လိက်ပရေင်သ္ရဳဂၠိပ်၊ ယက္ခဂုမ္ဘဏ်
ကာလလၟုဟ်ဏံ အလုံဍုင်ဗၟာမွဲ ကတဵုဒှ်ဒၟံင်ပရေင်ပၠန်ဂတး က္လေင်တဝ်စၞေဟ်ဒၟံင်ကဵုကံင်ဇြဳပၞာန်ဂှ် အတိုင်ဂွံဆဵုကေတ်မံင်ဂှ်ရ။ နူကဵုဂကူဗၟာတံ က္လိဂွံဗၠးၜး သၞာံ ၁၉၄၈ တုဲကၠုင်တေံ ပရေင်ဒစဵုဒစး ပၠန်ဂတး ၜိုတ်အဆံင်ဏံ ဟွံမွဲကၠုင်မွဲလှ်ေဏီရ။ ပ္ဍဲကဵုသၞာံ ၁၉၄၈၊ ၁၉၄၉ တေံ ပရေင်ပၠန်ဂတး ဒစဵုဒစးဒှ်ကၠုင်တုဲ ဍုင်သ္အာင်တံ စဵုကဵုသ္ဒးကော် ထ္ၜုတ်ပတိုန်ယၟု အလဵုအသဳလ္ဂုင် နွံကၠုင်ကီုလေဝ် အလုံဍုင်မွဲ ဂွံဒစဵုဒစး ပၠန်ဂတးကၠုင် ဗီုအဆံင်လၟုဟ်ဏံ ဟွံစိုပ်ရ။
သ္ပပတံနူသၞာံ ၂၀၂၄ လောန်ကၠုင်ဏံတုဲ ကံင်ဇြဳပၞာန်တံ ဂွံကၠုင်အရီုအဗင်နူကြုက်ကီု၊ ပကောံပကေဝ်ကၠုင် ကောန်ပၞာန်တၟိကီု၊ ဗတိုက်ပၞာန် သုင်စောဲကၠုင်နကဵုက္ၜင်ကျာပၞာန်မာန်ကၠုင်ကီု၊ သုင်စောဲစက်ဗရုသာဲ နကဵုနဲကဲပညာ အဆံင်သၠုင်မာန်ကၠုင်ကီု၊ သုင်စောဲက္ဍိုင်ကျာ မပ္ဂပ်လဝ် နကဵုစက်ဂၠိုင်ကၠုင်ကီုတုဲ “ဒၞါဲဒပ် ကေုာံ ဍုင်ဒးဒုင်ဆောံအာလဝ်တံဂှ် က္လေင်သီကေတ်ဖအိုတ်ပၠန်ရောင်” သာ်ဏံ ကံင်ဇြဳပၞာန်တံ ဟီုကြီုကၠုင်ရ။ လ္တူမဟီုကြီုလဝ်ဂှ် ၜိုတ်လဵုထမံက်ရုပ်ရဴ နဇိုင်နတဲမာန်ရောဂှ် က္လေင်သ္ၚဳဂၠိပ်ရံင် ပ္ဍဲကဵုကဝက်သၞာံ ၂၀၂၅ ဏံမ္ဂး ဂွံဆဵုကေတ်ဗွဲသရုပ် အတိုင်ဗွဲသၟဝ်ဝွံရ။
∆ ပၞာန်ထပက် ဒပ်ကံင်ဇြဳပၞာန်
“ဒၞါဲဒပ် ကေုာံ ဍုင်ဒးဒုင်ဆောံအာလဝ်တံဂှ် က္လေင်သီကေတ်ဖအိုတ်ပၠန်ရောင်” ၜိုန်ရဟီုကြီုလဝ်ကီုလေဝ် ထပက်ကၠုင်ပၞာန် ပွိုင်တြဴဂိတုပြင်ဂှ် က္လေင်သီဂွံ ဆအယာံမာတ် ဍုင်မိုဝ်ဗျေဝ် ကဵု ဍုင်နုင်ဇျှိုဝ် ၜါဍုင်ဓဝ်ရ။ ဒၞါဲကံင်ဇြဳပၞာန်တံ ဂစာန်ထပက်ဒၟံင်ပၞာန်ဂှ် ဒေသဖာက မိုဝ်ကုင်၊ ဒေသချေင် နူကဵုကလေ စိုပ်တာင်ၚေန်၊ ဒေသရခေင် ကျုက်ဖျူ၊ ဒေသသေံ နုင်ဇျှိုဝ်၊ သေံသၠုင်ကျာ မိုဝ်ဗျေဝ်၊ ဒေသကရေင် ကရောင်ပၞာန်အံင်ဇေယျ၊ ဒေသမဂွေ နူပဒါန် စိုပ်နာတ်ယေဂါန်၊ ဒေသဗဂေါ နူပါန်ဒုင် စိုပ်ညုင်ကျိုဝ်၊ ဒေသမာန္တလေ မာတ္တရာ ကဵု တဗိက်ကျေန်တံ ဂွံဆဵုကေတ်ရ။ ဂျူလာင် ၁၀ ဂှ် ဂၠံင်ဇၞော်မိုဝ်ဗျေဝ် – လွာင်ဂဝ်ဂှ် က္လေင်ထိင်ကေတ် မာန်ကၠုင်ရ။ သ္အာင်နူဂှ် ဒၞါဲလဵုလေဝ် ကံင်ဇြဳပၞာန်တံ ဗတိုက်ကေတ်ဟွံမာန်ဏီရ။
သှ်ေဒၟံင်ဒေသတၞဟ်ဟ်တံဂှ် ဂွံဍိုက်ထပက်ဒၟံင်ပၞာန်ဂှ် ဟွံမွဲဏီရ။ နွံဆဒပ်ပံင်ကောံ ဒပ်ပၞာန်၊ ဗၠာဲမှိင်၊ ပျူသဝ်ထဳတံရ မင်မွဲထိင်ဒဝ်လဝ်တိဍာ်၊ ဒပ်တုဲ အကြာဂှ် ပရေင်ထပက်ပၞာန်နွံညိညရ။ အဆံင်ဂွံဗတိုက်သ္အးကၠေံ ဒပ်ပၠန်ဂတးတံ ဒှ်ဟွံမာန်ရ။ ၜိုန်ဂှ်လေဝ် ဒပ်ပံင်ကောံတံဂှ် ရပ်လဝ်ဗဝ်လဇြဳ ဆဵုဂြပ်မ္ဂး ပၠံင်ကေတ်ဖအိုတ်၊ ဟွံဒးစိုတ်မ္ဂး စံင်ကၠေံဖအိုတ်၊ ဟွံဒးစိုတ်မ္ဂး ဂစိုတ်ကၠေံဖအိုတ်တုဲ ဟွံက္လိဂွံ ပရေင်ထံက်ဂလာန် နူညးဍုင်ကွာန်ရ။ ညးဍုင်ကွာန်တံ က္ဍုဟ်မၠေံတုဲ ညးဍုင်ကွာန်တံ သာတုဲဒစဵုဒစးကၠုင်ရ။ တၟေင်မွဲဂှ် အပ္ဍဲပွိုင်တြဴဂိတုဏံ ပေါဲဗတိုက် အကြာဒေသရးဇၞော်ဂှ် ဒှ်ဂၠိုင်နူကဵုဒေသတွဵုရးတံရ။
∆ ပၞာန်ဒုင် ဒပ်ကံင်ဇြဳပၞာန်
ဒပ်ကံင်ဇြဳပၞာန် ဒၞါဲဗွဲမဂၠိုင်ဂှ်လေဝ် နကဵုပၞာန်ဒုင် ပရံင်ပခိုင်လဝ် ဂွံဆဵုကေတ်ရ။ လ္ပာ်ဒေသ သကုတ်ဍုင်ဗၟာလ္ပာ်လ္တူတေံ ဝေင်ကၠေံတုဲ သကုတ်လ္ပာ်သၟဝ်ဏံ ယဝ်က္လေင်သ္ၚဳဂၠိပ်ရံင်မ္ဂး ဒေသကရေင် ဒပ်ဗျူဟာဖာပေါန်၊ ဒပ်ဗျူဟာကဒါင်ဒိ၊ ဒေသမန်ကရေင် ဒပ်ဗျူဟာဝါအနာင်တံ ဒုင်ပရံင်လဝ် လအ်ကဵုသၞာံရ။ ဒေသကရေင် ဒပ်ဗျူဟာလေဝဝ်ဂှ် လၟုဟ်ဒုင်ကြေပ်ကၠုင်ရ။ ဒေသကရေင်ဍာဲ ဒပ်ဗဝ်လခေဝ်ဂှ် ဒးဒုင်ဗိုင်လဝ် လအ်ကဵုဂိတုတုဲ ဂဥုပ်တမ်ဒပ်ဖာသုင် ၜါဒပ်ဂှ် စှ်ေအာမွဲဒပ်တုဲ သှ်ေဒၟံင်မွဲဒပ်ရ။ ဒပ်အကြာဒေသတနင်သဳတံဂှ် ဒုင်ပၞာန်ထပက် ရဲပၠန်ဂတးတံ ဟွံမာန်ကွေံကွေံတုဲ ဒးဒုင်သၠးကၠေံဒၟံင် မွဲဒပ်တုဲမွဲဒပ်ရ။ သရုပ်ကၠေံ အပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၂၅ ပွိုင်တြဴဂိတုဏံ အကာဲအရာ ပရေင်ပၞာန် ဒပ်ကံင်ဇြဳပၞာန်တံ ဟွံဂွံလဝ်စေဝ်လ္တူရောင် ဂွံဆဵုကေတ်ရ။
∆ ပရေင်ဗတိုက်နကဵုပၞာန်ကျာ
ပရေင်ဗတိုက်ပၞာန်နကဵုယာန်ကျာ ကံင်ဇြဳပၞာန်တံဂှ် ဒှ်တင်ဂွံဒြဟတ် သွက်ဒပ်ပၞာန်ဍေံတံရ။ သုင်စောဲ ပၞာန်ထပက်ကီု၊ ပၞာန်ဒုင်ကီု သီုကဵုပျူသဝ်ထဳတံ ဒးဒုင်ဗတိုက်မ္ဂး ရီုဗတိုက်နကဵုက္ၜင်ကျာရ။ သ္အာင်နူဂှ် ၜိုန်ပေါဲဗတိုက်ဟွံမွဲကီုလေဝ် ဒၞါဲဌာန်ဒတန် ဘာသာသနာကီု၊ သ္ၚိဌာန်ညးဍုင်ကွာန်ကီု၊ ရုင်ဂဥုဲကီု သီုကဵုဘာဗ္တောန်လိက်တံ ထောံဗမ် ပန်ဂြာတ် ညံင်ညးဍုင်ကွာန်တံ ဂွံဖေက်သမ္ၚာတ် ညံင်ဟွံဂွံထံက်ဂလာန်ကဵုသၟာပၠန်ဂတးတံရ။
ဒေသဒပ်ပၠန်ဂတးတံ မထိင်ဒဝ်လဝ်တံဂှ်ကီု၊ ဒေသပၞာန်ဒမၠုက်တံကီု ညံင်ဟွံဂွံၜိုဟ်သြိုဟ် နကဵုတင်ရန်တၟံနွံနွံ သီုဟွံမွဲကဵုပေါဲဗတိုက်မွဲသာ် အာထောံဖျေံဒၟံင်ဗမ် နကဵုက္ၜင်ကျာရ။ အကြာလောန်ကၠုင်တြဴဂိတုဏံ သုင်စောဲနဲကဲပညာဂတောပ်ခေတ်တုဲ သုင်စောဲကၠုင် စက်ဗရုသာဲ ကဵု က္ဍိုင်ကျာမဗ္ဂပ်လဝ် နကဵုစက်ဂၠိုင်ကၠုင် ဂွံဆဵုကေတ်ရ။
∆ ကောန်ပၞာန်တၟိဂမၠိုင်
သၞာံ ၂၀၂၅ ဏံ ပကောံကောန်ပၞာန်တၟိ ပေင်ကၠုင်မွဲသၞာံတုဲ ဒြဟတ်ဗၞတ် ၆၀၀၀၀ ဗပေင်ကၠုင်မာန်ရ။ မွဲမွဲတမ်ဒပ် ဒြဟတ်ၜိုတ် ၂၀၀ ဗပေင်ကၠုင်မာန်ရ။ သွက်တိတ်မုက်ပၞာန် မွဲမွဲဒပ် ၜိုတ် ၁၀၀ တၠပြင်၊ သွက်ဂီုကၠီုလ္ပာ်လက္ကရဴ ကေုာံ ဂြးသ္အးတိဍာ် ၜိုတ် ၁၀၀ တၠ ဗပေင်ကၠုင်တုဲ အလုံမွဲဍုင် ကရောင်ပၞာန် ၜိုတ် ၁၀၀၀ နွံရောင် ဂွံတီကေတ်ရ။ ကောန်ပၞာန်တၟိတံဂှ် ကံက်ကေတ်မာဲဂှ်မွဲဗီု ရပ်ကေတ် နကဵုအဓမ္မဂှ်မွဲဗီုတုဲ ကောန်တၟိကၠတ်ဂြိပ်တိတ်ဂှ်လေဝ်နွံ ပရေင်ဆဵုဂဗ ဗတိုက်ပၞာန်ဟွံမွဲတုဲ ထိင်ဒဝ်မင်မွဲလေဝ်ကြေပ်တဴရ။ စိုပ်သၞာံ ၂၀၂၆ ဏံ ပေင်ကၠုင်ၜါသၞာံမ္ဂး အတိုင်သၞောဝ်ဥပဒေ ယိုက်ဂၠေင်ပၞာန် မိက်ဂွံဒေါံမ္ဂးဒေါံမာန်တုဲ ပ္ဍဲဒပ်ပၞာန် သွက်သ္ဂောံဂရိုက်ဂရာင် ဒှ်ကၠုင်မာန်ရ။ အပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၂၅ ပွိုင် ၆ ဂိတုဏံ ကောန်သ္ဂံင်ကီု၊ ဗၠာဲမှိင်ကီု၊ ပျူသဝ်ထဳကီု ဂြိပ်တိတ်ဖျေံလွဟ်ကဵုရဲပၠန်ဂတးတံ သီုရဲပၠန်ဂတးတံ ရပ်ဂွံ ပံင်ဖအိုတ် ၁၄၂၉ တၠနွံရောင် ဂွံတီကေတ်ရ။
∆ သရုပ် အကာဲအရာ
ကံင်ဇြဳပၞာန်တံ ၜိုန်ရဂွံလဝ်အရီုအဗင် နူကြုက်ကီုလေဝ် အပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၂၅ ပွိုင် ၆ ဂိတုဏံ ဂွံလဝ်ပေါဲအံင်ဇၞး ဆၜါဒၞါဲတုဲ သရုပ်ကၠေံ အလုံမွဲဍုင်မ္ဂး ဒဒှ်ရဟွံဂွံလဝ်စေဝ်လ္တူဏီဂှ် ညာတ်ကၠးဒၟံင်ရ။ ပေါဲရုဲမာဲကံင်ဇြဳပၞာန်တံဟီုဂှ်လေဝ် ၜိုန်ရဂွံလဝ်ထံက်ဂလာန် နူကဵုဍုင်ကြုက် ကေုာံ ဍုင်လ္ၚဵုတံ နွံကီုလေဝ် ဍုင်အာဇြဳယာန်ဗွဲမဂၠိုင်ဂှ် ဟွံက္လိဂွံပရေင်ထံက်ဂလာန်ဏီရ။ ပေါဲရုဲမာဲတုဲမ္ဂး ကၠောန်အာ ပေါဲသဳကၠဳၜိုဟ်လလမ်ရောင် ဟီုဂှ်လေဝ် ၜိုန်ရကြုက်၊ အိန္ဒိယျ၊ သွေတ်သလာန်၊ နဝ်ဝေတံ ထံက်ဂလာန်ကီုလေဝ် ဟိုတ်နူလစွံစိုတ်ဒပ်ပၞာန်တံ ကေမ်ၛာပ်လဝ် သၞောဝ် ၂၀၀၈ ကေုာံ ပရေင်ဒေါံပန်ပှော် NCA တုဲ ဒပ်ပၠန်ဂတးတံ ဂွံဗလးလွဟ်ဂှ် ဒှ်ကၠုင်ဟွံမာန်တုဲ ပေါဲသဳကၠဳ ပရေင်ၜိုဟ်လလမ်ဂှ် အံင်ဇၞးဟွံသေင်ရောင် သ္ၚဳဂၠိပ်ပတိုန်ထ္ၜးဏာရ။
0 Comments