မတၞံထ္ၜိုတ်ဆက်မတ်ဂှ် ၚုဟ်ခိုဟ်ဂှ်တုဲ ညးကၠောန်ပရေင်ပိုန်ဒြပ် တဵုပလောမ်မတၞံထ္ၜိုတ်ဆက်မတ်ဂၠိုင်ကၠုင်မံင်ရောင် တၠကမၠောန်သွံရာန် မထ္ၜိုတ်ဆက်မတ် နူမုဟ်ဍုင်မွဲတၠ ဟီုရ။

ကာလလၟုဟ်ဏံ အလုံဍုင်ဗၟာမွဲ ကတဵုဒှ်ဒၟံင်ပရေင်ပၠန်ဂတး က္လေင်တဝ်စၞေဟ်ဒၟံင်ကဵုကံင်ဇြဳပၞာန်ဂှ် အတိုင်ဂွံဆဵုကေတ်မံင်ဂှ်ရ။ နူကဵုဂကူဗၟာတံ က္လိဂွံဗၠးၜး သၞာံ ၁၉၄၈ တုဲကၠုင်တေံ ပရေင်ဒစဵုဒစး ပၠန်ဂတး ၜိုတ်အဆံင်ဏံ ဟွံမွဲကၠုင်မွဲလှ်ေဏီရ။ ပ္ဍဲကဵုသၞာံ ၁၉၄၈၊ ၁၉၄၉ တေံ ပရေင်ပၠန်ဂတး ဒစဵုဒစးဒှ်ကၠုင်တုဲ ဍုင်သ္အာင်တံ စဵုကဵုသ္ဒးကော် ထ္ၜုတ်ပတိုန်ယၟု အလဵုအသဳလ္ဂုင် နွံကၠုင်ကီုလေဝ် အလုံဍုင်မွဲ ဂွံဒစဵုဒစး ပၠန်ဂတးကၠုင် ဗီုအဆံင်လၟုဟ်ဏံ ဟွံစိုပ်ရ။

သွက်ဂွံပံင်တောဲအာပရေင်ချဳဒရာင်ပၞာန်သကုတ်သၠုင်ကျာဂှ် ကရေင်ဍာဲ၊ ကရေင်၊ မန် ဂကောံကောဒေံပိတအ် ထ္ပက် စၟတ်တဲတုပ်စိုတ်နွံရောင် ဥက္ကဌ ကမ္မတဳပရေင်ဍုင်ကွာန် ပရေင်ပၞာန် ဗော်ဍုင်မန်တၟိ (ဗတိုက်သရိုဟ်တၠအဝဵုပၞာန်) နာဲ ဇဲယ ဟီုဓမံက်ကၠုင်ရ။

နူကဵုဌာနပရေၚ်ထတ်ယုက်ကောန်ဂကူမန်(ဗဟဵု) ဗော်ဍုင်မန်တၟိ သ္ပသ္ကိုပ်သ္ကတုဲ သၞာံဏအ် ပ္ဍဲဂိတုအံက်တဝ်ဗာတေံမ္ဂး သွက်ဂွံပံက်အာဘာ တန်ဗ္တောန်သ္ဇိုၚ်ပါ်ဓါတ် (Basic Laboratory Training) ပွိုၚ်(၃)ဂိတုနွံတုဲ လလောင်တြး ကော်ဘိက်ဒၟံင်ကွးဘာတအ်ရောင် ဂွံတီကေတ်ရ။

ပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၂၅ စနူကဵုဂိတုဂျူလာင်ဏံမံက်တုဲဂှ်ဝွံ ဗၠာဲသၟိင်သေံ၊ ဒပ်ပၞာန်မင်ဂီုကၠီုဒေသပယျဵုတအ် ရပ်စပ်ဂွံလဝ်ကောန်ဍုင်ဗၟာ ရဲညးကၠတ်လုပ်ဍုင်သေံတအ် နွံလၟိဟ် (၉၆) တၠယျရောင် ဂွံတီကေတ်ရ။

ညးဍုၚ်ကွာန်အဝဲကၠောန်ကမၠောန်တအ် တိတ်အာကၠောန်စဍုၚ်မ္ၚးဂၠိုၚ်တုဲ ဇၟာပ် စိုပ်အခိၚ်ဗတမ်မဏံ ဂၠာဲကောန်ကမၠောန်ဝါတ်မံၚ်ရောၚ် တၠဝါဗ္ၚတအ်ဟီုရ။