ယဲအ္စာၚိုဲတိၚ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မန် တိုန်ဒုၚ်ဝဳဒၟံၚ် ပ္ဍဲရုၚ်ဂဥုဲဇၞော်ဍုၚ်လ္ဂုၚ် နူဂိတုဂျောန် ၂၃ ဂှ် ၜိုန်ကၠိုဟ်တိုန်ကီုလေဝ် အကာဲအရာယဲညးဂှ်ဖျေံစိုတ် ဟွံဂွံဏီ ဂးရ။
“အကာဲအရာအ္စာဂှ် ဟီုအရေဝ်ဂွံညိည၊ ဆ္ဂး ခယျာအာမ္ဂး ဆီပါဒၟံၚ်၊ သဝ်ဝန်ဟီု အကာဲအရာညးဂှ် ဖျေံစိုတ်ဟွံဂွံဏီ” ရဴဝွံ နာဲခိုၚ်စောန် ဝဳပရာကၠောန်ၜိုတ်ဒၟံၚ်ညးဂှ် ဂးရ။
ပ္ဍဲကာလ အ္စာၚိုဲတိၚ် ယဲဒၟံၚ်ပ္ဍဲရုၚ်ဂဥုဲဂှ်ဝွံ က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ဇၞော်ဇၞော် နူဗော်ကောန်ဂကူမန် MNP ၊ နူဗော်ဒဳမဝ်ကရေဇြဳအလုံရးမန် AMDP ၊ ရဲဂကောံလိက်ပတ်ယေန်သၞာၚ်မန် ဍုၚ်လ္ဂုၚ်တံလေဝ် ရိုဟ်ဟ်တ္ၚဲအာရံၚ်ဒၟံၚ်အကာဲအရာယဲ အ္စာၚိုဲတိၚ်ကီုရောၚ် ဂွံတီကေတ်ရ။
“ပ္ဍဲထိုၚ်စၞညးဂှ် ဆီတိတ်ဒၟံၚ်ညိညိဏီ။ အကာဲအရာဆီ ထိုၚ်စၞတိတ်ဂှ် နူဂယးဏံ (ဂျောန် ၂၈) က္လေၚ်စံၜတ်စဳရံၚ် နကဵုဒ္ၚေါတ်ဓါတ် ပ္ဍဲထိုၚ်စၞညးဂှ် လက်သန်ယဲတၟေၚ်ၚ် တၟဟ်ဟ် ဟဂွံဆဵုကေတ်ရ။ ထိုၚ်စၞရ ဂုဟ်ဒၟံၚ်ညိ၊ စစၞဟွံဂွံဏီတှေ် ဇြဟတ်ပိုတ်ဒၟံၚ်ညိ။ ညံၚ်ဂွံမြာၚ်မြာ တိုန်ဂှ် ဒးဆက်ဝဳဒၟံၚ်ဏီ။ ပြဟ်ဟ်ဏံ ဟီုအရေဝ်ကွေံကွေံ ဟွံဂွံဏီ။ သတိညးဂှ်ခိုဟ်ဒၟံၚ်ရ မၞိဟ်ၜိုတ်ကၠုၚ်ဂှ်တှေ် ညးသတီဒးဒၟံၚ်ရ” သာ်ဝွံ နာဲလျးတၟး ညးအုပ်ကာနာနာ ဗော်ကောန်ဂကူမန် မအာရံၚ်ဒၟံၚ်ယဲညးဂှ် ဂးရ။
အ္စာၚိုဲတိၚ်ဝွံ က္လိဂွံအာယုက် (၉၄) သၞာံတုဲ ယဲညးညံၚ်ဂွံသာဂှ် ဒးဆက်ဝဳပရာအာသိုက်က်ဏီဏောၚ် နာဲလျးတၟး ဆက်ဟီုရ။
ညးဝွံ ဟိုတ်နူအယုက်ဇၞော်ဗျုထဴအာဂှ်ရ နုက်တိတ် နူဥက္ကဌဗော်ကောန်ဂကူမန်တုဲ မိက်ဂွံမံၚ်အာ ဘဝကောန် ဗော်ဓမ္မတာမွဲရဏောၚ် ရဴဝွံၜိုန်ပလံၚ် လိက်ကုက္ဍိုပ်သ္ကိုပ် ဗော်တံ ပ္ဍဲဂိတုသေပ်တေမ်ဗာ သၞာံ ၂၀၁၆ တေံကီုရ လေဝ် နူဗော်ဟဂွံပ္တိတ်လဝ် လလောၚ်ပၟိၚ် ဗဗွဲသၞောဝ်ဏီရ။
နာဲၚိုဲတိၚ်ဝွံ ပပ္တံနူသၞာံ ၁၉၄၅ တေံတုဲ ပ္ဍဲကမၠောန်ရုန်ဂစာန်သွက်ကၟိန်ဍုၚ်ဗၟာသ္ဂောံဗၠးၜးဂှ်ကီု၊ ပ္ဍဲဗော်ပၠန်ဂတးရပ်လွဟ်မန် မရုန်ဂစာန်ကၠုၚ် သွက်ဂကူသ္ဂောံဗၠးၜး သၞာံ (၁၉၄၈-၅၈) တေံဂှ်လေဝ် နဒဒှ်က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်မွဲကီု၊ ပ္ဍဲသၞာံ ၁၉၈၈ အဃောစပံက် ဗော်ဒဳမဝ်ကရေဇြဳ ကောန်ဂကူမန် MNDF ဂှ်လေဝ် နဒဒှ် ဒုဥက္ကဌလၟိဟ် (၁) ကီု၊ ပ္ဍဲခေတ်ပြံၚ်လှာဲယၟု ဗော်ဒဳမဝ်ကရေဇြဳမန် MDP ကေုာံ ဗော်ကောန်ဂကူမန် MNP ဂှ်လေဝ် နဒဒှ်ဥက္ကဌကီု ဓလိုက်ဘဝ ယိုက်ဂၠေၚ်ကၠုၚ်တာလျိုၚ် ပရေၚ်ကောန်ဂကူတုဲ ၜိုတ်သ္ပမာန် ကၠောန်ဒၟံၚ် ဒဵုတွဵုတ္ၚဲဏံဏီရ။ ဒၟါဂှ်ရ နာဲၚိုဲတိၚ်ဝွံ ပ္ဍဲဝၚ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မန်ဏံမ္ဂး ဒှ်သၟာပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ခိုဟ် မၞုံကဵုလဆဵုဂဗကြံၚ်ၚ် မွဲရောၚ် ဂွံတီကေတ်ရ။