ဂကောံရပ်လွဟ်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံကီု ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံကီု သွက်ဂွံပါ်တိတ် နူကၟိန်ဍုၚ်ပံၚ်ကောံဂှ် ညးလဵုလေဝ် အာတ်မိက်လဝ်ဟီုဂးလဝ်ဟွံမွဲရောၚ် ဒုဥက္ကဌ UNFC နာဲဟံသာ ဟီုဂးလဴက္လးဏာ ပ္ဍဲပေါဲသောၚ်က္လးပရိုၚ် မာၚ်ဂျာယာန်ဂှ်ရ။
ပ္ဍဲဂိတုဂျူလာၚ် ၂၇ ကၠောန်ဗဒှ်ကောံဓရီုမုက်ဇဳ ဂကောံပၠန်ဂတးရပ်လွဟ် ကောန်ဍုၚ်အရၚ် တ္ၚဲဒုတိယ ဒၞဲါဍုၚ်မာၚ်ဂျာယာန် တွဵုရးကချေၚ် ဒေသတိဍာ်ကေအိုၚ်အိုဝ် KIO တေံဂှ် ဒုဥက္ကဌ နာဲဟံသာ ဟီုဂးလဝ်ရ။
“ ကၟိန်ဍုၚ်ပံၚ်ကောံဖေဝ်ဒရေဝ် ကောန်ဍုၚ်အရၚ်ပိုဲဖအိုတ် အာတ်မိက်မံၚ်ဂှ် ဒက်ပ္တန်ဗီုပြၚ်လဵုရောဟီုဂှ် စိုပ်သ္ဘၚ်သဳကၠဳပေန်လုၚ် ၂၁ ဗွဝ်ကၠံတေံတှေ် ပ္တိုန်ထ္ၜးဏောၚ်။ ကိစ္စအရာလ္ၚဵုလ္ၚဵုဂှ် သဳကၠဳမံၚ်ဖိုဟ်ရ၊ ဟီုပရေၚ် ဖေဝ်ဒရေဝ်တှေ် တုဲတုဲကၠုၚ်တေံ နူဒပ်ပၞာန်ဒ္စဵုဒ္စး လးလးဟွံဒုၚ်တဲရ။ အဃောသဳကၠဳကၠုၚ်ကဵု NCCT ပိုဲတေံဂှ်လေဝ် လ္ပာ်ဒပ်ပၞာန် ဒ္စဵုဒ္စးကၠုၚ်လဝ်။ ဆ္ဂး လၟုဟ်ဗီုဂှ်ဟွံသေၚ်ရ။ ဒပ်ပၞာန်လေဝ် ဒုၚ်တဲကဵုမူဖေဝ်ဒရေဝ်ကီု ဣဏံဂှ်မွဲအခန်၊တုဲတှေ် ဒပ်ပၞာန်ဒှ်ဒၟံၚ်ဓဝိၚ်ဂှ် ကိစ္စပါ်တိတ်ရ။ ဟီုဍာံဍာံတှေ် ဗီုဍေံတံဂွိၚ်ဂှ် ဂကောံရပ်လွဟ် ကောန်ဍုၚ်အရၚ်ပိုဲကီု၊ ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ကောန်ဍုၚ်အရၚ်ပိုဲကီု စပ်ကဵုပရေၚ်ပါ်တိတ်တှေ် ဂကောံလဵုလေဝ် အာတ်ကၠုၚ်လဝ်ဟွံမွဲ” သာ်ဝွံ ညးဟီုရ။
ကောန်ဍုၚ်အရၚ်ပိုဲ အာတ်ဗွဲအဓိကဂှ် ဒက်ပ္တန်ကၟိန်ဍုၚ်ပံၚ်ကောံ ဖေဝ်ဒရေဝ်မ္ဂး သ္ဒးဒုၚ်သဇိုၚ် လ္တူတၚ်ဂမၠိုၚ် မပ္တံ အခေါၚ်ဒဳမဝ်ကရေဇြဳ၊ အခေါၚ်အဆံၚ်တုပ်သၟဟ်၊ အခေါၚ်ဖန်ဖက်ပြုပြေၚ်ပရေၚ်ဘဝဂကူဇကု တံဂှ်ဏောၚ် ဍုၚ်ပံၚ်ကောံဗီုဏံရ ပိုဲတံအာတ် နာဲဟံသာ ဂးရ။
“အကာဲအရာကာလတ္ၚဲဏံ ဂကောံမွဲမွဲ ပါ်တိတ်အာတှေ် အန္တရာဲဂၠိုၚ်ကွေံကွေံရ။ ညးလဵုလေဝ် မိက်ဂွံပါ်တိတ်ဟွံသေၚ်။ တၚ်အဓိက ဗီုကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံနွံပၟိက် အခေါၚ်အဝဵု ဆေၚ်ကဵုပရေၚ်ဂကူညးကဵုညး ထေက်ကဵုက္လိဂွံဂှ် ဂွံမ္ဂး၊ ဒးဟီုမွဲနဲပၠန်တှေ် အခေါၚ်တုပ်သၟဟ်စပ်ကဵုပရေၚ်ကောန်ဂကူ၊ အခေါၚ်ဖန်ဖက် ပြုပြေၚ် ပရေၚ်ဘဝဂကူဇကု တံ ယဝ်ရနွံတှေ် ဂကောံလဵု ဂကူလဵုလေဝ် ပါ်တိတ်ဟွံသေၚ်။ ယဝ်ဖန်ကဵုဍာံဍာံတှေ် လ္ပဂွိၚ် အဲဂံၚ်ဒုၚ်ဂယိုၚ်” နာဲဟံသာ ဆက်ဟီုပၠန်ရ။
ရန်တၟံကောံဓရီုမုက်ဇဳ မကၠောန်ပွိုၚ်ပန်တ္ၚဲ ပ္ဍဲဂိတုဂျူလာၚ် နူ ၂၆ ဒဵုကဵု ၂၉ ဂှ် စွံအဓိကကဵုပရေၚ်ပ္ညဳပ္ညပ် သွက်သ္ဘၚ်သဳကၠဳပေန်လုၚ် ၂၁ ဗွဝ်ကၠံ၊စပ်ကဵုဒက်ပ္တန် ကၟိန်ဍုၚ်ပံၚ်ကောံ ဖေဝ်ဒရေဝ်ဒဳမဝ်ကရေဇြဳတုဲ ညံၚ်သ္ဂောံဂွံ လညာတ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မတုပ်သၟဟ်မွဲ ရဴဝွံလလောၚ်ပ္တိတ်လဝ်ပရိုၚ်ရ။
ပ္ဍဲကောံဓရီုဂှ်ဝွံ စွံအဓိကကဵု တၚ် ၄ တၚ်မတွံဂး (၁) ပွမသဳကၠဳသ္ပဒ္တန် လိက်သ္ကေံတဲပေန်လုၚ်၊ (၂) မူသဇိုၚ် သွက်သၞောဝ်ဥပဒေ မဆေၚ်ကဵုအရာဒက်ပ္တန် ကၟိန်ဍုၚ်ပံၚ်ကောံဖေဝ်ဒရေဝ် ဒဳမဝ်ကရေဇြဳ၊ (၃) မူသဇိုၚ် မဆေၚ်ကဵု ပရေၚ်ဂီုကၠီုကေုာံပရေၚ်စဵုဒၞါ၊ (၄) သွက်ဂွံကလေၚ်ပဠေဝ် မူပၞောန် မဆေၚ်ကဵု ပေါဲသဳကၠဳ ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ရဴဝွံနကဵုအဓိကပန်တၚ်ဏံ သဳကၠဳမံၚ်ဂှ် ဂွံဆဵုကေတ်ရ။
ပ္ဍဲကောံဓရီုမုက်ဇဳဏံဝွံ နူဂကောံရပ်လွဟ်ကောန်ဍုၚ်အရၚ် ထ္ပက်စၟတ်တဲလိက်ကသုက် NCA တုဲဂှ်ကီု ဂကောံဟဂွံထ္ပက်စၟတ်တဲဏီကီု ကေုာံဂကောံဇၞော် UNFC ဂှ်ကီု သီုဖအိုတ် ညးစၞးဂမၠိုၚ် နူဂကောံ ရပ်လွဟ် (၁၇) ဂကောံတံတိုန်စိုပ်တုဲ ကရောံဂှ် ဂကောံမဟာမိတ်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်မညဳသာသၟဟ်သၟန် UNA ၊ ဂကောံဖေဝ်ဒရေယှေန် ဗော်ကောဒေံကေါန်ဍုၚ်အရၚ်ဂမၠိုၚ် NBF ၊ ဂကောံညးဗြဴ (ကၟိန်ဍုၚ်ဗၟာ) WLB၊ ညးစၞးတၟေၚ် (ဆေၚ်ကဵုဍုၚ်ဗၟာ) နူညးအုပ်ကာနာနာ ကုလသမဂ္ဂ၊ ညးစၞးတၟေၚ် ပရေၚ်ကေၚ်ကာအာယှ နူဌာနပရေၚ်ကေၚ်ကာဍုၚ်သၟာၚ် (ကြုက်) တံကီု သီုဖအိုတ်မ္ဂး ညးစၞး ၂၀၀ တၠပြၚ် တိုန်ဒၟံၚ်ကောံဓရီုဂှ်ရ။
ဆ္ဂး ပ္ဍဲကောံဓရီုမုက်ဇဳ မာၚ်ဂျာယာန်ဏံ ပၞောဝ်ကဵုဂကောံရပ်လွဟ် နွံ ၂၁ ဂကောံဂှ် ဂကောံရပ်လွဟ် ဂကူဝ UWSP/UWSA၊ ဂကောံရပ်လွဟ် ဂကူတအာၚ် (ပလံၚ်) TNLA၊ ဂကောံရပ်လွဟ်ကိုဝ်က MNDAA၊ ဂကောံရပ်လွဟ် ဂကူနာဂ NSCN-K တံ ပန်ဂကောံဂှ် ဟွံဒှ်တိုန်ရ။
အလဵုအသဳအာရာပ် တိုန်ကၠုၚ်တုဲဂှ် သွက်ဂွံဒက်ပ္တန် ပရေၚ်ၜိုဟ်လလံဍုၚ်- ဂကောံရပ်လွဟ် ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံ ဆဵုဂဗသဳကၠဳကၠုၚ်လဝ်ဂှ်မ္ဂး ပပ္တံနူသၞာံ ၂၀၁၄ တုဲ ကၠောန်ကၠုၚ်သ္ဘၚ်သဳကၠဳ ဂကောံရပ်လွဟ်ကောန်ဍုၚ်အရၚ် ပ္ဍဲဍုၚ်လာဲသာ တိဍာ် KIO ဂှ် ၂ ဝါ၊ ပ္ဍဲလဝ်ခဳဠာ တိဍာ် KNU ဂှ် မွဲဝါ၊ ပ္ဍဲဍုၚ်ပါန်သာန် တိဍာ် UWSP ဂှ် မွဲဝါတုဲကၠုၚ်ကီုရ။