က္ဍိပ်သ္ကိုပ်ဗီုညးကဵု ဂၠံင်တရဴရက္ခိတ (သ္ကုတ်နိဂီု)

by | Oct 14, 2025 | ပရိုၚ် | 0 comments

လိက်ပရေင်၊ ယက္ခဂုမ္ဘဏ်

လ္တူအကာဲအရာဂှ် ကေတ်အရီုအဗင် အလဵုအသဳဍုင်ကြုက်တုဲ ဂိုတ်ဂစာန် ပတိတ်အစောန် သွက်သ္ဂောံကလေင် ထိင်ဒဝ်ကေတ် ဂကောံ ERO မဖျေံလဝ်သဇိုင် အကြာပယျဵုကြုက်ရ။ အတိုင်ဂိုတ်ဂစာန် ပတိတ်ကၠုင်အစောန်ဂှ် ၜိုတ်ထေက်ကြိုက် ကလိဂွံပေါဲဇၞးနွံတုဲ သွက်သ္ဂောံကလေင်ထိင်ဒဝ်ကၠေံ ပရေင်ချဳဓရာင် ဒပ် AA ဂှ် နကဵုနဲကဲဇဳ မေန်အံင်လှာင် ဂစာန်ကေတ်ဒၟံင်အရီုအဗင် အလဵုအသဳအိန္ဒိယျ ကေုာံ အလဵုအသဳ ၜင်္ဂလာဒေတ်တံပၠန်ရ။ အဓိက စောဲစပ်ဒပ်ပၞာန် AA တအ် နကဵုပရေင်ကူသာန်သွံရာန် ဂဥုဲၜူမာဲရ။ နူကဵုပးဒၞက်ဏအ် က္ဍိုပ်သကိုပ် ဒပ်ပၞာန် AA ထောန်မျာတ်နာင် နကဵုဓဝ်သတိဇၞော်ဇၞော် ညံင်သ္ဂောံတတ်ကၠောံၜက်အာမာန်ဂှ် ပၟိက်ဇၞော်တဴရ။

ပးဒၞက်မေန်အံင်လှာင် မရနုက်ကဵုတတိယဂှ် ထ္ၜးဟိုတ်ကဵုဂုဏ်ဖဵု ပရေင်ပိုန်ဂြပ် အလဵုအသဳဍုင်ကြုက်ကဵုအလဵုအသဳဍုင်အိန္ဒိယျတုဲ သွက်သ္ဂောံအာတ်အရီုအဗင် ဍုင်ဇၞော်ၜါဏအ် ညံင်သ္ဂောံကရေပ်ဂရတ် ဒပ်ပၞာန် AA တအ်ရ။ ကာလလၟုဟ်ဏအ် ပယျဵုဗၟာ-ၜင်္ဂလာဒေတ် ကဵု ပယျဵုဗၟာ-အိန္ဒိယျ မွဲသကုတ် မွဲဒကဴဂှ် စိုပ်အာသၟဝ်အုပ်ဓုပ် ပရေင်ထိင်ဒဝ် AA တအ်တုဲ အလဵုအသဳအိန္ဒိယျ မဖျေံလဝ် ကိုန်စဳဇန်ကမၠောန် ပရေင်ဖောအ်ဗြဳတောတက်ဇဳသာ် ၜဳကုလာဒါန်ကီု သီုဂၠံင်ဍာန်ၜဳ သေတ်ဒွေ – ပလေတ်ဝကီု၊ သီုဂၠံင်ဍာန်တိုက် ပယျဵုပလေတ်ဝ – အိန္ဒိယျ ပါလုပ်အာဖအိုတ်ရ။ ကိုန်စဳဇန်ဂှ် အလဵုအသဳအိန္ဒိယျတအ် ဓလိုက်လဝ်တမ်ရိုဟ် ဒဝ်လာ ၅၀၀ ပြကောဋိကိုဋ်ရ။ သအာင်နူဂှ်ပၠန် ဍုင်ကျုက်ဖျူဂှ် အလဵုအသဳကြုက်တအ် မသၞေအ်သၞဴလဝ် ညံင်ရဴကောန်ဖျုန်ဂြိုဟ်ကြုက်ဂှ်လေဝ် ဒပ်ပၞာန် AA တအ် ထ္ပက်ဒၟံင်ပၞာန်တုဲ ဒဒှ်ရ ဒပ်ပၞာန် AA ဟွံသၠးကၠေံ တင်ရန်တၟအ် ညံင်သ္ဂောံသီကေတ် အလုံတွဵုရးရခေင်မွဲမာန်ဂှ် ထ္ၜးဒၟံင်သက်သဳရ။

 အနာဂတ်က္ဍိုပ်သကိုပ်ထောန်မျာတ်နာင် အာလ္ပာ်လဵုရော

အပ္ဍဲကာလ ဒပ်ပၞာန်မေန်အံင်လှာင်တအ် သီလဝ်အဝဵု ညောန်ကြပ်ကဵုပွိုင် ၅ သၞာံဏအ် စရာဲဍာ်ဒကေဝ် ပရေင်က္ဍိုက်ပ်ပၞာန် ထောန်မျာတ်နာင် အဆံင်သၠုင်ဒၟံင်ဂလိုင်လဵုရောဂှ် လုပ်အာဝင်တုဲရ။ ၜိုန်ဂှ်လေဝ် မေန်အံင်လှာင်ဂှ် ဟိုတ်နူဒးဒုင်ဂွလဝ် ပရေင်ဒးဒုင်ကျလဝ်ပၞာန် ပ္ဍဲတိဍာ်ဒေသရခေင်တုဲ ပတိတ်ဒၟံင်ကသပ် နကဵုနဲကဲ ယုတ်မာ ပပ်ပဳ ညံင်သ္ဂောံကေတ်မာန် လ္တူဒပ်ပၞာန် AA ဂှ် ချပ်ဒၟံင်လၟိုန်တုဲ ထောန်မျာတ်နာင် နကဵုဓဝ်သတိနွံနွံ ညံင်သ္ဂောံကလေင်ပလန်ကၠေံ ပြယာဲ မယုတ်မေန်အံင်လှာင်မာန်ဂှ်  ပၟိက်ဇၞော်တဴ ဗွဲမလောန်ရ။

ညးမကလိဂွံလဝ် တဆိပ်ကြာနိုဝ်ဗေလ်ၜိုဟ်လလမ် ဒဝ်အံင်သာန်သုဂျဳဂှ် ယၟုပြာကတ် သွာင်ပရေင်ဍုင်ကွာန်သၟးတုဲ ထောန်မျာတ်နာင်ဂှ် စိစောန်တဴ သီုပရေင်ပၞာန်၊ သီုပရေင်ဍုင်ကွာန်ရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ က္ဍိုပ်သကိုပ် ဂကောံရပ်လွဟ် ထောန်မျာတ်နာင်ဂှ် အဆံင်က္ဍိုပ်သကိုပ် သွက်ကောန်ညးဍုင်ကွာန် ဂကူရခေင်သၟးဟွံက သွက်သ္ဂောံဒှ်က္ဍိုပ်သကိုပ်အနာဂတ် အဆံင်အလုံကၟိန်ဍုင်(မျာန်မာ) အလုံကောန်ဍုင်အရင်ဂှ် စၟဳညာတ်အာဒၟံင်ဗီုပြင်အယောင်အလာရ။

ၜိုန်ဂှ်လေဝ် သ္ဂောံတိုန်စိုပ်အဆံင် က္ဍိုပ်သကိုပ်ကောန်ဂကူ အလုံညးဍုင်ကွာန်ဖအိုတ် ထံက်ဂလာန် ဗွဲမညဳသၟဟ်မာန်ဟီုဂှ် ဆအယာံမာတ် ဍိုက်ပေင်ကဵုအစောန်စရာဲ သတ္တိ ဗျတ္တိသၟးဟွံရုမ်ဂပ်တုဲ မ္ဒးဍိုက်ပေင်ကဵုစိုတ်စရိုတ်မပြဲပြဲ (ဍာ်ဒကေဝ်ကောန်တၟအ် မဇၞော်ပြဲ)ရောင်။

အပ္ဍဲဂကူဗၟာ မမံက်ဂတဝ်ပြာကတ်ကၠုင် သကိုပ်ဗိုလ်အံင်သာန်ဂှ် အခိင်ခေတ်ကာလတေံ နဒဒှ်က္ဍိုပ်သကိုပ်ကောန်ဂကူ မဍိုက်ပေင်တဴကဵု အစောန်စရာဲ သတ္တိ ဗျတ္တိကီု သီုမဍိုက်ပေင်တဴကဵုစိုတ်စရိုတ်မပြဲပြဲ (ဍာ်ဒကေဝ်ကောန်တၟအ် မဇၞော်ပြဲ) ထ္ၜးသက်သဳကဵုညးလောကတအ်မာန်ကၠုင်တုဲ မွဲဒမြိပ် အဃောဂိုတ်ဂစာန် ပတိတ်ကၠုင်ဒြဟတ် သွက်သ္ဂောံကလိဂွံ ပရေင်ဗၠးၜး နူသၟဝ်တဲဂိုဝ်လိုဝ်နဳဂှ် ဂွံဒုင်ကေတ် ပရေင်ထံက်ဂလာန် နူကောန်ညးဍုင်ကွာန် သီုကောန်ဍုင်အရင် နဒဒှ်က္ဍိုပ်သကိုပ် ပရေင်ပၞာန် ကေုာံ ပရေင်ဍုင်ကွာန် လုပ်ဝင်မွဲတၠရ။

သ္ပပတံနူသၞာံ ၁၉၆၂ ဒပ်ပၞာန်နေဝေန် သီကၠေံအဝဵုတုဲ အလုံကောန်ညးဍုင်ကွာန် ဂစာန်လုပ်ကၠုင် ပေါဲဗတိုက် သွက်သ္ဂောံတိတ်ဗၠးနူပရေင်ဗၠးၜးဂှ် အခိင်ကာလ ဂၠိင်သ္ၚောဲလောန်ရ။ ဒဝ်အံင်သာန်သုဂျဳဂှ် နူကဵုသၞာံ ၁၉၈၈ ကလိဂွံအာယုက် ၄၃ သၞာံတေံ စလုပ်ကၠုင်ဗွိုင် ပရေင်ဍုင်ကွာန် က္ဍိုက်ကၠုင်က္ဍိုပ်ပရေင်ဍုင်ကွာန်တုဲ နကဵုစရာဲဍာ်ဒကေဝ် ကောန်တၟအ်မဇၞော်ပြဲ စဵုကဵုအခိင်လၟုဟ် ၜိုန်နွံဒၟံင်ပ္ဍဲထံင်ကီုလေဝ် ဟွံဒုင်ထံက်ၜံင်ကဵုက္ဍိုပ်သကိုပ်ပၞာန်တအ်ရ။ လၟုဟ် ဒဝ်အံင်သာန်သုဂျဳ ပေင်ကၠုင်အာယုက် ၈၀ သၞာံရ။

သၞာံ ၁၉၈၈ အခိင်ဒဝ်အံင်သာန်သုဂျဳ စက္ဍိုက်ပ်ပရေင်ဍုင်ကွာန်ဂှ် ထောန်မျာတ်နာင် ကလိဂွံအာယုက် ဆၜိုတ် ၁၀ သၞာံဓဝ်ရ။ က္ဍိုပ်သကိုပ် ဒပ်ပၞာန် AA မကတဵုဒှ်မၞိဟ် ပ္ဍဲသၞာံ ၁၉၇၈ ဂှ် လၟုဟ်စိုပ်ကၠုင်အဝယ် ဒဝ်အံင်သာန်သုဂျဳ အခိင်စလုပ်ကၠောန်ပရေင်ဍုင်ကွာန်တေံရ။ ထောန်မျာတ်နာင်ဂှ် ဒှ်က္ဍိုပ်သကိုပ် မမံက်ဂတဝ်ပြာကတ်ကၠုင်တၟိမွဲတုဲ ထောန်မျာတ်နာင် သ္ပက္ဍိုပ်သကိုပ် နကဵုဂကူရခေင်သၟးဟာ၊ ဂါံတိုန်သ္ပက္ဍိုပ်သကိုပ် အဆံင်ကၟိန်ဍုင် နကဵုစၞးဂကူဖအိုတ်ဟာဂှ် တန်တဴကဵုဇကုထောန်မျာတ်နာင်ရောင်ဂှ် သ္ၚဳဂၠိပ်ပါ်ပါဲ ပတိုန်ထ္ၜးဏာ နကဵုလိက်ပရေင်ဝွံရ။

Written by

Related Posts

လိက်ကသုက် NCA ဂှ် မုရော?

လိက်ကသုက် NCA ဂှ် မုရော?

NCA မ္ဂးဂှ် ဒှ်ဝေါဟာဗွဲခ္ဍန် မကၠုင်နူ Nationwide Ceasefire Agreement မဒှ်တုဲ ကၠာဲပတိတ် နကဵုဘာသာမန်ပေင်င်မ္ဂး လိက်ကသုက် တင်တုပ်စိုတ် ပရေင်ဒေါံတ္ၚီုပန်ပှော် အလုံမွဲဍုင် သာ်ဝွံ ဂွံအဓိပ္ပါဲရ။ ပိုဲတအ် ဟီုဂးစဂၠိုင်ဂှ်မ္ဂး လိက်ကသုက် ဒေါဴပန်ပှော် အလုံဍုင် (ဝါ) NCA မဒှ်ရ။ ပ္ဍဲကဵုသၞာံ ၂၀၂၅ ၊ ဂိတုအံက်တိုဝ်ပါ ၁၅ ဂှ် NCA ပေင်ကၠုင် ၁၀ သၞာံတုဲ အလဵုအသဳသီလဝ်အဝဵုတအ် ကၠောန်ဗဒှ် သဘင်စၟတ်သမ္တီရ။ ဒၟာနူညးစၞး နူဗော်ဍုင်မန်တၟိတအ် တိုန်စိုပ်လဝ်ဂှ် ကောန်ဂကူမန်လ္ၚဵုတအ် ပါ်ပါဲ ဟီုဂး ချူဆာဲဒၟံင်လ္တူအေန်တာနေတ် ဟီုကြာန်န်လေဝ်နွံတုဲ သွက်ဂကူမန်ပိုဲတအ် ဂွံဒှ်ဗဟုသုတ ဒှ်ချူကၠုင်လိက်ပရေင်ဝွံရ။

ပ္ဍဲကဵု “သ္ဘၚ်ကဝါ်ဇံၚ် ကေုာံ ထ္ၜးပျးအခိုက်ကၞာယေန်သၞာၚ်” လ္တူဍုၚ်ဖူကေတ်ဂှ် ဂကူမန်တအ် တိုန်စိုပ်ဂၠိုၚ်အိုတ်ရောၚ်ဂး

ပ္ဍဲကဵု “သ္ဘၚ်ကဝါ်ဇံၚ် ကေုာံ ထ္ၜးပျးအခိုက်ကၞာယေန်သၞာၚ်” လ္တူဍုၚ်ဖူကေတ်ဂှ် ဂကူမန်တအ် တိုန်စိုပ်ဂၠိုၚ်အိုတ်ရောၚ်ဂး

ပ္ဍဲကၟိန်ဍုၚ်သေံ လ္တူဍုၚ်ဖူကေတ်၊ ပ္ဍဲကဵုဘာမိုဝ်နေတ်ဂှ် ကျာ်ဇၞော်အ္စာဘာမိုဝ်နေတ် ကေုာံ ညးတာလျိုၚ် ကဆံၚ်ကဆံၚ်တအ် က္ဍိုက်က္ဍိုပ်ပၠတရဴတုဲ ကၠောန်ဗဒှ်ကၠုၚ်လဝ် ဘဘၚ်ကဝါ်ဇံၚ် ကေုာံ ထ္ၜးပျးအခိုက်ကၞာယေန်သၞာၚ်ဂကူဂှ်မ္ဂး ကောန်ဂကူမန်တအ် ပါလုပ်တိုန်စိုပ်လဝ်ဂၠိုၚ်အိုတ်ရောၚ် ဂွံတီကေတ်ရ။

ပ္ဍဲအခိၚ်လိုက်ဝှ်ဏံ တၠကၠအ်ထ္ၜိုတ်တအ် အကာဲအရာဟွံခိုဟ်ဂး

ပ္ဍဲအခိၚ်လိုက်ဝှ်ဏံ တၠကၠအ်ထ္ၜိုတ်တအ် အကာဲအရာဟွံခိုဟ်ဂး

ပ္ဍဲအခိၚ်လိုက်ဝှ်ဏံ ဟိုတ်နူဗြဲဟွံအိုတ်ဏီတုဲ ဂွံခွါတ်ထ္ၜိုတ်လဇုဲမံၚ်ကီု၊ ၚုဟ်ထ္ၜိုတ်သဝ်စှ်ေမံၚ် နူသၞာံတုဲကၠုၚ်တေံကီုဂှ်ရ အကာဲအရာ တၠကၠအ်ထ္ၜိုတ်တအ် ဟွံခိုဟ်ရောၚ် တၠကၠအ်ထ္ၜိုတ်တအ် ဟီုရ။

0 Comments

Submit a Comment

Your email address will not be published. Required fields are marked *

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.