ဌာန်ပရိုၚ်ဗၠးၜးမန် – တၞးဘိၚ်(ၜါဲကထီု) မဒှ်ဂဥုဲၜူမာဲ ညးသၟတ် မၞုံအပ္ဍဲဒေသတွဵုရးမန် သကုတ်သၠုၚ်ကျာကေုာံ တွဵုရးကရေၚ် မဆက်စပ်မံၚ်တံ သုၚ်စောဲမံၚ်ဂှ် လၟုဟ်တဵုသွံမံၚ် နဒဒှ်ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်ယျရောၚ် ညးစၞးကၠတ်ထဝ် တွဵုရးမန် နာဲတၠဆာန် (နာဲနာၚ်ဥူ) ဟီုရ။
ၜိုန်ဂှ်လေဝ် ပ္ဍဲဒေသလဵု ကွာန်လဵု တဵုမံၚ် နဒဒှ်ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်ဂှ် ညးဟွံဟီုဓမံက်ရ။
“မွဲတ္ၚဲကဵုမွဲတ္ၚဲ သၟတ်တံ သုၚ်စောဲတၞးဘိၚ် တေၚ်ကၠုၚ်မံၚ်ယျ။ ဗၠာဲသၟူကလေၚ် သၟတ်အာယုက် ၁၀ သၞာံပြၚ်ပြၚ်တံတှေ် ဗက်ဂၠာဲမံၚ်တၞးဏံ လ္ပဟီုရ။ ဍုန်ၜိုဟ်တုဲ ဖက်နှဴကဵု ဍာ်ဍာတ်ဍာတ်တုဲ သုၚ်စောဲမံၚ်ဂှ် မိၚ်မံၚ် ကြပ်ရိုဟ်ရိုဟ်တ္ၚဲရ” သာ်ဝွံ နာဲတၠဆာန် ဟီုရ။
တၞးဘိၚ်ဂှ် နူဌာနဝန်ဇၞော် ပရေၚ်ထတ်ယုက် သ္ပသမ္တီလလောၚ်လဝ် ဂဥုဲၜူမာဲတုဲဂှ်ရ ဆက်ရပ်စပ် ကေတ်အာအရေဝ်ဏောၚ်ဂှ် သဳကၠဳကၠုၚ် ပ္ဍဲကၠတ်ထဝ်တွဵုရးမန် တုဲကၠုၚ်ဏံရ။
ၜိုန်ဂှ်လေဝ် နူဌာနမဆေၚ်စပ်တံ ရပ်စပ် ကေတ်အရေဝ် တၞးဘိၚ်ဂှ် ဟွံမိၚ်ပရိုၚ်ဏီရ။
လၟုဟ် တၞးဘိၚ်မွဲတၞးမ္ဂး ဒးရာန်ကေတ်မံၚ် မွဲကၠံဒကေဝ်ရောၚ်ဂှ် သၟတ်မသုၚ်စောဲမံၚ် တၞးဘိၚ် ဟွံမိက်ဓမံက်ယၟုမွဲတၠ နူပွိုၚ်ဍုၚ်ဇြပ်ဗုဂှ် ဟီုရ။
“ၜိုဟ်မွဲလန်တှေ် နူစှ်တၞး၊ စှ်သုန်တၞး စဵုကဵုပိစှော်တၞး ဒးစုတ်ရ။ ယဝ်စုတ်နှဴကဵု ဂဥုဲခ္ဍက်၊ ကဝ်ဖဳမေတ်၊ ခၟိက်ဗဒါ အပ္ဍဲပၠံၚ်ပၟတ်၊ ဗတေၚ်ဂဥုဲဂမိတ်၊ ဂဥုဲလဳအဝ် ကၠုၚ်နူသေံတုဲ သုၚ်တှေ် ရှ်ဍေံစိုပ်တရဴ ခိုဟ်နူဍာ်လက်ဖက်၊ ကဝ်ဖဳတံဏီ။ ခန္ဓကာယ သာဍာ၊ သုၚ်ဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ်တှေ် ဟၜူဝိုတ်လေပ်မံၚ်” သာ်ဝွံ သၟတ်လတူဂှ် ဟီုရ။
တၞံတၞးဘိၚ်ဝွံ နကဵုယၟုရုက္ခဗေဒ ကော်ခဴစ Mitragyna specious တုဲ ဂွံဆဵုကေတ် ပ္ဍဲတိုက်အဂၞဴ အေယှ နဒဒှ်တၞံတိုန်အလေံသဘာဝမွဲတုဲ နကဵုဘာသာသေံမ္ဂး ကော်ခဴစ “ကရဓံၚ်” ရ။ ပ္ဍဲတိဍာ်ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိမ္ဂး တၞးဘိၚ်ဂှ် စၟတ်သမ္တီလဝ် ဂဥုဲၜူမာဲတုဲ ညးတံ တာဒၞာလဝ် ပရေၚ်သုၚ်စောဲ သွံရာန်ရ။
လောန်ကၠုၚ် အကြာဂိတုတုဲကၠုၚ်ဏံဂှ် နူဌာနအုပ်ဓုပ်ဗဟဵု ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ က္ဍိုက်က္ဍိုပ်တုဲ ယဝ်ဆဵုညာတ်မိၚ် ညးမသုၚ်စောဲ၊ သွံရာန်ဂဥုဲၜူမာဲတံမ္ဂး ဆက်စၠောံ ကဵုပရိုၚ်မာန်ရောၚ်ဂှ် အကြာကွာန်မန်တံကီု လတူဍုၚ်ကီု ဗာန်လိက်တၞး၊ ဟီုတွံကဵုပညာ ပရေၚ်ဂဥုဲၜူမာဲအိုတ်ရ။
ပ္ဍဲတိဍာ်ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ မစုက်လုက်ကဵု တိဍာ်ပယျဵုတံဂှ်မ္ဂး ဗွဲမဗဗွဲကဵုအခိၚ်ကာလ ဗက်ပလီုပလာ်မံၚ် တၞံတၞးဘိၚ်ဂှ်ရ။