မာံအဲ – ဒပ်ပၞာန်ဗၟာ မဖျေံမံၚ်သဇိုၚ် ပွိုၚ်ဍုၚ်ရေဝ်သၟဝ်ကျာ တွဵုရးဍုၚ်မန် နူခလရ (၆၁) တံ စၞောန်ကဵုဥက္ကဌကွာန် မပ္တံ ကွာန်အၚ်ဒၚ်၊ သၞေဟ်ဇၞူ၊ သာဲဂြောံ၊ ဂူဂတဵု၊ သၞေဟ်ကြုက်တအ် ဗက်လှုဲ သွက်ဂွံလိၚ် ပၞာန်မၚ်ကွာန်ရ။
“ဍေံတံဗက်လှုဲ မွဲကွါန်တှေ် ထပှ်ကိုဋ် သွက်ဂွံလိၚ် ပၞာန်မၚ်ကွာန်၊ ဆဂး ပၞာန်မၚ်ကွာန်ဖအိုတ်ဂှ်တှေ် ဒှ်မံၚ် ကောန်ပၞာန်ဗၟာ ရောံတိတ်ဖအိုတ်ရ၊ မွဲဂိတုတှေ် ဒးကဵုဍေံတံ မၞိဟ်မွဲတှေ် မသုန်လက် ဒးဗ္စပုၚ်ရ” သာ်ဏံ ညးတာလျိုၚ်ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိမွဲတၠ ဟီုရ။
ဒေသရေဝ်သၟဝ်ကျာဝွံ လၟုဟ်ၜိုန်ၜိုဟ်သြိုဟ်မံၚ်ကီုလေဝ် အခိၚ်ကၠာတေံ သွက်ဂွံဒှ်ဗီုပြၚ်အကာဲအရာလၟုဟ် ပ္ဍဲဒေသပွိုၚ်ဍုၚ်ဍာ်ဗုကဵု ပွိုၚ်ဍုၚ်ပါ်ခေါဇာ ရေဝ်သၠုၚ်ကျာမာန် မံၚ်ရောၚ်ဂှ် သကိုပ်ပၞာန်တြေံတအ်ညာတ်ကေတ်ရ။
နကဵုလညာတ် သ္ကိုပ်ပၞာန်တြေံဗော်ဍုၚ်မန်တၟိမွဲတၠညာတ်ဂှ်ု “ဒပ်ပၞာန်အလဵုအသဳတအ် စၞောန်ကၠောန်သ္ပမံၚ်ဗီုဗီုဏံဂှ် ကၠာဗော်ဍုၚ်မန်တၟိဟွံဂွံဒေါံပန်ပှော်ဏီဂှ်တှေ် အခိၚ်တေံ သကုတ်ပွိုၚ်ဍုၚ်ရေဝ်သၠုၚ်ကျာကဵု သကုတ်ဒေသပွိုၚ်ဍုၚ်ဍာ်ဗု ပရေၚ်ညးဍုၚ်ကွာန်တအ် ဒးဒုၚ်ပံက်ဗကဝ်အခေါၚ်အရာမၞိဟ် ဒးဒုၚ်စကာနနဲအဓမ္မတအ် ဟွံမွဲပုဟ် လက္ကရဴနူသၞာံ ၁၉၉၅ ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိကဵု အလဵုအသဳပၞာန်ဗၟာဒေါံပန်ပှော်တုဲဗက်ဟွံဂတာပ် ပရေၚ်ဖံက်ဗကဝ်အခေါၚ်အရာ မၞိဟ်တအ် စမံက်ဂတဝ်ကၠုၚ်မံၚ် စဵုကဵုလၟုဟ်ရ’’
ရံၚ်ကဵုအကာဲအရာလၟုဟ်ပၠန်လေဝ် ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိကဵု အလဵုအသဳပၞာန်ဗၟာ အကာဲအရာ ကြေပ်ကြတ်ဂၠိုၚ်တုဲ ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိကဵု အလဵုအသဳပၞာန်ဗၟာ ဒှ်ကၠုၚ်ပေဲါဗ္တိုက်မ္ဂး သကုတ်ဒေသ ရေဝ်သၟဝ်ကျာဂှ် သွက်ဂွံဒှ်ဗီုသကုတ်ဒေသ ရေဝ်သၠုၚ်မာန်မံၚ်ရောၚ် ညးဆက်ဟီုပၠန်ရ။
“ကွာန်ပိုဲဂှ် ၜိုဟ်သြိုဟ်မံၚ်ဏောၚ် ဟွံတုပ်ကဵုလပါ်ကွာန်ရေဝ်သၠုၚ်ကျာ လ္ပာ်ခေါဇာတေံပုဟ်” သာ်ဏအ် သၟတ်ဝုတ်ကွာန်အၚ်ဒၚ်မွဲတၠ ဟီုရ။
ကၠာဟွံကၠောန်သ္ပ ပေါဲရုဲမာဲ ၂၀၁၀ဏီဂှ် အလဵုအသဳပၞာန်ဗၟာကဵု ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ မွဲတ္ၚဲမွဲဗီု ကြံၚ်မ္ၚိုဟ်ကၠုၚ်ဂှ်လေဝ် မွဲသာ် မွဲလပါ်ဂှ်ပၠန် ဇြဟတ်ဓရိုဟ် ဒပ်ပၞာန်မၚ်ကွာန်၊ ဒပ်ပၞာန်မၚ်ပယျဵုနာနာတံလေဝ် ဗီုပြၚ်နာနာ ထဗက်စုတ် အကြာဂကောံဗာ်ဍုၚ်မန်တၟိတံရ။ ဆဂးသၟးဟွံက ကွာန်မန်မၞုံသၟဝ်တိဍာ်ဗော်တံဂှ်လေဝ် အလဵုအသဳပၞာန်ဗၟာတံ ဖျေံဗီုပြၚ် စကာကဵုသ္ပ ဒပ်ပၞာန်မၚ်ကွာန်ရ။
လောန်ကၠုၚ် ပ္ဍဲဂိတုဂျူလာၚ် (၁၄) တေံဂှ် သကိုပ်ဗျူဟာ ဒုသကိုပ်ဗိုလ်ဇၞော် ဇြဝ်လေန် နူဗျူဟာပၞာန် (၃) မဖျေံသဇိုၚ် ပ္ဍဲဇရေၚ်ကွာန်ဍာ်ဂမ္တဴ ပွိုၚ်ဍုၚ်ပါ်ကလိၚ်အံၚ် ကေုာံ ခမရ (၂၈၂) ၊ ခလရ (၂၇၃) တံ စိုပ်ကၠုၚ်ကွာန်တုဲ သွက်သ္ဂောံဒက်ဂကောံ ဒပ်ပၞာန်စဵုဒၞာကွာန်ဂှ် ကော်ပကောံကောန်ကွာန် မွဲသ္ၚိမွဲတၠရ။
လောန်ကၠုၚ် (ဂိတုမာတ်ချ်) တုဲကၠုၚ်တေံဂှ်လေဝ် ဟိုတ်နူဒပ်ပၞာန်ဗၟာ မဖျေံသဇိုၚ် ပ္ဍဲဒေသတံဂှ် ဍဵုဍိုက်ပျဲပျာံတုဲ ကောန်ကွာန်ပွဳပွူဒေသဂှ် ၜိုတ် (၂၀၀) တၠပြၚ် ထောံလသာ သ္ၚိဌာန်တုဲ ဂြိပ်ဒဴစိုပ်ကၠုၚ် ခရိုၚ်ထဝဲါ တိဍာ်ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိရောၚ်ဂှ် ဂကောံဒက်ပ္တန်အခေါၚ်အရာမၞိဟ် အပ္ဍဲဍုၚ်မန် ဟီုလဝ်နွံရ။