Categories
ပရိုင်ပတောံ: Fact-Checking ပရိုၚ်

က္ၜၚ်ကျာကဵုဂစေံဇီုဒးတုဲ က္ၜၚ်ကျာဂှ်လီုလာ်အာဂးတုဲ ကေတ်လဝ်ဗီုရုပ် နူဍုၚ်သ္အာၚ်တုဲ ဖန်ဗဒှ်ပရိုၚ်ပတောံ

ပေါဲဗတိုက် အဃောဒှ်လဝ် ပ္ဍဲတွဵုရးဍုၚ်ကရေၚ်၊ ဒပ်(ဥကထရစ်စခန်း)ဂှ် ပ္ဍဲကဵုပေါဲဗတိုက်ဂှ်တှေ် ကံၚ်သဳပၞာန်တအ် ကၠုၚ်ဗတိုက်၊ ပန်ပှော်လဝ်ကဵုက္ၜၚ်ကျာတုဲ အခိၚ်ကာလကၠုၚ်ပန်ပှော်မံၚ်ဂှ် က္ၜၚ်ကျာကဵုဂစေံ ဇီုဒးအာတုဲ က္ၜၚ်ကျာဂှ်လီုလာ်အာဂးတုဲ ဗီုဂှ်ကေတ်နၚ်လဝ် နူဗီုဍုၚ်သအာၚ်တုဲ ညံၚ်ကဵုဒှ်မံၚ်ပ္ဍဲကၟိန်ဍုၚ်ပိုဲတအ်ကီု ပရိုၚ်ဂှ် မံက်ပြတိတ်ကၠုၚ် အကြာညးသုၚ်စောဲ social media တအ်ရ။

ပေါဲဗတိုက် အဃောဒှ်လဝ် ပ္ဍဲတွဵုရးဍုၚ်ကရေၚ်၊ ဒပ်(ဥကထရစ်စခန်း)ဂှ် ပ္ဍဲကဵုပေါဲဗတိုက်ဂှ်တှေ်  ကံၚ်သဳပၞာန်တအ် ကၠုၚ်ဗတိုက်၊ ပန်ပှော်လဝ်ကဵုက္ၜၚ်ကျာတုဲ အခိၚ်ကာလကၠုၚ်ပန်ပှော်မံၚ်ဂှ် က္ၜၚ်ကျာကဵုဂစေံ ဇီုဒးအာတုဲ က္ၜၚ်ကျာဂှ်လီုလာ်အာဂးတုဲ ဗီုဂှ်ကေတ်နၚ်လဝ် နူဗီုဍုၚ်သအာၚ်တုဲ ညံၚ်ကဵုဒှ်မံၚ်ပ္ဍဲကၟိန်ဍုၚ်ပိုဲတအ်ကီု ပရိုၚ်ဂှ် မံက်ပြတိတ်ကၠုၚ် အကြာညးသုၚ်စောဲ social media တအ်ရ။

Photo: တွေးပြီးမှယုံ

ပရိုၚ်ဏံဂှ် နူကဵုအကံက် “Naw Shar” ဂှ်မွဲကဆံၚ် စပတိုန်လဝ်တုဲ သီုကဵုလိက်၊ သီုဗီုဂှ် ကလေၚ်ကာပ်ကာဲထောံပရိုၚ်ဂှ်တုဲ ညးမွဲကဵုမွဲကလေၚ်ပါပရအ်ကၠုၚ်မံၚ်ညးသ္ကအ်ရ။

စပ်ကဵဵုဗီုဏံဂှ်တုဲ နူဂကောံစၟဳစၟတ်ပရိုၚ် ဒး၊ ဟွံဒး၊ ဒးချပ်ပိုဲတအ် ကလေၚ်စၟဳစၟတ်ရံၚ်တုဲ ဗီုအဃောဒှ်လဝ်ပေါဲဗတိုက် ပ္ဍဲတွဵုရးကရေၚ် ဍုၚ်ဗြဝတဳ (မြဝတီ) ဂှ်ဟွံသေၚ်တုဲ ဒှ်မံၚ်ဗီုနူဍုၚ်သ္အာၚ်မွဲဂှ် ပိုဲစၟတ်သ္တီလဝ်ရ။ မုဟိုတ်ရောဟီုတှေ်ပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၁၉၊ ဂိတုအေဗြဴ၊ စၟတ်တ္ရဲ ၁၇ဂှ် ဒပ်ပၞာန်ကျာ Holloman Air Force နူကၟိန်ဍုၚ်အာမေရိကာန် တွဵုရး (နယူးမက္ကဆီကိုပြည်နယ်)တေံ က္ၜၚ်ကျာဂကူ F-16 မွဲခ္ဍာ်ဂှ် ဇီုဒးအာ ကဵုဂစေံလၞေၚ် (သိမ်းဌက်)တုဲ ဗီုပြးတိတ်ကၠုၚ်မံၚ်ဏံဂှ် ဒှ်မံၚ်ဗီုတြေံတြေံ ဗီုနူကၟိန်ဍုၚ်အာမေရိကာန်တေံမွဲဟေၚ်ရ။

ကေတ်လဝ်ဗီုရုပ်နူဍုၚ်သ္အာၚ်တအ်တုဲ တြးပတိတ်မံၚ်ပရိုၚ်ပတောံ ဗီုဗီုဇဏံဂှ် ဍေံပါလုပ်မံၚ် ပ္ဍဲဂကူပရိုၚ်ပတောံတအ်ဖအိုတ်ရ။ ကာလပိုဲတအ်ဆဵုဗီုရုပ်ပတောံဗီုဇဏံမ္ဂး ဗီုပတိုန်လဝ်တအ်ဂှ် ကိတ်မံၚ်ကဵုပရိုၚ်တအ်ဂှ်ရဟာ ဟွံသေၚ်တှေ် ဗီုတြေံတြေံမွဲဟာ ညံၚ်ပိုဲတအ်ဂွံတီမာန်ဂှ် ပိုဲဂၠိုက်ဂၠာဲစၟဳစၟတ်ရံၚ် ပ္ဍဲ“Google Image Search”ကဵု “Reverse Image Search”ဂှ်တှေ်ဗီုတအ်ဏံဂှ်ကၠုၚ်နူလဵု စၟတ်တ္ရဲနူအခိၚ်လဵုဂှ် ဂွံတီကေတ်မာန်ရ။

ဟိုတ်ဂှ်ရ ဆဵုတမ်ရိုဟ်ပရိုၚ်မွဲမွဲမ္ဂး စဳၟစၟတ်ရံၚ်အးအးတုဲ တီကၠးလ္တူပရိုၚ်တအ်မှ ပတှေ်စှေ်ပါ်ပရအ်ညိဂှ်လေဝ် မိက်ဂွံဗတိုက်ဖ္အောဝ်ဏာကီုရ။

Reference>>တွေးပြီးမှယုံ-Think Before You Trust

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.