မာံတဵုလွဳ – သၟာကမၠောန်ဗ္ၚ ပ္ဍဲဍုၚ်မန် အောန်စှေ်ကၠုၚ်ဂှ်ရ တၠဗ္ၚတံ ကတဵုဒှ် အခက်အခုဲတုဲ ဒးဂစာန်ဂၠာဲမံၚ် သၟာကမၠောန်ဗ္ၚရောၚ် တၠဗ္ၚ နူဍုၚ်မန်တံ ဟီုအိုတ်ရ။

သၟာဗ္ၚပ္ဍဲဍုၚ်မန်မွဲတၠ အဃောကၠောန်မံၚ်ၚပ္ဍဲခံက် (ဗီု-ဌာန်ပရိုၚ်ဗၠးၜးမန်)

မွဲသၞာံကဵုမွဲသၞာံ ညးအာကၠောန်စ ပ္ဍဲဍုၚ်သေံ ဂၠိုၚ်ကၠုၚ်မံၚ်တုဲ ဒးဗက်လိၚ်မံၚ် သၟာကမၠောန်ဗ္ၚ နူဍုၚ်ဗၟာ သကုတ်လတူတေံကီုလေဝ် ဟိုတ်နူၚုဟ်လိၚ်အောန်တုဲ ညးတံ ဟွံမိက်ကၠောန်အိုတ်ရ။

နူအခိၚ်အတးလောန် ဂိတုစဲပသာ် စဵုကဵုစိုပ်အခိၚ်ပတမ်သြောံတုဲ ဂိတုခ္ဍဲသဳဂှ် လိၚ်ကေတ်မံၚ် ကောန်လိၚ်ကၠောန်ဗ္ၚ မွဲတၠ ပွဳဗွိုၚ်မွဲကိုဋ်ပိလက် (၁၃၀ ၀၀၀) ဒကေဝ်အိုတ်ရ။

“ကောန်မန်ဇကု ဟွံမွဲတှေ် ဒးလိၚ်ကေတ်ညးတၞဟ်လေဝ်။ ၚုဟ်လိၚ်ဂှ် ဟွံဂၠိုၚ်ကွေံပုဟ်။ ၜိုတ်ၚုဟ်လိၚ် အာကၠောန်စ ဍုၚ်သေံ ဟွံဒှ်ပုဟ်။ ၜိုတ်ၚုဟ်ဏံရတှေ် ကောန်ဇာတ်ဇကုလေဝ် ကၠောန်ဟွံမာန်ပုဟ်” သာ်ဝွံ တၠဗ္ၚ နူပွိုၚ်ဍုၚ်မုဟ်ဍုၚ် နာဲထောန် ဟီုရ။

သ္ပပတံနူ ဗြဲစစှေ် ဒးဖျေံဝဲါ၊ ဒးပလေဝ်ပလေတ်တာဲ၊ ဒးပလေဝ်ခံက်မ ကမၠောန်မပတံသာ်ဝွံတံဂှ် ဒးကၠောန်ကဆံၚ်ကဆံၚ်တုဲ တၠဗ္ၚတံ ဒးဂစာန်ဂၠာဲ ကောန်လိၚ်အိုတ်ရ။

“ညံၚ်ကဵု အခိၚ်လၟုဟ် ဂၠာဲကောန်လိၚ်ဝါတ်ကီု အခိၚ်ပတမ်မတေံလေဝ် ဂၠာဲကောန်လိၚ် ဝါတ်ပၠန်ဏောၚ်။ ဂွိုအ်ကောန်လိၚ်ပတမ်မတှေ် ဒးတဵုမဟရာတ် (မဂြာတ်) ရ” သာ်ဝွံ တၠဗ္ၚ နာဲဗိုလ် ဟီုရ။

သြောံမဟရာဇ်ဂှ် တိတ်အောန် နူသြောံမပတမ်တုဲ သၟာဗ္ၚတံ ဟွံမိက်ကၠောန် မဟရာတ်အိုတ်ရ။

အတိုၚ်စရၚ် သၞာံ ၂၀၁၀ မ္ဂး ပ္ဍဲဍုၚ်မန် (ခရိုၚ်သဓီု၊ ခရိုၚ်မတ်မလီု) ဂှ် တိဗ္ၚတဵုသြောံကသီု မၞုံ (၁၀) ကိုဋ် ဨကပြၚ်တုဲ ပ္ဍဲခရိုၚ်မတ်မလီုဂှ် ရန်လဝ်တဵုသြောံကသီု (၅၀၅ ၆၀၀) ကီုလေဝ် ဟိုတ်နူကောန်လိၚ် ကောန်ဗ္ၚ အောန်တုဲ (၄၅၀ ၄၅၃) ဨကဟေၚ် တဵုမာန်ရောၚ် ဂွံတီကေတ် နူရုၚ်မာန်နေဂျာ တဵုလွဳ ခရိုၚ်ရ။

ဍုၚ်ဗၟာ သကုတ်သၠုၚ်ကျာဂှ် ကောန်မန် ၜိုတ် (၃) ပြကောဋိကိုဋ် တန်တဴမံၚ်တုဲ အပ္ဍဲဂှ် ကောန်ဂကူမန် ၜိုတ် (၄) ကိုဋ် လုပ်ကၠောန်စမံၚ် ပ္ဍဲဍုၚ်သေံအိုတ်ရ။

ပ္ဍဲဍုၚ်မန် ကောန်မန်တံ အာကၠောန်စ ပ္ဍဲဍုၚ်သေံ ဂၠိုၚ်တုဲ ဒးလိၚ်ကေတ်မံၚ် သၟာကမၠောန် နူဒေသဍုၚ်ဗၟာ သကုတ်လတူတေံဂှ်ရ ပဋိပက္ခ ပရေၚ်မၞိဟ် ကတဵုဒှ်ကၠုၚ်မာန်ရောၚ်ဂှ် ဂကူမန်တံ ဂွိၚ်တဴအိုတ်ရ။

သၟာကမၠောန် ကၠုၚ်ကၠောန်စ ပ္ဍဲဍုၚ်မန် ဗွဲမဂၠိုၚ်တံဂှ် ကၠုၚ်နူရးဗဂေါ၊ ရးလ္ဂုၚ်၊ ရးဨရာဝတဳ၊ ရးမဂွဵု ကေုာံ ရးသေတ်ကာၚ်တံရ။