Category: ပရိုၚ်

အံက်သာ၊ ဖေဖဝ်ဝါရဳ ၁၇၊ ၂၀၂၂

ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ ကၠောန်အသေအဟာန်မွဲမွဲ မပ္တံကဵုတ္ၚဲကောန်ဂကူမန် တ္ၚဲပၠန်ဂတးတံမ္ဂး နကဵုကရောၚ်ပၞာန်ပၠဒပ် သီုကဵုဒပ်ဖံခရာတံ ပါလုပ်မံၚ်လၟိုန်အဆက်က်ရ၊ ၜိုန်ဂှ်လေဝ် ခရာဂှ် ကာလလ္ဆောဝ်ပါ လ္ဆောဝ်ဟွံပါ ဒှ်မံၚ်သာ်ဂှ်ရ၊ လောန်ကၠုၚ် (၁၅) သၞာံလ္ပာ်တေံ ခရာဂှ်ပါမံၚ်ရ၊ ခရာကီု မၞိဟ်ဟဂိုဟ်ခရာကီုဂှ် ဒးလိၚ်လဝ် ဂကူဂလာရောၚ် ဂွံတီကေတ် နူကဵုညးကေၚ်ပၠလဝ်ဒပ် အခိၚ်တေံ သ္ဂံၚ်ဒေါံဇူ သ္ကိုပ်ဗိုလ်တြေံ နာဲနာဍူ (ကော်) နာဲစံက် ဟီုထ္ၜးတုဲ ဂွံတီကေတ်ရ။
ပ္ဍဲကဵုဘာပၞာန် လၟေၚ် (၁၁၅) တေံ တၠဂုဏ်အ္စာအဇ္ဇ (ကော်) ဂုဏ်အအာ ကေုာံ ကပ္ပိယညး အာစိုပ်ဌာန်ဂအုပ်ဗဟဵု ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ ပလံၚ်ဏာစၞစနာနာ ပ္ဍဲအခိၚ်စှေ်ဘာပၞာန် လၟေၚ် (၁၁၅) ဂှ် ဂွံဆဵုကေတ် ကရောၚ်ပၞာန်ပၠဒပ်ဖံသၟးနွံ ခရာဟွံပါတုဲ တက်ကျာချပ်ဂၞန် ကုက္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ဗော်တံရ၊ ကိစ္စဖံခရာဂှ် အခိၚ်တေံ ဥက္ကဌဇၞော်နာဲထဝ်မန်ဂှ် စိုတ်ထတ်နွံပၟိက်ကွေံကွေံတုဲ ဟီုဗြုဒၟံၚ်ကဵု သ္ကိုပ်ပၞာန်တံ လၟိုန်ကာလရောၚ်၊ အခိၚ်လၟုဟ် ကပေါတ်ဖံဖရာဍိုက်ပေၚ်ကၠုၚ်ဂှ် ဗှ်သၞာသၟိက်မိက်ဂွံကဵု ဥက္ကဌဂုဏ်တၟေၚ် နာဲထဝ်မန် ဆဵုကွေံကွေံရ သာ်ဏံ ဂုဏ်အ္စာအဇ္ဇ လဴထ္ၜးရ။
သၞာံလောန်ကၠုၚ်တေံ ပ္ဍဲကဵုဘာပၞာန် လၟေၚ် (၁၂၁) ဂှ် အမာတ်မန်ဒံက်တာအံၚ်နာၚ်ဥူ စိုပ်အာဘာဗ္တောန်ကွတ်ပၞာန်တုဲ ဆဵုဂဗကဵုကသပ် သွက်ဂွံဗ္တောန်ကဵုသ္ဂံၚ်တံ ကွတ်ဖံခရာရ၊ ညးတာလျိုၚ်သ္ကိုပ်ပၞာန် နာဲဗညာမသာန် ကေုာံ သ္ကိုပ်ဗိုလ်ဇၞော်ဆာန်လောန်တံလေဝ် စှေ်စိုတ် ဒှ်မွဲကသပ်ဂၞန်တုဲ အစဳအဇန်ကွတ်ဗ္တောန်ဖံခရာဂှ် မံက်ကၠုၚ်ရ၊ အစဳဇန်ဗ္တောန်ဖံခရာဂှ် မံက်ကၠုၚ်တုဲ အဓိက ဣလဵုဖံ ဣလဵုခရာ ဣလဵုအ္စာဗ္တောန်ဂှ် ကိစ္စဇၞော်ဒၟံၚ်ရ၊ တရဴအအာဂှ် ဒုၚ်ကေတ်တာလျိုၚ် စဳဇန်ဖန်ဖက် သွက်ဂွံရာန်ဖံခရာ၊ နူရုၚ်ပၞာန်ဂှ် ပ္ကောံကဵုကွးဘာသ္ဂံၚ် နူကဵုဒပ်ပၞာန်၊ ဒံက်တာအံၚ်နာၚ်ဥူဂှ် စဳဇန်ကဵုအ္စာတန်ဗ္တောန်ရဂှ် လးချပ်ဇန် လၟေၚ်ကေမၠာန်ဟ ဂှ်ရရောၚ် သာ်ဝွံ ဂုဏ်အ္စာအဇ္ဇ ဆက်လဴထ္ၜးရ။
တရဴအအာဂှ် သ္ပကဵုဒဒန်အကြာ မဒါန်ကောန်ဂကူမန်တံတုဲ က္လိဂွံသြန် (၁၅၀) ကိုဋ်ရ၊ သြန်ဒါန်တံဂှ် မန်စိုပ်မံၚ်ဍုၚ်သေၚ်ကပေါဝ်ဂှ် ထံက်ပၚ်သြန် (၅၀) ကိုဋ်၊ မန်စိုပ်မံၚ်ဍုၚ်ကိုဝ်ရဳယျာဂှ် ထံက်ပၚ်သြန် (၅၀) ကိုဋ်၊ တရဴအအာ (ဍုၚ်သေံ) ဂှ် ထံက်ပၚ်သြန် (၅၀) ကိုဋ်ရ၊ သွက်ဂွံရာန်ကပေါတ်ဂှ် ဂုဏ်အ္စာအဇ္ဇ၊ ဒံက်တာအံၚ်နာၚ်ဥူ၊ နာဲကြက်လွဳတံ ကေတ်တာလျိုၚ်တုဲ ရာန်လဝ်ပ္ဍဲဍုၚ်လ္ဂုၚ်ရ၊ ၚုဟ်ကပေါတ်ဖံခရာဂှ် အိုတ်အာသြန် (၁၃၄) ကိုဋ်ပြၚ်တုဲ သြန်သှေ်ဂှ် ရာန်ကယျိုၚ်ကွးဘာတံရ၊ အစဳဇန်ဒၞာဲတန်ဗ္တောန်ကီု ပရေၚ်စသုၚ်မံၚ်စံၚ်တံဂှ် နူရုၚ်ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ ဍုၚ်မတ်မလီု ဘိုၚ်စဳဇန်ကဵုရ၊ သွက်ဇွောံမကွးဘာတံဂှ် ညးတၠဒါန်ဂမၠိုၚ် နူဍုၚ်ကေန်ဗာရာ ဍုၚ်အဝ်ဇြဳတံလေဝ် ဘိုၚ်ထံက်ပၚ်လဝ်နွံရောၚ် ဂုဏ်အ္စာအဇ္ဇလဴထ္ၜးရ၊ အ္စာဗ္တောန်ကဵုတန်ဗ္တောန်တံဂှ် အ္စာဗ္တောန်ဟဂိုဟ်ခရာ နာဲသဵုဝေန်၊ အ္စာဗ္တောန်တက်ဖံ ဒံက်တာအံၚ်နာၚ်ဥူ ဒုၚ်တိုၚ်တုဲ နာဲဗညာမန် (ကော်) နာဲအံၚ်ထူဂှ် ဘိုၚ်ရီုဗၚ်ဗ္တောန်လဝ်ရောၚ် ဒံက်တာအံၚ်နာၚ်ဥူ လဴထ္ၜးရ။

သွက်ဂွံပၠဒပ် ပ္ဍဲသဘၚ်တ္ၚဲကောန်ဂကူမန် ဌာန်ဂအုပ်ဗဟဵု ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိဂှ် ဒးကေတ်သၟတ်ဖံခရာ (၄၀) တၠတုဲ ကွးဘာ သ္ဂံၚ်နူဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ သၟတ်တြုံ (၁၀) တၠ၊ သၟတ်ဗြဴ (၈) တၠ၊ သှေ်နူဂှ် သၟတ်ဖံခရာ ဒေသရေဝ်သၠုၚ်ကျာ ဒေသဍာ်ဗုတံ ဘိုၚ်ဗပေၚ်လဝ်ဇြဟတ်ရောၚ် ဒံက်တာအံၚ်နာၚ်ဥူ ဆက်လဴထ္ၜးရ၊ နူကၠာဟွံစိုပ်မာ်မွဲစွေက်ဂှ် ဒံက်တာအံၚ်နာၚ်ဥူ ကေုာံ ကိုဝ်ယျေဝ်(ကိုရဲ) ပွိုၚ်မွဲသတ္တဟ အာစိုပ်ဌာန်ဂအုပ်ဗဟဵု ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ ဘိုၚ်ကဵုပ္ကတ်ပ္ကေၚ်ကဵုတုဲ တ္ၚဲကောန်ဂကူမန် ဌာန်ဂအုပ်ဗဟဵု ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိသၞာံဏံ ဍိုက်ပေၚ်ကၠုၚ်ကဵု ဖံခရာရ၊ ကပေါတ်ကြိယာဖံခရာတံဂှ် ပ္ဍဲကဵုမာ်ၜါစွေက်ဂှ် စၞးညးတၠဒါန်ဂမၠိုၚ်တံဂှ် တရဴအအာမစိုပ်ဒၟံၚ်ဌာန်ဂအုပ်ဗဟဵုတံ သ္ပစၞးတုဲ ပအပ်ကဵုဗော်ဍုၚ်မန်တၟိရ၊ စၞးဗော်ဍုၚ်မန်တၟိဂှ် သ္ကိုပ်ဗိုလ်ဇၞော်ဆာန်လောန် သ္ကိုပ်ဗိုလ်အံၚ်သြန် ကေုာံ ညးတာလျိုၚ်ဂအုပ်ရုၚ်ဗဟဵု နာဲတူရဌေတံ ဒုၚ်ကေတ်လဝ်တဲရ။

အံက်သာ၊ ဖေဖဝ်ဝါရဳ ၂၇၊ ၂၀၂၂

နူကဵုကမ္မတဳပရေၚ်ပညာကောန်ဂကူမန်တံ ဆဝ်ဗ္ၚုဟ်စန်ဒက်ဒၟံၚ် ဂကောံဆာန်ကၟိန်ပရေၚ်ပညာတ္ၚဲဏံဂှ် သွက်မွဲဂိတု (၁၀၀၀) ဒကေဝ် ထံက်ပၚ်အာ သွက်မွဲအာယုက် ဂွံလဝ် မၞိဟ် (၄) တၠရရောၚ် ဂွံတီကေတ်ရ။
ရန်ကဵုပရေၚ်ပညာကောန်ဂကူမန် ဂွံအာဍာ်ဇမၠိၚ်မာန်ကီု၊ ဂွံဒှ်အထံက်အပၚ်ကဵု သြန်ထံက်ပၚ်အာစာဘာ မန်တအ်ကီုတုဲ နူဌာနပညာကောန်ဂကူမန် (ဗဟဵု) (MNEC) ပံက်ပတန်လဝ် ဂကောံညးဆာန်ကၟိန်ပရေၚ်ပညာမန် ထံက်ပၚ်သြန်လၟေၚ်ဂိတု မွဲဂိတု (၁၀၀၀) ဒ္ကေဝ်နွံတုဲ ဆဝ်ဗ္ၚုဟ်စန်ဒက်ဒၟံၚ် ဂကူမန်တံ ညံၚ်ဂွံလုပ်ဂကောံ ဇၟာပ်ကောန်မန်ရ။
ပ္ဍဲကဵုညးလုပ်လဝ် ဂကောံဆာန်ကၟိန်ပရေၚ်ပညာ မွဲဂိတု (၁၀၀၀) ဒကေဝ် လုပ်ထံက်ပၚ်လဝ် သွက်မွဲအာယုက်ဂှ် နာဲတၠမာန် (ကွာန်သာံလှေဝ်) ကေုာံ သမ္ဘာ မိဒူဇြာ(ကွန်ကအ်ခပုၚ်) ကောန်ဇာတ် မာံနန်ဟံသာမာန်၊ မာံဇနကမာန် (၄) တၠ မစိုပ်တန်တဴဒၟံၚ် ဍုၚ် Canberra, Australia တံ ဂွံမိၚ်ကေတ် ပရေၚ်ပရော “ဂကောံညးဆာန်ကၟိန်ပရေၚ်ပညာမန်”တုဲ ရန်တၟံထံက်ပၚ် ပရေၚ်ပညာကောန်ဂကူမန်ဍာ်ဇမၠိၚ် လုပ်ဂကောံညးဆာန်ကၟိန်ပရေၚ်ပညာမန် မွဲဂိတု (၁၀၀၀) ဒကေဝ် အတိုၚ်မွဲသ္ၚိကၟိန် လၟိဟ်မၞိဟ် (၄) တၠရ။ သွက်မၞိဟ်မွဲမွဲတၠမ္ဂး လၟိဟ်အာယုက် (၁၀၀) သၞာံ၊ မွဲတၠမ္ဂး (၁၂) ကိုဋ်ဒကေဝ် အတိုၚ်မွဲသ္ၚိကၟိန်ပံၚ်မ္ဂး လၟိဟ်သြန် (၄၈) ကိုဋ်ဒကေဝ် စုတ်ဏာသြန်ဒတုဲရရောၚ် ဂွံတီကေတ်ရ။
သြန်ထံက်ပၚ်တံဂှ် နူကဵုညးတၠစေတနာ ဆာန်ပရေၚ်ပညာမန် နာဲတၠမာန်၊ မိဒူဇြာ မတန်တဴဒၟံၚ် ဍုၚ် Canberra, Australia တံ ကေတ်အဆက်ကဵု တရဴအအာတုဲ တရဴအအာဂှ် သ္ပကဵုဒဒန် ပလံၚ်ဗစိုပ်ကဵု ကမ္မတဳပရေၚ်ပညာ ကောန်ဂကူမန် ဗ္ဂိန်ပအပ်ကဵု ညးတာလျိုၚ် ရုၚ်ဌာနပရေၚ်ပညာကောန်ဂကူမန် ဍုၚ်မတ်မလီုရောၚ် ဂွံတီကေတ် နူတၠဂုဏ်အ္စာအဇ္ဇရ။

နူဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ ချပ်ဇန်ဒၟံၚ်သွက်သ္ဂောံကၠောန် ကောံဓရီုဇၞော်ပရေၚ်ဂကူမန်နွံတုဲ သွက်သ္ဂောံချူဓဇက်အာ “သၞောဝ်ဥပဒေသ္ဇိုၚ်ဒက်ပ္တန်ဍုၚ်မန်” (တွဵုရးဍုၚ်မန်) နွံရောၚ် ဂွံတီကေတ်ရ။
ပ္ဍဲကဵုကောံဓရီုဇၞော်ပရေၚ်ဂကူမန် ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ ချပ်ဇန်ဒၟံၚ်သွက်ဂွံကၠောန် ကောံဓရီုဇၞော်ပရေၚ်ဂကူမန်ဏံဂှ် သ္ဒးချူ ဓဇက် “သၞောဝ်ဥပဒေသ္ဇိုၚ်ဒက်ပ္တန်ဍုၚ်မန်” (တွဵုရးဍုၚ်မန်) မွဲကၞပ်တုဲ ပ္ဍဲကဵုချူဓဇက် “သၞောဝ်ဥပဒေသ္ဇိုၚ်ဒက်ပ္တန်ဍုၚ် မန် (တွဵုရးဍုၚ်မန်) ဝွံ အဓိက ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ၊ ဗော်ညဳသၟဟ်မန်၊ ဗွိုၚ်ဂကောံမဟာဇန် (ပ္ဍဲဍုၚ်-မ္ၚးဍုၚ်) (၃) ဗွိုၚ်ဏံ ပံၚ် ကောံတုဲ သ္ဒးချူဓဇက်ရ။
“သၞောဝ်ဥပဒေဒက်ပ္တန်ဍုၚ်မန်” (တွဵုရးဍုၚ်မန်) ဝွံ တုဲကၠုၚ်သၞာံ (၂၀၁၁) ဂိတုအံက်တဝ်ဗာတေံလေဝ် နူကဵု “ဂကောံ ပံၚ်ကောံပရေၚ်ဂကူမန်” ကော်ဗတ်အေၚ်္ဂလိက် (Mon Affairs Union-MAU) သ္ပသ္ကိုပ်သ္ကတုဲ ကၠောန်ကၠုၚ်လဝ် ကောံဓရီုဇၞော်ပရေၚ်ဂကူမန် ဂၠိုၚ်ကဵုအလန်တုဲ သ္ပလဝ်ဒတန် နဒဒှ်မူဂမျိုၚ်အလန်တတိယ နွံကီုရ။
ဆဂး အခိၚ်တေံဂှ် ဟိုတ်နူအကာဲအရာ ကာလဒေသ ဟွံတုပ်ကဵုအကာဲအရာ ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ပစ္စုပ္ပန်တ္ၚဲဏံတုဲ ဒုၚ် သ္ဇိုၚ်ကဵု “သၞောဝ်ဥပဒေသ္ဇိုၚ်ဒက်ပ္တန်ဍုၚ်မန် ရာမည” တေံဂှ်ရ ထေက်ကဵုဒးသဳကၠဳ၊ သ္ဒးသ္ၚဳဂၠိပ်ရနုက်ဗပေၚ်အာ ပ္ဍဲကောံဓရီုဇၞော်ပရေၚ်ဂကူမန် ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ ရန်လဝ်သွက်သ္ဂောံကၠောန်အာဂတဏံရ။
နကဵုဗွိုၚ်ဗော်ညဳသၟဟ်မန်လေဝ် ရေၚ်တၠုၚ်ဒၟံၚ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဗွိုၚ်အပ္ဍဲသၞောဝ် (ကံၚ်ဇြဳပၞာန်) တ္ၚဲဏံဂှ်လေဝ် သွက် သ္ဒးချူဓဇက်အာ “သၞောဝ်ဥပဒေဒက်ပ္တန်ဍုၚ်မန်” (တွဵုရးဍုၚ်မန်) နွံရောၚ်ဂှ်လေဝ် ဂွံတီကေတ်ရ။
“သၞောဝ်ဥပဒေဒက်ပ္တန်ဍုၚ်မန်ရာမည” ဟီုဟီု၊ “သၞောဝ်ဥပဒေဒက်ပ္တန်တွဵုရးဍုၚ်မန်” ကော်ကော် စပ်ကဵု “သၞောဝ်ဥပ ဒေသ္ဇိုၚ်ဒက်ပ္တန်ဍုၚ်မန်” ဝွံ ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ မွဲဓဝ်လေဝ် ချူဓဇက်သ္ပဒတန် တုဲအာဟွံသေၚ်၊ ဗော်ညဳသၟဟ်မန်မွဲဓဝ် ဂွံဟွံသေၚ်ရ။ အဓိက ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မန်ၜါဗော် ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ ကေုာံ ဗော်ညဳသၟဟ်မန် ပံၚ်ကောံကဵု ဗွိုၚ်ဂကောံမဟာဇန် (ဗွိုၚ်သၚ်၊ ဗွိုၚ်မဟာဇန် ပ္ဍဲဍုၚ်-မ္ၚးဍုၚ်) တအ်တုဲ ချူဓဇက်ရနုက်ဗပေၚ် သ္ပဒတန်မ္ဂး သၞောဝ်ဥ ပဒေဝွံ ဒှ်သၞောဝ်ဥပဒေ ဒက်ပ္တန်ဍုၚ်မန် စၞးအလုံဂကူမန်ရ။
သာ်ဂှ်ဟွံသေၚ် ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ ချူဓဇက်သ္ပဒတန် မွဲဗီု၊ ဗော်ညဳသၟဟ်မန် ချူဓဇက်သ္ပဒတန်မွဲဂၠး ဒှ်မ္ဂး သၞောဝ်ဥပဒေ ဝွံ ဒှ်သၞောဝ်ဥပဒေဒက်ပ္တန်ဍုၚ်မန် စၞးအလုံဂကူမန် ဟွံဒှ်ရ။ ဟွံဒှ်သၟးဟွံက သီုဇီုကပိုက်အာကဵု ဓဝ်ညဳသာအလုံဂကူ မန်မာန်ရ။
ဟိုတ်ဂှ်ရ ပ္ဍဲကဵုကောံဓရီုဇၞော် ပရေၚ်ဂကူမန် ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ ရန်လဝ်သွက်ဂွံကၠောန် ခြာဟွံလံဏံဂှ် ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ၊ ဗော်ညဳသၟဟ်မန်၊ ဗွိုၚ်ဂကောံမဟာဇန် (၃) ဗွိုၚ်ဏံ ပံၚ်ကောံ တိုန်စိုပ်အာ ညဳညဳသာသာတုဲ ဒုၚ်သ္ဇိုၚ်အာကဵု သၞောဝ်ဥပဒေဒက်ပ္တန်ဍုၚ်မန် မချူဓဇက်လဝ်တုဲတုဲတေံ ချူပလေဝ် သ္ၚဳဂၠိပ်ရနုက်ဗပေၚ် သ္ပအာဒတန်တုဲ ဗော်ဍုၚ် မန်တၟိလေဝ် ညံၚ်ဂွံကေမ်ရပ်လဝ် “သၞောဝ်ဥပဒေဒက်ပ္တန်ဍုၚ်မန်” ဏံ၊ ဗော်ညဳသၟဟ်မန်လေဝ် ညံၚ်ဂွံကေမ်ရပ်လဝ် “သၞောဝ်ဥပဒေဒက်ပ္တန်ဍုၚ်မန်” ဏံမာန်ဂှ် ဒးရေၚ်တၠုၚ်အာထေက်ရောၚ် ဖ္တိုက်ဖၟောဝ်ဏာ ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်မန်တံရ။

ဝဏ္ဏမာန် ပတိုန်ထ္ၜးလဝ်ရ။

သၟာန် ။ ။ မ္ၚဵုရ အ္စာကၞေဟ် သ္ဂံၚ်နန်၊ ဗွဲကိုပ်ကၠာ ယၟုကီု၊ ဌာန်ဒၟံၚ်ကီု ဆက်ကဵုမိတ်ညိ။
သွဟ် ။ ။ ယၟုတမ် ကော်မံၚ်ပ္ဍဲကွာန် နာဲမှုက် / ယၟု – ကၞေဟ် ရာမည သ္ဂံၚ်နန် / ဌာန်ဒၟံၚ် ကွာန်ကလအ် ‘ ပွိုၚ်ဍုၚ်ရေဝ် ‘ သၠုၚ်ကျာ မဒှ်ရ။
သၟာန် ။ ။ ယွံ သ္ဂံၚ်နန် နူအခိၚ်လဵု စချူကၠုၚ်လိက်ရော –?၊ ဗီုဒဒှ်စချူကၠုၚ်လဝ်လိက် နူတမ်ဝါဒိတေံ လဴထၜးကဵုဗွဲသရောပ်ညိ။
သွဟ် ။ ။ သက္ကရာဇ်ဍုၚ် (၁၃၇၂) သၞာံ၊ ခရေတ် (2010) တေံ ဟိုတ်နူဆဵုဂဗကဵု အာစာခိုဟ်ကီု၊ ဟိုတ်နူ ဝါသနာနွံမံၚ်လ္ပာ်လိက်ပတ်မန်ကီုတုဲ ရပ်ချူကၠုၚ်လဝ်ကၞေဟ် အတိုၚ်ဝါသနာရ။
သၟာန် ။ ။ အခိၚ်စချူကၠုၚ်လိက် နူတမ်ဝါဒိတေံဂှ် ပ္ဍဲလိက်ကၞပ်လဵု ပါကၠုၚ်လဝ်ကၠာရော–?၊
သွဟ် ။ ။ အခိၚ်စချူကၠုၚ်လဝ်လိက် တမ်ကိုပ်ကၠာအိုတ် ၜိုတ်သမ္တီဒးမ္ဂး ပ္ဍဲလိက်ကၞပ်မဂ္ဂဇြေန် လဂါံသၟတ်တၟိ ကၞပ် (၁) ကေၚ်ပါကၠုၚ်လဝ်နွံရ။
သၟာန် ။ ။ သ္ဂံၚ်နန် စချူကၠုၚ် ကဏ္ဍကဗျသၟးရဟာ–?၊ ကဏ္ဍတၞဟ်ဟ်ရော–? ကေၚ်ချူမံၚ်ကီုဟာ–?၊
သွဟ် ။ ။ ချူကၠုၚ်လဝ် ယဝ်ဒးဟီုမ္ဂး ကဏ္ဍကဗျဂှ် ဒှ်ချူစဂၠိုၚ်အိုတ်မွဲ ဒးဟီုရ၊ တုဲ ကဏ္ဍလိက်ပရေၚ်
(လိက်လညာတ်) လေဝ် ချူမံၚ်ကီု၊ တုဲ ကဏ္ဍဝတ္ထုလေဝ် စချူမံၚ်ကီုရ။
သၟာန် ။ ။ ဂွံဒုၚ်ကလိဂွံလာဘ် လိက်ပတ်အ္စာကၞေဟ် 2020 ဏံ ဗီုလဵုဂွံဒုၚ်စသိုၚ်ကီုရော –?၊
သွဟ် ။ ။ ဂွံဒုၚ်စသိုၚ်ဟီုဂှ် သံက်ပ္တောံၜတ်ဟွံမွဲရ၊ ပဳတိသွက်ဘဝသၟာကၞေဟ်မွဲဟီုဂှ် ပတန်ၚုဟ်မးအနဂ္ဃဟွံမာန်ရ၊ မိပ်စိုတ်ဗွဲမလောန်ရ။
သၟာန် ။ ။ ယၟု ကဗျကီု၊ ပရူပရာကဗျကီု သ္ဂံၚ်နန် ဟီုကဵုဗွဲသရောပ်ညိ။
သွဟ် ။ ။ ယၟုကဗျကလိဂွံလဝ်လာဘ်ဂှ် ” ဂကူကဵုအဲ ” ပရူပရာကဗျဂှ်မ္ဂး စပ်ကဵုအရေဝ်’လိက်ပတ်’ယေန်သၞာၚ်’ဂကူ မဒှ်ရ။
သၟာန် ။ ။ ဂွံဒှ်ကၠုၚ်အ္စာကၞေဟ်မွဲ ဗီုလဵုဒးကတ်လ္ၚတ်ကၠုၚ်ရော–?၊ သ္ပနိဿဲကၠုၚ်ကဵု အ္စာလဵုနွံရော–?
သွဟ် ။ ။ ပရေၚ်ကတ်လ္ၚတ်ဟီုဂှ် ရှ်သာဍေံဂျိုၚ်မံၚ် ပ္ဍဲပွမဗှ်လိက်ပတ်၊ ဗှ်လိက်ပတ်ဂှ် ဒှ်တမ်သ္ဇိုၚ်သကအ်တဲ ဘဝညးရပ်ကၞေဟ်တံမွဲ မိက်ဂွံဟီုရ၊ အ္စာကေၚ်နိဿဲလဝ်တအ်ဂှ် ဂုဏ်အ္စာသဳရိ ( ဒဵုဣသိ ) ၊ အ္စာ အဲနာဲပညာစိုတ်( ဍုၚ်လၟိုၚ်)၊ အ္စာ ကြက်ထဝ်နာဲ ( ခဒုၚ်စေပ် ) တအ် မဒှ်ရ။
သၟာန် ။ ။ ကဏ္ဍ – အ္စာကၞေဟ်သ္ဂံၚ်နန်ချူလဝ် ” ကဗျ ” လိက်ပရေၚ် “တအ်သီုဖအိုတ်ဂှ် စဵုကဵုတ္ၚဲဏံ
လၟိဟ်ပိုဒ်နွံတၟာဂလိုၚ်ဟာ –?၊
သွဟ် ။ ။ ချူကၠုၚ်လဝ်ဂၠိုၚ်ကဵုပိုတ်ရ။ ကဗျ – လိက်ပရေၚ် ( လိက်လညာတ် ) ဂတနူဏံလေဝ် ဆက်ချူအာမံၚ်ဏီရ။
သၟာန် ။ ။ ပ္ဍဲလိက်ကၞပ်လဵု သ္ဂံၚ်နန်ချူစဂၠိုၚ်ရော –?၊
သွဟ် ။ ။ ပ္ဍဲလိက်ကၞပ်လဵု ယဝ်ဟီုမ္ဂး ကဏ္ဍလိက်ပရေၚ်မ္ဂး ပ္ဍဲဂျာနေဝ် ဂကောံသၟတ်မန်လညာတ်တၟိ ဒးဟီုရ၊ စပ်ကဵု ” ကဗျ ” မ္ဂး ပ္ဍဲဂျာနေဝ် သၞံၚ်တိုၚ် မဒှ်ရ။
သၟာန် ။ ။ ပ္ဍဲကဵုဂကောံအ္စာကၞေဟ်တၟိဏံ အ္စာကၞေဟ်သ္ဂံၚ်နန်လေဝ် လုပ်ဒုၚ်ရုဲစှ်တုဲ ပါလုပ်လဝ် နဒဒှ်ကေၚ်ကာအ္စာကၞေဟ်မွဲတၠကီု၊ ပ္ဍဲဂကောံအ္စာကၞေဟ်ဂှ် ဗီုလဵုချပ်ရေၚ်တၠုၚ်အာနွံရော –?၊
သွဟ် ။ ။ ယွံ ပါလုပ်မံၚ်မွဲတၠကီုရ၊ သွက် ဂကောံအ္စာကၞေဟ်မန်ပိုယ်ဟီုမ္ဂး ၜိုတ်အစောန်စရာဲဍာ်ဒကေဝ်ဇြဟတ်နွံဂှ် ညံၚ်တာလျိုၚ် မယိုက်ဂၠေၚ်မွဲ ဂွံပြေအာမာန် ရုန်ဂ္စာန်ပံၚ်တောဲအာရောၚ်ဂှ် ဖျေံကၠုၚ်လဝ်စိုတ်ရ။
သၟာန် ။ ။ သၟာကၞေဟ်သၟတ်မန်ပိုယ်တအ် ရံၚ်ကေတ်တ္ၚဲဏံ နွံအောန်ကွေံကွေံဏီတုဲ နကဵုအ္စာကၞေဟ်သၟတ်မွဲတၠ ဗီုလဵုမိက်ဂွံဟီုဆဝ်ဗ္ၚုဟ်ကဵု သၟတ်တအ်ရော –?
သွဟ် ။ ။ မိက်ဂွံဆဝ်ဗ္ၚုဟ်ဟီုဂှ် သၟာကၞေဟ်မန်တၟိတၟိတအ် လုပ်ချူအိုတ်ညိ၊ လိက်ပိုယ်ချူလဝ်တအ်ဂှ်
ခိုဟ်’ပရေံ’ ဒှ်အဓိကပ္ဍဲပိုယ်ဟွံသေၚ်တုဲ ဒှ်အဓိကပ္ဍဲဂကူပိုယ်ရ၊ လိက်ပိုယ်ဒးဒုၚ်တးပါဲလေဝ် လ္ပဍောတ်စိုတ်ဏီ၊ လဍောတ်စိုတ်ညိ၊ လဂါံဇိုၚ်ပထမဟွံအံၚ်ဇၞးဂှ် လဂါံဇိုၚ်ဒုတိယအံၚ်ဇၞးကၠုၚ်မာန်ဏောၚ်ဂှ် နကဵုလညာတ်ဏံမွဲ အဲမိက်ဂွံဖ္တိုက်ဖၟောဝ်ဏာရ။
သၟာန် ။ ။ ဂလာန်သၟာန်လက္ကရဴအိုတ် မုမိက်ဂွံဟီုဗပေၚ်နွံ ဟီုဗပေၚ်မာန်ရ။
သွဟ် ။ ။ မုမိက်ဂွံဟီုဗပေၚ်ရောမ္ဂး ညံၚ်လိက်ပတ်ဂကူမန်ပိုယ် ဂွံဇၞော်မောဝ်တဴတက်မာန်ဂှ် ဒှ်တာလျိုၚ်ပိုယ်ကောန်ဂကူမန်တ္ၚဲဏံရ၊ ကောန်ဂကူမန်တ္ၚဲဏံ ကတ်လ္ၚတ်ချူမံၚ်လိက်မန်ပိုယ်မ္ဂး တ္ၚဲယးတေံ လိက်ပတ်ပိုယ်မန် ဇၞော်မောဝ်ကၠုၚ်ဍာံဍာံရောၚ်ဂှ် အဲစှေ်ကေတ်စိုတ်ရ၊ ယွံကောန်ဂကူမန်ပိုယ်တအ် တီတာလျိုၚ်မှ တာလျိုၚ်နွံဂှ် ဇၟာပ်ကောန်ဂကူမန်ပိုယ် ကဵုဂွံတီကေတ်တာလျိုၚ် သွက်ဂကူမန်ပိုယ် ညဳညဳသာသာအိုတ်ညိဂှ် မိက်ဂွံဖ္တိုက်ဖၟောဝ်ဏာရ။

 အခိၚ်ဇြဟတ်ထတ်စောန်
ကမၠောန်ဂကူဗိုၚ်ကၠောန်
ဌာန်နန်က္လေၚ်ဂွံ
လ္ပဒေံါဆက်ဂစာန်

 စိုတ်မာန်လွဳလဝ်
ယဝ်ပၟဝ်ကေတ်ဇၞး
ဗၠးၜးသွက်ဘဝ
လောဘကဵုဖဵု

 တဵုတၞံဒှ်ဂုန်
ရုန်ဂစာန်တိုၚ်ပ္ကဴ
ဂကူမန်သီုဖအိုတ်
စိုတ်မွဲဒှ်ဂွံရ

 မၞိဟ်စိုတ်အတ္တ
သၞဇကုဂၠိုၚ်ဂၠေၚ်
ဝၚ်ပရေံဒးဒုၚ်
ဂၠုၚ်ညးဟွံဒုန်လ္ပက္လံက်

 ပံက်ရမျာၚ်ဗျိဂကူ
ပ္တူတဲတုဲဖျေံဂကောံ
ကမၠောန်ဇကု ဇကုဟွံရံၚ်
ပံၚ်ကဵုစိုတ်သၠီုတုဲ
ဠဆဵုဆုဇၞော်မှ ဗှ်သၞာမုဲ …

စေတနာ (လှာၜိုပ်)

မာံရဲထဝ်

ကမၠောန်ပရေၚ်တဵုလွဳဂှ် ဒှ်ကမၠောန်ဒးစကာအာ ပညာသိပ္ပံ ကေုာံ ပညာဝိဇ္ဇာ သီုၜါပြကာရောၚ်။ နဲကဲပညာ သွက်ဂွံကၠောန်အာ ကမၠောန်ပရေၚ်တဵုလွဳဂှ် ဒှ်ပညာသိပ္ပံတုဲ ပရေၚ်ကမၠောန်ပရေၚ်တဵုလွဳေ သ္ဂာံအံၚ်ဇၞးအာ သ္ဂောံဒှ်ဂုဏ်ဖဵုမာန်ဂှ် ဒးစကာကသပ်ဉာဏ်ပညာရ။ ကသပ်ဉာဏ်ပညာဝွံ ဒှ်ပညာဝိဇ္ဇာရောၚ်ဂှ် တၠပညာတံ ဟီုတွံလဝ်နွံရ။ ကမၠောန်ပရေၚ်တဵုလွဳမ္ဂးဂှ် သၟာဗ္ၚ၊ သၟာကၠအ်၊ သၟာဂူတံဟေၚ် ကၠောန်တဴအိုတ်ရဟွံသေၚ်။ မၞိဟ်တံ စဒၟံၚ်စၞဇၟာပ်တ္ၚဲဂှ် ဒှ်စၞစဇွောံမ ဂွံနူကမၠောန်ပရေၚ်တဵုလွဳဂှ် ဒှ်ဒၟံၚ်ဗၞတ် (၇၅%) တုဲ ဟိုတ်ဂှ်ရ ကမၠောန်ပရေၚ်တဵုလွဳဝွံ ဒှ်ကမၠောန်ဆက်စပ်ဒၟံၚ်ကဵု ဇၟာပ်မၞိဟ်ဖအိုတ်ရောၚ် ဟီုမာန်ရ။
သၟာတဵုလွဳတံ ပၟိက်မိက်ဂွံကၠောန်ကမၠောန် ပရေၚ်တဵုလွဳရောၚ်နွံကၠုၚ်မ္ဂး စပ်ကဵုနဲကဲပညာ၊ ဗဟုသုတ မဆက်စပ်ကဵု ပရေၚ်ကမၠောန်တဵုလွ်ဳဂှ် စဵုဒုၚ်တုဲ ထေက်ကဵုဒးတီလဝ်ကီုရ။ နဲကဲပညာ စပ်ကဵုပရေၚ်တဵုလွဳ ဂှ် နွံတဴဗွဲမဂၠိုၚ်ရ။ စပ်ကဵုပရေၚ်ကမၠောန်တဵုလွဳတုဲ သၟာဗ္ၚ၊ သၟာတဵုလွဳတံ ညံၚ်သ္ဂောံတီအာ၊ ညံၚ်သ္ဂောံစိုန်သကီုအာ စပ်ကဵုပရူတိ၊ ပရူမ၊ ပရူစၟ ကေုာံ ယဲဟေၚ် ဗွဲတၟေၚ်လ္ၚတ်ဒၟံၚ်အိုတ်တုဲ ဗွဲတၟေၚ်စွံလဝ်သတိလ္တူဂှ် ဇၞော်ဇၞော်အိုတ်ရ။
တိဟီုမ္ဂးဂှ် ဒှ်ဂကူတိ(ဂတှေ်ရှ်တိ) တဵုတၞံဂမၠိုၚ်ရောၚ်ဒှ်တုဲ မ,မ္ဂးဒှ် မသြောံ၊ မဂျုၚ်၊ မသတ်ဂန်၊ မသတ်ဆု၊ မ သၞေဝ်နာနာသာ် သွက်ဂွံဆက်တဵုအာ(ဒဒှ်မခို်ဟ်၊ မဍာံ)ရောၚ်။ စၟမ္ဂးဂှ် ဒှ်ဂကူစၟပလီုပလာ်တၞံတဵုလဝ်တုဲ သၟာၚ်နူဂှ် ယဲနာနာသာ်လေဝ် ကတဵုဒှ်မာန်ဒၟံၚ်ကီုရ။
သွက်တၞံတဵုလဝ်ဂမၠိုၚ် ညံၚ်ဂွံဂျိုၚ်တဴ၊ ညံၚ်ဂွံဇၞော်ပၟဝ်တဴတက်တိုန်တုဲ လၟိဟ်သတ်တိတ် ညံၚ်ဂွံတိတ်ဂၠိုၚ် တိုန်မာန်ဂှ် ဍာ်ဝွံ ဒှ်အဓိကကီုရ။ သၟာၚ်နူဂှ် လၟိဟ်တၞံတဵုပ္ဍဲမွဲဨက (တစ်ဨကဝၚ်ဆန်႕သည့်အပၚ်အရေအတွက်) ဂှ်လေဝ် ဒှ်ပၟိက်ဇၞော်ကီုတုဲ ညံၚ်သ္ဂောံပေၚ်ခ္ဍိုက်၊ လၟိဟ်တၞံတဵု ပ္ဍဲတိဗ္ၚ၊ တိကၠအ်၊ တိယာမာန်ဂှ် ဒှ်အဓိက သွက်သတ်တိတ်လၟိဟ်ဂၠိုၚ် (အဓိကသီးနှံအထွက်တိုးစေသည်႕အချက်) ရ။ တၞံမ္ဒးတဵုထေက်ဂှ် ညံၚ်သ္ဂောံနွံထေက်ဂှ် ဒှ်ပၟိက်ဇၞော်ကီုရ။ ပ္ဍဲမွဲဨက လၟိဟ်တၞံနွံပေၚ်ပေၚ်ဂှ် သွက်မွဲဨက ဒှ်သွက်လၟိဟ်သတ်ဒကောၚ်တိတ်၊ ဒှ်လၟိဟ် သွက်သတ်တိတ်ဂၠိုၚ်ကီုရ။ တိဒၞာဲတဵုတၞံဂှ် ကၠောန်ပလေဝ်လဝ် ချိုတ်ချိုတ်ပၠိုတ်ပၠိုတ်ဒးဒှ်ရ။ ထောဲဇိက်လဝ်သွက်တိတဵုမ္ဂး ဒးထောဲလဝ်ဇြိုဟ်ဇြိုဟ်၊ ဒးဇိက်လဝ်ဍိုတ်ဍိုတ်ကီုရ။ ကၠောန်ပလေဝ်လဝ်တိချိုတ်ချိုတ်ပၠိုတ်ပၠိုတ်ဂှ် ဒှ်သွက်တၞံခို်ဟ်တုဲ သီုဒှ်သွက်သတ်တိတ်လၟိဟ်ဂၠိုၚ်မာန်ကီုရ။ သၟာၚ်နူဂှ် သီုဒးဖ္ဍိုက်ဗပေၚ်စုတ်ကဵု ဝဲါသဘာဝ ကေုာံ ဝါဲဓါတ် ဂမၠိုၚ်ကီုရ။
သွက်ဒးမၚ်မွဲလွဳလွတ်အာ တၞံတဵုလဝ်ဂမၠိုၚ်ကီု ကေုာံ အခိၚ်ရတ်သီတေံဂှ်ကီု ညံၚ်ဟွံနှဳနှာ်အာ၊ ပြးဇးအာ၊ ဟောံဗြီုအာတံဂှ် အခါကၠောန်ၜိုတ်လဝ်ချိုတ်ချိုတ်ပၠိုတ်ပၠိုတ်ဒှ်မှ သတ်တိတ်လၟိဟ်ဂၠိုၚ်တုဲ ဂွံဂုဏ်ဖဵုဂၠိုၚ်ကီုရ။ ပြဟ်ပြဟ်ဏံ နဲကဲပညာ မဆက်စပ်ကဵု ပရေၚ်ကမၠောန်ရတ်သီတုဲ ဗွဲကြဴ(ရိတ်သိမ်းချိန်လွန်နည်းပညာ)၊ အပေါတ်တိတ်ကၠုၚ်နူရတ်သီဂွံလဝ်ဂှ် သွက်ဒးဆက်ပလေဝ်ပလေတ်အာ နွံဒၟံၚ်ဏီရ။ နဲကဲပညာမဆက်စပ်ကဵု ပရေၚ်ကမၠောန်ရတ်သီဂှ် ဒးကတ်လ္ၚတ်အာ၊ ဒးဒ္ဂေတ်ဗက်အာနွံမှ အပေါတ်တဵုပ္တိတ်နူကမၠောန်ပရေၚ်တဵုလွဳဂမၠိုၚ် စရာဲဍာ်ဒကေဝ်ခို်ဟ်တိုန်မာန်၊ ဂွံသွံစခိုဟ်၊ ဂွံၚုဟ်သၠုၚ်အိုတ်မာန်ကီုရ။ စပ်ကဵုကမၠောန်ပရေၚ်တဵုလွဳ တၚ်နၚ်ပရူပရာလ္ၚဵု ဓမံက်ထ္ၜးလဝ်ဂမၠိုၚ်ဝွံ အခိၚ်ဆဵုဂဗဒးကဵု အကာဲအရာ ဥတုရာသဳညဳသာတပ်တးလေဝ် ဒးပါလုပ်ကီုရ။ မွဲအခိၚ်လောန်ကၠုၚ်ဗၞတ်စှ်သၞာံ၊ ၜါစှ်သၞာံတေံဂှ် စပ်ကဵု ကမၠောန်ပရေၚ်တဵုလွဳတုဲ လ္တူအကာဲအရာဥတုရာသဳ ကတဵုဒှ်ပြံၚ်သၠာဲဒၟံၚ်ဂှ် မၞိဟ်တံ ဟွံသ္ပကၠုၚ်လဝ်ဂရုဇၞော်ဇၞော်၊ ဟွံစွံလဝ်သတိဇၞော်ဇၞော်နူပရူတိ၊ နူပရူမ ကေုာံ နူပရူစၟဂမၠိုၚ်ဂှ်ဏီရ။
အခိၚ်ပြဟ်ပြဟ်ဏံ စပ်ကဵုကမၠောန်ပရေၚ်တဵုလွဳတုဲ အကာဲအရာဥတုရာသဳကတဵုဒှ်ဒၟံၚ် ဟွံတပ်တးဂှ် ၜက်အာနူပြဒ္ဒညာပရူတိ၊ ပရူမ ကေုာံ ပရူစၟတုဲ စိုပ်ကၠုၚ်ဂတအိုတ်ဒှ်အာရ။ စပ်ကဵုကမၠောန်ပရေၚ်တဵုလွဳတုဲ ပြဒ္ဒညာဥတုရာသဳဂှ် မၞိ်ဟ်တံဂွံတိုန်သတိ၊ စွံတိုန်အာရီု တန်ပထမအိုတ်ရ။ ဗြဲဂူ၊ ဗြဲဟွံဂူ၊ ဗြဲဂၠိုၚ်၊ ဗြဲအောန်၊ တ္ၚဲကာတ်၊ ဂမ္တဴကတူၜက်၊ ဥတုရာသဳဂံက်လောန်က္ဍၚ်၊ လဗိုတ်ကျာထတ် မပ္တံဒဒှ်ဂမၠိုၚ်ဝွံ အာဇီုကပိုက်ဒးကဵု ကမၠောန်ပရေၚ်တဵုလွဳဂမၠိုၚ် တိုက်ရိုက်ဒှ်တုဲ ဟိုတ်ဂှ်ရ ကၠာနူဟွံစကၠောန်ကမၠောန် ထောဲဇိက်တိဏီ၊ ဟွံကၠောန်ပလေဝ်တိဏီဂှ် ဒ္စးဒုၚ်တုဲစၟဳစၟတ် ချပ်ဗ္စာ၊ ဖျေံကိုန်အစဳအဇန် ချိုတ်ချိုတ်ပၠိုတ်ပၠိုတ်တုဲမှ ကၠောန်ၜိုတ်အာထေက်ရ။
စပ်ကဵုသဘာဝပွဳပွူ ပြံၚ်သၠာဲကၠုၚ်၊ ဖံက်ပၠန်ကၠုၚ်တုဲ ဒဒှ်ကဏ္ဍကမၠောန်ပရေၚ်တဵုလွဳေ သ္ဂာံဒုၚ်ဒဝ်မာန်ကုဘဲ ဒဏ်ဂှ်မ္ဂး ဒးရီုဗၚ်ကဵု ပရေၚ်ထံက်ပၚ်ကီု ကေုာံ ပရေၚ်ကာမံက်တိုန်ဂှ် ဂွံရေၚ်တၠုၚ်ကဵုမာန်ဂှ် ဒှ်ပၟိက်ဇၞော်ကီုရ။ သၟာၚ်နူဂှ် ဟိုတ်နူဂၠးတိဏံ ကတူကတာန်ဂၠိုၚ်တိုန်တုဲ ဂွံတဵုပ္တိတ်တၞံသၞေဝ်ကေဝ်ဂမၠိုၚ်လေဝ် ဒးဒှ်အာတၚ်အခက်ခုဲဂမၠိုၚ် နွံကၠုၚ်တုဲ သၞေဝ်ကေဝ်ဂမၠိုၚ် မဒးဝါတ်ဂါတ်ကၠုၚ်ဒှ်ကီုရ။ ဗၞတ်သၞေဝ်ကေဝ်တဵုပ္တိတ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲပိဂအုံဂှ် ဗၞတ်မွဲဂအုံ မ္ဒးအောန်စှေ်ဒှ်ရောၚ်ဂှ် သ္ဂောံတီကေတ် နူဂကောံသုတေသန အကေဝ်ဒမဳသိပ္ပံကောန်ဂကူ လာန်ဒါန်ဂှ် ဓမံက်ဟီုကၠုၚ်လဝ်နွံရ။
ဟိုတ်နူပရေၚ်ဂမ္တဴဂၠးတိ ကတူဂၠိုၚ်တိုန်တုဲ ဗၞတ်ဗြဲဂူလေဝ် အခါအောန်၊ အခါဂၠိုၚ် ကတဵုဒှ်ကၠုၚ်မာန်ရ။ ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်မွဲချိုန်ခဏ(အခိၚ်ဂၠေံဂၠေံ)ဟေၚ်ဂှ် ဟိုတ်နူဗြဲဇၞော်ဇၞော်ဆက်ဂူတုဲ ဍာ်ဒဵုဆၚ်စှေ်ကၠုၚ်တုဲ ဟိုတ်နူဍာ်ဒဵုဂှ် ဇွောဝ်စှေ်ကၠုၚ်တုဲ ၜဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဍာ်ကၟိုဟ်၊ ဗလးဍာ်ၜဳဂှ် သၠုၚ်တိုန်တုဲ ဂၠံၚ်ဍာန်၊ ဒဒန်ဂမၠိုၚ် ဍာ်ဗၠိုက် ပရေၚ်ဆက်စၠောံအာကၠုၚ် မဒးပိုတ်သ္ကုတ်အာအိုတ်ရ။
ပ္ဍဲကၟိန်ဍုၚ်ဗၟာဏံ အခိၚ်ဗြဲဥတုရာသဳမုန်သုန် (Monsoon) စလုပ်ဂှ် ဗြဲဂူတုဲ စိုပ်ဂိတုဂျောန်၊ ဂျူလာၚ်၊ အဝ်ဂါတ်ဂှ် ဒှ်အခိၚ်လၟိ်ဟ်ဗြဲဂူဂၠိုၚ်အိုတ်ရ။ ပၞောဝ်ကဵုလၟိဟ်ဂိတုဗြဲမ္ဂး ဂိတုပိဂိတုဏံ ဒှ်အခိၚ်ဍာ်ဇၞော်၊ ဍာ်ဗၠိုက် ဇၟာပ်ဒေသ လေပ်ကတဵုဒှ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲကၟိန်ဍုၚ်ဗၟာဏံရ။ ဗွဲမဂၠိုၚ် တွဵုရးဍုၚ်မန်၊ တွဵုရးဍုၚ် ကရေၚ်၊ ဒေသဇၞော်ရးတၞၚ်သဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒှ်ဒေသဍာ်ဇၞော်၊ ဍာ်ဗၠိုက် ကတဵုဒှ်ဒၟံၚ် အရိုဟ်ရိုဟ်သၞာံရောၚ် ဟီုမာန်ရ။ ဒၞာဲဒေသတၞဟ်တၞဟ် မဒှ်ဒေသဇၞော် ရးမကွေ၊ ဒေသဇၞော်ရးသေတ်ကိုၚ်၊ တွဵုရးရခေၚ် ကေုာံ တွဵုရးချေၚ်တေံဂှ် ဟိုတ်နူဥတုရာသဳ ကတဵုဒှ်ကၠုၚ် အကာဲအရာတၟေၚ်တၟဟ်တုဲ ဗြဲဇၞော်ဂူ၊ ဍာ်ဗၠိုက် ကေၚ်ဒှ်ကၠုၚ်နွံရ။ တိဗ္ၚတဵုလဝ်သြောံကသီု ဨကလၟိဟ်ကဵုဠက် ဒးလီုလာ်အာလေဝ် နွံကီုရ။ ဍာ်ကလေၚ်ဇတ်အာတုဲပၠန်လေဝ် တၞံသြောံသှေ်မံၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် စၟစၟန် ကေုာံ ယဲ လုပ်ပလီုပၠန်ရ။ စပ်ကဵုကမၠောန်ဗ္ၚေ သ္ဂာံဇၞော်မောဝ်၊ ဂွံအံၚ်ဇၞးမာန်ဂှ် လၟေၚ်ကမၠောန်သၞောတ်စှေ်စှေ် ဖျေံဗီုတုဲ ဒးကၠောန်အာပၠန်ရ။
ကမၠောန်ဗ္ၚတဵုသြောံဂှ် ဗွဲမဂၠိုၚ်တဵုဒၟံၚ်အခိၚ်ကသီု (သြောံကသီု) လၟိဟ်ဂၠိုၚ်အိုတ်တုဲ ဒးသ္ပပဓါန်ကဵုဍာ်ဗြဲတုဲ ဒးတဵုအာသြောံရ။ အဓိက လၟိဟ်သြောံတိတ်ဂွံတိတ်ဂၠိုၚ်မာန်ဂှ် ဒးချိၚ်ဆအာ ဗၞတ်ဗြဲဂူကဵု အခိၚ်တဵုသြောံ၊ အခိၚ်ပ္တံသြောံဂှ် ညံၚ်သ္ဂောံဒှ်မွဲဗ္စပ်၊ ညံၚ်သ္ဂောံကိတ်ညဳဂှ် ဒှ်ပၟိက်ဇၞော်ကီုရ။ ဂကူတၞံလ္ၚဵုလ္ၚဵု (ဗွဲတၟေၚ် ဂကူသြောံဒေသမူလ၊ ဂကူသြောံဗက်ရာသဳ) ဒးဂၞပ်ကဵုလျောဝ်ဗက်အာပယျးတ္ၚဲ( အလၚ်းရောၚ်တုံပြန်မှု) နွံအိုတ်ရ။ တၞံဂမၠိုၚ်လ္ၚဵုဂှ် ဒးဂၞပ်ကဵု ပယျးတ္ၚဲဂၠိုၚ်၊ ပယျးတ္ၚဲဂၠိၚ်၊ တၞံလ္ၚဵုဂှ် ဒးဂၞပ်ကဵု ပယျးတ္ၚဲအောန် ပယျးတ္ၚဲဂၠေံ ကေုာံ တၞံလ္ၚဵုဂှ် ပယျးတ္ၚဲဂၠိၚ်ကီု ပယျးတ္ၚဲဂၠေံကီု ဟွံဒးဂၞပ်လေဝ် နွံဒှ်ရ။ တၞံလ္ၚဵုဂှ် ဒုၚ်ဒဏ်မာန် ဘဲဒဏ်ဂမ္တဴသကာတ်မာန်တုဲ တၞံလ္ၚဵုဂှ် ဥတုရာသဳဂံက်ၜက်အာမ္ဂး တၞံဂှ် ဒုၚ်ဒဏ်ဟွံမာန်လေဝ် နွံတဴရ။
လ္တူတိယာဂှ် အခိၚ်ပယျးတ္ၚဲဂၠိုၚ် အခိၚ်ပယျးတ္ၚဲဂၠိၚ် မဒှ်အခိၚ်ဗြဲတမ်သၞာံ လေပ်တဵုလဝ် တၞံၜဲတိ၊ တၞံလ္ၚဴဂမၠိုၚ်ဂှ် ၜိုန်ရတၞံဖော်ဗြေဝ်တဴတက်ခိုဟ်၊ သတ်တိတ်ခိုဟ်ဒှ်ကီုလေဝ် အခိၚ်တမ်ဗြဲဂှ် အခါဗြဲဇၞော် (ဝါ) ဗြဲအောန် ဥတု ရာသဳဟွံတပ်တး၊ ဟွံညဳသၟဟ်မ္ဂး ဒးဒုၚ်လီုလာ်၊ ဒးဒုၚ်ဟောံလေၚ်အာလေဝ် ဒှ်မာန်ကီုရ။ ဟိုတ်နူဒးသ္ပအဓိကကဵု ဥတုရာသဳတုဲ ဒေသအညာ မဒှ်ဒေသတဵုဒၟံၚ်လ္တူဂကူတိယာ (ယာမြေအဓိကစိုက်ပျိုးသည့်ဒေသများ) ဂှ် အခါဗြဲဂၠိုၚ်၊ ဗြဲအောန်မ္ဂး တၞံလ္ၚဴ၊ တၞံၜဲတိ ဒးလီုလာ်အာ လၟိဟ်ဗွဲမဂၠိုၚ် ကေၚ်နွံကၠုၚ်ကီုရ။
စပ်ကဵုဂကူတၞံနာနာသာ် (သီးနှံအမျိုးမည်အမယ်စုံ) တဵုဒၟံၚ်လ္တူတိဗ္ၚ၊ လ္တူတိယာဂှ်ကီု မ္ၚးနူလ္တူ တိဗ္ၚ၊ လ္တူတိယာတုဲ လ္တူဂကူတိတၞဟ်တၞဟ်တေံလေဝ် တဵုလဝ်နွံတဴဗွဲမဂၠိုၚ်ရ။ စပ်ကဵုကမၠောန်ပရေၚ်တဵုလွဳမ္ဂး သၟာဗ္ၚ၊ သၟာတဵုလွဳတံ သ္ပဂရုဂၠိုၚ်၊ စွံသတိဂၠိုၚ်ဂှ် ပရူတိ၊ ပရူမ ကေုာံ ပရူစၟစၟန်၊ ယဲဟေၚ်ရ။ ဟိုတ်နူတိ၊ ဟိုတ်နူမ၊ ဟိုတ်နူစၟစၟန်ယဲဘဲဂှ် တၞံဂမၠိုၚ် တၞံသတ်ဒကောၚ်ဂမၠို မဒးလီုလာ်အာဂှ် ဗၞတ်ဗ္ၜတ်မွဲမွဲ သှ်ၜေက်နွံမာန်ဒၟံၚ်ဏီရ။ ဒဒှ်ရဥတုရာသဳ ဟွံတပ်တးတုဲ ဖံက်ပၠန်အာကီုဒှ်၊ ဗြဲဇၞော်၊ ဍာ်ဇၞော်ကဝ်၊ ကျာထတ်၊ လဗိုတ်ကျာထတ်၊ ဗြဲအေတ်သေတ်ဂူ၊ ဂမ္တဴကတူကတာန်သကာတ်မြဟ်ဒှ်အာမ္ဂး တၞံဂမၠိုၚ် ကေုာံ တၞံသတ်ဒ္ကောၚ်ဂမၠိုၚ် ဟွံဒးချိုတ်အာအိုတ်ဟာ၊ ဟွံဒးလေၚ်ဒိုခ်အာအိုတ်ဟာ။ စပ်ကဵုကမၠောန်ပရေၚ်တဵုလွဳမ္ဂး ဘဲဥတုရာသဳသကာတ်မြဟ်၊ ဖံက်ပၠန်တုဲ တၞံဂမၠိုၚ် တၞံသတ်ဒ္ကောၚ်ဂမၠိုၚ် ဒးဒုၚ်ဇီုကပိုက်တုဲ ဒးအာဘဲဒဏ်ဥတုဂှ် ဒးဂိနူဘဲတိ၊ ဘဲမ၊ ဘဲစၟစၟန်ယဲဂမၠိုၚ်ဂှ်ဏီရ။ ဂွံတိတ်ဗၠးအာ နူဘဲဥတုရာသဳဖံက်ပၠန်၊ သကာတ်မြဟ်ဂမၠိုၚ်မာန်ဂှ် ပရေၚ်ကမၠောန်စဵုဒုၚ် စဵုဒၞာနာနာသာ်ဂှ် ဗွဲစၟတ် မဒးကၠောန်လဝ်ထေက်ရောၚ်။

အံက်သာ (တံၚ်ပရၚ်)

ပ္ဍဲလိုက်လောကဏံ မူရဴကမၠောန်မွဲပိုဲကၠောန်န် ပရေၚ်လောကုတ္တဵုဒှ်ဒှ်၊ ပရေၚ်လောကဳဒှ်ဒှ်၊ ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဒှ်ဒှ် ရေၚ်တၠုၚ်ကၠောန်ဏောၚ်မ္ဂး ဂၠံၚ်တရဴ ညံၚ်ဟွံဂွံဗၠေတ် တိုၚ်ပ္ကဴရန်တၟံကဵု သ္ဇိုၚ်ကမၠောန်သ္ဒးကၠောန်ဂှ် သ္ဒးကၠးသ္ဒးတၟးဒၟံၚ် ပ္ဍဲဇဴညာဏ်တုဲ သ္ဒးနွံကဵု သမ္မာဒိဌိရောၚ်။
လညာတ်ဍာံပြ လညာတ်သမ္မာဒိဌိဟၟဲမ္ဂး လ္ပာ်လက္ကရဴတေံ အတိုၚ်ဓရ်ကျာ်တွံလဝ်ဂှ်ရ ဒုၚ်သ္ဇိုၚ်ကဵု ကမၠောန် ပိုဲကၠောန်လဝ် ကံဂှ် ကၠုၚ်ကဵုဖဵုကဵုပိုဲ ကသပ်ဍာံပြလေဝ် ပိုဲတံချပ်ဟွံဒှ်၊ ဂလာန်ဍာံပြလေဝ် ပိုဲတံဟီုဟွံဒှ်၊ ကမၠောန်ဍာံပြလေဝ် ကၠောန်ဟွံဒှ်၊ သတိဍာံပြလေဝ်ဟၟဲကၠုၚ်၊ ဇြဟတ်ဍာံပြလေဝ် ဂိုတ်ဂစာန်ပတိတ်ဟွံမာန်ကၠုၚ်တုဲ ဂၠံၚ်တရဴဘဝပိုဲ ဂြုဲဂြက်စှေ်အာဨကန်ရောၚ်။
အခိၚ်ကာလတ္ၚဲဏံ ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဍုၚ်ပိုဲ အဃောပတဝ်အာမံၚ်ကဵု ဂၠံၚ်တရဴကၟိန်ဍုၚ်ပံၚ်ကောံ ဖေဝ်ဒရေဝ်ဒဳမဵုကရေဇြဳဂှ် တၠအဝဵုတံကြတ်ဒၞါထောံ ဂၠံၚ်တရဴပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ဆိုအ်ဗလီုလာ်အာ ညောန်ကဵုကြပ်သရိုဟ်အာရ၊ ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ကၟိန်ဍုၚ်ပိုဲဂှ် နူကဵုခေတ်ပၞာန် လုပ်ပေါဲဗတိုက် နကဵုနဲကဲဂစိုတ်ဂယိုၚ်ညးသ္ကံဂှ် ပြံၚ်သၠာဲကၠေံ နဲကဲတက်ကျာသဳကၠဳလ္တူခုၚ် နူဂှ်မွဲက္ဆံၚ် လၟုဟ်က္လေၚ်စိုပ်အာ နဲကဲပကီုပရာပ် ဂစိုတ်ဂယိုၚ်ညးသ္ကံ နကဵုလွဟ်ပၠန်ရ၊ ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဍုၚ်ပိုဲဏံ ညံၚ်သ္ဂောံၜိုဟ်သိုဟ်မာန်ဂှ် မ္ဒးဗတိုက်သရိုဟ်ကၠေံ တၠအဝဵုမကြတ်ဒၞါလဝ် ဂၠံၚ်တရဴကၟိန်ဍုၚ်ပံၚ်ကောံ ဖေဝ်ဒရေဝ်ဒဳမဵုကရေဇြဳတုဲ သ္ဇိုၚ်သၞောဝ်ဒက်ပတန်ဍုၚ် မဍိုက်ပေၚ်တဴကဵုရှ်သာ ကၟိန်ဍုၚ်ပံၚ်ကောံ ဖေဝ်ဒရေဝ်ဒဳမဵုကရေဇြဳ ညးဍုၚ်ကွာန်ကောန် ဂကူကောန်ဍုၚ်အရၚ်ဂမၠိုၚ် ဒုၚ်တဲမာန် ညံၚ်ဂွံမံက်ဂတဝ်ဂှ် ဒှ်တဴတာလျိုၚ် အလုံကောန်ညးဍုၚ် မၞုံပၟိက်ကၟိန်ဍုၚ်ပံၚ်ကောံ ဖေဝ်ဒရေဝ်ဒဳမဵုကရေဇြဳတံ သီုညးဖအိုတ်ရောၚ်။
ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ကၟိန်ဍုၚ်ပိုဲ ကာလလၟုဟ်ဏံ ကာလပိုဲတံကျောဝ်သ္ၚဳ ပါလုပ်ချဳဓရာၚ်မ္ဂး ဣလဵုဍာံ ဣလဵုဟွံဍာံ၊ ဣလဵုဒး ဣလဵုဗၠေတ်၊ ဣလဵုဓဝ်ယာ ဣလဵုဟွံဓဝ်ယာ ပါ်ပါဲကဵုချိုတ်ပၠိုတ်တုဲ ဒုၚ်သ္ဇိုၚ်ကဵု ပရေၚ်ဂုဏ်ဖဵုပူဂဵုဇကု၊ ဂုဏ်ဖဵုဂကောံဇကုသၟး ညံၚ်ဟွံဂွံဒှ်၊ လ္တူဓဝ်ဍာံ ညံၚ်သ္ဂောံရံၚ်ကျောဝ်လေပ် ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဇကု ညံၚ်ရဴသ္ဂောံနွံကဵု သမ္မာဒိဌိဂှ် ပၟိက်ဇၞော်တဴဗွဲမလောန်ရ။
ကၟိန်ဍုၚ်ပိုဲဏံ တၚ်ကော်ဆောဇၞော်အိုတ် ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တ္ၚဲဏံဂှ် ပရေၚ်ဒေါံပန်ပှော် အလုံဍုၚ် ဂွံဒှ်ကၠုၚ်မာန်၊ ပရေၚ်ရုန် ဂစာန်တိတ် နူဘဝဒိုက်ဂတ် ဂွံအံၚ်ဇၞးမာန်၊ ပရေၚ်သၞောဝ်ဥပဒေ ညံၚ်သ္ဂောံအုပ်ဓလီုမာန်၊ ပရေၚ်ဒက်ပတန်ကၟိန်ဍုၚ်ပံၚ်ကောံဖေဝ်ဒရေဝ်ဒဳမဵုကရေဇြဳ ဂွံမံက်ကၠုၚ်မာန်ဂှ် ပရေၚ်ဗတိုက်သရိုဟ်သၞောတ်တၠအဝဵုဂှ် ဒှ်တၚ်ပၟိက်ဇၞော်မွဲရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ကာလပိုဲကၠောန်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် သွက်ဂွံဒက်ပတန် ကၟိန်ဍုၚ်ပံၚ်ကောံ ဖေဝ်ဒရေဝ်ဒဳမဵုကရေဇြဳမ္ဂး ပိုဲသ္ဒးရံၚ်ပရေၚ်ဂုဏ်ဖဵုကၟိန်ဍုၚ် လညာတ်ဍာ်ဇမၠိၚ်ဒးနွံမှ ဒှ်လညာတ်ဍာံ နွံကဵုလညာတ်သမ္မာဒိဌိရောၚ်။

သာ်ဂှ်ဟွံသေၚ် ဂုဏ်ဖဵုဍာ်ဇမၠိၚ်သွက်ကၟိန်ဍုၚ်ဂှ် ဟွံသ္ပလဝ်အဓိက ရံၚ်ကဵုဂုဏ်ဖဵု သွက်ဇကု၊ သွက်ဂကောံဇကု၊ သွက်ဂကူဇကု သၟးသၟးမ္ဂး ဟွံဒှ်လညာတ်ဍာံ ဟွံဒှ်လညာတ် ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်သမ္မာဒိဌိရောၚ်၊ မုဟိုတ်ရောဟီုမ္ဂး လညာတ်သာ်ဂှ်ဂှ် ဒစဵုဒစးဒၟံၚ်ကဵု ဂုဏ်ဖဵုမၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ကဵု ဆန္ဒမၞိဟ်ဂမၠိုၚ်တုဲ ဒှ်ဒၟံၚ်လညာတ် ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မိစ္ဆာဒိဌိ အခေါၚ်အရာတၟေၚ်သွက်ဇကုကဵု သွက်ဂကောံဇကုသၟးတုဲ ဒှ်မၞိဟ်စိုတ်ဓာတ်က္ဍန်ဂြက်ရ၊ မံၚ်တန်တဴဒၟံၚ် ပ္ဍဲကၟိန်ဍုၚ်တုဲ ဟၟဲကဵုစိုတ်ဓာတ်ကၟိန်ဍုၚ် ဒှ်လညာတ်ဗၠေတ်မွဲရောၚ်။
ပ္ဍဲကဵုပိုဲသ္ၚဳဂၠိပ် ပဋိပက္ခ ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ပ္ဍဲကဵုကာလတ္ၚဲဏံဂှ် မ္ဒးညာတ်ကေတ်ဗွဲမကၠးဖ္ဍးတုဲ ဒးပိုတ်သ္ကုတ်ထေက်ရောၚ်၊ သၞောတ်ကၟိန်ဍုၚ်ပံၚ်ကောံ ဖေဝ်ဒရေဝ်ဒဳမဵုကရေဇြဳ ညးဍုၚ်ကွာန်ကောန်ဂကူကောန်ဍုၚ်အရၚ်ဂမၠိုၚ် နွံပၟိက်ဂှ် ညးလဵု၊ ဂကောံလဵုမွဲနွံပၟိက်တုဲ မိက်ဂွံဒက်ပတန်မံၚ်ဂှ်ရော? ညးလဵု၊ ဂကောံလဵုမွဲ ဟၟဲပၟိက်တုဲ ဟွံမိက်ဒက်ပတန်မံၚ်ဂှ်ရော? ညာတ်ဒၟံၚ်ကၠးကၠးရ၊ ညးမပလီုပလာ်ဒၟံၚ် ဂၠံၚ်တရဴကၟိန်ဍုၚ်ပံၚ်ကောံဖေဝ်ဒရေဝ်ဒဳမဵုကရေဇြဳ ညးမဗ္ဂေတ်ပထုဲဒၟံၚ် ဂၠံၚ်တရဴ ကၟိန်ဍုၚ်ပံၚ်ကောံ ဖေဝ်ဒရေဝ်ဒဳမဵုကရေဇြဳ ညံၚ်သ္ဂောံလ္ဇလ္ဇုဲအာ မွဲဒမြိပ်ဂှ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်တၠအဝဵုမွဲဂအုမ် ကေုာံ ဂကူဗၟာဆာန်ဂကူစိုပ်တၞုၚ်တၞးမွဲဂအုမ်တံဂှ်ရ၊ ပ္ဍဲကဵုမၞိဟ်တံဏံဂှ် ဟၟဲကဵုလညာတ်ဍာံပြ ဟၟဲကဵုလညာတ် ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်သမ္မာဒိဌိ ဒှ်ဒၟံၚ်မၞိဟ်ယုတ်တ် နွံကဵုလညာတ် ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မိစ္ဆာဒိဌိရောၚ်။
ညးမၞုံပၟိက်ကဵု အခေါၚ်အရာတၟေၚ်တံဂှ် ဗက်အာလက္ကရဴတၠအဝဵုတံတုဲ ဗ္ၜူကဵုအဝဵု ဟွံရံၚ်မုက်မတ်ညးဍုၚ်ကွာန်တံရ၊ ဍံၚ်ကွာ်ဗက်အာ လက္ကရဴတၠအဝဵုတံတုဲ ချူတဴဒၟံၚ် ဝၚ်ပရေံပရေံအိုတ်ရ၊ လ္ၚဵုမွဲစွံမုဟီုရောမ္ဂး ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဟီုဂှ် ယျဵုလ္ဂူတပ်တးမံၚ်ဟွံဂွံ ဒးဂံၚ်ယုတ်ဏောၚ်၊ ဒးဂံၚ်ဓဇန်ဏောၚ်၊ ဒးဂံၚ်လီဏောၚ်၊ ဒးဂံၚ်ဠာန်ဏောၚ် ဂလာန်ဝေါဟာဗီုတံဏံ လောန်ကၠုၚ်မွဲအခိၚ်တေံ ၜိုန်ရညးလ္ၚဵုဒုၚ်တဲမာန်ကီုလေဝ် ခေတ်ကာလတ္ၚဲဏံ ညံၚ်ကဵုဟွံကိတ်ညဳ ဟွံဒးရောၚ် မိက်ဂွံသ္ဂးရ၊ ဟွံဒးထံက်ထ္ၜး သ္ၚောဲသ္ၚောဲရ၊ ထံက်ထ္ၜး နကဵုတၠအဝဵု ပ္ဍဲဍုၚ်ပိုဲဏံတှေ် ညာတ်ကၠးတၟးဒၟံၚ် ညံၚ်ရဴလ္ဒောဝ်တ္ၚဲဒၚ်ၚ်ရ၊ သွက်သ္ဂောံဒးရိုဟ်ရေၚ်ဟၟဲရောၚ်။
ညးလ္ၚဵုပၠန်ဂှ် ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဟီုဂှ် ညံၚ်ကဵုဟွံဆေၚ်ကဵုညးတံတုဲ “ဒှ်ကေတ်အဂှ် မုဟွံဆေၚ်ကဵုဇကု ဇကုလ္ပပထုဲကဵုဍေံတှေ်တုဲ ကမၠောန်ဇကုရ ဇကုကၠောန် ဍေံဂွံပဇကု ဍေံဟွံဒှ်” ဟီုတဴသာ်ဏံနွံရ၊ ဒဒှ်ရဍေံဆက်စပ်ဒၟံၚ်ဖအိုတ်ဂှ် ဟွံတီလဝ်တုဲ ဟီုဂးမံၚ်ရ၊ ဆက်စပ်မံၚ်ဍာံဟွံဍာံ သွဟ်စမ်ရံၚ်ပုစ္ဆာသၟဝ်ဏံမ္ဂး တီကၠးရ၊ မၞးလေဝ် ဟွံကၠောန်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် စိုတ်လေဝ်ဟွံလုပ်စ ပထုဲလေဝ် ဟွံပထုဲမံၚ်ရရမ္ဂး ကာလတ္ၚဲဏံ “မၞးပၟိက်ကိစ္စေဇၞာ်မံၚ် ကောန်/မိ/မ/သမ္ဘာ/တၠသ္ၚိ/ကော/ဒေံ မၞးမွဲမွဲတၠ လမျီုလေဝ် ညောန်ကဵုကြပ်အိုတ်ရ ဒှ်လေဝ် ဒှ်မံၚ်အခိၚ်ကြပ်သ္ဂာဗ္တံရ၊ စၟဳလေဝ်စၟဳဒၟံၚ်မၞးဏောၚ် ယဝ်ဒှ်သာ်ဂှ်မ္ဂး နာဲအာဆဵုဂဗဂွံဟာ?” ပုစ္ဆာမွဲပၠန် “မၞးအဃော အာတရဴ ဍိုက်အာကွဳစက်/ကွဳပၟတ် လ္ၚုလၞုဟ်ဒကုဲ မိက်ဂွံပံက်ဗဵုဝေၚ်အေန်တာနေတ် ပ္ဍဲဖုၚ်မၞးမ္ဂး မၞးဗဵုဂွံဟာ?” ပုစ္ဆာမွဲပၠန် “သဘၚ်နက်သတ်ကွာန်မၞးတံ ဒးဗဒှ်ပေါဲပၠန်ဏောၚ်မ္ဂး ဗဒှ်ဂွံဟာ?” ပုစ္ဆာၜိုတ်ဏံ မၞးသွဟ်စမ်ရံၚ်မ္ဂး မၞးၜိုန်ရဟွံပထုဲကဵု ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ကီုလေဝ် ဒဒှ်ရပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ဆက်စပ်မံၚ်ကဵုမၞးဂှ် မၞးကၠးအာရောၚ်။

ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဟီုမ္ဂးဂှ် ပိုဲတံဟွံမိက်ဆေၚ်စပ်ကဵုဍေံလေဝ် ဍေံမလေပ်ဆေၚ်စပ်ကဵုပိုဲရ၊ ပိုဲဟွံပထုဲကဵုဍေံလေဝ် ဍေံလုပ်ပထုဲ ပ္ဍဲပိုဲရ၊ မုဟိုတ်ရော? ဟိုတ်နူကဵု အရာရာအိုတ်သီုဂှ် ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဖအိုတ်တုဲ ဆက်စပ်ဒၟံၚ်ဖအိုတ်ရ၊ ဍေံဆက်စပ်မံၚ်ကဵုပိုဲဖိုဟ် ပိုဲမံၚ်ထောံသာသာသ္ပအ်အ်မ္ဂး ပိုဲတာလျိုၚ်ဟွံပြေရောၚ်၊ တာလျိုၚ်ဂွံပြေဂှ် ဇၟာပ်ညးဇၟာပ်အဲ မ္ဒးရုန်ဂစာန် သွက်ဘဝပိုဲ ဂွံနွံကဵုအခေါၚ်အရာ ဗၠးဗၠးၜးၜးထေက်ရောၚ်၊ ကၟိန်ဍုၚ်ပိုဲဏံ ဒှ်မံၚ်ကၟိန်ဍုၚ်ပံၚ်ကောံဂကူဇဳတုဲ ညံၚ်ဂွံနွံကဵုအခေါၚ်အရာမၞိဟ်မာန်ဂှ် ဒးဒက်ပတန် ကၟိန်ဍုၚ် ပံၚ်ကောံဖေဝ်ဒရေဝ်ဒဳမဵုကရေဇြဳဟေၚ်ရောၚ်၊ ဂွံဒက်ပတန်ကၟိန်ဍုၚ်ပံၚ်ကောံဖေဝ်ဒရေဝ်ဒဳမဵုကရေဇြဳဂွံဂှ်လေဝ် ဒးဗတိုက်သရိုဟ်ကၠေံ ဂကောံတၠအဝဵု၊ ဂကောံမဟာဝါဒဳဂကူတံရောၚ်။
နဲဗတိုက်သရိုဟ်တၠအဝဵုဂှ် နွံဂၠိုၚ်ကဵုနဲရ၊ တန်တဴကဵုတၠအဝဵုတုဲ ဒးစကာနဲကဲရ၊ တက်ကေတ်ကျာဟွံဂွံမ္ဂး ဒးသုၚ်စောဲနဲကဲရပ်လွဟ်ရ၊ နဲကဲရပ်လွဟ်ဂှ် တန်တဴကဵုဇြဟတ်ဒပ်ပၞာန်ကဵု ဍာ်ဒ္ကေဝ်က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ဍိုဟ်ကေက်ရ၊ ပေါဲဗတိုက်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဟီုဂှ် ကာလသီဇာတ်မ္ဂး ဒးတုဲနကဵုပရေၚ်တက်ကျာရ၊ မပ္တံကဵု ပေါဲထ္ၜးဆန္ဒ၊ ချဳဓရာၚ်ဇြဳဒဳအေမ်၊ ပၠန်ဂတးရပ်လွဟ်တံဂှ် ဒှ်ဆဇိုၚ်တဲပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် မွဲကဏ္ဍရ၊ ဇိုၚ်တဲပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဟၟဲမ္ဂး ပေါဲအံၚ်ဇၞးပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်လေဝ်ဟၟဲကီုရ၊ ပ္ဍဲအရာကဵုသ္ဂုတ်သွာတ် ပ္ဍဲဝိုၚ်တက်ကျာဂှ် တန်တဴ မံၚ်ကဵုဇြဟတ်ဇိုၚ်တဲတုဲ ကဵုတဴသ္ဂုတ်သွာတ်ရ၊ ပ္ဍဲကဵုခေတ်တြေံတေံ ဂစိုတ်ဂွံဨကရာဇ်မ္ဂး ဂွံဒှ်ဨကရာဇ်ရ၊ လၟုဟ်ဂှ် ဗီုခေတ်တြေံတေံ ဟွံသေၚ်၊ ယဝ်ရရပ်လဝ်လညာတ် ဝေၚ်တက်ကျာဟၟဲ ပန်ဂစိုတ်ကေတ်ဟေၚ် ဇြဟတ်ဇၞော်တှေ် မာန်မ္ဂး သၟာပၠန်ဂတးတံလေဝ် ကၠာဲဒှ်အာတၠအဝဵု ဟၟဲကဵုလညာတ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဍာံပြ ဒှ်အာလညာတ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မိစ္ဆာဒိဌိရောၚ်။
သရုပ်ကၠေံလိက်ပရေၚ်ဝွံမ္ဂး ပ္ဍဲကၟိန်ဍုၚ်ပိုဲဏံ ဇၟာပ်မၞိဟ်မတန်တဴဒၟံၚ် အလုံအိုတ်သီုတံ သွက်ဂွံဒက်ပတန် ကၟိန်ဍုၚ်ပံၚ်ကောံ ဖေဝ်ဒရေဝ်ဒဳမဵုကရေဇြဳမာန်ဂှ် တာလျိုၚ်နွံဒၟံၚ်ရောၚ် မိက်ဂွံထံက်ထ္ၜးဏာကီု၊ နကဵုညာဏ်သမ္တီ ညံၚ်သ္ဂောံနွံကဵုလညာတ် ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်သမ္မာဒိဌိတုဲ ညံၚ်ဂွံတိတ်ဗၠးနူအဂတိ ဒးတှေ် ဗီုဒး၊ ဗၠေတ်တှေ် ဗီုဗၠေတ်၊ ဗဗွဲဓဝ်တှေ် ဗီုဗဗွဲဓဝ်၊ ဟွဲဗဗွဲဓဝ်တှေ် ဗီုဟွံဗဗွဲဓဝ် ညံၚ်ရဴဂွံမၚ်မွဲအာဓဝ်ဍာံတုဲ ညံၚ်ဟွံဂွံဒုၚ်ဒးတဲ အခေါၚ်အရာတၟေၚ်သွက်ဇကုမွဲဓဝ်၊ သွက်ဂကောံဇကုမွဲဓဝ်ဂှ် သ္ဒးသ္ၚဳဂၠိပ်ပါ်ပါဲ ချိုတ်တ်ပၠိုတ်တ်တုဲ လ္ပဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် လညာတ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မိစ္ဆာဒိဌိညိ၊ ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် လညာတ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်သမ္မာဒိဌိတုဲ လုပ်အာပေါဲဗ တိုက် သွက်ဓဝ်ဍာံအိုတ်ညိ ဖတိုက်ဖအောဝ်ဆဝ်ဗ္ၚုဟ်ဏာ နကဵုလိက်ပရေၚ်ဝွံရောၚ်။