တံပြသၞာပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် အပ္ဍဲဍုၚ်ဂှ် နကဵုနဲပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဟေၚ်ရ ဒးသောၚ်က္လးအာညးသ္ကံရောၚ်ဂှ် ဂကောံပၠန်ဂတးရပ်လွဟ် ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံ ၜိုန်နွံပၟိက် အာတ်မိက်ကၠုၚ် ကုအလဵုအသဳ မအုပ်ဓုပ်ကၠုၚ်ဍုၚ် အဆက်ဆက်တံဂှ်ကီုလေဝ် တၠအဝဵုအဆက်ဆက် မကေံလဝ်အဝဵုကၟိန်ဍုၚ်ဂှ် ဒဵုတွဵုတ္ၚဲဏံ ဓမံက်ကဵု ပေါဲသဳကၠဳပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် မဍာံစၟတ်မွဲ ဟွံမာန်ဏီဖိုဟ် သာ်ဝွံ ပ္ဍဲစၟတ်တ္ၚဲအံက်တဝ်ဗာ ၈ ဂှ် ဂကောံ UNFC ပ္တိတ်လဝ် လိက်လလောၚ်တြး ပရေၚ်လစွံစိုတ်ညးတံရ။
ပ္ဍဲလိက်လလောၚ်တြးဂှ်ဝွံ ဟိုတ်နူပေါဲဗ္တိုက် က္တဵုဒှ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲတွဵုရးကချေၚ်၊တွဵုသေံ၊တွဵုရးကရေၚ်တံဂှ်ရ ကောန်ကွာန် ဌာန်ဒေသ မဆက်စပ်တံ ဒးဘဲလွဟ်မကံတံသၟးဟွံက ထောံသ္ၚိဌာန် ဒးဂြိပ်ဒးဒဴ၊ ဒၞါဲလ္ၚဵုလ္ၚဵု ကောန်ကွာန်တံ စနူကောန်ၚာ် ဒးအိုတ်ကၠုၚ်လမျီုဂှ် ဂွံဆဵုကေတ်ဗွဲမဂၠိုၚ်ရဂှ်လေဝ် ဓမံက်လဝ် ပ္ဍဲလိက်လလောၚ်တြးဂှ်ကီုရ။
ပ္ဍဲဒေသကောန်ကောန်အရၚ်တံ မူဟိုတ်ဒှ်ဒၟံၚ်ပေါဲဗ္တိုက်ရော ယဝ်သ္ၚဳဂၠိပ်မ္ဂး အဓိကဂှ် ဒပ်ပၞာန်ဗၟာတံ ၜက်လုပ် ပ္ဍဲဒေသ ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံတုဲ ဟိုတ်နူထ္ပက်ပၞာန် လုပ်သ္ပဒၟံၚ်ပေါဲပၞာန်ဂှ်ရ ပေါဲဗ္တိုက်ဆက်ဒှ်ဒၟံၚ် ဒဵုတ္ၚဲဏံရ။ ဂကောံပၠန်ဂတး ရပ်လွဟ် ကောန်ဍုၚ်အရၚ်ပိုဲတံ ပြသၞာပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဂှ် မိက်ဂွံပသောၚ် နကဵုနဲပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ဟေၚ်ရတုဲ ၜိုန်အာတ်မိက်ကၠုၚ် သွက်ဂွံဆဵုဂဗသဳကၠဳပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ကုအလဵုအသဳကေုာံ ညးအုပ်ဓုပ်ဍုၚ် အဆက်က်တံကီုလေဝ် ဒဵုကဵုတ္ၚဲဏံ တၠအဝဵု ကေံကေတ်လဝ်အဝဵုကၟိန်ဍုၚ် ခေတ်အဆက်က်တံ ဟွံကၠောန်ကဵု ပေါဲဆဵုဂဗသဳကၠဳပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် နွံကဵုကြက်ရှ်သာဍာံဍာံဇေတ်တ်ဏီဖိုဟ် ဂကောံ UNFC ဟီုရ။
“ပြသၞာပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဂှ် ဂၠာဲသွဟ် နကဵုပရေၚ်ဆဵုဂဗသဳကၠဳပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဟေၚ်ရ ဂွံမာန်။ ထ္ပက်ပၞာန်တုဲ ဍိုက်ကဵုဒြဟတ်ဒပ်ဗီုဏံဂှ် ကာလလဵုမွဲ ဂွံသွဟ်ဟွံမာန်ရဂှ် ပေါဲပၞာန်အပ္ဍဲဍုၚ် က္တဵုဒှ်ကၠုၚ် ပွိုၚ် ၆၀ သၞာံပြၚ်ဏံ သက်သဳဍေံရ။ ဒပ်အလဵုအသဳ ထ္ပက်ပၞာန်ဂှ် ဒေါံထောံထေက်ရ။ ဟွံဒေါံတှေ် ဓဝ်ပတှေ် အောန်အိုတ်အာဏောၚ်” နာဲဟံသာ ဒုဥက္ကဌ ဂကောံ UNFC ဟီုရ။
ကိစ္စပ္ညဳပ္ညပ်သဳကၠဳ မူပၞောန်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဂှ် နကဵုဂကောံ UNFC ပိုဲ ပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၁၂-၂၀၁၃ လက်ထက်အလဵုအသဳ သမ္မတ ဥူတိၚ်သိၚ်တေံလေဝ်ကီု၊ ကိစ္စလိက်ကသုက်တုပ်စိုတ်ဒေါံပန်ပှော်အလုံမွဲဍုၚ် NCA ဂှ် နကဵု NCCT ပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၁၃-၂၀၁၅ ဂှ်လေဝ်ကီု ပ္ညဳပ္ညပ်သဳကၠဳ ကုအလဵုအသဳတုဲ ဂစာန်ကၠုၚ် သွက်ဂွံပတုဲကၠေံပေါဲပၞာန် မလအ်ကၠုၚ်ဗ္ဒါဲ (၇၀) သၞာံကီုရ ဂှ်လေဝ် ဓမံက်လဝ် ပ္ဍဲလိက်လလောၚ်တြး ဂကောံ UNFC ပ္တိတ်လဝ် ပ္ဍဲတ္ၚဲအံက်တဝ်ဗာ (၈ ) ဂှ်ကီုရ။
ၜိုန်ဂစာန်ကၠုၚ်သာ်ဂှ်ကီုလေဝ် အခါရ ထ္ပက်စၟတ်တဲ လိက်ကသုက် NCA မ္ဂး ကောန်ဂကောံ NCCT ဖအိုတ်ညံၚ်ဂွံပါလုပ် ထ္ပက်စၟတ်တဲဂှ် လ္ပာ်အလဵုအသဳ ဥူတိၚ်သိၚ်တံ ဟိုတ်နူဟွံဒုၚ်တဲဂှ်ရ ပရေၚ်ဒေါံပန်ပှော်မွဲအလုံဍုၚ်ဂှ် ဒဵုတ္ၚဲဏံ ဓမံက်ရုပ်ရဴ ဟွံမာန်ဏီဖိုဟ်တုဲ ကၟိန်ဍုၚ်ပိုဲဏံ ဒးဆက်ဆဵုဒၟံၚ် အနိဋ္ဌာရီုပၞာန်ရ။ ဒပ်ပၞာန်ဗၟာတံလေဝ် ဒေါံပရေၚ်ထ္ပက်ပၞာန်တုဲ စၞးဒးဂၠာဲသွဟ် နကဵုနဲ ပေါဲသဳကၠဳပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဂှ် ဟွံဂၠာဲတုဲ ဆက်ပသောၚ်အာ နကဵုပရေၚ်ပၞာန်ဏီမ္ဂး တရဴပရေၚ်ၜိုဟ်လလံဍုၚ်ဂှ် ဆက်သ္ၚောဲအာပၠန်ရောၚ်။ ဒှ်သာ်ဂှ်ရ နကဵုဒပ်ပၞာန် သ္ပဇြိုဟ်နက်ကဵု ဆန္ဒညးဍုၚ်ကွာန်တံတုဲ ညံၚ်ဂွံဒေါံကဵုပရေၚ်ထ္ပက်ပၞာန်၊ စွံဓဝ်ပတှေ်ရၚ်သ္ကံတုဲ သွက်ဂွံဆက်ဂၠာဲအာသွဟ် နကဵုပေါဲသဳကၠဳပၠန်ဂှ် ကိစ္စပသောၚ်ဒၟံၚ်ပြသၞာဍုၚ် နကဵုပရေၚ်ပၞာန်ဂှ် ညံဂွံဒေါံကဵုပြဟ်ဟ် သာ်ဝွံ ဂကောံ UNFC ဟီုဂး လလောၚ်ပ္တိတ်လဝ် ပရေၚ်လစွံစိုတ်သာ်ဂှ်ရ။
အကာဲအရာလၟုဟ်ဏံ ပ္ဍဲတွဵုရးကချေၚ်တေံ ဒပ်ပၞာန် ကဵု ဒပ် KIA ကီု၊လ္ပာ်တွဵုရးသေံ သ္ကုတ်သၟဝ်ကျာဂှ် ဒပ်ပၞာန်ကဵု ဒပ်ပလံၚ် TNLA ကီု၊ ဒပ်သေံ RCSS/SSA ကဵု TNLA ကီု၊ ဒပ်ပၞာန် ကဵု ဒပ် RCSS/SSA ၊ SSPP/SSA ၜါဂကောံဂှ်ကီု ဒှ်ဒၟံၚ်ပေါဲဗ္တိုက်တုဲ ပ္ဍဲတွဵုရးကရေၚ်ဂှ်လေဝ် ဟိုတ်နူဒပ်ပၞာန်တံ ထ္ပက်လုပ်ပၞာန်ဂှ်ရ ပေါဲဗ္တိုက်ဆက်ဒှ်ဒၟံၚ်ဖိုဟ် ဂွံတီကေတ်ရ။