ပ္ဍဲတွဵုရးဍုၚ်မန် ကော်လဝ်လေလာန် ဗွိုၚ်ရပ်က ပ္ဍဲဂိတုအဝ်ဂါတ် ၂၈ ဂှ် က္လိဂွံသြန် ကြပ်ပေၚ် ၁၄၀၀ ကိုဋ်ဒကေဝ်ရောၚ် ဂွံတီလဝ် နူဌာနက္ဍိုက်ပ်ကမၠောန်က တွဵုရးဍုၚ်မန်ရ။

ဗွိုၚ်ရပ်က နွံ ၁၀၈ ဗွိုၚ် ပ္ဍဲၜဳသြၚ်လောန်၊ ၜဳကဍတ်၊ ၜဳဂြာၚ်ဂှ် ရန်ကဵုသွက်သၞာံဘဏ္ဍာလၟုဟ်ဏံတုဲ ကော်သွံကၠုၚ်လေလာန် အလန်ကၠာအိုတ်ဂှ် အံၚ်အာလေလာန် ၃၇ ဗွိုၚ်တုဲ က္လိဂွံသြန် (၁၃၉၈ ဒ ဿမ ၃၇) ကိုဋ်ဒကေဝ်ရ။

“ပေါဲသွံတေန်ဍာ (လေလာန်) ဗွိုၚ်ရပ်က သၞာံဏံ လဇုဲမံၚ်၊ ရဲကၠောန်ကမၠောန်ၜဳတံ ပ္တိုန်ထ္ၜးလဝ်ကဵု အမာတ်ကၠတ်ထဝ်ဒေသတံ ဝန်ဇၞော်ဂကောံအလဵုအသဳတံ နွံကၠုၚ်တှေ် ဟိုတ်နူဒးပ္ညဳမံၚ် ကေုာံဌာန က္ဍိုက်ပ်ကမၠောန်ကတံ နွံမံၚ်ဏီဂှ်ရ ဍေံလဇုဲအာညိ” သာ်ဝွံ ဥုတာန်ချံၚ် (ဦးသံချောၚ်း) သ္ကိုပ်က္ဍိုက်ပ်အဆံၚ်တွဵုရး နူဌာနက္ဍိုက်ပ်ကမၠောန်က တွဵုရးဍုၚ်မန် ဂးရ။

အတိုၚ်စေဝ်ပၞောန် တေန်ဍာ (တၚ်ဒါ) ဗွိုၚ်ရပ်က ဂှ်မ္ဂး တေန်ဍာဂှ် ဒဵုကဵုဗၞတ် (၅) ဝါ အခေါၚ်ကော်သွံနွံတုဲ သွက်ဗွိုၚ်ရပ်က သှေ်မံၚ်ဏီတံဂှ် အဝ်ဂါတ် ၃၁ ဏံ ဆက်ကော်သွံ အလန်ဒုတိယပၠန်ဏောၚ် ဌာနက္ဍိုက်ပ်ကမၠောန်က ဂးရ။

ပ္ဍဲပေါဲသွံလေလာန် ဗွိုၚ်ရပ်က သၞာံအာဏံ ဟိုတ်နူညးလုပ်ပြိုၚ်ရာန် အဲလုပ်ပြိုၚ်ရာန်ဂှ်ရ တၠကမၠောန်က အံၚ်အာလေလာန် ဗွဲမဂၠိုၚ်တံ ဟောံဗြမ်ကၠုၚ်နွံ တၠကမၠောန်က ရာန်လေလာန်တံ ဂးရ။

“သၞာံအာဏံ ကော်ဗွိုၚ်ရပ်က ၂ ဗွိုၚ်၊ မွဲဗွိုၚ်တှေ် ဂွံလေလာန် နကဵုသြန် ၃၁ ကိုဋ်၊ ၜိုန်ဂှ်လေဝ် ဟိုတ်နူဟွံဒးကတုဲ ဆောံဟုံအာ သီု ၂ ဗွိုၚ်ရ။ သၞာံဏံ ကၠုၚ်ဗီုလဵုရောဂှ် ဟွံတီဏီ” သာ်ဝွံ တၠကမၠောန်က ဥူကျဝ်ဝေန်ု နူဍုၚ်မတ်မလီု ဟီုရ။

စပ်ကဵုကော်သွံ ဗွိုၚ်ရပ်က သၞာံ ၂၀၁၇-၂၀၁၈ ဏံတုဲ ညးရာန်ဗွိုၚ်ရပ်ကတံ သ္ဂောံတီကၠိုဟ် စေဝ်ပၞောန်လေလာန်ဂှ် ကၠာဟဂွံကော်လေလာန်ဂှ်လေဝ် သောၚ်က္လးကၠုၚ်လဝ်နွံ၊ ပ္ဍဲတ္ၚဲသွံလေလာန်ဏံဂှ်လေဝ် က္လေၚ်သောၚ်က္လးလဝ်ပၠန်ရ။

ပ္ဍဲအရာခုတ်စွံၚုဟ်လေလာန် သဝ်အိုတ်ဂှ် ဒုၚ်သဇိုၚ်ကဵုလၟိဟ်သြန် အံၚ်အာလေလာန် ဗွိုၚ်ရပ်က ပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၁၆-၂၀၁၇ တေံဂှ်တုဲ ၚုဟ်သဝ်အိုတ်သၞာံဏံဂှ် ထပ်ကော်ဂလိုၚ်လဝ် ၜိုတ် ၁၀ တၟံကၠံရောၚ် ဂွံတီကေတ် နူဌာနက္ဍိုက်ပ်ကမၠောန်ရပ်ကဂှ်ကီုရ။

သွက်သၞာံဘဏ္ဍာ ၂၀၁၇-၂၀၁၈ တွဵုရးဍုၚ်မန်ဏံ သွံဂွံလေလာန် ဗွိုၚ်ရပ်က နွံ ၉၃ ဗွိုၚ်တုဲ က္လိဂွံသြန် ၁၂,၁၅၄ ကိုဋ်ဒကေဝ်ပြၚ်တုဲရဂှ်လေဝ် ဂွံတီလဝ် နူစရၚ် ဌာနက္ဍိုက်ပ်ကမၠောန်က တွဵုရးဍုၚ်မန်ဂှ်ကီုရ။