ပရိုင်ပတောံ: Fact-Checking

ဗီုဏံဂှ် ဒှ်မံၚ်ဗီုနူဍုၚ်ကြုက်တအ် အဃောဍာ်ဇၞော်လဝ် ပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၂၁တေံဟေၚ်

ဗီုဏံဂှ် ဒှ်မံၚ်ဗီုနူဍုၚ်ကြုက်တအ် အဃောဍာ်ဇၞော်လဝ် ပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၂၁တေံဟေၚ်

ပ္ဍဲကဵုဂိတုဂျူလာဲ စၟတ်တ္ရဲ ၂၁ဂှ် ပ္ဍဲကဵုဍုၚ်ကြုက်ဂှ် ဗြဲဂူဍာ်ဗၠိုက်ဇၞော်မံၚ်ဂးတုဲ ဗီုရုပ်မွဲဗီုဂှ် မံက်ပြးတိတ်ကၠုၚ်မံၚ်အကြာညးသုၚ်စောဲ social mediaတအ်ရ။ Postဏံဂှ် နူကဵုအကံက် “Phone Ngal”ဂှ်မွဲကဆံၚ် ပါ်တြးပတိတ်လဝ်တုဲ ပ္ဍဲကဵဵု post ဂှ်တှေ် “ ဂိတုဂျူလာဲ၊ စၟတ်တ္ရဲ ၂၁ ပ္ဍဲကဵုချီးနားဂှ်” သာ်ဝွံ ညးတေံပတိုန်လဝ်ကဵုဗီုဂှ်သာ်ဂှ်တုဲ ညးမွဲကဵုမွဲကလေၚ်ပါ်ပရအ်မံၚ်ညးသ္ကအ်ဂှ် ဂွံဆဵုကေတ်ရ။ ဗီုဏံဂှ် ဒှ်မံၚ်ဗီုတြေံတြေံ နူသၞာံ ၂၀၂၁တေံဟေၚ်ရ။

ညးတၠရမျာၚ် “သဝ်ဖိုဝ်ခွာ”ဂှ် ဒးဒုၚ်စဳရေၚ်ဖျေံထောံဒန်ဂစိုတ်ကီုဂးတုဲ ပရိုၚ်ပတောံမံက်ကၠုၚ်

ညးတၠရမျာၚ် “သဝ်ဖိုဝ်ခွာ”ဂှ် ဒးဒုၚ်စဳရေၚ်ဖျေံထောံဒန်ဂစိုတ်ကီုဂးတုဲ ပရိုၚ်ပတောံမံက်ကၠုၚ်

ပ္ဍဲဂိတုဂျူလာဲ စၟတ်တ္ရဲ ၂၃ဂှ် ပ္ဍဲထံၚ်အၚ်စိၚ်ဂှ် နူကဵုဒပ်ပၞာန်သီုအဝဵုတအ်မွဲကဆံၚ် ဖျေံထောံလဝ်ဒန်ဂစိုတ် ကောန်ထံၚ်သၟာပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ဥုဖျိုဝ်ဇြေယာတဝ်၊ ဥုကိုဝ်ဂျေန်မီ၊ ဥုလှမျိုဝ်အံၚ်၊ ဥုအံၚ်သူရဇြဝ်တအ် ပန်တၠဂှ်တုဲ တ္ရဲလကြဴဏံ ဂျူလာဲ ၂၆ ဏံဂှ်ပၠန် ကောန်ထံၚ်သၟာပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ၃ တၠ ဒးဒုၚ်ထပ်ဖျေံစဳဳရေၚ်ထောံပၠန်ဂးတုဲ ပရိုၚ်ဂှ်မံက်ပြးတိတ်ကၠုၚ်မံၚ် အကြာညးဍုၚ်ကွာန်တအ်ရ။

က္ၜၚ်ကျာကဵုဂစေံဇီုဒးတုဲ က္ၜၚ်ကျာဂှ်လီုလာ်အာဂးတုဲ ကေတ်လဝ်ဗီုရုပ် နူဍုၚ်သ္အာၚ်တုဲ ဖန်ဗဒှ်ပရိုၚ်ပတောံ

က္ၜၚ်ကျာကဵုဂစေံဇီုဒးတုဲ က္ၜၚ်ကျာဂှ်လီုလာ်အာဂးတုဲ ကေတ်လဝ်ဗီုရုပ် နူဍုၚ်သ္အာၚ်တုဲ ဖန်ဗဒှ်ပရိုၚ်ပတောံ

ပေါဲဗတိုက် အဃောဒှ်လဝ် ပ္ဍဲတွဵုရးဍုၚ်ကရေၚ်၊ ဒပ်(ဥကထရစ်စခန်း)ဂှ် ပ္ဍဲကဵုပေါဲဗတိုက်ဂှ်တှေ် ကံၚ်သဳပၞာန်တအ် ကၠုၚ်ဗတိုက်၊ ပန်ပှော်လဝ်ကဵုက္ၜၚ်ကျာတုဲ အခိၚ်ကာလကၠုၚ်ပန်ပှော်မံၚ်ဂှ် က္ၜၚ်ကျာကဵုဂစေံ ဇီုဒးအာတုဲ က္ၜၚ်ကျာဂှ်လီုလာ်အာဂးတုဲ ဗီုဂှ်ကေတ်နၚ်လဝ် နူဗီုဍုၚ်သအာၚ်တုဲ ညံၚ်ကဵုဒှ်မံၚ်ပ္ဍဲကၟိန်ဍုၚ်ပိုဲတအ်ကီု ပရိုၚ်ဂှ် မံက်ပြတိတ်ကၠုၚ် အကြာညးသုၚ်စောဲ social media တအ်ရ။

ကေတ်လဝ်ဗီုဗတိုဟ် လ္တူလပှ်ကျာတအ်တုဲ ညံၚ်ကဵုဗတိုဟ်ဂှ် တိုန်လဝ် ပ္ဍဲတွဵုရးဒေသ ကရေၚ်ဍာဲကီု ဗီုပတောံမံက်ကၠုၚ်

ကေတ်လဝ်ဗီုဗတိုဟ် လ္တူလပှ်ကျာတအ်တုဲ ညံၚ်ကဵုဗတိုဟ်ဂှ် တိုန်လဝ် ပ္ဍဲတွဵုရးဒေသ ကရေၚ်ဍာဲကီု ဗီုပတောံမံက်ကၠုၚ်

ကေတ်လဝ်ဗီုရုပ် ဂကူပတိုဟ် “Dead man’s fingers” တိုန်နူလ္ပာ်ဂြိုပ်ဒေသသၟဝ်ကျာအာမေရိကာကဵု ယူရောပ်(ဥရောပ)တေံဂှ်တုဲ ညံၚ်ကဵုဗတိုဟ်ဟကူဂှ်တိုန်လဝ် ပ္ဍဲလ္ပာ်တွဵုရးဒေသကရေၚ်ဍာဲတအ်ဂှ်ကီု နူကဵုဗီုဂှ်မွဲကဆံၚ် ကၠောန်သ္ပထောံပရိုၚ်ပတောံတုဲ ကလေၚ်ပါ်ပရအ်မံၚ်ညးသ္ကအ် အကြာညးသုၚ်စောဲ မုက်လိက် “Facebook” တအ်ပၠန်ရ။

နူရုၚ်ဂဥုဲစူဠာလံၚ်ကောန်ဂှ် ညးတအ်လလောၚ်တြးလိက် လက်သဏ်ဂကူကိုဒ်ဝေဒ်ပြံၚ်ကော် BA(4) ကဵု BA(5)ဟီုဂှ် ဒှ်မံၚ်ပရိုၚ်ပတောံ

နူရုၚ်ဂဥုဲစူဠာလံၚ်ကောန်ဂှ် ညးတအ်လလောၚ်တြးလိက် လက်သဏ်ဂကူကိုဒ်ဝေဒ်ပြံၚ်ကော် BA(4) ကဵု BA(5)ဟီုဂှ် ဒှ်မံၚ်ပရိုၚ်ပတောံ

ကေတ်လဝ်လိက် နူကဵု post ပတိုန်ထ္ၜးလဝ်လက်သဏ်ကိုဒ်ဝေဒ်ပြံၚ် နူသၞာံ ၂၀၂၁ တေံဂှ်တုဲ ညံၚ်ကဵုလိက်လလောၚ်တြး နူရုၚ်ဂဥုဲစူဠာလံၚ်ကောန် ကၟိန်ဍုၚ်သေံဂှ်ကီု ရဲဖန်ဗဒှ်ပရိုၚ်ပတောံတအ် နိဿဲနၚ်လိက်ပရိုၚ်သၞာံတုဲကၠုၚ်တေံတုဲ ပရိုၚ်ဂှ်ကလေၚ်တြးပတိတ်ဒၟံၚ်ပၠန်ရ။ ပရိုၚ်ဂှ်ပြးတိတ်အာတုဲ ညးမွဲကဵုမွဲ ကလေၚ်ပါ်ပရအ်မံၚ်ညးသ္ကက်ဂှ် ဂွံဆဵုကေတ်ရ။

ဟိုတ်နူမခတိုဟ်ခတိုဟ်ဒးတုဲ ပ္ဍဲလ္တူကျာ်လ္ဂုၚ်ဂှ် မၞိဟ်၆၈တၠ ဒးဒုၚ်ချိုတ်အာဂးတုဲ ပရိုၚ်ပတောံမံက်ကၠုၚ်

ဟိုတ်နူမခတိုဟ်ခတိုဟ်ဒးတုဲ ပ္ဍဲလ္တူကျာ်လ္ဂုၚ်ဂှ် မၞိဟ်၆၈တၠ ဒးဒုၚ်ချိုတ်အာဂးတုဲ ပရိုၚ်ပတောံမံက်ကၠုၚ်

ပ္ဍဲကဵုဂိတုဂျူလာဲ စၟတ်တ္ရဲ ၁၂ တုဲကၠုၚ်တ္ရဲဒ္ဂိုန်ပေၚ်ဂှ် မခတိုဟ် ခတိုဟ်ဒးတုဲ ဒးအာကာ (၈)မ၊ မၞိဟ် ၆၈ တၠ ဒဒုၚ်ချိုတ်အာဂးတုဲ ပရိုၚ်ဂှ်မံက်ဒယှ်ပြးတိတ်ကၠုၚ် အကြာညးသုၚ်စောဲ social mediaတအ် ဗွဲမဂတာပ်အခိၚ်ကီုရ။ ပရိုၚ်ပြးတိတ်ကၠုၚ်မံၚ်ဏံဂှ် ဒှ်မံၚ်ပရိုၚ်အလီမွဲဂှ် ဗွဲကိုပ်ကၠာမိက်ဂွံပတိုန်ထ္ၜးနကီုရ။

Newsletter