နူကၠာဟွံစိုပ်ကောံဓရီုဇၞော်ပရေၚ်ဂကူမန် ဂိတုမေပထမသတ္တဟတေံမ္ဂး ဗွိုၚ်ညးကဵုညးဂှ် သွက်ဂွံရုဲစှ်ညးစၞး ကီု၊ သွက်ဂွံပ္တိုန်ထ်ၜးအာလိက်စံၚ်ဗွိုၚ်ညးကဵုညးကီု နွံတုဲ ဂိတုမာတ် တတိယသတ္တဟဂှ် ဗွိုၚ်ညးကဵုညး သွက်ဂွံကၠောန်အာ ဒစးဒုၚ်ကောံဓရီုဇၞော်ပရေၚ်ဂကူမန် မရနုက်ကဵု(၈)ဝါဂှ်ရောၚ် နကဵုဂကောံပံၚ်ကောံ ပရေၚ်ဂကူမန်တံ လးဖျေံလဝ်နွံရ။
နကဵုဗွိုၚ်အပ္ဍဲဍုၚ်ဂှ် ဂိတုမာတ် (၂၆-၂၇) ဏံမ္ဂး ကၠောန်အာ ဒစးဒုၚ်ကောံဓရီုဇၞော်ပရေၚ်ဂကူမန် လ္တူဍုၚ် မတ်မလီု နွံ ၂ တ္ၚဲရောၚ် ကမ္မတဳကၠောန်ဗဒှ်တံဟီုဂးလဝ်ရ။
ပ္ဍဲကောံဓရီုဒစးဒုၚ်ဂှ် သဳကၠဳအာလိက်စံၚ် ‘ပရေၚ်ညဳသၟဟ်အလုံဂကူ’ ဂှ်ကီု၊ သဳကၠဳအာကိစ္စရုဲညးစၞးသွက်ဂွံ တိုန်ကောံဓရီုဇၞော်ပရေၚ်ဂကူမန် ကၠောန်ပ္ဍဲဒေသပယျဵုကွာန်ပလိုၚ်ဂျပါန်ဂှ်ရ။
လိက်စံၚ်သွက်ဂွံပ္တိုန်ထ်ၜးပ္ဍဲကောံဓရီုဇၞော်ပရေၚ်ဂကူမန် ပ္ဍဲကဵုပလိုၚ်ဂျပါန်ဂှ် နကဵုဗွိုၚ်ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိဂှ် လိက် စံၚ် ‘ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်’ ၊ ဗွိုၚ်ပယျဵုကေုာံ ဍုၚ်သေံဂှ် လိက်စံၚ် ‘သ္ဇိုၚ်သၞောဝ်ဒက်ပ္တန်ဍုၚ်မန်ရာမည ကေုာံ သၞောဝ်ဒက်ပ္တန်ကၟိန်ဍုၚ်ဖေဝ်ဒရေဝ်’ ၊ ဗွိုၚ်မန်ဍုၚ်သ်အာၚ်ဂှ် လိက်စံၚ် ‘မဟာဗျူဟာကောန်ဂကူမန်’ ၊ ဗွိုၚ်အ ပ္ဍဲဍုၚ်ဂှ် လိက်စံၚ် ‘ပရေၚ်ညဳသၟဟ်အလုံဂကူမန်’ အဓိက သဳကၠဳရ။
ပဲါနူလိက်စံၚ် ၄ က္ဍိုပ်ဂှ်တုဲ သွက်ပရေၚ်ကောန်ဂကူမန်အနာဂတ် ဂကောံပံၚ်ကောံပရေၚ်ဂကူမန်(ဝါ) ဂကောံပၠတရဴကောန်ဂကူမန် နွံထေက်-ဟွံထေက်ဂှ်ကီု၊ ဆက်နွံထေက်မ္ဂး ဗီုပြၚ်လဵုဂွံဒက်ပ္တန်အာဂကောံ ဂှ်ကီု၊ နူကဵုကောံဓရီုဇၞော်ပရေၚ်ဂကူမန်ဏံတုဲ သာ်ကဵုဒးကၠောန်အာ သဘၚ်သဳကၠဳဇၞော်ကောန်ဂကူမန်ဂှ် ကီု သာ်ဝွံ ဒးသဳကၠဳအာရ။
ပရေၚ်ကောံဓရီုဇၞော်ပရေၚ်ဂကူမန် မရနုက်ကဵု(၈)ဝါကၠောန်ပ္ဍဲကွာန်ပလိုၚ်ဂျပါန်ဂှ် စွံလဝ်မွဲလစုတ်ကၠာတုဲ ဆက်ပ္တိုန်ထ်ၜးအာ ပရေၚ်ကောံဓရီုဒစးဒုၚ် နူကဵုဗွိုၚ်အပ္ဍဲဍုၚ် ကၠောန်လ္တူဍုၚ်မတ်မလီုဂှ်ကၠာရောၚ်။
ကောံဓရီုဒစးဒုၚ် သွက်ကောံဓရီုဇၞော်ပရေၚ်ဂကူမန် နူကဵုဗွိုၚ်အပ္ဍဲဍုၚ်တံစဳဇန်ဒၟံၚ်သွက်ဂွံကၠောန် လ္တူဍုၚ် မတ်မလီုပွိုၚ် ၂ တ္ၚဲဂှ် အဓိက ပကောံတၚ်နၚ်လညာတ် ဗွိုၚ်နူကဵုဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မန်ဂမၠိုၚ်တံဂှ်ကီု၊ နူ ကဵုဗွိုၚ်ခမဳသၚ် ကေုာံ မဟာဇန်ဂမၠိုၚ်တံကီုရ။
က္ဍိုပ်လိက်စံၚ် ‘ပရေၚ်ညဳသၟဟ်အလုံဂကူမန်’ ဂှ်မွဲက္ဍိုပ်ဂှ် ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မန်(၃)ဗော်(အပ္ဍဲဍုၚ်)ဂှ်ကီု၊ ဒုၚ်သ္ဇိုၚ်ကဵုဂကောံခမဳသၚ် ကဵု ဂကောံမဟာဇန်ဂမၠိုၚ် ချူလဝ်ဂှ်ကီု၊ သ္ၚဳဂၠိပ်သဳကၠဳပညဳပညပ်အာပ္ဍဲကဵု ကောံ ဓရီုဒစးဒုၚ်ဏံကၠာရ။
လ္တူလိက်စံၚ် ပရေၚ်ညဳသၟဟ်အလုံဂကူမန်ဂှ် တၚ်နၚ်လညာတ် ဗွိုၚ်နူဗော်တံကဵု ဗွိုၚ်ဂကောံခမဳသၚ်-ဂကောံမဟာဇန်တံကီုဂှ် ပညဳသရောပ်သဳကၠဳဖျေံဗီုဂွံမာန်မ္ဂး သရောပ်သွက်ဂွံသ္ပမွဲစုမ်တုဲ ကလေၚ်ပ္တိုန်ထ်ၜး အာ ပ္ဍဲကဵုကောံဓရီုဇၞော်ပရေၚ်ဂကူမန်တေံရ။
ပညဳသရောပ်ဟွံဂွံတွဵုမ္ဂး လိက်စံၚ်နူကဵုဗော်(၃)ဂှ်ကဵု လိက်စံၚ်ဂကောံခမဳသၚ်-ဂကောံမဟာဇန်တံဂှ် ဆက်ပ္တိုန်ထ်ၜးသဳကၠဳအာပ္ဍဲကောံဓရီုဇၞော်တေံအတိုၚ်ဂှ်ပၠန်ရ၊ ဟီုမွဲသာ်ပၠန်မ္ဂး လိက်စံၚ်နူဗော်ပိဂှ်(၃)စံၚ်ဂှ်ကဵု ဂကောံခမဳသၚ်-ဂကောံမဟာဇန်တံ(၁)စံၚ် အပံၚ်(၄)စံၚ်ဂှ် အတိုၚ်ဂှ်ဆက်ပ္တိုန်ထ်ၜးအာပ္ဍဲကောံဓရီုဇၞော်ပ ရေၚ်ဂကူမန်တေံတုဲ ညးစၞးဗွိုၚ်သီု(၄)ဗွိုၚ်(ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ၊ ပယျဵုကေုာံသေံ၊ ဍုၚ်သ်အာၚ်၊ အပ္ဍဲဍုၚ်)တံသဳကၠဳ ဖျေံသ္ဂုတ်သွာတ်ရ။
ညးစၞးဗွိုၚ်အပ္ဍဲဍုၚ် သွက်ကောံဓရီုဒစးဒုၚ်ဂှ် ကမ္မတဳကၠောန်ဗဒှ်တံနိမန်-ဘိက်လဝ်ဂှ် ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် မွဲဗော်မ္ဂး ၁၅ တၠ၊ ဂကောံခမဳသၚ်ဂှ် စပ္တံနူဂကောံရာမညဓမ္မာစာရိယ(၁၀)ဇကု၊ ဂကောံသၚ်သၟတ်မန်ညဳ သာ(၁၀)ဇကု၊ ဂကောံသံဃနုဂ္ဂဟ(၁၀)ဇကု၊ သၚ်ခရေတ်ယှာန်မန်(၅)ဇကု နိမန်-ဘိက်လဝ်ရောၚ် ဂွံတီ ကေတ်ရ။
သှေ်နူဂှ်ပၠန်မ္ဂး ဂကောံပံၚ်ကောံလိက်ပတ်ယေန်သၞာၚ်မန်ဗဟဵုဂှ်(၁၀)တၠ၊ ဂကောံဗ္တောန်လိက်ပတ်မန် ကေုာံ ယေန်သၞာၚ်ဗုဒ္ဓဘာသာအလုံဒေသရးမန်ဂှ်(၁၀)ဇကု/တၠ၊ ဂကောံသုတေသနဝၚ်မန်ဂှ်(၁၀)ဇကု/ တၠ၊ ဂကောံအာဲကၟာဲယေန်သၞာၚ်မန်ဂှ်(၁၀)တၠ၊ ဂကောံဇါတ်မန်(၅)တၠ၊ ဂကောံဂဳတမန်(၆)တၠ၊ ဂကောံမ ဟာဇန်မန်လ္တူဍုၚ်မတ်မလီုဂမၠိုၚ်ဂှ်(၃)တၠ ကဵု ဂကောံဒုၚ်သ္ဇိုၚ်ကဵုပွိုၚ်ဍုၚ်အလုံတွဵုရးဍုၚ်မန်ဂှ် စပံ္တနူကဵုဂ ကောံလိက်ပတ် ကဵု ဂကောံသၟတ်ဂှ် မွဲပွိုၚ်ဍုၚ်(၄)တၠ သွက်ဂွံတိုန်စိုပ်ရ။
ရးလ္ဂုၚ်၊ ရးမာန္တလေဝ် ကဵု ရးဗ္ဂောဂှ်လေဝ် မွဲရး(၄)တၠဘိက်လဝ်ကီုရ၊ ပဲါနူဂှ်ပၠန် ရးတနၚ်္သဳ၊ တွဵုရးကရေၚ် တံလေဝ်ဘိက်လဝ်ကီုရ။
ကမ္မတဳကၠောန်ဗဒှ်တံရန်လဝ်ညးစၞးလ္ပာ်ဂကောံခမဳသၚ်ဂှ်(၅၀)ဇကုတုဲ ညးစၞးနူဗော်-ဂကောံမဟာဇန်-ဒေ သတံဂှ် နိမန်-ဘိက်လဝ်(၂၅၀)ဇကု-တၠ နွံရ။
လၟုဟ်မ္ဂး အဃောစချဳဓရာၚ်ဒၟံၚ်လၟေၚ်ကမၠောန်ကောံဓရီုဇၞော်ပရေၚ်ဂကူမန် မရနုက်ကဵု(၈)ဝါရ၊ ဟီုမွဲသာ် ပၠန်မ္ဂး စချပ်ဇန်ဒၟံၚ် သွက်ဂွံဂၠာဲသွဟ်စပ်ကဵုပရေၚ်ညဳသၟဟ်အလုံဂကူမန်ရ။
ကၠာကောံဓရီုဒစးဒုၚ် မာတ်ချ် ၂၆ ဏံဂှ်လေဝ် ကမ္မတဳဗဟဵု ဂကောံပံၚ်ကောံပရေၚ်ဂကူမန်တံ မာတ်ချ် ၁၄ ဂှ် သ္ပပေဲါဆဵုဂ ဗကဵု ဂကောံလိက်ပတ်ယေန်သၞာၚ်မန် ရးမာန္တလေဝ်၊ ဂကောံရးလ္ဂုၚ် ကဵု ဂကောံ ရးဗ္ဂော ပ္ဍဲကဵုဇြပ်သဘၚ်ဓရ်မန် ဍုၚ်လ္ဂုၚ်ရ။
ဒစးဒုၚ်ကောံဓရီုဇၞော်ပရေၚ်ဂကူမန် မရနုက်ကဵု(၈)ဝါဏံဂှ် အဓိက သွက်ဂွံပကောံတၚ်နၚ် ဂၠာဲအာသွဟ် ပရေၚ်ညဳသၟဟ်အလုံဂကူမန်ဂှ်ကီု၊ အနာဂတ်ဂတ ဗီုပြၚ်ဂကောံပံၚ်ကောံပရေၚ်ဂကူမန်MAU (ဝါ)ဂ ကောံပၠတရဴဂကူမန်ဂှ်ကီု၊ ဂွံရုဲစှ်အာညးစၞး သွက်ဂွံတိုန်ကောံဓရီုဇၞော်ပရေၚ်ဂကူမန် မရနုက်ကဵု(၈)ဝါဂှ်ကီု သွက်ဒးသဳကၠဳအာနွံရ။
ညးစၞးသွက်ဂွံတိုန်စိုပ် ပ္ဍဲကဵုဒစးဒုၚ်ဏံဂှ်ကီု ညးစၞးသွက်ဂွံတိုန်စိုပ်ကောံဓရီုဇၞော်ပရေၚ်ဂကူမန်တေံဂှ်ကီု ဒး ဒှ်ညးစၞးနူဂကောံမဆေၚ်စပ်၊ နူဂကောံပွိုၚ်ဍုၚ်မဆေၚ်စပ်တံ ဍာံဍာံတုဲ ဂလာန်တၚ်နၚ်သဳကၠဳပ္တိုန်ထ်ၜးတံဂှ် လေဝ်ဒးဒှ် ဂလာန်တၚ်နၚ်စၞးဂကောံမဆေၚ်စပ်၊ ညးစၞးနူကဵုဂကောံမဆေၚ်စပ်တံဍာံဍာံမှလေဝ် ဂလာန် တၚ်နၚ် ညးစၞးတံဂှ် ကြက်ရှ်သာဂုဏ်ဖဵုညးစၞးပေၚ်မာန်ရောၚ်။