Categories
ဂလာန်ညးဒါန်လိက် ပရိုၚ်

ဍုၚ်မန် ဒးဘဲဍာ်၊ အစဳအဇန်အလဵုအသဳ ဗီုပြၚ်နွံနွံပလေဝ်လေတ်လဝ်ထေက်

အတိုၚ်ညးဇၞော်ဇၞော်တံ ဟီုကီုရ၊ ပ္ဍဲကဵုသၞာံဏံဂှ် ဟိုတ်နူကဵု ဒဂိုန်ထပ် (ပထမဒဂိုန်ကဵု ဒုတိယဂိုန်) ဒှ်ဂိတုဒဂိုန် ၜါဂိတုတုဲ ဗြဲဂူဍာ်ဇၞော်ရောၚ် ညးဇၞော်ဇၞော်တံကေၚ်ဟီုလဝ်ကီုရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ ပ္ဍဲကဵုသၞာံဏံဂှ် ဗြဲဂူဇၞော်နူကဵု သၞာံကၠာကၠာတေံတုဲ ဗွဲတၟေၚ် ဗြဲဂၠိုၚ်ရ။ ပ္ဍဲကဵုဍုၚ်မန်ဝွံ စနူကဵုတံသၞာံတေံရ ဗြဲဂူဇၞော်ဇၞော်တုဲ သ္ကုတ်ဒေသသၠုၚ်ကျာ တွဵုရးဍုၚ်မန် ဗွဲမဂၠိုၚ် ဒးအာဘဲဍာ်ရ။ ပ္ဍဲကဵု ဂိတုဂျူလာၚ်အိုတ် ဂိတုအဝ်ဂါတ်မံက်ဏံပၠန်လေဝ် ဗြဲဂူပၠန်တုဲ ဒေသမန်တံ ဗွဲမဂၠိုၚ် ဍာ်ဗၠိုက်ကီုရ။ အဓိက ဒေသၜဳကလေၚ်၊ ကျာ်ထောဝ်ကဵု ကျာ်မြဟ်တံ ဍာ်ဗၠိုက်ဇၞော်ကဵု ဒြဟတ်ရ။

အဃော ဗြဲဇၞော်ဍာ်ဗၠိုက် အခိၚ်တ္ၚဲဏံဂှ် ညးဍုၚ်ကွာန် ဗၠိုက်ဍာ်တံဟေၚ် ဒှ်ဒဒိုက်သၟးဟွံသေၚ်၊ ကပေါတ်ကညောတ် ဒြပ်ကသပ် ပိုန်ဒြပ်ညးတံလေဝ် ဆောံလေၚ်အာ ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂၠေၚ်ရောၚ်။ ဟိုတ်ဂှ်ရ သွက်ရဲဒးဗၠိုက်အာဍာ်တ္ၚဲဏံဂှ် ညးတံ နွံပၟိက် နူကဵုအလဵုအသဳ ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂၠေၚ်ရောၚ်။ ဆဂး အလဵုအသဳတ္ၚဲဏံ ၜိုန်ရ ဒှ်အလဵုအသဳဒဳမဝ်ကရေဇြဳ ဒှ်အလဵုအသဳညးဍုၚ်ကွာန်တံ ရုဲစှ်ပတိုန်လဝ်ကီုလေဝ် ပ္ဍဲအရာ ရံၚ်စံၚ်ညးဍုၚ်ကွာန်တံဂှ် ယောၚ်ယာဒၟံၚ် တၟာဂလိုၚ်ဂှ် ဂွံဆဵုကေတ်ကီုရ။

ဂၠံၚ်ကွဳစက်ဍုၚ်ၜဳကလေၚ်ဍာ်ဇၞော်တိုန် ဗီုအာကၠုၚ်ဟွံဂွံ(Facebook)

ပ္ဍဲအလဵုအသဳ စပ်ကဵုပရေၚ်ရီုဗၚ်ဟံၚ်ပြာ်ညးဍုၚ်ကွာန် အခိၚ်ကာမံက်တိုန် (အရေးပေါ်ကယ်ဆယ်ရေးအစီအစဉ်) ဟွံမွဲချိုတ်တ်ပၠိုတ်တ်ဂှ် ဂွံဆဵုကေတ်ကီုရ။ ဍုၚ်မွဲမွဲဂှ် စပ်ကဵု ဘဲကပ်နာနာသာ် မပ္တံကဵု ပၟတ် ဍာ် တိချဳ တိလို်က် ၜဳကလိုက်တံဂှ် ကတဵုဒှ် ဇၟာပ်ပ်အခိၚ်မာန်ရ။ ညးဍုၚ်ကွာန် လၟိဟ်ကဵုကၠံလ္ၚီတံ အခိၚ်ဟွံရုဲ ကတဵုဒှ်ဒဒိုက်မာန်ရ။ သွက်ဂွံရီုဗၚ်ဟံၚ်ပြာ်အာ ညးဍုၚ်ကွာန်တံဏံဂှ် ဗွဲမပြဟ်ဂှ် တာလျိုၚ်နွံရောၚ်။ ပရေၚ်ရီုဗၚ်ဟံၚ်ပြာ်ဂှ် နွံတဴ ဗီုပြၚ် (၂) ဗီုရောၚ်။ ဗီုပထမဂှ် သွက်ဂွံရီုဗၚ်အာ ဗွဲမပြဟ် ဗွဲမဂတာပ်အခိၚ်တုဲ မွဲအဆက်ဓဝ် နကဵုဗီုပြၚ်ဒုတိယ သွက်ညးတံ ဂွံပတန်အာ ဘဝညးတံမာန်ဂှ် ဒးကဵုအရီုအဗၚ်ရောၚ်။ လၟုဟ် ပိုဲတံ ရံၚ်အာ အပ္ဍဲကဵုအကာဲအရာ ရီုဗၚ်ဟံၚ်ပြာ် အလဵုအသဳမ္ဂး အစဳအဇန် ဗီုဗီုဏံ ဖန်ဇန်လဝ် ဟွံမွဲဂှ် ဂွံဆဵုကေတ်ကီုရ။

အတိုၚ်ဟီုလဝ် ဗွဲလတူတေံကီုရ၊ ညးဍုၚ်ကွာန်တံ ဒးဘဲကပ် စပ်ကဵု ပၟတ် ဍာ် တိချဳ တိလို်က် ၜဳကလို်က်တံဂှ် အခိၚ် ဟွံရုဲ ဒှ်မာန်ရောၚ်တုဲ သွက်ဂွံညးတံဂှ် နကဵုအလဵုအသဳ ဒးဖျေံလဝ်အစဳအဇန်ရောၚ်။ အလဵုအသဳဂှ် ဒးပကောံပကေဝ်လဝ် ကပေါတ်ဟံၚ်ပြာ် မပတံကဵု စၞစသုၚ် ဂၠိက်ယာတ် ဂဥုဲဇဗတံ လၟိန်ကာလတုဲ သွက်ဂွံပလံၚ်ဗစိုပ် ဒးပလေဝ်လဝ်ကွဳစက် ဂၠုၚ် က္ၜၚ် က္ၜၚ်ကျာ လၟိုန်ကာလရောၚ်။ ယဝ်ရ ဒှ်ပရူပရာမွဲမွဲသာ်ရောၚ် ဟီုတှေ် သွက်ဂွံ ပ္လံၚ်ဗစိုပ် ဗွဲမဂတာပ်အခိၚ် မာန်ဂှ် ပၟိက်ဇၞော်တဴရ။ ဒှ်မွဲမွဲသာ်တုဲမှ ဂၠာဲပကောံမံၚ်ဇွောံမ၊ ဂၠိက်ယာတ်၊ ဂဥုဲဇဗတံကီု ဂၠာဲမံၚ်ဂၠုၚ် ကွဳစက်ရောၚ်တှေ် အခိၚ်လဇုဲအာရ။ ဣဝွံ ပရေၚ်ဟံၚ်ပြာ် ကာမံက်တိုန် အရီုအဗၚ်တံ ညံၚ်ဂွံစိုပ်အာ ညးဍုၚ်ကွာန်တံ ဗွဲမပြဟ်ရောၚ်။

ဆဂး တ္ၚဲဏံ ဗီုလဵု ကတဵုဒှ်မံၚ်ရော ဟီုတှေ် ညးဒးဘဲဒဒိုက်တံ ဗွဲမဂၠိုၚ် ပ္ဍဲကဵုတွဵုရးဍုၚ်မန်ဂှ် အလဵုအသဳဍုၚ်မန်တံ ကၠုၚ်ကဵုအရီုအဗၚ် ဟွံမာန်ရောၚ်၊ ညးဍုၚ်ကွာန်ကဵု ညးဍုၚ်ကွာန်တံဟေၚ် ပကောံပကေဝ်ဇွောံမ ဂၠိက်ယာတ်ပလောံတံတုဲ ရီုဗၚ်အာ ဗွဲမပြဟ်ဂှ် ဂွံဆဵုကေတ်ကီုရ။ မ္ၚးနူကဵုအလဵုအသဳတံပၠန်တုဲ နကဵုဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တံပၠန်လေဝ် ညးဍုၚ်ကွာန်တံ ဒှ်မံၚ်ဒဒိုက် ဗီုဗီုဏံဂှ် ညံၚ်ရဴ ဟွံဆေၚ်စပ်ကဵု ညးတံ မၚ်ဗီုမံၚ်လေဝ် နွံမံၚ်ကီုရ။

ပ္ဍဲအရာရီုဗၚ်ဟံၚ်ပြာ်ညးဍုၚ်ကွာန် နကဵု အလဵုအသဳတွဵုရးဍုၚ်မန် ဖန်ဇန်လဝ် သွက်ဂွံရီုဗၚ်ပြဟ်ဟ် ဟွံမွဲမ္ဂး ဂွံရီုဗၚ်ညးတံ နနဲ ဍာ်ဇမၠိၚ်ဂှ်လေဝ် နွံမံၚ်ကီုရဟာ ဒးဒှ်သံသယျ နွံရ။ ဟို်တ်နူဘဲဍာ်တုဲ သ္ၚိဌာန်ညးဍုၚ်ကွာန်တံ ဒးလီုလာ်ရ။ ဝါဗ္ၚ ညးဍုၚ်ကွာန် ဒးလီုလာ်ရ၊ ခံက်ၜဵု ညးဍုၚ်ကွာန်တံ ဒးလီုလာ်ရ၊ ရုၚ်ခြိုၚ်လဝ်ၜဵု ညးဍုၚ်ကွာန် ဒးလေၚ်ဒိုက်ရ။ တုပ်တဴ ညံၚ်ရဴ သာ်ဂှ်ကီု ယဝ်ရ ညးဍုၚ်ကွာန်တံ ဒးဘဲပၟတ်မ္ဂး ဒးဆောံလေၚ်အာ သ္ၚိဌာန် ဒြပ်ကသပ်ရောၚ်။ သွက်ဘဝညးတံ ဂွံတန်တဴအာ ဍာ်ဇမၠိၚ်မာန်၊ ကမၠောန်ကမေတ်ညးတံ ဂွံက္လေၚ်ၚုဟ်တိုန် မွဲဝါမာန်ဂှ် ဒှ်တာလျိုၚ်အလဵုအသဳရောၚ်။

ပရေၚ်ကမၠောန် ရီုဗၚ် ဍာ်ဇမၠိၚ်ဝွံ ဍေံတၞဟ်ခြာနူကဵု အရီုအဗၚ် ကာမံက်တိုန်ရောၚ်။ ကိုပ်ကၠာအိုတ် နကဵုညးတာလျိုၚ်အလဵုအသဳတံ ဒးကေတ်တာလျိုၚ် ကပှ်တၚ်နၚ် ပရေၚ်ဆောံလေဝ်တံဂှ်တုဲ ဒးဆက်တက်ကျာ ကုညးဍုၚ်ကွာန် ညးမဆောံလေၚ်တံတုဲ ဗီုလဵု ညးတံ နွံပၟိက်ကဵု ပရေၚ်အရီုအဗၚ် ဍာ်ဇမၠိၚ်ဂှ် ဒးကၠိုဟ်ရောၚ်။ လတုဲ ကလေၚ်သ္ၚဳဂၠိပ်ဘဏ္ဍာတံတုဲ ဖျေံသ္ဂုတ်သွာတ် ဒးကဵုအရီုအဗၚ်ရောၚ်။

ဟိုတ်ဂှ်ရ မိက်ဂွံဖတိုက်ဖအောဝ်ဏာ အလဵုအသဳဍုၚ်မန် နကဵုဗီုပြၚ်အစဳအဇန်နွံနွံ သွက်ဂွံရီုဗၚ်ဟံၚ်ပြာ်အာ ညးဍုၚ်ကွာန် ဒးဘဲအန္တရာဲ ကပ်နာနာတံဂှ် ဒးပ္လေဝ်ပ္လေတ်စထေက်ရောၚ် ပတိုန်ထ္ၜးဏာရ။

Categories
ဂလာန်ညးဒါန်လိက် ပရိုၚ်

ညးဍုၚ်ကွာန်တံ ဒုၚ်တၠုၚ် ဗော် (၂) ဗော်ပံၚ် ဒှ်မွဲဗော်၊ သီုကဵုလ္ပဝိုတ်စ ဒြဟတ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တၟိ

အလုံဂကူမန်တံ သီုကဵုခမဳသၚ် ညးဍုၚ်ကွာန်တံ အာတ်မိက်ကၠုၚ် ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ဗော် (၂) ဗော်၊ ဗော်ကောန်ဂကူမန် ကဵု ဗော်ဒဳမဝ်ကရေဇြဳ အလုံရးမန်တံ သွက်ဂွံပံၚ်တောဲအာ ညးသကအ် သွက်ဂွံဒှ်အာ မွဲဗော်ဂှ် လအ်ကွေံရ၊ ကြဴနူကဵု သွဟ်ပေဲါရုဲမာဲ (၂၀၁၅) တိတ်ကၠုၚ်တေံကီုရ။ အဃော ပေဲါရုဲမာဲ (၂၀၁၅) ဂှ်မ္ဂး ဟိုတ်နူကဵုဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မန်တံ ပြးဇးဒၟံၚ်တုဲ ပ္ဍဲကဵုကာလပေဲါရုဲမာဲဂှ်မ္ဂး ဗော်မန်တံ ဒးကျအာမာဲ ဇၞော်ကဵုဒြဟတ်ရောၚ်။

ဟိုတ်ဂှ်ရ ညးဍုၚ်ကွာန်တံ ကၠိုဟ်ကေတ် ဗွဲမလောဲသွာရ။ ယဝ်ရ ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မန်တံ ညဳသာမ္ဂး (ဝါ) ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မန်တံ ဒှ်မွဲဗော်မ္ဂး ပေဲါရုဲမာဲဏံ သွက်ဂွံကျအာ ကာတ်တ်သာတ်တ် ဟွံမွဲရောၚ် ညးတံ ညာတ်ကေတ်လဝ် သာ်ဝွံရ။ ဒုၚ်ကေတ်သဇိုၚ် လတူဏံတုဲ ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိကီု၊ ခမဳသၚ်တံကီု၊ ပညဳပညပ်ညးသကအ်တုဲ ဂစာန်ကဵုကၠုၚ်ဒြဟတ်ဒရိုဟ် ဗော် (၂) ဗော်ဏံ သွက်ဂွံပံၚ်ညးသကအ် ဒှ်အာမွဲဗော်ရောၚ်။ ဆဂး ဗော် (၂) ဗော်ဏံ စဵုကဵု မိက်ဂွံဒုၚ်ပရေၚ်ပညဳပညပ်ကွေံကွေံ ဟွံဒှ်တုဲ ညးတံကဵု ညးတံ ဆက်တုဲ တက်ကျာ ပညဳပညပ်အာရောၚ် နကဵုဒြဟတ်ဒရိုဟ်မ္ၚး ညးတံ ဟွံမွဲပၟိက်ရောၚ် လလောၚ်တြးကၠုၚ် နွံမံၚ်ကီုရ။

ဟိုတ်နူကဵု ခမဳသၚ် ကဵု ညးဍုၚ်ကွာန် ပါလုပ် ပညဳပညပ် ပ္ဍဲကဵုအကြာ (၂) ဗော်ဏံ ဟွံဂွံတုဲ ခမဳသၚ်ကဵု ညးဍုၚ်ကွာန်တံ ပံၚ်တောဲတုဲ ကၠောန်ကၠုၚ် ကောံဓရီုဇၞော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် (၂) အလန်ပၠန်တုဲ ယဝ်ရ ဗော် (၂) ဗော်ဏံ ဟွံပံၚ်ကောံညးသကအ်မ္ဂး နကဵုဒြဟတ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တၟိမွဲ နကဵုယၟု ဗော်သ္ပစၞးဂကူမန် သွက်ဂွံဓမံက်ပတိုန်ရောၚ် လလောၚ်တြးလဝ်ကီုရ။ ဟိုတ်နူကဵု ဒြဟတ်ဒရိုဟ် ကောံဓရီုဇၞော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မန် (၂) အလန်ဏံဂှ် ဒှ်ကၠုၚ်ဒြဟတ်ဒရိုဟ် သွက်ဗော် (၂) ဗော်ဂှ် သွက်ဂွံပံၚ်ကောံညးသကအ်ကီုရောၚ်။

မုဟီုဟီု၊ တ္ၚဲဏံ ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မန် (၂) ဗော်တံ ပံၚ်ရောၚ် လလောၚ်တြးပတိတ်လဝ်တုဲ သီုကဵုရုဲစှ်လဝ် ညးမအာက္ဍိုပ် ဥက္ကဌဂမၠိုၚ်ကဵု ညးအုပ်ကာဂမၠိုၚ်ရ။ မွဲအခိၚ်တေံ က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် (၂) ဗော်တံ ၜို်န်ရ လညာတ်ဗၠေတ်လဝ်ညးသကအ် ဗွဲမဂၠိုၚ်၊ ဝေၚ်ဖျေံကဝု ဗွဲမဂၠိုၚ်ကီုလေဝ် တ္ၚဲဏံ ဗော် (၂) ဗော်ဏံ ပြေပြံၚ်အာ ညးသကအ် ဟီုဂှ် ဍေံတန်တဴမံၚ်ကဵု ဍာ်ဒကေဝ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တံရောၚ်။ ရန်တၟအ်ကဵု ပရေၚ်ဂကူမ္ဂး ပရေၚ်ပူဂဵု ဖအိုတ် ညးတံ သၠးထောံမာန်ဂှ် ဒးထိုၚ်သးရောၚ်။

တ္ၚဲဏံ ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် အပ္ဍဲဍုၚ်တံဂှ် တိုၚ်ပ္ကဴရန်တၟအ် တုပ်သၟဟ်ဒၟံၚ်ရောၚ်။ ဒက်ပတန်လဝ် ပ္ဍဲကဵုသၞောတ်ဝ်ဥပဒေ (၂၀၀၈) ဂှ်တုဲ အဓိက တို်ၚ်ပ္ကဴရန်တၟအ်ဂှ် သွက်ဂွံကလိဂွံအဝဵု ပ္ဍဲကဵုတွဵုရးဍုၚ်မန်ရောၚ်။ ဆဂး အတိုၚ်သၞောတ်ဝ် (၂၀၀၈) မ္ဂး ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မန်တံ ဇၞးမာဲ အိုတ်အစောန်ကီုလေဝ် သွက်ဂွံဒက်ပတန် အလဵုအသဳဂှ် ဟွံလောဲသွာရ။ ဆဂး ပ္ဍဲကဵု ကၠတ်ထဝ်ကီု ပ္ဍဲကဵု အလဵုအသဳကီု ပါလုပ်ဒၟံၚ်ရောၚ် ဟီုတှေ်၊ ပရဲပရၚ် သွက်ဂကူမန် ဗွဲဗၞတ်ထေက်ကြိုက် ဖန်ဂွံမာန်ရောၚ်။ မွဲအခိၚ်ဓဝ် တို်ၚ်ပ္ကဴရန်တၟအ် ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တံဂှ် သွက်ဂွံ ဒက်ပတန်အာ ကၟိန်ဍုၚ်ဖေဝ်ဒရေဝ်ရောၚ်။ ဒက်ပတန်ကၟိန်ဍုၚ်မာန်မ္ဂး အခေါၚ်အရာ သွက်တွဵုရးတံဂှ် ဍေံဂၠိုၚ်တိုန်တုဲ ကံကုသဵုဂကူမန်တံ မန်တံ ဖန်က်ကေတ်မာန်ရောၚ်။ ၜိုန်ရ တိုၚ်ပ္ကဴရန်တၟအ် ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တံဂှ် တုပ်သၟဟ်မံၚ် ဒှ်ကၠာရလေဝ် ဟို်တ်နူကဵု ပရေၚ်မဟာမိတ်၊ ဂၠံၚ်တရဴ ခက်ခုဲမံၚ် ညးသကအ်တုဲ လက္ကရဴအိုတ် ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တံ သောၚ်ကလး ညးသကအ်တုဲ ပညဳပညပ်မာန်ကၠုၚ်ရ။

ဆဂး ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် (၂) ဗော်ဏံ ပံၚ်ကောံညးသကအ်တုဲ သွက်ဂွံပံၚ်ဗစပ်အာကဵု ဒြဟတ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် သၟေဟ်မံၚ် မွဲဒြဟတ်ဂှ် ဝိုတ်စ ဟွံထေက်ရောၚ်။ အတိုၚ်ညးဍုၚ်ကွာန် ခမဳသၚ်တံ အာတ်မိက်လဝ်မ္ဂး ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဂှ် ဒးဒှ်မွဲဗော်ဟေၚ်ရောၚ်။ ဟိုတ်ဂှ်ရ နကဵု က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ဗော်ၜါဗော်ဏံ စွံစိုတ် ဗွဲမသၠဲလးတုဲ သွက်ဂွံကဵုဒၞာဲ ပံၚ်ဗစပ်ကဵု ဒြဟတ်တၟိညိဂှ် ဖတိုက်ဖၟောဝ်ဏာကီုရ။

တ္ၚဲဏံ ဒြဟတ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ပိက္ဍိုပ် ပိသွာၚ်ဏံ ပံၚ်ဗစပ်ညးသကအ် ဂွံမ္ဂး ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် သ္ပစၞးကဵု အလုံဂကူမန်ဂှ် ဍေံမံက်ဂတဝ်တိုန်ရောၚ် ပတိုန်ထ္ၜးဏာရအဴ။

Categories
ဂလာန်ညးဒါန်လိက် ပရိုၚ်

ခန်လ္ၚတ် နူသဘၚ်သဳကၠဳပရေၚ်ၜိုဟ်လလံပၚ်လုၚ်။ အဝဵုဒပ်ပၞာန်ဗၟာကဵု သၞောတ်ဝ် (၂၀၀၈)


သဘၚ်သဳကၠဳပရေၚ်ၜိုဟ်လလံ ပၚ်လုၚ် (၂၁) ဗွဝ်ကၠံ (၂၁ ရာစုပၚ်လုံ ၚြိမ်းချမ်းရေးညီလာခံ) ဂှ် အလန်ဏံ ကၠောန်ဗဒှ် ကောံဓရီုအလန်တတိယ (တတိယအကြိမ် အစည်းအဝေး) ကီုရ။ ပ္ဍဲကဵုကောံဓရီု အလန်တတိယဏံ အတိုၚ်မူမဖျေံလဝ်ဟေၚ်ရ၊ ဂကောံအလဵုအသဳ၊ ဂကောံကၠတ်ထဝ်၊ ဒပ်ပၞာန်ဗၟာ၊ ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဂမၠိုၚ်၊ ကေုာံ ဂကောံရပ်လွဟ်ကောန်ဍုၚ်အရေၚ် (EAOs) ရဴဝွံ ဂကောံတံဂှ် ပါလုပ်ရောၚ်။

ဆဂး ပ္ဍဲကဵု မသုန်သွာၚ် ပါလုပ်ဏံဂှ် ပါ်လဝ်ပိက္ဍိုပ်တုဲ ပါလုပ် ပ္ဍဲကဵုပေဲါသဳကၠဳဝွံရ။ က္ဍိုပ် (၁) အလဵုအသဳ၊ ကၠတ်ထဝ် ကဵု ဒပ်ပၞာန်၊ က္ဍိုပ် (၂) ဂှ် ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဂမၠိုၚ် – ဗော် ၂၃ ဗော်၊ က္ဍိုပ် (၃) ဂှ် ဂကောံရပ်လွဟ်ပၠန်ဂတး ထပက်လဝ်စၟတ်တဲ အေန်သဳအေ (NCA) တုဲ – ၁ပ ဂကောံ မပါလုပ် သီုဗော်ဍုၚ်မန်တၟိရောၚ်။ က္ဍိုပ် (၃) က္ဍိုပ်ဏံဂှ် ရုဲစှ်ပတိုန်ကမ္မတဳက္ဍိုက်ပ် မွဲက္ဍိုပ် (၁၆) တၠ အပံၚ် (၄၈) တၠတုဲ ဆက်ရေၚ်တၠုၚ်အာ ပရေၚ်ကမၠောန်ပရေၚ်ၜိုဟ်လလံ နကဵုယၟု “ကမ္မတဳဴပံၚ်ကောံတက်ကျာပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် အဆံၚ်ကၟိန်ဍုၚ်” (ပြည်ထောၚ်စုအဆၚ့် နိုၚ်ၚံရေးဆွေးနွေးပွဲ ပူးတွဲကော်မီတီ – UPDJC) တုဲ ရေၚ်တၠုၚ်မံၚ် ပရေၚ်ၜိုဟ်လလံ အိုဿီုရောၚ်။

ကမ္မတဳပံၚ်တောဲ UPDJC ဏံ တာလျိုၚ်ကမၠောန်ညးတံဝွံ လိက်စံၚ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် တိုန်စိုပ်ကၠုၚ် နူကဵုဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်၊ အလဵုအသဳ၊ ဒပ်ပၞာန်၊ ဂကောံရပ်လွဟ်ပၠန်ဂတးတံ ဆေၚ်စပ်ကဵု မူဒက်ပတန်ကၟိန်ဍုၚ်ဖေဝ်ဒရေဝ်ဒဳမိုကရေစီ (ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီနိုၚ်ၚံတော်) ဂှ် ဒးပကောံပကေဝ်တုဲ ဒးသ္ၚဳဂၠိပ်ရ။ ပ္ဍဲကဵုမူဂှ်ပၠန်လေဝ် ဆက်ပါ်လဝ် (၅) ကဏ္ဍကီုရ။ အခန် (၅) ကဏ္ဍဝွံ အခန်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်၊ အခန်ပရေၚ်ဂီုကၠီု၊ အခန်ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်၊ အခန်ပရေၚ်မၞိဟ်၊ အခန်တိဍာ်၊ သယံဇာတ ကဵု ပွဳပွူသဘာဝတံ ပါလုပ်တုဲ လိက်စံၚ် ဆေၚ်စပ်ကဵု မူ (၅) ကဏ္ဍဏံ တိုန်မံၚ်လၟိုန်ကာလရောၚ်။ ဆဂး စပ်ကဵု ကဏ္ဍပရေၚ်ဂီုကၠီုဂှ် ဒပ်ပၞာန်ဗၟာတံ ကၟာတ်လဒဵုလဝ် ကမ္မတဳပံၚ်တောဲ UPDJC ဏံဂှ် စပ်ကဵုတၚ်နၚ် ပကောံလဝ်လညာတ်တုပ်တံဂှ် ပကောံပကေဝ်တုဲ ဒးပတိုန်ထ္ၜး ပ္ဍဲကဵု မၞိဟ် (၄၈) တၠ က္ဍိုပ် (၃) က္ဍိုပ်ပၠန်ရောၚ်။

တၚ်နၚ်မွဲမွဲ မူသဇိုၚ်မွဲမွဲ ယဝ်ရ မၞိဟ်ပါလုပ်မံၚ် (၃) က္ဍိုပ်တံ တုပ်စိုတ်မ္ဂး သ္ပဒတန်တုဲ သွက်ဂွံတိုန်သဳကၠဳအာ ပ္ဍဲကဵုပေဲါသဳကၠဳပရေၚ်ၜိုဟ်လလံပၚ်လုၚ် ကောံဓရီုအလန်တတိယဝွံရောၚ်။ ဆဂး ပဍဲကဵု က္ဍိုပ် (၁) ဂှ် အလဵုအသဳ၊ ကၠတ်ထဝ် ကဵု ဒပ်ပၞာန်ဗၟာ (တပ်မတော်) ပါမံၚ်ပၠန်တုဲ က္လေၚ်ဒှ်မံၚ် ပိက္ဍိုပ်ပၠန်ရ။ ပ္ဍဲကဵု ပိက္ဍိုပ် ယဝ်ရမွဲမွဲက္ဍိုပ် ဗွဲမဂၠိုၚ် ဒပ်ပၞာန်ဗၟာ ဟွံတုပ်စိုတ်မ္ဂး တၚ်ပတိုန်ထ္ၜးလဝ်ဂှ် ဟွံဂွံတၚ်တုပ်စိုတ်ရောၚ်။

ပ္ဍဲကဵုကောံဓရီုပၚ်လုၚ် အလန်တတိယဏံမ္ဂး တၚ်နၚ် မူသဇိုၚ် ပတိုန်ထ္ၜးလဝ် နူကဵုလိက်စံၚ် ကောန်ဍုၚ်အရေၚ်တံ ပတိုန်ထ္ၜးလဝ်ဂမၠိုၚ် စပ်ကဵုအခေါၚ်အရာကောန်ဍုၚ်အရေၚ် ပ္ဍဲကဵု (၄) တၚ် ဆေၚ်စပ်ကဵု ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်၊ ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်၊ ပရေၚ်မၞိဟ် ကေုာံ ပရေၚ်တိဍာ်၊ သယံဇာတ ကဵု ပွဳပွူသဘာဝ တံ ပတိုန်ထ္ၜးလဝ် မူသဇိုၚ် သွက်သၞောတ်ဝ်ဒက်ပတန်ဍုၚ်ဖေဝ်ဒရေဝ်ဂှ် ဒပ်ပၞာန်ဗၟာတံ ဟွံစှေ်စိုတ်တုဲ ပဲါတးထောံ ဗွဲမဂၠိုၚ် (ဝါ) ဒးကယျာန်ဓဝါတ် ဗွဲမဂၠိုၚ်တုဲ တၚ်တုပ်စိုတ် သှေ်မံၚ် (၁၂) တၚ်ဓဝ်တုဲ ဒးသဳကၠဳအာတုဲ ဒးပတိုန်ကဵု သဘၚ်သဳကၠဳရောၚ်။

အတိုၚ် မဆဵုဂဗကဵု ကမ္မတဳပံၚ်တောဲ UPDJC တံမ္ဂး ပ္ဍဲကဵုက္ဍိုပ် (၁) ဂှ် စပ်ကဵု တၚ်နၚ် ဂကောံပၠန်ဂတးကောန်ဍုၚ်အရေၚ်တံ အာတ်မိက်လဝ်ဂှ် နူကဵုအလဵုအသဳကဵု ကၠတ်ထဝ် တုပ်စိုတ်ကီုလေဝ် ဒပ်ပၞာန်ဂှ် ယဝ်ရ လညာတ်မွဲမွဲ ဗၠေၚ်ကၠုၚ်ကဵု လညာတ်ဍေံတံကီုဒှ်၊ ဍေံတံ ခယျ ဒစဵုဒစးအာကဵု သၞောတ်ဝ်ဥပဒေ (၂၀၀၈) မ္ဂး ပဲါတးထောံလေဝ် နွံရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ ကောန်ဍုၚ်အရေၚ်တံ ရန်တၟအ်လဝ် တၚ်နၚ်မူသဇိုၚ် သွက်ဂွံဒက်ပတန်ဍုၚ်ကၟိန်ဍုၚ်ဖေဝ်ဒရေဝ် နနဲကံကုသဵုညးတံ ညးတံ ဂွံဖန်က်ကေတ်ဂှ် ဝါတ်မံၚ်ဏီရောၚ်။

ယဝ်ရ သဘၚ်သဳကၠဳမွဲမွဲအလန် ဂွံဗၞတ် (၁၂) တၚ်ဓဝ်ရမ္ဂး သဘၚ်သဳကၠဳပရေၚ်ၜို်ဟ်လလံဏံ မွဲသၞာံ ကၠောန် (၂) အလန်ရမဂး သဘၚ်သဳကၠဳဏံ ဂွံတုဲဒှ်ဂှ် လအ်ပွိုၚ် (၂၀) သၞာံမာန်ရ။ ရံၚ်အာ အကာဲအရာတ္ၚဲဏံမ္ဂး ဒပ်ပၞာန်ဗၟာတံဂှ် ဟွံမိက်ပါလုပ် ပ္ဍဲကဵုပေဲါၜိ်ုဟ်လလံဏံရ။ ဍေံတံ ဟီုမံၚ် ကၟိန်ဍုၚ်ဖေဝ်ဒရေဝ်ဟီုဂှ်လေဝ် သၞောတ်ဝ်ဏံဂှ် ဍေံမိက်ဂွံကဵု သၟဝ် သၞောတ်ဝ် (၂၀၀၈) ရရောၚ် ပတိုန်ထ္ၜးဏာရ။

Categories
ဂလာန်ညးဒါန်လိက် ပရိုၚ်

ဒြဟတ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မန်အိုဿီု ဒးဒှ်ဗော်မွဲဟေၚ်

ဗြဲကျာ ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မန်ဂှ် ခို်ဟ်တၟိုဟ်သာယျာတိုန်တုဲ အတိုၚ်အလုံကောန်ဂကူမန်တံ စၟဳလဝ် ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မန်မွဲဂှ် ဒှ်ကၠုၚ်မာန်ဟာ။ ၜိုန်ရ ခၟဳသၚ် ညးဍုၚ်ကွာန်တံ ဃရေက်ပကောံကၠုၚ် ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မန် အပ္ဍဲဍုၚ်မန် (၂) ဗော် ဖအိုတ်အခိၚ်ဗၞတ် ကြပ်မွဲသၞာံပြၚ်ၚ်ကီုလေဝ် လက္ကရဴအိုတ် ဗော် (၂) ဗော်ဂှ် ဟွံဒှ်ကောံရ။ လက္ကရဴအိုတ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ဗော်ၜါဗော်ဂှ် နအစဳအဇန်ညးကဵုညး ဆဵုဂဗညးသကအ်တုဲ နကဵုညးတံ ဒက်ပတန်အာ ဗော်မွဲဗော်ရောၚ် လလောၚ်တြးပတိတ်ကၠုၚ်ရ။

အတိုၚ်ဗော်ဒဳမဝ်ကရေဇြဳ အလုံရးမန် (AMDP) ကဵု ဗော်ကောန်ဂကူမန် (MNP) လလောၚ်တြးလဝ်မ္ဂး ပ္ဍဲကဵုစၟတ်တ္ၚဲ (၂၁) ဂိတုဂျူလာၚ်ဏံမ္ဂး က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ဗော်ၜါဗော်ဏံ သွက်ဂွံက္လေၚ်ဆဵုညးသကအ် နွံတုဲတှေ် တုပ်စိုတ် နကဵုယၟုဗော်တၟိမွဲမ္ဂး၊ သွက်ဂွံပတိုန်ထ္ၜးအာကဵု ကဝ်မယှေန်ပေဲါရုဲမာဲ ဗော် (၂) ဗော်ဂှ် သွက်ဂွံသ္ပအာ ဗော်မွဲဗော်ဓဝ်ရ။

ယဝ်ရ က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ဗော်ၜါဗော်ဏံ ဗီုဆဵုဂဗညးသကအ် ဗီုဏံ ဗီုတက်ကျာညးသကအ် ဗီုဏံ ယဝ်ရ ညးတံ ကၠောန်ၜိုတ် ပ္ဍဲကဵုသၞာံ (၂၀၁၇) တေံ ကၠာဟွံအိုတ်မ္ဂး၊ ခမဳသၚ်တံကီု ညးဍုၚ်ကွာန်တံကီု သွက်ဂွံကၠောန်ဗဒှ် ကောံဓရီုဇၞော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မန် အလန်ပထမကဵု အလန်ဒုတိယတံ ဟွံသေၚ်လးလးရောၚ်။ နူကဵု ကောံဓရီုဇၞော်တေံလေဝ် သွက်ဂွံဖျေံသ္ဂုတ်သွာတ် သွက်ဂွံဗော်သ္ပစၞးဂကူမန်မွဲ ဟွံသေၚ်ရောၚ်။

လၟုဟ်မ္ဂး အခိၚ်အခါဍေံ ဗၠေတ်ၚ်ကၠုၚ် နွံကၠုၚ်တၟာဂလိုၚ်ရောၚ်။ အခိၚ်ဗော်ဇၞော် (၂) ဗော်ဏံ ဖျေံဗီုသွက်ဂွံသ္ပဗော်မွဲဂှ် အတိုၚ်ကောံဓရီုဇၞော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မန် အလန်ဒုတိယတေံ မဖျေံလဝ် သွက်ဂွံဒက်ပတန်ပတိုန် ဗော်သ္ပစၞးဂကူမန် နွံတုဲ ညးဒက်ပတန်ဗော် (၂၁) တၠတံ ဒးကေတ်တာလျိုၚ်ရ။ ကမ္မတဳဗော်သ္ပစၞးဂကူမန်ဂှ် ညးတံ ပလေဝ်စလဝ် ပကောံလဝ် ဒြဟတ်ညးတံ နွံတုဲ သွက်ဂွံပတိုန်စရၚ် ဒက်ဗော် ပ္ဍဲကဵုကဝ်မယှေန် နွံမံၚ်ကီုရ။

ညးဍုၚ်ကွာန် အလုံဂကူမန်တံ စၟဳစလဝ်ဂှ် ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မန် အပ္ဍဲဍုၚ်တေံ မွဲဗော်ဓဝ်ဟေၚ်ရ။ ဒြဟတ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မန် အိုဿီုတံ ပံၚ်တောဲတုဲ သွက်ဂွံဒက်အာ ဗော်မွဲရောၚ်။ ယဝ်ရ ဗော်ဇၞော် (၂) ဗော်ဂှ် ဒှ်ပံၚ်ညးသကအ်တုဲ ဒှ်အာမွဲဗော်မာန်ရ။ ဗော်ညးဗြဴမန်ဂှ် သွက်ဂွံပံၚ်လုပ်ဂှ် ဟွံမွဲရောၚ် ဂးရ။ ယဝ်ရ ဗော်သ္ပစၞးဂကူမန် ပတိုန်လိက်ပတန်ဗော်ရောၚ် ဟီုမ္ဂး ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တၟိ မံက်တိုန်ရောၚ်။ သောၚ်ဂှ်တှေ် ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မန်ဂှ် ဒှ်အာ ဗော် (၃) ဗော်ပၠန်ရောၚ်။ စှေ်အာ အတိုၚ်တြေံပၠန်ရ။

ဟိုတ်ဂှ်ရ ဗော် (၂) ဗော်ဂှ်ကဵု ညးမအာက္ဍိုပ် ဗော်သ္ပစၞးဂကူမန်တံ ထေက်ကဵုဒးဆဵုဂဗညးသကအ် အဆက်ဆက် သွက်ဂွံတက်ကျာ ပညဳပညပ်ညးသကအ် သွက်ဂွံဒှ်အာ မွဲဗော်ရောၚ်။ က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ဗော် (၂) ဗော်တေံကီု က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ဗော်သ္ပစၞးဂကူမန်တံကီုဂှ် ဒှ်ပူဂဵု ညးမဆာန်ဂကူရောၚ်။ မုညးဍုၚ်ကွာန်တံ ခမဳသၚ်တံ အာတ်မိက်ဂှ် ညးတံ တီမံၚ်ရရောၚ်။ ကာလ ပညဳပညပ်တက်ကျာညးသကအ်မ္ဂး လ္ပရံၚ်မုက် ဇကုဇကု၊ ဗော်ဇကု၊ ဂကောံဇကု၊ အတ္တဇကုညိ။ ယဝ်ရ ရံၚ်မုက်ကောန်ဂကူမ္ဂး အံၚ်ဇၞးဍာံရောၚ်။

ပ္ဍဲကဵုအကာဲအရာ ဗော်ဂကူဗၟာ သ္ပလဝ်စၞးအလုံကၟိန်ဍုၚ်တံ ဒြဟတ်ခိုဟ်မံၚ် ဒြဟတ်ထတ်မံၚ်ဂှ် ဂကူမန်ပိုဲတံ ဗွဲမဂၠိုၚ်ဝိဝိၚ် လုပ်အာ သၟဝ်ဗော်ဗၟာတံတုဲ ညံၚ်ဂွံဂွံအဝဵုဂှ် လုပ်ဗဒဗဒဲါရ။ ဂကူမန်ပိုဲ သာတုဲ ဝိဝိၚ်အာ မွဲသာ်ပၠန်ဂှ် ဆာန်ဂကူ သွက်ဂွံကဵုမာဲပၠန်ဂှ် ဗော်မန် နွံမံၚ်ဂၠိုၚ်ကဵုဗော်တုဲ သွက်ဂွံကဵုမာဲ ကုဗော်အလဵုရော ဟွံတီတုဲ ကဵုဏာ ဗော်ဗၟာပၠန်ရောၚ်။ လက္ကရဴအိုတ် ဗော်ဗၟာ ဒြဟတ်ဇၞော်တံ ဂွံအဝဵု ပ္ဍဲကဵုတွဵုရးဇကုတုဲ က္လေၚ်စကာမန်ဇကု ကဵုက္လေၚ်ဍဵုဍိုက်ဂကူဇကုပၠန်ရ။

တ္ၚဲဏံ ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မန်တံ ပံၚ်တောဲညးသကအ် ဒှ်ဗော်မွဲမ္ဂး အလုံဂကူမန်တံ မိပ်မြဟ် တိဒစေၚ်ဂှ် ချိုတ်ပၠိုတ်ရ။ ဆဂး မိပ်မံၚ်သၟးဟွံတုဲ၊ ဂကူမန်ပိုဲတံ သွက်ဂွံဆက်တရဴ နွံမံၚ်တၟာဂလိုၚ်ရောၚ်။ ဒြဟတ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မန်တံ ဒှ်အာမွဲဗော်တုဲမ္ဂး သွက်ဂွံဇက်အာ ပေဲါရုဲမာဲ ၂၀၂၀ တေံ နွံမံၚ်ဏီရောၚ် ပတိုန်ထ္ၜးဏာရအဴ။