မၞိဟ်သ္ပပၞာန်ဗၟာ စၞးကွာန်အရာပ်ဇကုဂှ် ဒးကလေင်ရာန်ကေတ် ပ္ဍဲတဲကံင်သဳပၞာန်တအ်ပၠန်ရောင် ဂကောံအုပ်ဓုပ်ကွာန် မၞုံပွိုင်ဍုင်ရေဝ်တအ် ဟီုလဴကၠုင်ရ။

ကၠာဲတဲတေံ မၞိဟ်သ္ပပၞာန်ဗၟာစၞးကွာန်အရာပ်တအ်ဂှ် ဒပ်ပၞာန်(ဗၟာ)ကဵုဂကောံအုပ်ဓုပ်ကွာန်တအ် ပံင်ကောံဂၠာဲတုဲ ရာန် လောဲကီုလေဝ် လၟုဟ်မ္ဂး ဂၠာဲဝါတ်ကၠုင်ဂှ်ရ နူကဵုဌာနဒပ်ကံင်သဳပၞာန်တအ်ပၠန် ကလေင်ဂၠာဲသွံကဵု ရဲကွာန်တအ်ပၠန်သ္ဂးရ။

“ကၠာတေံဟီုတှ်ေ ပိုဲကီု သီုဍေံတအ်(ဒပ်ဗၟာ)ပံင်ကောံတုဲဂၠာဲ ဆဵုဂွံမၞိဟ်တှ်ေ အာဟီုလဴကဵု ဍေံ တုဲတှ်ေ ခုတ်ၚုဟ် မူစိ မူစိ အဵုဗီုဂှ်ဂၠာဲကၠုင်၊ လၟုဟ်လအ်ကၠုင်တုဲတှ်ေ လ္ပာ်ဇကုဂှ် ဂၠာဲမၞိဟ်ဟွံလောဲရ ဍေံ(ဒပ်ပၞာန်ဗၟာ)မွဲဓဝ်ရ ဂၠာဲဂွံ၊ မၞိဟ်ဍေံဂၠာဲဂွံဂှ် တှ်ေ ဍေံကလေင်သွံကဵုဇကုပၠန် အဵုဗီုဂှ်” သာ်ဝွံ ဂကောံအုပ်ဓုပ်ကွာန် နူဒေသရေဝ်သၟဝ်ကျာမွဲတၠဂှ် ဟီုထ္ၜးရ။

ပရေင်ကေတ်ပၞာန်တၟိဂှ် ညးဍုင်ကွာန်တအ် ဒးဗပေင်ဂၠာဲကဵုဒၟံင် လၟေင်အဆက်ဆက်ကီုလေဝ် နကဵုကံင်သဳပၞာန်တအ်ဂှ် သီုကဵုဗက်ရပ်ကေတ်ဒၟံင်မၞိဟ် ဗီုပြင်နာနာသာ်တုဲ မၞိဟ်ဒးဒုင်ရပ်လဝ်ဗီုပြင်နာနာသာ်ဂှ်ကီု၊ သၟာကမၠောန်ဆုဲပြံင်ကၠုင်နူ ဒေသသကုတ်လ္တူတေံဂှ်ကီု ညးတာလျိုင်ဒပ်ပၞာန်ဗၟာဒေသတအ် ဂၠာဲပကောံတုဲ ကလေင်သွံကဵု စၞးကွာန် အရာပ်တအ် ရ။

တုဲပၠန် ပရေင်ဒးဂၠာဲမၞိဟ်စၞး သ္ပကောန်ပၞာန်(ဗၟာ)ပ္ဍဲဒေသဍုင်မန်ဂှ် ဗွဲမဂၠိုင်မ္ဂး အလဵုညးဍုင်ကွာန်တအ် ဂွံလုပ်ကေတ်တာလျိုင် သ္ပကောန်ပၞာန်ဗၟာဂှ် နွံအောန်ကွေံကွေံတုဲ ရာန်ကေတ်ကဵုဩန်တုဲ လိင်ကေတ်မၞိဟ်စၞးသၟးရ နွံဂၠိုင်ရောင် ဂွံတီကေတ်ရ။

“လၟုဟ်ဂှ် ဂၠာဲမၞိဟ်လေဝ်ဝါတ်တိုန် တုဲတှ်ေ ဒးရာန်လဝ်ၚုဟ်က္ဍင်တိုန် ကၠာတေံဏောင်ဟီုတှ်ေ မၞိဟ်မွဲတှ်ေ ၁၅ ကိုဋ် ပြင် လေဝ်ပြင်ညိရ၊ လၟုဟ်တှ်ေ မၞိဟ်မွဲတှ်ေ ၂၅ ကိုဋ်မွဲတဲ ဇှ်မှဂှ် စရိတ်တေံ စရိတ်ဏံ ကၠောန်လိက်တအ် စရိတ်ဂၠံင်တအ် တုဲဒှ်အိုတ်တှ်ေ အကြာ ၃၀ ကိုဋ်အိုတ်မံင်ဏောင်” ဂကောံအုပ်ဓုပ်ကွာန်ဂှ် ဆက်ဟီုထ္ၜးရ။

ပွမ္ဒးဂၠာဲလိင်စုတ်မၞိဟ်စၞးသ္ပကောန်ပၞာန် (ဗၟာ) သွက်အရာပ်၊ ကွာန်တအ်ဂှ် တန်တဴကဵုအရာပ်၊ ကွာန် ဍောတ်မ္ဂး (၁) တၠ ဇၞော်မ္ဂး (၂) တၠ (၃) တၠ ဒးလိင်ဗပေင်ဒၟံင်မၞိဟ် သီုအလန်ဏံမ္ဂး ပေင်ကၠုင် (၁၃)ဝါ တုဲအာရ။

သွက်ဒးဂၠာဲလိင်ဗပေင်စုတ်မၞိဟ်သ္ပပၞာန်ဗၟာ ပ္ဍဲအရာပ်၊ ကွာန်တအ်ဂှ် ကၠာတေံမ္ဂး ၜါဂိတုမွဲအလန် ဗက်ပကောံဩန်ပ္ဍဲ အရာပ် ပ္ဍဲကွာန်တအ်နွံတုဲ လၟုဟ်မ္ဂး ဟိုတ်နူဒးဂၠာဲလိင်မၞိဟ်ၚုဟ်က္ဍင်သၠုင်တိုန်ဂှ်တုဲ ဒးဗက်ဩန်ပ္ဍဲအရာပ်ကွာန်တအ် လၟေင်ဂိတုဒှ်ကၠုင်လေဝ်နွံရ။

အရာပ် ကွာန်လ္ၚဵုဂှ် မွဲဂိတု ၅၀၀၀ နွံ၊ မွဲဂိတု ၁၀၀၀၀ နွံရ။ တန်တဴကဵု လၟိဟ်သ္ၚိပ္ဍဲအရာပ် ပ္ဍဲကွာန်တအ်တုဲ ဂကောံအုပ် ဓုပ်ကွာန်တအ် ချိင်ဆဗက်ကံက်ဒၟံင်ဩန် ပ္ဍဲညးကွာန်တအ် လၟေင်လၟေင်ဂိတုနွံရ။

သၞောဝ်ဥပဒေညးဍုင်ကွာန်ဒးယိုက်ဂၠေင်ပၞာန်(ဗၟာ)ဝွံ စနူလက်ထက်အလဵုအသဳ သမ္မတဥူတိင်သိင် ၂၀၁၀ ဂိတုနဝ် ဝေမ်ဗာ ၄ တေံ ချူဓဇက်လဝ်ဂှ် သဳကၠဳပတိုန်ထ္ၜးကၠုင်ပ္ဍဲစၠတ်ထဝ်အဆက်ဆက်ကီုလေဝ် ညးစၞးစၠတ်ထဝ်ဗွဲမဂၠိုင် ဟွံစှ်ေစိုတ်တုဲ ပ္ဍဲကာလအလဵုအသဳပၞာန်မသီလဝ်အဝဵုဏံ သၞာံ ၂၀၂၄ ဂိတုဖေဖဝ်ဝါရဳ ၁၀ ဂှ် နကဵုတၠအဝဵုဒပ် ပၞာန်ဗၟာသီလဝ်အဝဵုဍုင်တံ ဇၟာပ်မၞိဟ်ပေင်အာယုက်(၁၈)သၞာံမ္ဂး ဒးယိုက်ဂၠေင်ပၞာန်ရောင် ပတိတ်ကၠုင်သၞောဝ်ဥပဒေရ။ စတမ်နူအခိင်ဂှ်တုဲ စဗမံက်ကၠုင်ရုပ်ရဴပံက်ဘာပၞာန်တၟိတုဲ လၟုဟ်ပေင်ကၠုင် လၟေင်(၁၃)ဝါရ။

ဗီုရုပ် – ဂကောံကံင်ဇြဳပၞာန်တွဵုရးမန် ဆဵုဂဗကဵု ညးဒးတိုန်ဘာပၞာန် လၟေင် (၁၃) ဝါ ပ္ဍဲဌာန်ဂအုပ်ပၞာန်ရးအဂၞဲ (U Aung Kyi Thein)