စၠန်ထဝ် – ဒေသပယျဵု သေံကဵုဗၟာ ပ္ဍဲဍုၚ်ကျာ်ပိဂှ် ဝိုၚ်ဝေၚ်လံၚ်သြန်တံ စပံက်ကၠုၚ်ဝိုၚ်ဝေၚ်တုဲ ရုၚ်ဗြဴစရာဲဍုၚ်တံလေဝ် မံက်မံက်ဟတဝ်ဟတဝ် ပံက်လဝ်ကီုရောၚ် ရဲဒေသဍုၚ်ကျာ်ပိတံ ဟီုရ။
ဍုၚ်ကျာ်ပိ ဒၞာဲကၟာဍာ်ယှိုဲဥဒံၚ် (ရေႊဥဒေါၚ်းကန်) ဂှ် ပံက်လဝ်ဆေၚ်စသုၚ်ဇၞော် နကဵုယၟု “ခဏစောၚ့်” တုဲ လက္ကရဴဂှ် သိုၚ်လဝ်အခန် ရ ခန် မွဲအဆက်ကီုရ။ ပ္ဍဲဆေၚ်ဂှ် ပံက်လဝ်စၞစသုၚ်၊ ဒၞာဲဒယှေ်ဒွက် ကေုာံ သီုကဵု ဗြဴစရာဲဍုၚ်တံရောၚ် ရဲဍုၚ်ကျာ်ပိ ဟွံမိက်ထ္မံက်ယၟုမွဲတၠဂှ် ဟီုရ။
“ကၟာဍာ်မနွံကဵုကျာ်သြဳဂှ် လၟုဟ်ဗြဴစရာဲဍုၚ်တံ ကေတ်ထောံဒၞာဲရ၊ ဗီုဗီုဏံဂှ် မၞိဟ်မံၚ်ပ္ဍဲအရာပ်ဂှ်လေဝ် သိက္ခာစှေ်အာဟဂှ်ရ၊ ဍေံတံကၠောန်လဝ် အခန်ဆက် ရ ခန်ဂှ်တှေ် ဒၞာဲဂှ် ဗြဴစရာဲဍုၚ်ဖအိုတ်ဏောဝ်၊ ပ္ဍဲဍုၚ်ပိုဲ ဗီုဗီုဏံ နွံဟွံထေက်ပုဟ်” သာ်ဝွံ ညးဆက်ဟီုရ။
ဆေၚ်စသုၚ်ဇၞော် ယၟု “ခဏစောၚ့်” ဂှ် ဥူနှိုက်ခါမ်မှုဲ (ဦးနှာခမ်းမွှေး) ကဵု မတွေအ်တံ က္ဍိုက်ဍိုပ်ကၠောန်မံၚ်တုဲ ဆက်စပ် ကဵုကေတ်မံၚ်ညးသကအ်ကဵု ဂကောံကရေၚ်ဒေံါပန်ပှော်တံရောၚ် ညးဆက်ဟီုရ။
တုဲကၠုၚ် ဂိတုဖေဖဝ်ဝါရဳ ပထမသတ္တဟဂှ် ညးတာလျိုၚ်ဍုၚ်ကျာ်ပိတံ ၜိုန်ရ ရုပ်သီထောံ ဝိုၚ်ဝေၚ်လံၚ်သြန်တံကီုလေဝ် ဂိတုမာတ်အိုတ်ဏံ ကလေၚ်စပံက်ကၠုၚ်ပၠန်ရရောၚ် ဂွံတီကေတ်ရ။
လတူဍုၚ်ကျာ်ပိဂှ် ဝိုၚ်ဝေၚ်လံၚ်သြန်ကဵု ကမၠောန်ဗြဴစရာဲဍုၚ်တံ ဂွံကၠေံကၠက်အာမာန်ဂှ် ဂစာန်ရေၚ်တၠုၚ်အာကဵုရောၚ် နူကဵုဗော်ကျဖောအ် ညးအခေါၚ်ဟီုဂး ဥူချဝ်လေဝ် ဟီုရ။
“နကဵုဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မွဲဂှ် ညးဍုၚ်ကွာန်တံ စိုတ်ဟွံမိပ်မြဟ်တဴမံၚ်ကဵု ပရေၚ်ဗီုဗီုဏံတှေ် ပိုဲတံလေဝ် ညံၚ်ဂွံရုပ်ကၠေံအာဂှ် ဂစာန်ကၠောန်အာကဵုဏောဝ်” သာ်ဝွံ ဥူချဝ်လေဝ် ဟီုရ။
ကၟာဍာ်ယှိုဲဥဒံၚ်ဂှ်ဝွံ နူသၞာံ ၁၉၉၀ ကၠာလက်ထက်အလဵုအသဳပၞာန်အုပ်ဓုပ်ဂှ်ရ ကေတ်ကၠုၚ်ဂုဏ်စရာဲ ကၟာဍာ်ကျာ်သြဳမွဲ၊ ဒၞာဲပြေစိုတ်မွဲ စၟတ်သမ္တီလဝ်တုဲ ဟိုတ်နူကၟာဍာ်ဂှ်ရ ရဲဒေသ အရာပ် (၂ ကဵု ၃) တံဂှ် သုၚ်စောဲဍာ်သၠဲလးကၠုၚ်လဝ်ရ။
သၞာံ၂၀၁၁ ဂိတုနဝ်ဝေၚ်ဗာဂှ် ပလေဝ်ပလေတ်ကၟာဍာ်ဂှ်တုဲ ပံက်ကၠုၚ်ပေဲါသဘၚ်ကီု ဆေၚ်စသုၚ်ဍောတ်တ်တံကီုရ။ လက္ကရဴဏံ စဵုကဵုဒှ်အာ ဆေၚ်စသုၚ်ဇၞော်ဇၞော်မွဲရောၚ် သၟာပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် နူဍုၚ်ကျာ်ပိမွဲတၠ ဟီုရ။
ဟိုတ်နူဆေၚ်စသုၚ် ဇၞော်သၠဲကၠုၚ်ဂှ်ရ ဍာ်ကၟာတံလေဝ် ဟွံအးၚးကၠုၚ်ကီု၊ သီုကဵု ကပေါတ်ဆက်ဆောံလိၚ် ကောန်ဒုမ်တံလေဝ် ပြးဇးမံၚ်ရောၚ် ရဲဒေသတံ ဟီုအိုတ်ရ။
ဍုၚ်ကျာ်ပိဂှ်ဝွံ ဒှ်ဒၟံၚ်ဒေသပယျဵုတုဲ ကောန်ဂကူစုၚ် မပ္တံကဵု ဗၟာ၊ သေံ၊ ကရေၚ်၊ မန်တံ တန်တဴအိုတ်တုဲ ဒေသ ကၠောန်ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်ခိုဟ်မွဲရောၚ်။