ကမ္ပဏဳ Toyo-Thai Corporation Public Co.Ltd တံ သွက်ဂွံသိုၚ်ရုၚ်စက်ဂေါ်ချးတၟအ် ပတိတ်ဓာတ်လလဳ အပ္ဍဲ ကွာန်အၚ်ဒၚ် ပွိုၚ်ဍုၚ်ပါ်လၟိုၚ်-ပွိုၚ်ဍုၚ်ရေဝ်ဂှ် အခိၚ်ကာလ ကဵုအခေါၚ်အိုတ်အာဂှ်ရ နူကဵုရုၚ်အလဵုအသဳတွဵုရးဍုၚ် မန် ပတိတ်လိက်ဗဒေံါပရေၚ်လ္ၚတ် (Feasibility Survey) တုဲ ဆက်ရေၚ်တၠုၚ်ဟွံဂွံရရောၚ် အလဵုအသဳတွဵုရးဍုၚ် မန် ကဵုဏာသမ္တီကုကမ္ပဏဳ အပ္ဍဲဂိတုသေပ်တေမ်ဗာ(၅) ဂှ်ရ။

ၜိုန်ရကဵုလဝ်သမ္တီကီုလေဝ် နူကဵုသေဌဳမန်တံမွဲကဆံၚ် ရာန်မံၚ်တိ ပွဳပွူကွာန်အၚ်ဒၚ် အကြာကွာန်သၞေဟ်ကြုက်ကဵု ကွာန်ကအ်ခရဲတံဂှ် သွက်ဂွံသိုၚ်ရုၚ်စက်ချးတၟအ်ဏံ ဒှ်မာန်မံၚ်တုဲ ညးဒေသတံ သံသယဟွံပိုတ် ဒှ်မံၚ်ဓဝိၚ်ဏီ ရောၚ် ဂွံလ္ၚတ်တီကေတ်လဝ်ကီုရ။

“ညးတံရာန်မံၚ်တိဂှ် နွံမံၚ်ကွေံကွေံရ၊ မူညးကၠောန် မူညးပဂှ် ဟွံတီဏီ၊ မိၚ်လဝ်ဂှ် သွက်ဂွံသိုၚ်ရုၚ်စက်ဂေါ်ချးတၟအ် လ္ၚဵုဟီုသွက်ကမ္ပဏဳကြုက်၊ မွဲလပါ်ပၠန်ဂှ် သွက်ကမ္ပဏဳသေံလေဝ် ဟီုမံၚ်နွံကီုရ။ ယဝ်ရဝဳၚုဲဝဳကရတှေ် ဟွံဒးကေတ် တိဨကကဵုကၠံပုဟ်” သာ်ဝွံ ညးက္ဍိုက်ပ်ဂကောံသၟတ် ကွာန်အၚ်ဒၚ် နာဲသိုက်လျးဍုၚ် ဟီုရ။

တိသ္ၚောဲနူကွာန်အၚ်ဒၚ် ၜိုတ်မွဲတိုၚ်ပြၚ်ၚ် တိလပါ်ကွာန်သၞေဟ်ကြုက်ဂှ် ဗၞတ် (၅၀) ဨက၊ ကွာန်ကအ်ခရဲဂှ် (၇၀) ဨက အပံၚ်လၟိဟ် (၁၂၀) ဨကဝွံ သွက်ဂွံဝဳၚုဲက သေဌဳမန်တံ ရာန်ကေတ်လဝ်နွံရ။ တိဗၞတ် (၂၀) ဨကဓဝ်ဂှ် ဂွံကၟာၚုဲ (၄၀) မ မာန်မံၚ်ဂှ်ရ သွက်ဂွံဝဳၚုဟ်ကသၟးသၟးဂှ် ဒှ်ဟွံမာန်ရောၚ် ညးဆက်ဟီုရ။

ညးမချဳဓရာၚ်ပရေၚ်သၞောဝ်တိ မွဲတၠဂှ် “ၜိုန်ရဍေံဗလးမၞိဟ် ကၠတ်ရာန်ကေတ်တိကီုလေဝ် မၞိဟ်ရာန်တအ်ဂှ် ကောန် ဍုၚ်ဏအ်ရ။ ဍေံရာန်တုဲတှေ် ဍေံဂွံက္လေၚ်သွံကဵုကမ္ပဏဳ(ဍုၚ်သၟာၚ်) ဟီုဂှ် နူကဵုအလဵုအသဳ ကဵုလဝ်အခေါၚ်နွံမှ ဍေံဂွံ ကၠောန်ဂွံ၊ ယဝ်ရဍေံဟွံဂွံအခေါၚ်မ္ဂး ဟလဵုပလေဝ် ဍေံဂွံလုပ်ကၠောန်ဂှ် အခေါၚ်ဍေံဟွံမွဲပုဟ်။ ဂလိုၚ်လဵုဍေံရာန်န်ရ လၟိဟ် (ဨက) တိဂှ် ဟွံဒးဂွိၚ်ဏီရ” သာ်ဝွံ ညးဟီုရ။

သွက်ဂွံသိုၚ်ရုၚ်စက်ဂေါ်ချးတၟအ် ပတိတ်ဓာတ်လလဳဂှ် ဒၞာဲဂွံသိုၚ်ခၞံကီု ပရေၚ်ဂွံသွံရာန် (ဖံက်သေဝ်) ဓာတ်လလဳကီုဂှ် ဒးချိုတ်ပၠိုတ်လဝ်တုဲရောၚ် ကမ္ပဏဳတံ ဍေံဓလိုက်တမ်ရိုဟ်လေပ်ရ။ ရံၚ်ကေတ်ကဵု ဗီုပြၚ်ကမ္ပဏဳဂှ် လးလဝ်ဂၠံၚ်တရဴမ္ဂး ပွမချိုတ်ပၠိုတ်ကဵု ပရေၚ်ဓဝ်ကၠိုဟ်ခၠၚ် လ္တူအလဵုအသဳ ခိုၚ်ကၠိုက်မံၚ်ရောၚ် သၟာပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်မန်မွဲတၠ သ္ၚဳဂၠိပ်လဝ်ရ။

“ဒးမံၚ်ကဵုဓဝ်သတိ၊ အခိၚ်ကမ္ပဏဳဂှ် ဍေံချဳဓရာၚ်တိုန် သွက်ဒးသၠေဟ်ပၟာနွံတှေ် အပ္ဍဲကၠတ်ထဝ်ကီု အပ္ဍဲအလဵု အသဳဂှ်ကီု ဒးဆက်ဒစဵုဒစးအာပၠန်ဏောၚ်။ ၜိုတ်ပိုဲကၠောန်မာန် ၜိုတ်ပိုဲဂစာန်မာန်ဂှ် ဒးစဵုဒၞာအာဏောၚ်။ ကဵုအလဵုအသဳလေဝ် ဒးဟီုဏောၚ်။ အဆံၚ်ဒးပတိုန်လိက်ကဵုသမ္မတလေဝ် ဒးကၠောန်ဏောၚ်။ ဟီုဒဵုအိုတ်တှေ် ဒးထ္ၜးဆန္ဒလေဝ် ဒးထ္ၜးဏောၚ်” သာ်ဝွံ ညးစၞးကၠတ်ထဝ်တွဵုရးမန် နာဲအံၚ်နာၚ်ဥူ ဟီုကဵုသၞံၚ်တိုၚ်ရ။

ညးမစိစောန် ပရေၚ်ပွဳပွူသဘာဝ နူဍုၚ်သၟာၚ်မွဲတၠဂှ် “ဒၞာဲရန်လဝ် သွက်ဂွံသိုၚ်ရုၚ်စက်ဂေါ်ချးတၟအ်ဂှ် ပြဟ်ဟ်ဏအ် ဍေံဒှ်ဟွံမာန်ဏီ၊ မွဲပၠန်ဂှ် ဒၞာဲဍေံဆုဲပြံၚ်အာလေပ်မံၚ်ဂှ် ဒးစွံသတိထေက်။ ရံၚ်ကဵုဒၞာဲဍေံ သိုၚ်ခၞံရုၚ်စက်ဂှ်ပၠန်မ္ဂး ယက်ဍေံကီု၊ သၟုဟ်ဍေံကီုဂှ် ဟွံၜက်အာနူဒဵု (ဖာလိန်) ဂှ်ပုဟ်၊ မၞိဟ်တန်တဴမံၚ် အပ္ဍဲဇိုၚ်ဒဵုတအ်ကီု၊ သစ္ဆုသတ်ဒုန်၊ တၞံဆုတၞံဒုန်ကီု သတ်အိုတ်သီုဂှ် ဒးဒုၚ်ဇီုကပိုက်ကဵု ဘဲဒဏ်ယက်တအ်ဂှ် ဖအိုတ်ရ။ ဍာ်ၜဳတအ်ဂှ် က္တဴဂၠိုၚ်ကၠုၚ်တုဲ ၚုဲကကီု၊ သတ်ဍာ်မတန်တဴဒၟံၚ်တအ်ဂှ်လေဝ် ဒုၚ်ဘဲဟွံမာန် ချိုတ်ဏောၚ်၊ ဒၟံၚ်တန်တဴ အပ္ဍဲဗွိုၚ်ဟွံမာန်တုဲ ဒးပဲါဒဴတိတ်အာ အိုတ်ဏောၚ်တှေ် ချိုတ်ပၠိုတ်ဂှ် ရဲကၠောန်ၜဳ (တမ္ၚာ) တအ်ဂှ် ဒးဘဲကၠၚ်ကမၠောန်ဏောၚ်” သာ်ဝွံ ဟီုဂးလဝ်နွံရ။

စပ်ကဵုပရေၚ်ဂွံသိုၚ်ခၞံအာ ရုၚ်စက်ချးတၟအ် ပတိတ်ဇြဟတ်ဓာတ်လလဳ (၁၂၈၀) မဂ္ဂါဝါတ်မာန်ဂှ် ညးတာလျိုၚ် ကမ္ပဏဳ Toyo-Thai တံ ကၠုၚ်သောၚ်ကလးလဝ်ကဵု ညးဒေသကွာန်အၚ်ဒၚ်တံ အပ္ဍဲစၟတ်တ္ၚဲ (၂၅ – ၄ -၂၀၁၄) ဂှ်နွံတုဲ သွက်ဂွံရာန်အာတိဂအာၚ် လၟိဟ် (၅၀၀) ဨက နွံရောၚ် ဂွံတီကေတ်ရ။