တိုၚ်ထဝ် – မေ၊ ၂၀၁၁
ယွံကောန်ဂကူမန် သၟတ်ခေတ်တၟိတံ ဂလာန်ဝေါဟာရ သ္ပလဝ်သုတေသန ကံက်နုက်နၚ်လဝ် နူဇာတ်မသုန်ကၠံမသုန်စှော် ကေုာံ ဇာတ်သၟိၚ်ဝေသန္တဝ် ဗွဲသၟဝ်တံဝွံ ဒၞာဲသၟိက်ဂွံသ္ပအဓိက သဳကၠဳအာဂှ် ကစံက်လဝ် မလိက်တံဂှ်အိုတ်ရ၊ ၜိုန်ရကစံက်လဝ်မလိက် ဗွဲမဂၠိုၚ်ကီုလေဝ် စပ်ကဵုဝေါဟာရ “ကု၊ ကဵု ၊ ကေုာံ” တံဂှ်ဟေၚ် သ္ပလဝ်အဓိကတုဲ စၞောန်ပညုၚ် ပတိုန်ထ္ၜးလဝ်ရ။ ဝေါဟာရပိမဏံဝွံ ဗွဲမတ္ၜန်တ္ၜောဲ ယှုက်ထုဲ လီၜန် စကာမံၚ် သီုမဟွံကၠးစိုတ်အိုတ်ဂှ်တုဲ၊ တၞဟ်နမိက်ဂွံကဵုကၠးကေတ်စိုတ် ပ္ဍဲအရာစကာ ရပ်စပ် ချူဆာဲဂှ်တုဲ၊ မိက်ဂွံစဳပျးကဵု အတိုၚ်ကျာ်ဇၞော် အာစာတၠအစွောံ မစကာရပ်စပ်လဝ် ပ္ဍဲလိက်ကၞပ်ညးဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။
ပ္ဍဲခေတ်ပစ္စုပ္ပန်ဝွံ ဗီုညးခံၚ် ညးစကာဒၟံၚ် ဝေါဟာရပိမတံဂှ်တုဲ ဟွံစှေ်လၟေၚ် ဗီုပြၚ်လိက်မန်ကွေံကွေံရ၊ ညးလ္ၚဵု ကေတ်လဝ်ကိုန်ဂစိုတ် ပ္ဍဲအရာချူလိက်မ္ဂး “ကု” ရ စကာဂွံ၊ “ကဵု” ဂှ်စကာဟွံဂွံ ဒှ်မံၚ်ဂလာန်လဟီု ဂးတုဲ၊ ဟွံစကာ “ကဵု” သက်က်ရ။ “ကေုာံ” ဂှ်ပၠန်လေဝ် ဗွဲမဂၠိုၚ် ဂံၚ်စကာအိုတ်ဂှ်၊ အကြာပိုတ် မွဲကဵုမွဲ၊ ဝါကျမွဲကဵုမွဲသၟး ဂၠိုၚ်ပၠန်ရ၊ ပ္ဍဲဒၞာဲတၞဟ်တံဂှ် ဟွံဂံၚ်စကာအိုတ်ပၠန်ရ၊ စပ်ကဵုဒၞာဲလဵု စကာဂွံတံဂှ် ဗီုကျာ်ဇၞော်အာစာ စကာရပ်စပ်လဝ်တံဂှ် အဲဂၠိုက်ဂၠာဲ ပတိုန်ထ္ၜးလဝ် ဗွဲမထေက်ကြိုက်ရ။ ဆက်လ္ၚတ်ရံၚ် ဗွဲသၟဝ်တေံ အတိုၚ်မကၠုၚ် နူဇာတ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ညိ၊
“၄၄၆။ တက္ကလဇာတ်
“ကောန်တြုံဂှ် နွံကုပညာသကာသန် စဳကၠးသန်” (မလ–၆)
“ကုမအဲဂှ် ပွမကဵုဂစိုတ် မဣတတေံ ( အပါနော်ညး) ဂှ် ကဵုပသွံ၊ တၞဟ်နဣတေံ (အပါညး) ဂစိုတ်မ ဣတေံ (အပါနော်ညး) ဂှ် အဲဟွံကဵုပရ” (မလ–၆)
၄၄၈။ ကုက္ကုတဇာတ်
“ပတွဵုနူတ္ၚဲဝွံတုဲ ပွမဖှ်သာ်ဝွံ အဲဟွံပရ” အသီဂး “အဲစာၚ် သ္ဂောံပသဟာဲ ကေုာံ ညးမဖှ်သာ်ဂှ် အဲဟမွဲဂၞပ်ရ ဗှေ်အာကၠေံရ” (မလ– ၂၇)
“ဂလာန်သၞေမ်သၞဴတံဂှ် ဟီုတုဲ အတိုၚ်ဂလာန် မဟီုတုဲ ဟွံသပဂှ်ကီု တြုံလ္ၚဵုဂှ် ဂလာန်မမိပ် ညံၚ်မ္ဒးကတောဝ်ညးဂှ် ဟီုတုဲ အတိုၚ်ဂလာန် မဟီု ဟွံသ္ပဂှ်ကီု ကုပူဂဵုတံဂှ် ဂပ်ဝ်ခၠန်အိုတ်ရ ဂပ်ဝ်ဝေၚ်ပဲါထေက်ရ”(မလ–၂၈)
“ယြဴညးမွဲ မပလွေဟ် ပွမရှေ်သှေ်ရဴဂဴ မဒဒှေ်ဒယှ် ဗွဲမဗိုန်ဂှ်တုဲ ဍေံပအန္တရာဲကဵုဇကု ဗွဲကြဴပၠန်ဂှ် ကုပူဂဵုမဖှ်သာ်ဂှ်ကီု”(မလ–၂၈)
“ဍေံမၞုံပရိုက်စိုတ် မဗ္ဒန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဟဒယဝတ္ထုဍေံဂှ် ကုပူဂဵု မပ္တံမိတ်သာ်ဂှ်ကီုလေဝ် ဟဂပ်ဝ် ဒဒှေ်ဒယှ်ရ”(၂၉)
၄၉၆။ ဘိက္ခာပရမ္မရဇာတ်
“သၟိၚ်တုန်လေဝ် ကဵုကၠေံ ပြောဟိတ်အစာသၟိၚ်၊ ပြောဟိတ်လေဝ် ကဵုကၠေံဣသိ၊ ဣသိတုန်လေဝ် ကဵုကၠေံဒါန် ကုပစ္စေဂဗုတ် ပစ္စေဂဗုတ်ဂှ် သက်ကဵုဒါန် မပြဲနူဇကု ဟမွဲတုဲ နအလဵုဇကုဂှ် ဣတေံပပြဘိုက်ရ” (မလ–၃၄၈–၃၄၉)
၅၀၅။ သောမနဿဇာတ်
“သၟိၚ်မအဲ အနုညာတ်ကဵုအဲဍိက်ညိအဴ၊ သၟိၚ်မကဵုအခေါၚ် ကဵုအဲဍိက် ဂွံပဂမှဳညိရအဴ” (မလ–၅၆)
၅၁၄။ ဆဒ္ဒန္တဇာတ်
“ထောံမစ္ဆေရ ပဇမၞော်ကဵုဓဝ်သဒ္ဓါတုဲ လမျီုသီုဒြၚ်ၜါ ဟွံရိုဟ်စတုဲ ဂွံသလးကဵုဒါန်ကဵုလၟဂှ် ဒှ်အသဝ် သူစရိုတ်ကွေံရ”
၅၂၂။ သရဘၚ်္ဂဇာတ်
“ကွတ်ဝွံ ကဵုဒဒိုက်အပဲါကဵုအဲရောၚ်သွံ” (မလ–၃၁၃)
ဇာတ်ဝေသန္တဝ်
“ပိုဲဍိက်ပရာပ်ဏာကဵု လ္ၚောဝ်ဇိုၚ်ဣသိကာလဒေဝဳလ မစိုန်ဒှ်တဴ အစာအဲဍိက် ဇိုၚ်တၠဳမၞံုကုပိုန် ဂတးတိုန် ဒွံကၞိပ် ဣသိကာလဒေဝဳလပၠန်တုန်” (မလ– ၅၁၂)
“ညးၜါၝဲကဵုဒေံ ကလိဂွံတုဲ သ္ဂးကုရၚ်သ္ကံရ၊ ကျာ်မ္ဂးဝွံ သ္ဇိုၚ်ကလိဂွံဆဵုသန် ဇဖန်ပိုဲမဆဵုကျာ် ကြက်စၠန် သီုပ္ကဴထဝ်ဝွံ ပိုဲသ္တိတ်ပပူဇဴကျာ်ရ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပ္တီရၚ်သ္ကံတုဲ” (မလ– ၅၁၆)
“ကေုာံမွဲဟာန် ဨကရာတ် ပ္ဍဲဌာန်မွဲ ဗတ်ရပၟတ်ဂဵုတိုန် ဒးချိုတ်အာ ကရောံဨကရာတ်ဂှ် ပြဲသန် ကုအဲဍိက်ဗြဴ ဝေၚ်ကၠေံ နူဨကရာတ်မွဲတုဲ ဂယိုၚ်လမျီုဟွံပြဲ ကုအဲဍိက်ဗြဴရ၊ ညံၚ်ပၟိက်ကောန်ဂစေံ မဒ္ဂေတ်ဗက်အာမိကီုရ ညံၚ်ရဴဂှ် အဲဍိက်ဗြဴ ဗက်အာဨကရာတ်ကီုရ” (မလ– ၅၄၃)”
ပ္ဍဲတက္ကလဇာတ်ဂှ်၊ “ကောန်တြုံဂှ် နွံကုပညာသကာသန် စဳကၠးသန်” ဂှ်၊ ယဝ်ပိုဲချူခေတ်လၟုဟ်မ္ဂး “နွံကဵုပညာ”ရ၊ ပွမချူသာ်ဝွံဂှ် ဗၠေတ်ရဟွံသေၚ်၊ ဒဒှ်ရ ဒၞာဲဝွံ စကာ “ကု”ဂွံမံၚ်ဂှ် မိက်ဂွံကဵုပစိုတ်ညိရ၊ ပိုဲပြံၚ်ချူသာ်ဝွံ ဂွံကီုရောၚ်ဂှ် ဟွံမိက်ကဵုဒှ် သၠေဟ်ပၟာရ၊
တုဲပၠန် ပ္ဍဲပိုတ်လိက်“ကုမအဲဂှ် ပွမကဵုဂစိုတ်မဣတတေံ ( အပါနော်ညး) ဂှ် ကဵုပသွံ၊ တၞဟ်နဣတေံ (အပါညး) ဂစိုတ်မဣတေံ (အပါနော်ညး) ဂှ် အဲဟွံကဵုပရ” ဝွံ၊ ညးမဒှ်ကောန်ၚာ် အလံၚ်ဗောဓိသတ်ဂှ် တီကေတ်ဒဒှ်ရ မိညးတေံ ထဴကဵုအပါညးတေံ ဂစိုတ်မိနော် အပါနော်ညးတေံဂှ်တုဲ၊ ဗီုကောန်ၚာ်ဂှ် ကူချပ်ဒှ်ကၠုၚ် ပ္ဍဲစိုတ်ဂှ်တုဲ ချူဗၟံက် လဝ်သာ်ဝွံရ၊ မလိက်မဂး”ကု”ဒၞာဲဝွံဂှ် စကာလဝ် ဗွဲမဍိုဟ်ကေက်ဆိုက်ဗဒက်ရ၊ ယဝ်ရပိုဲဒးချူကေတ်ပ္ဍဲခေတ် လၟုဟ်မ္ဂး ဝါကျဂှ် ဗီုလဵုဒှ်အာ၊ ပိုတ်လိက်ဂှ် ဗီုလဵုဒှ်အာမာန်ရောဂှ် ကေတ်ဟွံဒးရ၊ ပိုဲဗှ်စမ်ရံၚ်မွဲတဲတုဲ တီကေတ်အဓိပ္ပဲါ ပိုတ်လိက်ဂှ်တုဲ နကဵုဗီုပိုဲကဵုပိုဲ ချူကေတ်တုဲ ၜတ်ကၞာတ်ရံၚ်မ္ဂး အဆံၚ်ဍေံ တၞဟ်ခြာလောန် ဒှ်မာန်ရောၚ်၊
“ထဴကဵုအပါအဲ ဂစိုတ်မိနော်အပါနော်အဲသွံ၊ (ဖအောဝ်ကဵုအပါအဲ ဂစိုတ်မိမညးသွံ)၊ ပွမဂစိုတ်မိမညးသာ်ဝွံဂှ် အဲဟွံ ကဵုညးသ္ပရ” ၊ ဝါကျဝွံ ဗီုအဲကၠိုဟ်ကေတ် အဓိပ္ပဲါတုဲ ကလေၚ်ချူလဝ်ရ၊ ဝါကျအဲ ချူလဝ်ဝွံကဵု ဝါကျ ပ္ဍဲပိုတ်လိက်ဂှ် ဗၞတ်ဂလိုၚ်လဵု အဆံၚ်တၞဟ်ခြာအာရောဂှ် ညးမဗှ်လိက်တံ တီကေတ်မာန်ရ၊ ပ္ဍဲကဵုကလေၚ်ချုလဝ်ဝွံ ဒဒှ်ရ ဂွံစကာရပ်စပ် မလိက်ဝေါဟာရမ္ဂး “ကု” ဂှ် ချပ်လေဝ် ဟွံစိုပ်ရ၊ မသၟေဟ်ဝိဘတ်ဂှ် ပသှေ်စွံကၠေံ သီုဟွံစကာမွဲသာ်ရ၊ ဇာတ်တံဝွံ ပ္ဍဲပြကိုဟ်လိက်ဘာသာဗၟာလေဝ် (ကၠာဲနူပါဠိ) တုပ်ပ်နွံကီုဂှ်တုဲ ပိုဲဗှ်ကၠိုဟ်လိက်ဗၟာတုဲ ကလေၚ်ကၠာဲဘာသာမန်တုဲ ၜတ်ကၞာတ်ရံၚ်ကဵု ကွတ်ကျာ်ဇၞော်ချူလဝ်တံဂှ်မ္ဂး အဆံၚ်လိက်မန်ပိုဲလၟုဟ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် တီကေတ် ဗွဲမပြာကတ်မာန်ကီုရ။ ပိုဲဆက်လ္ၚတ်အာ ပိုတ်တၞဟ်ပၠန်စိုအ်။
ပ္ဍဲပိုဒ်မ္ဂး “ပတွဵုနူတ္ၚဲဝွံတုဲ ပွမဖှ်သာ်ဝွံ အဲဟွံပရ” အသီဂး “အဲစာၚ်သ္ဂောံပသဟာဲ ကေုာံညးမဖှ်သာ်ဂှ် အဲဟမွဲဂၞပ်ရ ဗှေ်အာကၠေံရ” (မလ- ၂၇) ဂှ်တုန်၊ ပိုတ်မ္ဂး “ကေုာံ” ဒၞာဲဝွံဂှ် ကၠးဒၟံၚ်ဗွဲမဂၠိုၚ် ဟွံဒးဒှ်သံသယကွေံကွေံရ၊ ခါပိုဲဟီုဂှ် စၞး ပိုဲစကာရပ်စပ် “ကေုာံ” ဂှ် ပိုဲစကာရပ်စပ် “ကဵု” ရ။ ဥပမာ ပံၚ်ကဵုကမၠတ် ဒှ်ကမၠတ် ပံၚ်ကဵုဒမၠ ဒှ်ဒမၠ မဒှ်ရ၊ “ကေုာံပူဂဵုသမၠီုဒမၠမတာ လ္ပပံၚ်ဖက်ညိ၊ ကေုာံပူဂဵုတၠပညာ ပံၚ်ဖက်ညိ” ပိုတ်ဂလာန်ဝွံ ပိုဲဂွံဗှ်ဆဵုဂၠိုၚ်မံၚ်ကီုရ၊ ဆဂး ကာလပိုဲဟီုအရေဝ်ဂှ် “ လ္ပပံၚ်ဖက်ကဵု (ကေုာံ) ပူဂဵုသမၠီုညိ၊ ပံၚ်ဖက်ကဵု (ကေုာံ) တၠပညာညိ” သာ်ဝွံ ပိုဲဟီုအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲဝါကျဝွံ ယဝ်ပိုဲပါ်ကၠေံ ၜါဒကုတ်မ္ဂး “ကေုာံပူဂဵုသမၠီုဒမၠမတာ” ဒှ်အာ မွဲဒကုတ်၊ “လ္ပပံၚ်ဖက်ညိ” ဒှ်မွဲဒကုတ်ရ၊ ၜါဒကုတ်ဝွံ ဒကုတ်လဵု ပိုဲစွံကၠာရောဂှ် တန်တဴကဵုပိုဲရ၊ ယဝ်ပိုဲစွံ ပိုတ်ကြိယာကၠာမ္ဂး ဒှ်အာသာ်ဝွံရ၊ “လ္ပပံၚ်ဖက်ကဵု (ကေုာံ) ပူဂဵုသမၠီုညိ၊ ပံၚ်ဖက်ကဵု (ကေုာံ) တၠပညာညိ”။ ယဝ်ပိုဲ စွံပိုတ်ကြိယာကြဴမ္ဂး ဍေံဒှ်အာသာ်ဝွံရ၊ “ကေုာံ (ကဵု) ပူဂဵု သမၠီုဒမၠမတာ လ္ပပံၚ်ဖက်ညိ၊ ကေုာံ (ကဵု) ပူဂဵုတၠပညာ ပံၚ်ဖက်ညိ”။
“သၟိၚ်မအဲ အနုညာတ်ကဵုအဲဍိက်ညိအဴ၊ သၟိၚ်မကဵုအခေါၚ်ကဵုအဲဍိက် ဂွံပဂမှဳညိရအဴ”
“ထောံမစ္ဆေရ ပဇမၞော်ကဵု ဓဝ်သဒ္ဓါတုဲ လမျီုသီုဒြၚ်ၜါ ဟွံရိုဟ်စတုဲ ဂွံသလးကဵုဒါန် ကဵုလၟဂှ် ဒှ်အသဝ် သူစရိုတ်ကွေံရ”
“ကွတ်ဝွံ ကဵုဒဒိုက်အပဲါ ကဵုအဲရောၚ်သွံ”
ပ္ဍဲပိုတ်လတူဝွံ ပိပိုတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် စၞးဒးစကာ “ကု” ဂှ် ညးစကာရပ်စပ်လဝ် “ကဵု” ဂှ်လေဝ် ဂွံဆဵုကေတ်ပၠန်ရ။ ပိုတ်မဂး “ဂွံသလးကဵုဒါန်ကဵုလၟဂှ်” စၞးဒးရပ်စပ်”ကု” ဂှ် ညးစကာရပ်စပ်လဝ် “ကဵု” ၜါမဂှ် ဂွံလ္ၚတ်ကေတ်ပၠန်ရ။ ပ္ဍဲဂတဒါန်ဂှ် “ကဵု” မွဲမ နွံမံၚ်ဂှ်တုဲ ပိုတ်လကြဴဒါန် “ကဵု” ဂှ် ၜိုန်ရပိုဲခယျကေတ် ဒးစကာရပ်စပ် “ကု” ထေက်ကီုလေဝ် ညးစကာလဝ် “ကဵု” ဖိုဟ်ပၠန်ရ။ ဟိုတ်ဂှ်တုဲ ပိုတ်မ္ဂး “ကဵု” ဂှ် ဒဒှ်ရ စကာ ပ္ဍဲအရာ ဟီုဂလာန်သၟး ဟွံသေၚ်၊ ပ္ဍဲအရာချူဆာဲလေဝ် စကာမံၚ် လှဲလှဲလးလးဂှ် ဂွံဆဵုကေတ်ပၠန်ရ။
ဗီုပြၚ်နဲကဲညးစကာရပ်စပ်လဝ်တံဂှ် ကာလပိုဲ ဗှ်လ္ၚတ်ဂှ် ၜိုန်ရကၠိုဟ်ကေတ် လောဲသွာဂးကီုလေဝ် ကာလပိုဲဒးချူဂှ် ချူဟွံတိုန်တဲကွေံကွေံရ၊ ချူပၠန်လေဝ် ခက်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲအာရီုမတ် ကေုာံ အာရီုစိုတ် ညးမဗှ်လိက်တံအိုတ်ပၠန်ရ၊ တြေံဂှ်လေဝ် လ္ပကၠဟ် တၟိဂှ်လေဝ် လ္ပဗလးညိ။ ဍေံခိုဟ်ကၠုၚ်ကဵု ဂကူပိုဲဍာံဍာံရ။ ဍုၚ်ဟွံဇၞော်မောဝ်မ္ဂး လိက်ပတ်လေဝ် ဂွံဇၞော်မောဝ်ကီု ဂွံလှဲလးကီုဟီုဂှ် ဟွံလောဲသွာကွေံကွေံကီုရ။ လိက်မန် ညးတံ ချူမံၚ်ကၠာကၠာတေံ ကဆံၚ်ဂွံစိုပ်မံၚ်ဂှ် ဟိုတ်နူဍုၚ်မန် ဇၞော်မောဝ် ဂဵုလဟဵုမံၚ် အိုတ်ကၞောတ် ပ္ဍဲအယှဒိုဟ်အဂၞဲရောၚ်၊ တုဲပၠန် ကာလဂကူဗၠးၜးတုဲရောၚ် ကတ်လ္ၚတ် လိက်ပတ်မန်ပၠန်မ္ဂးလေဝ် လိက်ပတ်ပိုဲဂှ် ကၠေံကၠက်အာကၠာရောၚ်။ သွက်ဂကူ ဂွံဗၠးၜးကီု သွက်လိက်ပတ် ဂွံဂျိုၚ်တန်တဴ ဂဵုလဟဵုအာကီုဂှ် ဒးကၠောန်ၜိုတ် ပတိတ်အာဇြဟတ် မွဲတဲမွဲစွံရောၚ်။
2 replies on “လိက်မန်ဂှ် ယဝ်ခၞံဗဒှ်ကေတ်တၟိမ္ဂး (သကုတ်ၜါ)”
နဲကဲလိက်ပတ်မည်တံဂှ် ချူထၟံက်ထ္ၜးကဵုဂၠိုၚ်ၚ်ညိ၊ တိုၚ်ထဝ်။
တိုၚ်ထဝ် ပတိုန်ထ္ၜးလဝ် ခိုဟ်လောန်သန်။ ဆဂး မဝေါဟာ(ကစံက်)ဏံဝွံ။ ဗက်တိဍာ်တုဲ ချူလဝ်ဏောၚ်ဂှ် ညးတၠပညာတံဂး ဝေါဟာမန် မဍာံစ္ၜတ်မွဲမ္ဂး(လမ္စံက်)ဏောၚ်ဂှ်။