ကိုန်အစဳဇန် ရုၚ်စက်တိဗုတ် သွက်ဂွံသိုၚ် ပ္ဍဲအကြာ ကွာန်ကံဒုန် ကံပၞဟ် ကဵု ကွာန်မွဲဂြဝ် ဒေသဒဵုသာဲ ပွိုၚ်ဍုၚ်ကျာ်မြဟ် တွဵုရးဍုၚ်မန်ဂှ် ဆက်သိုၚ်အာရောၚ်ဒှ်တုဲ တိဗ္ၚရာန်ဂွံလဝ်တုဲတုဲတံဂှ် သွက်ဂွံကလေၚ်ကဵုတၠဍေံပၠန်ဟီုဂှ် ဒှ်ဟွံမာန်ရောၚ် ပ္ဍဲဂိတုအံက်တဝ်ဗာ ၁၈ ဂှ် ညးတာလျိုၚ်မွဲတၠ နူကမ္ပဏဳ June Cement Industry Ltd. ဟီုလဴကဵုဌာန်ပရိုၚ်မန်ရ။
ဆေၚ်စပ်ကဵုအကာဲအရာပ္ညဳပ္ညပ် ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဂကူမန်ၜါဗော် (ဗော်ကောန်ဂကူမန်ကဵု ဗော်ဒဳမဵုကရေဇြဳအလုံ ရးမန်) သ္ဂောံပံၚ်ကောံဒှ်မွဲမာန်ဂှ်တုဲ ပြဟ်ဟ်ဏံ မုလေဝ် ဟီုသောၚ်ကဵုဟွံမာန်ဏီရောၚ် ဂကောံပ္ညဳပ္ညပ်ဒက်ပ္တန်ဓဝ် ညဳသာ ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ဂကူမန်တံ ဟီုပ္တိတ်ရ။
ဆက်စပ်ကဵုပရေၚ်ပံၚ်ကောံဗော်မန်ဂမၠိုၚ်တုဲ သွက်ဂွံသဳကၠဳပ္ညဳပ္ညပ်အာ ကုဗော်ဒဳမဵုကရေဇြဳအလုံရးမန်၊ ဗော်ကောန်ဂ ကူမန် ကေုာံ ဗော်ညးဗြဴ (မန်) ပိဗော်တံမာန် နူကောံဓရီုကေၚ်ကာ ဗော်ဒဳမဵုကရေဇြဳအလုံရးမန် ကၠောန်ဗဒှ်လဝ် ပ္ဍဲ ဂိတုအံက်တဝ်ဗါ (၆) ဂှ် သ္ဂုတ်သွာတ် ပံက်ပ္တိုန်လဝ် ဂကောံရေၚ်တၠုၚ်ဖဵုပ္ညဳပ္ညပ်မွဲရောၚ် ဂွံတီကေတ်ရ။
ယဝ်ဒေမၠံသြန်ဂွံ နူတိုက်ဘဏ္ဍာပရေၚ်ဖေါအ်ဗြေဝ်အာယှ ADB မ္ဂး ကိုန်အစဳဇန် ရုၚ်ပါ်ပရးဓါတ်လလဳ ကေုာံ တောဲဖျေံဓါတ်လလဳ နူမတ်မလီု-ရေဝ်-ထဝါဲဂှ် ဆက်ဓမံက်ရုပ်ရဴရောၚ် သာ်ဝွံ ပ္ဍဲကောံဓရီုလၟေၚ်ဍာံ ကၠတ်ထဝ်ညးဍုၚ်ကွာန် အလန်ဒုတိယ တ္ၚဲသေပ်တေမ်ဗာ ၂၆ ဂှ် ဒံက်တာထောန်နာၚ် ဒုဝန်ဇၞော် နူဌာနဝန်ဇၞော်အစောံဒြဟတ်ကဵုဓါတ်လလဳ ဂးလဝ်ရ။
ဆေၚ်စပ်ကဵု ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မန်ၜါဗော် သ္ဂောံပံၚ်ဂှ်တုဲ နူဂကောံပညဳပညပ်ဒက်ပ္တန်ဓဝ်ညဳသာ ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ် ကွာန်ဂကူမန်တံ အာတ်မိက်လဝ် မူပၞောန်ဂၠံၚ်တရဴပရေၚ်ပံၚ်ကောံ (Road Map) ကုဗော်မန်ၜါ (ဗော်ကောန် ဂကူမန်၊ ဗော်ဒဳမဵုကရေဇြဳအလုံရးမန်) နကဵုလိက်နွံရောၚ် ဂွံတီကေတ်ရ။
အပ္ဍဲကဵုဂကောံပံၚ်ကောံပရေၚ်ဂကူမန် အာမ်အေယူ (MAU-Mon Affair Union) ဂှ် ရံၚ်ကဵုအကာဲအရာ ပရေၚ် ဍုၚ်ကွာန်ကၟိန်ဍုၚ် မံက်ဒှ်ကၠုၚ်ဒၟံၚအခိၚ်တ္ၚဲဏံဂှ်တုဲ အလုံကောန်ဂကူမန် သ္ဂောံပါလုပ်ကၠုၚ်မာန် ပြံၚ်သၠာဲဒက်ပ္တန် အာ နကဵုဗီု ပြၚ်တၟိရောၚ် နူကဵုကောံဓရီုဇၞော်ပရေၚ်ဂကူမန် သၞာံ ၂၀၁၆ သ္ဂုတ်သွာတ်လဝ်ရ။
သွက်ဂွံသဳကၠဳပ္ညဳပ္ညပ် သရောပ် လညာတ်လစွံစိုတ် အ္ၚပ်ဆန္ဒကောန်ဂကူမန်တံဂှ် ဂိတုအဝ်ဂါတ် (၂၂ ) မ္ဂး ကၠောန်အာ ကောံဓရီုဇၞော်ပရေၚ်ဂကူမန်ရောၚ်တုဲ ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် မသ္ပစၞးကဵုကောန်ဂကူမန်တံကီု၊ ဂကောံမှာဇန်မန်နာနာတံကီု၊ ခမဳသၚ်မန် ကေုာံ တၠပညာ တၠကွတ်တံကီု ညံၚ်ဂွံပါလုပ်တိုန်စိုပ်မာန် ဘိက်ပၟိၚ်ကသေံကၟဝ်ဏာရ သာ်ဝွံဂွံဆဵုကေတ် ပ္ဍဲလိက်လလောၚ်တြး တ္ၚဲပၠန်ဂတးမန် မရနုက်ကဵု (၆၉) ဝါ ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိရ။
အခေါၚ်ကမၠောန် (ပၠာ်ပ္တိတ်တၟံခပဵု) အဆံၚ်ဇၞော်ဇၞော် သွက်ရုၚ်စက်တိဗုတ်မတ်မလီု MCL သ္ဂောံဂွံကပေါတ်အပြောံ (ကုန်ကြမ်း) အရၚ်ဂွံကၠောန်တိဗုတ်ဂှ် ကမ္ပနဳပုဂ္ဂလိက ကောန်ဍုၚ်ဗၟာ Pacific Link Cement Industry Ltd. ကေုာံ ဌာနဝန်ဇၞော် ပရေၚ်ထိၚ်ဒဝ်မၚ်မွဲ သဘာဝပွဳပွူ ကေုာံပရေၚ်သယံဇာတ တံ ချုက်လဝ် လိက်ကသုက်ကမၠောန် အကွက် ၂၅ သၞာံတုဲရ သာ်ဝွံ ဝန်ဇၞော်ကၟိန်ဍုၚ် ဥူအုၚ်ဝေန် ဌာနဝန်ဇၞော် ပရေၚ်ထိၚ်ဒဝ်မၚ်မွဲ သဘာဝပွဳပွူ ကေုာံပရေၚ်သယံဇာတ ဟီုရ။
အတိုၚ်အလဵုအသဳကၟိန်ဍုၚ် လလောၚ်ပ္တိတ်လဝ် စရၚ်ညးရှေ်သှေ်ဘာသာဂမၠိုၚ်မ္ဂး အပ္ဍဲတွဵုရးဍုၚ်မန်ဝွံ ညးရှေ်သှေ် ဗုဒ္ဓဘာသာ နွံဒၟံၚ် ၉၂.၆ က္ဍိုပ်ကၠံရောၚ် ဂွံတီကေတ်ရ။
အနာဂတ်ပရေၚ်ပညာကောန်ဂကူမန် သာ်လဵုသ္ဂောံအာဂွံကီု၊ မူဝါဒပရေၚ်ကောန်ဂကူ ဗီုလဵုဂွံဆက်အာဂွံဂှ်ကီု ရန် တၟံတုဲ အပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၁၆ ၜိုတ်ဂိတုအံက်တဝ်ဗါတေံမ္ဂး ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ သွာၚ်အုပ်ဓုပ်ကဵု ဌာနပရေၚ်ပညာကောန် ဂကူမန်တအ် စဳဇန်ဒၟံၚ် သွက်ဂွံကၠောန်အာပေဲါသၠာဲဂတးလညာတ်နွံရောၚ် သ္ဂောံတီကေတ်ရ။