မိလျးထဝ် – ကောန်ၚာ်ကောန်ဂကူမန် ပ္ဍဲကွာန်ဝၚ်က(ဍုၚ်သေံ)တံခြာဟွံလံ ဂွံၜါတ်သေံပေၚ်ၚ်ရောၚ် ပရိုၚ်တိတ်ကၠုၚ်တုဲ ဗွဲတၟေၚ်မိမကောန်ၚာ်တံ မိပ်ဒၟံၚ်စိုတ်ရောၚ် ဂွံတီကေတ်ရ။

ကောန်ၚာ်ပေၚ်အယုက် ရ သၞာံဂွံလဝ်ၜါတ်သေံမွဲတၠ

အတိုၚ်သၞောဝ်ဥပဒေတၟိ ဍုၚ်သေံလလောၚ်တြးပတိတ်လဝ် ပ္ဍဲသက္ကရာဇ် ၂၅၅၄ သၞာံဏံမ္ဂး ကောန်ၚာ်ပေၚ် အာယုက် ရ သၞာံတံဂှ် သွက်ဂွံကၠောန်ကဵုလိက်စၟတ် သမ္တီၜါတ်သေံဇေတ်တ်ရောၚ် အစာဘာသေံ သုကာန်ယျာ သာတ်ထယျာဂန် ဟီုရ။

“စိုပ်ကဵုပရေၚ်ကၠောန်ၜါတ်ကဵုကောန်ၚာ်လၟုဟ်တံဂှ် သီုလ္ပာ်ခိုဟ်သီုလ္ပာ်ပရေံ ဒှ်ကၠုၚ်မာန်ဏောၚ်၊ တၚ်ခိုဟ်ဟီုမ္ဂးဂှ် ဂွံလဝ်ၜါတ်ဏံတုဲတှေ် ကာလကောန်ၚာ်တံ ဒးဒုၚ်လီဏာဒှ်ဒှ်၊ ကၠေံအာကီုဒှ်ဒှ် ဗက်ဂၠာဲဂွံလောဲသွာဏောၚ်၊ ဆဂး ယဝ်ရမိမကောန်ၚာ်ဝါတ်တ်ကျာတ်တ်မံၚ်လ္ၚဵုတံဂှ် ထပက်အဇာမၞိဟ်တုဲ သွံစၜါတ်ကောန်ၚာ်တံဏံလေဝ် ဒှ်ကၠုၚ်မာန်ရ” သာ်ဝွံ အ္စာဘာသေံဂှ် ဟီုရ။

တုဲပၠန် “ဂွံမိၚ်ကေတ် ကောန်ၚာ်ပေၚ်အာယုက် ရ သၞာံတံဂှ် ညးတက်ကဵုၜါတ်၊ ၜိုန်ရဇကုဟွံဂွံလဝ်ၜါတ်သေံဇေတ်တ်ကီုလေဝ် ကောန်ဇာတ်ဇကုဂွံၜါတ်သေံဇေတ်တ်ဂွံတီသာ်ဏံဂှ်တှေ် မိပ်စိုတ်ကွေဟ်ဟ်ရ” သာ်ဝွံ မိကွးဘာ “မိသု” ညးမဂွံလဝ် ၜါတ်အရံၚ်သာ်တ္ၚေက်(ၜါတ်သဳခေဲ) မွဲတၠဂှ် ဟီုရ။

ကောန်ၚာ်လ္ၚဵုလ္ၚဵုတံဂှ် ၜိုန်ရမိမတံ ဟွံဂွံလဝ်လိက်စၟတ်သမ္တီၜါတ်သေံဇေတ်တ်ကီု၊ မပ္တံကဵု ၜါတ်ကၟုဲ(ၜါတ်တၚ်ဍော-foreigner card) ၊ ၜါတ်အရံၚ်သာ်တ္ၚေက်(ၜါတ်သဳခေဲ)၊ ၜါတ်အရံၚ်သာ်ပ္ကဴ(ၜါတ်သဳ္ၚောမ်ဖေါဝ်)၊ ၜါတ်သာ်လဳမဴ(ၜါတ်သဳသောမ်)တံဂှ်ကီု ကောန်ၚာ်ညးတံ ယဝ်ရက္တဵုဒှ်လဝ်မၞိဟ် ပ္ဍဲဍုၚ်သေံဏံထ္ၜးကဵုသက်သဳစၟတ်သမ္တီမာန်မ္ဂး အခေါၚ်ကၠောန်လိက်စၟတ်သမ္ထီၜါတ်သေံဂွံတုဲ ဒှ်ကၠုၚ်ကောန်ဍုၚ်သေံပေၚ်ၚ်ရောၚ်။

“ကွာန်ဝၚ်္ကပိုဲဏံဂှ် လၟုဟ်ဟွံဂွံကၠောန်ဏီ၊ ညးအာကၠောန်ကဵု ပ္ဍဲဘာဗ္တောန်လိက်ကၠာဏောၚ်၊ ဒှ်မာန်တှေ် ၜိုတ်ဂိတု အဝ်ဂါတ်ဏံတှေ် စကၠောန်ကဵုမာန်ဏောၚ်ထေၚ်” သာ်ဝွံ က္ဍိုပ်အရာပ် ကွာန်ဝၚ်က နာဲသိၚ်အံၚ်မေန် ဟီုရ။

ၜါတ်သေံသွက်ကောန်ၚာ် ရ သၞာံတံဂှ် ဇၟာပ်တ္ၚဲတိုန်ရုၚ် ပ္ဍဲအခိၚ်ရုၚ်တံ ကၠောန်ကဵုဒၟံၚ်ဒှ်တုဲ တ္ၚဲကၟာတ်ရုၚ်မ္ဂး စနူဂယး ၈ နာဍဳဒဵုစိုပ်တ္ၚဲစေၚ် ၃ နာဍဳဂှ် ပ္ဍဲဒေသလ္ၚဵုလ္ၚဵု ကၠောန်ကဵုဒၟံၚ်ရ၊ စနူဂိတု ဂျူလာၚ် ၁၁ ဒဵုကဵုစိုပ်ဂိတုသေပ်တေမ်ဗာ ၃၀ တေံကၠောန်အာကဵုဒၟံၚ်ရောၚ်ဂှ် ဂွံတီနူ Web Site အလဵုအသဳသေံတံ ချူပတိတ်လဝ်ပရိုၚ်ရ။