လိက်ပရေင်သ္ရဳဂၠိပ်၊ မယံင်(ဍုင်မန်)

သွက်ဂွံပံင်တောဲအာပရေင်ချဳဒရာင်ပၞာန်သကုတ်သၠုင်ကျာဂှ် ကရေင်ဍာဲ၊ ကရေင်၊ မန် ဂကောံကောဒေံပိတအ် ထ္ပက် စၟတ်တဲတုပ်စိုတ်နွံရောင် ဥက္ကဌ ကမ္မတဳပရေင်ဍုင်ကွာန် ပရေင်ပၞာန် ဗော်ဍုင်မန်တၟိ (ဗတိုက်သရိုဟ်တၠအဝဵုပၞာန်) နာဲ ဇဲယ ဟီုဓမံက်ကၠုင်ရ။

အခိင်ညးအာက္ဍိုပ်ဗော်ဍုင်မန်တၟိ(ဗတိုက်သရိုဟ်တၠအဝဵုပၞာန်)ဟီုဓမံက်ကၠုင် ပရေင်ပံင်တောဲ အကြာကောဒေံပိ ဒေ သ သကုတ်သၠုင်ကျာဏံဂှ် ဒေသဍုင်ကရေင်ဍာဲ၊ ဒေသဍုင်သေံ(ယှာန်)လ္ၚဵု မဟာမိတ်ကဵုပၠန်ဂတးမန် ဒပ်တအာင်ပ လံင်ဂှ် ဒပ်ကံင်သဳပၞာန်တအ် ကလေင်ထ္ပက်ပၞာန် ဇၞော်ကဵုဇြဟတ်တုဲ ဂျူလိုင် ၁၅ တုဲကၠုင်ဏံ ဍုင်သေံသၟဝ်ကျာ ဍုင်နံင်ချဵု(နောင်ချို) ဒပ်တအင်ပလံင်တအ် ဗတိုက်သီဂွံလဝ်ဂှ် ဒပ်ပၞာန်ဗၟာတအ် ကလေင်ဗတိုက်သီ ကေတ် ထောံပၠန်ရ။

ဒေသသၠုင်ကျာ ကရေင်ဍာဲ၊ ကရေင်၊ မန် ဏံဂှ် ဒေသသၠုင်ကျာဗြဝတဳ ဒပ်အကြာပယျဵုသေံဂမၠိုင် ဒပ်ပၠန်ဂတးကရေင် ကေုာံ ဂကောံပၠန်ဂတးပံင်တောဲဂမၠိုင်တအ် ပန်ဗတိုက်သီဒၟံင်မွဲဒပ်တုဲမွဲဒပ်ရ။ သွက်ဂွံထ္ပက်မုက်ပၞာန် မွဲဒမြိပ်ဂၠံင်ဇၞော် ဍုင်ကရေင် ကဵု ဗြဝတဳဂှ်တုဲ နကဵုဇြဟတ် ဒပ်ကံင်သဳပၞာန်တအ် ဍိုက်ထ္ပက်ဒၟံင်ပၞာန်နွံရ။ ဟိုတ်နူကံင်သဳပၞာန်တအ် ဍိုက် ထ္ပက်ကၠုင်ပၞာန်ဒေသကြုင်ဒဵု ကအ်ကြိက်ဂှ်တုဲ ပေါဲဗတိုက်ကတဵုဒှ်ဒၟံင်ဗၞတ်ဒးရးနွံရ။

အခိင်မုက်ပၞာန်ဒေသ သကုတ်သၟဝ်ကျာဍုင်သေံဂှ်ကီု၊ အသိင်မုက်ပၞာန်ဒေသကရေင် မန် ကအ်ကြိက် ကြုင်ဒဵုဂှ်ကီုဂှ် ဂကောံပၠန်ဂတးသကုတ်သၠုင်ကျာဂမၠိုင် ညိင်သ္ၚိတ်ဒၟံင်ရ။ အဓိကဂှ် ဂကောံပၠန်ဂတးမန်ဂမၠိုင် ဗီုဟီုချပ်ရန်လဝ် သွက်ဂွံ ထမံက်အာရုပ်ရဴလၟေင်ကမၠောန် ဒပ်ဂွံဒှ်မွဲဂှ် ဟွံဒှ်တုဲ သီုကဵုဒးရုပ်သီကၠေံ ပရေင်ပံင်တောဲ ကရောင်ပၞာန်ရာမညဂှ်ဏီရ။ ဒပ်လ္ၚဵုလေဝ် ထကးပြးအာလေဝ်နွံကၠုင်ရ။

∆ သွပ်လ္ပအ် ဒပ်မန် ဒှ်မွဲဂှ် ဟဳအာဍာ်ရဟာ

ဒပ်ပၞာန်ဗၠးၜးဍုင်မန်(Mon Liberation Army- MLA)၊ ဒပ်ပၞာန်ဗၠးၜးကောန်ဂကူမန်(Mon National Liberation Army- MNLA-AD)၊ ဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန် (Mon State Defense Force -MSDF)၊ ဒပ်ပၠန်ဂတးဍုင်မန် (Mon State Revolutionary Force- MSRF) ပ္ဍဲဂိတုဂျာန်နဝါရဳ(၁၈-၂၀၂၄)ဂှ် ကၠောန်သ္ပလဝ်ကောံဓရီုပရေင်ပံင်တောဲ ချဳဒရာင်ပၞာန် ပ္ဍဲတိဍာ်ပၠန်ဂတးမွဲဒၞာဲရ။

သွဟ်နူကဵုကောံဓရီုဂှ် သွက်လၟေင်ကမၠောန်ပံင်တောဲချဳဒရာင်ပၞာန် ဒပ်(၄)ဒပ်ဂှ် ပံက်ပ္တိုန်အာ “ကရောင်ပၞာန်ပံင်တောဲ ရာမည” မွဲတုဲ ပံင်တောဲချဳဒရာင်အာပရေင်ပၞာန်ရောင် သာ်ဝွံ ပ္တိတ်ကၠုင်လိက်ရ။

လိက်လလောင်တြး ဝွံ –

၁။ ဒပ်ပၞန်ဗၠးၜးဍုင်မန် (MLA)၊ ဒပ်ပၞာန်ဗၠးၜကောန်ဂကူမန် (MNLA-AD)၊ ဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန် (MSDF) ကေုာံ ဒပ်ပၠန်ဂတးဍုင်မန် (MSRF) တအ်ဝွံ သၞာံ ၂၀၂၄၊ ဂိတုဒဳဇြေန်ဗာ (၁၈) ဂှ် ကၠောန်သ္ပပေါဲကောံဓရီု ပရေင်ပံင်တောဲချဳ ဒရာင်ပၞာန် ပ္ဍဲတိဍာ်ပၠန်ဂတး မွဲဒၞာဲရ။

၂။ နူကောံဓရီုဝွံ ဒပ်မန်မွဲ မပါလုပ် အလုံဒပ်ပၠန်ဂတးမန်တအ်သီုဖအိုတ် ညံင်ဂွံမံက်ကၠုင်မာန်ဂှ် ထမံက်အာရုပ်ရဴရောင် တုပ် စိုတ်ရ။

၃။ နကဆံင်ပထမဂှ် နူဂကောံ (၄) ဂကောံဏံ ပံင်တောဲချဳဒရာင်အာပရေင်ပၞာန်ရောင် တုပ်စိုတ်ရ။

ဒပ်မန်(၄)ဒပ်တအ် ဖျေံကမၠောန်ပရေင်ပံင်တောဲတုဲ ဂျာန်နဝါရဳ(၁၉)ဂှ် ပ္တိတ်ဏာပရိုင် လတူမုက်လိက်တုဲ ဒုင်စဳရေင် ကဵု ညးဍုင်ကွာန်အလုံလိုက်ရ။

နူကဵုလလောင်တြး ပံင်တောဲချဳဒရာင်အာပရေင်ပၞာန် နကဵု ကရောင်ပၞာန်ရာမည တုဲဂှ် ဖန်ဗဒှ်ကၠုင်ပေါဲဗတိုက် ဍောတ် ဍောတ် မွဲၜါပေါဲဍောတ်ဓဝ်ရ။

အကြာအကြာဂှ် ဗော်ဍုင်မန်တၟိ(ဗတိုက်သရိုဟ်တၠအဝဵုပၞာန်)ကဵု ဒပ်ပၞာန်ဗၠးၜးဍုင်မန် ပံင်ကောံဒှ်မွဲကီု၊ ပ္ဍဲအကြာဒပ်စဵု ဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန်ဂှ် လညာတ်ပါ်ဒကးဒှ်အာညသ္ကအ်ကီုဂှ် တုဲကၠုင်ဂျောန်(၁၉) အာယုက်ကရောင်ပၞာန်ပံင်တောဲရာမည ပေင်ပွိုင် (၅) ဂိတုပြင်ဂှ် ညးတာလျိုင်မွဲတၠ နာဲဗညာမန် ထ္ၜးဟိုတ်ပေင်အာဗၞတ်အခိင်ချိင်ရန်လဝ်ဂှ်တုဲ သွက်ဂွံကလေင်သ္ၚဳဂၠိပ်အာကီု၊ ဗော်ဍုင်မန်တၟိ(အေဒဳ)ကဵု ဒပ်ဗၠးၜးဍုင်မန် ပံင်ကောံတုဲ ဒပ်မန်ရာမည လေဝ်မံက်ကတဵုဒှ်ကၠုင်တုဲ ပရေင်ချဳဒရာင် ဂတဗီုလဵုဆက်အာဂှ် ဂွံဆက်လးအာပရေင်ကမၠောန်တၟိကီုတုဲကရောင်ပၞာန်ပံင်တောဲရာမညဂှ် ရုပ်သီဒေါံဇူလဝ်ကၠာရောင် ဟီု ဓမံက်ကၠုင်ရ။

အခိင်ကရောင်ပၞာန်ပံင်တောဲရာမည ရုပ်သီဒေါံဇူထောံရောင်ပရိုင်တိတ်ကၠုင်ဂှ် ပ္ဍဲဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန်လေဝ် ညးအာက္ဍိုပ် ၜါလ္ပာ်ထ္ကး မံက်ကၠုင်ကီုရ။

စၟတ်တ္ၚဲဂျူလိုင် ၁၀ ဂှ် ကမ္မတဳပရေင်ဍုင်ကွာန် ပရေင်ပၞာန် ဒပ်စဵုဒၞာဍုင်မန် သ္ပကောံဓရီုတုဲ ညးမဒှ်ဥက္ကဌ ပရေင်ဍုင် ကွာန်ပရေင်ပၞာန် ဒံက်တာသိရိမန်ဆာန်ဂှ် ဒဒှ်ရနုက်ပ္တိတ်ထောံရရောင် ပတိတ်ကၠုင်လိက်ရ။

တုဲတ္ၚဲယး ဂျူလိုင် ၁၁ ဂှ် ဒံက်တာသိရိမန်ဆာန် ကလေင်ဟီုကလး ပ္ဍဲမုက်လိက်ပူဂဵုရ။ စၟတ်တ္ၚဲဂျူလိုင် ၁၅ ဂှ် ဒဒှ်ရ ဒက်ပ္တန်ဏာ ကမ္မတဳပရေင်ဍုင်ကွာန် ပရေင်ပၞာန်တၟိတုဲဒှ်အာရရောင် လလောင်ပ္တိတ်တုဲ ပ္ဍဲဂှ် ညးမကေတ်လဝ်တာ လျိုင် ညးအုပ်ကာနာနာ နာဲကိုဝ်တူ ဟွံပါကၠုင်ရ။

ပ္ဍဲမုက်လိက် facebook Page ဂှ် Mon State Defense Force Central – Mon State Defense Force  မုက်လိက်ဒှ်အာၜါ ရ။ ဂျူလိုင် ၁၇ ဂှ် နူကဵု ကံင်ဇြဳဖေဝ်ဒရေဝ်ဍုင်မန် သ္ပကောံဓရီုတုဲ ပံက်ဏာ ကမ္မတဳပညဳပညပ်လ္ၚတ်ဂၠိုက်ဂၠာဲ မွဲဂကောံ ရ။ အဃောပညဳပညပ်လ္ၚတ်ဂၠိုက်ဂၠာဲဒၟံင် ဒဒှ်ဍာံဂွံမံက်ဂှ် လ္ပာ်နာဲသိရိမန်ဆာန်ကီု သီုလ္ပာ် နာဲကိုဝ်တူကီုဂှ် ညံင်ဟွံဂွံ ဟီု ဓမံက်ပတိတ်လတူ မဳဒဳယာ ဂှ် ကံင်ဇြဳဖေဝ်ဒရေဝ်ဍုင်မန် တာဒၞာလဝ်ရ။

သရောပ်ရံင်သ္ၚဳဂၠိပ်ကေတ် အကြာဂကောံပၠန်ဂတးမန်တအ် ညံင်သ္ဂောံဒှ်မွဲဒပ်ဓဝ်ဟီုဂှ် လစွံစိုတ် ဗော်ဍုင်မန်တၟိ(ဗ တိုက်သရိုဟ်တၠအဝဵုပၞာန်) ကဵု လစွံစိုတ် ဃံင်ဇြဳဖေဝ်ဒရေဝ်ဍုင်မန် ဂွံဗ္ဂပ်ဖျပ်ဂွံဒှ်မွဲဂှ် သ္ၚောဲမံင်ဏီရောင် စှ်ေစိုတ်ရ။

ပ္ဍဲကဵုရန်လဝ်ပတဝ်လဝ် ဒပ်မန်ဂမၠိုင် ပံင်ကောံညံင်သ္ဂောံဒှ်မွဲဒပ်ဓဝ်ဟီုဂှ်လေဝ် ရံင်သ္ၚဳဂၠိပ်ကေတ် ဒဒှ်ဒပ်မန်ဂမၠိုင်တအ် ကီု၊ ကလင်သ္ၚဳဂၠိပ်ကေတ် ရမျှာင်ညးတာလျိုင်လ္ၚဵုတအ်ကီုမ္ဂး ဒပ်မန်ဂမၠိုင်ပံင်ကောံတုဲ ဂွံဒှ်ပံင်အာ သ္ပမွဲဒပ်ဟီုဂှ် အကာဲ အရာဟွံညာတ်ဏီရ။

∆ မန် ကရေင် ပံင်တုဲ သၠုင်အသိင်ဖန်ဗဒှ်ပေါဲဗတိုက် ဒှ်မာန်ဟာ

ထံက်ရံင်ကဵု ဂလာန်ရမျှာင် ဥက္ကဌ ကမ္မတဳပရေင်ဍုင်ကွာန် ပရေင်ပၞာန် ဗော်ဍုင်မန်တၟိ(ဗတိုက်သရိုဟ်တၠအဝဵုပၞာန်) နာဲဇဲယ ဟီုဓမံက်ပတိတ်ကၠုင် “သကုတ်သၠုင်ကျာဏံ ဂကောံပၠန်ဂတးကောဒေံ ကရေင်၊ ကရေင်ဍာဲ၊ မန် ပိဂကောံ ဏံ သွက်ဂွံပံင်တောဲချဳဒရာင်ပၞာန်ဂှ် သဳကၠဳတုပ်စိုတ်ထ္ပက်လဝ်စၟတ်တဲနွံ” ဟီုကၠုင်လဝ်ဂှ် တၟေင်ဟီုဂွံရ။

ဟီုကၠုင်သာ်ဂှ်တုဲ ဂျူလိုင် ၁၁၊ ၁၂၊ ၁၄၊ ၁၅ ဂှ် ပ္ဍဲကဵုပွိုင်ဍုင်ဍာ်ဗု ဍုင်ကလိင်အံင် ဒေသပယျဵုသေံ ဒပ်ပၞာန်ဗၟာဖျေံလဝ် ဗဒိုပ်ပ္ဍဲ ဏာတ်အုင်တံင်(နတ်အိမ်တောင်) ဂှ် သွက်ဂွံဗပေင်ဇြဟတ်တုဲ ဒပ်မန် ကရေင် ကေုာံ မဟာမိတ် PDF တအ် ပံင်တောဲတုဲ ကြတ်ပန်ဗတိုက်လဝ်နွံကၠုင်ရ။

လ္ပာ်ဒေသပေါဲဗတိုက်ကြုင်ဒဵု ပွိုင်ဍုင်ကအ်ကြိက်ဂှ်လေဝ် ဒပ်မန်ရာမည ပံင်တောဲလဝ်ဒပ်ကရေင်တအ်တုဲ လုပ်ဒၟံင်ပေါဲဗ တိုက်နွံရ။ ဆဂးဂှ် ပရိုင်ပေါဲဗတိုက် ဒပ်မန်လုပ်မံင်ပေါဲဗတိုက် ဒေသကြုင်ဒဵု ပွိုင်ဍုင်ကအ်ကြိက်ဂှ် နူကဵု ဒပ်မန်တအ် လုပ်သၞောဝ်ဂှ် ဟွံဓမံက်ပ္တိတ်တုဲ ကၠးကၠးမးမးတီကေတ်ဟွံမာန်ရ။

ထံက်ရံင်ကဵု ဂလာန်နာဲဇဲယ ဟီုဂှ်မ္ဂး ဒပ်ကရေင် ကေုာံ ဒပ်မဟာမိတ်ဂမၠိုင်တအ် ပန်ဗတိုက်သီဒၟံင် တမ်ဒပ် ဗဒိုပ် အ ကြာဒေသပယျဵုသေံဂှ် ဒပ်ပၠန်ဂတးမန်တအ် ပါလုပ်ဒှ်မာန်ရောင် သ္ၚဳဂၠိပ်ဂွံရ။

သတ္တာဟတုဲကၠုင်ဏံလေဝ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ဗော်ဍုင်မန်တၟိ (အေဒဳ) ကဵု ညးဂအုပ်က္ဍိုက်ပၞာန် ဒပ်မန်ရာမညတအ် ဆဵုဂဗ သဳကၠဳပညဳပညပ်ဒၟံင် ကုဒပ်ရပ်လွဟ်ကောန်ဂကူကရေင် ကေုာံ ဒပ်ပၠန်ဂတးဍုင်မန်၊ ဒပ် PDF ဒေသရးတနင်သဳဂမၠိုင်ဂှ်လေဝ် ဂွံဆဵုကေတ်ပၠန်ရ။

သ္ၚဳဂၠိပ်သရောပ်ကေတ်မ္ဂး သွက်ဂွံသၠုင်ပတိုန်အသိင်ပေါဲဗတိုက် သကုတ်သၠုင်ကျာ (မန်၊ ကရေင်၊ ရးတနင်သဳ) ဂှ် ညးအာက္ဍိုပ်ပၠန်ဂတးတအ် ပညဳပညပ်ဖျေံဒၟံင်ဗီုနွံမာန်ရ။

ကာလလၟုဟ်မ္ဂး ဒှ်ဒၟံင်အခိင်အဒေါဝ်ကသီုတုဲ ဂွံသၠုင်ပတိုန်အသိင်ပေါဲဗတိုက် ပ္ဍဲအခိင်ကသီုဏံဂှ် အကာဲအရာဟွံဆဵုဏီ တုဲ ဗြဲကျာတၟး လိုက်ဝှ်တိကှ်တေံမ္ဂး ဂကောံပၠန်ဂတးသကုတ်သၠုင်ကျာတအ်ဂမၠိုင် ဗီုပြင်သၞောတ်စှ်ေစှ်ေ ပံင်တောဲ၊ ပံင်ကောံ ဖန်ဗဒှ်သၠုင်အသိင်ပေါဲဗတိုက်နွံမာန်ဟာဂှ် ဒးမင်အခါတ်အကာဲအာပၠန်ရောင်။