ကောန်စဴထဝ်၊ ဂိတုအေဗရဴ ၈၊ တ္ၚဲအဒိုတ်၊ ၂၀၂၀
ပ္ဍဲဍုၚ်တၟိမွဲ ယဝ်ရပိုဲဒက်ပတန် နကဵုဂကူဗုဗုကဝက် ဂကူအာရှကဝက် ဟွံသေၚ်သာ်ဂှ် ဂကူကစံက်ကစံက်ကဝက်မဂး ဍုၚ်ဂှ် ခြာဟွံလအ် ဒးဒုၚ်အုပ်ဂလီုကဵု ဂကူဗုဗုတအ်မာန်ရ။ ဟိုတ်ဍေံဂှ် ညးတအ် စိုတ်လုပ်စကဵု ကေၚ်ကာဍုၚ်ကွာန်ဂၠိုၚ် လုပ်ကေတ်တာလျိုၚ် ပ္ဍဲကေၚ်ကာ အလဵုအသဳဂၠိုၚ်ရ။ ဍုၚ်အမေရိကာန်၊ အဝ်သတြေလျာ ခေတ်လၟုဟ်ဂှ် ဒှ်သက်သဳဂတမတ်ရ။
နူအဆံၚ်ညးအုပ်ဓုပ်အရာပ်တအ်၊ ကွာန်တအ် ဒဵုစိုပ်အဆံၚ် သကိုပ်ဝန်ဇၞော်ဍုၚ်မန်ဂှ် ဍေံဒးဒှ်ဂကူမန် ညးမဆာန်ဂကူမန်ရောၚ် နကဵုလညာတ် ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ခေတ်တၟိသာ်ဝွံ ပိုဲဇက်ဂၠောဲအာကဵု အနာဂတ်မန်မဗၠးၜးခေတ်တၟိတေံစိုအ် ကသေံကၟဝ်တုဲ လတူလညာတ်သာ်ဝွံဂှ် ပိုဲသဳကၠဳဟီုဂးအာ ပ္ဍဲလိက်ပရေၚ်ဝွံရောၚ်။
ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဂှ် ဒှ်ပရေၚ်အုပ်ဓုပ်ဍုၚ်ကွာန်ရောၚ် ဗွဲယေဘူယျဟီုမာန်ဂှ်တုဲ ပ္ဍဲဌာနအလဵုအသဳမဂၠိုၚ်ဂၠၚ်တအ်ဂှ် ပိုဲကောန်ဂကူမန်တအ် လုပ်ကေတ်တာလျိုၚ် ဒဵုကဵုကြပ်ဟၟဲဂှ်တုဲ အကာဲအရာဝွံ ပရေံလောန်သွက်ဂကူပိုဲရောၚ် ဟီုမာန်ရ။ ဂကူမန်ပိုဲတအ် စိုတ်ဟွံလုပ်စကဵု ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ပရေၚ်အုပ်ဓုပ်ဍုၚ်ကွာန်ဂှ် တုပ်သၟဟ်ကဵု ပိုဲဍဵုဓလိုက်ဖျေံမံၚ်ဂကူပိုဲ ညံၚ်ဂွံသဝ်နူကဵုဂကူတၞဟ်ဟ်တအ်ရ။ ဝါတ်လောဲဂှ်စွံလဝ်ကၠာ အဝဵုပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် အဝဵုပကၚ်ရၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဂှ် ဒှ်အရာပၟိက်ဇၞော်အိုတ်မွဲရ။ ပ္ဍဲကဵုကၠတ်ထဝ်အမေရိကာန် အဆံၚ်တွဵုရးတအ် ကၟိန်ဍုၚ်တအ်ဂှ် ကလေၚ်ရံၚ်အာမဂး ဂကူဗုဗုတအ်သၟး ကလိဂွံလဝ် အဆံၚ်အလံၚ်ဌာနန္တရဂှ်တုဲ ဂကူကစံက်ကစံက်တအ် ဂကူမကၠုၚ်နူအာယှတအ် တိုက်အမေရိကတအ် ကလိဂွံလဝ်ဒၞာဲ အောန်လောန် ဒဵုကဵုကြပ်ဟၟဲရ။ စိုပ်အခါလၟုဟ်ဟေၚ် ဂကူဍောတ်တ် မဟွံသေၚ်ကဵုဗုဗုတအ် ဒၟာနူဒးဒုၚ်ဍဵုဍိုက်ပါ်အဆံၚ်ဂှ်တုဲ စိုတ်လုပ်စကၠုၚ်ကဵု ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်၊ ချဳဒရာၚ်ကၠုၚ် ပရေၚ်ပေဲါရုဲမာဲဂှ် ဒးဟီုစ ကဝ်ကြပ်တူမှ ဒှ်မၞိဟ်ဂှ်ရောၚ်။
ဂကူပိုဲမန်တအ်လေဝ် စိုတ်ဟွံလုပ်ကဵု ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ကေၚ်ကာဍုၚ်ကွာန်ဖိုဟ်ဂှ် ဒှ်ဟိုတ်ကံကုသဵုဂကူပိုဲ ဂွံပရေံ ပ္ဍဲအနာဂတ်ဏံဂှ်တုဲ ပရေၚ်ဒးဒုၚ်ဍဵုဍိုက်ကဵု ဂကူဇၞော်ဇၞော်ဂမၠိုၚ် ညံၚ်ရဴဂကူဗၟာတအ်ဂှ် ကြက်နွံအာဗွဲမဂၠိုၚ်မာန်ရ။ ပိုဲစိုပ်မတ်မလီု ဂကူကြုက်တအ် ဂလာတအ် ထေၚ်သောဲစမံၚ်ပိုဲဖိုဟ်ဂှ် မူဟိုတ်ရော။ ဍုၚ်မတ်မလီုဂှ် နကဵုပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်လေဝ် ပိုဲဂလီုဖ္ဍိုက်ဟွံမာန်၊ နကဵုပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်လေဝ် ပိုဲကျညးတအ်၊ နကဵုပရေၚ်ပညာလေဝ် ပိုဲသဝ်၊ နကဵုပရေၚ်ဗွိုၚ်မၞိဟ်လေဝ် ပိုဲဍိုန်လျမဒှ်ရ။ သွက်ဂွံကေတ်အာ တာလျိုၚ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ပ္ဍဲအဆံၚ်တွဵုရးဍုၚ်မန် ပ္ဍဲအရာမဒက်ပတန် ကၟိန်ဍုၚ်ပံၚ်ကောံဝွံဂှ် စိုတ်ဓါတ်ဆာန်ဂကူဂှ် ၜိုန်ရတုပ်သၟဟ်ကဵု ဒပ်ပၞာန်ဂွံမၚ်မွဲဍုၚ်ကွာန်ကီုလေဝ် လညာတ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ယဝ်ရဟၟဲမဂး တုပ်သၟဟ်ကဵု မသက္ကုပညာဂွံအုပ်ဓုပ်ဍုၚ်ကွာန်ဂှ်တုဲ ယဝ်ရပိုဲမန်ခေတ်တၟိတအ် ဟွံကတ်လ္ၚတ် ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မဂး ဒှ်မံၚ်ဒုဟ် ရာဇဝတ်ဂကူ ဇၞော်ဇၞော်မွဲကွေံရဟာ ချပ်ဗစာရံၚ်ဇြိုဟ်ဟ်ဂှ် ပညာအုပ်ဓုပ်ဍုၚ်ကွာန်ဂှ် ဒှ်ကၞောတ်အထောတ်ပညာမွဲ ပၞောဝ်ကဵုပညာမကတ်မွဲလ္ၚီဂကူတအ်ဂှ်ရ။
ပညာမဇြိုဟ်နက်နူကဵု ပညာပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဂှ် ယဝ်ရနွံမံၚ်ဏီမဂး ဂလာန်တၠပညာအုပ်ဓုပ်ဍုၚ်ကွာန်တအ် အမိၚ်က္ဍိုပ်သကိုပ်ဍုၚ်တအ် ပိုဲတအ် ဟွံဒးကလၚ်ရ။ ဒှ်ကောန်ဨကရာဇ်မဂး ဒးကတ်ဗတောန်ပညာ အုပ်ဓုပ်ဍုၚ်ကွာန်ဂှ်တုဲ မူပညာ ညးတအ်မဗတောန်တဴအိုတ်ဂှ်ရော ဂၠိုိက်ဂၠာဲရံၚ်မဂး ဒဵုကဵုတၞဟ်ခြာနူကဵု လိက်ဘာပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် သဇိုၚ်တအ် အဆံၚ်သၠုၚ်တအ် ဒှ်ဟွံမာန်ရ။ ဘာသာပညာသိပ္ပံပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ပ္ဍဲအဆံၚ်တက္ကသဵု အဆံၚ်နာနာတအ်ဂှ်လေဝ် ကရိုက်ညးကဵုညးဟေၚ် ပကတ်ပကေၚ်ဗတောန်ဖျောန်တဴကဵု ကွးဘာတအ်အိုတ်ရ။ ကောန်ဂကူပိုဲတအ် ဟွံကတ်လ္ၚတ် ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဂကူမန်၊ ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဍုၚ်ဗၟာ၊ ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်လိုက်ဂၠးတိ ခေတ်လၟုဟ်ကီု တြေံကီုတအ်ဂှ် ဒှ်ဒ္ဂေတ်ပြဝ ဓလိုက်ဖျေံဂကူ ဖအောန်ဖျေံသိက္ခာ ဘဝဂကူဇၞော်အိုတ်ဂှ်တုဲ ဂၠံၚ်တရဴလညာတ်ပိုဲသာ်ဝွံဂှ် တုပ်သၟဟ်ကဵု ပိုဲတအ် ကလိလောန်မံၚ် ဒုဟ်ရာဇဝတ် လတူဂကူပိုဲတအ်ရ။ ပိုဲဂစိုတ်ကမၠက်မံၚ် ပ ရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဂကူပိုဲရောၚ်ဂှ်လေဝ် ဟီုမာန်ရ။
ပညာအုပ်ဓုပ်ဍုၚ်ကွာန်မန်၊ ပညာပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မန်တအ်ဂှ် ပိုဲစိုတ်ဟွံလုပ်စတုဲ ဟွံကတ်လ္ၚတ် နဒဒှ်တာလျိုၚ်ဂကူမွဲဂှ် တုပ်သၟဟ်ကဵု ဂြအ်မန်စံၚ်မန်ရ။ ယဝ်ရဂကူမန်တအ် ဟွံကတ်လ္ၚတ် ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မဂး ဂကူမန်ဂှ် ဒှ်ဂကူဟွံလေပ်ပညာ အုပ်ဓုပ်ဍုၚ်ကွာန်ဂှ်တုဲ ဒှ်ဂကူဒက်ပတန်ဍုၚ်ကွာန်ဟွံလေပ် သၟိတ်ဂးမာန်ဂှ်တုဲ ဂွံအုပ်ဓုပ်အာ ဍုၚ်ကွာန်မန်မာန်ဂှ် ပိုဲတအ် ဒးဂၠာဲမၞိဟ်လေပ်ပညာအုပ်ဓုပ်ဍုၚ်ကွာန်ရ။ နကဵုလညာတ်မတောတက်မွဲ ပိုဲပတိုန်စောဒနာမာန်ဂှ်တုန် ပညာကၠောန်က္ၜၚ်ကျာတုဲ တိုန်ဂၠိုက်ဂၠာဲဂၠးဂိတုတအ်ဂှ် သၠုၚ်အိုတ်ဂးကီုလေဝ် ယဝ်ရသၟာပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ပ္ဍဲသ္ၚိဗုသမ္မတအမေရိကာန်တအ် ဟွံထပက်စၟတ်တဲ ဟွံတုပ်စိုတ်မဂး ဗါတ်ဂျိတ်သြန်တိုန်ဂၠးဂိတု သွက်နာဇြာ NASA space ဂှ် စှေ်ကၠုၚ်မာန်ဟွံသေၚ်ရ။ ပိုဲဆာန်ဂကူတုဲ ကတ်လ္ၚတ်ပညာပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မန်တအ်ဂှ် ညံၚ်ရဴပိုဲပခိုၚ်မံၚ်ခန္ဓပိုဲ ဂွံလုပ်ပေဲါဗတိုက်ကဵု စၟယဲကိုဝ်ရိုဝ်နာဗာၚ်ရာတ်ဂှ်ကီု အခိၚ်ပိုဲကတ်လ္ၚတ် ပညာပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်စိုပ်ဒတုဲမဂး ဍုၚ်ကွာန်ပိုဲတအ်ဂှ် အလဵုလဵု စိုပ်ကၠုၚ်သကေံတဲပိုဲတုဲ ဗွဲအလဵုပိုဲ အုပ်ဓုပ်အာဍုၚ်ကွာန်မန် ၜိုဟ်ဟ်သြိုဟ်ဟ် ဗွဲမဗိုန်ဗတ်မာန်ရ။
ဥပမာမွဲဂှ် ကောန်ကွာန်မန်တအ် ဇမၞော်ညးတအ်ဂှ် သကိုပ်ဥုပ်ဓုပ်ကွာန် ဥက္ကဌကွာန် ဃံၚ်ကွာန်တအ် မဒှ်ဂှ်တုဲ အကြာညးတအ်ကဵုညးတအ် ဟီုဂးအရေဝ်မန်ဖအိုတ်ရ။ နူသဇိုၚ်အရေဝ်ဂှ် ပိုဲတိုန်အာမွဲအဆံၚ်မဂး လိက်မန်ရ။ လိက်မန်ဂှ် ဒးဒုၚ်သဇိုၚ်ကဵု အရေဝ်မန်ဂှ်တုဲ ပရေၚ်ဆက်စၠောံ အကြာကောန်ကွာန်တအ်ကဵု ညးဇၞော်ကွာန်တအ်ဂှ် ယဝ်ရဒှ်မံၚ်အရေဝ်မန်ပေၚ်ၚ်တုဲ လိက်လေဝ် ယဝ်ရဒှ်လိက်မန်ပေၚ်ၚ်ပၠန်မဂး ခိုဟ်ဆာဲမံၚ်ကွေံကွေံရ။ နူဂှ်မွဲအဆံၚ် ဒးဟီုဂးသဳကၠဳ ဂွံအုပ်ဓုပ်အာ အကြာဍုၚ်ကွာန်တအ်ဂှ်လေဝ် ပိုဲဟီုဗတ်မန် ချူဆာဲဗတ်မန်ပၠန်မဂး လမျီုဂကူမန်ဂှ် လုပ်ကၠုၚ်မံၚ် တၟာဂလိုၚ်တုဲတုဲရ။ ယၟုယၟာညးဍုၚ်ကွာန်တအ်ဂှ်လေဝ် ဒှ်ဗတ်မန်ပၠန်၊ စရၚ်သ္ၚိဌာန်ညးတအ်လေဝ် ဒှ်ဗတ်မန်ပၠန်၊ စၟတ်ဗီုရုပ်ညးတအ်လေဝ် ဒှ်ဗတ်မန်ပၠန်မဂး လောန်တုဲလက်သန်ခိုဟ်ရ။ နူညးဇၞော်ကွာန် ဒဵုစိုပ်ကောန်ၚာ်ကွာန်တအ်ဖအိုတ်ဂှ် လက်သန်ဂကူမန်ဖအိုတ်မဂး သဇိုၚ်ဍေံ ခိုၚ်မံၚ်ကွေံကွေံရ။ ညးဇၞော်ကွာန်ကဵု ကောန်ကွာန်တအ် လညာတ်တုပ်သၟဟ်ဒှ်ကၠုၚ်မဂး သွက်ဂွံဆက်စၠောံကဵု အမာတ်ကၠတ်ထဝ် မသ္ပစၞးကဵုဂကူတအ်ဂှ်တုဲ ကၠောန်ဒတုဲဖဵုအာဂကူမန် အဆံၚ်တွဵုရးဍုၚ်တအ်ဂှ် လောဲသွာအာကွေံကွေံရ။ အစာဂဥုဲလေဝ် ဂကူမန်ပိုဲတအ်ရ၊ ဗၠာဲသၟိၚ်လေဝ် ဂကူမန်ပိုဲတအ်ရ၊ အစာဘာလေဝ် ဂကူမန်ပိုဲတအ်ရ၊ နာဲဗစာ၊ ညးဗက်ဂဗုတ်တအ်လေဝ် ဂကူမန်ပိုဲရ၊ ဇမၞော်သာသနာတအ်လေဝ် ဂကူမန်ပိုဲရ၊ အမာတ်ပါလဳမာန်တအ်ဂှ်လေဝ် ဂကူမန်ပိုဲရ မပတံသာ်ဝွံ ဇၟာပ်ပ်ညးမကၠောန်မံၚ်ကမၠောန် ပ္ဍဲတွဵုရးဍုၚ်မန်ပိုဲတအ်ဂှ် ဒှ်ဂကူမန်ပိုဲ ညးဟီုအရေဝ်မန်ပိုဲ ညးချူလိက်မန်ပိုဲဒးတအ်ဂှ်မဂး ပိုဲသာကွေံကွေံရ။
ဂကူမန်ဂှ် ပ္ဍဲတွဵုရးပိုဲဂှ် နွံၜိုတ်ကဝက်ကီုလေဝ် ပ္ဍဲအရာလုပ်ကေတ်တာလျိုၚ် သွာၚ်အုပ်ဓုပ်တွဵုရးဍုၚ်မန်နာနာတအ်ဂှ် ဒဵုကဵုကြပ်ဟၟဲဂှ်တုဲ တၠုၚ်လအာသာ်ဝွံဂှ် ဍေံဖန်ဗဒှ်မံၚ် ကပ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မန်ခေတ်တၟိ မတုပ်သၟဟ်ကဵု အန္တရာဲကပ် ယဲကိုဝ်ရိုဝ်နာဗာၚ်ရာတ် မချိုတ်ဂၠိုၚ် ဂျိုၚ်အောန် ဗွဲပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ရ။ ဇကုဟွံသ္ပကာကဵု ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ပရေၚ်အုပ်ဓုပ်ဍုၚ်ကွာန်မဂး ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မန်ဂှ် တုပ်သၟဟ်ကဵုချိုတ်အာဂှ်တုဲ ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ချိုတ်မဂး ဂကူမန်လေဝ် တုပ်သၟဟ်ကဵုချိုတ်အာ ဗၠိုက်ဟဳအာဍာ်ကီုရ။ ပိုဲကလေၚ်ကေတ်ဍုၚ်ပိုဲဟီုဂှ်လေဝ် ပိုဲဒးကလေၚ်ကေတ် အဝဵုအုပ်ဓုပ်တအ်ဂှ်ဟေၚ်ရ။ အဝဵုအုပ်ဓုပ်တအ်ဂှ် ပိုဲဒးလုပ်ကၠောန်ကေတ်တ်ရ။ အာတ်ကေတ်သၟးဟွံဂွံရ။ အစောံသတ္တိပိုဲဂကူမန်တအ် အုပ်ဓုပ်ပကၚ်ရၚ်အာ တွဵုရးဍုၚ်မန်မာန်မံၚ်ရောၚ်ဟီုဂှ် သာ်လဵုပိုဲထ္ၜး သ္ပပြာကတ်မာန်ဂှ်ရော။
ကာလမဟတ္တမဂါန္ဒဳ အာတ်မိက်ဍုၚ်အိန္ဒယဂှ် ဒဒှ်ရဍုၚ်ညးဂှ် ညးအုပ်ဓုပ်ကေတ်တ်မာန်မံၚ်ရောၚ်ဂှ် ထ္ၜးအစောန်ရ။ နကဵုလွဟ် ဗတိုက်ကေတ် နူသကေံတဲအေၚ်္ဂလိက်လေဝ် ဟွံသေၚ်ရ။ အစောံစရာဲအုပ်ဓုပ်ပကၚ်ရၚ်ဍုၚ် ပ္ဍဲညးနွံဂှ်တုဲ ဗွဲမယေန်သၞာၚ် အာတ်ကေတ်ရ။ အနာဂတ်ဍုၚ်ပိုဲဂှ်လေဝ် အလဵုအသဳကဵုလဝ်အခေါၚ် ဂွံခၞံအာ သၞောဝ်အုပ်ဓုပ်တွဵုရးညးကဵုညး တုဲမံၚ်ရဟွံသေၚ်ဟာ။ သၞောဝ်အုပ်ဓုပ်တွဵုရးမန် တုဲဒှ်အာမဂး ပိုဲတအ် ညံၚ်ဂွံအုပ်ဓုပ်အာမာန်ဂှ် နူအခိၚ်လၟုဟ် ဒးသ္ပလွဳပရာ ပလေဝ်ပလေတ်လဝ်ရ။ အဝဵု အုပ်ဓုပ်ညးတအ်ဇိုန်ဏှၚ်လဝ်ကဵုတုဲကီုလေဝ် ယဝ်ရမၞိဟ်ပိုဲဟွံမွဲမဂး ပိုဲဂှ် ဒတုံမံၚ် ဒးဒုၚ်အုပ်ဓုပ်ပေၚ်ၚ်ဖိုဟ်ရ။
ဂကူပိုဲဂှ် ကဵုညးတၞဟ်တအ် အုပ်ဓုပ်ပကၚ်ရၚ်ဟာ၊ ပိုဲအုပ်ဓုပ်ကေတ်တ်ဟာ၊ ယဝ်ရပိုဲမိက်ဂွံအုပ်ဓုပ်ကေတ်တ်မဂး ပိုဲတအ် နကဵုစိုတ်ဓါတ်ဆာန်ဂကူ ဒးလုပ်ကေတ်ဒၞာဲ ပ္ဍဲကေၚ်ကာအုပ်ဓုပ်ဍုၚ်ကွာန်တအ်ဂှ်ရ။ ရဲအုပ်ဓုပ်ကွာန်မန်တအ် ယဝ်ရနွံကဵုလညာတ်ဆာန်ဂကူ စိုတ်ဓါတ်ဆာန်ဂကူ နွံကဵုသတ္တိပညာ ညံၚ်ရဴ ဥက္ကဌကွာန်နာၚ်သၠုၚ် နာဲမန်သဝ်နဲတအ်၊ ဥက္ကဌကွာန်ကြေဝ်ဏာ မိစၠန်ထဝ်တအ်မဂး လမျီုပရေၚ်အုပ်ဓုပ်ဍုၚ်ကွာန်မန် လမျီုပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မန်ဂှ် ကလေၚ်လုပ်အာရ။ ညးဇၞော်ကွာန်တအ်ဂှ် လုက်စုက်ကဵု ညးဍုၚ်ကွာန်တအ်ပေၚ်ၚ်ဂှ်တုဲ ယဝ်ရကောန်ကွာန်တအ် ဗက်လက်ကြဴညးတအ်မဂး စန်ဒက်မာဲ ဂွံလုပ်အာပေဲါဗတိုက် ပ္ဍဲအဆံၚ်ပါလဳမာန်လေဝ် ဝါတ်မံၚ်ဟွံသေၚ်ရ။ အရာလဵုမွဲဟွံဟီု သဇိုၚ်ဂွံခိုၚ်ဂှ်ဟေၚ် ဒှ်အ ရာပၟိက်ဇၞော်အိုတ်ဂှ်တုဲ ပ္ဍဲစိုတ်အဲ ပ္ဍဲကွာန်နာၚ်သၠုၚ်ကဵုကြေဝ်ဏာ ခေတ်ညးတအ် အုပ်ဓုပ်မံၚ်ဝွံဂှ် မန်တအ် ကာလလဵု ကျအာမာဲဟွံမာန်ရောၚ်။ ညံၚ်ရဴပ္ဍဲကွာန်ညးတအ်ဂှ်ကီု ကွာန်မန်တၞဟ်ဟ်တအ်လေဝ် ယဝ်ပခိုၚ်ပတိုန်ပရေၚ်အုပ်ဓုပ် အခိုက်ကၞာမန်ပေၚ်ၚ်မဂး ဗွဲပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဂှ် ဂကူပိုဲ ယာက္ဍိုပ်မာန်အာရောၚ်။ ကဵုဂကူညးတၞဟ်တအ် အုပ်ဓုပ်အာပိုဲမဂး ပိုဲတအ် ဒှ်ဂကူဒးဒုၚ်အုပ်ဓုပ် (အုပ်ချုပ်ခံလူမျိုး) ဂှ်တုဲ ယဝ်ရပိုဲအုပ်ဓုပ်ကေတ်တ်မဂး ပိုဲတိတ်ဗၠးအာ နူဘဝဒးဒုၚ်အုပ်ဓုပ်ကဵုညးတၞဟ်ရ။ ဂကူပိုဲ ဂကူထဝ်ဂးတုဲ မံၚ်ဒၟံၚ်သၟဝ်အုပ်ဓုပ်ညးတၞဟ်တအ်မဂး ဒှ်အာညံၚ်ရဴဂကူသာကျဝၚ် ဒးမံၚ်သၟဝ်တဲ သၟိၚ်ကောသလ္လကီုရ။ ကွတ်ပညာ ပတန်ဍုၚ်ပတန်ကွာန် အုပ်ဓုပ်ဍုၚ် အုပ်ဓုပ်ကွာန် ပကၚ်ရၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဝွံဂှ် ပိုဲသ္ပအဓိက ကတ်လ္ၚတ်အာညိ။ နကဵုစိုတ်ဓါတ်ဆာန်ဂကူမန်ပေၚ်ၚ် ညံၚ်ဂွံလုပ်ကၠောန်ကေတ်အာတာလျိုၚ် ပ္ဍဲကေၚ်ကာအုပ်ဓုပ်တွဵုရးဍုၚ်မန်ဂှ် ပိုဲကောန်ဂကူတအ် သြဝ်သ္ပလွဳပရာအိုတ်ညိ။
