ဒက်ပ္တန်လဝ်ဗီုပြၚ် တွဵုရးဍုၚ်မွဲကဵုမွဲဟွံသေၚ်၊

Categories
လညာတ်ပါ်ပါဲ

မၚ်ရံၚ်အခိၚ်ညိတုဲမှ ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ လုပ်ဒေံါပန်ပှော်ထေက်ရောၚ် ဂကောံပံၚ်ကောံပရေၚ်ဂကူမန် ဗွိုၚ်အပ္ဍဲဍုၚ် သ္ပပေဲါသ္ၚဳဂၠိပ်

နာဲမာန် – ကြဴနူဗော်ဍုၚ်မန်တၟိကဵု ဂကောံရေၚ်တၠုၚ်ပရေၚ်ၜိုဟ်လလံဆဵုဂဗအလန်ဒုတိယ ပ္ဍဲဍုၚ်မတ်မလီုဂှ်တုဲ ဇြဟတ်ဓရိုဟ် သွာၚ်နာနာ ကဵုကၠုၚ်လညာတ် သွက်ဂွံလုပ်ဒေံါပန်ပှော်မွဲအလန်ပၠန်ဂှ် နကဵု ဂကောံပံၚ်ကောံပရေၚ်ဂကူမန် ဗွိုၚ်အပ္ဍဲဍုၚ်တံ သ္ပပေဲါသ္ၚဳဂၠိပ်လ္တူအကာဲအရာတ္ၚဲဏံတုဲ မၚ်ရံၚ်အခိၚ်ညိတုဲမှ ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ

Categories
လညာတ်ပါ်ပါဲ

အလဵုအသဳတၟိ (ဝါ) ပ္ၚံက်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တၟိဒးစွံသတိဇၞော်ဇၞော်

နာဲစိတ္တတၠမန် – တ္ၚဲဏံပ္ဍဲကၟိန်ဍုၚ်ပိုဲဂှ် နူကဵုကယျိုၚ်ပၞာန်ဂှ် လှာဲၜးထောံတုဲစိုပ်ကၠုၚ်ကဆံၚ်မၞိဟ်အုပ်ဓုပ် (ဝါ) နဒဒှ်ဂကူပၞာန်ဗၟာ ရာံတိတ်တံ ကလေၚ်အုပ်ဓုပ်ကောပ်ကာဲဍုၚ်ကွာန်ပၠန်ဂှ်လေဝ် ဒးပသတိဇၞော်ဇၞော်မွဲရ။

Categories
လညာတ်ပါ်ပါဲ

တ္ၚဲကောန်ဂကူမန်(၆၅)ဝါ ကဵု ပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ်ကၟိန်ဍုၚ်မန်ဗၟာ

နာဲမာန် – “(ဒိန် – ဒိန် – ဒိန်)”ဣဏံဂှ် ဒှ်ရမျှာၚ်ဂကောံဗေန်ခရာတံ ကဵု ကရောၚ်ပၞာန်ရပ်အလာံတံ အဃောဇက်တိုန်ဒၟံၚ် အသေအဟာန်တ္ၚဲကောန်ဂကူမန် မရနုက်ကဵု(၆၅)ဝါ ပ္ဍဲပွိုၚ်ဍုၚ်ဇြပ်ဗုရ။ တုပ်ကဵုသာ်ဏံကီု ဂကောံပတိုန်စရာဲ ဇက်တိုန်နကဵုဗေန်ခရာ ကဵု ကရောၚ်ပၞာန်ရပ်အလာံတံဂှ် ဒၞာဲစၚ်ဗဟဵု

Categories
လညာတ်ပါ်ပါဲ

ဂဥုဲဝိဝိၚ်ကဵုလညာတ်သမ္တီ

မန်ဒဵုဂူ – မၞိဟ်သုၚ်စေဲါဂဥုဲဝိဝိၚ် မပ္တံကဵုဘိၚ်ဘၚ်တံဂှ် လညာတ်ညာဏ်ဟုတ်ယအ်စှေ်အာတီတီရ။ ပရေၚ်ထတ်ယုက်လေဝ် အသိၚ်ဍိုန်စှေ်အာကီုရ။ သၟတ်မန်ပိုဲပ္ဍဲခေတ်ဏံ သုၚ်စေဲါကၠုၚ်ဂဥုဲဝိဝိၚ်တုဲ လ္ၚဵုတံထောံကမၠောန်ကၟိတ်၊ လ္ၚဵုတံထောံသ္ၚိဌာန်၊ ပြးနူကောန်ဇာတ်၊ အိန်ထံၚ်လီုလာ် ဒဒိုက်နာနာသာ် ကတဵုဒှ်တိုန် ပ္ဍဲညးမသုၚ်စေဲါဂဥုဲဝိဝိၚ်တံဂှ် သ္ဂောံဆဵုကေတ်ရ။

Categories
လညာတ်ပါ်ပါဲ

တၠဂုဏ်အဇ္ဇ (ကော်) ဇြဝ်လာတ် ဟီုဂလာန်ပ္ဍဲကောံဓရီုဇၞော်ပရေၚ်ဂကူမန် သၞာံ (၂၀၁၂)

ဗီု တၠဂုဏ်အ္စာအဇ္ဇ (ကော်) ဇြဝ်လာတ်

ကဵုဂွံဍိုက်ပေၚ်ကဵုမ္ၚဵုသီုညးဖအိုတ်ညိ ကောန်ဂကူမန်ပိုဲတအ်။ တၠဂုဏ်ဂှ် ဟိုတ်နူဒစဵုဒစးသၞောဝ်အုပ်ဓုပ်ဍုၚ် (၂၀၀၈) ပေဲါရုဲမာဲ (၂၀၁၀)တုဲ ဒးကၠုၚ်ထံၚ်ရ။ စိုပ်ထံၚ်တုဲမှ ဂွံတီကေတ် ဒဒှ်ရကောန်ဂကူမန်ပိုဲ အပ္ဍဲဍုၚ်ပိုဲကီု၊ ဒၟံၚ်ဍုၚ်သၟာၚ်ကီု၊ ဂကောံနာနာကီု နကဵုပူဂဵုကီု ခမဳသၚ်ကီု ဂကောံသၟတ်တအ်ကီု ကဵုကၠုၚ်ရီုဗၚ်ထံက်ပၚ်ဂှ် လ္တူတၠဂုဏ်ဂှ် မိပ်စိုတ်တၚ်ဂုဏ်ဗွဲမလောန်ရ။

အဃောနွံပ္ဍဲထံၚ်တေံဂှ် ဂွံမိၚ်ကေတ် ကောန်ဂကူပိုဲဟွံဝိုတ်စ ဟွံထောံတၠဂုဏ်ပုဟ်ဂှ် ဂွံတီကေတ်တုဲ မိပ်စိုတ်ဝိုတ်ကၠေံဟွံမာန်ပုဟ်။ ပဳတိဏံဂှ် ရှ်သာနွံ (စခိုဟ်)ကွေံကွေံရ။ သွက်တၠဂုဏ်ဂှ် စအာပဳတိဏံ မွဲအာယုက်ရ။ အခိၚ်တၠဂုဏ် နွံပ္ဍဲထံၚ်တေံဂှ်တှေ် တၠဂုဏ် ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ်လဝ် နကဵုစိုတ်ဓါတ်မွဲဂှ် လ္တူကောန်ဂကူ လ္တူဂကောံ လ္တူသ္ကအ်ရဲ မၚ်မွဲအာသစ္စမာန်မံၚ်လၟိုန်ရ။

ဂလာန်စိုတ်ဓါတ်တၠဂုဏ် ဂွံမံၚ်ပ္ဍဲထံၚ်မာန် လ္တူအလဵုအသဳတအ် ဖျေံလဝ်ထံၚ်ဂှ် ဆအယာံမာတ်ကာယတၠဂုဏ်ဟေၚ်ရ ဍေံဖျေံထံၚ်ဂွံ။ စိုတ်ဓါတ်တၠဂုဏ်ဂှ် ဆလအ်မှ ဍေံဖျေံထံၚ်ဟွံဂွံပုဟ်။ အခိၚ်တၠဂုဏ်နွံပ္ဍဲထံၚ်ဂှ် စပ်ကဵုပရေၚ်ကောန်ဂကူ ကၠောန်ဂွံမံၚ်ဏောၚ်ဂှ် မိက်ဂွံလဴထ္ၜးကဵုညိ။

ပ္ဍဲထံၚ်ဖာသီတေံဂှ် နူဂယး ၆ နာဍဳ မွဲအခိၚ် သဝ်တ္ၚဲ ၆ နာဍဳ မွဲအခိၚ် မွဲတ္ၚဲ (၂) အခိၚ်ဂှ် တၠဂုဏ်ဒယှေ်ဒၟံၚ် ရှေ်သှေ်ဒၟံၚ် ဒွက်ကောန်ဂကူလၟိုန်ရ။ ဒယှေ်ကညာၚ်ဒၟံၚ်မွဲကအ်ရ။ ၜိုန်ရနွံဒၟံၚ်ညးမွဲကီုလေဝ် စိုတ်ဓါတ်နွံမံၚ်ဏောၚ်တှေ် စၟတ်သမ္တီတ္ၚဲကောန်ဂကူပိုဲ ကၠောန်ဂွံရ တိသုန္ဓရဳဂှ် သ္ပသဘၚ်ကၞာရ။ ၜိုန်ရသဘၚ်ကၞာဟွံမွဲ အလာံဟွံမွဲကီုလေဝ် ရှေ်သှေ်တ္ၚဲကောန်ဂကူဂွံမံၚ်ဏောၚ်ဂှ် မိက်ဂွံလဴကီုရ။

အခိၚ်တၠဂုဏ် ဒးထံၚ် ပ္ဍဲအၚ်စိၚ်ကီု ဖါသီကီုဂှ် ဂွံဆဵုဂဗကဵု သၟာပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တအ် တၟာဟလိုၚ်ရ၊ အခိၚ်ဂှ် စပ်ကဵုမူဍုၚ်ဗၟာဏံတုဲ ဂွံမိၚ်ကေတ်ရမျှာၚ်တုပ်ဂှ်တှေ် ကောန်ဍုၚ်အရေၚ်တအ် မၚ်စၟဳမံၚ် ကၟိန်ဍုၚ်ဖေဝ်ဒရေဝ်ကီုရ။ သၟာပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဗၟာတအ်ဂှ်တှေ် ဍေံတအ်ဟွံဒးစိုတ်ပုဟ်။

ပ္ဍဲကဵုဂိတု ဂျာန္နဝါရဳ ၁၃-၂၀၁၂ ဂွံဆဵုကေတ်မုက်မတ် မိမအ္စာတအ်ဂှ်ကီု၊ ပ္ဍဲတ္ၚဲဏံဂွံဆဵုကေတ် မုက်မတ်ကောန်ဂကူမန်ပိုဲ ပ္ဍဲကောံဓရီုဇၞော်ဏံတုဲ တၠဂုဏ်မိပ်စိုတ်ဗွဲမလောန်ရ။ နူကဵုဂကောံ MAU ဏံ ဘိက်တၠဂုဏ် ကဵုကၠုၚ်စိုပ်ဂှ်လေဝ် မိပ်စိုတ်ဗွဲမလောန်ရ။ နူကဵုညးစၞးတအ် ပ္တိုန်ထ္ၜး သ္ပစၟတ်သမ္တီကဵု တၠဂုဏ်ဂှ်လေဝ် မိပ်စိုတ်တၚ်ဂုဏ်ဗွဲမလောန်ရ။ ဟိုတ်နူကၠောန်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တုဲ တၠဂုဏ်ဒးကၠုၚ်ထံၚ်။ စိုပ်မ္ၚးထံၚ်လေဝ် ဆက်တုဲကၠောန်အာပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဏောၚ်ဂှ် မိက်ဂွံကဵုဏာဂလာန်ဂတိပါၚ်ရ။ ပရေၚ်ပၠန်ဂတးပိုဲဂှ် ဟွံတုဲဏီပုဟ်၊ ဟွံစိုပ်တိုၚ်ပ္ကဴပိုဲဏီပုဟ် ကံကုသဵုဂကူမန် မန်ဂွံဖန်ကေတ်မာန် ညးညးအဲအဲ ကသေံကၟဝ် ဆဝ်မ္ၚုဟ်ညးသ္ကအ်တုဲ ကၠောန်အာညိဂှ် ဆဝ်မ္ၚုဟ်ဏာ အုပ်ကၠေံနိဂီုရအဴ။

Categories
လညာတ်ပါ်ပါဲ

ဟွံပြေပြံၚ်တှေ် ဆက်ကြံၚ်မ္ၚိဟ်ရနွံ

တိမန် – အကာဲအရာပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မန်ဗၟာတ္ၚဲဏံဂှ် ဗီုကၠောန်ဝါတ်ကီု၊ ဗီုလဵုဆက်သရုပ်နိဂီုရောဂှ်လေဝ် ဂွံခါတ် အကာဲဝါတ်ဂါတ်မံၚ်ညိရောၚ်။ အဓိကဗွဲတၟေၚ် ညးမလုပ်ချဳဒရာၚ်မံၚ်နဇိုၚ်နတဲတံဂှ် သာတုဲတီဂၠိုၚ်ရောၚ်။ အကြာကြာဟွံပြေပြံၚ် တံၚ်ခယျကဵုကေတ်မံၚ်ညးသ္ကအ်ဂှ် ညးဟွံဂံၚ်ပတှေ်အဲ အဲဟွံဂံၚ်ပတှေ်ညး နွံဒၟံၚ် အပ္ဍဲအကာဲအရာဏံဏီဖိုဟ်ရ။

Categories
လညာတ်ပါ်ပါဲ

ပေဲါဗတိုက်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်

နာဲမတ်ဒိပ် – ပေဲါဗတိုက် ကောန်ဍုၚ်အရၚ်ဂှ် ဟိုတ်နူဒုၚ်လဝ်သ္ဇိုၚ်ကဵု ဂကူတုဲ ဒှ်ပေဲါဗတိုက်ဇမၠိၚ်မွဲရ။ ညံၚ်ရဴပေဲါဗတိုက် မွဲဍုၚ်ကဵုမွဲဍုၚ်ဂှ် တီသွဟ်ပြဟ်ဟ် ဟွံမာန်ရ။ ဟိုတ်နူဒှ်ပေဲါဗတိုက်ဇမၠိၚ်တုဲ ညးမကဵုအခိၚ်မာန် ညးမတီဍာန်ဒးဂှ် သဂွံအံၚ်ဇၞးဟေၚ်ရ။ ပေဲါဗတိုက်ဝွံ ညးဍုၚ်ကွာန်တံ ဆဇြဟတ်မၞိဟ် ဇြဟတ်သြန်သၟး ဟွံက သီုအခိၚ်ပူဂဵုညးတံ ပါ်ပရအ်ကဵုမာန်မ္ဂး အံၚ်ဇၞးလောဲသွာရ၊ ဂၠံၚ်ဍာန်ပေဲါဗတိုက် မကွာ်မံၚ်ဂှ် ဒးရးခိုဟ်ဆာဲမ္ဂး အန္တရာယ်ဂှ်လေဝ် အောန် ကမၠောန်ဂှ်လေဝ် စိုပ်ဒတုဲပြဟ်ရောၚ် မိက်ဂွံဟီုရ။