မာံရဲထဝ် ချံက် (တၞံတၞးသြောံကှ်ကှ်) ကေုာံ တၚ်ဠိုန် (လ္ၚဵုကော်ဒၟံၚ်အဟု) မ္ဂးဂှ် ရတ်သီသြောံတုဲမ္ဂး ဇၟာပ်ဌာန်ဒေသ ညးကၠောန်လဝ်ဗ္ၚတံဂှ် သ္ဂောံဆဵုကေတ်မာန်ရ။ ညးဂမၠိုၚ်စၟတ်ကေတ်လဝ် ချံက်ဂှ် မ္ၚးနူဒှ်စၞပြေၚ်ဂၠဴတုဲ သၟာၚ်နူဂှ် ဒှ် ဒၟံၚ်အပေါတ်စကာဟွံဂွံ (အပေါတ်အပဵု) ရောၚ်...

မာံရဲထဝ် တန်တဴလ္တူအခိၚ်ပလှ်ကေတ် ကၟဝ်တၞးလက်ဖက်တုဲ တၠကၠအ်တံသ္ဂုတ်ပ္တန်လဝ် ကၟဝ်လက်ဖက် ပၟဝ်တိတ် တဲကၠာအိုတ်၊ နကဵုဘာသာဗၟာဂှ် ကော်ဒၟံၚ် “ရေႊဖီ၊ ခါးကန်႕၊ နှၚ်းတက်” ယၟုနာနာသာ်ရ။ပ္ဍဲကၟိန်ဍုၚ်ဗၟာဏံဂှ် ဂိတုနဝ်ဝေမ်ဗာ၊ ဂိတုဒဳဇြေမ်ဗာ၊ ဂိတုဂျာန္နဝါရဳ၊ ဂိတုဖေဖဝ်ဝါရဳ...

မာံရဲထဝ် စပ်ကဵုကမၠောန်ကၠောန်ဗ္ၚတုဲ သၟာဗ္ၚတံ ဒးဒှ်ဓဝိၚ်ဂၠိုၚ်အိုတ်ဂှ် ဒှ်ဘဲစၟစၟန်ရောၚ် ဟီုအိုတ်ရ။ ဘဲစၟစၟန်ဂှ် ၜိုန်ဒှ်ဓဝိၚ် ဟီုဒၟံၚ်ကီုလေဝ် ပြသၞာချောဲတိုန်ဒၟံၚ် အကြာတၞံသြောံဂမၠိုၚ်ဂှ်လေဝ် ဒးဒှ်ဓဝိၚ်ဗီုဘဲစၟစၟန်ဂှ်ကီုရ။ ဟိုတ်နူချောဲ သၞဴရဴကၠုတ်တိုန်ဒၟံၚ်...

မာံရဲထဝ် တၞံၜဴမ္ဂးဂှ် ……..ဘာသာမန်=တၞံၜဴ၊ ဘာသာဗၟာ=ကြံပၚ်၊ ဘာသာအၚ်္ဂလိက်=Suger cane၊ ယၟုရုက္ခဗေဒ=Saccharum officinarum၊ ယၟုတမ်မ=Gramineac၊ မူလဒေသ=နူဍုၚ်နယူဂဳနဳ ကေုာံ ဍုၚ်အိန္ဒိယျရောၚ် တၠပညာတံ ဓမံက်လဝ်ရ။ တၞံၜဴဂှ် ဒးဂၞပ်ကဵု ဥတုရာသဳကတူကတာန်တုဲ ဓါတ်ဍုက်ဍေက်နွံတဴဂှ်...

မာံရဲထဝ် တၞံအနှာတ်၊ သတ်အနှာတ်မ္ဂးဂှ် ……..ဘာသာမန်=တၞံအနှာတ်၊ သတ်အနှာတ်၊ ဘာသာဗၟာ=နာနတ်ပၚ်၊ နာနတ်သီး၊ ဘာသာသေံ(ထိုၚ်) =သပလောတ်၊ ဘာသာအၚ်္ဂလိက်=Pineapple၊ ယၟုရုက္ခဗေဒ=Ananas sativus Linn ဒှ်တုဲ ဒေသမူလဂှ် ဍုၚ်ဗရာဇြဳ (Brazil) တ္ကအ်အမေရိကသၠုၚ်ကျာဒှ်ရောၚ်ဂှ် တၠပညာတံ ဓမံက်လဝ်ရ။...

မာံရဲထဝ် တၞံတဵု ကေုာံ သတ်တဵုမ္ဂးဂှ် ………ဘာသာမန် = တၞံတဵု၊ သတ်တဵု၊ ဘာသာဗၟာ = သစ်တိုပၚ်၊ သစ်တိုသီး၊ ဘာသာသေံ(ထိုၚ်) =ကရဓန်၊ ဘာသာၚ်္ဂလိက် = Santol၊ ယၟုရုက္ခဗေဒ = Sandoricum koetjape၊ ဒေသမူလဂှ် ဒေသအေန်ဒဝ်ချိုၚ်ဏာ၊ သဳရိလကာၚ်္၊ အိန္ဒိယျ၊ သၟဝ်ကျာအဝ်သတေလဳယျာ ကေုာံ တ္ကအ်သေဝ်ယှေ...