ကမ္မတဳလိက်ပတ်ယေန်သၞာၚ်မန် ဍုၚ်လ္ဂုၚ်ကဵု ဂကောံသုတေသနဝၚ်မန် ဍုၚ်လ္ဂုၚ်ယာယဳတံ က္ဍိုက်ပ်တုဲ ပ္ဍဲကဵုဂိတု အဝ်ဂါတ် ၂၉၊ သၞာံ ၂၀၁၇ ဂှ် ကၠောန်ဗဒှ် ပေဲါဗှ်လိက်စံၚ် သ္ၚဳဂၠိပ်လဒက်ပ္တန်လိက်မန်ကဵုလိက်ပျူ တုဲဒှ်အာရောၚ် ဂွံတီကေတ်ရ။
အ္စာကၞေဟ်ပ္တိတ်လဝ်လိက်ကၞပ် (နိရုတ္တိစကားဇစ်မြစ်အမြၚ်ဖြၚ့် ပျူနှၚ့်မွန်လူမျိုးတို႕အကြောၚ်း) နူကဵုသၞာံ (၂၀၁၄) နာဲဗဳထဝ်မန်ဇြာ ဗှ်ပ္တိုန်ထ္ၜးလိက်စံၚ် သ္ၚဳဂၠိပ်ဒက်ပ္တန်လိက်မန်ကဵုလိက်ပျူ ပ္ဍဲဍုၚ်လ္ဂုၚ် ဒၞာဲတိုက်ပိဋကတ်မန် ဂၠံၚ်ကျာ်လ္ဂုၚ်ဂှ်ရောၚ်။
ကၠောန်ဗဒှ်ပေဲါလိက်စံၚ် သာ်ဝွံဂှ် သက်သဳဝၚ် မံက်ဂတဝ်တိုန်ကၠုၚ်တုဲ မၞိဟ်စိုတ်ဓာတ်ဆာန်ဂကူ ၜက်တၞုၚ်တၞးတံ ကဵုမံၚ်ပရေၚ်ဍဵုဍိုက်လ္တူဝၚ်တံဂှ် စိုပ်မွဲအခိၚ်မ္ဂး ဍေံတံ ဒးလီုလာ်အာကေတ်တ်ရောၚ် ညးဆက်ဟီုရ။
လိက်မန်ဂှ် ဒုၚ်သ္ဇိုၚ်ကဵု ဗျဉ်မန် (၃၅) မကီုလေဝ် ယဝ်ရပိုဲဒးလ္ၚတ် ချိုတ်တ်ပၠိုတ်တ် နကဵုရမျှာၚ်မ္ဂး ဒှ်အာ (၆၈) မတုဲ ပံၚ်ကဵုသွဵု (၁၂) မကီု ဒက်ပ္တန်လဝ် နကဵုဂစိုတ် (၁၀) ပၠန်မ္ဂး ရမျှာၚ်ကီု လိက်မန်ကီုဂှ် ဍိုက်ပေၚ်အာရောၚ် အ္စာကၞေဟ် နာဲဗဳထဝ်မန်ဇြာ ဂးရ။
နာဲဗဳထဝ်မန်ဇြာဂှ် “လိက်ပျူဂှ်တှေ် ဍေံဟီုစ ရမျှာၚ်တိုန်စှေ် (အသံအနိမ့်အမြၚ့်) Tone ဍေံလေဝ်။ ပျူလေဝ် ကေတ်အက္ခရ်ကဒဳဗတုဲတှေ် ဍေံတံပံၚ်ကဵုသွဵုဏောၚ်။ တုဲတှေ် ဍေံတံစုတ်သၚ်္ကေတ၊ ရမျှာၚ်တိုန်စှေ်ဂှ်ဏောၚ်။ ပ္ဍဲဍေံတံဂှ်တှေ် ဂစိုတ်ဟွံမွဲပုဟ်” သာ်ဝွံ ဟီုရ။
ပ္ဍဲကဵုလိက်ပါဠိ ဂွံဆဵုညာတ်ကေတ် ပ္ဍဲကဵုဍုၚ်ဒွါရဝတဳ (ဍုၚ်သေံ) ကီု ပ္ဍဲဍုၚ်ဏံကီုဂှ် ချူလဝ်ကဵုအက္ခရ်ပလ္လဝ(လောန်) တံဂှ် ဆဵုဗက်ဟီုလိက်ပျူဂှ် ဒှ်ဟွံထေက်ရောၚ်။ ဇၟာပ်ဆဵုလိက် အက္ခရ်ပလ္လဝ (လောန်) ခုတ်လဝ်ဍုၚ်ပျူသီုဖအိုတ်မ္ဂး အလုံအာယှဒိုဟ်အဂၞဲဂှ် ဒှ်အာဍုၚ်ပျူမာန်တုဲ ဒးချိၚ်ဆဖျေံသ္ဂုတ်သွာတ်ရောၚ် အ္စာကၞေဟ်ဂှ် ထံက်ထ္ၜးရ။
လိက်မန်ဂှ် ဒုၚ်သ္ဇိုၚ်ကဵုလိက်ဂကူပလ္လဝ ချူခၞံဗဒှ်ကၠုၚ်လဝ်တုဲ လိက်ပျူဂှ် ဒုၚ်သ္ဇိုၚ်ကဵုအက္ခရ်ကဒဳဗတုဲ ဒက်ပ္တန်ကၠုၚ် ရ။ အက္ခရ်ပလ္လဝကဵု ကဒဳဗၜါသာ်ဝွံ တသိုက်ဇွောဝ်စှေ်ကၠုၚ်နူကဵုအက္ခရ်ဗြဟ္မဳဂှ်ရ ဗီုပြၚ်ဍေံတၟေၚ်ရဴရေၚ်သ္ကံ ဗၞတ်ညိနာၚ်ရောၚ် ပ္ဍဲလိက်ကၞပ်ဝၚ်လိက်ပတ်မန် ထၟံက်ထ္ၜးလဝ်ရ။
ပ္ဍဲကဵုသၞာံ (၂၀၁၈) တေံမ္ဂး ဂကောံသုတေသနဝၚ်မန် က္ဍိုက်ပ်တုဲ သွက်ဂွံကၠောန်ဗဒှ် ပေဲါဗှ်လိက်စံၚ် ပရောမန်ကဵု ခမာတံနွံတုဲ တၠပညာနူကဵုဍုၚ်ကာမ်ဗဝ်ဒဳယျာ (ခမေန်)ကီု နူဍုၚ်သေံကီု ကောန်ဍုၚ်အရၚ်မဇတၞောဝ်ဒတောဝ် တုပ်ကဵုဂကူမန် မပ္တံကဵုဂကူဝ၊ ပလံၚ်တံလေဝ် သွက်ဂွံလုပ်ဗှ်လိက်စံၚ်ကီုဂှ် ဘိက်ပၟိၚ်အာရောၚ် ညးတာလျိုၚ် ကမ္မတဳလိက်ပတ်ယေန်သၞာၚ်မန် ဍုၚ်လ္ဂုၚ်တံ ဟီုထ္ၜးလဝ်နွံရ။
ပ္ဍဲကဵုဍုၚ်လ္ဂုၚ်ဂှ် လစှေ်ကမ္မတဳလိက်ပတ်ယေန်သၞာၚ်မန် ဍုၚ်လ္ဂုၚ်ဂှ် ထပ်ဒက်ပ္တန်လဝ် ဂကောံသုတေသနဝၚ်မန် ဍုၚ်လ္ဂုၚ် (ယာယဳ) နွံမံၚ်တုဲ စပ်ကဵုပေါဲဗှ်လိက်စံၚ်ကီု ပရေၚ်ပကောံပကေဝ်၊ ချူခၞံလိက်ပတ်မန်၊ သုတေသနဝၚ်မန် တံဂှ် သွက်ဂွံရေၚ်တၠုၚ်အာနွံရောၚ် ဂွံတီကေတ်ရ။