တ္ၚဲအာစာကဝိမန် မရနုက်ကဵု (၉) ဝါဏံဝွံ ရန်လဝ်သွက်ဂွံကၠောန်အာ ပ္ဍဲဘာရာမည နိကာယ ဘာဝေဠုဝန် ကွာန်ဖအံက် ပွိုၚ်ဍုၚ်မတ်မလီုနွံတုဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲဂှ်မ္ဂး သီုကၠောန်အာ ကောံဓရီုဇၞော် ဂကေံာအာစာကၞေဟ်မန် အလန်စတုတ္တနွံရောၚ်ဂှ် ဂွံလဝ်ပရိုၚ်ရ။

ကၠုၚ်စိုပ်မာ်(၃)မံက် တ္ၚဲအာစာကဝိမန် ဗဂပ်နူဂယးဂှ် ကၠောန်အာ ကောံဓရီုဇၞော် ဂကောံအာစာကၞေဟ်မန် အလန်(စတုတ္တ)ဂှ်တုဲ ပ္ဍဲကဵုကောံဓရီုဂှ် သီုကဵုကလေၚ်ရုဲစှ်အာ ညးတာလျိုၚ်ဂကောံအာစာကၞေဟ်တၟိနွံတုဲ ပ္ဍဲအခိၚ်တ္ၚဲစေၚ်ဂှ်မှ ပံက်အာအသေဟာန် တ္ၚဲအာစာကဝိမန် မရနက်ကဵု (၉) ဝါဂှ်ရောၚ် ဂွံလဝ်ပရိုၚ်ရ။

ကောံဓရီုဇၞော် ဂကောံအာစာကၞေဟ်မန်ဂှ်ဝွံ ကၠောန်ဗဒှ်ဒၟံၚ် ၂ သၞာံမွဲဝါတုဲ သွက်ဂွံကလေၚ်ရုဲစှ် ညးတာလျိုၚ်ကီု၊ သဳကၠဳအာသွက်ကမၠောန် ဌာန်ဂတတေံလေဝ်နွံဂှ်ရ သွက်အာစာကၞေဟ်တအ်ကီု ညးစိုတ်လုပ်စကဵု လိက်ပတ်တအ်ကီု ပၟိက်ဇၞော်ဒၟံၚ်ကီုရောၚ်ဂှ် ညးဒှ် ဒုဥက္ကဌ ဂကောံအာစာကၞေဟ်မန် နာဲမန်သဝ်နဲဂှ် သ္ဂးရ။

＂စပ်ကဵုလိက်ပတ်မန်ဏံဂှ်တှ်ေ လိက်မန်ဂွံဂျိုၚ်တဴဂှ် အာစာကၞေဟ်မန်ဂှ် ဒှ်ဇုဉ်ဓရံၚ်မွဲကီု၊ တုဲတှ်ေ အာစာကၞေဟ်မန်တအ် ကောံကလောံမှ ဇြဟတ်ကောံဏောၚ် သွက်လိက်ပတ်ဂှ် ဒှ်အထံက်အပၚ်ဂၠိုၚ်ဏောၚ် အဲညာတ်ကေတ်။ ဟိုတ်ဂှ်ရ ညံၚ်ဂွံပါလုပ်ချဳဓရာၚ်ကဵု ပ္ဍဲဂကောံအာစာကၞေဟ်မန်ညိဂှ် မိက်ဂွံပၟိၚ်ပၟအ်ဏာရ＂သာ်ဝွံ ဆဝ်မ္ၚုဟ်လဝ်ကီုရ။

တုဲပၠန် သၞာံဏံဝွံ ဟိုတ်နူအကာဲအရာ ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ဟွံၜိုဟ်သြိုဟ်တုဲ တ္ၚဲအာစာကဝိမန် မရနုက်ကဵု ၉ ဝါဂှ် ရန်လဝ်ကၠောန်ဗဒှ်အာ ဗွဲခမ္ဍန်ဟေၚ်ကီုလေဝ် ရန်တၟအ်ကဵုကြက်ရှ်သာလိက်ပတ်မန် ဂွံသှ်ေတန်ကြန်အာတုဲ နကဵုအစဳဇန်တၟေၚ် စုတ်ကၠုၚ်လဝ်ဝိုၚ်သဳကၠဳလိက်ပတ်မန်မွဲ နကဵုက္ဍိုပ်လိက် ＂ဂုဏ်ဖဵုလေပ်လိက်မန်＂ ဂှ်လေဝ် နွံကီုရ။

သွက်ဝိုၚ်သဳကၠဳလိက်ပတ်မန် “ဂုဏ်ဖဵုလေပ်လိက်မန်” ဝွံ အ္စာကၞေဟ် မနုဃံၚ်သရာဲ(ဥက္ကဌဂကောံလိက်ပတ်ပွိုၚ်တိုက်ဖအံက်)ကီု အ္စာနာဲအံၚ်ဇၞး(ဥက္ကဌဂကောံအ္စာကၞေဟ်မန်)ကီု နာဲအံၚ်မိုၚ်(ကမ္မတဳပရေၚ်ပညာမန်)ကီု ဒံက်တာအကးကောန်မန်(သၟတ်လ္ရတ်လိက်မန်မွဲတၠ)ကီု ပါလုပ်သဳကၠဳအာတုဲ မိနန်ထဝ် နူဌာန်လ္ရတ်ဒးရးဂှ် သ္ပအာတိုၚ်ခဳသဳကၠဳရောၚ် ဂွံတီကေတ်ရ။ ဝိုၚ်သဳကၠဳဝွံ သ္ပပ္တံနူတ္ရဲစေၚ် ၂နာဍဳ စဵုကဵု ၃နာဍဳကဝက် ကၠောန်ဗဒှ်အာတုဲ သီုကဵုဗလးအာကဵု လတူလပှ်ကျာ နူမုက်လိက် ဂျာနေဝ်အမာတ်ဒိန်ကဵု မုက်လိက်ဂကောံအ္စာကၞေဟ်မန်တအ်ရ။
“တ္ရဲအ္စာကဝိမန် မရနုက်ကဵု(၉)ဝါဏံဂှ်တှ်ေ စပ်ကဵုအကာဲအရာလၟုဟ်တှ်ေ ပဗွဲခမၞောန်ရ။ ပ္ဍဲကဵု ပဗွဲခမၞောန်ဂှ်ရ ဍေံဂွံဒှ်အာ ကြက်လိက်ပတ် ကြက်ရှ်သာလိက်ပတ် ညံၚ်ဂွံသှ်ေအာတုဲ ပဝိုၚ်သဳကၠဳလိက်ပတ်မန်မွဲ၊ ပ္ဍဲသဳကၠဳလိက်ပတ်မန်ဂှ်တှ်ေ ကဵုလဝ်က္ဍိုပ် “ဂုဏ်ဖဵုလေပ်လိက်မန်”။ မုဟိုတ် ဒးကေတ် ဒးရုဲက္ဍိုပ်ဏံဂှ်တှ်ေ သၟတ်အကြာ ၁၅ကဵု၃၀သၞာံတအ်ဂှ်တှ်ေ လေပ်လိက်မန်အောန်လောန်အာတုဲတှ်ေ အာလ္ပာ်ဍုၚ်မ္ရး အာမံၚ်လ္ပာ်ရုန်ဂစာန်ဘဝသၟးဂၠိုၚ်။ ဒုၚ်သ္ဇိုၚ်ကဵုဏံတုဲ ပထောံဝိုၚ်သဳကၠဳဂုဏ်ဖဵုလေပ်လိက်မန်မွဲကီု ဒှ်သာ်ဂှ်” သာ်ဝွံ နာဲမန်သဝ်နဲ သ္ဂးရ။

နကဵုဂကောံအ္စာကၞေဟ်မန်ဝွံ တက်ပတိတ်ကၠုၚ်ဒၟံၚ် လိက်မဂ္ဂဇြေန်ဂကောံအ္စာကၞေဟ်မန် မွဲသၞာံမွဲကၞပ် လၟေၚ်သၞာံကီု၊ ဗ္တောန်ကဵုဒၟံၚ် လိက်ကဆံၚ်သၠုၚ် ကုအ္စာဘာဥတုကညၚ်တံကီု၊ ချဳဓရာၚ်စန်ဒက် ဂကောံအ္စာကၞေဟ်ကီု၊ ချဳဓရာၚ်စပ်ကဵုပရေၚ်လိက်ပတ်မန် ဂွံတန်ကြန်အာကီု ရေၚ်တၠုၚ်ကၠုၚ်မံင်အဆက်ဆက်တုဲ ဇၟာပ်စိုပ် ဂိတုမာ် (၃) မံက်မ္ဂး သ္ပအစာံကဵု ကျာ်ဇၞော်အစွောံ မခၞံလဝ်လိက်ပြကိုဟ်သဒ္ဓိ ပ္ဍဲသက္ကရာဇ်ဍုၚ် (၁၁၀၂)၊ ဂိတုမာ် (၃) မံက်တုဲ နူမပၠလဝ်တရဴ ကျာ်ဇၞော်အ္စာတၠ ဘဒ္ဒန္တ ပါလိတ မဟာထေရ် ဘာဓာတ်ကျာ် ဍုၚ်ကၟာဝက်ရးဇြာ အလန်ကိုပ်ကၠာအိုတ် ပ္ဍဲသၞာံဆက်က် ကၠောန်ကၠုၚ်ဒၟံၚ် တ္ရဲအ္စာကဝိမန်ရ။

တ္ၚဲအ္စာကဝိမန် ဝွံ စပ္တန်နူသၞာံ ၁၃၇၈ ဂှ် စကၠောန်ကၠုၚ် ဗွဲကဆံၚ်ဂကူမန် မမံက်ပြာထာ ဒယှ်ပသမ္တီကဆံၚ်ကောန်ဂကူမန်မွဲရ။ ရန်တၟံကဵု “ကျာ်ဇၞော်အ္စာဇွောံ” ချူခၞံပြကိုဟ်လောကသိဒ္ဓိ ပ္ဍဲသက္ကရာဇ်ဍုၚ် (၁၁၀၂) သၞာံ၊ ဂိတုမာ် (၃) မံက်တေံတုဲ စၟတ်သမ္တီကၠောန်ဗဒှ်ကၠုၚ်လဝ် တ္ၚဲအ္စာကဝိမန်ရ။