ဟိုတ်နူဒးဘဲလွဟ်က္ၜင်ကျာပၞာန်ဗၟာ ပ္ဍဲတ္ရဲအတးကြာပ် တ္ရဲဏအ်ဂှ်တုဲ ညးဍုင်ကွာန် ပ္ဍဲကွာန် ကအ်ဗိုတ် ချိုတ် ၆ တၠကဵု ခမဳသင်၊ ညးဍုင်ကွာင် ဗၞတ် ၁၇ ဇကု/တၠတအ် ဒးဘဲဝပ်ရောင် ဂွံပရိုင်ရ။

အကြာပွိုၚ်မွဲသတ္တဟဓဝ်ဂှ် ဒေၚ်ရာန်ထၜိုတ်ကြုက်တံ ရာန်ဖအောန်ဖျေံၚုဟ် ၂၀၀ ဒ္ကေဝ်ပြၚ်မံၚ်ရောၚ် တၠဆေၚ်ရာန်ထၜိုတ်နူဍုၚ်ဇြပ်ဗုမွဲတၠ ဟီုရ။

သွက်ဂွံဂၠာဲလိၚ်ဗပေၚ်သ္ပကောန်ပၞာန် (ဗၟာ) တၟိဂှ် ဌာနမဆေၚ်စပ် ကံၚ်သဳပၞာန်တံ ဒးဂၠာဲဗပေၚ်ဘဏ္ဍာ နကဵုနဲကဲနာနာသာ်နွံရောၚ် ညးလုက်စုက်ကဵု ဌာနဗၠာဲသၟိၚ် ဍုၚ်မတ်မလီုမွဲတၠ ဟီုလဴထ္ၜးရ။

စပ္တံနူ အခိင်ဂယးပြဟ် ညးမကျိုင်လဝ် ကယျိုင် ဗုဍာဲတအ် ရံင်ဆာဲမံင် အိုတ်ရ။ အဝယ်ဇၞော်ဗျု၊ ဍောတ်သွတ်၊ တြုံဗြဴ စုင်လေင် ဗီုညးကဵုညး ဇက်ဂၠောဲအာမံင် ဇရေင် ကောန်ဓရီု ပရေင်ဂကူရ။ အသိင် ပသာန်ကရာန် ကတဴ ဥတု ကညာင် ဂှ်လဝ် ကတဴ ကတာန်မံင် ဗွဲမသ္ကာတ်မြဟ်ရ။ မွဲကရောံ ဂိမာန် ကညင်ဏအ်ကတဴ သွက်တရဴ ပရေင် ချဳဓရာင် ဂကူမန်ဂှ် သင်တအ်ကီု၊ က္ဍိုပ်သ္ကိုပ် ဂကူတအ်ကီု၊ ပူဂဵု ဆာန်ဂကူတအ် မွဲကရောံ မွဲစွံ ဇက်ဂၠောဲအာမံင် ကောံဓရီုဂှ်လေဝ် ရံင်ဆာဲ ကွေံရ။ ညးစၞး၊ ညးလ္ၚတ် ကေုာံ ညးမဘိုင်ရေင်တၠုင် ကၠောန်ၜိုတ်မံင် ဂမၠိုင်တအ် ဂြုဂြုဂြီဂြီ ဇက်ဂၠောဲ အာမံင်ဂှ် ဒှ်တဴပီတိ ဗွဲမလောန်ရ။

ဂိတုအေဗြဴ စၟတ်တ္ၚဲ (၃) တ္ၚဲဏံဂှ်ဝွံ ပ္ဍဲကၟိန်ဍုင်ဗၟာ အသိင်ဘဲဒဏ်ကသဳတိ (တိချဳ) ကၠုင်လဝ် ပွိုင် (၆) တ္ၚဲတုဲ က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်မေန်အံင်လှာင် အာတိုန်စိုပ်ကောံဓရီု (BIMSTEC) ပ္ဍဲကဵုဍုင်ၜင်ကံက် ကၟိန်ဍုင်သေံဂှ်နွံရောင် ဂွံပရိုင်ရ။

ပ္ဍဲဍုင်ၜင်ကံက်၊ ကၟိန်ဍုင်သေံ တုဲကၠုင်ဂိတုမာတ်စၟတ်တ္ၚဲ (၂၈) တေံ၊ ဟိုတ်နူအသိင်ကသဳတိ (ချဳ) မထတ်သကာတ်ကၠုင်ဂှ်ရ ခဒမ်သ္ၚိတိုက်သိုင်ခၞံလဝ်တၟိ လၟိဟ်ထပ် (၃၀) ထပ်သရိုဟ်လာ်စှေ်တုဲ သၟာကမၠောန်ကောန်ဍုင်မန်ဗၟာပိုဲတံဗွဲမဂၠိုင် ကၠေံဒၟံင်အပ္ဍဲကဵုခဒမ်မသရိုဟ်ဂှ်ရောင် ဂွံတီကေတ်ရ။

၁၃၈၆ သၞာံ၊ ဂိတုစဲ ၅ မံက်၊ တ္ၚဲဗုဒ္ဓဝါ (2.4.2025) ဏံမ္ဂး ကောံဓရီုပရေင်ဂကူမန် သၞာံ- ၂၀၂၅ ကၠောန်ဗဒှ်အာပွိုင် ၅ တ္ၚဲ၊ ပ္ဍဲဌာနဘာဓာတုမာလာ အရာပ်ဇြေဂျိုဝ် ဍုင်မတ်မလီုရောင် ဂွံတီ ကေတ်ရ။ ကောံဓရီုဂှ် ကၠာတဲရန်လဝ် ကၠောန်ဗဒှ်အာ ပ္ဍဲကွာန်ကအ်ပလိုင် ခရိုင်သဓီုရ။ ကြပ်ကၠုင် ကဵု အခိင်ကၠောန်ကောံဓရီုဂှ် နာဲသြဆာန် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ဒပ်ၜိုဟ်လလမ်ဂကူမန် (ပြည်သူ့ စစ်) ဒးဒုင်ပန်ဂစိုတ်တုဲ စဳဇန်လဝ် ကောံဓရီု ပ္ဍဲကွာန်ကအ်ပလိုင်ဂှ် ပြံင်စိုပ်ကၠုင် လ္တူဍုင်မတ်မလီုရ။

၁၃၈၆ သၞာံ၊ ဂိတုဖဝ်ရဂိုန်အိုတ် (28.3.2025) အခိင်ဒေါဝ်တ္ၚဲ (၁၂း၅၀) နာဍဳဂှ် တိချဳ M 7.7 ပ္ဍဲဒေသသဂါင်၊ မန္တလေဝ် မၞုံလဒေါဝ်ၝောံဍုင်ဗၟာတုဲ မပတံကျာ်စေတဳ၊ ဘုတ်၊ ဘာ၊ ရုင်၊ သ္ၚိဌာန်၊ ဒဒန်၊ ဂၠံင်ဍာန်ဂမၠိုင် လီုလာ်အာတုဲ သင်ပဝ်၊ မၞိဟ်ချိုတ်၊ ဒးဂွဵုဂွိုက် လၟိဟ်ဂၠိုင်ကဵုလ္ၚီရ။ ခေတ်ဏံ ဒှ်ဒၟံင်ခေတ်လပှ်ကျာ အေန်တာနေတ်တုဲ ဗီုရုပ်မၞိဟ်တံ ဒှ်မံင်ဒဒိုက် ဘဲဒဏ်သဘာဝ အလန်ဏံဂှ် မွဲဒမြိပ်ဓဝ် ပြးအလုံလိုက်မွဲရ။

အ္စာပရိုင် နူကဵုဍုင်သ္အာင်တအ် အာတ်မိက်ပ္တိုန်ထ္ၜးလဝ် သွက်ဂွံကၠုင်ကေတ်ပရိုင် ဆေင်ကဵုပရေင်ကသဳတိဍုင်ဗၟာဂှ် နူကဵုကံင်ဇြဳပၞာန်တအ် ထ္ၜးဟိုတ်ကဵု ဒၞါဲမံင်စံင် အာကၠုင်ဟွံပြေပြံင်ဂးတုဲ ကၟာတ်ဒၞါတဴအခေါင်ကေတ်ပရိုင်ရ။

နကဵုဒပ်စဵုဒၞါညးဍုင်ကွာန် (ဍုင်ရေဝ်) YPDF တအ်ဂှ် ဒုင်ကေတ်ပၠတရဴ ပရေင်ဍုင်ကွာန်၊ ပရေင်ပၞာန် ကံင်ဇြဳဖေဝ်ဒရေဝ်ဍုင်မန် MSFC တုဲ ဗ္တိုက်သရိုဟ်အာ ကံင်ဇြဳပၞာန် ကေုာံ သၞောတ်တၠအဝဵုပၞာန် ညံင်ဂွံအိုတ်အးဏောင် လလောင်တြးကၠုင်ရ။